ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Δελτίο Οικονομικών και Εμπορικών Πληροφοριών Δεκέμβριος 2012
Eξωτερικό Επιδείνωση εμπόριο εμπορικών Τουρκίας σχέσεων (Νοέμβριος με το 2012) Ιράκ Σύμφωνα με στοιχεία της TurkStat, τον Νοέμβριο 2012 το τουρκικό εμπορικό έλλειμμα μειώθηκε σε σχέση με τον Νοέμβριο 2011 από 7,57 δισ. δολ. σε 7,27 δισ. δολάρια με τις εξαγωγές να έχουν αυξηθεί κατά 24,8%, (σε σχέση πάντα με τον Νοέμβριο του 2011), αγγίζοντας, σε απόλυτους αριθούς τα 13,8 δισ.δολάρια, ενώ οι εισαγωγές τον ίδιο μήνα αυξήθηκαν κατά 12,5% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2011, φτάνοντας τα 20,9 δισ.δολάρια. Τα κυριότερα προϊόντα τα οποία εξήχθησαν τον Νοέμβριο ήταν: οχήματα (1,3 δισ. δολ.), πολύτιμες πέτρες και μέταλλα (1,2 δισ. δολ.),, λέβητες μηχανές-μηχανικός εξοπλισμός (1,14 δισ.δολ.) και ηλεκτρικά μηχανήματα (0,9 δισ. δολ.). Τα κυριότερα προϊόντα τα οποία εισήχθησαν ήταν: ορυκτά καύσιμα και έλαια (5,3 δισ. δολ.) λέβητες μηχανές-μηχανικός εξοπλισμός (2,5 δισ. δολ.), σίδηρος και χάλυβας (1,5 δισ. δολ.), και ηλεκτρικές μηχανές και εξοπλισμός (1,7 δισ. δολ.). Tον Νοέμβριο οι κυριότεροι εταίροι της Τουρκίας ως προς τις εξαγωγές ήταν: Γερμανία (1,3 δισ. δολ.-αύξηση κατά 11,1%), Ιράκ (1,1 δισ. δολ.), Ην.Βασίλειο (0,9 δισ. δολ.) και ΗΑΕ (0,8 δισ. δολ.) Οι κυριότεροι εισαγωγικοί εταίροι ήταν οι: Ρωσία (2,3 δισ. δολ.), Κίνα (2 δισ. δολ.), Γερμανία (2 δισ. δολ.) και Ιταλία (1,2 δισ. δολ.). Εμπόριο με την ΕΕ: Το μερίδιο των εξαγωγών που κατευθύνθηκαν προς την ΕΕ επί του συνόλου των τ/εξαγωγών αυξήθηκε κατά 17,8% τον Νοέμβριο του 2012 σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους, αγγίζοντας τα 5,8 δισ.δολάρια. (Πηγή: ΤurkStat) Διμερές εξωτερικό εμπόριο Ελλάδας-Τουρκίας Οι τ/εισαγωγές από την Ελλάδα τον Νοέμβριο ανήλθαν σε 302,6 εκατ.ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 56% σε σχέση με τον Νοέμβριο 2011 (193,8 εκατ. ευρώ), ενώ για το διάστημα Ιανουαρίου- Νοεμβρίου 2012 ανήλθαν σε 2,4 δισ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση κατά 24 % σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα 2011 ( 1.93 δισ. ευρώ). Οι τ/εξαγωγές προς την Ελλάδα τον Νοεμβριο ανήλθαν σε 126,6 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 44% σε σχέση με τον Νοεμβριο 2011 (87,4 εκατ. ευρώ), ενώ για το διάστημα Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2012 ανήλθαν σε 979 εκατ. ευρώ σημειώνοντας μείωση κατά 16% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα 2011 (1.170 εκατ. ευρώ). (Πηγή: ΤurkStat) 2
Εξαιρετικά χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης για το τρίτο τρίμηνο του 2012 Με την ανάπτυξη να απεικονίζεται μόλις στο 1,6% για το τρίτο τρίμηνο του 2012, ένα ποσοστό που κρίνεται απογοητευτικό, δεδομένης της πρόβλεψης των αναλυτών για ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως του 2,6% για το εν λόγω διάστημα κι ενώ ο μέσος όρος του ρυθμού ανάπτυξης για το δεύτερο τρίμηνο του 2012 (σύμφωνα με αναθεωρημένα προς τα κάτω στοιχεία) ήταν 3% και για τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2012 ήταν 2,6%. Το ποσοστό του 1,6% είναι το χειρότερο που έχει καταγραφεί από το τρίτο τρίμηνο του 2009. Αρνητική πορεία βιομηχανικής παραγωγής της Τουρκίας για τον Οκτώβριο του 2012 Αρνητική πορεία κατέγραψε και η βιομηχανική παραγωγή τον Οκτώβριο του 2012, σημειώνοντας πτώση 5,7%, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους, στέλνοντας ανησυχητικά σημάδια και για το μέλλον των εξαγωγών, καθώς συρρικνώθηκε η βιομηχανική παραγωγή σχεδόν όλων των εξαγωγικά προσανατολισμένων κλάδων της χώρας. Η σημαντική αύξηση των εξαγωγών κατά 11,6% τον Νοέμβριο του 2012, χωρίς την οποία, σύμφωνα με δήλωση του Υπουργού Οικονομίας της Τουρκίας κ.zafer Çağlayan η συρρίκνωση του ρυθμού ανάπτυξης θα είχε φτάσει έως και 1,8% για το τρίτο τρίμηνο του 2012, δεν κατάφερε να δώσει την αναμενόμενη ώθηση στην τουρκική οικονομία. Αναλυτές αποδίδουν τους χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης στην πτώση της εσωτερικής ζήτησης στη χώρα απόρροια της περιοριστικής πολιτικής των τελευταίων χρόνων και κυρίως της μείωσης της ρευστότητας από τις τράπεζες, στοιχείο που δυσχέρανε την ανάκαμψη των ιδιωτικών επενδύσεων. Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν πτώση κατά 0,5% της ιδιωτικής κατανάλωσης και κατά 11,1% στις επενδύσεις κεφαλαίου κατά το τρίτο τρίμηνο του 2012. Οι χαμηλότερες των προσδοκιών της αγοράς αυτές επιδόσεις της τουρκικής οικονομίας υπονομεύουν τρόπον τινά τις προσπάθειες της τουρκικής κυβέρνησης για ήπια ανάπτυξη (soft/safe landing), ενώ πολλοί αναλυτές κάνουν λόγο για ανάγκη αναπροσαρμογής του κυβερνητικού προγράμματος. 3
Στο τέλος του 2012 ο πληθωρισμός στην Τουρκία άγγιξε τα χαμηλότερα απίπεδα από το 1968 Με τη μηνιαία τιμή πληθωρισμού (Consumer Price Inflation) να κλείνει στο 0.38% για το Δεκέμβριο του 2012 και με κλείσιμο στο 6,16% για το έτος, σύμφωνα με την Έκθεση της Finansbank, τα επίπεδα πληθωρισμού στην Τουρκία για το τέλος της χρονιάς καταγράφηκαν ως τα χαμηλότερα από το 1968. Σημειώνεται ότι το 2011 είχε κλείσει με τον πληθωρισμό στα επίπεδα του 10.5%. Οι εκτιμήσεις ωστόσο της Finansbank ήταν λίγο πιο αισιόδοξες, εντός του ευρύτερου πλαισίου ωστόσο που οι αγορές είχαν προβλέψει. Σύμφωνα με την ίδια Έκθεση, οι τιμές των προϊόντων αυξήθηκαν κατά 1,55% το μήνα Δεκέμβριο. Συνεντεύξεις Ελλήνων Υπουργών σε τουρκικά ΜΜΕ Με τίτλο «Η Ελλάδα αναζητά μεγαλύτερη συνεργασία στον τουρισμό με την Τουρκία» η τουρκική εφημερίδα Today s Zaman φιλοξένησε στις 16/12 ολοσέλιδη συνέντευξη της υπουργού τουρισμού, Όλγας Κεφαλογιάννη, στον απεσταλμένο της στην Αθήνα, Χασάν Χατσι. Επισημαίνεται η δήλωση της υπουργού κυρίας Κεφαλογιάννη ότι παρά τις πολλές ακυρώσεις κρατήσεων το 2012, η Ελλάδα ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει τον τουριστικό τομέα πιο επιθετικά το 2013. Κάποιες από τις προτεραιότητες του υπουργείου της αυτές τις μέρες στρέφονται στην διερεύνηση πιθανών τομέων συνεργασίας με την Τουρκία και στην διοργάνωση συναντήσεων ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Στο τουρκικό δίκτυο ATV έδωσε συνέντευξη ο Έλληνας Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Δημήτρης Κούρκουλας. Ο κ. Κούρκουλας, αφού επεσήμανε πως η Ελλάδα διήλθε μια βαθύτατη οικονομική κρίση τα τελευταία τρία χρόνια, τόνισε ότι με τις τελευταίες εξελίξεις απόφαση Ε.Ε να παράσχει βοήθεια στην Ελλάδα, ώστε να καταστεί το ελληνικό δημόσιο χρέος βιώσιμο και απόφαση της ελληνικής Βουλής για νέα δέσμη μέτρων η ελληνική οικονομία τίθεται και πάλι σε σωστή τροχιά, οι φόβοι για ενδεχόμενη έξοδο από την ευρωζώνη διαλύονται και αποκαθίσταται η ανταγωνιστικότητα, γεγονός που καθιστά την Ελλάδα σταθερό οικονομικό περιβάλλον για επενδύσεις. Ως προς τις ελληνοτουρκικές οικονομικές σχέσεις, ο κ.κούρκουλας ανέφερε ότι τα τελευταία χρόνια οι εμπορικές μας σχέσεις έχουν αναπτυχθεί πάρα πολύ, υπάρχουν πολλές ελληνικές επενδύσεις στην Τουρκία και αυξήθηκε η συνεργασία στον τουρισμό, στοιχεία που αντικατοπτρίζουν μια γενικότερα καλή τάση, η οποία, όπως τόνισε, ελπίζει να συνεχιστεί. 4
Ανακοίνωση 112 μεγάλων δημοσίων έργων από τον Πρωθυπουργό της Τουρκίας Στην ανακοίνωση 112 μεγάλων δημοσίων έργων, εκτιμώμενης συνολικής αξίας 8.96 δισ.δολαρίων προέβη ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Τα έργα, στα οποία περιλαμβάνονται 16 φράγματα συνολικού κόστους 3,3 δισ.δολαρίων, με σημαντικότερο αυτό της Σινώπης, 49 υδροηλεκτρικών σταθμών σε 29 πόλεις, καθώς επίσης και η δημιουργία νέων αρδευτικών συστημάτων, προβλέπεται να αποφέρουν σημαντικά οφέλη, σε περιβαλλοντικό - με την παροχή δυνατότητας καλύτερης δασοπροστασίας και άρδευσης μεγάλων εκτάσεων γης, σε ενεργειακό - με την εξοικονόμηση 8,4 δισ.κιλοβατωρών, και κατ αποτέλεσμα σε οικονομικό επίπεδο, καθώς αναμένεται να εξοικονομηθούν έως και 1,9 δισ.δολάρια με την εφαρμογή τους. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα έργα επεξεργασίας και καθαρισμού υδάτων, η πραγματοποίηση των οποίων, σύμφωνα με δηλώσεις του Πρωθυπουργού, θα παράσχει τη δυνατότητα εξασφάλισης 614 κ.μ πόσιμου νερού, με απώτερο σκοπό η εξέλιξη των εν λόγω έργων να εξαλείψει το πρόβλημα του πόσιμου νερού στην Κωνσταντινούπολη και σε άλλες μεγάλες πόλεις έως το 2040. ησαύξηση των σ Νέες επενδύσεις στην Τουρκία Στο πλαίσιο των ενεργειών για την επέκταση των δραστηριοτήτων της σε αναπτυσσόμενες οικονομίες, η γερμανική ενεργειακή Ε.ΟΝ ανακοίνωσε την είσοδό της στην τουρκική αγορά ενέργειας, με την απόκτηση μεριδίου 50% της αυστριακής Verbund AG στην τουρκική EnerjiSA. Το ύψος της συναλλαγής αγγίζει τα 1,5 δισ.ευρώ και περιλαμβάνει την περιέλευση στην Ε.ΟΝ μεριδίου 50% της EnerjiSA (που ανήκει στον τουρκικό όμιλο Sabanci Group) από την Verbund, με αντάλλαγμα μερίδια για την τελευταία σε οκτώ υδροηλεκτρικά εργοστάσια στη Βαυαρία και στα γερμανοαυστριακά σύνορα. Οι στόχοι της Ε.ΟΝ στην Τουρκία, περιλαμβάνουν και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων εισαγωγής, εμπορίας και διανομής φυσικού αερίου, είτε μέσω αγωγών, είτε υπό τη μορφή υγροποιημένου φ/α, όπως ανακοινώθηκε σε σχετική συνέτευξη τύπου. Η αρμόδια Ρυθμιστική Αρχή για τις Τράπεζες στην Τουρκία ενέκρινε την απόκτηση της Eurobank Tefken από την κουβεϊτινή Burgan Bank, ενώ ενδιαφέρον, σύμφωνα με το Reuters, για τις υπηρεσίες καταναλωτών της Citibank στην Τουρκία φερεται να έχει εκδηλώσει η εδρεύουσα στο Λίβανο Bank Audi, η οποία πρόσφατα απέκτησε άδεια στην τουρκική χρηματοπιστωτική αγορά από την αρμόδια Ρυθμιστική Αρχή για τις Τράπεζες. 5
Επενδύσεις τουρκικών εταιριών Ιδιαίτερα μεγάλη άνοδο τη μεγαλύτερη που έχει σημειωθεί σε περίοδο 12μήνου - είδαν το 2012 στο συνολικό τους τζίρο από projects στο εξωτερικό οι τουρκικές κατασκευαστικές εταιρίες, καθώς αυτός αυξήθηκε κατά 30% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αγγίζοντας τα 26,1 δισ.δολάρια, σύμφωνα με δήλωση του Υπουργού Οικονομίας κ. Zafer Çağlayan. Πορεία ιδιωτικοποιήσεων Παρά τις διαπιστούμενες καθυστερήσεις στην εξέλιξη των ιδιωτικοποιήσεων, η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει τις προσπάθειες για την πώληση σημαντικών εταιριών. Η τουρκική Αρχή Ιδιωτικοποιήσεων παρέτεινε την προθεσμία για υποβολή δηλώσεων για την εξαγορά της εταιρίας διανομής φυσικού αερίου της Άγκυρας Baskent μέχρι τον Ιανουάριο του 2013. Η Baskent διαχειρίζεται το δεύτερο μεγαλύτερο δίκτυο διανομής φυσικού αερίου, καλύπτοντας περισσότερους από 1,3 δισ.καταναλωτές στη χώρα. Στις 17 Δεκεμβρίου τ.ε. έγινε ο διαγωνισμός για τα δικαιώματα χρήσης των δύο γεφυρών του Βοσπόρου και οκτώ αυτοκινητοδρόμων. Από τα consortia (Autostrade-Dogus-Makyol-Akfen, Nurol-MV, Holdinh-Alsim, Alarko-Kalyon-Fernas και Koc-UEM Gozde Girisim) που είχαν υποβάλει τις προσφορές τους για τη συμμετοχή τους στην τελική δημοπρασία, τον διαγωνισμό κέρδισε η Koc-UEM Gozde Girisim, με προσφορά 5,7 δισ.δολαρίων. Εξαίρεση Τουρκίας από κυρώσεις ΗΠΑ κατά του Ιράν για εξι ακόμα μήνες Οι ΗΠΑ παρέτειναν για έξι ακόμα μήνες την εξαίρεση από τις κυρώσεις που έχουν επιβάλει για τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου για εννέα χώρες, σύμφωνα με ανακοίνωση της Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον. Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση Ομπάμα, θεωρώντας ότι οι οικονομίες της Κίνας, της Ινδίας, της Μαλαισίας, της Νότιας Κορέας, της Σιγκαπούρης, της Νότιας Αφρικής, της Σρι Λάνκα, της Τουρκίας και της Ταϊβάν έχουν λάβει μέτρα για να μειώσουν τις εισαγωγές τους ιρανικού αργού πετρελαίου, έκρινε ότι δεν θα πρέπει να υποστούν τις οικονομικές κυρώσεις που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ κατά του Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα. 6
Αναφορές στην τουρκική εφημερίδα Zaman για ραγδαία αύξηση ελληνικών εξαγωγών προς την Τουρκία Η Zaman στις εσωτερικές σελίδες της 31.12.2012 και με τον τίτλο «Τριπλασιάστηκαν οι εξαγωγές της Ελλάδας στην Τουρκία», γράφει ότι η Ελλάδα παρά τη βαθύτατη κρίση που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια, ζει με την Τουρκία εαρινή ατμόσφαιρα στις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις, οι οποίες, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, εξελίσσονται υπέρ της Ελλάδας. 7