Ο κόσμος του ανελκυστήρα

Τεύχος νο 1 Εξωφυλλο 1 ο φυλλο 1 η σελιδα φωτογραφία 2014 Ο κόσμος του ανελκυστήρα e-magazino τεύχος νο 1 www.okta.gr 15/12/2014

2 η σελιδα 1 ο φυλλο [2]

3 η σελιδα 2 ο φυλλο Μια σύντομη ιστορική αναδρομή Ανελκυστήρας ή ανυψωτήρας ονομάζεται κάθε εγκατάσταση που χρησιμοποιείται για την ανύψωση βαρών, προσώπων ή πραγμάτων. Σήμερα έχει επικρατήσει ο γαλλικός όρος ασανσέρ για τον ανελκυστήρα που χρησιμοποιείται στα πολυώροφα κτίρια. Η ιδέα για χρησιμοποίηση τέτοιας εγκατάστασης ξεκινάει από πολύ παλιά. Ήδη από το 236 π.χ., όπως αναφέρει ο Ρωμαίος αρχιτέκτονας Βιτρούβιος, υπήρχαν διάφορα συστήματα σε βασιλικά ανάκτορα. Στο μεσαίωνα οι ανελκυστήρες ήταν πρωτόγονοι, αποτελούνταν από σχοινιά με γάντζο και ένα καλάθι ή δίχτυ (τέτοιος υπήρξε μέχρι τελευταία στα Μετέωρα). Το 17ο αιώνα ο Γάλλος Βελαγέ εφηύρε ένα σύστημα ανελκυστήρα με χρησιμοποίηση αντίβαρου. Στις αρχές του 18ου αιώνα κατασκευάστηκαν οι πρώτοι υδραυλικοί ανελκυστήρες στην Αγγλία. Το 1835 κατασκευάστηκε ο πρώτος μηχανικός ανελκυστήρας πάλι στην Αγγλία, που θεωρείται σαν ο πρόδρομος των σημερινών. Στις ΗΠΑ κατασκευάστηκε το 1850 ο πρώτος ανελκυστήρας με ατμό, που τελειοποιήθηκε το 1852 από τον Έλισα Ότις. Ο πρώτος ηλεκτρικός ανελκυστήρας κατασκευάστηκε το 1880 στη Γερμανία από το βιομήχανο εφευρέτη Βέρνερ φον Ζίμενς. Από τότε ακολούθησαν πάρα πολλές τελειοποιήσεις, ιδίως σε ότι αφορά την ασφάλεια του συστήματος. Έτσι γενικεύτηκε η χρήση τους, δίνοντας τη δυνατότητα να κατασκευαστούν πολυώροφα κτίρια και ουρανοξύστες. Σήμερα υπάρχουν πάρα πολλές και ποικίλες μορφές ανελκυστήρων ανάλογες με τις διάφορες μορφές χρήσης τους. Πηγή Βικιπαίδεια, [3]

4 η σελιδα 2 ο φυλλο Ορολογία που χρησιμοποιείται στους ανελκυστήρες Αλυσίδα ηλεκτρικής ασφάλειας: Το σύνολο των ηλεκτρικών διατάξεων ασφαλείας που είναι συνδεδεμένες εν σειρά. Ανελκυστήρας με τροχαλία τριβής: Ανελκυστήρας με κίνηση που προέρχεται από την τριβή των συρματόσχοινων ανάρτησης στα αυλάκια της τροχαλίας του κινητήριου μηχανισμού. Ανελκυστήρας τύμπανου - ανελκυστήρας με : Ανελκυστήρας με αλυσίδες ανάρτησης ή με συρματόσχοινα, που παρασύρονται με οποιοδήποτε άλλο μέσο εκτός από την τριβή. Ανελκυστήρας φορτίων με συνοδεία ατόμων: Ανελκυστήρας που προορίζεται κυρίως για τη μεταφορά εμπορευμάτων, που γενικά συνοδεύονται από άτομα. Αντίβαρο: Μάζα. η οποία εξασφαλίζει την τριβή. Άνω απόληξη φρέατος:τμήμα του φρέατος μεταξύ του υψηλότερου επιπέδου, το οποίο εξυπηρετείται από τον θάλαμο, και της οροφής του φρέατος. Βάρος αντιστάθμισης: Μάζα η οποία εξοικονομεί ενέργεια αντισταθμίζοντας όλη ή μέρος της μάζας του θαλάμου. Διαθέσιμη επιφάνεια το«θαλάμου: Η επιφάνεια του θαλάμου μετρούμενη 1m πάνω από το επίπεδο του δαπέδου, αγνοώντας το χειραγωγό, που είναι διαθέσιμος κατά τη λειτουργία του ανελκυστήρα για τους επιβάτες ή τα Φορτία. Ελάχιστο φορτίο θραύσης συρματόσχοινου: Το γινόμενο του τετραγώνου της ονομαστικής διαμέτρου του συρματόσχοινου (σε τετραγωνικά χιλιοστόμετρά) επί την ονομαστική αντοχή σε εφελκυσμό των συρματιδίων (σε Νιούτον ανά τετραγωνικό χιλιοστόμετρο) και επί ένα συντελεστή, που εξαρτάται από τον κατασκευαστικό τύπο του συρματόσχοινου, Επανισοστάθμιση :Λειτουργία που επιτρέπει, μετά τη στάση του ανελκυστήρα, τη διόρθωση της θέσης στάσης κατά τη φόρτωση και εκφόρτωση, ενδεχομένως και με διαδοχικές μετακινήσεις. Επιβάτης: Κάθε πρόσωπο μέσα στο θάλαμο, που μεταφέρεται από έναν ανελκυστήρα. Ζώνη απομαντάλωσης: Περιοχή πάνω και κάτω από το επίπεδο της στάσης ενός ανελκυστήρα, μέσα στην οποία πρέπει να βρίσκεται το δάπεδο του θαλάμου του. για να επιτρέπεται η απελευθέρωση της αντίστοιχης θύρας του φρέατος. Θάλαμος :Μέρος του ανελκυστήρα, το οποίο μεταφέρει τους επιβάτες ή/και τα φορτία. Ισοστάθμιση:Διαδικασία με την οποία βελτιώνεται η ακρίβεια στάθμευσης του δαπέδου του θαλάμου στο επίπεδο στάσης. Κάτω απόληξη φρέατος:το μέρος του φρέατος που βρίσκεται κάτω από το δάπεδο της τελευταίας χαμηλότερης στάσης, η οποία εξυπηρετείται από το θάλαμο. Κινητήριος μηχανισμός :Το μηχανικό συγκρότημα, μαζί με τον κινητήρα, που κινεί και ακινητοποιεί τον ανελκυστήρα. [4]

Εύκαμπτο καλώδιο: Εύκαμπτο καλώδιο μεταξύ του θαλάμου και ενός σταθερού σημείου. Μεταλλικό πλαίσιο : Μεταλλικό πλαίσιο που φέρει το θάλαμο, το αντίβαρο ή το βάρος αντιστάθμισης και που είναι συνδεδεμένο με τα μέσα ανάρτησης. Αυτό το μεταλλικό πλαίσιο μπορεί να είναι ενσωματωμένο με το περίβλημα του θαλάμου. 5 η σελιδα 3 ο φυλλο Μηχανοστάσιο: Χώρος μέσα στον οποίο τοποθετούνται ο(οι) κινητήριος(-οι) μηχανισμός(-οι) ή/και ο συνεργαζόμενος με αυτούς εξοπλισμός. Οδηγοί: Τα σταθερά στοιχεία, τα οποία παρέχουν καθοδήγηση του θαλάμου, του αντίβαρου ή του βάρους αντιστάθμισης. Ονομαστική ταχύτητα: Η ταχύτητα ν του θαλάμου, σε μέτρα ανά δευτερόλεπτο, για την οποία έχει κατασκευαστεί ο εξοπλισμός. Ονομαστικό φορτίο: Το φορτίο για το οποίο έχει κατασκευαστεί ο εξοπλισμός. Περιοριστήρας ταχύτητας: Διάταξη που διακόπτει το ρεύμα στον κινητήριο μηχανισμό και αν είναι αναγκαίο, θέτει σε λειτουργία τη συσκευή αρπάγης, σε περίπτωση που ξεπεραστεί μια προκαθορισμένη ταχύτητα. Προστατευτικό ποδιών: Ομαλό κατακόρυφο τμήμα, που εκτείνεται προς τα κάτω από το κατώφλι εισόδου της θύρας του φρέατος ή του θαλάμου. Πολυστρωματικό γυαλί: Σύνολο δύο ή περισσότερων στρωμάτων γυαλιού, καθένα από τα οποία είναι συγκολλημένο με τα υπόλοιπα με τη χρήση πλαστικής μεμβράνης. Προσκρουστήρας: Ελαστικά συμπιεζόμενο στοιχείο στο τέλος της διαδρομής, που περιλαμβάνει σύστημα πέδησης με ρευστό ή ελατήριο (ή άλλο ανάλογο μέσο). Συρματόσχοινο Ασφαλείας: Βοηθητικό συρματόσχοινο δεμένο πάνω στο θάλαμο, στο αντίβαρο ή στο βάρος αντιστάθμισης, που προορίζεται να ενεργοποιήσει μια συσκευή αρπάγης, σε περίπτωση αστοχίας της ανάρτησης. Συσκευή αρπάγης: Μηχανική διάταξη που χρησιμεύει για να σταματάει και να διατηρεί ακίνητο τον θάλαμο, το αντίβαρο ή το βάρος αντιστάθμισης πάνω στους οδηγούς, σε περίπτωση υπέρβασης της ταχύτητας καθόδου τους ή θραύσης των μέσων ανάρτησης τους. Συσκευή αρπάγης ακαριαίας πέδησης: Συσκευή αρπάγης, που ενεργεί σχεδόν ακαριαία πάνω στους οδηγούς. Συσκευή αρπάγης ακαριαίας πέδησης με απόσβεση: Συσκευή αρπάγης, που ενεργεί σχεδόν ακαριαία πάνω στους οδηγούς, στην οποία η αντίδραση της δύναμης πάνω στο θάλαμο ή στο αντίβαρο περιορίζεται με την παρέμβαση ενός συστήματος απόσβεσης. Συσκευή αρπάγης προοδευτικής πέδησης: Συσκευή αρπάγης της οποίας η ενέργεια επιτυγχάνεται με πέδηση στους οδηγούς και που με ειδικά μέσα εξασφαλίζεται ότι οι δυνάμεις που ενεργούν πάνω στο θάλαμο, στο αντίβαρο ή στο βάρος αντιστάθμισης, περιορίζονται σε επιτρεπτά όρια. Τροχαλιοστάσιο: Χώρος ο οποίος δεν περιέχει τον κινητήριο μηχανισμό και στον οποίο βρίσκονται οι τροχαλίες και ενδεχομένως ο περιοριστήρας ταχύτητας και οι ηλεκτρικές διατάξεις. [5]

Φρέαρ: Ο χώρος στον οποίο κινούνται ο θάλαμος, το αντίβαρο η το βάρος αντιστάθμισης. Αυτός ο χώρος συνήθως οριοθετείται από τον πυθμένα, τα τοιχώματα και την οροφή του φρέατος. Χρήστης: Άτομο που κάνει χρήση των υπηρεσιών μιας εγκατάστασης ανελκυστήρα. Πηγή Ευρωπαϊκό Πρότυπο ΕΝ81-1 6 η σελιδα 3 ο φυλλο Βασικές οδηγίες- Πρότυπα και Ισχύουσα Νομοθεσία για τους Ανελκυστήρες Οδηγία 95/16/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 1995 για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τους ανελκυστήρες. Ηλεκτροκίνητοι ανελκυστήρες ΕΝ 81-1 Κανόνες ασφαλείας για την κατασκευή και την εγκατάσταση ανελκυστήρων - Μέρος 1 Safety rules for the construction and installation of lifts Part 1: Electric lifts Υδραυλικοί Ανελκυστήρες ΕΝ81-2 Κανόνες ασφαλείας για την κατασκευή και εγκατάσταση ανελκυστήρων Μέρος 2 Safety rules for the construction and installation of lifts Part 2: Hydraulic lifts ΦΕΚ 2604 /Β /22.12.2008 Συμπλήρωση διατάξεων σχετικά με την εγκατάσταση, λειτουργία, συντήρηση και ασφάλεια των ανελκυστήρων ΕΝ-8170 Κανόνες ασφαλείας για την κατασκευή και εγκατάσταση ανελκυστήρων. Ειδική εφαρμογή για επιβατικούς ανελκυστήρες. Μέρος 70: προσβασιμότητα επιβατών συμπεριλαμβανομένου ατόμων με αναπηρία Safety rules for the construction and installations of lifts Particular applications for passenger and good passengers lifts Part 70: Accessibility to lifts for persons including persons with disability [6]

7 η σελίδα 4 ο φύλλο Απόσπασμα από το ΦΕΚ 2604 /Β /22.12.2008 Συμπλήρωση διατάξεων σχετικά με την εγκατάσταση, λειτουργία, συντήρηση και ασφάλεια των ανελκυστήρων Άρθρο 10 Περιοδικοί Έλεγχοι και Δοκιμές Ανελκυστήρων 1.Οι έλεγχοι και οι δοκιμές πραγματοποιούνται στα πλαίσια επιβεβαίωσης της καλής κατάστασης και λειτουργίας των ανελκυστήρων από τους αναγνωρισμένους φορείς έλεγχου ανελκυστήρων. Περιλαμβάνουν όλες τις δοκιμές και τους ελέγχους που διενεργούνται κατά την πρώτη εγκατάσταση του ανελκυστήρα όπως αυτοί προβλέπονται κατά το χρόνο εγκατάστασης τους, εκτός από την χρήση δοκιμαστικών βαρών και επαναλαμβάνονται ως εξής: Α) για ανελκυστήρες μέχρι 6 στάσεις, σε κτήρια με χρήση κατοικίας κάθε εξαετία. Β) για ανελκυστήρες με περισσότερες από 6 στάσεις σε κτήρια με χρήση κατοικίας κάθε πενταετία. Γ) για ανελκυστήρες μέχρι 6 στάσεις σε κτήρια με επαγγελματική χρήση κάθε τετραετία Δ) για ανελκυστήρες με περισσότερες από 6 στάσεις σε κτήρια με επαγγελματική χρήση κάθε τριετία ή και σε ξενοδοχεία μέχρι 200 κλίνες. Ε) για ανελκυστήρες σε δημόσιους χώρους σε σιδηροδρομικούς σταθμούς σε αεροδρόμια σε υπόγειες ή υπέργειες διαβάσεις σε χώρους στάθμευσης σε χώρους που είναι εκτεθειμένοι σε ιδιαίτερες επιδράσεις της ατμόσφαιρας ή του περιβάλλοντος χώρου (π.χ υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες, σε αυξημένη ανάπτυξη σκόνης σε αυξημένο κίνδυνο διαβρώσεων σε κίνδυνο εκρήξεων κλπ) σε ξενοδοχεία πλέον των 200 κλινών ή νοσοκομεία σε θέατρα ή κινηματόγραφους καθώς επίσης σε κτήρια και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν ευρύ κοινό κάθε έτος. Τα παραπάνω χρονικά διαστήματα μεταξύ 2 διαδοχικών ελέγχων στον ίδιο ανελκυστήρα ορίζονται με έναρξη την ημερομηνία έκδοσης του προηγούμενου πιστοποιητικού έλεγχου από αναγνωρισμένο φορέα έλεγχου. Τα πιστοποιητικά θα πρέπει nα έχουν μέγιστη διάρκεια ισχύος τα ανωτέρω αναφερόμενα διαστήματα. Για πιστοποιητικά που έχουν εκδοθεί βάσει προηγούμενων κανονιστικών διατάξεων ισχύουν τα ανώτερο διαστήματα αρχής γενομένης της έκδοσης του προηγούμενου πιστοποιητικού 2. Oι έλεγχοι είναι υποχρεωτικοί και διενεργούνται σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές που ορίζονται από την άδεια λειτουργίας ή του πιστοποιητικού αρχικού έλεγχου του ανελκυστήρα και [7]

εφαρμόζονται οι διατάξεις που ίσχυαν κατά τον χρόνο εγκατάστασης του, συμπληρωμένου με τις κατά καιρούς κατευθυντήριες οδηγίες που θα εκδίδονται από το υπουργείο ανάπτυξης και θα αφορούν την βελτίωση του επιπέδου ασφάλειας των υφιστάμενων ανελκυστήρων. 8 η σελίδα 4 ο φύλλο Τέσσερις από τους Εντυπωσιακούς Ανελκυστήρες στον Κόσμο 1. Ανελκυστήρας Hammetschwand (Ελβετία) Είναι ο υψηλότερος υπαιθριος ανελκυστήρας στην Ευρώπη με διαδρομή ανύψωσης 153 μέτρων. Η θέα είναι εκληπτική με κύριο θεμα τις άγριες Άλπεις και τα κατάγαλανα νερά της λίμνης της Λουκέρνης. Ο ανελκυστήρας σήμερα καλύπτει την διαδρομή της ανύψωσης με ταχυτητα 3m/sec καθιστώντας την βόλτα ιδιαίτερα εντυπωσιακή και γιατί όχι διαστημική. Συνολικός χρόνος διαδρομής λιγότερο του λεπτου (περίπου50 sec) Βρίσκεται στα 1132 μέτρα υψόμετρο και ξεκινάει από την λίμνη της Λουκέρνης με προορισμό τις Άλπεις. www.buergenstock.ch 2. Ανελκυστήρας Bailong (Κίνα) Bailong Elevator ή διαφορετικά Hundred Dragon Elevator. Βρίσκεται στο εθνικό δασικό πάρκο Zhangjiajie στην Επαρχία Hunan στην Κίνα. Είναι ο μεγαλύτερος εξωτερικός γυάλινος ανελκυστήρας κατασκευασμένος στην άκρη ενός τεράστιου βράχου ύψους 330μ. Η κατασκευή του ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1999 και χρησιμοποιήθηκε από το κοινό το 2002. Κατέχει 3 Record Guinness. Μεταφέρει τους επιβάτες σε 2 λεπτά σε ένα πανέμορφο τοπίο με γραφικές λίμνες και τους διάσημους πυλώνες από ψαμμίτη. [8]

9 η σελιδα 5 ο φυλλο 3. Ανελκυστήρας Falkirk Wheel (Σκωτία) Κάτι ιδιαίτερα πρακτικό αλλά και θεαματικό συγχρόνως. Ο τροχός Falkirk κατασκευάστηκε το 2002 με σκοπό να ενώνει 2 κανάλια τα οποία δεν επικοινωνούσαν. Στην πραγματικότητα είναι ένας ανελκυστήρας σκαφών. Συλλέγει τα σκάφη σε ειδική πλατφόρμα από το ένα κανάλι και με την περιστροφή του τροχού τα ανυψώνει για 35 μ όπου και εισέρχονται στο δεύτερο κανάλι. Δεν αποτελεί έκπληξη το ότι έχει γίνει δημοφιλές αξιοθέατο και σε ιδιαίτερα ηλιόλουστες μέρες οι επισκέπτες κατά τις περιηγήσεις τους απολαμβάνουν την εκπληκτική θέα μέχρι και 3.5 έξω από το Falkirk. www.thefalkirwheel.co.uk 4. Ανελκυστήρας ΑquaDom (Βερολίνο, Γερμανία) Ο Ανελκυστήρας Βρίσκεται στο ξενοδοχείο Radisson Blu στο Βερολίνο. Είναι κατασκευασμένος μέσα σε ένα γυάλινο κυλινδρικό ενυδρείο προσφέροντας στους επιβάτες μια εντυπωσιακή εικόνα της τροπικής θαλάσσιας ζωής. Το ενυδρείο έχει 25 μέτρα διάμετρο και φιλοξενεί σχεδόν 100 διαφορετικά είδη ψαριών. Είναι το μεγαλύτερο κυλινδρικό ενυδρείο στον κόσμο με πάνω από ένα εκατομμύριο λίτρα νερού. www.radissonblu.com/hotel-berlin [9]

10 η σελίδα 5 ο φύλλο www.liftshop.gr Εξοπλισμός Ανελκυστήρων Ηλεκτρολογικό υλικο Υδραυλικοί Ανελκυστήρες Πιστοποίηση Ανελκυστήρων infoliftshop@gmail.gr το πρώτο εξειδικευμένο ηλεκτρονικό κατάστημα για εξοπλισμό ανελκυστήρων και ηλεκτρολογικό υλικό [10]