ιαχειριστής Ελληνικού Συστήµατος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε. Αιολική Παραγωγή: Εφαρµογή Κανονιστικού και Ρυθµιστικού Πλαισίου Ανδρέας Αδρακτάς Επιχειρησιακός ιευθυντής Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας ΕΣΜΗΕ Προσυνεδριακή εκδήλωση ΤΕΕ/ Περιφερειακού Τµήµατος Εύβοιας µε θέµα «Αιολική ενέργεια: Εφαρµογές και Προβλήµατα της ιείσδυσης Μεγάλης Κλίµακας» Χαλκίδα, 10-11 Απριλίου 2009 1
Περιεχόµενα Ο ρόλος του ΕΣΜΗΕ Σηµερινό καθεστώς για την ανάπτυξη & προώθηση Αιολικών Πάρκων Συνοπτική Αδειοδοτική ιαδικασία ΑΠΕ Συµβάσεις Σύνδεσης & Αγοραπωλησίας Μηνιαία Εκκαθάριση Αγοράς ΑΠΕ Προσφορές Έγχυσης από σταθµούς ΑΠΕ Πρόβλεψη Ωριαίας Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από Αιολικά Πάρκα Η σηµερινή εικόνα των ΑΠΕ στο ενεργειακό µίγµα Εθνικοί Στόχοι Αιολική Ισχύς στην Εύβοια Συµπεράσµατα 2
Ο ρόλος του ΕΣΜΗΕ ιαχείριση του Συστήµατος Μεταφοράς: Παρακολούθηση του Συστήµατος Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας ιασφαλίζει τον εφοδιασµό της χώρας µε ηλεκτρική ενέργεια µε τρόπο επαρκή, ασφαλή, οικονοµικά αποδοτικό και αξιόπιστο. Παρέχει πρόσβαση στο Σύστηµα στους έχοντες αυτό το δικαίωµα, σύµφωνα µε τον Κ ΣΣΗΕ. Προγραµµατίζει την ανάπτυξη του Συστήµατος και διασφαλίζει τη συντήρησή του. Ηµερήσιος Ενεργειακός Προγραµµατισµός. ιαδικασία Κατανοµής Φορτίου. Εκκαθάριση των Αποκλίσεων. Μηχανισµός ιασφάλισης Επαρκούς Ισχύος. 3
Σηµερινό καθεστώς για την ανάπτυξη & προώθηση Αιολικών Πάρκων Προτεραιότητα στην απορρόφηση της παραγόµενης ηλεκτρικής ενέργειας (Η/Ε) από Αιολικά Πάρκα (Α/Π) από το Σύστηµα ή το ίκτυο (εφόσον δεν τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια του Συστήµατος ή του ικτύου). εκαετής σύµβαση αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας µεταξύ Παραγωγού ΕΣΜΗΕ µε δυνατότητα µονοµερούς ανανέωσης από τον Παραγωγό για άλλα 10 έτη. Ρυθµιζόµενες τιµές πώλησης της παραγόµενης ενέργειας (Feed-in- Tariff). Οι παραγωγοί Η/Ε από Α/Π δεν πληρώνουν τέλη χρήσης Συστήµατος ή ικτύου. Επιδότηση της συνολικής επένδυσης. 4
Συνοπτική Αδειοδοτική ιαδικασία Α/Π Άδεια Παραγωγής Όροι Σύνδεσης (3 έτη) Απόφαση Έγκρισης Επέµβασης ή Παραχώρησης Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων ΥΠΑΝ µετά από πρόταση ΡΑΕ ΕΣΜΗΕ σε συνεργασία µε ΕΗ/ ιοικητική Περιφέρεια/ ασαρχείο ιοικητική Περιφέρεια/ Ι.ΠΕ.ΧΩ.- ΕΥΠΕ/ΥΠΕΧΩ Ε Άδεια Εγκατάστασης (2 +2 έτη) Σύµβαση Σύνδεσης ιοικητική Περιφέρεια ( ή ΥΠΑΝ) ΕΗ/ ή ΕΣΜΗΕ Σύµβαση Αγοραπωλησίας (10 + 10 έτη) ΕΣΜΗΕ/ Ε ΡΕΘ Άδεια Λειτουργίας (20 έτη) ιοικητική Περιφέρεια ( ή ΥΠΑΝ) 5
Συµβάσεις Σύνδεσης & Αγοραπωλησίας ιασυνδεδεµένο Σύστηµα & ιασυνδεδεµένο ίκτυο Σύµβαση Σύνδεσης ΕΗ/ (ΜΤ & ΧΤ) ή ΕΣΜΗΕ (ΥΤ) Σύµβαση Αγοραπωλησίας ΕΣΜΗΕ/Ε ΡΕΘ Μη ιασυνδεδεµένα Νησιά Σύµβαση Σύνδεσης ΕΗ Σύµβαση Αγοραπωλησίας 6
Μηνιαία Εκκαθάριση Αγοράς ΑΠΕ Τηλεµέτρηση ( ΕΣΜΗΕ/ Ε ΣΗΕ) Μέτρηση ΕΗ Παραγωγός Εκκαθαριστικό Σηµείωµα ΕΣΜΗΕ/ Ε ΡΕΘ Έκδοση τιµολογίου ΕΣΜΗΕ/ Ο Πληρωµή Παραγωγός Τέλος υπέρ ΟΤΑ 7
Προσφορές Έγχυσης από σταθµούς ΑΠΕ Σύµφωνα µε το Κεφάλαιο 6 Άρθρο 29 του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας : «Για κάθε Περίοδο Κατανοµής κάθε Ηµέρας Κατανοµής ο ιαχειριστής του Συστήµατος υποβάλλει Προσφορά Έγχυσης, η οποία προσδιορίζει την ποσότητα ενέργειας, η οποία προβλέπεται ότι πρόκειται να εγχυθεί στο Σύστηµα και στο ίκτυο από τις Μονάδες του άρθρου 35 του Ν. 2773/1999. Ο ιαχειριστής του Συστήµατος λαµβάνει κάθε µέτρο, ώστε η πρόβλεψη να προσεγγίζει κατά το δυνατόν την ποσότητα ενέργειας που πρόκειται να παραχθεί από τις Μονάδες αυτές.» 8
Πρόβλεψη Ωριαίας Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από Αιολικά Πάρκα Εναρµόνιση µε τις διατάξεις του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος & Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας για την ωριαία πρόβλεψη παραγωγής ΑΠΕ στο ιασυνδεδεµένο Σύστηµα. Προϋπολογισµός 300.000 (Γ ΚΠΣ) η εφαρµογή βρίσκεται στο στάδιο της δοκιµαστικής λειτουργίας και ελέγχου. Απαραίτητη η πρόβλεψη ιδιαίτερα σε συνθήκες υψηλής αιολικής διείσδυσης στο Σύστηµα. Οι ανεµογεννήτριες θα πρέπει να εξασφαλίζουν δυνατότητα αδιάλειπτης λειτουργίας σε σφάλµα του δικτύου (Fault Ride Trough capability-frt) βάσει του νέου Άρθρου 275α του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας. 9
Ησηµερινή εικόνα των ΑΠΕ στο ενεργειακό µίγµα - Εθνικοί Στόχοι Η νέα Οδηγία για τις ΑΠΕ προβλέπει για το 2020 κάλυψη του 18% της ακαθάριστης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ (συµπεριλαµβανοµένων των µεγάλων υδροηλεκτρικών έργων). Η ενέργεια που παράγεται από µεγάλους ΥΗΣ καλύπτει περίπου το 6-8% της µέσης ετήσιας παραγωγής εξυπηρετώντας κυρίως φορτία αιχµής. Το υπόλοιπο θα πρέπει να καλυφθεί σταδιακά από τις άλλες τεχνολογίες ΑΠΕ (π.χ. Αιολικά, Φωτοβολταϊκά, Βιοµάζα, Μικρά Υδροηλεκτρικά). Ο ΕΣΜΗΕ µετέχει ενεργά σε µελέτες από κοινού µε τη ΡΑΕ και το ΕΜΠ εξετάζοντας τις επιδράσεις της αναµενόµενης υψηλής αιολικής διείσδυσης στο Σύστηµα. Λόγω της χαµηλής παραγωγής των αιολικών πάρκων στις ώρες αιχµής η αναµενόµενη αύξηση της εγκατεστηµένης ισχύος των αιολικών δεν καταργεί την ανάγκη κατασκευής συµβατικών µονάδων. 10
Αιολική Ισχύς στον Νοµό Ευβοίας ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΕΥΒΟΙΑΣ (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2009) ΠΛΗΘΟΣ Α/Π ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΙΣΧΥΣ (MW) Α/Π ΜΕ ΟΡΟΥΣ ΣΥΝ ΕΣΗΣ ΙΣΧΥΣ (MW) 30 212,1 5 64,5 Αναλυτικές πληροφορίες υπάρχουν στην ιστοσελίδα του ΕΣΜΗΕ : Μηνιαίο Πληροφοριακό ελτίο ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ (ελληνικά και αγγλικά) Πίνακες Μονάδων ΑΠΕ σε λειτουργία και µε όρους σύνδεσης 11
12
ΗΕΠ Ηµερήσιος Προγραµµατισµός ΗΕΠ Πρόγραµµα ΗΕΠ Επίλυση ΗΕΠ 13
Μέσοι συντελεστές φόρτισης αιολικών πάρκων ανά γεωγραφική περιφέρεια και ανά µήνα (%) 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΜΑΙΟΣ ΙΟΥΝΙΟΣ ΙΟΥΛΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ Ανατ. Μακεδονίας & Θράκης 30 31 33 26 22 17 29 18 24 31 31 30 υτική Ελλάδας 35 30 27 22 18 17 24 21 22 26 28 29 Θεσσαλίας 29 18 14 6 10 10 13 11 13 13 16 14 Ιονίων Νήσων 37 47 38 25 21 23 29 22 28 25 33 36 Κεντρικής Μακεδονίας 37 25 22 20 18 14 17 19 26 16 28 30 Πελλοποννήσου 25 22 19 12 13 14 27 17 18 19 19 21 Στερεάς Ελλάδας 31 34 34 30 25 22 41 26 29 32 31 36 14
Συγκεντρωτικός πίνακας µηνιαίων συντελεστών φόρτισης αιολικών πάρκων ανά γεωγραφική περιφέρεια ανά έτος (%) 50 45 44 40 35 30 25 20 29 27 27 26 25 25 24 24 32 27 22 22 18 20 30 31 32 30 2004 2005 2006 2007 15 15 13 10 10 5 0 Ανατ. Μακεδονίας & Θράκης υτική Ελλάδας Θεσσαλίας Ιονίων Νήσων Κεντρικής Μακεδονίας Πελλοποννήσου Στερεάς Ελλάδας 15
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στο Ε ΣΜ λειτουργούν ~800 MW Α/Π χωρίς εµφανή λειτουργικά προβλήµατα. Έχει δοθεί πρόσβαση στο Σύστηµα προσφορές σύνδεσης και έχει γίνει δέσµευση µε έργα που υλοποιούνται σε συνολικά ~4200 MW (µαζί µε τα εν λειτουργία). Σηµαντικό πρόβληµα η δέσµευση ηλεκτρικού χώρου από προσφορές σύνδεσης για Α/Π που επί χρόνια δεν υλοποιούνται. 16
ιαχειριστής Ελληνικού Συστήµατος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε. Κάστορος 72 185 45 Πειραιάς Τέλος Ευχαριστώ για τη προσοχή σας Ανδρέας Αδρακτάς Επιχειρησιακός ιευθυντής Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας ΕΣΜΗΕ 17