Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Διδακτική της Τεχνολογίας & Ψηφιακά Συστήματα» Ηλεκτρονική Μάθηση

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Διδακτική της Τεχνολογίας & Ψηφιακά Συστήματα» Ηλεκτρονική Μάθηση Ανάλυση και Σχεδιασμός Συστημάτων Διδάσκων : Δαμιανός Χατζηαντωνίου «Web-Based Σύστημα Διάθεσης Υλικού των Καθηγητών OnCourse» Ομάδα εργασίας: Λάμπρος Πόλκας Μαριλένα Παππά Μαρία Βασιλείου Πειραιάς, Φεβρουάριος 2005

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 Α. Επισκόπηση του προγράμματος... 3 Β. Σύσταση του προγράμματος... 4 2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ... 6 Α. Εναλλακτικές λύσεις... 6 Β. Περιγραφή συστήματος... 6 3. ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΣΚΟΠΙΜ. ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ (FEASIBILITY ASSESSMENT)... 8 Α. Οικονομική ανάλυση... 8 Β. Τεχνική ανάλυση... 15 Γ. Λειτουργική ανάλυση... 16 Δ. Νομικά ζητήματα... 17 Ε. Πολιτική ανάλυση... 18 ΣΤ. Σχεδιαγράμματα, χρονοδιαγράμματα, ανάλυση πόρων... 19 4. ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ... 25 Α. Δημιουργία ομάδας εργασίας και διαχείρισης... 25 Β. Πλάνο επικοινωνίας... 26 5. STATEMENT OF PROJECT WORK... 29 6. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΡΟΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (DFD)... 32 7. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΩΝ ER... 42 8. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΚΛΑΣΕΩΝ CLASS DIAGRAM... 43 9. USECASE... 44 10. NARRATIVES... 45 Δημιουργία λογαριασμού φοιτητή... 45 Εισαγωγή στο σύστημα... 46 Τροποποίηση λογαριασμού χρήστη... 47 Διαγραφή λογαριασμού... 49 Κατέβασμα Υλικού... 50 Εισαγωγή υλικού... 51 Διαγραφή Υλικού... 52 Συσχέτιση καθηγητών - μαθημάτων... 54 Εισαγωγή μαθημάτων... 56 Εισαγωγή καθηγητών... 57 Διαγραφή μαθημάτων... 58 11. Activity Diagrams... 59 12. SEQUENCE DIAGRAMS... 71 13. COLLABORATION DIAGRAMS... 73 13. ΠΡΟΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ ΟΘΟΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ... 75 14. DOCUMENTATION... 85 2

BASELINE PROJECT PLAN 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Α. Επισκόπηση του προγράμματος Το παραδοτέο της ομάδας εργασίας περιλαμβάνει τον σχεδιασμό και την ανάλυση ενός συστήματος βασισμένου στο Web, υπό τον τίτλο Oncourse, που παρέχει τη δυνατότητα στους φοιτητές του Τμήματος Διδακτικής Τεχνολογίας και Ψηφιακά Συστήματα (στο εξής Τ.Δ.Τ.Ψ.Σ.) να έχουν πρόσβαση στις διαλέξεις και ανακοινώσεις των καθηγητών τους. Εκπονούμε αυτό το έργο, επειδή πιστεύουμε ότι ένα από τα πλέον επίκαιρα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την εκσυγχρονισμένων προδιαγραφών λειτουργία του Τμήματος είναι η συστηματική, εξειδικευμένη και ταχεία κυκλοφορία ενημερωτικών πληροφοριών για τις σπουδές των τωρινών αλλά και των μελλοντικών φοιτητών. Προς το παρόν, το παραδοτέο θα δίνει τη δυνατότητα στους φοιτητές του Τμήματος να εξασφαλίζουν υλικό των μαθημάτων που έχουν επιλέξει να παρακολουθήσουν. Αυτό θα τους διευκολύνει τόσο στην αποτελεσματικότερη προετοιμασία τους όσο και στη δημιουργικότερη συμμετοχή τους στα μαθήματα. Η ιδέα μας ενισχύθηκε αφενός από την ήδη υπάρχουσα, προβληματική και ελλιπή, ενημέρωση που παρέχει το Τμήμα μέσω του Διαδικτύου στους φοιτητές του Τμήματος και αφετέρου από τα ευρήματα που προέκυψαν από ένα πρόχειρο ερωτηματολόγιο που δώσαμε προς συμπλήρωση στους ενδιαφερόμενους φοιτητές: σε ποσοστό 96% απάντησαν ότι θα ήθελαν να υπάρχει ένα διαδικτυακό σύστημα, συστηματικής και εξειδικευμένης, ενημέρωσής τους για τα μαθήματα που παρακολουθούν. Εξάλλου, η Διεύθυνση του Τμήματος έδειξε εξαιρετικό ενδιαφέρον στο εγχείρημά μας και δήλωσε ότι θα το στηρίξει με όλα τα μέσα και τις δυνατότητες που διαθέτει. Στόχος λοιπόν του ηλεκτρονικού συστήματος αποτελεί ο βασικός σχεδιασμός και η ανάλυση απαιτήσεων της υλοποίησης ενός συστήματος του Τ.Δ.Τ.Ψ.Σ., το οποίο θα διαθέτει τις διαλέξεις των καθηγητών του μέσω ενός web site. Η γενική διαδικασία λειτουργίας του συστήματος είναι απλή: οι καθηγητές θα «ανεβάζουν» υλικό στο σύστημα, ενώ οι φοιτητές θα μπορούν να το «κατεβάζουν» στον υπολογιστή τους. Συγκεκριμένα: 3

οι φοιτητές, δημιουργώντας προσωπικούς λογαριασμούς, με log-in έχουν τη δυνατότητα να εξασφαλίσουν το εκπαιδευτικό υλικό που επιθυμούν για τα διαθέσιμα μαθήματα του Τμήματος οι καθηγητές, από την άλλη μεριά, δημιουργούν λογαριασμό και, αφού κάνουν είσοδο στο σύστημα, προσθέτουν ή διαγράφουν υλικό των μαθημάτων τους (διαλέξεις και ανακοινώσεις) ένας διαχειριστής εποπτεύει τη λειτουργία του όλου συστήματος. Διαχειρίζεται τους λογαριασμούς (καθηγητών-φοιτητών), συσχετίζει τον καθηγητή με τα μαθήματα που διδάσκει και, γενικότερα, φροντίζει για την απρόσκοπτη λειτουργία του εξυπηρετητή (web server). Το Τ.Δ.Τ.Ψ.Σ. έχει δημιουργήσει ήδη και έχει θέσει σε λειτουργία τον δικτυακό του τόπο, παρέχοντας γενικές πληροφορίες στους φοιτητές. Ωστόσο, οι ανάγκες για συστηματικότερη ενημέρωση των φοιτητών για τα μαθήματά τους αυξάνονται γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη παροχής νέων, πιο εξειδικευμένων και απαιτητικών λειτουργιών. Εξάλλου, το μέχρι σήμερα «χειροποίητο» σύστημα διανομής σημειώσεων και ανακοινώσεων στους φοιτητές, εκτός από τα μειονεκτήματα που διαθέτει, κάθε άλλο παρά ανταποκρίνεται στις σύγχρονες υπηρεσίες που οφείλει να παρέχει το Τμήμα. Ουσιαστικό βήμα προς την αναβάθμιση αυτή είναι και η ανάπτυξη του προτεινόμενου συστήματος. Β. Σύσταση του προγράμματος Πιστεύουμε ότι είναι έντονη η ανάγκη για τη δημιουργία του συστήματος που προτείνουμε, προκειμένου το Τμήμα να λειτουργήσει με βάση περισσότερο επαγγελματικές και εκσυγχρονισμένες προδιαγραφές. Παρέχοντας στους φοιτητές τη δυνατότητα πρόσβασης στο υλικό των μαθημάτων που επιθυμούν, καλύπτονται άμεσα προβλήματα και απορίες που τους δημιουργούνται στη μέχρι τώρα προσωπική επικοινωνία με τους καθηγητές τους. Το κόστος εξάλλου από το όλο εγχείρημα είναι σχετικά μικρό για το Τμήμα, όπως περιγράφεται αναλυτικότερα σε επόμενη ενότητα, ενώ τα οφέλη (απτά και μη απτά) σημαντικά. Σε κάθε περίπτωση, εκτιμούμε ότι ο λειτουργικά απλός και εύχρηστος τρόπος λειτουργίας του συστήματος παρέχει σχετικές πληροφορίες σε όσους τις έχουν ανάγκη και τις επιζητούν. Ειδικότερα: συμβάλλει στη γενικότερη αναβάθμιση του προφίλ και στην προβολή του Τμήματος, ευνοεί τη συνεργασία με τρίτους εταίρους και γενικότερα με εξωτερικούς φορείς, 4

ανταποκρίνεται στις σημερινές προσδοκίες των φοιτητών, προσελκύει νέο φοιτητικό κοινό, μειώνει τον όγκο των γραφειοκρατικών διαδικασιών, βελτιώνει την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών που παρέχει το Τμήμα στους φοιτητές, αναβαθμίζει τις σχέσεις φοιτητών με τη γραμματειακή διοίκηση και το καθηγητικό προσωπικό, συμβάλλει στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της διοίκησης, προσφέρει εύχρηστες και εκσυγχρονισμένες (streamline), εξ αποστάσεως, υπηρεσίες, καθώς δεν είναι πλέον απαραίτητη η φυσική παρουσία των προσώπων που εμπλέκονται στο μάθημα 5

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Α. Εναλλακτικές λύσεις Είναι προφανές ότι οι φοιτητές του Τμήματος θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση στις διαλέξεις/ανακοινώσεις των καθηγητών τους, μέσα από ένα περιβάλλον τοπικού δικτύου, από οποιοδήποτε μέρος του πανεπιστημίου (για παράδειγμα, από ένα εργαστήριο ή από μια βιβλιοθήκη). Ωστόσο, με το προτεινόμενο σύστημα αναμένεται ότι οι φοιτητές θα έχουν την ευχέρεια να «κατεβάζουν» υλικό από κάθε χώρο στον οποίο παρέχεται πρόσβαση στο διαδίκτυο. Εξάλλου, στις απαντήσεις που πήραμε από τις σχετικές ερωτήσεις που υποβάλλαμε στους φοιτητές εκφράζεται με σαφήνεια η επιθυμία της πλειοψηφίας να έχει πρόσβαση στο σύστημα από το σπίτι του, διαφορετικά ειπώθηκε - χάνεται σημαντικό μέρος από τη δύναμή του. Β. Περιγραφή συστήματος Για την αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος, ο εξυπηρετητής (server) πρέπει να πληροί τις παρακάτω απαιτήσεις: 1. IBM ThinkCentre S50 Series, 3.0GHz Intel Pentium 4 processor w/hyperthreading, 512MB RAM, 40GB hard drive, 48X Max CD-ROM, 10/100/1000 Ethernet, Windows XP Pro Linux / Software z/os UNIX System Services 2. IBM e-server z Series S/390 3. IBM Rational Web Developer for WebSphere 4. Εγκατάσταση Oracle σε Linux (ως RDBMS) 5. 5 GB ελεύθερος χώρος δίσκου για την εγκατάσταση του συστήματος 6. 30 ΜΒ ελεύθερος χώρος δίσκου για κάθε μάθημα 7. Διαδικτυακή διασύνδεση με σταθερή δρομολογήσιμη ΙΡ διεύθυνση Για την πρόσβαση του χρήστη στο σύστημα απαιτείται μόνο η σύνδεση με το Διαδίκτυο (τουλάχιστον 28,8 Kbps) και η χρήση ενός διαδικτυακού φυλλομετρητή (Internet browser). Οι φοιτητές, που συμμετέχουν στο σύστημα, έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά (attributes): όνομα χρήστη, κωδικός πρόσβασης, όνομα, επώνυμο, αριθμός μητρώου 6

φοιτητή, φύλο, ηλικία, διεύθυνση κατοικίας (οδός, αριθμός, Τ.Κ., πόλη), τηλέφωνο κατοικίας, τηλέφωνο κινητό, και ηλεκτρονική διεύθυνση. Επιπρόσθετα, θα μπορούν να πραγματοποιούν τις παρακάτω λειτουργίες: εγγραφή στο σύστημα, είσοδο στο σύστημα, διαγραφή από το σύστημα, τροποποίηση λογαριασμού «Κατέβασμα» διαθέσιμου υλικού. Οι καθηγητές έχουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά (attributes): όνομα χρήστη, κωδικός πρόσβασης, όνομα, επώνυμο, βαθμίδα, ειδικότητα, αριθμός μητρώου καθηγητή, φύλο, ηλικία, διεύθυνση, τηλέφωνο και ηλεκτρονική διεύθυνση, και θα μπορούν να πραγματοποιούν τις επόμενες λειτουργίες: είσοδο στο σύστημα, διαγραφή από το σύστημα, τροποποίηση λογαριασμού, καταχώριση υλικού στα μαθήματα που διδάσκουν, διαγραφή υλικού από μάθημα ή μαθήματα που διδάσκουν, «κατέβασμα» διαθέσιμου υλικού. Ο διαχειριστής θα έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά (attributes): όνομα διαχειριστή, κωδικός πρόσβασης, όνομα, επώνυμο, φύλο, ηλικία, διεύθυνση κατοικίας, τηλέφωνο κατοικίας και ηλεκτρονική διεύθυνση. Όσο για τις λειτουργίες που θα μπορεί να πραγματοποιεί είναι: είσοδος στο σύστημα, τροποποίηση λογαριασμού, συσχέτιση καθηγητών με μαθήματα, προσθήκη μαθήματος ή μαθημάτων, διαγραφή μαθήματος ή μαθημάτων, εισαγωγή καθηγητών στο σύστημα «Κατέβασμα» διαθέσιμου υλικού. 7

3. ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ (FEASIBILITY ASSESSMENT) Α. Οικονομική ανάλυση Με βάση τα στοιχεία που προέκυψαν τόσο από τις συνεντεύξεις, τις οποίες μας παραχώρησαν οι εργαζόμενοι στη Γραμματεία του Τ.Δ.Τ.Ψ.Σ., οι απασχολούμενοι στο τμήμα αναπαραγωγής σημειώσεων εντύπων και το επιστημονικό-διδακτικό προσωπικό, όσο και από τη δική μας, επιτόπια παρατήρηση του τρόπου εργασίας του προσωπικού του Τμήματος, υπολογίζουμε πως θα προκύψουν τα ακόλουθα οφέλη από την συνολική λειτουργία του συστήματος: Α. Μετρήσιμα οφέλη (tangible benefits): 1. Μείωση αποφυγή κόστους αγοράς χαρτιού, αναλωσίμων για αναπαραγωγή φωτοτυπιών για τους φοιτητές: Το Τ.Δ.Τ.Ψ.Σ. παρακολουθούν κατά μέσο όρο εκατόν πενήντα (150) φοιτητές ανά έτος σπουδών. Κάθε φοιτητής παρακολουθεί ανά έτος δεκατέσσερα (14) μαθήματα και σε κάθε μάθημα κατά μέσο όρο του παρέχεται υλικό σε φωτοτυπίες (150) σελίδων. Συνολικά, λοιπόν, κάθε χρόνο αναπαράγονται 315.000 φωτοτυπίες. Δεδομένου ότι το κόστος εκτύπωσης ανά σελίδα είναι 0,03 υπολογίζεται ότι το συνολικό όφελος κατ έτος θα ανέρχεται σε 9.450. Στα 5 έτη το ποσό αυτό ανέρχεται σε 47.250. 2. Μείωση λαθών κατά την αναπαραγωγή εντύπων: Λάθη κατά την αναπαραγωγή εγγράφων συνεπάγονται επιπλέον απασχόληση των υπαλλήλων, με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγικότητας και της απόδοσής τους σε άλλες δραστηριότητες. Το όφελος από την αποφυγή των λαθών υπολογίζεται σε 2.000 στα πέντε (5) έτη. 3. Αυξημένη ευελιξία Η χρήση της εφαρμογής θα έχει ως αποτέλεσμα: Καταρχάς, την περισσότερο ευέλικτη λειτουργία του συστήματος παροχής υλικού στους φοιτητές του Τμήματος, καθώς, με τον ηλεκτρονικό τρόπο διάθεσης του 8

υλικού, καθένας μπορεί να παραλαμβάνει το υλικό που τον ενδιαφέρει και χρειάζεται, όταν εκείνος το επιθυμεί. Επιπλέον, δεν θα απαιτείται η φυσική παρουσία του φοιτητή στην αίθουσα διαλέξεων, προκειμένου αυτός να προμηθευτεί το υλικό παραδόσεων του καθηγητή. Ύστερα, οι καθηγητές δεν θα αναλώνουν πολύτιμο χρόνο, προκειμένου να μεταβούν στη Γραμματεία για να διεκπεραιώσουν το έργο της διανομής των παραδόσεών τους. Τέλος, οι φοιτητές θα ειδοποιούνται έγκαιρα για τις όποιες αλλαγές στο πρόγραμμα διαλέξεων και εξετάσεων μέσω του συστήματος ηλεκτρονικών ανακοινώσεων, χωρίς να χρειάζεται να ειδοποιούνται τηλεφωνικά από τη Γραμματεία του Τμήματος. Το συνολικό όφελος εκτιμάται σε 5.000 στα πέντε (5) έτη. 4. Αυξημένη ταχύτητα στην διεκπεραίωση δραστηριοτήτων: Υπολογίζεται ότι για την οργάνωση και διανομή των φωτοτυπιών στους καθηγητές και φοιτητές του Τμήματος αναλώνεται πολύτιμος χρόνος εργασίας του προσωπικού της Γραμματείας και χάνεται μερίδιο χρόνου από τις ώρες διδασκαλίας. Με τη χρήση του ηλεκτρονικού συστήματος, οι διαδικασίες αυτές αυτοματοποιούνται και επιταχύνονται. Το συνολικό όφελος υπολογίζεται σε 9.000 στα πέντε (5) έτη. ΜΕΤΡΗΣΙΜΑ ΟΦΕΛΗ Χρόνος 1 έως 5 ΟΦΕΛΟΣ ΠΟΣΟ Α. Μείωση και Αποφυγή Κόστους 47250 Β. Μείωση Λαθών 2000 Γ. Αυξημένη ευελιξία 5000 Δ. Αυξημένη ταχύτητα δραστηριοτήτων 9000 ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ 63250 Πίνακας 1 ΜΕΤΡΗΣΙΜΑ ΟΦΕΛΗ B. Mη μετρήσιμα οφέλη (intangible benefits): Η χρήση του συστήματος ηλεκτρονικής διάθεσης των ανακοινώσεων και διαλέξεων των καθηγητών θα επιφέρει και μια σειρά από οφέλη τα οποία είναι δύσκολο να αποτιμηθούν. Τα οφέλη αυτά παρουσιάζονται στον Πίνακα 2. 9

Α. Β. Γ. Δ. Ε. ΣΤ. ΟΦ ΕΛΟΣ Προβολή του τμήματος μέσω του συστήματος προς το ευρύτερο ακαδημαϊκό και μη κοινό Παροχή πληροφοριών στους σπουδαστές έγκαιρα Επάρκεια και αποτελεσματικότητα στην παροχή πληροφοριών Βελτίωση ελέγχου διαδικασιών και πόρων του συστήματος Γενικότερη συνεισφορά στο κοινωνικό σύνολο Τόνωση του ηθικού και του ενδιαφέροντος των μαθητών και των ενδιαφερομένων Πίνακας 2 ΜΗ ΜΕΤΡΗΣΙΜΑ ΟΦΕΛΗ 10

ΚΟΣΤΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΕΡΓΟΥ Α. Μη επαναλαμβανόμενα κόστη (one-time costs): 1. Για την ανάπτυξη και την εφαρμογή του συστήματος απαιτούνται δέκα (10) ανθρωπομήνες εργασίας με κόστος δύο χιλιάδες ευρώ (2.000 ) ανά ανθρωπομήνα. 2. Για την αγορά νέου υλικού (hardware), συγκεκριμένα για την αγορά του εξυπηρετητή, θα δαπανηθούν πέντε χιλιάδες ευρώ (5.000 ). 3. Για την αγορά λογισμικού (Windows 2000 Server) θα δαπανηθούν οκτακόσια ευρώ (800 ). 4. Για την εκπαίδευση του προσωπικού, που θα χρησιμοποιεί το σύστημα, απαιτούνται δύο χιλιάδες ευρώ (2.000 ). Χρόνος 0 ΚΟΣΤΟΣ ΠΟΣΟ Α. Ανάπτυξης και Εφαρμογής 20000 Β. Νέου Υλικού 5000 Γ. Νέου Λογισμικού 800 Δ. Εκπαίδευση Χρηστών 2000 ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ 27800 Πίνακας 3. ΑΠΑΞ ΚΟΣΤΗ Β. Επαναλαμβανόμενα κόστη (recurring costs): 1. Για τη συντήρηση του συστήματος και την υποστήριξη των εφαρμογών, προϋπολογίζονται επτά χιλιάδες ευρώ (7.000 ) ανά έτος, δηλαδή τριαπέντε χιλιάδες ευρώ (35.000 ) στα πέντε έτη. 2. Για τη δαπάνη αποθήκευσης δεδομένων έχει προβλεφθεί το ποσό των πενηνταδύο ευρώ (52 ) ανά έτος, δηλαδή διακόσια εξήντα ευρώ (260 ) σε 5 έτη. Χρόνος 1 έως 5 ΚΟΣΤΟΣ ΠΟΣΟ Α. Συντήρηση/Υποστήριξη εφαρμογών του συστήματος 35000 Β. Αυξητικές δαπάνες αποθήκευσης δεδομένων: 40GB( κόστος/10 GB = 13Ευρώ) 260 Γ. Έξοδα επικοινωνιών 1000 Ε. Προμήθειες 1000 ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ 37260 Πίνακας 4. ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΑ ΚΟΣΤΗ 11

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ-ΚΕΡΔΩΝ ΕΡΓΟΥ. Όπως φαίνεται και στον ακόλουθο πίνακα 5. οικονομικής ανάλυσης κόστους-κερδών σε βάθος χρόνου πέντε χρόνων η συνολική αξία των κερδών, που θα αποφέρει η εφαρμογή του συστήματος στο Τ.Δ.Τ.Ψ.Σ. εκτιμάται ότι θα φτάσει τα διακόσια εβδομήντα τρία και οχτακόσια τριάντα εννέα ευρώ (273.839 ). Το συνολικό κόστος σε βάθος χρόνου πέντε χρόνων εκτιμάται ότι θα φτάσει τα εκατόν ογδόντα εννέα και εκατόν δεκαέξι ευρώ (189.116 ). Η συνολική, καθαρή αξία κέρδους σε βάθος χρόνου πέντε ετών εκτιμάται ότι θα φτάσει τα ογδόντα τέσσερα χιλιάδες και επτακόσια είκοσι τρία ευρώ (84.723 ). Το ποσοστό επιστροφής επένδυσης (συνολική καθαρή αξία /συνολική αξία κόστους) στο ίδιο διάστημα χρόνου φτάνει το 44,8%. Το σημείο ισορροπίας στο οποίο θα γίνει απόσβεση της επένδυσης εκτιμάται ότι θα είναι, μετά από ένα χρόνο λειτουργίας του συστήματος, ένα (1) έτος. 12

Πίνακας 5. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ-ΚΕΡΔΩΝ Διάρκεια του Προγράμματος σε Έτη Έτος Έτος Έτος Έτος Έτος Έτος ΣΥΝΟΛΟ 0 1 2 3 4 5 Μετρήσιμα οφέλη 0 63.250 63.250 63.250 63.250 63.250 Επιτόκιο 5% 1,0000 0,9524 0,9070 0,8638 0,8227 0,7835 Παρούσα αξία κέρδους 0 60.238 57.370 54.638 52.036 49.558 Συνολική αξία κέρδους 0 60.238 117.608 172.245 224.281 273.839 273.839 Άπαξ Κόστος 27800 Επαναλαμβανόμενα κόστη 0 37.260 37.260 37.260 37.260 37.260 Επιτόκιο 5% 1,0000 0,9524 0,9070 0,8638 0,8227 0,7835 Παρούσα αξία κόστους 0 35.486 33.796 32.187 30.654 29.194 Συνολική αξία κόστους 27.800 63.286 97.082 129.268 159.922 189.116 189.116 Συνολική καθαρή αξία 84.723 13

Return of Investment 44,80% BREAK EVEN ANALYSIS Ετήσια ΝPV -27.800 24.752 23.574 22.451 21.382 20.364 Συνολικά NPV -27.800-3.048 20.526 42.977 64.359 84.723 Σημείο ισορροπίας του έργου παρατηρείται μεταξύ του 1ου και του 2 ου έτος Χρησιμοποιούνται οι αξίες του πρώτου έτους που παρουσιάζει κέρδος =((23574-20526)/23574 = 0 Ακριβές σημείο ισορροπίας: 1 χρόνος 14

Β. Τεχνική ανάλυση Σοβαρά προβλήματα τεχνογνωσίας δεν αναμένεται ότι θα προκύψουν από τη λειτουργία του συστήματος, δεδομένου ότι το Τμήμα διαθέτει ήδη τον απαραίτητο ηλεκτρονικό εξοπλισμό και τις υποδομές που θα του επιτρέψει να ενσωματώσει τις λειτουργίες του υπό δημιουργία συστήματος. Εξάλλου, οι δικαιούχοι (stakeholders) του συστήματος εξορισμού διαθέτουν τις στοιχειώδεις γνώσεις χειρισμού εφαρμογών γραφείου και Διαδικτύου, ώστε να ανταποκριθούν, με άνεση και σε σύντομο χρονικό διάστημα, στις καινοτόμες λειτουργίες του. Τα προηγούμενα προκύπτουν και από σχετικές απαντήσεις του προσωπικού του Τμήματος και των φοιτητών, που δείχνουν ότι το ανθρώπινο δυναμικό θέλει να υπάρξει ένα νέο σύστημα εξ αποστάσεως επικοινωνίας και μάθησης. Σε κάθε περίπτωση, πριν από τη λειτουργία του συστήματος, θα υπάρξει η ελάχιστη εκπαίδευση των προσώπων που θα απασχοληθούν στο σύστημα, ενώ οι φοιτητές θα ενημερωθούν ηλεκτρονικά με βασικές οδηγίες για τους τρόπους λειτουργίας του. Εξάλλου, οι κίνδυνοι που μπορεί να προκύψουν για το υπό σχεδίαση σύστημα περιορίζονται κατά τη γνώμη μας, μόνο στους απρόβλεπτους, δεδομένου ότι το υπό εκπόνηση πρόγραμμα: (α) είναι σχετικά μικρού βεληνεκούς (β) οι απαιτήσεις του είναι σχετικά περιορισμένες και εύκολα εφαρμόσιμες (γ) δεν απαιτεί ολότελα νέους τεχνολογικούς πόρους, που να μην είναι δοκιμασμένοι στην ευρύτερη αγορά και να μην είναι γνωστοί στην ομάδα εργασίας και στους χρήστες. Τέλος, θα καταβληθεί προσπάθεια, ώστε να μην προκύψουν προβλήματα εξαιτίας της έλλειψης υποστήριξης, μετά το στάδιο της υλοποίησης του συστήματος, ενώ ειδική φροντίδα θα υπάρξει ως προς το θέμα της ασφάλειας του συστήματος (κατάληψη του εξυπηρετητή από κάποιον hacker, αλλοίωση των μεταφερόμενων δεδομένων κλπ.). Προς αυτή την κατεύθυνση, θα δημιουργηθεί μια πολιτική ασφαλείας στην οποία θα καταγράφονται όλα τα πιθανά σενάρια που μπορεί να προκύψουν, καθώς επίσης και πώς θα πρέπει να ενεργήσουν οι υπεύθυνοι του συστήματος. Η πρόβλεψη βέβαια για έναν firewall, ο οποίος θα προστατεύει το σύστημα 15

είναι αυτονόητη. Ένα επιπλέον μέτρο ασφαλείας θα μπορούσε να είναι κάποιο Intrusion Detection σύστημα ή ένα Honeypot, το οποίο θα παρακολουθεί το δίκτυο για επιθέσεις. Γ. Λειτουργική ανάλυση Όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενες ενότητες, το υπάρχον ηλεκτρονικό σύστημα του Τμήματος δεν παρέχει, με συνέπεια και ολοκληρωμένο τρόπο, υπηρεσίες στους φοιτητές σχετικά με τις διαλέξεις και ανακοινώσεις των καθηγητών τους. Η ελλιπής διανομή της ενημέρωσης στο φοιτητικό κοινό έχει επιπρόσθετες παρενέργειες: «μποτιλιάρισμα» (bottleneck) στα γραφεία των καθηγητών για σχετικές διευκρινίσεις, ανάρτηση έντυπων ανακοινώσεων, τις οποίες ψάχνουν να τις εντοπίσουν οι φοιτητές, παραπομπές στη Γραμματεία του Τμήματος για ενημέρωση και πρόσθετη απασχόληση του εκεί προσωπικού, περιηγήσεις στα εξωτερικά καταστήματα για εξασφάλιση των φωτοτυπημένων διαλέξεων, δίνουν την εντύπωση σήμερα ενός αναχρονιστικού συστήματος ενημέρωσης, το οποίο αντιστρατεύεται τις προσδοκίες των σημερινών φοιτητών και, γι αυτό τον λόγο, έχει κλείσει πλέον τον κύκλο του. Το υπό εκπόνηση σύστημα σχεδιάστηκε με την προοπτική να αναιρέσει τα προηγούμενα φαινόμενα, παρέχοντας ένα εκσυγχρονισμένο και αποτελεσματικό τρόπο επικοινωνίας μεταξύ καθηγητών και φοιτητών. Εξάλλου, η ροή εργασίας (workflow) τόσο των καθηγητών όσο και του λοιπού διοικητικού προσωπικού, που εμπλέκεται στο σύστημα διανομής των διαλέξεων και ανακοινώσεων, αποφορτίζεται από το γραφειοκρατικό της σκέλος και διοχετεύεται σε πιο παραγωγικές δραστηριότητες. Έτσι, η απελευθέρωση δυνάμεων σε παραγωγικές δραστηριότητες τονώνει το ηθικό των εργαζομένων, βελτιώνει τον οργανωτικό σχεδιασμό του Τμήματος, αυξάνει τις δυνατότητες για οργανωτική ευελιξία, παρέχει αποτελεσματικότητα στην επεξεργασία της μαθησιακής πληροφορίας δίνει περισσότερο νόημα στις σπουδές των φοιτητών, και τους παρέχει ικανοποίηση ώστε να συνεχίσουν το έργο τους. 16

Δ. Νομικά ζητήματα Το Τμήμα έχει ήδη όλα τα δικαιώματα χρήσης για μεγάλο μέρος υλικού (σε hardware και software) που το ίδιο χρησιμοποιεί. Η επέκταση της αξιοποίησής του στο υπό εκπόνηση σύστημα όπως μας πληροφόρησαν οι νομικές υπηρεσίες της Σχολής δεν διέπεται από δεσμεύσεις προς τρίτους ή άλλους νομικούς περιορισμούς. Όσο για το νέο υλικό που θα χρειαστεί να αγοραστεί, είναι αυτονόητο ότι θα χρησιμοποιηθεί έπειτα από έλεγχο του συμβολαίου με τους πωλητές ως προς τα εξής κυρίως σημεία: τη σαφή περιγραφή των παραδοτέων, τα ζητήματα σχετικά με την εκπαίδευση -αν χρειαστεί- του προσωπικού, τη σχετική υποστήριξη και τη διάρκεια χρόνου της, τον χρόνο παραλαβής των παραδοτέων καθώς επίσης ζητήματα σχετικά με την ενδεχόμενη αναβάθμισή τους. Την ευθύνη για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων (copyright) χρήσης των διαλέξεων και ανακοινώσεων θα την έχουν οι καθηγητές, οι οποίοι θα δεσμευτούν να αναφέρουν στο κάτω μέρος κάθε ιστοσελίδας των διαλέξεων/διαλέξεών τους αν το υλικό που δημοσεύεται είναι δικό τους ή τούς έχει παραχωρηθεί από τρίτους, και η χρήση του γίνεται κατόπιν αδείας. Εξάλλου, στο κάτω μέρος της κεντρικής σελίδας του συστήματος θα αναφέρεται η ένδειξη «Πνευματικά δικαιώματα 2005 Τμήμα Διδακτικής Τεχνολογίας και Ψηφιακά Συστήματα», μέσω της οποίας παρέχεται το δικαίωμα στο Τμήμα να επικαλείται τους νόμους περί προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων. Σε ειδικό επίσης link, που θα βρίσκεται στην κεντρική σελίδα του συστήματος, θα αναφέρονται οι εξής αναλυτικές προειδοποιήσεις: «τα πνευματικά δικαιώματα του περιεχομένου (πχ. προγράμματα, πληροφορίες, δεδομένα, γραφικά, κατατεθειμένα σήματα κλπ) και των υπηρεσιών της ιστοσελίδας, όπως παρουσιάζονται αυτά στην κεντρική σελίδα (home page) και στις υποσελίδες αυτής, αποτελούν ιδιοκτησία του Τμήματος, προστατεύονται από τους ελληνικούς, κοινοτικούς και διεθνείς, νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας και διατίθενται στους επισκέπτες/χρήστες της ιστοσελίδας αυστηρά για προσωπική χρήση (μη εμπορική ή κερδοσκοπική), χωρίς να θίγονται με κανένα τρόπο τα σχετικά δικαιώματα πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η χρήση τους, για οποιοδήποτε άλλο λόγο ιδιωτικό ή δημόσιο, καθώς επίσης η αντιγραφή, πώληση, αναδημοσίευση, 17

διανομή τους, με ή χωρίς τροποποίηση, χωρίς προηγούμενη γραπτή, ανεπιφύλακτη και ρητή άδεια του Τμήματος». Συνοπτικότεροι περιορισμοί θα προβλεφθούν για ειδικότερα θέματα που σχετίζονται με: τις υποχρεώσεις των μελών-επισκεπτών της σελίδας, τα ζητήματα περιορισμού ευθύνης του συστήματος, τις ευθύνες του χρήστη, τα ζητήματα τροποποιήσεων του περιεχομένου των σελίδων και την αποδοχή όρων χρήσης του συστήματος. Ε. Πολιτική ανάλυση Σε σχετικές μελέτες 1 αναφέρονται οι κίνδυνοι που μπορεί να προκύψουν εξαιτίας του ότι κάθε πανεπιστημιακό Τμήμα επιθυμεί να έχει το δικό του σύστημα διαχείρισης διαλέξεων των καθηγητών του. Επισημαίνεται σχετικά ότι, στην περίπτωση που κάθε Τμήμα επιθυμεί να παρέχει αυτόνομες (δικές του δηλαδή) υπηρεσίες στους φοιτητές, ενδέχεται αυτό να συμβάλει στη διάσπαση της συνοχής της πανεπιστημιακής κοινότητας και στην αποσπασματική κυκλοφορία διάχυσης των πληροφοριών και διαδικασιών μέσα στον ακαδημαϊκό χώρο. Γι αυτό τον λόγο η αποφυγή ενδο-πανεπιστημιακών «πολέμων» 2 απαιτεί ξεκάθαρη υποστήριξη από τις πανεπιστημιακές αρχές. Δική μας «πολιτική» αρχή δράσης είναι η σύζευξη της «εξατομικευμένης» (personalization) και προσαρμοσμένης (customization) στις ανάγκες του φοιτητή/χρήστη πληροφόρησης με τη διατήρηση της συνοχής της ακαδημαϊκής «κοινότητας» (community). Γενικότερα, πάντως, ο παράγοντας «άνθρωπος» είναι το κλειδί για την επιτυχία υλοποίησης του υπό εκπόνηση συστήματος. Η στρατηγική ανάπτυξής του είναι δύσκολη και επικίνδυνη υπόθεση, επειδή ίσως στο πανεπιστήμιο υπάρξουν εκείνοι που, καθώς 1 Jacobsen, C. (2000) «Institutional Information Portals», Educause Review, July/August 2000. http://www.educause.edu/pub/er/erm00/articles004/horizons.pdf 2 Browning, P. (2003). «Avoiding Portal Wars. Portals 2002». www.nottingham.ac.uk/portals2002/paulbrowning.ppt 18

επιμένουν ακόμη στον συμβατικό τρόπο εργασίας, θα εκφράσουν τις ανησυχίες ή τις υποψίες τους για την «επιχείρηση» την οποία αναλαμβάνουν κάποιοι άλλοι. Προς αυτή την κατεύθυνση πρωτοβουλίες, όπως η δική μας, θα επιχειρήσουν να εξασφαλίσουν τη σύμφωνη γνώμη όλων των φορέων του πανεπιστημίου στη δημιουργία του συστήματος, ώστε η οποιαδήποτε ανακατανομή ρόλων, που θα προκύψει από τη λειτουργία του νέου συστήματος, να μην προξενήσει δυσαρέσκειες και διενέξεις μέσα στο τμήμα. ΣΤ. Σχεδιαγράμματα, χρονοδιαγράμματα, ανάλυση πόρων A. Ο γενικός προγραμματισμός εργασιών του υπό εκπόνηση συστήματος συνοψίζεται στον διαχωρισμό του όλου προγράμματος στις επόμενες διαχειριστικές εργασίες: 1. Καθορισμός Απαιτήσεων: περιλαμβάνονται οι συνεντεύξεις και η εξαγωγή αποτελεσμάτων. 2. Ανάλυση: περιλαμβάνονται η δημιουργία ΔΡΔ, τα διαγράμματα οντοτήτων-συσχετίσεων και η διαγραμματική περιγραφή του συστήματος με τη χρήση της UML. 3. Σχεδιασμός: αφορά στον σχεδιασμό οθονών, τον σχεδιασμό αναφορών και της βάσης δεδομένων. 4. Τεκμηρίωση του Συστήματος. 5. Ανάπτυξη της Εφαρμογής. 6. Έλεγχος, και 7. Εγκατάσταση. B. Καθορισμός εκτιμήσεων χρόνου και υπολογισμός της αναμενόμενης ολοκλήρωσης καθεμιάς εργασίας. 19

Στη φάση αυτή καθορίζονται σε ημέρες ο «αισιόδοξος» (o), ο «ρεαλιστικός» (r) και ο «απαισιόδοξος» (p) κατ εκτίμηση χρόνος για κάθε μια από τις προηγούμενες εργασίες. Οι χρόνοι αυτοί χρησιμοποιούνται στη συνέχεια για να υπολογιστεί ο αναμενόμενος (σε ημέρες) προς εκπλήρωση χρόνος (ET) καθεμιάς εργασίας σύμφωνα με τον επόμενο πίνακα: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΜΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΡΓΟΥ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ (ημέρες) ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ o r p (o+4r+p)/6 Καθορισμός Απαιτήσεων 6 10 14 10 1 Συνεντεύξεις 4 7 10 7,0 2 Εξαγωγή Αποτελεσμάτων 2 3 4 3,0 Ανάλυση Συστήματος 15,0 23,0 30,0 22,8 1 Δημιουργία ΔΡΔ 5 7 10 7,2 Δημιουργία Διαγραμμάτων 2 Οντοτήτων Συσχετίσεων 4 7 9 6,8 3 Περιγραφή του Συστήματος με UML 6 9 11 8,8 Σχεδιασμός Συστήματος 11 15 19 15 1 Σχεδιασμός Οθονών 7 9 11 9,0 2 Σχεδιασμός Αναφορών 5 7 9 7,0 3 Σχεδιασμός Βάσης Δεδομένων 4 6 8 6,0 Τεκμηρίωση Συστήματος 5 7 10 7,2 Ανάπτυξη Εφαρμογής 10 12 16 12,3 Έλεγχος 5 6 8 6,2 Εγκατάσταση 2 4 6 4,0 20

Γ. Καθορισμός της διαδοχής των εργασιών και των σχέσεων προτεραιότητας ανάμεσα σε όλες τις εργασίες με Gant chart 21

22

Μονοπάτι κρίσιμης διαδρομής 23

24

4. ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Α. Δημιουργία ομάδας εργασίας και διαχείρισης Ο πυρήνας της ομάδας εργασίας είναι τριμελής, και την αποτελούν η Μαριλένα, η Μαρία και ο Λάμπρος. Και οι τρεις μαζί αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν το έργο του σχεδιασμού και της διαχείρησης του όλου συστήματος μέσα σε πνεύμα αμοιβαίου σεβασμού και συνεχούς, συνεργατικής επικοινωνίας. Ως προς την κατανομή των ρόλων που προβλέπεται να έχει κάθε μέλος της ομάδας συμφωνήθηκαν τα εξής: Ο πρώτος ρόλος του Manager / Project Director ανήκει στη Μαρία. Με έξι χρόνια αρμοδιότητας σε αυτό τον τομέα, έχει την υψηλή εποπτεία και ευθύνη του όλου έργου, εκπροσωπώντας την ομάδα στις συναντήσεις και διαπραγματεύσεις με το Τμήμα αλλά και με άλλους εταίρους (πωλητές κλπ.). Χρεώνεται, επίσης, την ευθύνη της τελικής υπογραφής και αποδοχής του υπό εκπόνηση συστήματος από το Τμήμα, τη διαχείριση των επιμέρους σταδίων εκπόνησης του συστήματος, καθώς, επίσης, τη σύνταξη μηνιαίων αναφορών παρακολούθησης της πορείας του έργου. Μετέχει τέλος, στη σύνταξη και στον σχεδιασμό εφαρμογών σε MicrosoftProject, Visio και FrontPage, ενώ οι ώρες απασχόλησής της στο πρόγραμμα ορίζονται σε 40 ανά εβδομάδα. Ο ρόλος του Διαχειριστή θα ασκείται από τον Λάμπρο. Έχει τρία χρόνια εμπειρίας στον τομέα αυτό, και θα υποστηρίζει τις δραστηριότητες της Μαρίας, ενώ θα αναλάβει να καθορίσει τις λύσεις που θα προταθούν για την υλοποίηση του συστήματος και θα καθοδηγεί τους προγραμματιστές στο έργο τους. Απασχολείται στις εφαρμογές SQL Server, Visio, Microsoft Project, με 40 ώρες εργασίας ανά εβδομάδα. Η Μαριλένα, με την εμπειρία της επί 5 χρόνια στον Προγραμματισμό, αναλαμβάνει τη δημιουργία πρωτοτύπων και την ευθύνη του μεριδίου της πιστοποίησης (Documentation) και υλοποίησης (Ιmplementation) της εφαρμογής. Θα ελέγχει δοκιμαστικά την εφαρμογή, την ενδεχόμενη εκπαίδευση των χρηστών, και την παροχή τεχνικής υποστήριξης όταν τεθεί σε λειτουργία το σύστημα. Απασχολείται στις εφαρμογές WebSphere Application, SQL Server για 40 ώρες εργασίας την εβδομάδα. 25

Τον τριμελή πυρήνα της ομάδας εργασίας θα πλαισιώσουν δύο ακόμη τεχνικοί: ο Γιάννης, προγραμματιστής, με τρία χρόνια εμπειρίας σε αυτό τον τομέα, θα υποστηρίζει το προγραμματιστικό έργο της Μαριλένας, ενώ ο Κώστας, με την ιδιότητα του χρήστη (user), γνώστης εφαρμογών γραφείου και του φυλλομετρητή διαδικτύου, θα υποστηρίζει το έργο των συναντήσεων και επικοινωνίας των μελών της ομάδας και θα συμμετέχει στον έλεγχο και την αξιολόγηση πρωτοτύπων. Και οι δύο θα απασχολούνται στο έργο για 40 εβδομαδιαίες ώρες. Τέλος, στην ομάδα ορίζεται να συμμετέχει η Βάνα, υπάλληλος της Γραμματείας με την ιδιότητα του εκπροσώπου του Τμήματος, καθώς έχει γνώση των λειτουργιών του παλαιού συστήματος διανομής διαλέξεων των καθηγητών και αντιλαμβάνεται τις επιθυμίες των χρηστών. Η βοήθειά της είναι αποφασιστική κυρίως στο έργο του Διαχειριστή του συστήματος. Ο τρόπος επικοινωνίας και των έξι μελών της ομάδας θα είναι τριπλά διαδοχικός, δηλαδή: (α) manager-διαχειριστής, (β) manager-διαχειριστής-προγραμματιστής/ές, (γ) manager διαχειριστής-πελάτης (Τμήμα). Στα έργα των συνεργατικών συναντήσεων περιλαμβάνονται: αναφορές κατάστασης έργου, κείμενα προδιαγραφών του συστήματος, ανάπτυξη προγραμμάτων και διαδικασιών, καταγραφή αποτελεσμάτων των επαφών και ανακοινώσεις για το έργο καθενός μέλους ανά εβδομάδα. Προκειμένου, τέλος, να εξασφαλιστεί ο έλεγχος εργασίας καθενός μέλους, ορίζεται η κατάθεση περιγραφής και ανάλυση των φάσεων του έργου σε πακέτα εργασίας, καθώς επίσης η ανάλυση των πακέτων αυτών σε συγκεκριμένες ενέργειες που αντιστοιχούν σε κάθε μέλος. Προσδιορίζονται επίσης: (α) χρονοδιάγραμμα των φάσεων και των ενότήτων της εργασίας για καθένα μέλος της ομάδας και των παραδοτέων που πρέπει να καταθέσει (β) αναλυτική περιγραφή εκθέσεων προόδου και παραδοτέων. Β. Πλάνο επικοινωνίας Προκειμένου να επιβεβαιώνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα οι σκοποί του όλου έργου με βάση τις αναφορές απαιτήσεων, καθορίζονται, υπό την επίβλεψη του Manager Director, δύο 26

επίσημες συναντήσεις ανά εβδομάδα και των έξι (6) μελών της ομάδας εργασίας. Στο πλαίσιο των συναντήσεων αυτών θα ορίζονται: το έργο των ομάδων, με βάση τις αρμοδιότητες και τα ενδιαφέροντα κάθε μέλους, ώστε να υπάρχει η ενεργητική συμμετοχή στο πρακτικό μερίδιο των εφαρμογών. ο τρόπος και ο χρόνος παροχής τροφοδότησης και ανατροφοδότησης πληροφοριών ανάμεσα στα μέλη της ομάδας η εφαρμογή συγκεκριμένων πλάνων εργασίας, με βάση τα οποία θα επικοινωνούν τα μέλη της ομάδας δείχνοντας το βαθμό κατανόησης της σκοπιμότητας του έργου και προτείνοντας τυχόν βελτιώσεις. η φόρμα ατομικής κατάστασης για κάθε μέλος της ομάδας χωριστά, ώστε να γνωστοποιείται η εκάστοτε σχέση του με τα άλλα μέλη της ομάδας αλλά και με το έργο στο σύνολό του. Τα μέλη της ομάδας καθορίζουν την στάση τους και τη συνεργατική συμπεριφορά τους, έχοντας διαρκώς κατά νου τις εξαρτήσεις σε χρόνους και τον καθορισμό δραστηριοτήτων, όπως αυτές αναπαριστάνονται στα Gant και Network διαγράμματα. Για την έγκαιρη διάγνωση λαθών κατά τη διάρκεια των πειραματικών ελέγχων θα χρησιμοποιείται το εργαλείο System Service Request με την εξής διαδικασία: τα μέλη της ομάδας εργασίας θα συμπληρώνουν μια φόρμα για κάθε πρόβλημα που παρατηρείται, ώστε οι προγραμματιστές να προβαίνουν στη συνέχεια στη διόρθωσή τους. Για παράδειγμα, μπορεί ο χρήστης κατά τη διάρκεια του test να περνάει τα λάθη του συστήματος που ελέγχει στο εργαλείο αυτό και από εκεί οι προγραμματιστές να αναλαμβάνουν την επίλυση αυτών, με σκοπό τον εκ νέου επανέλεγχό τους και την ολοκληρωτική τους επίλυση. Τέλος, ανεπίσημοι τρόποι επικοινωνίας, όπως η έκτακτη σύσκεψη των μελών για κάποιο θέμα, η ανταλλαγή σημειωμάτων και e-mail, παρέχουν συνεχόμενες και κατάλληλες πληροφορίες ανά πάσα στιγμή, συμβάλλοντας αποφασιστικά στον ενθουσιασμό για τη συνέχεια και την ολοκλήρωση του έργου όλων των μελών της ομάδας. Γ. Πρότυπα του προγράμματος και Διαδικασίες Στη φάση της πρωτοτυποποίησης (prototyping), όπου οι αναλυτές του υπό εκπόνηση συστήματος συνεργάζονται με τους χρήστες προκειμένου να οριστούν οι βασικές απαιτήσεις του συστήματος, θα χρησιμοποιηθούν τεχνικές που βασίζονται στις επονομαζόμενες Agile Methodologies. Η επιλογή αυτή από την ομάδα εργασίας γίνεται, επειδή ο επαναληπτικός χαρακτήρας των τεχνικών αυτών εκτιμάται ότι είναι προσαρμοστικός στις απαιτήσεις των 27

χρηστών παρά προβλεπτικός. Συγκεκριμένα, η επαναληπτική ανάπτυξη των πρωτοτύπων εστιάζει στη συχνή παραγωγή διαφορετικών εκδοχών του σχεδιαζόμενου συστήματος, οι οποίες περιλαμβάνουν υποφάσεις (subsets) του συνολικού αριθμού απαιτήσεων του συστήματος. Με την ανάπτυξη του υλικού (software), η χρησιμοποιούμενη διαδικασία για την ανάπτυξη του σχεδιαζόμενου συστήματος αναθεωρείται και βελτιώνεται συνεχώς. Η ομάδα ανάπτυξης επισκοπεί συνεχώς τις αναθεωρήσεις/βελτιώσεις, κάθε φορά που ολοκληρώνονται οι επαναλήψεις. Με αυτόν τον τρόπο δεν επικρατεί μια μονολιθική μεθοδολογία ανάπτυξης του συστήματος αλλά διαφορετικές εκδοχές, ενώ επιτυγχάνεται αποτελεσματικότερη ανάδραση ανάμεσα στους σχεδιαστές και στους χρήστες. Εξάλλου, οι Agile Methodologies αντιμετωπίζουν τους εμπλεκόμενους στο σύστημα (σχεδιαστές και χρήστες) ως πραγματικά υποκείμενα και δεν υπολογίζουν στους αφηρημένους ρόλους τους. 28

5. STATEMENT OF PROJECT WORK Τμήμα Διδακτικής Τεχνολογίας και Ψηφιακά Συστήματα (Τ.Δ.Τ.Ψ.Σ.) Ημερομηνία: 20/2/ 2005 Όνομα Προγράμματος: Oncourse Project Manager: Μαρία Βασιλείου Πελάτης: Εγγυητής: Τ.Δ.Τ.Ψ.Σ.-φοιτητές Προέδρος του Δ.Τ.Ψ.Σ. Έναρξη / Λήξη του Προγράμματος: 7/1/2005-13/4/2005 Απασχόληση μελών ομάδας εργασίας (σε ανθρωπομήνες): Project Manager 1 Sr. Αναλυτής 0.5 Jr. Αναλυτής 0.2 Διαχειριστής 1 Χρήστης 0.2 Γραμματεία 0.1 ΣΥΝΟΛΟ : 3.0 Περιγραφή του Προγράμματος Γενικός Στόχος Το Τμήμα Διδακτικής της Τεχνολογίας και Ψηφιακά Συστήματα εξακολουθεί να παρέχει με συμβατικά μέσα και χειροποίητες διαδικασίες τις διαλέξεις και ανακοινώσεις των καθηγητών στους φοιτητές για τα μαθήματα που έχουν επιλέξει να παρακολουθούν. Η παρατεινόμενη αυτή κατάσταση έχει ως συνέπεια αφενός σημαντικά οικονομικά κόστη για το Τμήμα και, αφετέρου, απώλεια σημαντικού χρόνου στις εργασίες των καθηγητών και του γραμματειακού προσωπικού. Επιπρόσθετα, οι αυξημένες προσδοκίες των φοιτητών για σύγχρονες και έγκαιρες υπηρεσίες διαψεύδονται, ενώ η εικόνα του Τμήματος προς τα έξω μοιάζει αναχρονιστική. Με βάση λοιπόν 29

τα προηγούμενα, η ομάδα εργασίας αποφάσισε τη δημιουργία ενός νέου συστήματος, το οποίο θα παρέχει μέσω του Διαδικτύου στους φοιτητές υλικό για τις διαλέξεις / ανακοινώσεις των καθηγητών Τμήματος, με απώτερο στόχο την ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση του του Τμήματος σε ένα κρίσιμο τομέα μαθησιακών υπηρεσιών. Ειδικοί Στόχοι Το υπό εκπόνηση πληροφοριακό σύστημα Oncourse αναμένεται ειδικότερα να επιφέρει τις εξής βελτιώσεις: (α) στους φοιτητές: τους απαλλάσει από γραφειοκρατικές διαδικασίες και τούς τονώνει το ηθικό για την απρόσκοπτη συνέχιση των σπουδών τους συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη προετοιμασία και τη δημιουργικότερη συμμετοχή τους στην παρακολούθηση των μαθημάτων που έχουν επιλέξει συνιστά πόλο έλξης και στρατολόγησης νέων φοιτητών αναβαθμίζει τις σχέσεις φοιτητών με τη γραμματειακή διοίκηση και τους καθηγητές (β) στην εσωτερική λειτουργία του Τμήματος: μειώνει τον όγκο των γραφειοκρατικών διαδικασιών συμβάλλει στην εξοικονόμηση πόρων βελτιώνει την αποτελεσματικότητα του έργου της διοίκησης (β) στην ακαδημαϊκή κοινότητα και την κοινωνία: συμβάλλει στη γενικότερη αναβάθμιση του προφίλ και στην προβολή του τμήματος προς τα έξω, ώστε να ενισχύεται η δυνατότητα συνεργασίας με τρίτους εταίρους και γενικότερα με εξωτερικούς φορείς Αναπτυξιακά Στάδια Εργασίας 1. Στα παραδοτέα του Γενικού Προγραμματισμού του συστήματος εντάσσονται: 1.1. Η περιγραφή του συστήματος με τις εναλλακτικές λύσεις. 1.2. Η αποτίμηση σκοπιμότητας του έργου, με ειδικότερα περιεχόμενα: την οικονομική, την τεχνική, τη λειτουργική, την πολιτική ανάλυση, την αναφορά για τα νομικής φύσεως ζητήματα του συστήματος, καθώς επίσης τα χρονοδιαγράμματα και η ανάλυση πόρων. 30

1.3. Ζητήματα διαχείρησης του συστήματος, στα οποία περιλαμβάνονται πληροφορίες για την ομάδα εργασίας, τα πλάνα επικοινωνίας, καθώς και ο τρόπος υλοποίησης της πρωτοτυποποίησης. 2. Στα παραδοτέα της φάσης της Ανάλυσης αντιστοιχούν: 2.1. Οι απαιτήσεις του συστήματος. 2.2. Η περιγραφή του προβλήματος, με τη χρήση διαγραμμάτων ροών δεδομένων (DFD) context diagram, επιπέδου-0, επιπέδου-1. 2.3. Η περιγραφή των δεδομένων και των συσχετίσεων με το διάγραμμα οντοτήτων - συσχετίσεων (entity-relationship diagram). 2.4. Η περιγραφή του προβλήματος με τη χρήση της UML (UseCases, Use Case Diagram, Activity Diagrams, Class Diagram, Sequence/Collaboration Diagrams). 3. Στη φάση του Σχεδιασμού περιλαμβάνεται ένα πρωτότυπο 4. Στη φάση της Υλοποίησης η τεκμηρίωση. 31

6. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΡΟΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ (DFD) ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΩΔΙΚΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΛΙΚΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗ ΥΛΙΚΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΛΙΚΟΥ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΥΛΙΚΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΥΛΙΚΟ ΚΩΔΙΚΟΣ ΦΟΙΤΗΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΟΙΤΗΤΗ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΥΛΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΦΟΙΤΗΤΗ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΥΛΙΚΟ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΥΛΙΚΟ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΥΛΙΚΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΕΓΚΡΙΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ Εικόνα 1 Context Διάγραμμα 32

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓ.ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΑΡΙAΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓ.ΦΟΙΤΗΤΗ 2.0 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΦΟΙΤΗΤΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΛΟΓ. ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓ.ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓ. ΦΟΙΤΗΤΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΦΟΙΤΗΤΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ 3.0 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 1.0 ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΥ ΦΟΙΤΗΤΗ Α2, ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΟΝΟΜΑ ΛΟΓ. ΦΟΙΤΗΤΗ Α3, ΑΡΧΕΙΟ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΦΟΙΤΗΤΗ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΟΓ.ΔΙΑΧ 4.0 ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΟΝΟΜΑ ΛΟΓ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΟΝΟΜΑ ΛΟΓ. ΚΑΘΗΓΗΤΗ 5.0 ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΑΡ.ΜΗΤΡΩΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΕΓΚΡΙΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΟΙΤΗΤΗ ΕΓΚΡΙΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΚΩΔΙΚΟΣ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Α4, ΑΡΧΕΙΟ ΥΛΙΚΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΚΩΔ.ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΥΛΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΛΙΚΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΛΙΚΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗ ΥΛΙΚΟΥ ΑΠΟΘΗΚΕΥΜΕΝΟ ΥΛΙΚΟ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΥΛΙΚΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ Α6, ΑΡΧΕΙΟ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ- ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ 7.0 ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΥΛΙΚΟΥ Α5, ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΛΙΚΟΥ ΑΠΟΘΗΚΕΥΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟ ΥΛΙΚΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΦΟΙΤΗΤΗ 8.0 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΕΓΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΩΔ.ΜΑΘ.ΓΙΑ ΔΙΑΓΡΑΦΗ Α2, ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΥΛΙΚΟΥ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 6.0 ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΥΛΙΚΟΥ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΥΛΙΚΟΥ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΥΛΙΚΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Εικόνα 2 - Επίπεδο 0 33

Εικόνα 3 - Επίπεδο 1 Εγγραφή φοιτητή στο σύστημα 34

Εικόνα 4 - Επίπεδο 1 Τροποποίηση Λογαριασμού Χρήστη 35

Εικόνα 5 - Επίπεδο 1 Εισαγωγή στο σύστημα 36

Εικόνα 6 - Επίπεδο 1 Διαγραφή Λογαριασμού 37

Εικόνα 7 - Επίπεδο 1 Εμφάνιση μαθημάτων καθηγητή 38

Εικόνα 8 - Επίπεδο 1 Κατέβασμα Υλικού 39

Εικόνα 9 - Επίπεδο 1 Εισαγωγή - Διαγραφή Υλικού 40

Εικόνα 10 - Επίπεδο 1 Διαχείριση δεδομένων συστήματος 41

7. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΩΝ ER Εικόνα 11 Διάγραμμα οντοτήτων συσχετίσεων (ER) 42

8. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΚΛΑΣΕΩΝ CLASS DIAGRAM Εικόνα 12 Διάγραμμα κλάσεων 43

9. USECASE ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΡΗΣΤΗΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΥΛΙΚΟΥ USE CASE DIAGRAM ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΑΠΌ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΥΛΙΚΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΥΛΙΚΟΥ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ- ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Use Case 44

10. NARRATIVES Όνομα Use Case Δημιουργία λογαριασμού φοιτητή Ταυτότητα Use Case 01 Πρωτεύον actor Φοιτητής Δευτερεύον actor - Σημείο έναρξης Όταν ο φοιτητής κάνει αίτηση για να δημιουργήσει λογαριασμό στο σύστημα Σημείο λήξης Η δημιουργία ενός λογαριασμού ή ακύρωση της αίτησης του φοιτητή Μετρήσιμα αποτελέσματα Ροή γεγονότων Εναλλακτική ροή γεγονότων Η δημιουργία λογαριασμού στο αρχείο φοιτητών 1. Ο φοιτητής επιλέγει «Δημιουργία λογαριασμού καθηγητή» 2. Το σύστημα εμφανίζει τη φόρμα δημιουργίας λογαριασμού φοιτητή με τα πεδία φοιτητή( «αρ. μητρώου φοιτητή», «όνομα», «επώνυμο», «ημ. γέννησης», «φύλο», «τηλέφωνο», «όνομα χρήστη», «κωδικός πρόσβασης»(δύο φορές), «διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου») 3. Ο φοιτητής εισάγει στο σύστημα τα στοιχεία που απαιτούνται για τη δημιουργία λογαριασμού 4. Ο χρήστης επιλέγει «Αποθήκευση» 5. Το σύστημα αποθηκεύει την εγγραφή λογαριασμού στο αρχείο φοιτητή και το use case τερματίζεται Ε4. Ο χρήστης επιλέγει «Ακύρωση» και το use case τερματίζεται. Use case extensions - 45

Όνομα Use Case Εισαγωγή στο σύστημα Ταυτότητα Use Case 02 Πρωτεύον actor Χρήστης (καθηγητής, φοιτητής, διαχειριστής) Δευτερεύον actor - Σημείο έναρξης Όταν ο χρήστης κάνει αίτηση για να εισαχθεί στο σύστημα Σημείο λήξης Ο χρήστης εισάγεται στο σύστημα ή η αίτηση του ακυρώνεται Μετρήσιμα αποτελέσματα Ροή γεγονότων Εναλλακτική ροή γεγονότων Η εισαγωγή ενός ήδη εγγεγραμμένου χρήστη στο σύστημα 1. Το σύστημα εμφανίζει στον χρήστη την φόρμα εισαγωγής στο σύστημα 2. Ο χρήστης συμπληρώνει τα πεδία «όνομα χρήστη» και «κωδικό πρόσβασης» 3. Ο χρήστης επιλέγει «Είσοδος» 4. Το σύστημα ελέγχει ότι το«όνομα χρήστη» και ο «κωδικός πρόσβασης» είναι ίδια με τα αποθηκευμένα στοιχεία στο αρχείο χρήστη. 5. Ο χρήστης εισάγεται στο σύστημα 6. Αν ο χρήστης είναι καθηγητής το σύστημα εντοπίζει τους κωδικούς μαθημάτων του καθηγητή από το αρχείο «Συσχέτισης καθηγητών-μαθημάτων» 7. Το σύστημα εντοπίζει τα στοιχεία μαθημάτων από το αρχείο μαθημάτων 8. Το σύστημα εμφανίζει το προφίλ καθηγητή Ε3. Εάν το «όνομα χρήστη» και ο «κωδικός πρόσβασης» δεν είναι ίδια με τα αποθηκευμένα δεδομένα Ε3.1. Το σύστημα ενημερώνει τον χρήστη ότι είναι λάθος τα στοιχεία λογαριασμού Ε3.2. Ο έλεγχος πηγαίνει στο βήμα 1 Ε5. Αν ο χρήστης είναι φοιτητής εμφανίζεται το προφίλ καθηγητή Ε5.1 Αν ο χρήστης είναι διαχειριστής εμφανίζεται το προφίλ διαχειριστή Use case extensions - 46

Όνομα Use Case Τροποποίηση λογαριασμού χρήστη Ταυτότητα Use Case 03 Πρωτεύον actor Χρήστης Δευτερεύον actor - Προαπαιτούμενα Η επιτυχής εισαγωγή του χρήστη στο σύστημα Όταν ο χρήστης κάνει αίτηση για να τροποποιήσει τα Σημείο έναρξης στοιχεία του λογαριασμού του Τα στοιχεία του χρήστη τροποποιούνται ή η αίτηση του Σημείο λήξης ακυρώνεται. Μετρήσιμα Η καταχώριση των τροποποιημένων στοιχείων του αποτελέσματα χρήστη. 1. Ο χρήστης επιλέγει να τροποποιήσει το λογαριασμό του 2. Το σύστημα εμφανίζει στον χρήστη φόρμα με τα στοιχεία του 3. Ο χρήστης εισάγει στα πεδία τα νέα στοιχεία λογαριασμού που επιθυμεί 4. Το σύστημα ελέγχει οτι δεν έχει τροποποιηθεί ο Ροή γεγονότων κωδικός πρόσβασης 5. Ο χρήστης επιλέγει «Αποθήκευση» 6. Το σύστημα αποθηκεύει τα τροποποιημένα στοιχεία στο αρχείο χρηστών 7. Το σύστημα εμφανίζει μήνυμα ενημέρωσης του χρήστη για την αλλαγή των στοιχείων του και το use case τερματίζεται. Ε3. Ο χρήστης επιλέγει «Ακύρωση» και το use case τερματίζεται Εναλλακτική ροή γεγονότων Ε4. Εάν έχει τροποποιηθεί κωδικός πρόσβασης, ζητείται από τον χρήστη να επανεισάγει τον καινούριο κωδικό Ε4.1. Ο χρήστης επανεισάγει τον κωδικό Ε4.1.1. Ο χρήστης ακυρώνει την επαναπληκτρολόγηση κωδικού Ε4.1.2. Το σύστημα αποθηκεύει τα τρέχοντα στοιχεία στη φόρμα Ε4.1.3. Ο έλεγχος πηγαίνει στο βήμα 2 Ε4.2. Εάν ο κωδικός πρόσβασης που εισάγεται για δεύτερη φορά είναι ίδιος με τον προηγούμενο ο έλεγχος πηγαίνει στο βήμα 5 Ε4.2.1. Εάν ο κωδικός πρόσβασης που εισάγεται για δεύτερη φορά δεν είναι ίδιος με τον προηγούμενο ο έλεγχος πηγαίνει στο βήμα 4 47

Ε5. Ο χρήστης επιλέγει «Ακύρωση»και το use case τερματίζεται Use case extensions - 48

Όνομα Use Case Διαγραφή λογαριασμού Ταυτότητα Use Case 05 Πρωτεύον actor Χρήστης (καθηγητής, φοιτητής, διαχειριστής) Δευτερεύον actor - Προαπαιτούμενα Η επιτυχής εισαγωγή του χρήστη στο σύστημα Όταν ο χρήστης κάνει αίτηση για να διαγράψει τον Σημείο έναρξης λογαριασμό του Ο λογαριασμός του χρήστη διαγράφεται ή η διαδικασία Σημείο λήξης ακυρώνεται. Μετρήσιμα Τα στοιχεία λογαριασμού του χρήστη διαγράφονται από αποτελέσματα τα αρχεία χρηστών. 1. Ο χρήστης επιλέγει «Διαγραφή λογαριασμού» 2. Το σύστημα ζητάει επιβεβαίωση 3. Ο χρήστης επιλέγει «Ok» Ροή γεγονότων 4. Το σύστημα διαγράφει τα στοιχεία λογαριασμού του χρήστη από το αρχείο χρηστών 5. Το σύστημα εμφανίζει μήνυμα «Ο λογαριασμός σας διαγράφηκε»και το use case τερματίζεται Εναλλακτική ροή Ε3. Ο χρήστης επιλέγει «Ακύρωση» και το use case γεγονότων τερματίζεται Use case extensions - 49

Όνομα Use Case Κατέβασμα Υλικού Ταυτότητα Use Case 06 Πρωτεύον actor Χρήστης (καθηγητής, φοιτητής, διαχειριστής) Δευτερεύον actor - Προαπαιτούμενα Η επιτυχής εισαγωγή του χρήστη στο σύστημα Όταν ο χρήστης κάνει αίτηση για να δει ή να κατεβάσει Σημείο έναρξης υλικό (διάλεξη ή ανακοίνωση) από το σύστημα Το υλικό προβάλλεται στον χρήστη ή η διαδικασία Σημείο λήξης ακυρώνεται. Μετρήσιμα Το υλικό που έχει επιλέξει ο χρήστης προβάλλεται στην αποτελέσματα οθόνη 1. O χρήστης επιλέγει «Κατέβασμα υλικού» 2. Ο χρήστης επιλέγει μάθημα 3. Το σύστημα εμφανίζει τις επιλογές «Ανακοινώσεις», «Διαλέξεις» Ροή γεγονότων 4. Ο χρήστης επιλέγει «Ανακοινώσεις» 5. Το σύστημα εμφανίζει λίστα με τις υπάρχουσες ανακοινώσεις για το μάθημα που έχει επιλεγεί και το use case τερματίζεται Ε4. Ο χρήστης επιλέγει «Διαλέξεις» Ε4.1. Το σύστημα εμφανίζει λίστα με τις υπάρχουσες διαλέξεις για το μάθημα που έχει επιλεγεί και το use case τερματίζεται Ε4.1.1. Εάν δεν υπάρχουν διαθέσιμες ανακοινώσεις Εναλλακτική ροή Ε4.1.1.1. Το σύστημα ενημερώνει τον χρήστη γεγονότων Ε4.1.1.2. Ο χρήστης επιλέγει «Ok» και το use case τερματίζεται Ε5. Εάν δεν υπάρχουν διαθέσιμες ανακοινώσεις Ε5.1. Το σύστημα ενημερώνει τον χρήστη Ε5.2. Ο χρήστης επιλέγει «Ok» και το use case τερματίζεται Use case extensions - 50

Όνομα Use Case Εισαγωγή υλικού Ταυτότητα Use Case 07 Πρωτεύον actor Καθηγητής Δευτερεύον actor - Η επιτυχής εισαγωγή του χρήστη στο σύστημα και η Προαπαιτούμενα αναγνώριση του ως καθηγητή Σημείο έναρξης Όταν ο χρήστης κάνει αίτηση για να εισαγάγει διάλεξη Η διάλεξη ή η ανακοίνωση αποθηκεύεται στο αρχείο Σημείο λήξης διαλέξεων ή ανακοινώσεων αντίστοιχα ή διαδικασία ακυρώνεται. Μετρήσιμα Εισάγεται ένα αρχείο διάλεξης ή μια ανακοίνωση στο αποτελέσματα σύστημα 1. Ο καθηγητής επιλέγει «Εισαγωγή υλικού» 2. Το σύστημα εμφανίζει λίστα με τα μαθήματα του καθηγητή 3. Ο καθηγητής επιλέγει το επιθυμητό μάθημα 4. Ο καθηγητής επιλέγει «Εισαγωγή διάλεξης» 5. Το σύστημα εμφανίζει φόρμα για τον εντοπισμό του Ροή γεγονότων αρχείου διάλεξης 6. Ο καθηγητής γράφει το όνομα του αρχείου διάλεξης ή το εντοπίζει από τα προσωπικά του αρχεία 7. Ο καθηγητής επιλέγει «Αποθήκευση» 8. Το αρχείο αποθηκεύεται στο σύστημα 9. Το use case τερματίζεται Εναλλακτική ροή γεγονότων Ε4. Ο καθηγητής επιλέγει «Εισαγωγή ανακοίνωσης» Ε4.1. Το σύστημα εμφανίζει φόρμα για την εισαγωγή της ανακοίνωσης Ε4.2. Το σύστημα ζητάει από τον καθηγητή την πληκτρολόγηση της ανακοίνωσης Ε4.3. Ο καθηγητής πληκτρολογεί την ανακοίνωση Ε4.4. Ο καθηγητής επιλέγει «Αποθήκευση» Ε4.4.1. Ο καθηγητής επιλέγει «Ακύρωση» και το use case τερματίζεται Ε4.5. Η ανακοίνωση αποθηκεύεται στο σύστημα και το use case τερματίζεται Ε7. Ο καθηγητής επιλέγει «Ακύρωση» και το use case τερματίζεται Use case extensions - 51

Όνομα Use Case Διαγραφή Υλικού Ταυτότητα Use Case 08 Πρωτεύον actor Καθηγητής Δευτερεύον actor - Η επιτυχής εισαγωγή του χρήστη στο σύστημα και η Προαπαιτούμενα αναγνώριση του ως καθηγητή Όταν ο χρήστης κάνει αίτηση για να διαγράψει μια Σημείο έναρξης ανακοίνωση ή μια διάλεξη Οι ανακοινώσεις ή οι διαλέξεις διαγράφονται ή η Σημείο λήξης διαδικασία ακυρώνεται. Μετρήσιμα Οι επιλεγμένες ανακοινώσεις ή διαλέξεις διαγράφονται αποτελέσματα από το αρχείο ανακοινώσεων ή διαλέξεων αντίστοιχα 1. Ο καθηγητής επιλέγει «Διαγραφή υλικού» 2. Το σύστημα εμφανίζει λίστα με τα μαθήματα καθηγητή 3. Ο καθηγητής επιλέγει μάθημα 4. Ο καθηγητής επιλέγει «Διαγραφή ανακοινώσεων» 5. Το σύστημα ελέγχει ότι υπάρχουν ανακοινώσεις για το επιλεγμένο μάθημα 6. Το σύστημα εμφανίζει λίστα με τις αποθηκευμένες ανακοινώσεις 7. Ο καθηγητής επιλέγει τις ανακοινώσεις που επιθυμεί Ροή γεγονότων να διαγράψει 8. Ο καθηγητής επιλέγει «Διαγραφή» 9. Το σύστημα ζητάει επιβεβαίωση από τον χρήστη για να ολοκληρωθεί η διαγραφή 10. Ο καθηγητής επιλέγει «Οk» 11. Το επιλεγμένο υλικό διαγράφεται από το σύστημα 12. Το σύστημα εμφανίζει μήνυμα «Οι επιλεγμένες ανακοινώσεις διαγράφηκαν» 13. Το σύστημα ενημερώνει τη λίστα ανακοινώσεων 14. Ο έλεγχος επανέρχεται στο βήμα 5 Ε4. Ο καθηγητής επιλέγει «Διαγραφή διαλέξεων» Ε4.1. Το σύστημα ελέγχει ότι υπάρχουν διαλέξεις για το επιλεγμένο μάθημα Εναλλακτική ροή γεγονότων Ε4.1.1. Εάν για το μάθημα που έχει επιλέξει ο καθηγητής δεν υπάρχουν καταχωρημένες διαλέξεις Ε4.1.2. Το σύστημα ενημερώνει τον καθηγητή Ε4.1.3. Ο καθηγητής επιλέγει «Ok»και το use case τερματίζεται 52