ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΔΙΜΗΝΟΥ AΥΓΟΥΣΤΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2010 ΓΕΝΙΚΑ -Κύριο θέμα των εξελίξεων του διαρρεύσαντος διμήνου ήταν το δημοψήφισμα της 12 ης Σεπτεμβρίου το οποίο ανεδείχθη σε ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση Erdgan. Το ποσοστό του 58% το οποίο εξασφάλισε το κυβερνών κόμμα ανακούφισε αρχικά την αγορά αφού αυξήθηκαν οι προοπτικές πολιτικής σταθερότητας. Ωστόσο, ήδη με πρόσφατες δηλώσεις του, ο πρωθυπουργός εξήγγειλε την διενέργεια βουλευτικών εκλογών τον Ιούνιο του 2011 νωρίτερα από την προκαθορισμένη ημερομηνία. Παρότι διαβεβαίωσε ότι δεν η οικονομική πολιτική δεν θα αλλάξει, υπεραμύνθηκε της αντιθέσεως του για αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία προκειμένου να μην θιγεί η ανάπτυξη και η απασχόληση. Οι δηλώσεις αυτές προϊδεάζουν για παροχές και αύξηση των δαπανών ενόψει της προεκλογικής περιόδου. Πέραν αυτών, η προοπτική για νέο δημοψήφισμα, εφόσον ο πρωθυπουργός επιλέξει την αναθεώρηση όλου του συντάγματος, όπως και ενδεχόμενες κινήσεις του για εξασφάλιση της προεδρίας με αυξημένες αρμοδιότητες, προαναγγέλλει νέα περίοδο πολιτικής αστάθειας και απομάκρυνση της οικονομικής πολιτικής και της δημοσιονομικής πειθαρχίας από την ατζέντα της κυβέρνησης. ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Κατά το β τρίμηνο του 2010 το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 10,3% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2009 ( -7,7 % ) Η αύξηση αυτή κάνει την Τουρκία την ταχύτερα αναπτυσσόμενη χώρα μεταξύ των G 20 κατά το β τρίμηνο. Η οικονομική δραστηριότητα φαίνεται να επανέρχεται στα προ της κρίσης επίπεδα, με ατμομηχανή την εσωτερική ζήτηση, την ιδιωτική κατανάλωση και τις ιδιωτικές επενδύσεις οι οποίες κινήθηκαν ανοδικά κατά το β τρίμηνο. Οι δημόσιες δαπάνες, μετά την ελαφρά συρρίκνωση του α τριμήνου, παρουσίασαν επίσης αύξηση. Καθοριστική για την διαμόρφωση του ΑΕΠ, και την ανάπτυξη της τ/οικονομίας ήταν η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής. Ειδικότερα ο κατασκευαστικός τομέας, ο οποίος άρχισε να ανακάμπτει το α τρίμηνο 2010, παρουσίασε ρυθμό ανάπτυξης 22% κατά το β τρίμηνο 2010. Η αγροτική παραγωγή παρέμεινε σε ετήσια βάση στα ίδια επίπεδα. Ο πληθωρισμός, σε τιμές καταναλωτού, ανήλθε τον Αύγουστο σε 8,33% από 7,58% τον Ιούλιο.
Σε μηνιαία βάση, η ανεργία μειώθηκε σε 10,5% τον Ιούνιο από 11% τον Μάιο του 2010. Οι εισαγωγές αυξήθηκαν τον Αύγουστο κατά 20,5%, οι εξαγωγές κατά 9% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2009. Το εμπορικό έλλειμμα διευρύνθηκε κατά 38% (yy) και ανήλθε τον Αύγουστο σε 6,9 δις δολ. Αναμένεται περαιτέρω διόγκωση του και εκτιμάται σε 65 δις δολ. στο τέλος του οικονομικού έτους. Το μερίδιο της ΕΕ στις μηνιαίες τουρκικές εξαγωγές του Ιουλίου μειώθηκε από 48% σε 47,1%. Ποσοστό 9,5% των τουρκικών εξαγωγών κατευθύνθηκε προς την Γερμανία, 7% προς Μ. Βρετανία, 6,9% προς Γαλλία, 5,9% προς Ιταλία και 4,6% προς το Ιράκ. Οι μεγαλύτερες εισαγωγές πραγματοποιήθηκαν από την Ρωσία με 12,9%, την Γερμανία (9,8%), Κίνα(8,3), Ιταλία (5,9%) και ΗΠΑ (5,6%). Παρά την ένταση στον πολιτικό τομέα, οι εισαγωγές από το Ισραήλ κατά το διάστημα Ιαν.- Ιουλίου 2010 αυξήθηκαν κατά 32% έναντι του αντιστοίχου διαστήματος του 2009 και ανήλθαν σε 811,8 εκ. δολάρια. Οι εξαγωγές προς το Ισραήλ αυξήθηκαν κατά 30% και ανήλθαν σε 1,04 δις δολ. Κατά το α εξάμηνο το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 181% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2009 και ανήλθε σε 20,7 δις δολ. Η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού της κεντρικής κυβέρνησης κρίνεται ως θετική. Τον Ιούλιο 2010 το έλλειμμα μειώθηκε κατά 92% σε σχέση με τον Ιούλιο 2009 φτάνοντας τα 0,8 δις ΤΛ. Το πρωτογενές επίσης έλλειμμα 4,4 δις ΤΛ του Ιουλίου 2009 αντικαταστάθηκε τον Ιούλιο 2010 από πρωτογενές πλεόνασμα 1,7 δις ΤΛ. Τα φορολογικά έσοδα αυξήθηκαν κατά 24,7% κατά την τρέχουσα περίοδο Ιαν. - Ιουνίου σε σχέση με την αντίστοιχη του 2009 Το χρέος της γενικής κυβέρνησης φαίνεται να σταθεροποιείται στο 45% περίπου του ΑΕΠ. Η Τουρκική Κεντρική Τράπεζα δεν προέβη σε αύξηση των επιτοκίων, εμμένοντας σε πολιτική ενίσχυσης της ρευστότητας προκειμένου να στηριχθεί η παραγωγική οικονομία. Έτσι, τα reps μίας εβδομάδας παραμένουν στο 7% και τα επιτόκια vernight δανεισμού στο 6,5%. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ Λόγω της μεγάλης έλλειψης στην τουρκική αγορά, ήρθη η απαγόρευση εισαγωγής κρέατος και ζώντων ζώων από χώρες της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Έχει επιδειχθεί σημαντικό ενδιαφέρον για εισαγωγές βοοειδών και κρέατος από νήσους του Αιγαίου λόγω του χαμηλού κόστους μεταφοράς τους με τις ακτοπλοϊκές διασυνδέσεις. Σύμφωνα με στοιχεία της Turkstat, η παραγωγή σπόρων, λαχανικών(κυρίως τομάτας, κολοκυθιών), φρούτων(κυρίως μήλων, βερίκοκων), ελιών, φουντουκιών,
καρυδιών,σιτηρών, καλαμποκιού, σακχαρότευτλων, καπνού και βάμβακος ακολουθεί πτωτική πορεία. Η παραγωγή βάμβακος η οποία είχε υποστεί δραστικές μειώσεις τα τελευταία έτη, αναμένεται φέτος να παρουσιάσει μικρή ανάκαμψη. Παρετηρήθη άνοδος του τουριστικού ρεύματος προς νησιά του Αιγαίου Τούρκων μεσαίων κυρίως εισοδημάτων. Οι τουρίστες αυτοί αναζητούν ευρωπαϊκή ποιότητα σε εδέσματα και είδη ένδυσης, γραφικές τοποθεσίες, διαφορετικό περιβάλλον απ ότι προσφέρει ο μαζικός τουρισμός στην Τουρκία. Η τ/κυβέρνηση ανακοίνωσε συμφωνία με κοινοπραξία έξη κατασκευαστικών επιχειρήσεων για την κατασκευή νέου υπερσύγχρονου αυτοκινητόδρομου Κωσταντινούπολης - Σμύρνης, ο οποίος θα μειώσει τον χρόνο διαδρομής σε 3,5 ώρες. Το κόστος του έργου ανέρχεται σε 11 δις δολ., αναμένεται να περατωθεί το 2017. Στο έργο περιλαμβάνεται και η κατασκευή γέφυρας στον κόλπο της Σμύρνης για αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας. Οι έξη επιχειρήσεις είναι οι: Nurl, Makyl, Yüksel Ozalın Cükcay, Astaldi. Το Ανώτατο Συμβούλιο Ιδιωτικοποιήσεων ανακοίνωσε στις 27/8 την ιδιωτικοποίηση τριών υδροηλεκτρικών σταθμών:iznik-dereköy, Inegöl-Cerrah και Kemalpasa-Suuçtü. Mε στόχο την ίδρυση Κοινής Αγοράς Μέσης Ανατολής το 2011, οι Υπουργοί Εξωτερικών της Τουρκίας, Ιορδανίας, Λιβάνου και Συρίας ανακοίνωσαν την συγκρότηση Τετραμερούς Συμβουλίου Υψηλών Αξιωματούχων για δημιουργία ζώνης ελευθέρου εμπορίου με ελεύθερη διακίνηση πολιτών των συμβαλλομένων χωρών. Ο λιβανέζικος όμιλος Hariri, ο οποίος συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλυτέρων επενδυτών στην Τουρκία, ως ιδιοκτήτης της Türk Telekm, απέκτησε το 50% των μετοχών της Turklandbank. Το υπόλοιπο 50% ανήκει στην Arab Bank, ιορδανικών και λιβανικών συμφερόντων. Με την εξαγορά αυτή η Turkland Bank είναι η τέταρτη τράπεζα στην χώρα η οποία ανήκε σε ξένους επενδυτές, μετά την Finans, Deniz και ING. O Υπουργός Επικρατείας κ. Zafer Caglayan συνέστησε σε τ/ Ένωση Τραπεζών να ενισχύσουν την συνεργασία τους με το Ιραν. Akbank Yapi Kredi. Η υπουργός Περιβάλλοντος της Ελλάδος κα Μπιρμπίλη συνάντησε στην Άγκυρα τον τούρκο ομόλογο της κ. Yildiz. Εξετάσθηκαν θέματα συνεργασίας των δύο χωρών στον ενεργειακό τομέα. Συστήνεται Ομάδα Εργασίας για θέματα φυσικού αερίου, ηλεκτρικής ενέργειας, transit.
Ο τ/υπουργός Ενέργειας ανανέωσε για 15 έτη την συμφωνία με το Ιράκ για προμήθεια ιρακινού πετρελαίου μέσω του αγωγού Kirkuk-Yumurtalik. Επικυρώθηκε από το τ/κοινοβούλιο η συμφωνία για τον αγωγό Νabucc η οποία έχει υπογραφεί μεταξύ Αυστρίας, Βουλγαρίας, Ουγγαρίας, Ρουμανίας και Τουρκίας Επικυρώθηκε η συμφωνία αποφυγής διπλής φορολογίας μεταξύ Τουρκίας- Ιρλανδίας. Πραγματοποιήθηκε στην Άγκυρα η 12η Σύνοδος της ελληνο-τουρκικής Ομάδος Εργασίας για την Οικονομική Συνεργασία και το Εμπόριο. Ο κανονισμός για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς που είχε δημοσιευθεί στο τ/φεκ στις 13.8.10, ισχύει από 26.9.10. ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΔΙΑΓΩ ΝΙΣΜΟΙ-ΖΗΤΗΣΕΙΣ Το τουρκικό υπουργείο Γεωργίας έχει προκηρύξει διαγωνισμό για προμήθεια 5000 τον. βοείου κρέατος με προθεσμία υποβολής προσφορών την 6 ης Οκτωβρίου 2010. Η μεγάλη τουρκική επιχείρηση Pinar Sut-Izmir ενδιαφέρεται για συνεργασία με ελληνικές επιχειρήσεις για εισαγωγή τοματοπολτού και χυμού λαχανικών σε ασηπτική συσκευασία. (Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΞ Agra) ΡΠ