Εισήγηση στη Σύσκεψη για τις ελαστικές μορφές εργασίας Το Συνδικάτο, μαζί με το σωματείο του Royal Olympic που πήρε την πρωτοβουλία, πραγματοποιούμε σήμερα αυτή τη σύσκεψη με αφορμή την κατάσταση που επικρατεί σε ολόκληρο τον κλάδο σχετικά με τις εργασιακές σχέσεις. Κι όταν λέμε εργασιακές σχέσεις εννοούμε όλες αυτές τις μορφές εργασίας που συναντάμε κυρίως σε ξενοδοχεία, αλλά και εστιατόρια, καφέ και κέτερινγκ και είναι η άλλη όψη της μισοαπασχόλησης και της ανεργίας. Αυτές τις μορφές εργασίας που στις αρχές της δεκαετίας αποτελούσαν την εξαίρεση, τη μειοψηφία, ενώ σήμερα στις περισσότερες περιπτώσεις είναι κύρια μορφή εργασίας. Οι καμαριέρες στα περισσότερα μεγάλα κεντρικά ξενοδοχεία της Αθήνας, εργάζονται με ελαστικές εργασιακές σχέσεις. Αμείβονται στις περισσότερες περιπτώσεις σαν ανειδίκευτες εργάτριες, με δουλειά από μια μέρα τη βδομάδα ως και 30 μέρες το μήνα, αλλά και με εξαντλητικά ωράρια, μέσα από δουλεμπορικά συνεργεία που δεν εφαρμόζουν τη νομοθεσία και τη συλλογική σύμβαση, ή ακόμη και σαν έκτακτες (εξτρά). Πολλές φορές είναι ανασφάλιστες και απλήρωτες για μήνες, ενώ δεν τους χορηγούν άδειες κι επιδόματα. Όταν αρρωστήσουν δεν λαμβάνουν επίδομα ασθένειας, όταν μείνουν έγκυες χάνουν τη δουλειά τους. Η πλειοψηφία των σερβιτόρων, των μαγείρων, των εργαζομένων στη λάντζα εργάζονται σαν εξτρά προσωπικό, ο καθένας σε διάφορα ξενοδοχεία, εστιατόρια και catering, περιμένοντας καθημερινά πάνω από ένα τηλέφωνο να τους καλέσουν για δουλειά. Πολλές φορές περιμένουν για βδομάδες ένα μεροκάματο. Και σε αυτούς δεν εφαρμόζεται καμιά συλλογική σύμβαση, δουλεύουν χωρίς ωράριο, χωρίς διάλειμμα. Είναι οι περισσότεροι χωρίς ασφάλιση, δεν έχουν «δικαίωμα» να αρρωστήσουν ούτε μέρα. Οι νέοι εργαζόμενοι, είναι ακόμη χειρότερα εκμεταλλευόμενοι. Εργάζονται χωρίς καμιά ουσιαστική εκπαίδευση σαν καταρτιζόμενοι ή πρακτικάριοι στις επιχειρήσεις του κλάδου, για ένα κομμάτι ψωμί, με λιγότερα κι από 400 ευρώ, για όσο διαρκεί η πρακτική άσκηση ή το πρόγραμμα του ΟΑΕΔ. Είναι όλοι ανασφάλιστοι και τα ψίχουλα που δικαιούνται τα παίρνουν πολλές φορές αρκετούς μήνες μετά τη λήξη της απασχόλησής τους. Ενώ δεν είναι εργαζόμενοι με δικαιώματα, δεν θεωρούνται άνεργοι και δεν παίρνουν ούτε επίδομα ανεργίας. Χιλιάδες εργαζόμενοι είναι εποχικοί. Δουλεύουν σε μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες και εστιατόρια για 4 με 5 μήνες το χρόνο, χωρίς ρεπό, κάθε μέρα, όλη μέρα. Προσπαθούν να επιβιώσουν στην καλύτερη περίπτωση με 5.000 ευρώ το χρόνο και επίδομα 1
ανεργίας -κι όχι για όλους- 3 μήνες το χρόνο. Το σύνολο των δικαιωμάτων που απέμεινε καταστρατηγείται στους εποχικούς και οι επιπτώσεις στην υγεία τους δεν αποκαθίστανται. Γιατί υπάρχουν αυτές οι μορφές εργασίας που μας στερούν τη δυνατότητα να ζήσουμε μια αξιοπρεπή ζωή; Η ΕΕ τις θεσμοθετεί εδώ και πολλά χρόνια, υλοποιώντας όλες τις συνθήκες που έχουν στόχο να φτηνύνει η εργατική δύναμη, να γίνει πιο ανταγωνιστική η οικονομία των χωρών μελών σε σχέση με άλλες οικονομίες, όπου οι μισθοί και τα μεροκάματα είναι πολύ μικρότερα. Οι εργοδότες τις επιλέγουν για τρεις κυρίως λόγους: πρώτα από όλα για να μην έχουν εργαζόμενους με δικαιώματα, μετά για να διατηρούν ένα καθεστώς ομηρίας και τέλος για να πιέζουν προς τα κάτω μισθούς και δικαιώματα σε όσους έχουν απομείνει με σταθερή δουλειά. Οι συνδικαλιστές τόσο στην Ομοσπονδία Επισιτισμού Τουρισμού, όσο και σε μια σειρά σωματεία, τις θεωρούν απαραίτητες για να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες των επιχειρήσεων, αφού όπως λένε αυτές οι ανάγκες δεν παρουσιάζονται με την ίδια ένταση όλο το χρόνο. Και βέβαια η κυβερνήσεις τις νομοθετούν κατά παραγγελία των μεγαλοεργοδοτών, για μια άμεση προσαρμογή όσων συναποφάσισαν στην ΕΕ. Άρα το τί φταίει και δουλεύουμε με τέτοιες άθλιες μορφές εργασίας πρέπει να είναι για μας τους εργαζόμενους καθαρό, αλλιώς δεν θα μπορέσουμε ποτέ να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα αυτό, στο βαθμό που χρειάζεται για να αλλάξουμε τα πράγματα. Μπορούμε όμως να αλλάξουμε τα πράγματα και πώς; Η γνώμη μας είναι ότι μπορούμε. Το έχουμε άλλωστε σε κάποιο βαθμό αντιμετωπίσει με επιτυχία το προηγούμενο διάστημα, σε χώρους δουλειάς όπου συνολικά οι εργαζόμενοι, με όποια μορφή εργασίας κι αν δουλεύουν, κατάφεραν να επιβάλλουν δουλειά με δικαιώματα για όλους. (Πάρνηθα, Μετροπόλιταν κ.ά.) Τί χρειάζεται; - Θέλει ενημέρωση καλή, για το τί είναι αυτές οι μορφές, ποιον εξυπηρετούν, τί επιπτώσεις έχουν για όλους. Πρέπει να κατανοηθεί καλύτερα ότι η επίθεση που δεχόμαστε όλοι οι εργαζόμενοι, άνδρες και γυναίκες, παλιοί και νέοι, μόνιμοι και έκτακτοι, Έλληνες και μετανάστες, είναι τέτοια σε ένταση και μέγεθος που δεν μένει κανένας ανεπηρέαστος. Δεν μπορεί να είναι ασφαλής και 2
σίγουρος, ούτε ακόμη κι αυτός που σήμερα έχει μια πιο «σταθερή» δουλειά. - Χρειάζεται λοιπόν δυνατά, ισχυρά ταξικά σωματεία που θα αναλάβουν αυτή τη δουλειά. - Να διώξουμε από τα σωματεία όσους συνδικαλιστές έχουν όχι μόνο συμβιβαστεί με αυτή την πραγματικότητα, αλλά παίζουν το ρόλο του ντίλερ για λογαριασμό της εργοδοσίας, προωθώντας αυτές τις μορφές εργασίας. - Να οργανωθούν όλοι οι εργαζόμενοι από δουλεμπορικά, οι εξτρά, οι καταρτιζόμενοι από προγράμματα, οι εποχικοί στο κλαδικό Συνδικάτο και στα σωματεία που υπάρχουν σε χώρους δουλειάς. - Και τέλος, να συμπληρωθεί το πλαίσιο πάλης που έχουμε με επιμέρους αιτήματα για όλους αυτούς τους εργαζόμενους. Λέμε ότι το κορυφαίο αίτημα του Συνδικάτου είναι ΣΤΑΘΕΡΉ, ΜΌΝΙΜΗ ΔΟΥΛΕΙΆ ΜΕ ΔΙΚΑΙΏΜΑΤΑ ΓΙΑ ΌΛΟΥΣ. Ο αγώνας που δίνουμε δεν μπορεί παρά αυτό το στόχο να έχει. Πίσω όμως από αυτό υπάρχουν μια σειρά ζητήματα που χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε άμεσα και γι αυτό απευθυνόμαστε σε κάθε εργατική οικογένεια αφού αυτή η μισοαπασχόληση δεν είναι παρά ανεργία ίσως στη χειρότερή της μορφή και βρίσκεται σε κάθε σπίτι. Δεν μπορεί να κλείνουμε τα μάτια στην σημερινή πραγματικότητα που θέλει χιλιάδες συναδέλφους να μην έχουν δικαίωμα στον αγώνα, στη διαμαρτυρία, στην απεργία. Να πληρώνονται ακανόνιστα και καθυστερημένα, χωρίς άδεια, δώρα, χωρίς συντάξιμα ένσημα, με άθλιες και ανθυγιεινές συνθήκες. Άρα πρώτα από όλα πρέπει να απαιτήσουμε: 1. ΜΟΝΙΜΗ ΣΤΑΘΕΡΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ 2. Καμία απόλυση συμβασιούχων. 3. Προσλήψεις σε όλους τους χώρους δουλειάς για την κάλυψη των μεγάλων κενών που υπάρχουν, σε θέσεις εργασίας μόνιμης, πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. 4. Κατάργηση των δουλεμπορικών γραφείων, των ΚΕΚ και των ΜΚΟ, ΚΟΙΝΣΕΠ 5. Ολα τα χρήματα, ανεξάρτητα από την πηγή προέλευσής τους που εισρέουν στον ΟΑΕΔ για την επιχορήγηση των επιχειρήσεων, να διατεθούν για την κάλυψη των αναγκών των ανέργων. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΣΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ και μέχρι να καταφέρουμε με τον αγώνα μας να τα καταργήσουμε: 3
1. Κανενας εργαζόμενος να μην πληρώνεται κάτω από 751 ευρώ. Ο μισθός να δίνεται κάθε μήνα, από τον πρώτο μήνα. 2. Πληρωμή όλων των επιδομάτων, υπερωριών, της νυχτερινής εργασίας. 3. Καταβολή επιδόματος ανεργίας μετά το τέλος των προγραμμάτων. 4. Δωρεάν μεταφορά με δωρεάν κάρτα για τις συγκοινωνίες προς και από τη δουλειά τους. 5. Αδεια 2 μέρες το μήνα. 6. Άμεσα και ουσιαστικά μέτρα προστασίας για όλους τους εργαζόμενους που δουλεύουν μέσω προγραμμάτων σε βαριές ανθυγιεινές εργασίες 7. Αναγνωρίση συνδικαλιστικών και δημοκρατικών ελευθεριών σε όλους τους εργαζόμενους των προγραμμάτων 8. Κανένα πρόγραμμα ανεργίας, πρακτική άσκηση ή πρόγραμμα μαθητείας χωρίς συντάξιμα ένσημα. ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΕΡΓΩΝ 1. Eπίδομα ανεργίας για όλους τους ανέργους, χωρίς όρους και προϋποθέσεις για όλη την περίοδο της ανεργίας. 2. Επίδομα ανεργίας στα 600 ευρώ. 3. Το διάστημα της ανεργίας να αναγνωρίζεται ως συντάξιμος χρόνος χωρίς επιβάρυνση των ανέργων. Να βαρύνονται το κράτος και οι εργοδότες. 4. Οσο διαρκεί η ανεργία, οι άνεργοι και τα μέλη της οικογένειάς τους να έχουν πλήρη και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη χωρίς όρους και προϋποθέσεις. 5. Απλοποίηση των προϋποθέσεων για τη χορήγηση του επιδόματος ανεργίας και άλλων επιδομάτων (επισχεση κλπ), επέκτασή του σε όσους έκλεισαν τα μαγαζιά τους ή εργάζονται περιστασιακά. Μετά πρέπει να επιμείνουμε σε αιτήματα που έχουν να κάνουν με τις οικογένειες των ανέργων ή των μισοαπασχολούμενων, όπως 1. Κανέναν πλειστηριασμό σε σπίτι ανέργου. 2. Μείωση 30% των τιμολογίων ΔΕΚΟ με παράλληλη απαγόρευση της διακοπής παροχής νερού, ρεύματος και σταθερού τηλεφώνου. 3. Μετακίνηση στις αστικές συγκοινωνίες με την κάρτα ανεργίας. 4. Διαγραφή χρεών από τόκους και πάγωμα αποπληρωμής δανείων για όσο καιρό κάποιος είναι άνεργος, ή μισοαπασχολούμενος 5. Επιδότηση ενοικίου στο 100% της αξίας του από το κράτος. 6. Δωρεάν παροχή πακέτου απαραίτητων σχολικών ειδών για τα παιδιά των ανέργων. 4
7. Πλήρη κάλυψη του κόστους των σπουδών για φοιτητές που οι γονείς τους είναι άνεργοι. 8. Να αρθεί ο περιορισμός για τα παιδιά των ανέργων που δε γίνονται δεκτά σήμερα στους Παιδικούς Σταθμούς. Εμείς λέμε να μην συμβιβαστούμε με τα ψίχουλα για αυτό και καλούμε όλους να απορρίψουμε τον βάρβαρο καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης που φέρνει μόνο φτώχεια, ανεργία, πολέμους και δυστυχία. Να μη δεχτούμε να ζούμε σαν σύγχρονοι σκλάβοι. Γιατί υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις να ζήσουμε μια ζωή με δικαιώματα, με βάση τις σύγχρονες ανάγκες μας, μιας και ο πλούτος που παράγουμε είναι τέτοιος που μπορεί να εξασφαλίσει σταθερή και μόνιμη δουλειά με δικαιώματα για όλους. Με μισθούς που θα καλύπτουν κάθε πλευρά της ζωής των οικογενειών μας., χωρίς διακρίσεις σε νέους και παλιούς, χωρίς διαχωρισμούς σε μόνιμους και έκτακτους. Ο άνεργος δεν είναι παράσιτο ούτε φταίει για την ανεργία του. Παρασιτα είναι αυτοί που μας πετούν στην ανεργία. Και μόνο το γεγονός ότι φέτος ήρθαν τουρίστες διπλάσιοι από τον πληθυσμό της χώρας δείχνει ότι μπορούσαμε όλοι στον κλάδο να είχαμε μόνιμη δουλειά. Η σταθερή δουλειά δεν είναι πολυτέλεια. Ούτε η λύση βρίσκεται στα απλήρωτα προγράμματα χωρίς τέλος. Εμείς λέμε να δυναμώσει η αλληλεγγύη για να σπάσουμε τα δεσμά της σύγχρονης σκλαβιάς. Δεν είναι υπόθεση όσων σήμερα βρίσκονται σε δεινή θέση. Όποιος σήμερα γυρίζει την πλάτη του σε αυτό το πρόβλημα θα είναι αύριο αυτός αντιμέτωπος με αυτό. Κι αν δεν είναι ο ίδιος θα είναι το παιδί του. Άρα απέναντι στην πολιτική που εκβιάζει να διαλέξουμε ανάμεσα στη δουλειά χωρίς δικαιώματα και στον εφιάλτη της ανεργίας. Προτείνουμε: I. να πάρουμε το δρόμο της οργάνωσης στα σωματεία και στις επιτροπές ανέργων, το δρόμο του αγώνα για σταθερή δουλειά με δικαιώματα, της πάλης για μια κοινωνία χωρίς ανεργία και εκμετάλλευση. Από αύριο να ξεκινήσουμε εκστρατεία καταγραφής και εγγραφής στο Συνδικάτο όλων των εργαζομένων με ελαστικές μορφές εργασίας, από όλους τους χώρους δουλειάς. II. Την Τετάρτη 29/10 στη Συνένετυξη Τύπου που θα δώσουμε στα γραφεία του ΠΑΜΕ στις 11 το πρωί, να αναδείξουμε το ζήτημα που σήμερα συζητάμε και τα αιτήματα που θα βάλλουμε. III. Να ακουστεί πιο δυνατά, πιο αποφασιστικά η φωνή μας την 1η Νοέμβρη, στις 12μμ στο Σύνταγμα στο Πανελλαδικό Συλαλητήριο του ΠΑΜΕ, στην 24ωρη Απεργία του κλάδου, ιδιαίτερα μαζί με όλους όσους είναι άνεργοι, μισοαπασχολούμενοι. 5
IV. Να πάμε πριν από την Πανελλαδική Απεργία που κήρυξε η ΓΣΕΕ στις 27 Νοεμβρη, σε παρέμβαση στο Υπουργείο Εργασίας (25/11;), με τη συμμετοχή όλων των εργαζομένων από δουλεμπορικά συνεργεία, των εξτρά των καταρτιζόμενων και των εποχικών, καταθέτοντας τα αιτήματα που σήμερα θα καταλήξουμε. V. Μέσα στο Δεκέμβρη το Συνδικάτο και τα επιχειρησιακά Σωματεία να πραγματοποιήσουν εκδήλωση για όλα τα παιδιά των ανέργων και των εργαζομένων με ελαστικές εργασιακές σχέσεις. 6