ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ (01/05 έως και 31/05/2007)

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΑ ΤΙΡΑΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ 5, Rr. Deshmoret e 4 Shkurtit Sky Tower (10th Floor) Tel: 003554-228.980 Fax: 003554-228.979 E-Mail: ecocom-tirana@mfa.gr ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ (01/05 έως και 31/05/2007) Α Οικονομικά Νέα 1 Καθυστέρηση επικύρωσης συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου (CEFTA). 2 Χορήγηση δανείου 14 εκατομμ. Δολ. από EBRD για έργα στον λιμένα Δυρραχίου. 3 Επικύρωση συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου Αλβανίας-Τουρκίας. 4 Συστάσεις Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για συνέχιση των μεταρρυθμίσεων. 5 Πρόβλεψη διακοπών ρεύματος-κρατική εταιρεία ηλεκτρισμού KESH. 6 Εξαγωγικές επιδοτήσεις αλβανικών επιχειρήσεων. 7 Συνάντηση Ελλήνων επιχειρηματιών με Πρόεδρο Αλβανικής Δημοκρατίας. Β Διεθνείς Διαγωνισμοί Επιμέλεια: Παναγιώτης Ζάραγκας Σύμβουλος Ο.Ε.Υ. Α Προϊστάμενος Γραφείου Ο.Ε.Υ. Τιράνων Τζανέτος Καραντζής Σύμβουλος Ο.Ε.Υ. Β Σπυρίδων Λιόντος Γραμματέας Ο.Ε.Υ. Α 1

Α. Οικονομικά Νέα 1. Καθυστέρηση επικύρωσης συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου (CEFTA). Η Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου Κεντρικής Ευρώπης (Central European Free Trade Agreement) η οποία αναμενόταν να τεθεί σε ισχύ το Μάιο τ.ε. έχει αναβληθεί επειδή ορισμένες χώρες δεν την έχουν ακόμη επικυρώσει. Η συμφωνία υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2006 από την Αλβανία, την Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την Βουλγαρία, την Κροατία, την πγδμ, την Μολδαβία, το Μαυροβούνιο, την Ρουμανία, την Σερβία καθώς και από την Προσωρινή Αρχή του Κοσσυφοπεδίου. Η Ρουμανία και η Βουλγαρία αποχώρησαν από την συμφωνία την 1 η Ιανουαρίου 2007 ημερομηνία κατά την οποία εισήλθαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Συμφωνία εναρμονίζει τους κανόνες του εμπορίου καλύπτοντας ευρύ φάσμα που περιλαμβάνει τις υπηρεσίες, τα πνευματικά δικαιώματα, το δίκαιο περί ανταγωνισμού, την προώθηση των επενδύσεων, τους δημόσιους διαγωνισμούς κ.ά. Η Συμφωνία προβλέπει την κατάργηση των δασμών σε ευρύ φάσμα ειδών και αναμένεται σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές να έχει αρνητικές συνέπειες στις εισροές των τελωνειακών εσόδων της Αλβανίας. Οι ίδιοι ισχυρίζονται ότι η αναβολή επικύρωσης και θέσης σε ισχύ της Συμφωνίας από ορισμένα κράτη συναρτάται άρρηκτα με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις που θα επιφέρει στη δημοσιονομική ισορροπία των οικονομιών τους. Έως τώρα έχουν προχωρήσει σε επικύρωσή της η Αλβανία, το Μαυροβούνιο και η Προσωρινή Αρχή του Κοσσυφοπεδίου. Προκειμένου να τεθεί σε ισχύ πρέπει να την επικυρώσουν 5 τουλάχιστον κράτη γεγονός που αναμένεται να συμβεί μέχρι τον Ιούνιο τ.ε. Οι πρώτες χώρες που υπέγραψαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990 την Συμφωνία ήταν η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Σλοβενία, η Σλοβακία και η Τσεχία με κύριο σκοπό να βοηθήσουν τις οικονομίες τους να 2

ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της προσαρμογής κατά την διαδικασία προετοιμασίας για ένταξη στην Ε.Ε. και όταν εισήλθαν το 2004 απεχώρησαν 2. Χορήγηση δανείου 14 εκατομμ. Δολ. από EBRD για έργα στον λιμένα Δυρραχίου. Υπεγράφη στα Τίρανα την 16/5/07 συμφωνία μεταξύ της αλβανικής Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (European Bank for Reconstruction and Development- EBRD) με αντικείμενο την παροχή από την δεύτερη δανείου ύψους 14 εκατομμ. Ευρώ, για την ανάληψη έργων στον λιμένα του Δυρραχίου. Συγκεκριμένα, το ποσό του δανείου θα χρησιμοποιηθεί για την χρηματοδότηση της κατασκευής ενός νέου τερματικού σταθμού επιβατηγών πλοίων, καθώς και για την ανακατασκευή δύο αποβαθρών διακίνησης επιβατών και φορτοεκφόρτωσης εμπορευματικών φορτίων. Ο λιμένας του Δυρραχίου είναι ο κυριότερος εμπορικός λιμένας της χώρας από τον οποίο διακινείται το 80% του συνολικού θαλάσσιου εμπορίου της χώρας. Ο λιμένας χαρακτηρίζεται από την συσσώρευση δραστηριοτήτων στους τομείς της διακίνησης επιβατών, διακίνησης φορτίων, εμπορευματοκιβωτίων (containers) και αποθήκευσης προϊόντων πετρελαίου. Λόγω της καθοριστικής συμβολής του στην συνολικότερη οικονομική ανάπτυξη της χώρας τόσο στον τομέα του εμπορίου όσο και σε αυτόν του τουρισμού, η αλβανική Κυβέρνηση έχει εκπονήσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αναβάθμισής του, του οποίου το κόστος ανέρχεται σε 40 εκατομμ. Ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Υπουργείο Οικονομικών, η χρηματοδότησή του θα αντληθεί από την προαναφερθείσα EBRD, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (δάνειο ύψους 18 εκατομμ. Ευρώ), την Ευρωπαϊκή Ένωση (δάνειο 2,2 εκατομμ. Ευρώ) καθώς και από την αλβανική Κυβέρνηση που συμμετέχει με το ποσό των 5,8 εκατομμ. Ευρώ. 3. Επικύρωση συμφωνίας ελευθέρου εμπορίου Αλβανίας- Τουρκίας. Η Επιτροπή Εμπορίου του αλβανικού Κοινοβουλίου ενέκρινε σε συνεδρίασή της την Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου μεταξύ Αλβανίας και Τουρκίας, η οποία υπεγράφη στα Τίρανα τον παρελθόντα Δεκέμβριο. Η Συμφωνία αναμένεται να φιλελευθεροποιήσει το εμπόριο 3

μεταξύ των δύο χωρών κυρίως στους τομείς των βιομηχανικών και αγροτικών προϊόντων καθώς και να προσδώσει περαιτέρω ώθηση στις τουρκικές επενδύσεις στην Αλβανία. Ο όγκος εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών ανήλθε κατά το 2006 σε 210 εκατομμ. Ευρώ. Η Συμφωνία έχει τον χαρακτήρα της ασύμμετρης συμφωνίας διότι προβλέπει διαφορετικές μεθόδους και καθεστώτα δασμολογικής μεταχείρισης για τις δύο χώρες. Οι δασμοί στα εξαγόμενα τουρκικά βιομηχανικά προϊόντα προς την Αλβανία θα μειωθούν σταδιακά και θα εξαλειφθούν εντελώς στο τέλος μίας μεταβατικής περιόδου πέντε ετών, ενώ δεν προβλέπεται κάτι ανάλογο για τα αλβανικά βιομηχανικά προϊόντα. Επιπρόσθετα, η Συμφωνία προβλέπει την απάλειψη των δασμών σε σειρά αλβανικών αγροτικών προϊόντων που θα εξάγονται στην Τουρκία και την ύπαρξη ποσοστώσεων για τα αντίστοιχα τουρκικά. Η Συμφωνία αντιμετωπίζεται ως ένα ακόμη βήμα προς την κατεύθυνση της φιλελευθεροποίησης και δασμολογικής απελευθέρωσης του εμπορίου μεταξύ των χωρών της περιοχής καθώς και άρρηκτα συνηρτημένη προς τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την υπογραφή της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αλβανίας. 4. Συστάσεις Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για συνέχιση των μεταρρυθμίσεων. Στα πλαίσια συνέντευξης τύπου που παρεχώρησαν μετά την συνάντηση που είχαν ο αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου κ. Murilo Portugal με τον Διοικητή της Τράπεζας της Αλβανίας, τονίστηκε η ανάγκη να συνεχιστούν οι απαρέγκλιτες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις καθώς και η βελτίωση των υποδομών της χώρας με επίκεντρο τον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να διασφαλισθεί η διατήρηση της παρούσας οικονομικής ανάπτυξης. Ο κ. Portugal τόνισε ότι η κύρια πρόκληση που αντιμετωπίζει η Αλβανία στην τρέχουσα συγκυρία είναι η διατήρηση των σημερινών υψηλών ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης που θα βελτιώσει σταδιακά το επίπεδο διαβίωσης των κατοίκων, θα απομειώσει επιτυχώς τα επίπεδα φτώχειας ενώ παράλληλα θα συνδράμει στις προσπάθειες της χώρας να διέλθει επιτυχώς την μεταβατική περίοδο 4

στην οποία ευρίσκεται τώρα και να ανταπεξέλθει με συνέπεια στον στόχο της ενσωμάτωσής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπρόσθετα δε, συμπλήρωσε ότι η Αλβανία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην προσπάθεια εκπλήρωσης του στόχου για δημιουργία και διατήρηση περιβάλλοντος μακροοικονομικής σταθερότητας, ενώ συγχρόνως η οικονομία της χαρακτηρίζεται από υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, χαμηλό πληθωρισμό και διπλασιασμό του κατά κεφαλήν εισοδήματος. Τέλος, επισήμανε ότι η Τράπεζα της Αλβανίας διαδραμάτισε κεντρικό καθοριστικό ρόλο και εγγυήθηκε με την καταλυτική συνδρομή της στην υλοποίηση των προειρηθέντων και ιδιαίτερα με την υιοθέτηση και εφαρμογή των κατάλληλων νομισματικών πολιτικών που προάγουν την διατήρηση ενός σταθερού οικονομικού περιβάλλοντος καθώς και την αναβάθμιση του χρηματοοικονομικού της συστήματος. Προς επίρρωση των ισχυρισμών του, ο κ. Portugal ανεφέρθη επιδοκιμαστικά και ενδεικτικά στο ακολουθητέο λυσιτελές μείγμα οικονομικής πολιτικής που επέτρεψε να θωρακισθεί η ανάπτυξη της τραπεζικής πίστης χωρίς τον συνδυασμό εμφάνισης πληθωριστικών τάσεων. 5. Πρόβλεψη διακοπών ρεύματοςκρατική εταιρεία ηλεκτρισμού KESH. Στα πλαίσια συνέντευξης τύπου που παραχώρησε ο Γενικός Διευθυντής της κρατικής εταιρείας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος (KESH) κ. Gjergi Bojaxhi αναφορικά με την επάρκεια προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας σημείωσε ότι τα επίπεδα των υδάτινων αποθεμάτων των υδροηλεκτρικών εργοστασίων έχουν περιέλθει σε κρίσιμο σημείο. Ειδικότερα, τόνισε ότι οι μειωμένες βροχοπτώσεις του θέρους σε συνδυασμό με το χαμηλό επίπεδο των υδάτινων αποθεμάτων του κυριότερου υδροηλεκτρικού εργοστασίου της χώρας, που ευρίσκεται στην περιοχή Fierza, θα δημιουργήσουν ενεργειακό έλλειμμα του εύρους του ενός εκατομμυρίου KWh. Ενδεχόμενη επαλήθευση αυτής της δυσμενούς πρόβλεψης, θα οδηγήσει σε διακοπές ρεύματος που θα κυμανθούν από δύο έως τέσσερις ώρες σε ημερήσια βάση. Αναλυτικά, σύμφωνα με την KESH η κατανάλωση ηλεκτρικού 5

ρεύματος κατά την διάρκεια του χειμώνα θα ανέρχεται σε 6,8 εκατομμ. KWh εκ των οποίων τα 4,4 εκατομμ. KWh θα παράγονται στην Αλβανία, ενώ παράλληλα θα εισάγονται ημερησίως 1.4 εκατομμ. KWh. Συνεπώς, θα υπάρξει έλλειμμα 1 εκατομμ. KWh το οποίο θα αντιμετωπιστεί με διακοπές στην παροχή ρεύματος. Μεταξύ άλλων, ο κ. Bojaxhi υπογράμμισε ότι και το αλβανικό Δημόσιο οφείλει στην KESH ποσό ύψους 10 εκατομμ. Δολ. ΗΠΑ το οποίο ανάγεται σε εκκρεμούσες οφειλές λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος. Σύμφωνα με ειδικούς του χώρου της ενέργειας, θετικώς συντελεί η αύξηση των πληρωμών λογαριασμών κατά 3%, που οφείλεται στην έναρξη συντονισμένων ενεργειών της KESH για διακοπή των παράνομων παροχών καθώς και για διακοπή της παροχής σε κακοπληρωτές. Παράλληλα, οι εσχάτως αναληφθείσες εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του δικτύου έχουν ήδη μειώσει κατά 6% τις απώλειες του. 6. Εξαγωγικές επιδοτήσεις αλβανικών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας η αλβανική υπηρεσία AlbInvest (Albanian Business and Investment Agency) δρομολόγησε την εφαρμογή προγράμματος επιδοτήσεων αλβανικών επιχειρήσεων που προτίθενται να εξάγουν τα προϊόντα τους σε αγορές άλλων χωρών. Έως σήμερα 40 επιχειρήσεις έχουν εγγραφεί στο σχετικό μητρώο εκ των οποίων οι 25 έχουν ήδη υποβάλλει επιχειρηματικά σχέδια που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του προγράμματος. Το πρόγραμμα εντάσσεται στις προσπάθειες της αλβανικής Κυβέρνησης να προωθήσει τις εξαγωγές και να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα των εγχώριων επιχειρήσεων και απευθύνεται κυρίως στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας. Επιπρόσθετα, η AlbInvest θα εφοδιάζει τις επιχειρήσεις με πληροφόρηση σχετικά με τις ξένες αγορές, θα υποβοηθεί την συμμετοχή τους σε διεθνείς εκθέσεις που διοργανώνονται στο εξωτερικό και θα παρέχει την τεχνική υποστήριξη για την λήψη των αναγκαίων πιστοποιητικών ποιότητας. Οι τομείς στους οποίους το πρόγραμμα πρόκειται να δώσει προτεραιότητα είναι η επεξεργασία αγροτικών 6

προϊόντων, ο τομέας των υφασμάτων, η χειροτεχνία, η επεξεργασία προϊόντων ξύλου, κλπ. Το ύψος της επιδότησης ανά επιχείρηση έχει προσδιοριστεί στο ποσό των 10 χιλιάδων Δολ. ΗΠΑ, ενώ το συνολικό ποσό όλου του προγράμματος για το τρέχον έτος ανέρχεται σε 250 χιλιάδες Δολ. ΗΠΑ. 7. Συνάντηση Ελλήνων επιχειρηματιών με Πρόεδρο Αλβανικής Δημοκρατίας. Πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 29/5 συνάντηση αντιπροσωπείας του Συνδέσμου Ελλήνων Επενδυτών με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Αλβανίας κ. Alfred Moisiu. Οι Έλληνες επιχειρηματίες επαίνεσαν την συνεισφορά του κ. Moisiu προς την κατεύθυνση της δημιουργίας και διατήρησης ατμόσφαιρας διαλόγου, κατανόησης και συνεργασίας μεταξύ του αλβανικού Κράτους και της επιχειρηματικής κοινότητας. παραβίασης των κανόνων της ελεύθερης αγοράς. Κατά την διάρκεια της συνάντησης ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξήρε την συνεισφορά των ελληνικών επιχειρήσεων και επενδύσεων στην Αλβανία κυρίως σε τομείς που προάγουν την διατηρησιμότητα της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας. Επίσης, τόνισε το ενδιαφέρον της Αλβανίας για την περαιτέρω προώθηση της οικονομικής συνεργασίας με τις γειτονικές χώρες, καθώς και τις προσπάθειες για βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και δημιουργίας των κατάλληλων προϋποθέσεων για προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων στη χώρα. Επιπρόσθετα, οι επιχειρηματίες εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την ανταπόκριση του κ. Moisiu στις ανησυχίες των επιχειρήσεων, που εξεφράσθη με την αναπομπή στο Κοινοβούλιο για επανεξέταση του προσφάτως ψηφισθέντος φορολογικού νομοσχεδίου με την επίκληση λόγων αντισυνταγματικότητας καθώς και 7

B. Διεθνείς Διαγωνισμοί Μέχρι την έκδοση του οικονομικού ενημερωτικού δελτίου δεν δημοσιεύτηκαν νεότεροι διαγωνισμοί του αλβανικού δημοσίου. 8