Μαρία Κ. Βεργέτη Οδηγίες σύνταξης βιβλιογραφίας Αλεξανδρούπολη, 2017
2
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η σύγχρονη επιστημονική τεχνογραφία προτείνει συγκεκριμένα πρότυπα για τις παραπομπές των πηγών στο κείμενο και για τις βιβλιογραφικές αναφορές που παρατίθενται στο τέλος της εργασίας. Δημοφιλή Πανεπιστήμια του εξωτερικού έχουν εκδώσει εγχειρίδια οδηγούς για τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας. Η παραπομπή στο κείμενο αφορά έργο δημοσιευμένο ή αδημοσίευτο του οποίου το περιεχόμενο παρουσιάζεται. Σκοπός της παραπομπής είναι αφενός η δυνατότητα αναζήτησης της πρωτότυπης εργασίας και αφετέρου ο έλεγχος της λογοκλοπής. Η καταγραφή των βιβλιογραφικών πηγών δίνει τη δυνατότητα στον αναγνώστη να αναζητήσει τα αρχικά κείμενα και να έχει μια πιο λεπτομερή πληροφόρηση για το θέμα. Η ελλιπής παράθεση των πηγών στις παραπομπές και στη βιβλιογραφία παραβαίνει την επιστημονική δεοντολογία. Οι παραπομπές εισάγονται στο κείμενο είτε με παρένθεση είτε με υποσημείωση. Στη βιβλιογραφία οι πηγές παρατίθενται σε μια αλφαβητικά ταξινομημένη λίστα. Κάθε βιβλιογραφική πηγή που αναφέρεται στο κείμενο είτε σε παρένθεση είτε σε υποσημείωση, πρέπει να περιλαμβάνεται λεπτομερώς στη λίστα βιβλιογραφικών αναφορών. Συχνά στα επιστημονικά κείμενα αντί για Βιβλιογραφικές Αναφορές αναφέρεται η λέξη Βιβλιογραφία, ωστόσο δεν ταυτίζονται οι έννοιες των δύο τίτλων. Υπάρχει διαφορά μεταξύ της λίστας Βιβλιογραφικών αναφορών (References) και της Βιβλιογραφίας (Bibliography). Η λίστα βιβλιογραφικών αναφορών περιλαμβάνει όλες τις πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο κείμενο. Στη βιβλιογραφία εκτός από τις πηγές που κειμένου περιλαμβάνονται και άλλες πηγές που μελετήθηκαν, αλλά δεν παρατέθηκαν στο κείμενο. Οι πιο δημοφιλείς τρόποι σύνταξης βιβλιογραφικών πηγών είναι το Chicago style και το APA (American Psychological Association) style της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας. Το πρότυπο του APA ακολουθεί τη μορφή Συγγραφέας χρονολογία. Το πρότυπο του Chicago έχει δύο υποκατηγορίες: Υποσημειώσεις - Βιβλιογραφία και Συγγραφέας - χρονολογία. Η χρήση της μορφής Υποσημειώσεις Βιβλιογραφία βοηθά στον έλεγχο της λογοκλοπής, επειδή περιλαμβάνει περισσότερες πληροφορίες για την πηγή, όπως για παράδειγμα το μικρό και μεσαίο όνομα του συγγραφέα. Παρακάτω παρουσιάζονται οδηγίες και παραδείγματα γραφής παραπομπών κειμένου και βιβλιογραφίας σύμφωνα με τα δημοφιλέστερα πρότυπα 3
συγγαρφής: το APA style (6 η έκδ.): author - date και το Chicago style (16 η έκδ.): Notes and bibliography. 4
Οδηγίες σύνταξης βιβλιογραφίας σύμφωνα με το Chicago Style(6η έκδ.): Notes and Bibliography Υποσημειώσεις και Βιβλιογραφία Παρακάτω παρατίθενται παραδείγματα για διάφορες περιπτώσεις βιβλιογραφικών παραπομπών και αναφορών σύμφωνα με το πρότυπο του Chicago Style (16 η έκδ.): Notes and Bibliography. Για να εισάγετε υποσημείωση στο σώμα κειμένου, μετά τα σημεία στίξης κάντε αριστερό κλικ και από το έγγραφο κειμένου, τη γραμμή εργαλείων, αναφορές επιλέξτε εισαγωγή υποσημείωσης. 1 Το νούμερο 1 αναφέρεται στην πρώτη υποσημείωση ενός συγγραφέα. Το νούμερο 2 αναφέρεται σε επόμενη υποσημείωση και περιλαμβάνει μόνο τα επίθετα των συγγραφέων και τον κυρίως τίτλο (αν ο τίτλος είναι πολύ μεγάλος, αρκούν μερικές λέξεις που αντιπροσωπεύουν τον τίτλο). Χωρίς αριθμό αναφέρεται η βιβλιογραφική αναφορά, που γράφεται στο τέλος της εργασίας. Βιβλίο (έντυπο) 1. Μ έναν συγγραφέα 1. Michael Pollan, The Omnivore s Dilemma: A Natural History of Four Meals (New York: Penguin, 2006), 99 100. 2. Pollan, Omnivore s Dilemma, 3. Pollan, Michael. The Omnivore s Dilemma: A Natural History of Four Meals. New York: Penguin, 2006. Παράδειγμα: 1. Τάσος Ι. Κυριακίδης, Το Περίβλεπτον Δράμας: Από την ανταλλαγή (1924) μέχρι σήμερα (Θεσσαλονίκη: Αδελφών Κυριακίδη, 1998), 132. 2. Κυριακίδης, Το Περίβλεπτον Δράμας, 133. 1 Word-menu-αναφορές - εισαγωγή υποσημείωσης. 5
Κυριακίδης, Τάσος Ι. Το Περίβλεπτον Δράμας: Από την ανταλλαγή (1924) μέχρι σήμερα. Θεσσαλονίκη: Αδελφοί Κυριακίδη, 1998. Παράδειγμα με πατρώνυμο και έκδοση. 1. Μαρία Κ. Βεργέτη, Παλιννόστηση και κοινωνικός αποκλεισμός, 2 η έκδ. (Θεσσαλονίκη: Αδελφοί Κυριακίδη, 2003), 24-25. 2. Βεργέτη, Παλιννόστηση και κοινωνικός αποκλεισμός, 2 η έκδ., 32. Βεργέτη, Μαρία Κ. Παλιννόστηση και κοινωνικός αποκλεισμός. 2 η Θεσσαλονίκη: Αδελφοί Κυριακίδη, 2003. έκδοση. 2. Με δύο συγγραφείς 1. Geoffrey C. Ward, and Ken Burns, The War: An Intimate History, 1941 1945 (New York: Knopf, 2007), 52. 2. Ward, and Burns, The War, 59 61. Ward, Geoffrey C., and Ken Burns. The War: An Intimate History, 1941 1945. New York: Knopf, 2007. Οι δύο συγγραφείς ή οι τελευταίοι, όταν είναι περισσότεροι, συνδέονται στα ελληνικά με και ή στα αγγλικά με and. Στην αγγλική γλώσσα κρατάμε το κόμμα πριν το and, αλλά στην ελληνική δεν υπάρχει κόμμα πριν από τον συμπλεκτικό σύνδεσμο και. 1. Θάνος Βερέμης και Οδυσσέας Δημητρακόπουλος, Μελετήματα γύρω από τον Βενιζέλο και την εποχή του (Αθήνα: Φιλλιπότη, 1980), 35. 2. Βερέμης και Δημητρακόπουλος, Μελετήματα, 42. Βερέμης, Θάνος και Οδυσσέας Δημητρακόπουλος. Μελετήματα γύρω από τον Βενιζέλο και την εποχή του. Αθήνα: Φιλλιπότη, 1980. Όταν οι συγγραφείς είναι περισσότεροι, στη βιβλιογραφική αναφορά γράφεται πρώτα: το επώνυμο, ακολουθεί κόμμα και μετά το όνομα του πρώτου συγγραφέα. Ακολουθούν οι υπόλοιποι συγγραφείς με πρώτο το μικρό όνομα και μετά το επίθετο. 6
3. Τρεις ή περισσότεροι συγγραφείς 1. Elias G. Carayannis, Ali Pirzadeh, and Denisa Popescu, Institutional learning and knowledge transfer across epistemic communities: New tools of global governance (N.Y.: Springer Science Business Media LLC, 2012), 9. 2. Carayannis, Pirzadeh, and Popescu, Institutional learning and knowledge transfer across epistemic communities, 8. Carayannis, Elias G., Ali Pirzadeh, and Denisa Popescu. Institutional learning and knowledge transfer across epistemic communities: New tools of global governance. N.Y.: Springer Science Business Media LLC, 2012. Αν είναι πάνω από 3 και λιγότεροι από 10 οι συγγραφείς, στην υποσημείωση γράφεται ο πρώτος με τη συντομογραφία και συν. ή et al. αλλά στη βιβλιογραφία όλοι. Αν είναι πάνω από δέκα γράφεται μόνο ο πρώτος συγγραφέας και η συντομογραφία και συν. ή et al. και στις υποσημειώσεις και στη βιβλιογραφία. 1. Dana Barnes et al., Plastics: Essays on American Corporate Ascendance in the 1960s (Chicago: University of Chicago Press, 1982), 14. 2. Barnes et al., Plastics, 15. Barnes, Dana et al., Plastics: Essays on American Corporate Ascendance in the 1960s. Chicago: University of Chicago Press, 1982. Παράδειγμα: 1. Λεωνίδας Αθανασίου και συν., Λεξικό της παιδαγωγικής, επιμ. Παναγιώτης Δ. Ξωχέλλης (Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη, 2007), 35. 2. Αθανασίου, Λεξικό της παιδαγωγικής, 36. Αθανασίου Λεωνίδας και συν. Λεξικό της παιδαγωγικής. Επιμέλεια Παναγιώτης Δ. Ξωχέλλης. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη, 2007. 4. Επιμελητές, μεταφραστές αντί για συγγραφέα 1. Richmond Lattimore, trans., The Iliad of Homer (Chicago: University of Chicago Press, 1951), 91 92. 2. Lattimore, The Iliad, 24. 7
Lattimore, Richmond, trans. The Iliad of Homer. Chicago: University of Chicago Press, 1951. Όταν δεν υπάρχει συγγραφέας αλλά μόνο επιμελητής, ο προσδιορισμός επιμ. γράφεται μετά το όνομά του. 1. Φρόσω Χαραλαμπίδου, επιμ., Παιδικές πινελιές για τα λαϊκά δρώμενα της Δράμας (Δράμα: Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, 2010), 45. 2. Χαραλαμπίδου, Παιδικές πινελιές για τα λαϊκά δρώμενα της Δράμας, 46. Χαραλαμπίδου, Φρόσω, επιμ. Παιδικές πινελιές για τα λαϊκά δρώμενα της Δράμας. Δράμα: Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, 2010. 5. Εκδότες, μεταφραστές και άλλοι επιπρόσθετα με τον συγγραφέα 1. Gabriel García Márquez, Love in the Time of Cholera, trans. Edith Grossman (London: Cape, 1988), 242 55. 2. García Márquez, Cholera, 33. García Márquez, Gabriel. Love in the Time of Cholera. Translated by Edith Grossman. London: Cape, 1988. Παράδειγμα: 1. Gajendra K. Verma και Kanka Mallick, Εκπαιδευτική έρευνα: Θεωρητικές προσεγγίσεις και τεχνικές, μτφ. Ελένη Γρίβα, επιμ. Αδαμάντιος Παπασταμάτης (Αθήνα: Τυπωθήτω Γιώργος Δαρδανός, 2004), 55. 2. Verma και Mallick, Εκπαιδευτική έρευνα, 20. Verma, Gajendra K. και Kanka Mallick. Εκπαιδευτική έρευνα: Θεωρητικές προσεγγίσεις και τεχνικές. Μετάφραση Ελένη Γρίβα. Επιμέλεια Αδαμάντιος Παπασταμάτης. Αθήνα: Τυπωθήτω Γιώργος Δαρδανός, 2004. 8
6. Εισαγωγή, πρόλογος ή παρόμοιο μέρος ενός βιβλίου 1. James Rieger, introduction to Frankenstein; or, The Modern Prometheus, by Mary Wollstonecraft Shelley (Chicago: University of Chicago Press, 1982), xx xxi. 2. Rieger, introduction, xxxiii. Rieger, James. Introduction to Frankenstein; or, The Modern Prometheus, by Mary Wollstonecraft Shelley, xi xxxvii. Chicago: University of Chicago Press, 1982. Παράδειγμα: 1. Δημήτρης Τσαούσης, πρόλογος στο Από τον Πόντο στην Ελλάδα: Διαδικασίες διαμόρφωσης μιας εθνοτοπικής ταυτότητας, 2 η έκδ., από Μαρία Κ. Βεργέτη (Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη, 2000), 14. 2. Τσαούσης, πρόλογος στο Από τον Πόντο στην Ελλάδα, 15. Τσαούσης, Δημήτρης. Πρόλογος στο Από τον Πόντο στην Ελλάδα: Διαδικασίες διαμόρφωσης μιας εθνοτοπικής ταυτότητας, 2 η έκδοση, από Μαρία Κ. Βεργέτη, 14-15. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη, 2000. Αν δεν είναι γνωστή η ημερομηνία έκδοσης, χρησιμοποιήστε τα αρχικά «χ.χ.» (= χωρίς χρονολογία) (στα αγγλικά «n.d.»). 1. Δημοσθένης Κελεκίδης, Απομνημονεύματα από το Αντάρτικο του Πόντου (Αδελφότης Ποντίων «Παναγία Γουμερά», χ.χ.), 33. 2. Κελεκίδης, Απομνημονεύματα από το Αντάρτικο του Πόντου, 22. Κελεκίδης, Δημοσθένης. Απομνημονεύματα από το Αντάρτικο του Πόντου. Αδελφότης Ποντίων «Παναγία Γουμερά», (χ.χ.). Αν δεν είναι γνωστός ο συγγραφέας ξεκινάμε από τον τίτλο του βιβλίου. Ποντιακό Θέατρο:15 έργα. Θεσσαλονίκη: Φάρος Ποντίων, 1985. Αν ο ίδιος συγγραφέας έχει εκδώσει το βιβλίο του, γράφεται έκδοση ιδίου. 1. Δημήτρης Αγγελόπουλος, Κουλτούρα και Πολιτισμός (Πειραιάς: έκδοση ιδίου, 1995), 22. 9
2. Αγγελόπουλος, Κουλτούρα και Πολιτισμός, 18. Αγγελόπουλος, Δημήτρης. Κουλτούρα και Πολιτισμός. Πειραιάς: έκδοση ιδίου, 1995. Παράδειγμα: 1. Γιάννης Χαριτάντης, Οδός Ευξείνου Πόντου (Δράμα: έκδοση ιδίου, χ.χ.), 25. 2. Χαριτάντης, Οδός Ευξείνου Πόντου, 35. Χαριτάντης, Γιάννης. Οδός Ευξείνου Πόντου. Δράμα: έκδοση ιδίου, χ.χ. 7. Κεφάλαιο ή μέρος από βιβλίο Γράφετε πρώτα τον συγγραφέα του κεφαλαίου, μετά τον τίτλο του κεφαλαίου σε εισαγωγικά και με την αναφορά στο (υποσημειώσεις) ή Στο (βιβλιογραφία) και στα αγγλικά in και In αντίστοιχα, μετά ο τίτλος του βιβλίου με πλάγια γράμματα και ακολουθούν οι συγγραφείς. Μπορείτε να περιλάβετε το κεφάλαιο (κεφάλαιο 2) στις υποσημειώσεις ή (Κεφάλαιο 2) στη βιβλιογραφία ή τις σελίδες. 1. John D. Kelly, Seeing Red: Mao Fetishism, Pax Americana, and the Moral Economy of War, in Anthropology and Global Counterinsurgency, ed. John D. Kelly et al. (Chicago: University of Chicago Press, 2010), 77. 2. Kelly, Seeing Red, 81 82. Kelly, John D. Seeing Red: Mao Fetishism, Pax Americana, and the Moral Economy of War. In Anthropology and Global Counterinsurgency, edited by John D. Kelly, Beatrice Jauregui, Sean T. Mitchell, and Jeremy Walton, 67 83. Chicago: University of Chicago Press, 2010. Παράδειγμα: 1. Μαρία Βεργέτη και Φρόσω Χαραλαμπίδου, «Παιδιά, συλλογική ταυτότητα και εκπαιδευτική διαδικασία», στο Η κοινωνιολογία της εκπαίδευσης στην Ελλάδα: Ερευνών απάνθισμα, επιμ. Θεόδωρος Β. Θάνος (Αθήνα: Gutenberg, 2015), 457. 2. Βεργέτη και Χαραλαμπίδου, «Παιδιά, συλλογική ταυτότητα και εκπαιδευτική διαδικασία», 458. Βεργέτη, Μαρία και Φρόσω Χαραλαμπίδου. «Παιδιά, συλλογική ταυτότητα και εκπαιδευτική διαδικασία». Στο Η κοινωνιολογία της εκπαίδευσης στην Ελλάδα: Ερευνών απάνθισμα, επιμέλεια Θεόδωρος Β. Θάνος, 456-479. Αθήνα: Gutenberg, 2015. 10
8. Κεφάλαιο ή μέρος από Πρακτικά συνεδρίων 1. Μαίρη Ιωαννίδου-Κουτσελίνη, «Τα αναλυτικά προγράμματα της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Κύπρου (1959-1993) και οι κοινωνικο-πολιτικές τους διαστάσεις», στο Η αυγή του 21 ου αιώνα: Ιστορικοσυγκριτικές προσεγγίσεις, Πρακτικά του 2ου Διεθνούς Συνεδρίου (Πάτρα: Πανεπιστήμιο Πατρών, ΠΤΔΕ, 2003), 35. 2. Ιωαννίδου-Κουτσελίνη, «Τα αναλυτικά προγράμματα», 36. Ιωαννίδου-Κουτσελίνη, Μαίρη. «Τα αναλυτικά προγράμματα της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Κύπρου (1959-1993) και οι κοινωνικο-πολιτικές τους διαστάσεις». Η αυγή του 21 ου αιώνα: Ιστορικοσυγκριτικές προσεγγίσεις. Πρακτικά του 2ου Διεθνούς Συνεδρίου, 35-45. Πάτρα: Πανεπιστήμιο Πατρών, 2003. 9. Κεφάλαιο ή μέρος έργου με περισσότερους του ενός τόμου 1. H.G. Liddell, and R. Scott, Επιτομή του μεγάλου λεξικού της ελληνικής γλώσσας (Αθήνα: Πελεκάνος, 2007), 2: 96. 2. Liddell, and Scott, Επιτομή του μεγάλου λεξικού της ελληνικής γλώσσας, 2: 97. Liddell, H. G., and R. Scott. Επιτομή του μεγάλου λεξικού της ελληνικής γλώσσας. 5 τόμοι. Αθήνα: Πελεκάνος, 2007. 10. Κεφάλαιο ή μέρος έργου σε σειρά, που δημοσιεύεται και ηλεκτρονικά 1. Effrosini Charalampidou, and Maria Vergeti, New Technologies and Creative Learning: Educational Software and Edutainment from Students of Primary Schools, in ICT in the Education of the Balkan Countries. Education and Pedagogy in Balkan Countries, ed. Rossitsa Penkova, Violeta Mircheva, Nikolina Tsvetkova, and Mirena Legurska (Varna: Balkan Society for Pedagogy and Education, 2010), 463, accessed 10-3-2015, http://utopia.duth.gr/~mvergeti/. 2. Charalampidou, and Vergeti, New Technologies and Creative Learning, 464. Charalampidou, Effrosini, and Maria Vergeti. New Technologies and Creative Learning: Educational Software and Edutainment from Students of Primary Schools, in ICT in the Education of the Balkan Countries. Education and Pedagogy in Balkan Countries, edited by Rossitsa Penkova, Violeta Mircheva, Nikolina Tsvetkova, and 11
Mirena Legurska (Varna: Balkan Society for Pedagogy and Education, 2010), 462-468. Accessed 10-3-2015. http://utopia.duth.gr/~mvergeti/. 11. Αναθεώρηση βιβλίου 1. David Kamp, Deconstructing Dinner, review of The Omnivore s Dilemma: A Natural History of Four Meals, by Michael Pollan, New York Times, April 23, 2006, Sunday Book Review, http://www.nytimes.com/2006/04/23/books/review/23kamp.html. 2. Kamp, Deconstructing Dinner. Kamp, David. Deconstructing Dinner. Review of The Omnivore s Dilemma: A Natural History of Four Meals, by Michael Pollan. New York Times, April 23, 2006, Sunday Book. 12. Βιβλίο που δημοσιεύθηκε ηλεκτρονικά Εάν ένα βιβλίο είναι διαθέσιμο με περισσότερες μορφές, αναφέρετε την έκδοση που συμβουλευθήκατε. Για τα βιβλία σε ηλεκτρονική μορφή, γράψτε την ημερομηνία πρόσβασης (ελληνικός τρόπος γραφής) ή τον αμερικανικό για ξένα βιβλία και την ηλεκτρονική διεύθυνση (URL). Αν δεν είναι διαθέσιμοι σταθεροί αριθμοί σελίδων, μπορείτε να περιλάβετε έναν τίτλο από το κεφάλαιο ή το θέμα. 1. Jane Austen, Pride and Prejudice (New York: Penguin Classics, 2007), Kindle edition. 2. Austen, Pride and Prejudice. Austen, Jane. Pride and Prejudice. New York: Penguin Classics, 2007. Kindle edition. 1. Philip B. Kurland and Ralph Lerner, eds., The Founders Constitution (Chicago: University of Chicago Press, 1987), accessed February 28, 2010, http://presspubs.uchicago.edu/founders/. 2. Kurland and Lerner, Founder s Constitution, chap. 10, doc. 19. 12
Kurland, Philip B., and Ralph Lerner, eds. The Founders Constitution. Chicago: University of Chicago Press, 1987. Accessed February 28, 2010. http://presspubs.uchicago.edu/founders/. Παράδειγμα: 1. Φρόσω Χαραλαμπίδου, επιμ., Πάμε Μουσείο; Εκπαιδευτικά προγράμματα για το Μουσείο (Δράμα: ΔΕΚΠΟΤΑ, 2010), 26, διαθέσιμο 19-1-2016, http://users.sch.gr/echarala/. 2. Χαραλαμπίδου, Πάμε Μουσείο; 35. Χαραλαμπίδου, Φρόσω, επιμ. Πάμε Μουσείο; Εκπαιδευτικά προγράμματα για το Μουσείο. Δράμα: ΔΕΚΠΟΤΑ, 2010. Διαθέσιμο 19-1-2016. http://users.sch.gr/echarala/. 13
Άρθρο σε επιστημονικό περιοδικό 13. Άρθρο σε έντυπο περιοδικό Στην υποσημείωση σημειώστε τον αριθμό της σελίδας ή των σελίδων που αναφέρεστε, ενώ στη βιβλιογραφία το σύνολο των σελίδων του άρθρου. 1. Joshua I. Weinstein, The Market in Plato s Republic, Classical Philology 104 (2009): 440. 2. Weinstein, Plato s Republic, 452 453. Weinstein, Joshua I. The Market in Plato s Republic. Classical Philology 104 (2009): 439 458. Παράδειγμα: 1. Ελίνα Καβαλιεράτου και Μαρία Ρούσου, «Η εφαρμογή της μεθόδου του Συμμετοχικού Σχεδιασμού για το σχεδιασμό ψηφιακού εκπαιδευτικού προγράμματος με νεαρούς επισκέπτες στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου», Τετράδια Μουσειολογίας 6 (2009): 85. 2. Καβαλιεράτου και Ρούσου, «Η εφαρμογή της μεθόδου του Συμμετοχικού Σχεδιασμού», 86. Καβαλιεράτου, Ελίνα και Μαρία Ρούσου. «Η εφαρμογή της μεθόδου του Συμμετοχικού Σχεδιασμού για το σχεδιασμό ψηφιακού εκπαιδευτικού προγράμματος με νεαρούς επισκέπτες στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου». Τετράδια Μουσειολογίας 6 (2009): 84-89. 14. Άρθρο σε ηλεκτρονικό περιοδικό Η αναφορά περιλαμβάνει το doi (Digital Object Identifier), αν υπάρχει στο περιοδικό, το οποίο είναι μια μόνιμη ταυτότητα, που εμφανίζεται με τη μορφή http://dx.doi.org/ στην μπάρα του διευθυνσιογράφου σε ένα διαδικτυακό φυλλομετρητή και οδηγεί στην πηγή. Αν δεν υπάρχει doi, τότε είναι αρκετή η ημερομηνία πρόσβασης και η ηλεκτρονική διεύθυνση, URL. 1. Gueorgi Kossinets and Duncan J. Watts, Origins of Homophily in an Evolving Social Network, American Journal of Sociology 115 (2009): 411, accessed February 28, 2010, doi:10.1086/599247. 2. Kossinets and Watts, Origins of Homophily, 439. 14
Kossinets, Gueorgi, and Duncan J. Watts. Origins of Homophily in an Evolving Social Network. American Journal of Sociology 115 (2009): 405 50. Accessed February 28, 2010. doi:10.1086/599247. 1. Henry E. Bent, Professionalization of the Ph.D. Degree, College Composition and Communication 58, no. 4 (2007): 141, accessed December 5, 2008, http://www.jstor.org/stable/1978286. 2. Bent, Professionalization of the Ph.D. Degree, 14. Bent, Henry E. "Professionalization of the Ph.D. Degree. College Composition and Communication 58, no. 4 (2007): 0-145. Accessed December 5, 2008. http://www.jstor.org/stable/1978286. 15
Άρθρο σε εφημερίδα ή δημοφιλές έντυπο ή ηλεκτρονικό περιοδικό Τα άρθρα των εφημερίδων και περιοδικών εμφανίζονται στις υποσημειώσεις και στη βιβλιογραφία με το συνηθισμένο τρόπο. Η αναφορά στην υποσημείωση και στη βιβλιογραφία θα πρέπει να περιλαμβάνει το όνομα του συγγραφέα, αν υπάρχει, τον τίτλο του άρθρου ή της στήλης, το όνομα της εφημερίδας, ημερομηνία έκδοσης (ημέρα, μήνας, χρόνος) και αν είναι σε ηλεκτρονική έκδοση, στο τέλος να γραφτεί η ηλεκτρονική της διεύθυνση (URL). Οι αριθμοί σελίδων είναι καλύτερα να παραλείπονται, γιατί η έκδοση της εφημερίδας μπορεί να περιλαμβάνει διαφορετικές εκδόσεις σε μια μέρα και μπορεί να μετακινούνται οι θέσεις των περιεχομένων της. Ο τίτλος της εφημερίδας με πλάγια γράμματα και αν ο τίτλος της έχει μορφή γραμματοσειράς κεφαλαία, με τον ίδιο τρόπο γράφετε και η βιβλιογραφική πηγή. 1. Steven Erlanger, "Pact on Israeli Pullback Hinges on Defining Army's Role," New York Times, sec. A, May 8, 1998. Erlanger, Steve. "Pact on Israeli Pullback Hinges on Defining Army's Role," New York Times, May 8, 1998, sec. A. Stolberg, Sheryl Gay, and Robert Pear. Wary Centrists Posing Challenge in Health Care Vote. New York Times, February 27, 2010. Accessed February 28, 2010. http://www.nytimes.com/2010/02/28/us/politics/28health.html Παράδειγμα: 1. Effrosini Charalambidou, New School: Teacher Training of the practical Use of New Technologies in basic and Intercultural Education, Mare Ponticum 4, no. 4 (2014): 1-8, accessed 10-5-2015, http://mareponticum.bscc.duth.gr/index_htm_files/charalambidou_4.pdf. 2. Charalambidou, New School, 5. Charalambidou, Effrosini. New School: Teacher Training of the practical Use of New Technologies in basic and Intercultural Education. Mare Ponticum 4, no. 4 (2014): 1-8. Accessed 10-5-2015. http://mareponticum.bscc.duth.gr/index_htm_files/charalambidou_4.pdf. Όσον αναφορά τις αμερικάνικες εφημερίδες, αν ο τίτλος τους αρχίζει από «The» αυτή λέξη παραλείπεται και αν δεν είναι πολύ γνωστές προσθέτετε δίπλα στον τίτλο το όνομα της πόλης και επιπρόσθετα του κρατιδίου στο οποίο εκδίδεται. Ο τίτλος μπορεί να γραφτεί με κεφαλαία γράμματα ή μόνο το πρώτο γράμμα ολόκληρου του τίτλου ή όλων των σημαντικών λέξεων που περιέχει. 1. Nisha Deo, Visiting Professor Lectures on Photographer, Exponent (West Lafayette, IN), Feb. 13, 2009. Deo, Nisha. Visiting Professor Lectures on Photographer. Exponent (West Lafayette, IN), Feb. 13, 2009. 16
15. Λήμμα σε Εγκυκλοπαίδεια ή Λεξικό Όταν γίνεται αναφορά σε μια ταξινομημένη αλφαβητικά εργασία, όπως εγκυκλοπαίδεια ή λεξικό, αναφέρεται ο τίτλος, η έκδοση, εφόσον δεν είναι η πρώτη, και ακολουθούν τα λήμματα ή φράση που συμβουλευτήκατε. Επειδή η ταξινόμηση είναι αλφαβητική δεν απαιτούνται οι αριθμοί των σελίδων. Το Chicago style δεν προτρέπει να περιλαμβάνονται οι πληροφορίες στη βιβλιογραφία. Εφόσον περιληφθούν γράφεται η έκδοση, αλλά όχι τα στοιχεία της δημοσίευσης. Η συντομογραφία "s.v." (Sub verbo, λατινικά "κάτω από τη λέξη") στην αγγλική γλώσσα και η λέξη «λήμμα» στην ελληνική γλώσσα χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό του τίτλου του άρθρου που δεν έχει συγγραφέα. Αν είναι ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια συμπεριλαμβάνεται η ημερομηνία ανάκτησης και η ηλεκτρονική διεύθυνση. Αν υπάρχει συγγραφέας, τότε το λήμμα αποτελεί τον τίτλο του άρθρου σε ένα συλλογικό έργο. 1.Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2 η εκδ., λήμμα «Πόντος». Εγκυκλοπαίδεια Δομή. 2 η έκδ. Λήμμα «Πόντος». 1.New Encyclopaedia Britannica, 15th ed., s.v. "fungi." 2 New Encyclopaedia Britannica. 15th ed. Sub verso "fungi." 1. Dictionary of American Biography, s.v. "Washington, George". Dictionary of American Biography. Sub verso "Washington, George." 1. John Smith, s.v. "Internet," in Encyclopaedia of the Modern Middle East and North Africa, ed. Philip Mattar (New York: Macmillan Reference USA, 2004). Smith, John. "Internet." In Encyclopaedia of the Modern Middle East and North Africa, edited by Philip Mattar. New York: Macmillan Reference USA, 2004. δύο μέρη. 2 sub verso. 17
Διδακτορική διατριβή (μεταπτυχιακή, πτυχιακή) 1. Mihwa Choi, Contesting Imaginaires in Death Rituals during the Northern Song Dynasty (PhD diss., University of Chicago, 2008), 7. 2. Choi, Contesting Imaginaires, 8. Choi, Mihwa. Contesting Imaginaires in Death Rituals during the Northern Song Dynasty. PhD diss., University of Chicago, 2008. Παράδειγμα διδακτορικής : 1. Ευφροσύνη Χαραλαμπίδου, «Συλλογική ταυτότητα σε παιδιά» (Διδακτορική διατριβή, ΔΠΘ, 2017), 7. 2. Χαραλαμπίδου, «Συλλογική ταυτότητα σε παιδιά», 8. Χαραλαμπίδου, Ευφροσύνη. «Συλλογική ταυτότητα σε παιδιά». Διδακτορική διατριβή, ΔΠΘ, 2017. Παράδειγμα μεταπτυχιακής : 1. Ευφροσύνη Χαραλαμπίδου, «Συνεργατική Μάθηση με τη Διδακτική Αξιοποίηση του Διαδικτύου (μέθοδος WebQuest) στην τάξη στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση», (Μεταπτυχιακή διατριβή, ΔΠΘ, 2005), 7. 2. Χαραλαμπίδου, «Συνεργατική Μάθηση», 8. Χαραλαμπίδου, Ευφροσύνη. «Συνεργατική Μάθηση με τη Διδακτική Αξιοποίηση του Διαδικτύου (μέθοδος WebQuest) στην τάξη στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση». Μεταπτυχιακή διατριβή, ΔΠΘ, 2005. 18
Δικτυογραφία Για κάθε πηγή που βρίσκετε στο διαδίκτυο, θα πρέπει να αναφέρετε την ημερομηνία πρόσβασης και την ηλεκτρονική διεύθυνση. Για βιβλία, άρθρα σε περιοδικά, εφημερίδες που έχετε βρει στο διαδίκτυο γράφετε σύμφωνα με τις οδηγίες που προαναφέρθηκαν και συμπληρώνετε την ημερομηνία πρόσβασης και την ηλεκτρονική διεύθυνση. 16. Ιστοχώρος Αν δεν υπάρχει ημερομηνία δημοσίευσης, γράφετε την ημερομηνία πρόσβασης. 1. «Διδακτικά πακέτα Δημοτικού», διαθέσιμο στις 13 Δεκεμβρίου 2011, http://www.pi-schools.gr/books/dimotiko. 2. «Διδακτικά πακέτα Δημοτικού». Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. «Διδακτικά πακέτα Δημοτικού». Διαθέσιμο στις 13 Δεκεμβρίου 2011. http://www.pi-schools.gr/books/dimotiko. 1. Google Privacy Policy, accessed March 11, 2009, http://www.google.com/intl/en/privacypolicy.html. 2. Google Privacy Policy. Google. Google Privacy Policy. Accessed March 11, 2009. http://www.google.com/intl/en/privacypolicy.html. 1. McDonald s Happy Meal Toy Safety Facts, McDonald s Corporation, accessed July 19, 2008, http://www.mcdonalds.com/corp/about/factsheets.html. 2. Toy Safety Facts. McDonald s Corporation. McDonald s Happy Meal Toy Safety Facts. Accessed July 19, 2008. http://www.mcdonalds.com/corp/about/factsheets.html. 19
17. Στοιχεία σε βάση δεδομένων με παράδειγμα για διδακτορική διατριβή. Για στοιχεία σε βάση δεδομένων προσθέστε το όνομα της βάσης και τον αριθμό προσθήκης στη βάση δεδομένων (παράδειγμα διδακτορικής διατριβής). 1. Mihwa Choi, Contesting Imaginaires in Death Rituals during the Northern Song Dynasty (PhD diss., University of Chicago, 2008), 28. 2. Choi, Contesting Imaginaires in Death Rituals, 85. Choi, Mihwa. Contesting Imaginaires in Death Rituals during the Northern Song Dynasty. PhD diss., University of Chicago, 2008. ProQuest (AAT 3300426). Παράδειγμα: 1. Ευμορφία Κηπηροπούλου, «Η μελέτη της εθνικής ταυτότητας και ετερότητας μέσω της παραγωγής λόγου μαθητών και μαθητριών με πολιτισμική ετερότητα: Πολυπολιτισμικότητα και πολλαπλές ταυτότητες» (Διδακτορική διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 2010), 35. 2. Κηπηροπούλου, «Η μελέτη της εθνικής ταυτότητας και ετερότητας», 37. Κηπηροπούλου, Ευμορφία. «Η μελέτη της εθνικής ταυτότητας και ετερότητας μέσω της παραγωγής λόγου μαθητών και μαθητριών με πολιτισμική ετερότητα: Πολυπολιτισμικότητα και πολλαπλές ταυτότητες». Διδακτορική διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 2010. doi: 10.12681/eadd/20357. 18. Είσοδος ή σχόλιο σε Blog Η παραπομπή σε Blog συχνά εμφανίζεται στην υποσημείωση και παραλείπεται στη βιβλιογραφία. Δεν είναι απαραίτητο να προστεθεί η λέξη ψευδό ή pseud ή το ανεπίσημο όνομα. Η ημερομηνία πρόσβασης προστίθεται πριν την URL. 1. Jack, February 25, 2010 (7:03 p.m.), comment on Richard Posner, Double Exports in Five Years? The Becker-Posner Blog, February 21, 2010, http://uchicagolaw.typepad.com/beckerposner/2010/02/double-exports-in-five-yearsposner.html. 2. Jack, comment on Posner, Double Exports. Becker-Posner Blo. February 21, 2010. http://uchicagolaw.typepad.com/beckerposner/. 20
Παράδειγμα: 1. Σωτήρης Γκαρμούνης, «Αξιοποίηση της τοπικής ιστορίας στη διδακτική πράξη», Σύνδεσμος Φιλολόγων νομού Δράμας, διαθέσιμο 23-2-2011, http://sfdramas.blogspot.com. 2. Γκαρμούνης, «Αξιοποίηση της τοπικής ιστορίας στη διδακτική πράξη». Γκαρμούνης, Σωτήρης. «Αξιοποίηση της τοπικής ιστορίας στη διδακτική πράξη». Σύνδεσμος Φιλολόγων νομού Δράμας. Διαθέσιμο 23-2-2011. http://sfdramas.blogspot.com. 21
Οδηγίες σύνταξης βιβλιογραφίας σύμφωνα με το APA Style (6η έκδ.) Παρακάτω παρατίθενται παραδείγματα για διάφορες περιπτώσεις παραπομπών κειμένου και σύνταξης της λίστας βιβλιογραφικών αναφορών σύμφωνα με το πρότυπο του APA Style (6 η έκδ.). Οι πληροφορίες που βρίσκονται μέσα στην παρένθεση αφορούν την παραπομπή στο σώμα κειμένου. Στη δεύτερη γραμμή παρατίθενται παραδείγματα σύνταξης της λίστας βιβλιογραφικών αναφορών. Βιβλίο με έναν συγγραφέα (Goffman, 1959) Goffman, E. (1959). The presentation of self in everyday life. New York: Doubleday & Company Inc. Βιβλίο με περισσότερες εκδόσεις (Βεργέτη, 2003) Βεργέτη, Μ. Κ. (2003). Παλιννόστηση και κοινωνικός αποκλεισμός (2η έκδ.). Θεσσαλονίκη: Αδελφοί Κυριακίδη. (Banks, 2005) Banks, M. (2005). Ethnicity: Anthropological constructions (2nd ed). London: Routledge. Βιβλίο με δύο συγγραφείς (Bennett & Sani, 2004) Bennett, M., & Sani, F. (2004). The development of the social self. Hove, U.K.: Psychology Press. Βιβλίο με τρεις έως και πέντε συγγραφείς (Carayannis, Pirzadeh, & Popescu, 2012) Επόμενη παραπομπή: (Carayannis et al., 2012) 22
Carayannis, E. G., Pirzadeh,A., & Popescu, D. (2012). Institutional learning and knowledge transfer across epistemic communities: New tools of global governance. N.Y.: Springer Science Business Media LLC. Βιβλίο με έξι ή περισσότερους συγγραφείς Δαρδανός και συν., 2015) Δαρδανός, Ε. Γ., Ντελόπουλος, Κ., Καρκαγιάννης, Α., Γεωργουσόπουλος, Κ., Μπαμπινιώτης, Γ., Μπουζάκης, Σ., Κακούρης, Μ. Γ., Ζουμπουλάκης, Σ., Ακρίβος, Κ., & Ζάχος Κ. Γ. (2015). Σχηματική σκέψη (Γ. Ε. Δαρδανός, Επιμ.). Αθήνα: Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός. Βιβλίο με επιμελητή ή μεταφραστή και συγγραφέα (Χάντινγκτον, 1998) Χάντινγκτον, Π. Σ. (1998). Η σύγκρουση των πολιτισμών και ο ανασχηματισμός της παγκόσμιας τάξης (Σ. Ριζοθανάση, Μτφ.). Αθήνα: Terzo Books. (Hughes, & Kroehler, 2007) Hughes, M., & Kroehler, J. C. (2007). Κοινωνιολογία: Βασικές έννοιες (Θ. Ιωσηφίδης, Μτφ. και Επιμ.). Αθήνα: Κριτική. Βιβλίο με επιμελητή χωρίς συγγραφέα (Χαραλαμπίδου, 2010) Χαραλαμπίδου, Ε. (Επιμ.) (2010). Πάμε μουσείο; Εκπαιδευτικά προγράμματα για το μουσείο. Δράμα: ΔΕΚΠΟΤΑ. Κεφάλαιο σε συλλογικό έργο (Βεργέτη & Χαραλαμπίδου, 2015) Βεργέτη, Μ., & Χαραλαμπίδου, Φ. (2015). Παιδιά, συλλογική ταυτότητα και εκπαιδευτική διαδικασία. Στο Θ. Β. Θάνος (Επιμ.), Η κοινωνιολογία της εκπαίδευσης στην Ελλάδα: Ερευνών απάνθισμα (σσ. 456-479). Αθήνα: Gutenberg. Πρακτικά επιστημονικών συνεδρίων (Charalampidou & Vergeti, 2010) (Charalampidou, E., & Vergeti, M. (2010). New Technologies and Creative Learning: Educational Software and Edutainment from Students of Primary Schools. In R. Penkova, V. Mircheva, N. Tsvetkova, and M. Legurska (Eds.), ICT in the Education 23
of the Balkan Countries. Education and Pedagogy in Balkan Countries, 17-19 June 2010 (pp. 462-468). Varna: Balkan Society for Pedagogy and Education. (Βεργέτη & Χαραλαμπίδου, 2015) Βεργέτη, Μ., & Χαραλαμπίδου, Φ. (2014). Παιδιά, συλλογική ταυτότητα και εκπαιδευτική διαδικασία. Στο Θ. Β. Θάνος (Επιμ.), Η έρευνα στην Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης: Παρόν και προοπτικές. 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, 16-17 Οκτωβρίου 2014 (σ. 119). Ιωάννινα: Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών. Βιβλίο e book (Cohen, 2001) Cohen, P. A. (2001). Symbolic construction of community (2 nd ed.). London and New York: Taylor & Francis e-library. Άρθρο σε έντυπο περιοδικό (Πασχαλιώρη & Μίλεση, 2005) Πασχαλιώρη, Β., & Μίλεση, Χ. (2005). Η ποιοτική μέθοδος της συμμετοχικής παρατήρησης: Επισημάνσεις και προβληματισμοί. Επιθεώρηση Κοινωνικών Θεμάτων, 10, 20-33. Άρθρο σε ηλεκτρονικό περιοδικό με doi (Digital Object Identifier) (Lamont & Molnár, 2002) Lamont, M., & Molnár, V. (2002). The study of boundaries across the social Sciences. Annual Review of Sociology, 28, 167-195. doi:10.1146/annurev.soc.28.110601.141107. Άρθρο σε ηλεκτρονικό περιοδικό χωρίς doi (Digital Object Identifier) (Christou & Spyrou, 2012) Christou, M., & Spyrou, S. (2012). Border encounters: How children navigate space and otherness in an ethnically divided society. Childhood, 19(3), 302-316. Retrieved 19-6-2014 from http://chd.sagepub.com/. Τοποθεσία Web ή blog (Διδακτικά πακέτα Δημοτικού) Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Διδακτικά πακέτα Δημοτικού. Διαθέσιμο στις 13 Δεκεμβρίου 2011 από http://www.pi-schools.gr/books/dimotiko. 24
Διδακτορική διατριβή σε βάση δεδομένων (Χαραλαμπίδου, 2017) Χαραλαμπίδου, Ε. (2017). Συλλογική ταυτότητα σε παιδιά (Διδακτορική διατριβή, ΔΠΘ). Ανακτημένη από https://phdtheses.ekt.gr/eadd/handle/10442/40146. Μεταπτυχιακή διατριβή σε βάση δεδομένων (Χαραλαμπίδου, 2005) Χαραλαμπίδου, Ε. (2005). Συνεργατική Μάθηση με τη Διδακτική Αξιοποίηση του Διαδικτύου (μέθοδος WebQuest) στην τάξη στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (Μεταπτυχιακή διατριβή, ΔΠΘ). Ανακτημένη από http://ir.lib.uth.gr/handle/11615/1593. 25
Τα πιο δημοφιλή πρότυπα από τους συγγραφείς επιστημονικών κειμένων είναι του Chicago style και του APA (American Psychological Association) style της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας. Τα ακαδημαϊκά ιδρύματα προτείνουν και άλλους τρόπους σύνταξης βιβλιογραφίας. Ένας από αυτούς είναι το Turabian style του Πανεπιστημίου του Σικάγου που απευθύνεται κυρίως σε φοιτητές και ερευνητές. Το πρότυπο του Turabian, όπως και το πρότυπο του Chicago έχει δύο υποκατηγορίες: Υποσημειώσεις - Βιβλιογραφία και Συγγραφέας - χρονολογία. Το πρότυπο MLA (Modern Language Association) είναι ένα ακόμη δημοφιλές πρότυπο σύνταξης βιβλιογραφίας. Εφαρμόζει το σύστημα Συγγραφέας σελίδα. Οι πηγές παρατίθενται στο κείμενο με σύντομες παρενθέσεις και στη βιβλιογραφία με λεπτομέρειες. 26