1
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΕ ΕΣΠΑ Κατάρτιση ΕΠΑνΕΚ 2014-2020 / Οργανωτική δομή ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ Κοινωνικοί Εταίροι Εμπειρογνώμονες 2
Υφιστάμενη κατάσταση τομέα Η ΑΠΑ του κλάδου των δομικών υλικών ανήλθε στο έτος 2007 σε 13 δις και εξελίχθηκε μειούμενη την τριετία 2008 2010. Οι εξαγωγές του κλάδου των δομικών υλικών ανήλθαν σε τουλάχιστον 3,45 δις (2010), καθιστώντας τον κλάδο έναν από τους πλέον εξωστρεφείς, Παρά την οικονομική κρίση, το 2010 υπήρξε αύξηση του συνόλου των εξαγωγών των προϊόντων δομικών κατασκευών κατά +17,2% σε σχέση με το 2009. Βασικοί βιομηχανικοί κλάδοι δομικών υλικών με κριτήριο τον κύκλο εργασιών τους στην Ελλάδα : Χάλυβας και σίδηρος Αλουμίνιο Τσιμέντο και σκυρόδεμα Άλλοι σημαντικοί βιομηχανικοί κλάδοι : θερμομονωτικά, χρώματα, έτοιμα κονιάματα, κεραμοποιία, κτλ Μερικές από τις σημαντικότερες ελληνικές επιχειρήσεις με παγκόσμιο προσανατολισμό δραστηριοποιούνται με αντικείμενο την επεξεργασία υλικών και παραγωγή προϊόντων απ' αυτά. Οι κατασκευές αποτέλεσαν μέχρι την έναρξη της δημοσιονομικής κρίσης μία από τις κύριες συνιστώσες του ΑΕΠ. Ο τομέας αυτός απασχολούσε το 2008 399,000 εργαζόμενους και συμμετείχε με 7% στο ΑΕΠ (4ο τρίμηνο2008). Τα μεγέθη αυτά έπεσαν το 2012 σε 214,000 και 4,1% (2ο τρίμηνο του 2012). Και στον τομέα αυτό δραστηριοποιούνται επιχειρήσεις με παρουσία σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής. 3
ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Προτεινόμενη Στρατηγική Ανάπτυξης του Τομέα Ενίσχυση επιλεγμένων αλυσίδων αξίας του τομέα αφενός σε δραστηριότητες που συμπληρώνουν υπάρχουσες αλυσίδες αξίας και αυξάνουν την ΕΠΑ και αφετέρου σε δυναμικούς εξαγωγικούς κλάδους έντασης γνώσης που αξιοποιούν νέες τεχνολογίες και αποσπούν μερίδια στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας. 4
ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Οι δραστηριότητες που συμπληρώνουν υπάρχουσες αλυσίδες αξίας περιλαμβάνουν τα εξής: Ανακύκλωση γεωργικών και βιομηχανικών απορριμμάτων για τη δευτερογενή παραγωγή υλικών. Ανάπτυξη και παραγωγή υλικών προστασίας (επιχρισμάτων) για την οικοδομή, τη ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία, καθώς και προϊόντων τσιμέντου και ρητινών για ειδικές χρήσεις σε κατασκευές. Ανάπτυξη και παραγωγή υλικών συσκευασίας τροφίμων και γεωργικών προϊόντων. Ανάπτυξη και παραγωγή προϊόντων και τεχνικών, φιλικών προς το περιβάλλον, για την προστασία έργων, μνημείων και ιστορικών δομών. Στην κατηγορία των δυναμικών εξαγωγικών κλάδων έντασης γνώσης, ανήκουν η παραγωγή υλικών με εξαιρετικές ιδιότητες που χρησιμοποιούνται ως πρόσθετα στην παραγωγή άλλων προϊόντων σε διαφόρους κλάδους της βιομηχανίας. 5
ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ Οι κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Τεχνολογικής Πλατφόρμας για τα προϊόντα και τις κατασκευές («Όραμα 2030») είναι: Μείωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου των δομικών προϊόντων. Βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών παραγωγής δομικών προϊόντων. Βελτίωση της απόδοσης των κτιρίων και των κατασκευών. Μείωση του κόστους στον κύκλο ζωής των δομικών προϊόντων. Επιπλέον, η Ελλάδα οφείλει να ελαχιστοποιήσει (ως τον μηδενισμό) εντός προσεχών 10 ετών την απόρριψη υλικών και να μεγιστοποιήσει τη δευτερογενή χρησιμοποίησή τους στη βιομηχανία ή στην κατανάλωση. 6
ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών του συστήματος ανάθεσης και επίβλεψης των δημόσιων έργων. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο τομέα (εργοληπτικές ή και μελετητικές) θα πρέπει να υποστηριχθούν στην προσπάθεια τους για εξαγωγή τεχνογνωσίας και παροχή υπηρεσιών σε άλλες χώρες. Συστηματική εκπαίδευση των μηχανικών και άλλων στελεχών των κατασκευαστικών επιχειρήσεων απαιτείται στις σύγχρονες μεθόδους προγραμματισμού, κοστολόγησης, εκτέλεσης και παρακολούθησης της εκτέλεσης των έργων. Η πιστοποίηση των επαγγελματικών ικανοτήτων στη διαχείριση έργων είναι μία πολύ σημαντική παράμετρος της οργάνωσης. Τα τεχνικά στελέχη των κατασκευαστικών εταιριών και των εταιριών παραγωγής υλικών χρειάζονται επίσης κατάρτιση και πιστοποίηση στα νέα πρότυπα π.χ. για τον ενεργειακό εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων και των κτιρίων. Απαιτείται αποτελεσματική επίβλεψη των έργων και ποιοτικός έλεγχος των κατασκευών από πιστοποιημένα εργαστήρια. 7
ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Ειδικός Στόχος 1 Επαναξιοποίηση απορριμμάτων και αποβλήτων από την αγροτική και βιομηχανική παραγωγή, καθώς και την οικοδομή για δευτερογενή παραγωγή προϊόντων Κατηγορίες Παρέμβασης ΚΠ1.1 Ενίσχυση επιχειρήσεων για την ανακύκλωση ελαστικών και την αξιοποίησή τους ως καύσιμο από ενεργοβόρες βιομηχανίες ΚΠ1.2 Ενίσχυση επιχειρήσεων για την ανακύκλωση και ανάκτηση αγροτικών πλαστικών αποβλήτων ΚΠ1.3 Ενίσχυση της εγκατάστασης και λειτουργίας πιστοποιημένων μονάδων διαχείρισης οικοδομικών απορριμμάτων ΚΠ1.4 Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων συμπληρωματικών προϊόντων του κλάδου ή και μεταξύ μερών της αλυσίδας αξίας. 8
ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Ειδικός Στόχος 2 Ανάπτυξη και παραγωγή επικαλύψεων (π.χ. χρώματα, βερνίκια) για χρήση στον κατασκευαστικό κλάδο και την ναυπηγική Κατηγορίες Παρέμβασης ΚΠ2.1 Ενίσχυση επιχειρήσεων για έρευνα, τεχνολ. ανάπτυξη και παραγωγή οικολογικών χρωμάτων. ΚΠ2.2 Ενίσχυση επιχειρήσεων για έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και παραγωγή ειδικών επικαλύψεων ΚΠ2.3 Ενίσχυση επιχειρήσεων για έρευνα, τεχνολ. ανάπτυξη και παραγωγή νέων ή βελτίωση υπαρχόντων «έξυπνων» υλικών βασισμένων σε λειτουργικά νανοσωματίδια που ανταποκρίνονται σε εξωτερικούς παράγοντες και χρησιμοποιούνται ως επιχρίσματα για διάφορες εφαρμογές 9
ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Ειδικός Στόχος 3 Ανάπτυξη και παραγωγή υλικών και μεθόδων συσκευασίας γεωργικών προϊόντων, τροφίμων και ποτών Κατηγορίες Παρέμβασης ΚΠ3.1 Ενίσχυση επιχειρήσεων για την παραγωγή «έξυπνων/ενεργών» υλικών συσκευασίας ΚΠ3.2 Ενίσχυση επιχειρήσεων για την παραγωγή «πράσινων» υλικών συσκευασίας 10
ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Ειδικός Στόχος 4 Ανάπτυξη και παραγωγή μονωτικών υλικών και επιχρισμάτων για οικοδομικές κατασκευές Κατηγορίες Παρέμβασης KΠ4.1 Ενίσχυση επιχειρήσεων για έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και παραγωγή νέων ή βελτίωση υπαρχόντων προϊόντων διογκωμένης πολυστερίνης. ΚΠ4.2 Ενίσχυση επιχειρήσεων για έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και παραγωγή νέων ή βελτίωση υπαρχόντων κεραμικών προϊόντων με θερμομονωτικές ιδιότητες. ΚΠ4.3 Ενίσχυση επιχειρήσεων για έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και παραγωγή προϊόντων θερμομόνωσης από εγχώριες φυσικές πρώτες ύλες (π.χ. ξύλο, μαλλί, ίνες γυαλιού, κτλ.). ΚΠ4.4 Ενίσχυση δημιουργίας επιχειρηματικών συστάδων και δικτυώσεων, οι οποίες θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη συνεργειών στον τομέα της νανοτεχνολογίας για την παραγωγή σύνθετων προϊόντων δομικών στοιχείων κτιρίων 11
ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Ειδικός Στόχος 5 Ανάπτυξη και παραγωγή υλικών και μεθόδων, φιλικών προς το περιβάλλον, για την προστασία και την αποκατάσταση μνημείων και ιστορικών κατασκευών καθώς και τη σύγχρονη δόμηση Κατηγορίες παρέμβασης ΚΠ5.1 Ενίσχυση δραστηριοτήτων που προάγουν την καινοτομία στα προϊόντα και τεχνικές αποκατάστασης και δόμησης, φιλικών προς το περιβάλλον ΚΠ5.2 Υλοποίηση οριζόντιων παρεμβάσεων που προάγουν τα «πράσινα» υλικά δόμησης 12
ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Ειδικός Στόχος 6 Εφαρμογή οριζόντιων δράσεων για την υποστήριξη του Τομέα Κατηγορίες Παρέμβασης ΚΠ6.1 Ενίσχυση της εποπτείας της αγοράς ΚΠ6.2 Ενίσχυση της εφαρμογής της πιστοποίησης σε όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου καθώς και ενίσχυση των υποδομών πιστοποίησης ΚΠ6.3 Ενίσχυση της πληροφόρησης αναφορικά με τα πρότυπα και τις προδιαγραφές υλικών και κατασκευών ΚΠ6.4 Ενίσχυση εξωστρέφειας και εξαγωγής υπηρεσιών ΚΠ6.5 Κατάρτιση και πιστοποίηση των τεχνικών επαγγελμάτων ΚΠ6.6 Εκσυγχρονισμός θεσμικού πλαισίου στους τομείς των δομικών υλικών και κατασκευών 13
ΤΟΜΕΑΣ ΥΛΙΚΑ - ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΟΜΑΔΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Μέλη Ομάδας Σχεδιασμού: Συντονιστής: Δενιόζος Δημήτρης (ΓΓ ΔΕ&ΕΣΠΑ) Μέλη: Ανδρεούλη Κ. ΕΒΕΤΑΜ ΑΕ Γκούμας Μιχ. ΕΥΣΣΑΑΠ Δρυμούσης Χρ. ΕΥΔ ΕΠΑΕ Πούλου Στ. ΓΓΕΤ Μπέη Γ. ΓΓΒ Παπαϊωάννου Λ. PwC 14
ΤΟΜΕΑΣ ΥΛΙΚΑ - ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΟΜΑΔΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ Διάρκεια Εργασιών Ομάδας Σχεδιασμού: 4 Φεβρουαρίου 20 Μαρτίου 2014 Αριθμός Συνεντεύξεων: Εκπρόσωποι φορέων 8 Εμπειρογνώμονες 10 15
ΤΟΜΕΑΣ ΥΛΙΚΑ - ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΡΧΙΚΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ Φορείς Αρχικής Διαβούλευσης: ΥΠΟΜΕΔΙ (Υπ. Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων) ΠΕΔΜΕΔΕ Πανελλήνια Ένωση Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων ΣΑΤΕ Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ανώνυμων Τεχνικών Εταιριών και ΕΠΕ ΣΕΚΑλ Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Αλουμινίου ΣΕΓΜ Σύνδεσμος Ελληνικών Εταιριών Γραφείων Μελετών ΣΜΕ Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων ΣΕΧΒ Σύνδεσμος Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών 16
ΤΟΜΕΑΣ ΥΛΙΚΑ - ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ "Η παρουσίαση αποτελεί μια σύνθεση των απόψεων που μέχρι τώρα διατυπώθηκαν από Υπηρεσίες, Κοινωνικούς Εταίρους και Εμπειρογνώμονες στο πλαίσιο της διαβούλευσης που το Υπουργείο Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας αποφάσισε να οργανώσει για την καλύτερη προετοιμασία του Προγράμματος ΕΠΑνΕΚ-κίνηση. Η σημερινή ημερίδα αποτελεί μέρος αυτής της διαβούλευσης η οποία και συνεχίζεται" Αποστολή σχολίων - θέσεων: Το κείμενο στρατηγικής του τομέα: www.antagonistikotita.gr Για ενδεχόμενες προτάσεις θέσεις για τον τομέα παρακαλούμε όπως τις αποστείλετε στο: infoepan@mou.gr 17
Επισκεφτείτε τις επίσημες σελίδες του ΕΠΑΝ ΙΙ στα κοινωνικά δίκτυα: www.facebook.com/antagonistikotita http://twitter.com/epan_ii www.linkedin.com/groups?gid=5063337 18
Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή και τη συμβολή σας! Δημήτρης Δενιόζος Συντονιστής ΤΟΣ www.antagonistikotita.gr Γραφείο Πληροφόρησης Κοινού Μεσογείων 56, 11527, Αθήνα Τηλ: 801 11 36 300, Fax: 210 74 50 883 19