ΕΡΓΟΔΟΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΠΑΡΧΙΑΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΕΡΓΟ ΜΕΛΕΤΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΤΙΚΩΝ ΖΩΝΩΝ ΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΚΑΙ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΚΑΛΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΤΙΤΛΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ ΑΡ. ΕΓΓΡΑΦΟΥ 925-Progr-Jul-2017 ΗΜΕΡ. ΕΓΓΡΑΦΟΥ 11 Ιουλίου 2017 ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ T O U M A Z I S Διον. Τουμαζής & Συνεργάτες Ρωμανού 4, 1070 Λευκωσία Τηλ. 22374027, Φαξ. 22374933 e-mail: mail@diontoumazis.com www.diontoumazis.com Γ. ΚΑΡΑΒΟΚΥΡΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ Α.Ε. Αλεξανδρουπόλεως 23 και Καισαρείας, 115 27 Αθήνα, Ελλάδα Τηλ: +30 210 7756130 Fax: +30 210 7786214 e-mail: karavokyris @gk-consultants.gr
Μελέτη Έλεγχος Δρ Αντώνης Τουμαζής, Δρ Γιάννης Καραβοκύρης Δήμητρα Τουμαζή Χατζηλοϊζή, Νίκος Μαλατέστας ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ... 3 2. ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ... 7 3. ΥΠΟ ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΡΓΑΣΙΑ... 8 4. ΕΓΚΡΙΣΕΙΣ/ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΕΡΓΟΔΟΤΗ... 9 1 11.7.2017 Για υποβολή στον εργοδότη 0 11.7.2017 Για Εσωτερική χρήση Έκδοση Ημερ. Περιγραφή Ετοιμασία Έλεγχος 2
1. ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ Στην περιοχή των Καμάρων υπήρξαν μεγάλες ζημιές από πλημμύρα τον Δεκέμβριο 2014 και λιγότερες το Νοέμβριο 2016. Στόχος της παρούσας μελέτης είναι να προταθούν και σχεδιαστούν έργα που να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα αυτό στις οικιστικές περιοχές των Δήμων Λάρνακας και Αραδίππου. Στη μελέτη περιλαμβάνεται εξέταση των επιπτώσεων των έργων στο περιβάλλον στις Αλυκές Λάρνακας και στο μνημείο των Καμάρων. Προηγούμενες εκθέσεις των συμβούλων υπέδειξαν ότι: 1. Ο ποταμός λανθασμένα υποδεικνύεται στους επίσημους χάρτες ότι καταλήγει στη θάλασσα, κοντά στο αλιευτικό καταφύγιο Λάρνακας. Η ροή του ποταμού πάντοτε κατέληγε και εξακολουθεί να καταλήγει στην Αλυκή Λάρνακας. Η τεθλασμένη/ σχήματος «Ζ» όδευση που παρουσιάζεται στους χάρτες να καταλήγει στη θάλασσα αποτελεί αρδευτικό κανάλι το οποίο κατασκευάστηκε από τους Ενετούς με σκοπό τη μείωση της ζημιάς στην εμπορία του άλατος. Το σχήμα «Ζ» πρέπει να ομαλοποιηθεί και να υποδειχθεί και τους χάρτες η ορθή όδευση του ποταμού. Προτείνεται όπως εξακολουθήσει όλη η ροή να καταλήγει στην Αλυκή (και εγκαταλειφθεί η σκέψη ή υπόδειξη ροής προς τη θάλασσα). Η πρόταση αυτή επιτρέπει τη μείωση της στάθμης του πυθμένα του υδατορέματος η οποία κρατείτο ψηλά ώστε να μπορούσε να γίνεται απορροή στη θάλασσα. 2. Δεν προτείνεται οποιαδήποτε αλλαγή στο ισοζύγιο ή στη ροή στην Αλυκή. Η ποσότητα της ροής από τη λεκάνη απορροής παραμένει η ίδια. 3. Το εγγεγραμμένο υδατόρεμα που διέρχεται μέσω του τεμαχίου κατάντη του μνημείου των Καμάρων, το οποίο μπαζώθηκε, θα πρέπει να αποκατασταθεί. Το εγγεγραμμένο υδατόρεμα προτείνεται να συνδεθεί με τον ποταμό. 4. Η επίπτωση της ροής στο μνημείο των Καμάρων μειώνεται με την διαπλάτυνση της ροής και τη διέλευση νερού σε περισσότερα ανοίγματα. Η αφαίρεση του αναχώματος του πεζόδρομου μεταξύ της Λεωφόρου Λεμεσού και του Μνημείου των Καμάρων επιτυγχάνει βελτίωση στην στατική επάρκεια του μνημείου. 5. Περιοχές πλησίον και ανάντη της λεωφόρου Λεμεσού πλημμύρισαν λόγω της μορφολογίας του εδάφους, όπου υπάρχουν κοιλότητες κατά μήκος των μηκοτομών των οδών, προκαλώντας «λίμνες» όταν υπερχειλίζουν οι οχετοί και προκαλώντας 3
ζημιά σε υποστατικά και αγαθά στην περιοχή. Προτάθηκαν συγκεκριμένες παρεμβάσεις ώστε να γίνεται επιφανειακή απορροή προς την Αλυκή (Σχήμα 1-1). Σχήμα 1-1 Ελάχιστα μέτρα που πρέπει να ληφθούν Τονίζεται ότι τα μέτρα αυτά πρέπει να εφαρμοστούν ανεξάρτητα από την τελική όδευση / διαμόρφωση της ροής του ποταμού και μπορούν να εφαρμοστούν αμέσως. 4
6. Εκτός από τον κύριο ποταμό του Καλού Χωριού που διέρχεται από το ομώνυμο χωριό, υπάρχουν και άλλα τρία κύρια υδατορέματα που συνδέονται με τον πρωτεύοντα ποταμό ανάντη του μνημείου των Καμάρων. Υπάρχουν τέσσερις (4) κλάδοι/ υπο-περιοχές λεκάνης που αφορούν τη ροή στην περιοχή μελέτης. Εξετάστηκαν υπαλλακτικές λύσεις για μείωση του κινδύνου υπερχείλισης των υδατορεμάτων. Συγκεκριμένα έγινε υδρολογική μελέτη και υδραυλική ανάλυση της ροής για τέσσερα σενάρια, ήτοι για σενάρια με και χωρίς δεξαμενές ανάσχεσης και για σενάρια με πιθανότητα υπερχείλισης 5% και 2% σε ένα χρόνο (με βάση τα διαθέσιμα στατικά στοιχεία βροχοπτώσεων). Το σενάριο με δεξαμενές ανάσχεσης θεωρεί ότι γίνονται και τοπικές παρεμβάσεις ώστε να αυξηθεί η παροχετευτική ικανότητα του υφιστάμενου συστήματος, διαφορετικά τα μεγέθη των δεξαμενών ανάσχεσης θα ήταν υπερμεγέθη και τα μεγαλύτερα τμήματα του υφιστάμενου συστήματος θα ήταν υπερδιαστασιολογημένα. Η υδρολογική/ υδραυλική ανάλυση κατέληξε σε διαστάσεις των δεξαμενών ανάσχεσης, μια δεξαμενή σε κάθε ένα από τους τέσσερεις (4) κλάδους του ποταμού, καθώς και στις διαστάσεις των έργων στα τέσσερα πιο πάνω σενάρια. Έγινε σύγκριση του προκαταρκτικού κόστους των τεσσάρων σεναρίων ώστε να επιλεγεί η βέλτιστη λύση. Από τη σύγκριση των υπαλλακτικών λύσεων με ή χωρίς δεξαμενές ανάσχεσης προκρίνεται η λύση χωρίς δεξαμενές. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι και στις δύο περιπτώσεις απαιτούνται παρεμβάσεις όπως για παράδειγμα η αντικατάσταση της γέφυρας οδού Δρυάδος, η επέμβαση στη γέφυρα της λεωφ. Λεμεσού, η αλλαγή στην οριζοντιογραφία του «Ζ» καναλιού. Στη λύση με δεξαμενές ανάσχεσης, η έκταση της απαιτούμενης γης είναι μεγάλη λόγω των μικρών κλίσεων του εδάφους με αποτέλεσμα το κόστος της γης να είναι ψηλό, ιδιαίτερα στις βιομηχανικές εκτάσεις. Όσον αφορά την αποδεκτή πιθανότητα υπερχείλισης των υδατορεμάτων, οι όροι εντολής ζητούν την εξέταση πιθανοτήτων 5% και 2% σε ένα χρόνο (περίοδο επαναφοράς 20 και 50 χρόνια). Τα στοιχεία βροχόπτωσης που υπάρχουν προκύπτουν από στατιστική ανάλυση μετρήσεων του παρελθόντος. Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία τα ακραία συμβάντα γίνονται πιο συχνά και πιο έντονα με την πάροδο του χρόνου, λόγω κλιματικών αλλαγών. 5
Με βάση τα πιο πάνω προτείνεται η υιοθέτηση της λύσης για την μικρότερη δυνατή πιθανότητα υπερχείλισης. Σημειώνεται ότι η πιθανότητα 2% σε ένα χρόνο είναι μεγάλη σε σύγκριση με τα συμβάντα για τα οποία ετοιμάστηκαν χάρτες πλημμυρικού κινδύνου. 6
2. ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ Έχουν υποβληθεί οι πιο κάτω εκθέσεις (Πίνακας 2-1). Πίνακας 2-1 Εκθέσεις που υποβλήθηκαν Περιγραφή Ημερομηνία Έκθεση Έναρξης 18/10/2016 Έκτακτη Έκθεση 23/11/2016 Ενδιάμεση Έκθεση 7/2/2017 Έκθεση Υπαλλακτικών Λύσεων 5/5/2017 Έχουν ετοιμαστεί επίσης ξεχωριστές εκθέσεις για κάθε δραστηριότητα με αποσπάσματα από τις πιο πάνω εκθέσεις. Όπως καταγράφεται στον Πίνακας 2-2. Πίνακας 2-2 Εκθέσεις δραστηριοτήτων Α/Α Δραστηριότητα 1 Υφιστάμενο σύστημα απορροής ομβρίων υδάτων 2 Μηχανισμός πλημμύρας 13 Δεκ. 2014 3 Υδρολογική Ανάλυση με και χωρίς έργα ανάσχεσης Οι εκθέσεις είναι αναρτημένες στη διεύθυνση: http://diontoumazis.com/925-kamares/ 7
3. ΥΠΟ ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ζητήθηκε από τον εργοδότη να εξεταστεί επίσης το ακόλουθο σενάριο: Να υπάρχει μόνο μια (1) δεξαμενή ανάσχεσης στον κλάδο του Καλού Χωριού, βόρεια του αυτοκινητόδρομου/ κόμβου Καλού Χωριού Η όδευση κατάντη της γέφυρας της οδού Λαρίσση,ς που βρίσκεται δίπλα από το μνημείο των Καμάρων, γίνεται στα ανατολικά του υφιστάμενου αναχώματος μέσω ανοικτού χωμάτινου καναλιού που διαμορφώθηκε (τα σχέδια της διαμόρφωσης παρουσιάζονται στο Σχήμα 3-1). Σχήμα 3-1 Διαμόρφωση καναλιού κατάντη Μνημείου Καμάρων (3/7/2017) Οι σύμβουλοι αφού έλαβαν τα δεδομένα/ παραδοχές προχωρούν με την εκπόνηση υδρολογικής μελέτης για μια μόνο δεξαμενή ανάσχεσης και κατάληξη στην αλυκή μέσω της νέας διευθέτησης του υδατορέματος κατάντη της γέφυρας της οδού Λαρίσσης. 8
4. ΕΓΚΡΙΣΕΙΣ/ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΕΡΓΟΔΟΤΗ Με βάση τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, εισηγήσεις των συμβούλων και οδηγίες εργοδότη εκτιμούνται τα πιο κάτω: 1. Η μείωση του κινδύνου πρόκλησης ζημιάς από πλημμύρα στους κλάδους Γ και Δ μπορεί να γίνει μόνο χωρίς δεξαμενές ανάσχεσης. Θα πρέπει να εγκριθούν/ τροποποιηθούν οι εισηγήσεις των συμβούλων για να προχωρήσει η μελέτη στις περιοχές αυτές. 2. Με τις εισηγήσεις των συμβούλων εκτιμάται ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε επίπτωση από τα έργα στην Αλυκή. Αναμένεται έγκριση/ τροποποίηση της πιο πάνω εκτίμησης των συμβούλων. 3. Οι σύμβουλοι δεν προτείνουν οποιοδήποτε μέτρο που να επηρεάζει δυσμενώς την ευστάθεια του Μνημείου των Καμάρων. 9