EL EL EL
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 1.12.2008 COM(2008) 805 τελικό 2008/0228 (CNS) Πρόταση ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας όσον αφορά τη φοροδιαφυγή που συνδέεται με την εισαγωγή και άλλες διασυνοριακές συναλλαγές (υποβληθείσα από την Επιτροπή) EL EL
για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας όσον αφορά τη φοροδιαφυγή που συνδέεται με την εισαγωγή και άλλες διασυνοριακές συναλλαγές (υποβληθείσα από την Επιτροπή) EL 2 EL
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ 110 Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης Η παρούσα πρόταση αποτελεί μέρος μιας σειράς συμβατικών μέτρων που θα υποβληθούν στο άμεσο μέλλον, στο πλαίσιο συντονισμένης προσέγγισης σε επίπεδο ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Η παρούσα πρόταση περιλαμβάνει τροποποιήσεις της οδηγίας ΦΠΑ οι οποίες είναι απαραίτητες για την εφαρμογή δύο μέτρων μεταξύ άλλων που εξαγγέλθηκαν σχετικά με έναν τύπο απαλλαγής από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή και την αλληλέγγυα ευθύνη. Στόχοι της πρότασης είναι αφενός να αποσαφηνισθούν οι όροι για την ήδη ισχύουσα ειδική απαλλαγή κατά την εισαγωγή, η οποία επί του παρόντος εφαρμόζεται παράνομα στο πλαίσιο συστημάτων απάτης και αφετέρου να εφοδιαστούν οι φορολογικές διοικήσεις με ένα μέσο για την είσπραξη του ΦΠΑ από τις μη εγκατεστημένες επιχειρήσεις στις περιπτώσεις στις οποίες η μη συμμόρφωση αυτών των επιχειρήσεων με τις υποχρεώσεις αναφοράς διευκόλυνε την απάτη. 120 Γενικό πλαίσιο Στη συνεδρίαση του ECOFIN της 4 ης Δεκεμβρίου 2007, το Συμβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να συνεχίσει τις εργασίες της σχετικά με τα συμβατικά μέτρα για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, ιδίως στο πλαίσιο της ομάδας εμπειρογνωμόνων της στρατηγικής για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, να υποβάλει τα πορίσματά της κατά το πρώτο εξάμηνο του 2008 και να μελετήσει, ενδεχομένως, νομοθετικές προτάσεις για τα συμβατικά μέτρα. Κατά τις συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν στη συνέχεια, κατέστη σαφές ότι τα κράτη μέλη επιθυμούν να επιταχύνει η Επιτροπή τις εργασίες σχετικά με τα συμβατικά μέτρα για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ και να υποβάλει στο Συμβούλιο νομοθετικές προτάσεις για την κάλυψη των ελλείψεων που διαπιστώνονται στην ισχύουσα νομοθεσία. Ως απάντηση προς το αίτημα του Συμβουλίου, η Επιτροπή υποβάλλει ανακοίνωση σχετικά με μια συντονισμένη στρατηγική για τη βελτίωση της καταπολέμησης της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία περιλαμβάνει σειρά μέτρων για τα οποία προτίθεται να υποβάλει νομοθετικές προτάσεις στο άμεσο μέλλον. Η παρούσα ανακοίνωση υποβάλλεται επίσης σήμερα από την Επιτροπή προς έγκριση. Η παρούσα πρόταση αποτελεί μέρος της πρώτης σειράς προτάσεων που εξαγγέλλονται στην εν λόγω ανακοίνωση. 130 Ισχύουσες διατάξεις στον τομέα που αφορά η πρόταση α) Απαλλαγή από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή EL 3 EL
Το άρθρο 143 στοιχείο δ) της οδηγίας ΦΠΑ (οδηγία 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου της 28 ης Νοεμβρίου 2006) προβλέπει απαλλαγή από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή όταν αυτή την εισαγωγή ακολουθεί ενδοκοινοτική παράδοση ή μεταφορά των εισαγόμενων αγαθών σε υποκείμενο στον φόρο σε άλλο κράτος μέλος. Η πρακτική εφαρμογή αυτής της διάταξης, περιλαμβανομένων των όρων εφαρμογής αυτής της απαλλαγής, αποτελεί αρμοδιότητα των κρατών μελών, και γι αυτό προέκυψαν ορισμένες διαφορές. Το άρθρο 145 παράγραφος 1 της οδηγίας για τον ΦΠΑ ορίζει ότι η Επιτροπή υποβάλλει, εφόσον απαιτείται, στο Συμβούλιο προτάσεις για τον προσδιορισμό του πεδίου εφαρμογής των απαλλαγών που προβλέπονται στο άρθρο 143 και των πρακτικών διαδικασιών εφαρμογής τους. Έως τώρα η Επιτροπή δεν έχει υποβάλει τέτοια πρόταση. Οι εντεταλμένοι για έρευνες σχετικά με την απάτη στα κράτη μέλη επέστησαν την προσοχή της Επιτροπής στην ολοένα μεγαλύτερη χρήση αυτής της απαλλαγής κατά την εισαγωγή στα συστήματα ενδοκοινοτικής απάτης «του αφανούς εμπόρου» (MTIC) που εντοπίζουν. Από περαιτέρω ανάλυση του θέματος, προέκυψε ότι η δόλια χρήση αυτής της διάταξης διευκολύνεται σε μεγάλο βαθμό από την ανεπαρκή εφαρμογή αυτής της απαλλαγής στο εθνικό δίκαιο, με αποτέλεσμα να μην διασφαλίζεται η παρακολούθηση από τις τελωνειακές και φορολογικές αρχές της μεταφοράς των εισαγόμενων προϊόντων μέσα στην Κοινότητα. Δεδομένου ότι γίνεται μεγάλη κατάχρηση αυτής της απαλλαγής, θα ήταν σκόπιμο να αναλάβει η Επιτροπή νομοθετική πρωτοβουλία προκειμένου να καθοριστούν οι λεπτομέρειες εφαρμογής της διάταξης αυτής σε κοινοτικό επίπεδο. β) Αλληλέγγυα ευθύνη Το άρθρο 205 της οδηγίας για τον ΦΠΑ επιτρέπει στα κράτη μέλη να προβλέπουν ότι πρόσωπο άλλο από τον υπόχρεο του φόρου είναι αλληλεγγύως υπεύθυνο για την καταβολή του ΦΠΑ. Λαμβανομένων υπόψη των αρχών της αναλογικότητας, της διαφάνειας και της ασφάλειας του δικαίου, και προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομοιόμορφη εφαρμογή της διάταξης αυτής στις περιπτώσεις στις οποίες το πρόσωπο το οποίο προβαίνει σε ενδοκοινοτική παράδοση αγαθών με απαλλαγή από φόρο δεν έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις αναφοράς, είναι απαραίτητο να προβλέπεται η υποχρεωτική εφαρμογή της αλληλέγγυας ευθύνης στην περίπτωση αυτή και να καθοριστούν λεπτομερώς οι όροι εφαρμογής της. 140 Συνοχή με τις υπόλοιπες πολιτικές και στόχους της Ένωσης Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής εντάσσεται στη στρατηγική της Λισαβόνας. Στην ανακοίνωση της 25 ης Οκτωβρίου 2005 σχετικά με τη συμβολή των φορολογικών και τελωνειακών πολιτικών στη στρατηγική της Λισαβόνας, η Επιτροπή υπογράμμισε ότι η φοροδιαφυγή προκαλεί σημαντικές στρεβλώσεις στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, αποτελεί εμπόδιο για τον θεμιτό ανταγωνισμό και συνεπάγεται τη διάβρωση των εσόδων που θα έπρεπε να διατεθούν για τη χρηματοδότηση των δημοσίων υπηρεσιών σε εθνικό επίπεδο. Δεδομένου ότι οι δημόσιες αρχές είναι υποχρεωμένες να καλύψουν το αντίστοιχο έλλειμμα εσόδων, η αύξηση της απάτης οδηγεί σε αυξημένη EL 4 EL
φορολογική πίεση επί των επιχειρήσεων που σέβονται τους φορολογικούς κανόνες. Η πρόταση παρέχει στα κράτη μέλη περισσότερη ασφάλεια όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής ορισμένων μέτρων που μπορούν να λάβουν προκειμένου να καταπολεμήσουν αποτελεσματικότερα την απάτη και να διασφαλίσουν την είσπραξη του οφειλομένου ΦΠΑ για συγκεκριμένες πράξεις, όταν ο προμηθευτής έχει συμβάλει εν γνώσει του στον κίνδυνο απώλειας ΦΠΑ στο έδαφός τους. 2. ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη 211 Μέθοδοι διαβούλευσης, κύριοι κλάδοι-στόχοι και γενικά χαρακτηριστικά των συνομιλητών Οι τεχνικές εργασίες στο συγκεκριμένο τομέα πραγματοποιήθηκαν με εμπειρογνώμονες από τα κράτη μέλη. 212 Σύνοψη των απαντήσεων και τρόπος με τον οποίο ελήφθησαν υπόψη α) Απαλλαγή από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή Οι εργασίες που πραγματοποιήθηκαν από τους εμπειρογνώμονες κατά την εισαγωγή κατέληξαν σε ορισμένες συστάσεις. Ορισμένες από αυτές τις συστάσεις ήταν ότι ο εισαγωγέας των αγαθών πρέπει να διαθέτει αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ στο κράτος μέλος εισαγωγής ή να ορίσει φορολογικό αντιπρόσωπο σ αυτό το κράτος μέλος, όπως ήδη προβλέπεται στο άρθρο 214 παράγραφος 1 στοιχείο α) της οδηγίας για τον ΦΠΑ. Επίσης, ο εν λόγω εισαγωγέας πρέπει να γνωστοποιεί στις αρχές που διεκπεραιώνουν τις υποχρεώσεις σχετικά με το ΦΠΑ κατά την εισαγωγή τον αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ του υποκείμενου στον φόρο που είναι εγκατεστημένος σε άλλο κράτος μέλος και στον οποίο αποστέλλονται τα αγαθά. Επιπλέον, πρέπει να διασφαλίζεται ότι ο εν λόγω εισαγωγέας μπορεί να αποδείξει κατά την εισαγωγή ότι τα αγαθά θα εγκαταλείψουν το κράτος μέλος εισαγωγής προκειμένου να αποσταλούν ή να μεταφερθούν σε άλλο κράτος μέλος. Οι συστάσεις αυτές αποτελούν τη βάση για την προτεινόμενη τροποποίηση του άρθρου 143 στοιχείο δ) της οδηγίας για τον ΦΠΑ. Άλλες συστάσεις αφορούσαν πιο διοικητικές πτυχές για τις οποίες δεν απαιτείται τροποποίηση της οδηγίας για τον ΦΠΑ. β) Αλληλέγγυα ευθύνη Οι βασικοί όροι για τη διασυνοριακή εφαρμογή της αρχής της αλληλέγγυας ευθύνης συζητήθηκαν επίσης με εμπειρογνώμονες των κρατών μελών και τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται στο σχέδιο νομικού κειμένου. Συγκέντρωση και χρήση εμπειρογνωμοσύνης 229 230 Δεν υπήρξε ανάγκη προσφυγής σε εξωτερικούς εμπειρογνώμονες. Εκτίμηση επιπτώσεων EL 5 EL
Και τα δύο μέτρα αφορούν περισσότερο τεχνικές προσαρμογές δύο άρθρων της οδηγίας για τον ΦΠΑ προκειμένου να αποσαφηνισθεί η εφαρμογή των δύο αυτών άρθρων. Δεδομένου ότι δεν πρόκειται για ουσιαστικές αλλαγές της ισχύουσας κοινοτικής νομοθεσίας σχετικά με τον ΦΠΑ, δεν κρίθηκε απαραίτητη η εκτίμηση επιπτώσεων. Δεν υπάρχουν πρόσθετες επιβαρύνσεις των σχετικών επιχειρήσεων, ούτε προβλέπονται πρόσθετα έξοδα για τους φορείς ή για τις φορολογικές διοικήσεις. 3. ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ 305 Σύνοψη της προτεινόμενης δράσης Στόχος της πρότασης είναι η τροποποίηση δύο ισχυόντων άρθρων της οδηγίας για τον ΦΠΑ. α) Απαλλαγή από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή Το πρώτο μέτρο θα διευκρινίσει τους όρους που πρέπει να ισχύουν για την ορθή εφαρμογή ορισμένων απαλλαγών κατά την εισαγωγή. β) Αλληλέγγυα ευθύνη Στόχος του δεύτερου μέτρου είναι να επιβάλει την αλληλέγγυα ευθύνη στον υποκείμενο στο φόρο που πραγματοποιεί ενδοκοινοτική παράδοση για την καταβολή του ΦΠΑ που οφείλεται για την ενδοκοινοτική απόκτηση αυτών των αγαθών σε άλλο κράτος μέλος, στο οποίο δεν είναι εγκατεστημένος, εάν δεν έχει υποβάλει ανακεφαλαιωτικό πίνακα ή δεν τον έχει υποβάλει εντός της προθεσμίας ή εάν ο ανακεφαλαιωτικός αυτός πίνακας δεν περιέχει τις απαιτούμενες πληροφορίες. 310 Νομική βάση Άρθρο 93 της συνθήκης ΕΚ. 320 Αρχή της επικουρικότητας Εφαρμόζεται η αρχή της επικουρικότητας, εφόσον η πρόταση δεν εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Κοινότητας. Οι στόχοι της πρότασης δεν μπορούν να υλοποιηθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη για τους ακόλουθους λόγους: 321 Στην προκειμένη περίπτωση, η οδηγία 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου θεσπίζει τις διατάξεις που διέπουν τη λειτουργία του συστήματος ΦΠΑ της Κοινότητας. Για να αποσαφηνισθούν, δύο από αυτές τις ισχύουσες εναρμονισμένες διατάξεις πρέπει να τροποποιηθούν με πράξη που θα θεσπιστεί από την Κοινότητα. Τα κράτη μέλη δεν μπορούν να θεσπίσουν εθνική νομοθεσία που αντιβαίνει προς την κοινοτική νομοθεσία. Με την κοινοτική δράση οι στόχοι της πρότασης θα υλοποιηθούν καλύτερα για τους EL 6 EL
ακόλουθους λόγους: 324 325 327 Τα μέτρα που λαμβάνονται σε επίπεδο Κοινότητας επιτρέπουν την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της φοροδιαφυγής Επίσης διασφαλίζουν ότι οι διατάξεις εφαρμόζονται κατά τρόπο εναρμονισμένο. α) Απαλλαγή από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή Για να αποφεύγεται η μετατόπιση των περιπτώσεων εισαγωγής με απαλλαγή από τον ΦΠΑ σε κράτη μέλη που δεν εφαρμόζουν τόσο αυστηρούς όρους, είναι απαραίτητο να θεσπισθούν πρόσθετοι όροι σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. β) Αλληλέγγυα ευθύνη Σύμφωνα με την αρχή της ασφάλειας δικαίου κάθε έμπορος εγκατεστημένος στην ΕΕ οφείλει να γνωρίζει ότι μπορεί να είναι αλληλεγγύως υπεύθυνος για την καταβολή του ΦΠΑ που οφείλεται για τις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών σε άλλο κράτος μέλος, καθώς και υπό ποίους όρους ισχύει γι αυτόν η αλληλέγγυα ευθύνη. Οι όροι αυτοί πρέπει να διευκρινισθούν και να εφαρμόζονται εξίσου σε όλα τα κράτη μέλη. Συνεπώς, η πρόταση είναι σύμφωνη με την αρχή της επικουρικότητας. Αρχή της αναλογικότητας Η πρόταση είναι σύμφωνη με την αρχή της αναλογικότητας για τους ακόλουθους λόγους. 331 Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις της οδηγίας είναι ελάχιστες. α) Απαλλαγή από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή Οι συμπληρωματικοί όροι για τη χρήση της απαλλαγής από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή θα έπρεπε, στην πράξη, να εφαρμόζονται ήδη σήμερα και προστίθενται μόνο για να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν εναρμονισμένη προσέγγιση όσον αφορά τον έλεγχο της πρακτικής εφαρμογής της απαλλαγής. Οι πληροφορίες τις οποίες πρέπει να υποβάλει ο εισαγωγέας δεν είναι διαφορετικές από αυτές που προβλέπονται επί του παρόντος στην απαλλαγή από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή. Ο εισαγωγέας πρέπει απλώς να αποδείξει ότι μετά την εισαγωγή ακολουθεί ενδοκοινοτική παράδοση ή μεταφορά των αγαθών σε άλλο κράτος μέλος και πρέπει να το δηλώσει στον ανακεφαλαιωτικό πίνακά του. Δεν επιβάλλονται πρόσθετες οικονομικές επιβαρύνσεις και οι διοικητικές επιβαρύνσεις δεν είναι νέες, είναι ελάχιστες και αφορούν μόνο τους εισαγωγείς που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν το τελωνειακό καθεστώς 4200, ώστε να μην πρέπει να καταβάλουν τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή όταν την εισαγωγή ακολουθεί ενδοκοινοτική παράδοση ή μεταφορά των αγαθών σε άλλο κράτος μέλος. Ουσιαστικά, οι εν λόγω εισαγωγείς έπρεπε να έχουν ήδη σήμερα στη διάθεσή τους αυτές τις πληροφορίες. β) Αλληλέγγυα ευθύνη Για την αλληλέγγυα ευθύνη, θεσπίζεται σε όλα τα κράτη μέλη ένας ειδικός κανόνας EL 7 EL
σχετικά με την υποχρεωτική, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, αλληλέγγυα ευθύνη για τις περιπτώσεις στις οποίες ο προμηθευτής έχει συμβάλει διά παραλείψεως σε απώλεια οφειλόμενου ΦΠΑ για την ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών σε άλλο κράτος μέλος, διότι δεν υπέβαλε ή υπέβαλε καθυστερημένα τον ανακεφαλαιωτικό πίνακα ή διότι υπέβαλε ανακεφαλαιωτικό πίνακα ο οποίος δεν περιείχε όλες τις πληροφορίες σχετικά με την εν λόγω ενδοκοινοτική παράδοση. Πρέπει επίσης να επιτρέπεται στον προμηθευτή να αποδείξει στη φορολογική διοίκηση του κράτους μέλους όπου οφείλεται ο ΦΠΑ για την ενδοκοινοτική απόκτηση ότι η παράλειψή του είναι δεόντως αιτιολογημένη και ότι η ανεπαρκής εκπλήρωση εκ μέρους του των υποχρεώσεων αναφοράς ήταν απλώς ακούσια ουσιώδη σφάλματα. 332 Επιπλέον, η τρέχουσα νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων εξακολουθεί να ισχύει γι αυτή τη διάταξη. Ο κανόνας αυτός εισάγει μια σαφή και ακριβή υποχρέωση του υποκείμενου στο φόρο που πραγματοποιεί ενδοκοινοτική παράδοση, ούτως ώστε να γνωρίζει σαφώς ποια είναι τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του και να μπορεί να λαμβάνει τα ανάλογα μέτρα. Συνεπώς, το προτεινόμενο μέτρο τηρεί τον όρο της ασφάλειας δικαίου για τον ενδιαφερόμενο έμπορο. Το γεγονός ότι ο προμηθευτής πρέπει να υποβάλλει ορθό ανακεφαλαιωτικό πίνακα δεν αποτελεί πρόσθετη διοικητική επιβάρυνση της επιχείρησης, δεδομένου ότι η υποχρέωση αυτή υφίσταται ήδη στην κοινοτική νομοθεσία σχετικά με τον ΦΠΑ. Πρέπει να υπενθυμιστεί ότι οι πληροφορίες που φθάνουν στα κράτη μέλη με τους ανακεφαλαιωτικούς πίνακες που υποβάλλουν οι προμηθευτές αγαθών αποτελούν το κυριότερο, αν όχι το μοναδικό στοιχείο που διαθέτουν σχετικά με τις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις που πραγματοποιούνται στο έδαφός τους. Συνεπώς, οι πληροφορίες αυτές πρέπει να υποβάλλονται και να διαβιβάζονται και πρέπει να ανταποκρίνονται σε ορθά στοιχεία, ώστε να μπορούν να χρησιμεύσουν ως μέσο ελέγχου. Επίσης, ο υποκείμενος στο φόρο που πραγματοποιεί ενδοκοινοτική παράδοση μπορεί να είναι αλληλεγγύως υπεύθυνος μόνο εφόσον ο αγοραστής δεν υποβάλει τη δήλωση ΦΠΑ για την εν λόγω ενδοκοινοτική απόκτηση. Και τα δύο προτεινόμενα μέτρα, επομένως, έχουν σαφή στόχο και περιορισμένο πεδίο εφαρμογής, και τηρούν την αρχή της αναλογικότητας και την απαίτηση ασφάλειας δικαίου. Επιλογή μέσων 341 342 Προτεινόμενες πράξεις: οδηγία. Δεν κρίθηκε κατάλληλη άλλου είδους πράξη για τον (τους) εξής λόγο(-ους). Στόχος της πρότασης είναι η τροποποίηση δύο άρθρων της οδηγίας για τον ΦΠΑ, επομένως η τροποποιητική πράξη πρέπει να είναι επίσης οδηγία. 4. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ 409 Η πρόταση δεν έχει επιπτώσεις στον κοινοτικό προϋπολογισμό. EL 8 EL
5. ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 550 Πίνακας αντιστοιχίας Τα κράτη μέλη καλούνται να κοινοποιήσουν στην Επιτροπή το κείμενο των εθνικών διατάξεων για τη μεταφορά της οδηγίας καθώς και πίνακα αντιστοιχίας των εν λόγω διατάξεων προς τις διατάξεις της οδηγίας. 570 Λεπτομερής επεξήγηση της πρότασης α) Απαλλαγή από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή Η τροποποίηση του άρθρου 143 στοιχείο δ) της οδηγίας ΦΠΑ προβλέπει την εισαγωγή των ακόλουθων τριών προϋποθέσεων για να μπορεί να εφαρμοστεί η απαλλαγή, και συγκεκριμένα: - την υποχρέωση του εισαγωγέα να διαθέτει αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ ή να ορίσει φορολογικό αντιπρόσωπο στο κράτος μέλος εισαγωγής - την υποχρέωση του προσώπου που ζητεί αυτή την απαλλαγή να δηλώσει ότι τα αγαθά θα εγκαταλείψουν το κράτος μέλος εισαγωγής προκειμένου να μεταφερθούν ή να αποσταλούν σε άλλο κράτος μέλος - την υποχρέωση του εισαγωγέα να παράσχει κατά το χρόνο της εισαγωγής τον αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ του υποκείμενου στο φόρο που διαθέτει τέτοιον αριθμό, στον οποίο θα αποσταλούν τα αγαθά στο εν λόγω άλλο κράτος μέλος. Συνεπώς, το πρόσωπο που εισάγει τα αγαθά και επιθυμεί να κάνει χρήση της απαλλαγής ΦΠΑ επειδή τα αγαθά προορίζονται για άλλο κράτος μέλος, πρέπει να αποδείξει ότι διαθέτει αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ στο κράτος μέλος εισαγωγής και να δηλώσει κατά την εισαγωγή ότι τα αγαθά θα αποτελέσουν αντικείμενο ενδοκοινοτικής παράδοσης με απαλλαγή ή μεταφοράς από το κράτος μέλος εισαγωγής. Για να πληρούται ο δεύτερος αυτός όρος, θα πρέπει να αποδείξει ότι πληρούνται οι προαναφερθέντες όροι. Άλλωστε, η ορθή εφαρμογή αυτής της απαλλαγής εξαρτάται από την ομαλή ροή πληροφοριών μεταξύ των τελωνειακών και φορολογικών αρχών και μεταξύ των φορολογικών διοικήσεων των διαφόρων ενδιαφερόμενων κρατών μελών. Η υποχρέωση συγκέντρωσης και διαβίβασης αυτών των πληροφοριών αποτελεί αρμοδιότητα των φορολογικών και τελωνειακών διοικήσεων των κρατών μελών. Μόνο μια συνδυασμένη και από κοινού προσέγγιση τόσο της Επιτροπής, όσον αφορά τη θέσπιση αυστηρότερου νομικού πλαισίου για την εφαρμογή αυτής της απαλλαγής, όσο και των κρατών μελών, όσον αφορά τη συγκέντρωση και διαβίβαση αυτών των πληροφοριών στα διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη, μπορεί να συμβάλει στο να καταστεί αυτό το σύστημα αποτελεσματικό μέσο καταπολέμησης της κατάχρησης που αναφέρθηκε προηγουμένως. β) Αλληλέγγυα ευθύνη Η τροποποίηση του άρθρου 205 αφορά την υποχρέωση των κρατών μελών να EL 9 EL
καθιστούν τον προμηθευτή των αγαθών, ο οποίος δεν είναι εγκατεστημένος στο έδαφός τους, αλληλεγγύως υπεύθυνο για την καταβολή του ΦΠΑ που οφείλεται για την ενδοκοινοτική απόκτηση αυτών των αγαθών από τον αποκτώντα εφόσον αυτός δεν εκπληρώσει ορισμένες υποχρεώσεις συμβάλλοντας έτσι σιωπηρά σε απώλεια ΦΠΑ στο κράτος μέλος όπου πραγματοποιείται η ενδοκοινοτική απόκτηση. Οι προϋποθέσεις είναι να μην έχει εκπληρώσει ο προμηθευτής την υποχρέωση υποβολής του ανακεφαλαιωτικού πίνακα για την παράδοση και να μην έχει δηλωθεί ο ΦΠΑ στη σχετική δήλωση του προσώπου που πραγματοποιεί ενδοκοινοτική απόκτηση των εν λόγω αγαθών. Κατ αυτό τον τρόπο, το κράτος μέλος όπου γίνεται η ενδοκοινοτική απόκτηση δεν ενημερώνεται ότι τα αγαθά έχουν φθάσει στο έδαφός του. Επιπλέον, για να τηρούνται οι γενικές αρχές της αναλογικότητας και της ασφάλειας δικαίου, ο εν λόγω προμηθευτής μπορεί να αντικρούσει την υπόθεση που βασίζεται στο εν λόγω άρθρο αιτιολογώντας δεόντως την παράλειψή του στις αρμόδιες φορολογικές αρχές. Κατ αυτό τον τρόπο, τα κράτη μέλη διαθέτουν μια επιπλέον νομική βάση η οποία τους επιτρέπει να εισπράττουν τον ΦΠΑ που οφείλεται για την ενδοκοινοτική απόκτηση από πρόσωπο υποκείμενο στο φόρο που εμπλέκεται σε συναλλαγή ή σειρά συναλλαγών που συνεπάγονται απάτη, οπότε αυξάνεται ο κίνδυνος και το κόστος για τους φοροφυγάδες και καθίσταται δυσκολότερη η δημιουργία τέτοιων συστημάτων απάτης. Συγχρόνως, αυτό δημιουργεί στον προμηθευτή κίνητρο ώστε να υποβάλει εγκαίρως ορθό και πλήρη ανακεφαλαιωτικό πίνακα, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα των δεδομένων που πρέπει να διαβιβάζονται μέσω του συστήματος VIES (σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με τον ΦΠΑ). E-10456 (Επικυρωμένη αιτιολογική έκθεση 10 456 χαρακτήρες - σύμφωνη με τους κανόνες της ΓΔΜ). EL 10 EL
2008/0228 (CNS) Πρόταση ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας όσον αφορά τη φοροδιαφυγή που συνδέεται με την εισαγωγή και άλλες διασυνοριακές συναλλαγές ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη: τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 93, την πρόταση της Επιτροπής 1, τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 2, τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 3, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Στα συμπεράσματά του της συνόδου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων της 28 ης Νοεμβρίου 2006, το Συμβούλιο συμφώνησε να θεσπισθεί στρατηγική κατά της φοροδιαφυγής που θα εφαρμόζεται σε κοινοτικό επίπεδο, ιδίως για τη φοροδιαφυγή στον τομέα της έμμεσης φορολογίας, προκειμένου να συμπληρωθούν οι εθνικές προσπάθειες. (2) Δύο μέτρα τα οποία συζητήθηκαν σ αυτό το πλαίσιο απαιτούν τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου της 28 ης Νοεμβρίου 2006 σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας. 4 (3) Η εισαγωγή αγαθών απαλλάσσεται από το φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) εάν ακολουθεί παράδοση ή μεταφορά των εν λόγω αγαθών σε υποκείμενο στον φόρο σε άλλο κράτος μέλος. Οι όροι υπό τους οποίους χορηγείται αυτή η απαλλαγή καθορίζονται από τα κράτη μέλη. Από την εμπειρία, ωστόσο, προκύπτει ότι οι 1 2 3 4 ΕΕ C,, σ.. ΕΕ C,, σ.. ΕΕ C,, σ.. Οδηγία 2006/112/EΚ του Συμβουλίου της 28 ης Νοεμβρίου 2006 σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 347 της 11.12.2006). Οδηγία όπως τροποποιήθηκε τελευταία με την οδηγία 2008/8/ΕΚ, ΕΕ L 44 της 20.2.2008 EL 11 EL
έμποροι εκμεταλλεύονται τη μη ομοιόμορφη εφαρμογή της απαλλαγής για να μην καταβάλουν ΦΠΑ για αγαθά που εισάγονται υπό αυτές τις περιστάσεις. (4) Για να αποφευχθεί αυτή η κατάχρηση της απαλλαγής και σύμφωνα με την υποχρέωση της Επιτροπής να υποβάλει, εφόσον απαιτείται, στο Συμβούλιο προτάσεις για τον προσδιορισμό του πεδίου εφαρμογής των απαλλαγών που παρέχονται κατά την εισαγωγή καθώς και των πρακτικών διαδικασιών εφαρμογής τους, πρέπει να διευκρινιστούν οι όροι υπό τους οποίους εφαρμόζεται η απαλλαγή. (5) Ο ΦΠΑ οφείλεται στις φορολογικές αρχές από τον υπόχρεο του φόρου. Για να διασφαλιστεί η καταβολή του ΦΠΑ, τα κράτη μέλη δύνανται, ωστόσο, να προβλέπουν ότι, υπό τις κατάλληλες περιστάσεις, αλληλεγγύως υπεύθυνο για την καταβολή του ΦΠΑ είναι άλλο πρόσωπο. (6) Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι ο προμηθευτής αγαθών, ο οποίος συμβάλλει σε απώλεια ΦΠΑ κατά την απόκτηση από άλλο πρόσωπο των αγαθών που παραδίδονται με απαλλαγή από τον ΦΠΑ, δύναται επίσης να είναι αλληλεγγύως υπεύθυνος για την καταβολή του ΦΠΑ που οφείλεται για τις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αυτών των αγαθών σε κράτος μέλος στο οποίο ο ίδιος δεν είναι εγκατεστημένος (μη εγκατεστημένος προμηθευτής), πρέπει να προβλέπεται αυτή η δυνατότητα. (7) Για να πληρούται η απαίτηση ασφάλειας δικαίου για τον μη εγκατεστημένο προμηθευτή, είναι απαραίτητο να εφαρμόζουν όλα τα κράτη μέλη τον ίδιο κανόνα και να είναι διαφανείς οι όροι εφαρμογής. (8) Δεδομένου ότι οι στόχοι των προτεινόμενων ενεργειών, για την αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροδιαφυγής του ΦΠΑ, δεν μπορούν να επιτευχθούν ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη για τους προαναφερθέντες λόγους και μπορούν, συνεπώς, να επιτευχθούν καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα μπορεί να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας όπως ορίζεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη των στόχων αυτών. (9) Η οδηγία 2006/112/ΕΚ πρέπει συνεπώς να τροποποιηθεί αναλόγως, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ: Η οδηγία 2006/112/ΕΚ τροποποιείται ως εξής: (1) Το άρθρο 143 τροποποιείται ως εξής: Άρθρο 1 (a) Το εισαγωγικό τμήμα διατυπώνεται ως εξής: «1. Τα κράτη μέλη απαλλάσσουν τις ακόλουθες πράξεις:» (b) προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος: EL 12 EL
«2. Η απαλλαγή που προβλέπεται στην παράγραφο 1 στοιχείο δ) εφαρμόζεται μόνον εάν κατά τη στιγμή της εισαγωγής ο εισαγωγέας έχει γνωστοποιήσει σαφώς στις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους εισαγωγής τις ακόλουθες πληροφορίες: (α) (β) (γ) τον αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ που διαθέτει ή τον αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ του φορολογικού αντιπροσώπου του στο κράτος μέλος εισαγωγής τον αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ του αποκτώντος στον οποίο παραδίδονται τα αγαθά σε άλλο κράτος μέλος, ή τον δικό του αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ στο κράτος μέλος άφιξης των αγαθών όταν τα αγαθά αποτελούν αντικείμενο μεταφοράς από το κράτος μέλος εισαγωγής σύμφωνα με όρους που καθορίζονται στο άρθρο 138 παράγραφος 2 στοιχείο γ). την απόδειξη ότι τα εισαγόμενα αγαθά θα μεταφερθούν ή θα αποσταλούν από το κράτος μέλος εισαγωγής σε άλλο κράτος μέλος.» (2) Το άρθρο 205 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Άρθρο 205 1. Στις περιπτώσεις που προβλέπονται στα άρθρα 193 έως 200 και στα άρθρα 202, 203 και 204, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι πρόσωπο άλλο από τον υπόχρεο του φόρου είναι αλληλεγγύως υπεύθυνο για την καταβολή του ΦΠΑ. 2. Στην περίπτωση που αναφέρεται στο άρθρο 200, το πρόσωπο που παραδίδει αγαθά σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 138 είναι αλληλεγγύως υπεύθυνο για την καταβολή του ΦΠΑ που οφείλεται για την ενδοκοινοτική απόκτηση αυτών των αγαθών όταν δεν έχει εκπληρώσει την υποχρέωση που προβλέπεται στα άρθρα 262 και 263 να υποβάλει ανακεφαλαιωτικό πίνακα ο οποίος να περιέχει τις πληροφορίες σχετικά με την παράδοση ή όταν ο ανακεφαλαιωτικός πίνακας που έχει υποβάλει δεν περιέχει τις πληροφορίες σχετικά με την εν λόγω παράδοση, όπως απαιτείται στο άρθρο 264. Ωστόσο, το πρώτο εδάφιο δεν εφαρμόζεται στις ακόλουθες περιπτώσεις: (α) ο αποκτών έχει υποβάλει, όπως προβλέπεται στο άρθρο 250, δήλωση ΦΠΑ για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο φόρος κατέστη απαιτητός για την εν λόγω συναλλαγή, η οποία περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες σχετικά με τη συναλλαγή (β) το πρόσωπο που παραδίδει αγαθά σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 138 δύναται να αιτιολογήσει δεόντως κατά τρόπο ικανοποιητικό για τις αρμόδιες αρχές την παράλειψή του η οποία αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου.» EL 13 EL
Άρθρο 2 Μεταφορά στο εθνικό δίκαιο 1. Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2009. Ανακοινώνουν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων καθώς και έναν πίνακα αντιστοιχίας μεταξύ των εν λόγω διατάξεων και των διατάξεων της παρούσας οδηγίας. Όταν τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις ανωτέρω διατάξεις, αυτές περιέχουν παραπομπή στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την παραπομπή αυτή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της παραπομπής αποφασίζεται από τα κράτη μέλη. 2. Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εσωτερικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία. Άρθρο 3 Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άρθρο 4 Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη. Βρυξέλλες, Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος EL 14 EL