3 Συνέδριο για την Ισότητα Γλωσσάριο
Φύλο Όρος Ορισμός Το φύλο αναφέρεται σε κοινωνικούς, οικονομικούς και πολιτισμικούς ρόλους που ανατίθενται σε άτομα διαφορετικού γένους. Δεν ταυτίζεται απόλυτα με τα βιολογικά χαρακτηριστικά ενός ατόμου αρσενικού, θηλυκού ή διεμφυλικού. Για παράδειγμα, αυτός που «βγάζει το ψωμί», ως κοινωνικός και πολιτισμικός ρόλος, αναφέρεται σε άντρες. Παρόλα αυτά, αυτός ο ρόλος δεν έχει να κάνει με βιολογικά χαρακτηριστικά. Είναι ένας ρόλος φυλετικός που έχει διαμορφωθεί μέσα από τις κοινωνικές νόρμες, και συνεπώς μπορεί να αλλάξει. Στόχοι για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΣΒΑ) Οι Στόχοι για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη αποτελούνται από 17 γενικούς αναπτυξιακούς και περιβαλλοντικούς στόχους, οι οποίοι απαρτίζονται από 169 πιο συγκεκριμένους στόχους με ανάλογους μετρήσιμους δείκτες επιτυχίας. Οι ΣΒΑ υιοθετήθηκαν από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών το 2015 με στόχο να εφαρμοστούν από όλες τις χώρες στον κόσμο μέχρι το 2030. Ένας βασικός ΣΒΑ είναι η ισότητα των φύλων. Οι ΣΒΑ αναφέρονται επίσης και ως Οικουμενικοί Στόχοι για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Για περισσότερες πληροφορίες διαβάστε εδώ: https://sustainabledevelopment.un.org. Έμφυλη Βία Άντρες και γυναίκες σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της βίας για λόγους που δεν σχετίζονται με το φύλο τους. Για παράδειγμα, μια τρομοκρατική ενέργεια σε δημόσιο χώρο έχει ως στόχο άντρες, γυναίκες και παιδιά. Η έμφυλη βία είναι «βία εναντίον μιας γυναίκας επειδή είναι γυναίκα ή βία που επηρεάζει γυναίκες σε μεγαλύτερο βαθμό» (Συμβούλιο της Ευρώπης). Αποτελεί έκφραση των σχέσεων άνισης δύναμης ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες. Για παράδειγμα, ο βιασμός ως όπλο σε πόλεμο είναι ένα παράδειγμα έμφυλης βίας. Η έμφυλη βία μπορεί να θεωρηθεί και σεξουαλική βία. Υγιείς Σχέσεις Μεγάλος αριθμός εκπαιδευτών έχει εκφράσει ανησυχία ότι πολλές σχέσεις ανάμεσα στους νέους ανθρώπους δεν είναι «υγιείς». Αυτό έχει να κάνει με την έλλειψη του αμοιβαίου σεβασμού, ενώ συχνά ακούμε να φορτώνεται η ευθύνη γι αυτό (ορθά ή λανθασμένα) στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή στη σύγχρονη μουσική. Η εκπαίδευση υγιών σχέσεων είναι μια ξεκάθαρη προσπάθεια να υποστηριχθούν οι νέοι άνθρωποι, ούτως ώστε να μπορέσουν να δημιουργήσουν σχέσεις που να βασίζονται σε εμπιστοσύνη, επικοινωνία και σεβασμό των ορίων που τίθενται από το κάθε άτομο. Επικεντρώνεται στην ποιότητα των διαπροσωπικών σχέσεων και στην ισότητα ανάμεσα στους
συντρόφους, παρά στις σωματικές λεπτομέρειες της διαδικασίας αναπαραγωγής, που αποτελούσαν τη βάση της «σεξουαλικής εκπαίδευσης». Οικιακή Εργασία Οικιακή εργασία είναι η εργασία που εκτελείται στο σπίτι χωρίς αμοιβή. Παρόλο που οι γυναίκες έχουν ενταχθεί για καλά στην επαγγελματική αγορά εργασίας, ο ρόλος της οικιακής εργασίας ανατίθεται ακόμα σε αυτές. Οι οικιακή εργασία αποτελείται από δουλειές του σπιτιού, εργασίες υποστήριξης (π.χ. υποστήριξη της συναισθηματικής κατάστασης της οικογένειας παρηγοριά σε κάποιο πρόβλημα), υποστήριξη του επαγγελματικού στάτους του συζύγου (π.χ. Κυριακάτικο τραπέζι στο αφεντικό του συζύγου), φροντίδα των παιδιών, κ.λπ. Ως αποτέλεσμα αυτής της ανισότητας, οι γυναίκες κάνουν «δύο δουλειές» - μια εκτός του σπιτιού και μία εντός. Με την επίτευξη μεγαλύτερου βαθμού ισότητας των φύλων, οι άντρες θα αναλάβουν μεγαλύτερο μέρος των οικιακών εργασιών. Σεξουαλική και Αναπαραγωγική Υγεία Η καλή σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία προνοεί ότι οι άνθρωποι έχουν μια ικανοποιητική και ασφαλή σεξουαλική ζωή, την ικανότητα να αναπαραχθούν και να την ελευθερία να αποφασίσουν εάν, πότε και πόσο συχνά θα κάνουν παιδιά. Για τη διατήρηση της καλής σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, απαιτείται πρόσβαση σε ακριβή πληροφόρηση και σε ασφαλείς, αποτελεσματικές, οικονομικά προσιτές και αποδεχτές μεθόδους αντισύλληψης της επιλογής τους. Οι άνθρωποι πρέπει να είναι ενήμεροι για να είναι σε θέση να προστατεύουν τον εαυτό τους από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα. Τέλος, όταν αποφασίσουν να κάνουν παιδιά, οι γυναίκες πρέπει να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες που θα τους βοηθήσουν να έχουν μια ομαλή περίοδο κύησης, ένα ασφαλή τοκετό και ένα υγιές μωρό (UNFPA). Διεθνής Μέρα της Γυναίκας Σεξουαλική Εκμετάλλευση Στις 8 Μαρτίου 1917, γυναίκες εργάτριες στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας άρχισαν μια τεράστια διαδήλωση, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την πτώση του Τσάρου και τα γεγονότα που οδήγησαν στη Ρωσική Επανάσταση τον Οκτώβρη του 1917. Η 8 η Μαρτίου θεσπίστηκε ως εθνική αργία στη Ρωσία προς τιμή των γυναικών. Το 1975 θεσμοθετήθηκε ως Διεθνής Μέρα της Γυναίκας από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Ο όρος «σεξουαλική εκμετάλλευση» αναφέρεται στον 5 ο Στόχο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Η σεξουαλική εκμετάλλευση και η βία κατά των γυναικών και κοριτσιών θεωρούνται εγκλήματα ανεξαρτήτως εθνικού νομικού συστήματος. Δεν έχουν καμία βάση σε τοπικές παραδόσεις και πολιτισμό. Η διακίνηση ανθρώπων για πορνεία και η σεξουαλική βία είναι παραδείγματα σεξουαλικής βίας και θεωρούνται εγκλήματα διεθνώς.
Θύματα σεξουαλικής βίας είναι και αγόρια και κορίτσια, αν και οι καταγγελίες σε σχέση με τη σεξουαλική βία ενάντια σε γυναίκες ή κορίτσια είναι πολύ περισσότερες. Ακρωτηριασμός Γυναικείων Γεννητικών Οργάνων (ΑΓΓΟ) Επιβλαβείς Πρακτικές Ο Ακρωτηριασμός Γυναικείων Γεννητικών Οργάνων (ΑΓΓΟ) είναι η πρακτική ολικής ή μερικής αφαίρεσης του εξωτερικού μέρους των γεννητικών οργάνων σε κορίτσια και νέες γυναίκες για μη ιατρικούς λόγους. Είναι επιβλαβής για την υγεία, αποτελεί παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και είναι παράνομη σε πολλές χώρες. Παρόλα αυτά, η πρακτική αυτή στηρίζεται στην ανισότητα των φύλων και στις σχέσεις δυνάμεων σε πολλές κοινωνίες και είναι δύσκολο να τερματιστεί. Περίπου 200 εκατομμύρια γυναίκες στον κόσμο έχουν υποστεί ΑΓΓΟ (WHO). Ο όρος «επιβλαβής πρακτικές» αναφέρεται στον 5 ο Στόχο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Οι επιβλαβείς πρακτικές αποτελούν μορφή βίας και ασκούνται σε γυναίκες και κορίτσια σε συγκεκριμένες κοινωνίες εδώ και τόσα πολλά χρόνια που θεωρούνται μέρος της πολιτισμικής παράδοσης, ή παρουσιάζονται ως τέτοιες από τους θύτες (NHS Scotland). Για παράδειγμα, ο Ακρωτηριασμός Γυναικείων Γεννητικών Οργάνων συχνά αναφέρεται ως «επιβλαβής πρακτική». Αυτό συμβαίνει επειδή παρόλη την τεράστια βλάβη και βία που προκαλεί, έχεις τις ρίζες του στις πατριαρχικές παραδόσεις. Συνεπώς, οι θύτες το παρουσιάζουν ως μέρος της «κουλτούρας» παρά ως έγκλημα. Σχέσεις Ατόμων Ιδίου Φύλου Γάμος σε Παιδική Ηλικία Ομοφυλοφιλική σχέση είναι μια σεξουαλική ή ρομαντική σχέση ανάμεσα σε άτομα ιδίου φύλου. Η αναγνώριση των ομοφυλοφιλικών σχέσεων διαφέρει στις διάφορες χώρες και κοινωνίες. Σε κάποιες χώρες η ομοφυλοφιλία είναι παράνομη ή μη αποδεκτή, που σημαίνει ότι αυτές οι σχέσεις υπάρχουν μυστικά και όχι δημόσια. Άλλες χώρες είναι πιο ανεκτικές και προσδίδουν μάλιστα και τη νομική υπόσταση του συμφώνου συμβίωσης. Κάποιες χώρες, μάλιστα, επιτρέπουν το γάμο ανάμεσα σε άτομα ιδίου φύλου, όπως ακριβώς γίνεται και στο γάμο ανάμεσα σε ετερόφυλα άτομα. Ο γάμος σε παιδική ηλικία είναι ο επίσημος γάμος ή η συμβιωτική σχέση ενός παιδιού κάτω των 18 ετών. Αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και παρόλο που είναι παράνομος, ένα στα τρία κορίτσια στις αναπτυσσόμενες χώρες παντρεύονται πριν τα 18 τους. Στο Ηνωμένο Βασίλειο τα παιδιά μπορούν να παντρευτούν στην ηλικία των 16 με τη συγκατάθεση των γονέων τους, κάτι που θέτει το ΗΒ εκτός των συνήθων διεθνών πρακτικών. (Ισχύει το ίδιο και στην Κύπρο, φτάνει να υπάρχει σοβαρός λόγος http://www.cylaw.org/nomoi/arith/2003_1_104.pdf)
Αναγκαστικός γάμος είναι ο γάμος τον οποίο αναγκάζεται να τελέσει χωρίς τη θέληση του το ένα άτομο, συνήθως η γυναίκα ή το κορίτσι. Σουφραζέτες Εκτελεστικός Διευθυντής Οι Σουφραζέτες ήταν τα μέλη μιας γυναικείας οργάνωσης στη Μεγάλη Βρετανία και Ιρλανδία, που στο τέλος του 19 ου αιώνα και στις αρχές του 20 ου αγωνιζόταν για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών. Παρόλο που ο όρος ιστορικά σχετίζεται με το ΗΒ, χρησιμοποιείται συχνά και για τις εκστρατείες υπέρ του δικαιώματος ψήφου και σε άλλες χώρες, όπως ΗΠΑ, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία. Ο Εκτελεστικός Διευθυντής είναι το ανώτατο διευθυντικό στέλεχος μιας εταιρίας. Παρά τη νομοθεσία για την ισότητα των φύλων στην εργασία, μόνο το 9% των εκτελεστικών διευθυντών παγκόσμια είναι γυναίκες (Independent, 8 Μαρτίου 2017).