Σειςμοί και Προςταςία Ο ςειςμόσ είναι ένα φυςικό φαινόμενο που εκδηλώνεται, τισ περιςςότερεσ φορέσ, ξαφνικά και χωρίσ προειδοποίηςη. Η Ελλάδα είναι μία χώρα με μεγάλη ςειςμικότητα. Για το λόγο αυτό ο καθϋνασ πρϋπει να εύναι προετοιμαςμϋνοσ, να ϋχει ενημερωθεύ για το φαινόμενο του ςειςμού και να γνωρύζει τι πρϋπει να κϊνει για να προςτατευτεύ πριν, κατϊ τη διϊρκεια και μετϊ από ϋνα ςειςμό.
Σι εύναι ςειςμόσ; Στην αρχαιότητα: Η δόνηςη λόγω τησ κίνηςησ του Εγκέλαδου μέςα ςτον τάφο του, αναγκαίο κακό ςταλμένο από τον Δία. Σήμερα: Το τράνταγμα, η κίνηςη του εδάφουσ που οφείλεται ςτη θραύςη πετρωμάτων ςε περιοχέσ τησ λιθόςφαιρασ.
Σύποι ειςμών που γεννώνται ςτο Γόινο φλοιό Σεκτονικού Ηφαιςτειακού Εγκατακρημνιςιγενεύσ Κρυογενεύσ ειςμού Σεχνητού ειςμού
Σεκτονικού (90%) Ποια εύναι η δομό του εςωτερικού τησ Γησ; Η Γη αποτελείται από τρία διαφορετικά ςτρώματα το φλοιό, το μανδύα και τον πυρόνα, ςυνολικού πάχουσ 6.370km περίπου. Ο φλοιόσ είναι το ςτερεό, εξωτερικό περίβλημα τησ Γησ. Υπάρχουν δύο είδη φλοιού, ο ηπειρωτικόσ (μέςο πάχοσ 35km) και ο ωκεϊνιοσ (μέςο πάχοσ 7km).
λιθόςφαιρα Ωσ λιθόςφαιρα χαρακτηρίζεται ένα δύςκαμπτο ςτρώμα, μέςου πάχουσ 80km περίπου, που αποτελείται από το ςτερεό φλοιό και μέροσ του ςτερεού ανώτερου μανδύα. Η λιθόςφαιρα δεν είναι ενιαία αλλά απαρτίζεται από ένα ςύνολο μεγάλων και μικρότερων πλακών που ολιςθαίνουν πάνω ςτο παχύρρευςτο μανδυακό υλικό πραγματοποιώντασ ςχετικέσ μεταξύ τουσ κινήςεισ. Οι πλάκεσ αυτέσ λέγονται λιθοςφαιρικϋσ πλϊκεσ.
Θραύςη - ςειςμικό ρόγμα Αποτέλεςμα τησ ςχετικήσ κίνηςησ των λιθοςφαιρικών πλακών είναι η αργή παραμόρφωςη των πετρωμάτων ςτισ παρυφέσ τουσ.
Ηφαιςτειακού (10%) Το υπόλοιπο 10% των παγκόςμιων ςειςμών ςχετίζονται με ηφαιςτειακή δραςτηριότητα και ςυνήθωσ είναι λιγότερο ιςχυροί από τουσ τεκτονικούσ. Ακόμα και αυτοί πάντωσ, μπορεί να είναι ιδιαίτερα καταςτροφικοί, προκαλώντασ ςχιςμέσ ςτο έδαφοσ, παραμόρφωςη του εδάφουσ, και ζημιέσ ςε καταςκευέσ. Ηφαιςτειακόσ ονομάζεται ο ςειςμόσ που είναι αποτέλεςμα αλλαγήσ τησ πίεςησ ςτο εςωτερικό τησ γησ, λόγω τησ ειςροήσ ή εκροήσ μάγματοσ.
Εγκατακρημνιςιγενεύσ Εκτόσ από τα δύο προηγούμενα αίτια, υπάρχει και ένα ελάχιςτο ποςοςτό ςειςμών που ονομάζονται Εγκατακρημνιςιγενεύσ ειςμού, επειδή οφείλονται ςτην εγκατακρήμνιςη οροφών υπογείων κοιλωμάτων (π.χ. ςπηλαίων) λόγω διάβρωςησ. Είναι ςειςμοί ςυνήθωσ μικρού μεγέθουσ και τοπικού χαρακτήρα.
Η ένταςη ενόσ ςειςμού Για την μέτρηςη μιασ ςειςμικήσ δόνηςησ χρηςιμοποιούνται κυρίωσ δύο κλίμακεσ: Κλύμακα Ρύχτερ (Richter) Κλύμακα Μερκϊλι (Mercalli)
Καταςτροφέσ από ςειςμούσ.
Σι πρϋπει να κϊνετε ΑΠΟ ΣΩΡΑ υζητόςτε με την οικογϋνειϊ ςασ και καταςτρώςτε ςχϋδιο ϋκτακτησ ανϊγκησ. Όλα τα μέλη τησ οικογένειασ πρέπει να γνωρίζουν τι να κάνουν ςε περίπτωςη ςειςμού. Προγραμματίςτε που θα καταφύγετε μετά το ςειςμό. Καθορίςτε πού και πώσ θα ςυναντηθείτε. Μάθετε τα τηλέφωνα έκτακτησ ανάγκησ. Να ξέρετε από που κλείνουν οι γενικοί διακόπτεσ ( ηλεκτρικού ρεύματοσ, γκαζιού, φυςικού αερίου, νερού).
Σι πρϋπει να κϊνετε ΑΠΟ ΣΩΡΑ Ενημερωθεύτε για τα απλϊ μϋτρα αντιςειςμικόσ προςταςύασ ςτο ςπύτι και εφαρμόςτε τα. Τέτοια μέτρα είναι: να ςτερεώςετε καλά ςτουσ τοίχουσ τα βαριά αντικείμενα ( π.χ. έπιπλα, κάδρα, καθρέφτεσ, θερμοςίφωνα), να τοποθετήςετε τα εύθραυςτα αντικείμενα ςε χαμηλά ράφια. Προμηθευτεύτε τα ϊμεςα απαραύτητα ςε περίπτωςη ςειςμού όπωσ φακό, φορητό ραδιόφωνο, κουτί πρώτων βοηθειών, πυροςβεςτήρα. Μϊθετε για την προςταςύα από ςειςμό, αςχοληθείτε με το να αποκτήςετε εςείσ και το περιβάλλον ςασ ςωςτή αντιςειςμική ςυμπεριφορά.
Σι πρϋπει να κϊνετε την ΩΡΑ του ςειςμού Μεύνετε ψύχραιμοι. Ο πανικόσ προκαλεί θύματα. Αν βρεθεύτε μϋςα ςε κτύριο Μην τρέχετε προσ την έξοδο Καλυφθεύτε αμϋςωσ κϊτω από ϋνα γερό τραπϋζι ό ϊλλο ϋπιπλο.
Σι πρϋπει να κϊνετε την ΩΡΑ του ςειςμού Αν βρεθεύτε ϋξω από κτύριο: Μείνετε έξω. Μην μπαίνετε μέςα ςε κτίρια. Απομακρυνθείτε από κτίρια, μανδρότοιχουσ, ηλεκτροφόρα καλώδια. Καταφύγετε ςε ανοιχτό αςφαλό χώρο όπωσ: πλατεύα ό πϊρκο.
Σι πρϋπει να κϊνετε την ΩΡΑ του ςειςμού Απομακρυνθείτε από επικίνδυνα ςημεία όπωσ τζαμαρίεσ και βαριά έπιπλα. Μη βγαίνετε ςτα μπαλκόνια. Αποφύγετε πολυώροφα κτίρια, φωτεινούσ ςηματοδότεσ, γέφυρεσ.
Σι πρϋπει να κϊνετε ΑΜΕΩ ΜΕΣΑ το ςειςμό Κλείςτε τουσ γενικούσ διακόπτεσ (ηλεκτρικού ρεύματοσ, γκαζιού, φυςικού αερίου, νερού). Πάρετε μαζί ςασ τα άμεςα απαραίτητα: φακό, ραδιοφωνάκι, νερό ή ότι άλλο έχετε ανάγκη. Βγεύτε προςεκτικϊ ϋξω από το κτύριο. Ο ένασ πίςω από τον άλλο, με τα χέρια να προςτατεύουν το κεφάλι.
Σι πρϋπει να κϊνετε ΑΜΕΩ ΜΕΣΑ το ςειςμό Περπατάτε γρήγορα και μην τρέχετε. Μη χρηςιμοποιείτε ανελκυςτήρα. Καταφύγετε ςε ανοικτό αςφαλό χώρο: Οριςμϋνοσ χώροσ ςτο χολεύο ςασ, Πλατεία ή Πάρκο. Μην πληςιάζετε τισ ακτέσ.
Η ςυμπεριφορϊ μασ ΜΕΣΑ το ςειςμό Μη χρηςιμοποιείτε άςκοπα το τηλέφωνο για τι μπλοκάρετε το δίκτυο. Οι γονείσ να μη χρηςιμοποιείτε το αυτοκίνητό ςασ γιατί προκαλείτε μποτιλιάριςμα και καθυςτερείτε τα οχήματα παροχήσ βοήθειασ. Ακολουθεύςτε πιςτϊ τισ οδηγύεσ των αρχών.
Η ςυμπεριφορϊ μασ ΜΕΣΑ το ςειςμό Ενημερωθείτε από τουσ αρμόδιουσ φορείσ. Μην πιςτεύετε τισ φόμεσ, δημιουργούν ςύγχυςη. Πρέπει να γνωρίζετε ότι θα ακολουθόςουν μεταςειςμού.
Σύνθεςη Εργαςίασ 10 ο Δημοτικό Σχολείο Κέρκυρασ Κορωνάκησ Αριςτόβουλοσ Δάςκαλοσ.