ΑΡΧΗ ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ - ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ ΤΑΞΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΘΕΜΑ Α Στις ερωτήσεις Α - Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και, δίπλα, το γράμμα που αντιστοιχεί στη φράση η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση Α Σε μια απλή αρμονική ταλάντωση ο ρυθμός μεταβολής της ορμής του σώματος: α) παίρνει την μέγιστη τιμή του στη θέση ισορροπίας της ταλάντωσης β) παίρνει την μέγιστη τιμή του στις ακραίες θέσεις της ταλάντωσης γ) παίρνει πάντοτε θετικές τιμές δ) παίρνει την ελάχιστη τιμή του στις ακραίες θέσεις της ταλάντωσης Α Ένα ρευστό χαρακτηρίζεται ως ιδανικό όταν: α) δεν εμφανίζει εσωτερικές τριβές β) είναι ασυμπίεστο γ) δεν εμφανίζει τριβές με τα τοιχώματα του σωλήνα μέσα στον οποίο ρέει δ) όλα τα παραπάνω Α3 Όταν σε ένα ελαστικό μέσο δημιουργείται ένα στάσιμο κύμα τότε: α) μεταφέρεται ύλη και ενέργεια από μια περιοχή του μέσου σε μια άλλη β) η ενέργεια των αρχικών κυμάτων εγκλωβίζεται ανάμεσα στους δεσμούς γ) μεταφέρεται μόνο ύλη από μια περιοχή του μέσου σε μια άλλη δ) μεταφέρεται ύλη και ορμή από μια περιοχή του μέσου σε μια άλλη Α4 Κατά τον συντονισμό, εάν αυξήσουμε τη σταθερά απόσβεσης: α) δεν επηρρεάζεται το πλάτος της ταλάντωσης β) το πλάτος της ταλάντωσης αυξάνεται γ) το πλάτος της ταλάντωσης μειώνεται δ) το πλάτος της ταλάντωσης γίνεται άπειρο ΤΕΛΟΣ ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ - ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ Α5 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιο σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη α) Η συχνότητα μιας εξαναγκασμένης ταλάντωσης είναι πάντα ίση με την ιδιοσυχνότητα του ταλαντωτή β) Η ροπή αδράνειας ενός σώματος εξαρτάται από την μάζα του σώματος και τη θέση του άξονα περιστροφής του γ) Όταν ένα μηχανικό κύμα διαδίδεται σε ένα ελαστικό μέσο, όλα τα σημεία του μέσου έχουν κάθε χρονική στιγμή την ίδια φάση δ) Κατά την ελαστική κρούση ενός σώματος με ένα άλλο ακίνητο πολύ μεγάλης μάζας τα δύο σώματα ανταλλάσσουν ταχύτητες ε) Λόγω του φαινομένου Doppler ένας παρατηρητής αντιλαμβάνεται έναν ήχο με συχνότητα μεγαλύτερη από αυτή που εκπέμπει μια πηγή όταν η μεταξύ τους απόσταση μειώνεται ΘΕΜΑ Β Β Ένα σύστημα μάζας-ελατηρίου εκτελεί μια φθίνουσα αρμονική ταλάντωση και τη χρονική στιγμή t κατά την οποία έχουν πραγματοποιηθεί N 5 πλήρεις ταλαντώσεις το πλάτος της ταλάντωσης έχει υποδιπλασιαστεί Εάν την χρονική στιγμή t0 0 η ενέργεια της ταλάντωσης του συστήματος είναι 0, τότε η απώλεια ενέργειας του συστήματος Ε απ, όταν θα έχουν συμπληρωθεί επιπλέον N 0 πλήρεις ταλαντώσεις θα είναι: α 8 0 β 63 64 0 γ 36 0 δ 64 0 Β Το ανοιχτό δοχείο του παρακάτω σχήματος έχει ύψος h και στο τοίχωμα του υπάρχουν δύο οπές () και () (με πολύ μικρή διάμετρο) σε ύψη h, h ΤΕΛΟΣ ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ 3 ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ - ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ αντίστοιχα Το υγρό εξέρχεται από τις δύο οπές με ταχύτητες u, u και πέφτει στο έδαφος στο ίδιο σημείο που βρίσκεται σε οριζόντια απόσταση S από το δοχείο Για τα ύψη h, h ισχύει: α h h h β h h h γ h h h δ h h h Μονάδες 7 u Β3 Μια ηχητική πηγή S κινείται με ταχύτητα us 5 πλησιάζοντας έναν παρατηρητή Α και παράγει ηχητικά κύματα συχνότητας fs 00Hz Ο παρατηρητής Α κινείται επίσης πλησιάζοντας προς u την πηγή με μια ταχύτητα ua Τα ηχητικά κύματα ανακλώνται σε έναν 50 ακίνητο τοίχο που βρίσκεται πίσω από τον παρατηρητή Α, με αποτέλεσμα ο παρατηρητής Α να αντιλαμβάνεται ένα διακρότημα που προκύπτει από τη σύνθεση των δύο ήχων Η συχνότητα του διακροτήματος f είναι: α f 30Hz β f 40 Hz γ f 50 Hz δ f 60 Hz ΘΕΜΑ Γ Δύο σύγχρονες πηγές Π και Π απέχουν απόσταση d m και ξεκινούν την χρονική στιγμή t0 0 να εκτελούν απλή αρμονική ταλάντωση της μορφής y 0,0 0 t (SI) δημιουργώντας κύματα στην επιφάνεια ενός υγρού Ένα σημείο Λ το οποίο βρίσκεται πάνω στο ευθύγραμμο τμήμα Π Π και απέχει από τις δύο πηγές ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΑΡΧΗ 4 ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ - ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ αποστάσεις r και r αντίστοιχα είναι το πρώτο σημείο μετά τη μεσοκάθετο του Π Π που ταλαντώνεται με μέγιστο πλάτος εξαιτίας της συμβολής των δύο κυμάτων Αν η ταχύτητα διάδοσης των δύο κυμάτων είναι u : ms Γ Να υπολογίσετε την απόσταση του σημείου Λ από τις δύο πηγές Γ Να γράψετε την απομάκρυνση του σημείου Λ σαν συνάρτηση του χρόνου Γ3 Να υπολογίσετε το πλήθος των σημείων που βρίσκονται πάνω στην ευθεία Π Π και παραμένουν διαρκώς ακίνητα μετά τη συμβολή των δύο κυμάτων Γ4 Να υπολογίσετε την χρονική στιγμή στην οποία το σημείο Λ αποκτά την μέγιστη κινητική του ενέργεια για δεύτερη φορά μετά τη συμβολή των δύο κυμάτων Μονάδες 8 ΘΕΜΑ Δ Ο δίσκος του επόμενου σχήματος, μάζας m kg και ακτίνας R m, F μπορεί να στρέφεται χωρίς τριβές γύρω από οριζόντιο άξονα που R m περνά από το κέντρο του και στηρίζεται στο σώμα μάζας M 8kg, το οποίο είναι ακίνητο πάνω σε οριζόντιο δάπεδο Ο συντελεστής τριβής ολίσθησης μεταξύ του σώματος μάζας Μ και του οριζοντίου M επιπέδου είναι 0 Τη χρονική στιγμή t 0 ασκούμε στο ελεύθερο άκρο του αβαρούς και μη εκτατού νήματος σταθερή οριζόντια δύναμη μέτρου F 5N και το σύστημα αρχίζει να ολισθαίνει Να υπολογιστούν: Δ Η κινητική ενέργεια του δίσκου και η κινητική ενέργεια του συστήματος τη χρονική στιγμή t s Δ Ο ρυθμός μεταβολής της κινητικής ενέργειας του συστήματος λόγω μεταφορικής κίνησης, ο ρυθμός μεταβολής κινητικής ενέργειας του δίσκου λόγω μεταφορικής κίνησης και ο ρυθμός μεταβολής κινητικής ενέργειας του δίσκου λόγω στροφικής κίνησης τη χρονική στιγμή t που ο άξονας του δίσκου έχει διανύσει ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
διάστημα s m ΑΡΧΗ 5 ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ - ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ - Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ Δ3 Το μέτρο της στροφορμής του δίσκου και το μέτρο του ρυθμού μεταβολής της στροφορμής τη χρονική στιγμή t Δ4 Το ποσοστό του έργου της δύναμης F που έγινε θερμότητα στο πρώτο δευτερόλεπτο της κίνησης του σώματος Δίνονται η επιτάχυνση της βαρύτητας g 0m s και η ροπή αδράνειας του δίσκου ως προς άξονα που διέρχεται από το κέντρο μάζας του I cm mr ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους) Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα Στο εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά σας στοιχεία Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων, αμέσως μόλις σας παραδοθούν Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση Κατά την αποχώρησή σας, να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα 3 Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει 4 Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή 5 Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων 6 Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 000 πμ ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ