Εναλλακτικές Λύσεις Αντιμετώπισης Κατολίσθησης από Χ.Θ. 6+380 έως Χ.Θ. 6+700 στο Τμήμα 2.4 της Εγνατίας Οδού

Εναλλακτικές Λύσεις Αντιμετώπισης Κατολίσθησης από Χ.Θ. 6+380 έως Χ.Θ. 6+700 στο Τμήμα 2.4 της Εγνατίας Οδού Alternative Solutions for Remediation of Slope Instabilities at Chainage 6+380 6+700 of Egnatia Odos ΠΑΧΑΚΗΣ, Μ. Πολ. Μηχανικός DIC, MPhil, ΟΤΜ ΑΤΕ ΠΛΥΤΑΣ, Κ. Πολ. Μηχανικός Dr.Ing., ΟΤΜ ΤΕΠΕ ΜΠΑΛΤΖΟΓΛΟΥ, Θ. Πολ. Μηχανικός MSc, ΟΤΜ ΑΤΕ ΧΛΙΜΙΝΤΖΑΣ, Γ. Πολ. Μηχανικός DIC, PhD, ΟΤΜ ΤΕΠΕ ΚΟΥΤΑΛΙΑ, Χ. Τεχν. Γεωλόγος MSc, ΟΤΜ ΑΤΕ ΠΕΡΙΛΗΨΗ : Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται τα εντοπισθέντα αίτια και οι εναλλακτικοί τρόποι αντιμετώπισης των προβλημάτων γενικής ευστάθειας στο Τμήμα 2.4 της Εγνατίας Οδού. Η ασταθής αυτή περιοχή, που καλύπτεται από διαταραγμένα υλικά, εν γένει κορεσμένα, παρουσιάζει ελαφρά κατωφερική κλίση προς την κοίτη του Μετσοβίτικου με κλίσεις της τάξης των 10 έως 20. Από τις γεωτεχνικές έρευνες εντοπίσθηκαν οι επιφάνειες ολίσθησης μέχρι μέγιστου βάθους της τάξης των ~25 m και συνδυάστηκαν με τον ρυθμό μετακινήσεων κατά την υγρή περίοδο. Έγινε συγκριτική εξέταση των εναλλακτικών λύσεων, με βάση την οποία επελέγη αυτή των αποστραγγιστικών σηράγγων, η οποία κατασκευάσθηκε και λειτουργεί ικανοποιητικά. ABSTRACT : The paper presents the identified causes and the alternative remedial measures for the general instability problems encountered in the section 2.4 of Egnatia Odos. This unstable area which is covered by disturbed materials, generally saturated, presents a slight downslope inclination towards the Metsovitikos river. From the geotechnical investigations the slip surfaces were located at max depth of the order of approx. 25m and were related to the rate of displacements during the wet period. A comparative examination of alternative solutions for stabilization was done on the basis of which the solution of drainage adits was selected. This solution was constructed and has been performing satisfactorily. 1. ΘΕΣΗ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕ- ΛΕΤΗΣ Η υπό μελέτη περιοχή βρίσκεται στη βόρεια πλαγιά του ποταμού Μετσοβίτικου, στην περιοχή Περιστέρι του Νομού Ιωαννίνων, 20km νοτιοδυτικά του Μετσόβου (Σχήμα 1). Το βόρειο πρανές του π. Μετσοβίτικου στην περιοχή είναι μία εκτεταμένη κατωφέρεια με μικρές σχετικά κλίσεις, που αποτελείται από διαδοχικές χοανοειδείς λεκάνες προερχόμενες από παλαιές κατολισθήσεις. Πιο συγκεκριμένα η περιοχή που μελετήθηκε είναι μία ελαφρά κατωφέρεια κλίνουσα προς την κοίτη του π. Μετσοβίτικου. Ξεκινά από την έξοδο της σήραγγας Τ8 και περιλαμβάνει και τη βαθιά μισγάγγεια δυτικά της εξόδου της προβλεπόμενης σήραγγας της ΔΕΗ. Οι κλίσεις του φυσικού ε- δάφους στην περιοχή της χάραξης είναι ήπιες της τάξης των 10º 20º. Η ύπαρξη τέτοιων ήπιων κλίσεων σε μία ορεινή ζώνη υποδηλώνει τη συσσώρευση μαλακών, χαλαρών υλικών. Τα υλικά είναι γενικώς κορεσμένα με τοπικές αναβλύσεις νερού. Η υπόψη περιοχή αποτελεί μία λεκάνη που καλύπτεται από διαταραγμένα υλικά, που αποτελούν έναν ανάμεικτο γεωλογικό σχηματισμό που περιέχει βραχώδη τεμάχη σε αργιλοαμμώδη μάζα. Το ανάντη τμήμα της είναι τοξοειδές και ο- ριοθετείται με σαφήνεια στην επαφή υποβάθρου με τους πρόσφατους σχηματισμούς. Η περιοχή τροφοδοτείται, μέσω δύο μισγαγγειών, με διαταραγμένα υλικά υπό μορφή λασπορροών. Το κατάντη τμήμα της αποτελεί μορφολογικό ύβωμα με κλίσεις της τάξης των 30º προς 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, 29/09 1/10 2010, Βόλος 1

τον Μετσοβίτικο, που αποτελεί επιπλέον ένδειξη κατολισθητικών φαινομένων. Γενικώς δεν παρατηρούνται εφελκυστικές ρωγμές στην περιοχή. Η κάλυψή τους προέρχεται είτε από ανθρωπογενείς επεμβάσεις δηλαδή διαμόρφωση χώρων για καλλιέργεια, είτε από ερπυστικές κινήσεις. Υπάρχουν σαφείς μορφολογικές ενδείξεις κατολισθήσεων μικρότερης κλίμακας, πλησίον του π. Μετσοβίτικου, οι οποίες συντηρούνται λόγω διάβρωσης. Οι μεγάλοι ογκόλιθοι στην παραποτάμια ζώνη προστατεύουν κατά θέσεις τη βάση από φαινόμενα υποσκαφής. 2. ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΔΟΜΗ Το υπό μελέτη πρανές βρίσκεται στην περιοχή επώθησης του τεκτονικού καλύμματος της Πίνδου επί της Ιονίου ζώνης. Η επώθηση έχει προκαλέσει συμπιέσεις και τεκτονισμό των πετρωμάτων με αποτέλεσμα τη δημιουργία λόγω τριβής ετερογενών σχηματισμών τεκτονικής προέλευσης, που αποτελούν την κύρια αιτία ασταθειών στην περιοχή. Συναντώνται τρεις ενότητας γεωλογικών σχηματισμών: Πρόσφατοι κλαστικοί σχηματισμοί, που α- ποτελούνται από: κορήματα, αποσαθρώματα κλιτύων και υλικά κατολισθήσεων. Πρόκειται κυρίως για αμμώδεις αργίλους, στιφρές έως σκληρές με αυξημένα κατά θέσεις ποσοστά άμμου και χονδρόκοκκων υλικών. Το πάχος τους φτάνει μέχρι τα 40m. Τεκτονικοί σχηματισμοί (mélange): πρόκειται για σχηματισμό με χαοτική δομή που οφείλεται στην επώθηση. Συναντάται υπό μορφή αμμωδών αργίλων, στιφρών έως κατά τόπους πολύ σκληρών (μαλακός βράχος) με αυξημένη, τοπικά, ποσότητα αδρομερών υλικών Σχηματισμοί του υποβάθρου: πρόκειται για το φλύσχη της Ιόνιας ζώνης που αποτελείται από εναλλαγές ιλυολίθων, ψαμμιτών, ψηφιτοκροκαλοπαγών και κροκαλοπαγών. Οι πρόσφατοι κλαστικοί και οι τεκτονικοί σχηματισμοί έχουν γεωλογικά διαφορετική προέλευση. Εντούτοις εμφανίζουν παρόμοια φυσικά και μηχανικά χαρακτηριστικά, ενώ δεν είναι πάντα σαφής η διάκρισή τους μακροσκοπικά. Γενικώς εξετάζονται σαν ενιαίος σχηματισμός και ονομάζονται διαταραγμένα υλικά. Έχουν χαμηλή διαπερατότητα και χαρακτηρίζονται από ατελή και ανεπαρκή στράγγιση. 3. ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΑΤΩΝ Για τη διερεύνηση της δίαιτας των υπόγειων υδάτων στα πλαίσια των γεωτεχνικών ερευνών τοποθετήθηκαν: α) πιεζόμετρα ανοιχτού τύπου στο υπόβαθρο και στα διαταραγμένα υλικά και β) πιεζόμετρα Casagrande σε τυφλές κυρίως γεωτρήσεις. Από την αξιολόγηση των διαθέσιμων στοιχείων προκύπτει ότι το υπόβαθρο συμμετέχει στην υπόγεια υδραυλική με την α- νάπτυξη πίεσης πόρων στην επαφή του με τα διαταραγμένα υλικά. Η υπόψη περιοχή τροφοδοτείται με νερά και με διαταραγμένα υλικά από ανάντη από δύο υπάρχουσες μισγάγγειες. Στο υπόβαθρο αντιστοιχεί ενιαία πιεζομετρική επιφάνεια, οι στάθμες της οποίας βρίσκονται στα διαταραγμένα υλικά. Στα χαλαρά και διαταραγμένα υλικά δεν υπάρχει ενιαίος ορίζοντας αλλά τοπικά επικρεμάμενοι ορίζοντες που μπορεί να συνδέονται μεταξύ τους, αναλόγως του πάχους των αδρομερών παρεμβολών. Για τους υπολογισμούς ελήφθη συντηρητικά ενιαία στάθμη. Τα διαταραγμένα υλικά εμφανίζονται κατά θέσεις κορεσμένα καθ όλη τη διάρκεια της υ- γρής περιόδου ενώ κατά θέσεις υπάρχουν α- ναβλύσεις υπόγειων υδάτων. 4. ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΕΣ ΟΛΙΣΘΗΣΗΣ Για τη διερεύνηση της κινηματικής της περιοχής τοποθετήθηκαν επιλεκτικά σε γεωτρήσεις αποκλισιόμετρα. Από τις μετρήσεις προκύπτει ότι στη περιοχή υπάρχουν τόσο ρηχές ερπυστικές όσο και βαθιές μετακινήσεις με ρυθμούς που υπερβαίνουν το 1mm/μήνα. Από την εξέταση των δειγμάτων των γεωτρήσεων, δεν ήταν σαφής η διάκριση μεταξύ επιφανειακών κορημάτων, αποσαθρωμάτων κλιτύων και mélange. Όπως ήδη αναφέρθηκε στην παράγραφο 2, τα υλικά αυτά είναι διαταραγμένα και μετακινήσεις μπορούν να εμφανιστούν οπουδήποτε στη μάζα τους. Σε κάθε περίπτωση τα επιφανειακά και τα υπόγεια νερά αποτελούν τον κύριο παράγοντα αποσταθεροποίησης των εδαφικών μαζών με την α- νάπτυξη πίεσης πόρων και την αντίστοιχη μείωση των ενεργών τάσεων σε παλιές (προϋπάρχουσες) ή νέες επιφάνειες ολίσθησης. Η ασταθής περιοχή έχει μήκος 300 350m (περίπου από Χ.Θ. 6+380 έως Χ.Θ. 6+700), πλάτος 150 200m και μέγιστο βάθος ασταθών υλικών της τάξης των 25m. Αστοχίες παρατηρήθηκαν επίσης στην υφιστάμενη Εθνική οδό, που βρίσκεται στο ανάντη τμήμα της περιοχής. Στην τομή Α2 (Σχήμα 2) φαίνεται η θέση και το βάθος των παρατηρηθεισών μετακινήσεων που οριοθετούν δύο επιφάνειες ολίσθησης. Στην τομή Α5 (Σχήμα 3) βρέθηκε μία επιφάνεια 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, 29/09 1/10 2010, Βόλος 2

ολίσθησης. Οι θέσεις των τομών φαίνονται στο Σχήμα 6. Στην περιοχή όπου το υπόβαθρο βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια, οι ενεργές επιφάνειες διέρχονται από τη διεπιφάνειά του με τα διαταραγμένα υλικά. Όταν όμως βυθίζεται, οι επιφάνειες αστοχίας διέρχονται μέσα στη μάζα των διαταραγμένων υλικών. 5. ΔΥΝΑΤΕΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ 5.1 Γενικές αρχές σχεδιασμού Η προταθείσα χάραξη, στην εξεταζόμενη περιοχή, διέρχεται από διαταραγμένα υλικά που επικάθονται με ήπιες κλίσεις στο υπόβαθρο. Η βελτίωση της ευστάθειας των ασταθών πρανών μπορεί να επιτευχθεί με μία ή περισσότερες από τις παρακάτω γενικές μεθόδους. a. Αποφόρτιση της ανάντη περιοχής (ανακουφιστικές περιοχές). Για να βελτιωθεί ικανοποιητικά ο συντελεστής ασφάλειας πρέπει να γίνουν σημαντικές εκσκαφές. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει κίνδυνος αποσταθεροποίησης της υφισταμένης Εθνικής Οδού. b. Φόρτιση του ποδός (αντίβαρο). Λόγω της μορφολογίας της περιοχής και της ύπαρξης του ποταμού Μετσοβίτικου δεν είναι δυνατή η κατασκευή αντίβαρου. Στην περιοχή πρόκειται να κατασκευαστεί επίχωμα της Εγνατίας οδού. Η κατασκευή του έχει μικρή μόνο θετική συμβολή στην ευστάθεια της συνολικής μάζας των διατεραγμένων υλικών. c. Αύξηση της διατμητικής αντοχής στην επιφάνεια ολίσθησης (μείωση των πιέσεων πόρων που αναπτύσσονται σε αυτές δια της λήψεως των κατάλληλων αποστραγγιστικών μέτρων. Αυτή φαίνεται ότι είναι η πιο ελπιδοφόρα μέθοδος. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται βαθειά στράγγιση λόγω του μεγάλου πάχους των διαταραγμένων υλικών. Η βαθειά στράγγιση μπορεί να γίνει με α- ποστραγγιστικές σήραγγες, είτε με βαθιές τάφρους. Η αποστράγγιση της ανάντη περιοχής μπορεί να γίνει στην υφιστάμενη σήραγγα της ΔΕΗ με κατασκευή βαθιών φρεάτων που θα εκφορτίζονται με γεωτρήσεις. Θα μπορούσαν εναλλακτικά να χρησιμοποιηθούν παραοριζόντιες αποστραγγιστικές οπές, μεγάλου μήκους (~100m) από το πόδι του φυσικού πρανούς (όχθη Μετσοβίτικου), αμφίβολης όμως αποτελεσματικότητας. Αρχικά πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα ελέγχου της απορροής των επιφανειακών νερών. Θεωρήθηκε επίσης σκόπιμο να ληφθούν μέτρα διευθέτησης του Μετσοβίτικου ποταμού έτσι ώστε να μειωθούν τα φαινόμενα διάβρωσης των ασταθών πρανών της όχθης που συντηρούν τα κατολισθητικά φαινόμενα. 5.2 Άμεσα μέτρα Τα άμεσα μέτρα που προτάθηκαν αποσκοπούσαν στην επιφανειακή απόστράγγιση της περιοχής. Θεωρήθηκε σκόπιμη η κατασκευή περιμετρικής τάφρου ανάντη των ολισθημένων διαταραγμένων υλικών. Η κατασκευή της α- νάντη της Εθνικής Οδού έχει ευεργετική δράση στην ευστάθειά της. Με τον τρόπο αυτό εμποδίζεται η κατείσδυση των επιφανειακών νερών και η τροφοδοσία των οριζόντων που αναπτύσσονται στα ολισθημένα υλικά. Θεωρήθηκε σκόπιμο επίσης να διευθετηθούν οι επιφανειακές δίοδοι νερού (ρυάκια, ρέματα) ούτως ώστε να ελέγχεται η ροή τους και να μην τροφοδοτούν τους υπόγειους ορίζοντες. 5.3 Λύση με βαθιές αποστραγγιστικές τάφρους Για την εφαρμογή της λύσης αυτής, προβλεπόταν πρώτα η κατασκευή φρεάτων διαμέτρου της τάξης των 8.0m και βάθους 20 ~32m. Η λειτουργία των φρεάτων αυτών ήταν να συλλέγουν τα νερά των βαθιών τάφρων. Σήραγγα μικρής διαμέτρου της τάξης Φ1.40m/1.80m, μήκους ~260m προβλεπόταν (Σχήμα 5) για την επικοινωνία των φρεάτων μεταξύ τους και την απαγωγή των συλλεγομένων νερών προς τον π. Μετσοβίτικο. Ως κατάλληλη μέθοδος για την κατασκευή της σήραγγας αυτής προτάθηκε η μέθοδος μικροσηράγγων, γνωστής ως pipe jacking. Ακολούθως προβλεπόταν η κατασκευή των βαθιών τάφρων πλάτους ~0.80m, μεγάλου μήκους (Σχήμα 5) και μέχρι μεγίστου βάθους 20 30m. Το κατασκευαστικό πρόβλημα στη λύση αυτή είναι η συγκράτηση των κατακόρυφων παρειών της τάφρου. Μία ικανοποιητική λύση είναι η χρήση πολυμερούς αυτοδιασπώμενης λάσπης (χρόνος διάσπασης: 24h 48h σε γλυκό νερό). 5.4 Λύση με τρεις αποστραγγιστικές σήραγγες Στην λύση αυτή, η οποία είναι εκείνη που τελικά επιλέχθηκε για εφαρμογή, η βαθιά αποστράγγιση επιτυγχάνεται με τρεις σήραγγες, οι οποίες εκβάλλουν σε υφιστάμενο ρέμα στην αρχή της χάραξης (Σχήμα 6). Η αποστραγγιστική τους λειτουργία ενισχύεται με στραγγιστικά διατρήματα σε ριπιδοειδή διάταξη από το εσωτερικό τους. 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, 29/09 1/10 2010, Βόλος 3

Η σήραγγα στην ανάντη περιοχή, μήκους ~330m, κατασκευάζεται σε βάθος 20 30m από την επιφάνεια, μέσα στο υπόβαθρο. Η κλίση της είναι ~1.50%. Στην περιοχή συναντώνται βραχώδεις σχηματισμοί, κυρίως ψαμμιτικός ιλυόλιθος έως ι- λυολιθικός ψαμμίτης και κροκαλοπαγή. Η σήραγγα αυτή προτάθηκε να διανοιχθεί με μέθοδο συμβατικής εκσκαφής (drill & blast), υποστύλωσης και τελικής επένδυσης. Το εσωτερικό πλάτος της σήραγγας προβλέφθηκε όχι μικρότερο των 2.70m στο κέντρο ή 2.50m στη βάση, και το ύψος της όχι μικρότερο από 2.50m έτσι ώστε να διευκολυνθούν οι εργασίες εκσκαφής, αποκομιδής προϊόντων εκσκαφής, κατασκευής μόνιμης επένδυσης και διάνοιξης αποστραγγιστικών διατρήσεων. Η δεύτερη προς τα κατάντη σήραγγα, μήκους ~360m διανοίγεται σε βάθος 20 30m, κυρίως στα διαταραγμένα υλικά. Η κλίσης της είναι ~4%. Η σήραγγα αυτή δεν προβλέπεται διαμπερής και λόγω του τρόπου κατασκευής της με τη μέθοδο μικροσήραγγας, στο τέλος της προβλέφθηκε φρέαρ ~4.50mx6.0m για την ε- ξαγωγή του μηχανήματος διάνοιξης. Η τρίτη σήραγγα μήκους ~365m κατασκευάζεται επίσης με τη μέθοδο μικροσήραγγας, σε βάθος 15 25m στα διαταραγμένα υλικά με κλίση ~4.65%. Η ανάντη έξοδος της σήραγγας προβλέφθηκε να βρίσκεται στο δρόμο που οδηγεί στα έργα της ΔΕΗ. Η εσωτερική διάμετρος των σηράγγων προβλέφθηκε όχι μικρότερη των 2.0m, ώστε να είναι επισκέψιμες και να μπορούν να γίνουν οι αποστραγγιστικές διατρήσεις. Η στάθμη των τριών σηράγγων βρίσκεται πάνω από τη στάθμη πλημμύρας του ποταμού Μετσοβίτικου. Για την αποστράγγιση του περιβάλλοντος εδάφους-βραχομάζας προβλέφθηκαν αποστραγγιστικές οπές διαμέτρου Φ76, μήκους 20m μέσα από τη σήραγγα. 5.5 Λύση αποστράγγισης της ανάντη περιοχής στη σήραγγα της ΔΕΗ με χρήση φρεάτων Η λύση αυτή δεν είναι αυτοτελής, αφορά μόνο την ανάντη περιοχή και μπορεί να συνδυαστεί με άλλες λύσεις για την κατάντη περιοχή (αποστραγγιστικές σήραγγες, βαθιές τάφροι, παραοριζόντιες οπές μεγάλου μήκους ~100m), (Σχήμα 4). Για την εφαρμογή της λύσης αυτής, προβλέπεται αρχικά η κατασκευή φρεάτων διαμέτρου της τάξης των 8.0m και βάθους 20 ~30m. Μέσω των φρεάτων αυτών θα πραγματοποιείται η αποστράγγιση της ανάντη περιοχής με αποστραγγιστικές οπές, μήκους της τάξης των ~15 ~20m. Τα νερά που θα συλλέγονται στα φρέατα αυτά θα διοχετεύονται με λοξές βαθιές γεωτρήσεις της τάξης των ~60 ~80m στη σήραγγα φυγής της ΔΕΗ, που προβλέπεται στην περιοχή. Όπως και οι προηγούμενες λύσεις έτσι και αυτή προϋποθέτει κατάλληλο έλεγχο της αποτελεσματικότητας της λύσης προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις για την πύκνωση ή όχι των φρεάτων. 6. ΕΠΙΛΟΓΗ ΛΥΣΗΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η συνοπτική παρουσίαση και σύγκριση των εναλλακτικών λύσεων φαίνεται στον Πίνακα 1. Λόγω των σχετικών πλεονεκτημάτων της ό- πως προκύπτουν από την προηγούμενη παράγραφο αλλά και τον Πίνακα 1, προκρίθηκε τελικά η λύση των τριών αποστραγγιστικών σηράγγων. Η κατασκευή των σηράγγων ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2006 και ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2007. Στη συνέχεια διανοίχθηκαν οι αποστραγγιστικές οπές εντός των σηράγγων και ολοκληρώθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2007. Από τις μετρήσεις στα εγκατεστημένα όργανα (αποκλισιόμετρα και πιεζόμετρα) αν και καταστράφηκαν αρκετά από αυτά, προκύπτουν τα εξής συμπεράσματα: Μετά την εκτέλεση των αποστραγγιστικών έργων, ο ρυθμός μετακινήσεων στις βαθιές επιφάνειες ολίσθησης έχει μειωθεί σημαντικά και δεν υπερβαίνει το 0.50mm/μήνα ενώ γενικώς είναι αμελητέος (Σχήμα 7). Αβαθείς ερπυστικές κινήσεις εξακολουθούν να υ- πάρχουν διότι δεν μπορούν να περιοριστούν από τα αποστραγγιστικά έργα, αλλά δεν έχουν επιρροή στη θεμελίωση των τεχνικών έργων και του βάθρου της γέφυρας που θα κατασκευαστεί στην περιοχή. Τα βαθιά πιεζόμετρα δείχνουν σημαντική ταπείνωση του υπόγειου ορίζοντα του υποβάθρου, πρακτικά στη στάθμη των παρακειμένων αποστραγγιστικών σηράγγων, και σταθεροποίησή του στις καταγεγραμμένες χαμηλότερες εποχιακές στάθμες. Αβαθείς τοπικοί επικρεμάμενοι ορίζοντες εξακολουθούν να υπάρχουν αλλά έχουν αμελητέα ε- πιρροή στην ευστάθεια της περιοχής. 7. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ Α.Ε. για τη χορήγηση των καταγραφών των πιεζομέτρων και αποκλισιομέτρων. 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, 29/09 1/10 2010, Βόλος 4

Πίνακας 1. Συνοπτική Τεχνικογεωλογική Παρουσίαση Των Προτεινομένων Λυσεων. Table 1. Summarized Engineering - Geological Presentation of Alternative Remediation Solutions. Λύση (α) Με τρεις σήραγγες αποστράγγισης (β) Με βαθιές τάφρους Προσεγγιστικός Προϋπολογισμός (x 10 6 ) 4-5 (για 3 σήραγγες) 4-5 (για πλήρες δίκτυο τάφρων) Βαθμός Βελτίωσης Συντελεστή Ασφαλείας (%) (βαθιά αστοχία) ~ 37% 43% (Περίπτωση 3 σηράγγων) Εξαρτάται από υπόγεια υδραυλική ~ 28% 42% (Εξαρτάται από πυκνότητα & βάθος τάφρων) Εξαρτάται από υπόγεια υδραυλική Τρόπος Ελέγχου Σειρά Εργασιών Αρνητικά Θετικά - Πιεζόμετρα - Μετακινήσεις: Κλισιόμετρα Επιφ. μάρτυρες Μετρήσεις μετακινήσεων στις σήραγγες - Πιεζόμετρα - Μετακινήσεις: Κλισιόμετρα Επιφ. μάρτυρες - Σήραγγα ανάντη - Αναμονή - βελτίωση - Σήραγγες κατάντη (1-2) - Αναμονή - Βελτίωση - Πύκνωση ή όχι στράγγ. οπών - Φρέατα - Pipe Jacking - Τάφροι - Αναμονή - Βελτίωση - Πύκνωση ή όχι τάφρων - Χρονική καθυστέρηση λόγω μικρής διαπερατότητας σχηματισμών - Πιθανές δυσχέρειες διάνοιξης μικρο-σηράγγων στο υπόβαθρο - Χρονική καθυστέρηση λόγω μικρής διαπερατότητας σχηματισμών - Δυσκολίες εκσκαφής σε μαλακό βράχο και βράχο με τη μπένα - Εξειδικευμένη τεχνολογία - Οι εργασίες διάνοιξης των τάφρων εμπλέκονται με λοιπές δραστηριότητες στην επιφάνεια - Ανοχή σε μετακινήσεις - Ευκολία βελτίωσης λύσης με πύκνωση αποστραγγιστικών οπών - Εργασίες διάνοιξης σηράγγων δεν εμπλέκονται με λοιπές δραστηριότητες στην επιφάνεια - Δυνατότητα συνεχούς στράγγισης σε μεγάλο βάθος 20-25m - Ανοχή σε μετακινήσεις (γ) Με φρέατα και χρήση σήραγγας ΔΕΗ (σε συνδυασμό με στράγγιση με τάφρους) Η λύση αυτή είναι μερική, ισχύει μόνο για την ανάντη περιοχή και πρέπει να συνδυαστεί με άλλες λύσεις ~ 13% 25% Εξαρτάται από την υπόγεια υδραυλική - Πιεζόμετρα - Μετακινήσεις: Κλισιόμετρα Επιφ. μάρτυρες - Φρέατα - Διατρήσεις προς σήραγγα ΔΕΗ - Αναμονή - Βελτίωση - Πύκνωση ή όχι φρεάτων - διατρήσεων (Οι διατρήσεις μπορούν να γίνουν πριν ή μετά τη διάνοιξη σηρ. ΔΕΗ) - Χρονική καθυστέρηση λόγω μικρής διαπερατότητας σχηματισμών - Στράγγιση μόνο ανάντη περιοχής - Δυσκολίες διάτρησης στραγγ. οπών προς σήραγγα ΔΕΗ - Χρήση υπάρχουσας σήραγγας ΔΕΗ - Δυνατότητα συνδυασμού με άλλες λύσεις Θέση της υπό μελέτη περιοχής Σχήμα 1. Θέση της υπό μελέτη περιοχής Figure 1. Location of the study area Σχήμα 2. Τομή Α2-Α2 στη Χ.Θ. 6+455 της Εγνατίας Οδού 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, 29/09 1/10 2010, Βόλος 5

Figure 2. Cross Section A2-A2, chainage 6+455, of Egnatia motorway Σχήμα 3. Τομή Α5-Α5 στη Χ.Θ. 6+625 της Εγνατίας Οδού Figure 3. Cross Section A5-A5, chainage 6+625, of Egnatia motorway Σχήμα 4. Λύση στράγγισης της ανάντη περιοχής στη σήραγγα της ΔΕΗ με χρήση φρεάτων Figure 4. Plan of solution using shafts that drain the uphill area into the existing Electricity Board tunnel (DEI). 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, 29/09 1/10 2010, Βόλος 6

Σχήμα 5. Λύση με βαθιές αποστραγγιστικές τάφρους Figure 5. Plan of solution involving deep drainage trenches Σχήμα 6. Λύση με αποστραγγιστικές σήραγγες 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, 29/09 1/10 2010, Βόλος 7

Figure 6. Plan of solution with three Drainage tunnels 60 N3 N2 50 40 30 20 10 0 1/9/2002 31/10/2002 30/12/2002 28/2/2003 29/4/2003 28/6/2003 27/8/2003 26/10/2003 25/12/2003 23/2/2004 23/4/2004 22/6/2004 21/8/2004 20/10/2004 19/12/2004 17/2/2005 18/4/2005 17/6/2005 16/8/2005 15/10/2005 14/12/2005 12/2/2006 13/4/2006 12/6/2006 11/8/2006 10/10/2006 9/12/2006 7/2/2007 8/4/2007 7/6/2007 6/8/2007 5/10/2007 4/12/2007 2/2/2008 2/4/2008 1/6/2008 31/7/2008 29/9/2008 28/11/2008 mm N1 (6m) N1(~12 15m) B4 (20m) B4(10.5m) B7 (19m) B2 (7m) B6 (25m) AK2 (5m) AK2(14m) AK1(10m) AK4(19m) AK4 (8m) AK3(12m) Σχήμα 7. Χρονική εξέλιξη ολικών μετακινήσεων σε χαρακτηριστικά βάθη των εγκατεστημένων κλισιομέτρων κατά τη συνισταμένη των καταγραφών στους δύο άξονές τους, Α και Β. Figure 7. Time development of total displacements at characteristic depths of the installed inclinometers computed as resultants of the two recorded directions (Α-axis and B-axis). 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, 29/09 1/10 2010, Βόλος 8