ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΟΥ ΛΥΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΕΥΗ 4 ΜΑΪΟΥ 01 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ-ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΗΣ ΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΥΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΘΕΜΑ Α Α1. α, Α. γ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ Α. α Σωστό Αιτιολόγηση: Στο διάλυμα του ΝαF, το άλας ΝαF βρίσκεται σε πλήρη διάσταση: ΝαF Το ιόν F - αντιδρά με το νερό (υδρόλυση) και αποκαθιστά την ισορροπία: F - + H O ΗF + ΟH - Συνεπώς το διάλυμα θα είναι βασικό και θα έχει ph > 7, ( ο C) H O Να + + F - Στο διάλυμα του ΝαCl, το άλας ΝαCl βρίσκεται σε πλήρη διάσταση: ΝαCl H O Να + + Cl - Τα ιόντα Να + και Cl - δεν αντιδρούν με το νερό αφού προέρχονται από ισχυρούς ηλεκτρολύτες (ΝαΟΗ και ΗCl αντίστοιχα). Συνεπώς το διάλυμα ΝαCl θα είναι ουδέτερο και θα έχει ph = 7, ( ο C) β Λάθος Αιτιολόγηση: Η βάση Nα είναι ισχυρή και διΐσταται πλήρως: Nα H O Na + + - C M C M C M Θεωρούμε τα διαλύματα στους ο C Για το 1 ο δλμ. ph = 10 14 p = 10 p = 4 [ - ] = 10-4 M C 1 = 10-4 M Για το ο δλμ. ph = 1 14 p = 1 p = [ - ] = 10 - M C = 10 - M Ισχύει ο τύπος της ανάμιξης 4 4 1 C 1 C 1 C 10 100 10 1 C C C 1 C =,010 - M Οπότε [ - ] =,010 - M και ph = 14 p = 14 [-log(,010 - )] = 14 + log(,0) ph = 11 + log(,0) > 11 Α4. α) Α: προχοΐδα, Β: κωνική φυάλη β) Γ: πρότυπο Δ: ογκομετρούμενο Α. α) Α. CΗ -ΟΗ, Β. CΗ CΟΟΗ, Γ. CΗ= Ιατροπούλου & Χρυσ. Παγώνη 1 - αλαμάτα τηλ.: 710-9 & 9690
Δ. Ε. COO Ζ. COO β) + MO 4 + H SO 4 C + SO 4 + MSO 4 + 8H O O γ. C O + HCN - C - CN - C H - CN + H O ή ΟΗ - - C - CΟΟΗ + NH ΘΕΜΑ Β Β1. Στο διάλυμα Δ 1 έχει αποκατασταθεί η ισορροπία ιοντισμού του CΗ CO: CΗ CO + Η O CΗ COO Η O + Αρχ. (M) αντ/σχημ. (M) x x x I.I (M) x x x [Η Ο ] [ COO ] 1 a x 10 10 [CO] ph = log[η O + ] = log10 - ph = x 10 και α α = 10 - x x = [Η O + ] = 10 - M 1 Β. Στα 00 ml Δ 1 έχουμε: 1 = C 1 = 0, 1 = 0,0 mol CO 1 Στα 00 ml Δ έχουμε: C = C = 0,0, = mol HCl Το διάλυμα Δ έχει όγκο 00 + 00 = 1000 ml = 1 L 1 0,0 Οπότε στο Δ έχουμε: C 1 = 0,0 Μ και C C = Μ Ιοντισμός HCl: HCl + H O H O + + Cl - M M M Ιατροπούλου & Χρυσ. Παγώνη 1 - αλαμάτα τηλ.: 710-9 & 9690
Ισορροπία ιοντισμού CΗ CO: CΗ CO + Η O CΗ COO + Η O + Αρχ. (M) 10 - αντ/σχημ. (M) y y y I.I (M) 10 - y 10 - y + y Στο Δ συνυπάρχουν το ισχυρό οξύ HCl και το ασθενές οξύ CΗ CO. Έχουμε επίδραση κοινού ιόντος και συνεπώς η ισορροπία ιοντισμού του CΗ CO είναι μετατοπισμένη προς τα αριστερά. Άρα ισχύει + y Δηλαδή το ph του διαλύματος θα καθοριστεί από το ισχυρό οξύ. ph = log[η O + ] = log ph = 1 a [ΗΟ ] [ COO [ CO] ] y 10 6 y 10 Οπότε: α α = 10-4 0,0 10 10 10 y y = [Η O + ] = 10-6 M Β. Στα 00 ml Δ έχουμε: C = C = 0,40, = 0, mol CΗ COONα Στα 00 ml Δ έχουμε: C = C = 0,0, = mol HCl Το διάλυμα Δ που προκύπτει έχει όγκο 00 + 00 = 1000 ml = 1 L 0, Οπότε στο Δ έχουμε: C C = 0, Μ και C C = Μ Θα γίνει η αντίδραση CΗ COONα + HCl CΗ COOΗ + ΝαCl Αρχ. (mol) 0, αντ/σχημ. (mol) Τελικά (mol) 0, = To ΝαCl δεν επηρεάζει την τιμή του ph του διαλύματος που προκύπτει μετά την αντίδραση μιας και τα ιόντα Να + και Cl - δεν αντιδρούν με το νερό αφού προέρχονται από ισχυρούς ηλεκτρολύτες (ΝαΟΗ και ΗCl αντίστοιχα). Συνεπώς το διάλυμα θα είναι ρυθμιστικό αφού τα CΗ COOΗ / CΗ COONα αποτελούν συζυγές ζεύγος οξέος βάσης. Οπότε με εφαρμογή της εξίσωσης Hederso Hasselbalch έχουμε: Cβασ. ph p α +log ph log 1 ph log1 ph = C οξ. 1 Β4. Από το ερώτημα Β έχουμε βρεί για το Δ : Για το CO: 1 = 0,0 mol Για το HCl: = mol αι ο όγκος του Δ είναι 00 + 00 = 1000 ml = 1 L 4 Στα 4 L Δ 4 έχουμε: C4 4 = C 4 4 = 0,07 4 = mol ΝαΟΗ 4 Ιατροπούλου & Χρυσ. Παγώνη 1 - αλαμάτα τηλ.: 710-9 & 9690
Τα οξέα θα αντιδράσουν με τη βάση σύμφωνα με τις παρακάτω αντιδράσεις. αι: NαΟΗ + HCl ΝαCl + Η Ο Αρχ. (mol) αντ/σχημ. (mol) Τελικά (mol) = 0,0 NαΟΗ + CO COOΝα + ΝαCl Αρχ. (mol) 0,0 0,0 αντ/σχημ. (mol) 0,0 0,0 0,0 0,0 Τελικά (mol) 0,0 0,0 Οπότε στο Δ 6 έχουμε: 0,0 mol COOΝα και mol ΝαCl Το ph του διαλύματος θα καθοριστεί από το COOΝα καθώς τo ΝαCl δεν επηρεάζει την τιμή του ph του διαλύματος μιας και τα ιόντα Να + και Cl - δεν αντιδρούν με το νερό αφού προέρχονται από ισχυρούς ηλεκτρολύτες (ΝαΟΗ και ΗCl αντίστοιχα). C 6 6 0,0 C 6 = 0,01 Μ Διάσταση του άλατος: COOΝα H O COO - + Να + 0,01 Μ 0,01 Μ 0,01 Μ Το ανιόν αντιδρά με το νερό (υδρόλυση) CΗ COO + Η O CΗ CO + ΟΗ - Αρχ. (M) 10 - αντ/σχημ. (M) ω ω ω I. I (M) 10 - ω 10 - ω ω 10 14 w 9 b b 10 a 10 [ ] [ CO] 9 b ω 10 10 [ COO ] 10 ω ω = 10 -, M Δηλ. [ΟΗ ] = 10 -, M οπότε p = log[οη - ] = log10 -, p =, ph + p = 14 ph = 14 p ph = 14, ph = 8, ΘΕΜΑ Γ Γ1. α. Χ : φωσφορικό οξύ Υ : -δεοξυ-d-ριβόζη Ζ : αζωτούχα βάση το όνομα του δεσμού μεταξύ των τμημάτων Υ Χ Υ είναι φωσφοδιεστερικός β. Α άκρο, Β άκρο Γ. Σωστό το β Γ. α. Σωστό, β. Λάθος, γ. Σωστό, δ. Σωστό Γ4. α., β. 4, γ., δ. Ιατροπούλου & Χρυσ. Παγώνη 1 - αλαμάτα τηλ.: 710-9 & 9690
ΘΕΜΑ Δ Δ1. 1 δ, α, γ, 4 β, ε Δ. α. Met Ser Met Ser Sys Sys His Lys His Lys Ala Ala Ala Ala Phe Phe Pro Tyr Pro Tyr β. Met Ser Sys His Lys Ala Ala Phe Pro Tyr Δ. α. Ala Gly al Ala al Gly al Gly Ala al Ala Gly Gly Ala al Gly al Ala β. Στο μόριο περιέχονται πεπτιδικοί δεσμοί γ. Σχολικό βιβλίο σελίδα 0. χημική υδρόλυση και ενζυμική υδρόλυση Επιμέλεια απαντήσεων: Λογιώτης Σταύρος Οικονόμου Θανάσης Φυσικοί Πούλος ωνσταντίνος Βιολόγος M.Sc Φροντιστήριο Μ.Ε «ΕΠΙΛΟΓΗ» - αλαμάτα Ιατροπούλου & Χρυσ. Παγώνη 1 - αλαμάτα τηλ.: 710-9 & 9690