Αποτυπώνοντας Λειτουργίες και Καλές Πρακτικές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης 13 ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ «Αυτοδιοίκηση και Τοπική και Περιφερειακή Ανάπτυξη: Σύγχρονες Προοπτικές» Δρ. Μιχάλης Χρηστάκης Γενικός Γραμματέας Δήμου Αμαρουσίου Πολιτικός Διοικητικός Επιστήμων Διεθνολόγος Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Κλεισθένης»
ΜΕΡΟΣ Α : Από τον «Καποδίστρια» στον «Καλλικράτη» - Νέες Δομές και περισσότερες Αρμοδιότητες
ΕΠΑΝΑΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΕ ΛΙΓΟΤΕΡΟΥΣ ΚΑΙ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΔΗΜΟΙ : 1. ΙΣΧΥΡΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΡΟΣ ΟΦΕΛΟΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
54 ΝΟΜΑΡΧΙΕΣ 3 ΔΙΕΥΡΥΜΕΝΕΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΕΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΕΙΣ 13 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ 19 ΕΠΑΡΧΕΙΑ 910 ΔΗΜΟΙ 124 ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ 325 ΝΕΟΙ ΔΗΜΟΙ
Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΣΥΜΠΕΡΙΕΛΑΒΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΑΡΘΡΟ 101 ΠΑΡ.2 ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ «Η διοικητική διαίρεση της χώρας διαμορφώνεται με βάση τις γεωοικονομικές, κοινωνικές και συγκοινωνιακές συνθήκες» Πληθυσμιακά Χωροταξικά Κοινωνικά Πολιτιστικά Ιστορικά ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΟΡΙΩΝ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΟΤΑ Οικονομικά Αναπτυξιακά Γεωγραφικά
ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΝΕΩΝ ΟΤΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΠΙΚΩΝ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΩΝ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΜΕΣΗ ΕΚΛΟΓΗ ΑΝΤΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΩΝ ΜΕ ΘΕΜΑΤΙΚΗ Ή ΤΟΠΙΚΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΕΣ
ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΚΛΟΓΗ ΔΙΑΠΑΡΑΤΑΞΙΑΚΟΥ ΠΡΟΕΔΡΕΙΟΥ Μ Ε ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΣΥΜΒΟΥΛΙΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ Σε Τοπικά Διαμερίσματα ή Δήμους άνω των 2.000 κατοίκων ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΛΑΣΣΟΝΟΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ
ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Παραχώρηση νέων αρμοδιοτήτων στα συμβούλια τοπικών κοινοτήτων κάτω των 2.000 2000κατοίκων και διασφάλιση της οικονομικής τους στήριξης Εκπροσώπηση των συνενούμενων Δήμων και Κοινοτήτων στο Δημοτικό Συμβούλιο μέσω της απευθείας εκλογής Δημοτικών Συμβούλων από την εκλογική τους Περιφέρεια και μέσω της εκλογής των Τοπικών και Κοινοτικών Συμβουλίων Συμμετοχή των προέδρων των τοπικών κοινοτήτων στα τοπικά συμβούλια και δικαίωμα ψήφου όταν το θέμα αφορά την κοινότητα τους
ΝΕΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΘΕΜΑΤΑ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑΤΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΛΑΪΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΚΔΟΣΗ ΣΕΙΡΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΑΔΕΙΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΑΛΙΕΙΑΣ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑΣ
ΜΕΡΟΣ Β : Οργανισμοί Εσωτερικής Υπηρεσίας (ΟΕΥ) Νέες Προκλήσεις για την εύρυθμη λειτουργία των ΟΤΑ
Η Δομή ενός συστήματος είναι το «α και το ω» για την ορθή λειτουργία του και αποτυπώνεται στο Οργανόγραμμά του. Η λειτουργία της οργάνωσης αναφέρεται στην κατανομή εργασίας ανάμεσα στις διευθύνσεις και τα τμήματα, όπως επίσης και στην κατανομή ευθυνών, δικαιοδοσίας δ και καθηκόντων σε κάθε εργαζόμενο. Μετηνεφαρμογή του Ν. 3852/2010, οινέοι Δήμοι αναδείχθηκαν δίθ σε φορείς παροχής τοπικών δημόσιων υπηρεσιών, εξυπηρέτησης των πολιτών και παράλληλα τοπικής ανάπτυξης και στήριξης της επιχειρηματικότητας. Για να υλοποιηθεί πρακτικά αυτό σε πρώτο επίπεδο είναι ουσιαστική Για να υλοποιηθεί πρακτικά αυτό σε πρώτο επίπεδο είναι ουσιαστική η αντιμετώπιση των προβλημάτων εσωτερικής οργάνωσης και λειτουργίας των δημοτικών υπηρεσιών.
Η Οργάνωση ενός σύγχρονου Δήμου οφείλει να ενισχύει: 1. 2. 3. Την ΟρθολογικήΛειτουργία τωνπολιτικώνοργάνων Διοίκησης Η ανάπτυξη αυτοτελούς υπηρεσίας για την επιστημονική και τεχνική υποστήριξη της διαδικασίας λήψης πολιτικών αποφάσεων. Την Ποιότητα- Αποδοτικότητα ΕξυπηρέτησηςτωνΠολιτών Η βελτίωση του βαθμού εξυπηρέτησης των πολιτών με την αναδιοργάνωση των δομών, τον ανασχεδιασμό των διαδικασιών λειτουργίας των υπηρεσιών και τον προσανατολισμό τους σε στόχους και μετρήσιμα αποτελέσματα. Την ΑναπτυξιακήΔράση Η δημιουργία προϋποθέσεων για τη διεύρυνση της αναπτυξιακής δράσης, μέσω του αποδοτικού σχεδιασμού και υλοποίησης προγραμμάτων οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής πολιτικής, προστασίας του περιβάλλοντος κ.ά., καθώς και η ένταξη σε χρηματοδοτήσεις εθνικού και ευρωπαϊκού επιπέδου.
Η Οργάνωση ενός σύγχρονου Δήμου οφείλει να ενισχύει: 4. 5. 6. Τη ΘέσηκαιτοΡόλοτων Εργαζομένων Μέσω της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας και τη λειτουργία όλων των υπηρεσιακών επιπέδων, την ενίσχυση της ευθύνης και των αρμοδιοτήτων των προϊσταμένων των υπηρεσιών, την επιμόρφωση του προσωπικού κλπ. Τη Συνεργασίακαιτο Συντονισμό Μεταξύ των εσωτερικών υπηρεσιών, μεταξύ των υπηρεσιών και των πολιτικών οργάνων και μεταξύ του Δήμου και των εποπτευόμενων φορέων του. Τη ΣυμμετοχήτουΠολίτη Μέσω της αποδοτικότερης συνεργασίας του Δήμου με άλλους Δημόσιους, Κοινωνικούς και Ιδιωτικούς Φορείς, αλλά και την ανάπτυξη διαδικασιών συμμετοχής.
Ορισμός Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας (ΟΕΥ) Στο άρθρο 10 του «Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων» (Νόμος 3584/2007), αναφέρεται ότι με τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας καθορίζονται η εσωτερική διάρθρωση των υπηρεσιών σε Γενικές Διευθύνσεις, Διευθύνσεις, Τμήματα και Αυτοτελή Γραφεία, οι αρμοδιότητες δό τους και οι θέσεις κατά κατηγορίες και κλάδους προσωπικού. Επίσης, ορίζονται οι κλάδοι ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ των οποίων οι υπάλληλοι κρίνονται για την κατάληψη θέσεων προϊσταμένων των κατά περίπτωση οργανικών μονάδων, ανάλογα με την ειδικότητα του κλάδου και το αντικείμενο των συγκεκριμένων οργανικών μονάδων.
Το Περιεχόμενο ενός ΟΕΥ Το Περιεχόμενο ενός ΟΕΥ Άρθρο 10, Ν. 3584/07 (Κώδικας Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων)
Οι παράγοντες που καθορίζουν το περιεχόμενο του ΟΕΥ
ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ανάλογα με το αν επιβάλλεται η σύστασή τους δια νόμου Υποχρεωτικές Προαιρετικές Ανάλογα με το ρόλο τους Κάθετες ή κύριες Οριζόντιες ή υποστηρικτικές Ανάλογα με την έδρα τους Κεντρικές (έδρα του νέου Δήμου) Αποκεντρωμένες (έδρες των πρώην ΟΤΑ ή αλλού) Ανάλογα με το ιεραρχικό επίπεδο Ανάλογα με το ιεραρχικό επίπεδο Γενική Διεύθυνση Διεύθυνση Τμήμα/ Αυτοτελές Τμήμα Αυτοτελές Γραφείο
ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Άρθρο 97 Ν. 3852/10 α) Προγραμματισμού και Ανάπτυξης β) Οικονομική υπηρεσία γ) Τεχνική υπηρεσία δ) Τεχνολογίας, Πληροφορικής και Επικοινωνιών ε) Διαφάνειας στ) Νομικής Υποστήριξης ζ) Διοίκησης Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού η) Άσκησης Κοινωνικής Πολιτικής και Πολιτικών Ισότητας των Φύλων θ) Περιβάλλοντος Πολιτικής Προστασίας ι) Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού, Νέας Γενιάς και ια) Γεωργίας, Κτηνοτροφίας και Αλιείας, εφόσον ασκούνται αντίστοιχες αρμοδιότητες.
ΚΑΘΕΤΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΜΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ Τομέας Υποδομών, Συγκοινωνιών και Μεταφορών Τομέας Περιβάλλοντος, Πολεοδομίας & Πολιτικής Προστασίας Τομέας Οικονομικής Ανάπτυξης & Απασχόλησης ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΘΕΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Τεχνικές, Κοινωνικές και Οικονομικές Υποδομές/ Αισθητική Πόλεων Οδικό Δίκτυο Συγκοινωνίες, Κυκλοφορία & Στάθμευση Οχημάτων Χορήγηση Αδειών Εγκαταστάσεων και Αδειών Μεταφορών Προστασία Περιβάλλοντος Καθαριότητα & Διαχείριση Στερεών και Υγρών Αποβλήτων Πράσινο Κοιμητήρια & Σφαγεία Πολεοδομία Πολιτική Προστασία Τοπική Ανάπτυξη Αγροτική Παραγωγή Αλιεία Χορήγηση Αδειών Καταστημάτων/ Εμπόριο Φυσικοί Πόροι, Ενέργεια και Βιομηχανία Απασχόληση
ΚΑΘΕΤΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΜΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ Τομέας Κοινωνικής Πολιτικής και Δημόσιας Υγείας Τομέας Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού Διοικητικές Αρμοδιότητες Κρατικού Χαρακτήρα ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΘΕΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Κοινωνική Προστασία & Αλληλεγγύη Κοινωνική Πρόνοια Δημόσια Υγεία Παιδεία και Δια Βίου Μάθηση Πολιτισμός Αθλητισμός Δημοτική Κατάσταση Ληξιαρχείο Εκλογές Θέματα Ιθαγένειας, Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Πολιτικοί Γάμοι Τήρηση Αρχείων
ΟΡΙΖΟΝΤΙΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Διοικητικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού Οικονομικές Υπηρεσίες Υπηρεσίες Προγραμματισμού και Ανάπτυξης Υπηρεσίες Οργάνωσης, Πληροφορικής και Διαφάνειας Υπηρεσίες Νομικής Υποστήριξης Υπηρεσίες ΚΕΠ Υπηρεσίες Δημοσίων Σχέσεων Γραφείο Δημάρχου Πολλές υπηρεσίες εκ των ανωτέρω συμπίπτουν με τις υποχρεωτικές δημοτικές υπηρεσίες.
ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Ανάλογα με το αντικείμενο και τους σκοπούς τους ομαδοποιούνται ως εξής: - Επιτελικές Υπηρεσίες, με αρμοδιότητες την παροχή επιτελικής υποστήριξης στα πολιτικά όργανα και στις δημοτικές υπηρεσίες, δηλ. επεξεργασμένων στοιχείων και προτάσεων για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων. - Υπηρεσίες Υποστήριξης, με αρμοδιότητες την παροχή διοικητικής, οικονομικής και τεχνικής υποστήριξης σε όλες τις δημοτικές υπηρεσίες. - Υπηρεσίες Περιβάλλοντος και Ποιότητας Ζωής, με αρμοδιότητες των νέων Δήμων που αφορούν την προστασία του φυσικού και του δομημένου περιβάλλοντος και την προώθηση της αστικής ανάπτυξης. - Υπηρεσίες Κοινωνικής προστασίας, Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, με αρμοδιότητες των νέων Δήμων που αφορούν στην κοινωνική προστασία, στην προστασία της δημόσιας υγείας και στην παροχή υπηρεσιών στους τομείς της παιδείας, του πολιτισμού και του αθλητισμού. - Υπηρεσίες Τοπικής Οικονομικής Ανάπτυξης, με αρμοδιότητες των νέων Δήμων που αφορούν στον πρωτογενή τομέα της παραγωγής (φυτική και ζωική παραγωγή), στη μεταποίηση και στον τριτογενή τομέα (εμπόριο, τουρισμός), καθώς και την προαγωγή της απασχόλησης.
ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Οι Κεντρικές Υπηρεσίες διακρίνονται σε: - Υπηρεσίες Υπαγόμενες απευθείας στο Δήμαρχο - Υπηρεσιακές Δομές (Διευθύνσεις Τμήματα) και περιλαμβάνουν τις ακόλουθες διοικητικές ενότητες (π.χ. μεγάλου Δήμου για τους μικρότερους υπάρχει αντίστοιχη προσαρμογή) Ιδιαίτερο Γραφείο Δημάρχου ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΠΑΓΟΜΕΝΕΣ Νομική Υπηρεσία. ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΑΡΧΟ Αυτοτελές Γραφείο Διοικητικής Βοήθειας. Αυτοτελές Γραφείο Επικοινωνίας και Δημοσίων Σχέσεων Γενική Διεύθυνση ΕΠΙΤΕΛΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Διεύθυνση Προγραμματισμού, Οργάνωσης Πληροφορικής και Διαφάνειας ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Διεύθυνση Διοικητικών Υπηρεσιών Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών Διεύθυνση Δημοτικής Αστυνομίας Διεύθυνση ΚΕΠ Διεύθυνση Πολεοδομίας Διεύθυνση Καθαριότητας Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Πρασίνου Διεύθυνση Τοπικής Οικονομικής Ανάπτυξης Διεύθυνση Κοινωνικής Προστασίας, Παιδείας και Πολιτισμού
ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Συχνότερες περιπτώσεις: - Υπηρεσία ΚΕΠ - Υπηρεσία Καθαριότητας - Υπηρεσία Διοικητικών Θεμάτων και Εξυπηρέτησης η ης του Πολίτη - Υπηρεσία Οικονομικών Θεμάτων - Υπηρεσία Συντήρησης Υποδομών Κάθε αποκεντρωμένη υπηρεσία υπάγεται διοικητικά και ακολουθεί κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της, τις οδηγίες και κατευθύνσεις της αντίστοιχης κεντρικής υπηρεσίας (π.χ. το αποκεντρωμένο Τμήμα Καθαριότητας ακολουθεί τις οδηγίες και τα πρότυπα που ορίζει η Διεύθυνση Καθαριότητας). Η ενότητα της διοίκησης και η εποπτεία όλων των αποκεντρωμένων δημοτικών υπηρεσιών διαφυλάσσονται μέσω του αρμόδιου τοπικού Αντιδημάρχου.
ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΙΕΡΑΡΧΙΑ Προβλέπονται οργανικές μονάδες με τα εξής επίπεδα και ονοματολογία υπηρεσιών: Γενική Διεύθυνση (προβλέπεται θεσμικά για Δήμους άνω των 50.000 κατοίκων) Διεύθυνση Τμήμα Αυτοτελές Τμήμα Αυτοτελές Γραφείο Με σκοπό την αποφυγή της πολυδιάσπασης της οργανωτικής δομής σε πολλές ενότητες μικρού μεγέθους, ένα Τμήμα θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 5-7 άτομα προσωπικό και μια Διεύθυνση θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 5-7 Τμήματα με ελάχιστες και αιτιολογημένες εξαιρέσεις. Επίσης αποφεύγεται η πρόβλεψη μη αυτοτελών Γραφείων, τα οποία όταν υπάρχει ανάγκη προβλέπονται μόνο μέσα σε Τμήμα.
Διακρίσεις Δήμων Η Μελέτη της ΕΕΤΑΑ οδήγησε στην παρακάτω διάκριση ομάδων Δήμων με ομοειδή χαρακτηριστικά: Ηπειρωτικοί δήμοι/ Δήμοι Κρήτης και λοιποί δήμοι νησιά Νησιωτικοί δήμοι Ν. Αιγαίου, Β. Αιγαίου και Ιονίου Δήμοι μητροπολιτικών κέντρων (Αθηνών και Θεσ/νίκης) ΣΥΝΟΛΑ Μεγάλοι Δήμοι 21 3 22 46 Μεσαίοι προς μεγάλοι Δήμοι 43 7 25 75 Μικροί προς μεσαίοι Δήμοι 127 13 140 Μικροί Δήμοι 37 27 64 ΣΥΝΟΛΑ 228 50 47 325
Διακρίσεις Δήμων Σύμφωνα με τον παραπάνω Πίνακα βλέπουμε πως με βάση το πληθυσμιακό τους μέγεθος οι Δήμοι διακρίνονται σε 4 ομάδες: -Μεγάλοι -Μεσαίοι προς μεγάλοι - Μικροί προς μεσαίοι -Μικροί Και με βάση τη διάκρισή τους: - Ηπειρωτικοί δήμοι / Δήμοι Κρήτης και λοιποί δήμοι νησιά, - Νησιωτικοί δήμοι Ν. Αιγαίου, Β. Αιγαίου και Ιονίου και - Δήμοι μητροπολιτικών κέντρων (Αθηνών και Θεσ/νίκης) Προκύπτουν 10 υποομάδες. Για κάθε μια από τις 10 υποομάδες συντάχθηκε και ένας πρότυπος ΟΕΥ. Επομένως έχουν συνταχθεί: - 4 πρότυπα που αφορούν σε ηπειρωτικούς και λοιπούς νησιωτικούς δήμους - 4 πρότυπα που αφορούν σε νησιωτικούς δήμους Ν. Αιγαίου, Β. Αιγαίου και Ιονίου - 2 πρότυπα που αφορούν σε αστικούς δήμους μητροπολιτικών κέντρων. Καθοριστική επίδραση στη σύνταξη του ΟΕΥ ενός δήμου έχει το πληθυσμιακό μέγεθος από το Καθοριστική επίδραση στη σύνταξη του ΟΕΥ ενός δήμου έχει το πληθυσμιακό μέγεθος, από το οποίο εξαρτώνται τα τακτικά έσοδα και επομένως ο αριθμός προσωπικού.
ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Χαρακτηρισμός Δήμων βάσει Πληθυσμιακού Κριτηρίου Περιφερειακοί ηπειρωτικοί δήμοι/ Δήμοι Κρήτης και λοιποί δήμοι νησιά Νησιωτικοί δήμοι Ν. Αιγαίου, Β. Αιγαίου και Ιονίου Δήμοι μητροπολιτικών κέντρων (Αθηνών και Θεσ/νίκης) Μεγάλοι δήμοι > 60.000 > 60.001 > 60.001 Μεσαίοι προς μεγάλοι δήμοι 30.001-60.000 20.001-60.000 25.000-60.000 Μικροί προς 10.001-30.000001-30 000 3.000-20.000 μεσαίοι δήμοι Μικροί δήμοι <=10.000 <=3.000
Παραδείγματα Οργανογραμμάτων
Παράδειγμα Μεγάλου Δήμου Δήμος Αμαρουσίου (72.333 Δημότες)
Παράδειγμα Μεσαίου προς Μεγάλου Δήμου Δήμος Διονύσου Αττικής (40.193 Δημότες)
Παράδειγμα Μικρού προς Μεσαίου Δήμου Δήμος Μύκης Ξάνθης (15.540 Δημότες)
Παράδειγμα Μικρού Δήμου Δήμος Ελαφονήσου Λακωνίας (1.041 Δημότες)
Με την εφαρμογή του Ν.3852/2010 διαπιστώθηκε μια τάση μεγέθυνσης των Δομών των Δήμων και αυτό μπορεί να συνδυαστεί με την ανάληψη των νέων αρμοδιοτήτων. Υπάρχει πλέον η ανάγκη διαμόρφωσης μιας διαφορετικής λογικής εξαιτίας: -των πολιτικών εξελίξεων και της γραμμής που ακολουθείται ως προς τη διαχείριση των ανθρώπινων πόρων. Παρά την αύξηση των αρμοδιοτήτων και συνεπακόλουθα του όγκου εργασίας, το ανθρώπινο δυναμικό έχει συρρικνωθεί και οι δημοτικές αρχές έχουν κληθεί να διαχειριστούν την κατάσταση αυτή χωρίς βοήθεια από την Κεντρική Διοίκηση. - την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχονται από την Ψηφιακή Διακυβέρνηση. Οι Δομές των Δήμων πρέπει να οδηγηθούν σε ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης, που θα προσαρμόζονται καταλλήλως στις υφιστάμενες καταστάσεις και δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι κατά περίπτωση, καθώς οι Οργανισμοί Εσωτερικής Υπηρεσίας (ΟΕΥ) είναι δυναμικοί και όχι στατικοί.
Η ΣΥΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΥΤΟΤΕΛΩΝ ΓΡΑΦΕΙΩΝ Τα αυτοτελή γραφεία βοηθούν συνολικά στο έργο του Δήμου και ιδιαίτερα της Δημοτικής Αρχής. Υπάγονται απευθείας στο Δήμαρχο και στόχος τους είναι η παροχή διοικητικής βοήθειας στις υπηρεσίες τους ή στα αρμόδια Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.). Στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι η σύσταση και λειτουργία τους παρέχει Γραφείο Προγραμματισμού & Αξιοποίησης Πόρων επιτελικές λύσεις σε πολλά προβλήματα των Υπηρεσιών. Γραφείο Διεθνών Σχέσεων & Διμερών Συνεργασιών Γραφείο Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων Γραφείο Απασχόλησης & Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Γραφείο Εθελοντισμού & Νέας Γενιάς Γραφείο Διαχείρισης Ολικής Ποιότητας Γραφείο Τουριστικής Ανάπτυξης & Προστασίας Καταναλωτή
Να σημειωθεί ότι η Πανελλήνια Ένωση Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Κλεισθένης» σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης και τους Δήμους Αγίου Νικολάου, Ιεράπετρας, ρ Οροπεδίου Λασιθίου και Σητείας διοργάνωσαν στις 13 Δεκεμβρίου 2014, στο Άγιο Νικόλαο Κρήτης Ημερίδα με θέμα: «Οργάνωση Υπηρεσιών και Αναπτυξιακή Πολιτική στους ΟΤΑ».
ΜΕΡΟΣ Γ : Η Πανελλήνια Ένωση Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης ης «Κλεισθένης» - Καλές Πρακτικές Δήμων
Σύγχρονοι Μέθοδοι Διοίκησης με Μεταφοράς Τεχνογνωσίας & Καλών Πρακτικών Ο όρος μεταφορά τεχνογνωσίας χαρακτηρίζει τη μεταβίβαση όλων των γνώσεων που απαιτούνται για την εφαρμογή μιας τεχνικής παραγωγής ή μεθόδου της. Σήμερα ευρύτατη χρήση έχει η αγγλική έκφραση know-how = μάθε πως, ή γνώση πως, που καθιερώθηκε ως διεθνής όρος ταυτόσημος της τεχνογνωσίας. Μια Καλή Πρακτική είναι η διαδικασία της εύρεσης, αξιοποίησης και υλοποίησης ιδεών, στρατηγικών και αποφάσεων μιας Δημόσιας ή Αυτοδιοικητικής Αρχής ή οργανισμού, που έχουν ήδη εφαρμοστεί. Η προσαρμογή και αντίστοιχα η εφαρμογή τους, μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών σε οποιοδήποτε τομέα δράσης.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΔΡΥΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ 1) Χρηστάκης Μιχάλης, Γενικός Γραμματέας Δήμου Αμαρουσίου... 2) Γρηγοράκος Παναγιώτης, Γενικός Γραμματέας Δήμου Χαϊδαρίου... 3) Τσουκαλά Χρυσούλα, Γενική Γραμματέας Δήμου Βύρωνα 1) Ιδρυτική Συνάντηση Σάββατο 25 Ιουνίου 2011... 2) 62 Γενικοί Γραμματείς ανταποκρίθηκαν στο πρώτο κάλεσμα της Ένωσης... 3) Ανάδειξη Διοικούσας Επιτροπής... 4) Παραχώρηση Έδρας
ΤΟΜΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 1. Παρέχει ρχ Τεχνογνωσία σε Δημάρχους & Γενικούς Γραμματείς 2. Διοργανώνει Επιστημονικές Ημερίδες σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη & Περιφέρεια 3. Υλοποιεί προγράμματα δια βίου μάθησης για Γενικούς Γραμματείς Δήμων 4 Αναδεικνύει καλές πρακτικές που υλοποιούνται 4. Αναδεικνύει καλές πρακτικές που υλοποιούνται από Δήμους & Περιφέρειες
ΤΟΜΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 5. Μεταφέρει καλές πρακτικές σε Δήμους για διευκόλυνση δημοτικών αρχών 6. Ενημερώνει ηλεκτρονικά Δημάρχους & Γενικούς Γραμματείς, σε αντικείμενα που απασχολούν την αυτοδιοίκηση 7. Επικοινωνεί συστηματικά με αντίστοιχους επιστημονικούς φορείς & δίκτυα σε Ελλάδα και εξωτερικό 8. Διασυνδέει ηλεκτρονικά Γενικούς Γραμματείς Δήμων με Εκτελεστικούς Γραμματείς Περιφερειών
ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΕΙ ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΔΗΜΟΥΣ Η Ένωση έθεσε σε λειτουργία, το Μάιο του 2012, μια νέα βάση δεδομένων, αυτής της μεταφοράς Καλών Πρακτικών. Οι καλές πρακτικές Δήμων προωθούνται σε όλους τους Δημάρχους και Γενικούς Γραμματείς Δήμων. Στόχος μας είναι η ανάδειξη αυτών και η υλοποίησή τους από άλλους Δήμους, προκειμένου να αναδειχτούν περισσότερο οι τομείς της υγείας, της βιώσιμης ανάπτυξης, της κοινωνικής πολιτικής και της αξιοποίησης των ψηφιακών μέσων. Μέχρι τώρα έχουν αναδειχτεί με διαδικασία επιλογής από ομάδα Γενικών Γραμματέων και κοινοποιηθεί σε όλους σχεδόν 100 Καλές Πρακτικές Δήμων.
ΤΟΜΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ Οι Τομείς Υλοποίησης ης Καλών Πρακτικών: 1. Πρότυπες Διαδικασίες & Πιστοποίηση 2. Βιώσιμη Ανάπτυξη & Ποιότητα Ζωής 3. Τοπική Υγεία & Πρόνοια 4. Πολιτισμός, Αθλητισμός & Κοινωνική Ανάπτυξη 5. Καινοτόμες Ψηφιακές Λειτουργίες
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΔΗΜΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ - ΕΥΟΣΜΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΥΓΙΩΝ ΠΟΛΕΩΝ & ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΧΑΡΤΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ ΔΗΜΟΥ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΒΟΛΟΥ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΗΜΟΥ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΑΠΙΝΙΔΩΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΗΜΟΥ ΑΙΓΑΛΕΩ ΕΝΙΣΧΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΠΕΝΤΕΛΗΣ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΠΡΟΤΥΠΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗΣ ΔΗΜΟΥ ΒΟΛΒΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΔΗΜΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ ΧΡΟΝΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΔΗΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΤΕΛΩΝ ΔΗΜΟΥ ΛΑΡΙΣΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΝΟΙΧΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΑΣΤΕΓΩΝ ΔΗΜΟΣ ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΔΗΜΟΥ ΠΕΛΛΑΣ ΤΡΑΠΕΖΑ ΧΡΟΝΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΕΓΓΥΗΜΕΝΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟ ΙΩΑΝΝΙΤΩΝ
Η ανάδειξη Καλών Πρακτικών κατά γενική ομολογία αιρετών και Υψηλόβαθμων Στελεχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης συνιστά την πρώτη ουσιαστική επιδίωξη μεταφοράς τεχνογνωσίας στους Δήμους. Κατά συνέπεια, κρίθηκε απαραίτητο να διοργανωθούν Ημερίδες στις οποίες θα πραγματοποιούνταν αναλυτική παρουσίαση επιλεγμένων Καλών Πρακτικών που έχει αναδείξει η Πανελλήνια Ένωση Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Κλεισθένης». Στην κατεύθυνση αυτή, υλοποιήθηκαν οι παρακάτω Δράσεις.
POLIS «Παρουσίαση Καλών Πρακτικών Δήμων» στο πλαίσιο ασοτου Συνεδρίου «Δημιουργικές Πόλεις: Συνδυάζοντας την Καινοτομία με την Βιώσιμη Ανάπτυξη 22/11/2013
POLIS «Παρουσίαση Καλών Πρακτικών Δήμων» στο πλαίσιο ασοτου Συνεδρίου «Δημιουργικές Πόλεις: Συνδυάζοντας την Καινοτομία με την Βιώσιμη Ανάπτυξη 22/11/2013
Διημερίδα σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης με θέμα: «Καλές Κλέ Πρακτικές των Δήμων στην Εφαρμογή των Δημόσιων Πολιτικών», 11-12/06/2015, στη Θεσσαλονίκη.
Διημερίδα σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης με θέμα: «Καλές Κλέ Πρακτικές των Δήμων στην Εφαρμογή των Δημόσιων Πολιτικών», 11-12/06/2015, στη Θεσσαλονίκη.
Διημερίδα σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης με θέμα: «Καλές Κλέ Πρακτικές των Δήμων στην Εφαρμογή των Δημόσιων Πολιτικών», 11-12/06/2015, στη Θεσσαλονίκη.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!! Δρ. Μιχάλης Χρηστάκης Γενικός Γραμματέας Δήμου Αμαρουσίου Πολιτικός Διοικητικός Επιστήμων Διεθνολόγος Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Κλεισθένης»