OSCAR WILDΕ DE PROFUNDIS
Oscar Wilde DE PROFUNDIS Μετάφραση: Ερατώ Τριανταφυλλίδη Σχεδιασμός εξωφύλλου & σελιδοποίηση: Δημήτρης Μίλησης Εικόνα εξωφύλλου: Λιθογραφία της Φυλακής του Reading Επιμέλεια έκδοσης: Στέφανος Ελμάζης Για την ελληνική γλώσσα εκδόσεις Αρχέτυπο Α έκδοση: Μάιος 2017 ISBN: 978-960-421-241-5 Αρχέτυπο Χρυσοστόμου Σμύρνης 8 54622 Θεσσαλονίκη Τηλ. 2310 429200 info@archetypo.com.gr www.archetypo.com.gr Σύμφωνα με το νόμο 2121/1993 (όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) και τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας, απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική, ή η απόδοση κατά παράφραση ή διασκευή του περιεχομένου του βιβλίου και η εν γένει εκμετάλλευση μέρους ή συνόλου του έργου με οιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.
6
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Το 1895, ο Όσκαρ Ουάιλντ, η πιο αναγνωρισμένη και διάσημη λογοτεχνική προσωπικότητα της εποχής του, καταδικάστηκε σε δυο χρόνια φυλάκιση, λόγω του θεωρούμενου τότε ανήθικου τρόπου ζωής του και των ομοφυλοφιλικών του σχέσεων. Αρχικά φυλακίστηκε στις φυλακές Pentonville και Wandsworth, για να μεταφερθεί σύντομα στη φυλακή του Reading, πενήντα περίπου χιλιόμετρα από το Λονδίνο, όπου και εξέτισε το υπόλοιπο της ποινής του. Εκεί, το διάστημα από τον Ιανουάριο μέχρι το Μάρτιο του 1897, λίγο πριν την αποφυλάκισή του, 7
DE PROFUNDIS φυλάκισή του, παραδεχόμενος τις αδυναμίες του. Το δεύτερο μέρος είναι μια καταγραφή των εμπειριών του και της πνευματικής του ανάπτυξης μέσα στις δύσκολες, σωματικές και ψυχικές, συνθήκες της φυλακής, κατά έναν ανέλπιστο τρόπο. Παρά τα χρόνια που πέρασαν από τότε που γράφτηκε, το De Profundis παραμένει έως σήμερα ένα από εκείνα τα σπάνια λογοτεχνικά έργα που μπορούν να εμπνεύσουν πραγματικά το σύγχρονο άνθρωπο, σε σχέση με τις δυσκολίες που βιώνει στη ζωή του. Αυτός είναι και ο λόγος που αποφασίσαμε την έκδοσή του, σε μια νέα, εξαιρετική μετάφραση από την Ερατώ Τριανταφυλλίδη. 9
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Από καιρό έχει εκφραστεί αρκετή περιέργεια σχετικά με το χειρόγραφο του De Profundis, που ήταν γνωστό πως είχα στην κατοχή μου, καθώς ο συγγραφέας του είχε αναφέρει την ύπαρξή του σε πολλούς άλλους φίλους. Το βιβλίο δεν απαιτεί ιδιαίτερη παρουσίαση, και σχεδόν καμία εξήγηση. Πρέπει μονάχα να καταγράψω ότι αυτό γράφτηκε από τον φίλο μου κατά τους τελευταίους μήνες της φυλάκισής του, ότι ήταν το μοναδικό έργο που έγραψε ενόσω ήταν στη φυλακή, και το τελευταίο πεζό έργο που συνέγραψε ποτέ. (Η μπαλάντα της Φυλακής του Ρέντινγκ δεν είχε συντεθεί, ούτε καν σχεδιαστεί, πριν εκείνος 10
DE PROFUNDIS ανακτήσει την ελευθερία του.) Στις οδηγίες που μου είχε στείλει σχετικά με τη δημοσίευση του De Profundis, ο Όσκαρ Ουάιλντ έγραφε: Μην υπερασπιστείς τη διαγωγή μου. Την εξηγώ εγώ. Επίσης υπάρχουν στην επιστολή μου κάποια χωρία που έχουν να κάνουν με την πνευματική μου ανάπτυξη μέσα στη φυλακή, και την αναπόφευκτη εξέλιξη που έχει επέλθει στον χαρακτήρα μου και στη διανοητική μου στάση απέναντι στη ζωή. Και θέλω συ και οι άλλοι που είστε ακόμα στο πλάι μου, και τρέφετε στοργή για μένα, να ξέρετε ακριβώς με ποια διάθεση και με ποιο φέρσιμο εγώ ελπίζω να αντικρίσω τον κόσμο. Ασφαλώς, από κάποια άποψη, ξέρω πως την ημέρα της απόλυσής μου θα περάσω απλώς από τη μια φυλακή σε κάποια άλλη, και είναι φορές που ο κόσμος όλος δεν μου φαίνεται πιο ευρύχωρος απ όσο το κελί μου, και το ίδιο γεμάτος τρόμο. Πιστεύω ωστόσο πως εν αρχή ο Θεός έπλασε τον κόσμο για τον καθένα άνθρωπο ξεχωριστά, και πως μέσα στον κόσμο αυτόν, που είναι μέσα μας, θα όφειλε κανείς να προσπαθεί να ζήσει. Εν πάση περιπτώσει, θα διαβάσεις αυτά τα κομμάτια της επιστολής μου με λιγότερο πόνο απ ό,τι τ άλλα. Δεν χρειάζεται, φυσικά να σου υπενθυμίσω πόσο 11