ΜΕΝΤΙΤΕΡΡΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Μ.Α.Ε. 52140/84/Β/02/05 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ 31 ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2008 Σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης (.Π.Χ.Π.) Σελίδα 1 από σελίδες 36
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Σελίδα ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ...4 Κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων...6 Ισολογισµός...7 Κατάσταση µεταβολών ιδίων κεφαλαίων...8 Κατάσταση Ταµιακών Ροών...9 1. Γενικές πληροφορίες...10 2. Οι κυριότερες λογιστικές αρχές που χρησιµοποιεί η Εταιρεία...10 2.1 Πλαίσιο κατάρτισης των Οικονοµικών καταστάσεων...10 2.2 Νέα πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερµηνείες...10 2.3 Μετατροπή ξένων νοµισµάτων...14 2.4 Ενσώµατα περιουσιακά στοιχεία...14 2.5 Άϋλα περιουσιακά στοιχεία...14 2.6 Αποµείωση αξίας περιουσιακών στοιχείων ενεργητικού...14 2.7 Χρηµατοοικονοµικά µέσα...15 2.8 Ενοποίηση...16 2.9 Αποθέµατα...16 2.10 Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα...16 2.11 Μετοχικό κεφάλαιο...16 2.12 Χρηµατοοικονοµικές Υποχρεώσεις...16 (α) ανεισµός...16 (β) Λοιπές χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις...17 2.13 Κρατικές επιχορηγήσεις...17 2.14 Φόρος εισοδήµατος (τρέχων και αναβαλλόµενος)...17 2.15 Παροχές σε εργαζόµενους...17 2.16 Αναγνώριση εσόδων και εξόδων...18 2.17 Κέρδη ανά µετοχή...18 2.18 ιανοµή µερισµάτων...18 2.19 Μισθώσεις...18 2.20 Συγκριτικά στοιχεία...18 2.21 Χρηµατοοικονοµικός κίνδυνος...19 2.22 Σηµαντικές λογιστικές εκτιµήσεις και κρίσεις της διοικήσεως...19 3. Σηµειώσεις στις Οικονοµικές Καταστάσεις...20 3.1 Ενσώµατες ακινητοποιήσεις...20 3.2 Άϋλα περιουσιακά στοιχεία...20 3.3 Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις...21 3.4 Αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις...21 3.5 Λοιπές µακροπρόθεσµες απαιτήσεις...22 3.6 Αποθέµατα...22 3.7 Πελάτες και λοιπές εµπορικές απαιτήσεις...23 3.8 Λοιπές απαιτήσεις...23 3.9 Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα...23 3.10 Μετοχικό κεφάλαιο - Υπέρ το άρτιο...24 3.11 Λοιπά αποθεµατικά...24 3.12 ανεισµός...25 3.13 Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία...25 3.14 Επιχορηγήσεις...26 3.15 Προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις...27 3.16 Λοιπές βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις...27 Σελίδα 2 από σελίδες 36
3.17 Πωλήσεις...27 3.18 Έξοδα ανά κατηγορία...28 3.19 Αµοιβές και έξοδα προσωπικού...28 3.20 Λοιπά έσοδα / (έξοδα) εκµετάλλευσης (καθαρά)...29 3.21 Χρηµατοοικονοµικά έσοδα / (έξοδα) (καθαρά)...29 3.22 Φόρος Εισοδήµατος...29 3.23 Κέρδη ανά µετοχή...30 4. Ενδεχόµενες υποχρεώσεις...30 5. Πληροφόρηση κατά τοµέα...30 6. Συναλλαγές µε συνδεµένα µέρη...31 7. Πρόσθετα στοιχεία και πληροφορίες...31 8. Γεγονότα µετά την ηµεροµηνία του Ισολογισµού....32 Έκθεση ιαχείρισης του ιοικητικού Συµβουλίου 33 Σελίδα 3 από σελίδες 36
ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ Προς τους κ.κ. Μετόχους της Ανώνυµης Εταιρείας «ΜΕΝΤΙΤΕΡΡΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» Έκθεση επί των Οικονοµικών Καταστάσεων Ελέγξαµε τις συνηµµένες Οικονοµικές Καταστάσεις της «ΜΕΝΤΙΤΕΡΡΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», που αποτελούνται από τον ισολογισµό της 31ης εκεµβρίου 2008 και τις καταστάσεις αποτελεσµάτων, µεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταµιακών ροών της χρήσεως που έληξε την ηµεροµηνία αυτή καθώς και περίληψη των σηµαντικών λογιστικών πολιτικών και λοιπές επεξηγηµατικές σηµειώσεις. Ευθύνη ιοίκησης για τις Οικονοµικές Καταστάσεις Η ιοίκηση της Εταιρείας έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των Οικονοµικών Καταστάσεων σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ευθύνη αυτή περιλαµβάνει σχεδιασµό, εφαρµογή και διατήρηση συστήµατος εσωτερικού ελέγχου σχετικά µε την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση οικονοµικών καταστάσεων, απαλλαγµένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται σε απάτη ή λάθος. Η ευθύνη αυτή περιλαµβάνει επίσης την επιλογή και εφαρµογή κατάλληλων λογιστικών πολιτικών και τη διενέργεια λογιστικών εκτιµήσεων που είναι λογικές για τις περιστάσεις. Ευθύνη Ελεγκτή ική µας ευθύνη είναι η έκφραση γνώµης επί αυτών των Οικονοµικών Καταστάσεων, µε βάση τον έλεγχό µας. ιενεργήσαµε τον έλεγχο σύµφωνα µε τα Ελληνικά Ελεγκτικά Πρότυπα, που είναι εναρµονισµένα µε τα ιεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα. Τα Πρότυπα αυτά απαιτούν τη συµµόρφωσή µας µε τους κανόνες δεοντολογίας, το σχεδιασµό και τη διενέργεια του ελέγχου µας, µε σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το κατά πόσο οι οικονοµικές καταστάσεις είναι απαλλαγµένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαµβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για τη συγκέντρωση ελεγκτικών τεκµηρίων, σχετικά µε τα ποσά και τις πληροφορίες που περιλαµβάνονται στις οικονοµικές καταστάσεις. Οι διαδικασίες επιλέγονται κατά την κρίση του ελεγκτή και περιλαµβάνουν την εκτίµηση του κινδύνου ουσιώδους ανακρίβειας των οικονοµικών καταστάσεων, λόγω απάτης ή λάθους. Για την εκτίµηση του κινδύνου αυτού, ο ελεγκτής λαµβάνει υπόψη το σύστηµα εσωτερικού ελέγχου σχετικά µε την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των οικονοµικών καταστάσεων, µε σκοπό το σχεδιασµό ελεγκτικών διαδικασιών για τις περιστάσεις και όχι για την έκφραση γνώµης επί της Σελίδα 4 από σελίδες 36
αποτελεσµατικότητας του συστήµατος εσωτερικού ελέγχου της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαµβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών πολιτικών που εφαρµόσθηκαν και του εύλογου των εκτιµήσεων που έγιναν από τη ιοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των οικονοµικών καταστάσεων. Πιστεύουµε ότι τα ελεγκτικά τεκµήρια που έχουµε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεµελίωση της γνώµης µας. Γνώµη Κατά τη γνώµη µας, οι συνηµµένες Οικονοµικές Καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα από κάθε ουσιώδη άποψη την οικονοµική κατάσταση της Εταιρείας κατά την 31 εκεµβρίου 2008, τη χρηµατοοικονοµική της επίδοση και τις ταµιακές της ροές για τη χρήση που έληξε την ηµεροµηνία αυτή σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναφορά επί άλλων νοµικών και κανονιστικών θεµάτων Επαληθεύσαµε τη συµφωνία και την αντιστοίχηση του περιεχοµένου της Έκθεσης του ιοικητικού Συµβουλίου µε τις συνηµµένες οικονοµικές καταστάσεις, στα πλαίσια των οριζοµένων από τα άρθρα 43α και 37 του Κ.Ν. 2190/1920. Αθήνα, 27 Μαρτίου 2009 Ο ΟΡΚΩΤΟΣ ΕΛΕΓΚΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ. 14131 ΣΟΛ α.ε. ΟΡΚΩΤΟΙ ΕΛΕΓΚΤΕΣ ΛΟΓΙΣΤΕΣ Φωκ. Νέγρη 3, Αθήνα Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ. 125 Σελίδα 5 από σελίδες 36
Κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων Ποσά σε Ευρώ Σηµείωση 1.1.2008 έως 31.12.2008 1.1.2007 έως 31.12.2007 Πωλήσεις 3.18 7.576.141 7.234.771 Κόστος πωλήσεων 3.19 (5.215.833) (5.041.274) Μ ικτό Κ έρδος 2.360.309 2.193.498 Έξοδα διάθεσης 3.19 (1.883.573) (1.582.753) Έξοδα διοίκησης 3.19 (414.631) (389.668) Λοιπά έσοδα / (έξοδα) εκµετάλλευσης (καθαρά) 3.21 93.532 83.500 Αποτελέσµατα εκµετάλλευσης 155.636 304.577 Χρηµατοοικονοµικά έσοδα / (έξοδα) (καθαρά) 3.22 75.025 3.654 Κέρδη/ (ζηµίες) από συγγενείς επιχειρήσεις 3.3 (31.497) (56.214) Κ έρδη (ζηµίες) προ φόρω ν 199.165 252.017 Φόρος εισοδήµατος 3.23 (58.973) (67.061) Καθαρά κέρδη (ζηµίες) χρήσεως από συνεχιζόµενες δραστηριότητες 140.191 184.956 Κέρδη/ (ζηµίες) ανά µετοχή που αναλογούν στους µετόχους για τη χρήση (εκφρασµένα σε ανά µετοχή) Βασικά και µειωµένα 3.24 0,0195 0,1013 Οι σηµειώσεις στις σελίδες 10 έως 32 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος αυτών των οικονοµικών καταστάσεων. Σελίδα 6 από σελίδες 36
Ισολογισµός Σηµείωση 31/12/2008 31/12/2007 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Μ η Κ υκλοφοριακά Στοιχεία Ενεργητικού Ενσώµατες Ακινητοποιήσεις 3.1 1.338.678 1.316.831 Άυλα Περιουσιακά Στοιχεία 3.2 173.452 22.855 Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις 3.3 32.289 63.786 Αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις 3.4 72.382 76.799 Λοιπές µακροπρόθεσµες απαιτήσεις 3.5 53.785 43.787 1.670.586 1.524.057 Κ υκλοφοριακά Π εριουσιακά Στοιχεία Αποθέµατα 3.6 1.321.638 884.567 Πελάτες και λοιπές εµπορικές απαιτήσεις 3.7 1.986.660 1.657.242 Λοιπές απαιτήσεις 3.8 721.415 578.551 Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα 3.9 1.868.192 1.069.394 5.897.905 4.189.755 Σύνολο Ενεργητικού 7.568.491 5.713.811 Ι ΙΑ Κ ΕΦΑΛΑΙΑ Ίδια Κ εφάλαια αποδιδόµενα στους µετόχους Μετοχικό Κεφάλαιο 3.10 3.650.000 3.105.000 Υπέρ το άρτιο 3.10 1.459.610 (12.329) Λοιπά Αποθεµατικά 3.11 10.345 10.345 Κέρδη/(ζηµίες) εις νέον 3.12 108.485 (31.707) Σύνολο Ιδίω ν Κ εφαλαίω ν 5.228.440 3.071.310 ΥΠ Ο ΧΡΕΩΣΕΙΣ Μ ακροπρόθεσµες Υποχρεώ σεις Μακροπρόθεσµες δανειακές υποχρεώσεις 3.12-4.389 Υποχρεώσεις Παροχών Προσωπικού λόγω Εξόδου από την Υπηρεσία 3.13 8.571 7.005 Επιχορηγήσεις 3.14 381.057 356.747 Προβλέψεις 3.15 10.000-399.628 368.141 Β ραχυπρόθεσµες Υποχρεώ σεις Προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 3.16 1.819.071 2.072.290 Βραχυπρόθεσµες δανειακές υποχρεώσεις 3.12 3.094 9.731 Λοιπές βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις 3.17 118.259 192.340 1.940.423 2.274.361 Σύνολο Υποχρεώ σεω ν 2.340.051 2.642.501 Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων και υποχρεώσεων 7.568.491 5.713.811 Οι σηµειώσεις στις σελίδες 10 έως 32 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος αυτών των οικονοµικών καταστάσεων. Σελίδα 7 από σελίδες 36
Κατάσταση µεταβολών ιδίων κεφαλαίων Οι σηµειώσεις στις σελίδες 10 έως 32 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος αυτών των οικονοµικών καταστάσεων. Σελίδα 8 από σελίδες 36
Κατάσταση Ταµιακών Ροών 01/01-31/12/2008 01/01-31/12/2007 Λειτουργικές δραστηριότητες Κέρδη (ζηµίες) προ φόρων 199.165 252.017 Πλέον / µείον προσαρµογές για: Αποσβέσεις 219.093 173.829 Επιχορηγήσεις (50.218) (47.229) Προβλέψεις 10.000 - Προβλέψεις Αποζηµίωσης Προσωπικού 1.566 1.566 Πιστωτικοί τόκοι (83.881) (13.002) Λοιπά µη ταµιακά κονδύλια (10.000) - Κέρδη/ (Ζηµίες) από συγγενείς επιχειρήσεις 31.497 56.214 Κέρδη από την πώληση παγίων - - Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα 8.856 9.348 Πλέον/ µείον προσαρµογές για µεταβολές λογαριασµών κεφαλαίου κίνησης ή που σχετίζονται µε τις λειτουργικές δραστηριότητες: Μείωση / (αύξηση) αποθεµάτων (437.072) (322.804) Μείωση / (αύξηση) απαιτήσεων (407.751) (565.705) (Μείωση) / αύξηση υποχρεώσεων (πλην δανειακών) (310.189) 583.814 (Μείον): Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα καταβεβληµένα (8.856) (9.348) Καταβεβληµένοι φόροι (31.599) (19.739) Σύνολο εισροών / (εκροών) από λειτουργικές δραστηριότητες (α) (869.390) 98.962 Επενδυτικές δραστηριότητες Αγορά ενσώµατων και άϋλων πάγιων περιουσιακών στοιχείων (391.536) (269.826) Τόκοι εισπραχθέντες 83.881 13.002 Σύνολο εισροώ ν / (εκροώ ν) από επενδυτικές δραστηριότητες (β) (307.655) (256.824) Χρηµατοδοτικές δραστηριότητες Εισπράξεις από αύξηση µετοχικού κεφαλαίου 1.986.869 238.420 Εξοφλήσεις δανείων - (61.000) Εξοφλήσεις υποχρεώσεων από χρηµατοδοτικές µισθώσεις (χρεολύσια) (11.026) (9.110) Σύνολο εισροών / (εκροών) από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες (γ) 1.975.843 168.310 Καθαρή αύξηση / (µείωση) στα ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα χρήσεως (α) + (β) + (γ) 798.798 10.448 Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα έναρξης χρήσεως 1.069.394 1.058.946 Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα λήξης χρήσεως 1.868.192 1.069.394 Οι σηµειώσεις στις σελίδες 10 έως 32 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος αυτών των οικονοµικών καταστάσεων. Σελίδα 9 από σελίδες 36
1. Γενικές πληροφορίες Η εταιρεία ιδρύθηκε στη χρήση 2002, και οι κυριότερες δραστηριότητές της είναι: α) Το εµπόριο µαστίχας και προϊόντων µαστίχας που παράγονται και τυποποιούνται σε οποιοδήποτε σηµείο του πλανήτη, από διαφορετικούς παραγωγούς και για κάθε χρήση. β) Η συσκευασία προϊόντων µαστίχας. γ) Η παραγωγή, συσκευασία και εµπορία παραδοσιακών προϊόντων. δ) Η διοργάνωση δράσεων προβολής και προώθησης της µαστίχας και των προϊόντων της. ε) Η παραγωγή και εµπορία ηλεκτρικής ενέργειας ηλεκτρικού ρεύµατος ή άλλων µορφών ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήµατα και γενικά από ανανεώσιµες πηγές ενέργειας (Α.Π.Ε.). Η εταιρεία εδρεύει στην Ελλάδα, την Καλιµασιά του ήµου Ιωνίας του Νοµού Χίου και από 28/2/2008 εισήχθη στην Εναλλακτική Αγορά του Χρηµατιστηρίου Αθηνών. Η ηλεκτρονική διεύθυνση της εταιρείας είναι www.mastihashop.com. Κρίνουµε σκόπιµο να αναφέρουµε εδώ ότι: Επειδή η εταιρεία εµφανίζει συµµετοχή µόνο σε συγγενή εταιρεία και σύµφωνα µε τα.π.χ.π. οι Οικονοµικές της Καταστάσεις είναι αυτές στις οποίες οι συγγενείς εταιρείες λογιστικοποιούνται µε τη µέθοδο της καθαρής θέσης, ως εκ τούτου η εταιρεία δεν συνέταξε ξεχωριστές ατοµικές χρηµατοοικονοµικές καταστάσεις. Οι οικονοµικές καταστάσεις έχουν εγκριθεί για δηµοσίευση από το ιοικητικό Συµβούλιο της εταιρείας στις 26 Μαρτίου 2009. 2. Οι κυριότερες λογιστικές αρχές που χρησιµοποιεί η Εταιρεία 2.1 Πλαίσιο κατάρτισης των Οικονοµικών καταστάσεων Οι παρούσες οικονοµικές καταστάσεις της «ΜΕΝΤΙΤΕΡΡΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» που καλύπτουν τη χρήση από 1 Ιανουαρίου 2008 έως 31 εκεµβρίου 2008,έχουν συνταχθεί µε βάση την αρχή του ιστορικού κόστους όπως αυτή τροποποιείται µε την αναπροσαρµογή συγκεκριµένων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού σε τρέχουσες αξίες, την αρχή της συνέχισης της δραστηριότητας του Οµίλου (going concern), την αρχή της αυτοτέλειας των χρήσεων, την οµοιοµορφία παρουσίασης, τη σηµαντικότητα των στοιχείων και είναι σύµφωνες µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης (.Π.Χ.Π.) όπως αυτά έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή ιεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASΒ), καθώς και των ερµηνειών τους, όπως αυτές έχουν εκδοθεί από την επιτροπή Ερµηνείας Προτύπων (I.F.R.I.C.) της IASB και τα οποία έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχουν εφαρµογή µέχρι 31 εκεµβρίου 2008. Οι λογιστικές αρχές που περιγράφονται παρουσιάζονται. παρακάτω, έχουν εφαρµοσθεί σε όλες τις περιόδους που Η προετοιµασία των οικονοµικών καταστάσεων σύµφωνα µε τις γενικά παραδεκτές λογιστικές αρχές απαιτεί τη χρήση εκτιµήσεων και υποθέσεων που επηρεάζουν τα υπόλοιπα των λογαριασµών ενεργητικού και παθητικού και γνωστοποίηση των ενδεχόµενων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού κατά την ηµεροµηνία σύνταξης των οικονοµικών καταστάσεων, καθώς και τα παρουσιαζόµενα έσοδα και έξοδα κατά τις υπό εξέταση περιόδους. Αν και οι συγκεκριµένες εκτιµήσεις είναι βασισµένες στις βέλτιστες γνώσεις της ιοίκησης (του Οµίλου), τα πραγµατικά αποτελέσµατα ενδέχεται τελικά να διαφέρουν από τις εκτιµήσεις αυτές. 2.2 Νέα πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερµηνείες Νέα πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερµηνείες έχουν εκδοθεί, τα οποία είναι υποχρεωτικά για λογιστικές περιόδους που ξεκινούν κατά τη διάρκεια της παρούσας χρήσης ή µεταγενέστερα. Η εκτίµηση της εταιρείας σχετικά µε την επίδραση από την εφαρµογή αυτών των νέων προτύπων και διερµηνειών παρατίθεται κατωτέρω. Σελίδα 10 από σελίδες 36
Πρότυπα υποχρεωτικά για τη χρήση 2008 ΛΠ 39 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Αναγνώριση και Επιµέτρηση» και ΠΧΠ 7 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Γνωστοποιήσεις» Επαναταξινόµηση χρηµατοοικονοµικών µέσων (εφαρµόζεται µεταγενέστερα από την 1 η Ιουλίου 2008) Η τροποποίηση επιτρέπει σε µια οικονοµική οντότητα να επαναταξινοµήσει µη παράγωγα χρηµατοοικονοµικά στοιχεία (µε εξαίρεση όσα κατηγοριοποιήθηκαν από την επιχείρηση στην εύλογη αξία µέσω των αποτελεσµάτων κατά την αρχική τους αναγνώριση) σε διαφορετική κατηγορία από την «εύλογη αξία µέσω των αποτελεσµάτων» σε συγκεκριµένες περιπτώσεις. Η τροποποίηση, επίσης, επιτρέπει σε µια οικονοµική οντότητα να µεταφέρει από την κατηγορία «ιαθέσιµα προς πώληση» στην κατηγορία «άνεια και Απαιτήσεις» ένα χρηµατοοικονοµικό στοιχείο που θα µπορούσε να πληρεί τον ορισµό «άνεια και Απαιτήσεις» (εάν δεν είχε καταταχθεί ως διαθέσιµο προς πώληση), εφόσον η οικονοµική οντότητα έχει την πρόθεση και τη δυνατότητα να διακρατήσει το εν λόγω χρηµατοοικονοµικό στοιχείο στο εγγύς µέλλον. Η παραπάνω τροποποίηση δεν θα έχει καµία επίπτωση στις οικονοµικές καταστάσεις της εταιρείας. ιερµηνείες υποχρεωτικές για τη χρήση 2008 ιερµηνεία 11, ΠΧΠ 2 Συναλλαγές συµµετοχικών τίτλων της ιδίας επιχείρησης ή επιχειρήσεων του ιδίου Οµίλου Ισχύει για χρήσεις µε έναρξη από την 1η Μαρτίου 2007 Η ιερµηνεία 11 ορίζει πως οι συναλλαγές, µε βάση τις οποίες δίδεται σε εργαζοµένους δικαίωµα επί συµµετοχικών τίτλων της επιχείρησης, λογίζονται για σκοπούς λογιστικής αντιµετώπισης, ως αµοιβές που καθορίζονται από την αξία των µετοχών διακανονιζόµενες µε συµµετοχικούς τίτλους, ακόµη και στην περίπτωση όπου η επιχείρηση επιλέγει ή έχει την υποχρέωση να αγοράσει αυτούς τους συµµετοχικούς τίτλους από τρίτους ή όπου οι µέτοχοι της επιχείρησης παρέχουν τους προς παραχώρηση τίτλους. Η ιερµηνεία καθορίζει επίσης και τον τρόπο που οι θυγατρικές επιχειρήσεις χειρίζονται, στις οικονοµικές τους καταστάσεις, προγράµµατα µε βάση τα οποία δίδονται στους εργαζόµενους δικαιώµατα επί συµµετοχικών τίτλων της µητρικής επιχείρησης. Η ιερµηνεία αυτή δεν είχε επίπτωση στις οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας ιερµηνεία 12 Συµφωνία παραχώρησης εκµεταλλεύσεως - Ισχύει για χρήσεις µε έναρξη από την 1η Ιανουαρίου 2008 Η ιερµηνεία 12 πραγµατεύεται τον τρόπο µε τον οποίο οι επιχειρήσεις που συµµετέχουν σε συµφωνίες παραχώρησης θα πρέπει να εφαρµόζουν τα υφιστάµενα ΠΧΠ για να αναγνωρίσουν τις υποχρεώσεις που αναλαµβάνουν και τα δικαιώµατα που τους παραχωρούνται στις σχετικές συµβάσεις παραχώρησης. Με βάση τη ιερµηνεία, δεν θα πρέπει να καταχωρείται η σχετική υποδοµή ως ενσώµατο πάγιο στοιχείο, αλλά να καταχωρείται ένα χρηµατοοικονοµικό περιουσιακό στοιχείο και/ή ένα άϋλο περιουσιακό στοιχείο. Η ιερµηνεία δεν έχει εφαρµογή στη Εταιρεία. ιερµηνεία 14 ΛΠ 19 Όριο αναγνώρισης στοιχείων Ενεργητικού από προγράµµατα καθορισµένων παροχών, ελάχιστες απαιτήσεις χρηµατοδότησης και η αλληλεπίδρασή τους - Ισχύει για χρήσεις µε έναρξη από την 1η Ιανουαρίου 2008 Η ιερµηνεία 14 αναφέρεται σε παροχές µετά την έξοδο από την υπηρεσία και άλλα µακροχρόνια προγράµµατα καθορισµένων παροχών προς τους εργαζόµενους. Η διερµηνεία αποσαφηνίζει πότε οικονοµικά οφέλη µε τη µορφή επιστροφών από το πρόγραµµα ή µειώσεων µελλοντικών εισφορών στο πρόγραµµα πρέπει να θεωρηθούν ως διαθέσιµα, πως η ύπαρξη ελαχίστου απαιτούµενου σχηµατισµένου κεφαλαίου ενδεχοµένως θα επηρέαζε τα διαθέσιµα οικονοµικά οφέλη µε τη µορφή µειώσεων µελλοντικών εισφορών και πότε η ύπαρξη ελαχίστου απαιτούµενου σχηµατισµένου κεφαλαίου θα δηµιουργούσε υποχρέωση. Η Εταιρεία δεν έχει τέτοια προγράµµατα περιουσιακών στοιχείων καθορισµού παροχών για τους εργαζόµενους και συνεπώς η διερµηνεία δεν έχει εφαρµογή στην Εταιρεία. Πρότυπα υποχρεωτικά µετά από τη χρήση 31 εκεµβρίου 2008 Τροποποίηση του ιεθνούς Λογιστικού Προτύπου ( ΛΠ) 1 Παρουσίαση οικονοµικών καταστάσεων Ισχύει για χρήσεις µε έναρξη από την 1η Ιανουαρίου 2009 Την 6η Σεπτεµβρίου 2007, το Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB) εξέδωσε το αναθεωρηµένο κείµενο του ΛΠ 1, του οποίου οι σηµαντικότερες αλλαγές συνοψίζονται στα εξής: i) Εισάγεται η έννοια του συνολικού αποτελέσµατος (comprehensive income), το οποίο πρέπει να παρουσιάζεται ως µια ξεχωριστή κατάσταση που θα συγκεντρώνει τα κονδύλια που έχουν καταχωρηθεί στα αποτελέσµατα της περιόδου και εκείνα που έχουν καταχωρηθεί απευθείας στην καθαρή θέση. Οι επιχειρήσεις δύνανται να απεικονίζουν ξεχωριστή κατάσταση αποτελεσµάτων χρήσης, στην περίπτωση όµως αυτή, τα αποτελέσµατα που καταχωρήθηκαν απευθείας στην καθαρή θέση θα παρουσιάζονται σε πρόσθετη κατάσταση.ii) Η κατάσταση µεταβολών της καθαρής θέσης, θα περιλαµβάνει τα κονδύλια που Σελίδα 11 από σελίδες 36
αφορούν αποκλειστικά τις συναλλαγές των επιχειρήσεων µε τους κατόχους στοιχείων της καθαρής τους θέσης.iii) Στις περιπτώσεις που µια νέα λογιστική αρχή εφαρµόζεται αναδροµικά, καθώς και στις περιπτώσεις αναµορφώσεως κονδυλίων, τα συγκριτικά στοιχεία θα πρέπει να περιλαµβάνουν τους ισολογισµούς του τέλους και της αρχής της προηγούµενης χρήσης. Η υιοθέτηση της τροποποίησης αυτής από την Ευρωπαϊκή Ένωση και η εφαρµογή της από την Εταιρεία, αναµένεται να επιφέρει αλλαγές στον τρόπο παρουσίασης των οικονοµικών καταστάσεων. Τροποποίηση του ιεθνούς Λογιστικού Προτύπου ( ΛΠ) 23 Κόστος δανεισµού - Ισχύει για χρήσεις µε έναρξη από την 1η Ιανουαρίου 2009 Την 29η Μαρτίου 2007, το Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB) εξέδωσε το αναθεωρηµένο κείµενο του ΛΠ 23, σύµφωνα µε το οποίο δεν επιτρέπεται η άµεση καταχώρηση στα αποτελέσµατα, του κόστους δανεισµού που συνδέεται άµεσα µε στοιχεία ενεργητικού για τα οποία απαιτείται σηµαντικός χρόνος µέχρι να τεθούν σε παραγωγική λειτουργία ή να είναι διαθέσιµα να πωληθούν. Το κόστος αυτό πλέον θα κεφαλαιοποιείται και θα αποτελεί µέρος του κόστους κτήσης του στοιχείου του ενεργητικού. Η εφαρµογή της τροποποίησης αυτής δεν αναµένεται να έχει ουσιώδη επίπτωση στις οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας. Τροποποίηση των ιεθνών Λογιστικών Προτύπων ( ΛΠ) 32 - Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Παρουσίαση και ( ΛΠ) 1 Παρουσίαση των Οικονοµικών Καταστάσεων Ισχύουν για χρήσεις µε έναρξη από την 1η Ιανουαρίου 2009. Με την εφαρµογή της εν λόγω τροποποίησης, η οποία εκδόθηκε την 14η Φεβρουαρίου 2008, τα χρηµατοοικονοµικά µέσα που πληρούν τον ορισµό της χρηµατοοικονοµικής υποχρέωσης, αλλά ταυτόχρονα περιέχουν δικαίωµα για τον κάτοχό τους να απαιτήσει από τον εκδότη την αποπληρωµή τους, κάτω από συγκεκριµένες προϋποθέσεις, κατατάσσονται στην καθαρή θέση του εκδότη και απαιτούνται πρόσθετες γνωστοποιήσεις στις οικονοµικές καταστάσεις. Η Εταιρεία εκτιµά ότι η τροποποίηση αυτή δεν θα έχει επίδραση στις οικονοµικές της καταστάσεις. ΛΠ 39 (Τροποποιηµένο) «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Αναγνώριση και Επιµέτρηση» Αντισταθµισµένα στοιχεία που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της λογιστικής αντιστάθµισης (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1 η Ιουλίου 2009) Η παρούσα τροποποίηση αποσαφηνίζει τον τρόπο µε τον οποίο θα έπρεπε να εφαρµόζονται, σε συγκεκριµένες περιπτώσεις, οι αρχές που καθορίζουν κατά πόσο ένας αντισταθµιζόµενος κίνδυνος ή τµήµα των ταµιακών ροών εµπίπτει στο πεδίο εφαρµογής της λογιστικής αντιστάθµισης. Η τροποποίηση αυτή δεν εφαρµόζεται στην εταιρεία καθώς δεν ακολουθεί λογιστική αντιστάθµισης σύµφωνα µε το ΛΠ 39. ΠΧΠ 1 (Τροποποίηση) «Πρώτη εφαρµογή των ΠΧΠ» και ΛΠ 27 (Τροποποίηση) «Ενοποιηµένες και Ιδιαίτερες Οικονοµικές Καταστάσεις» (εφαρµόζονται για τις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1 η Ιανουαρίου 2009) Η τροποποίηση του ΠΧΠ 1 επιτρέπει στις οικονοµικές οντότητες που εφαρµόζουν για πρώτη φορά τα ΠΧΠ να χρησιµοποιούν ως τεκµαιρόµενο κόστος είτε την εύλογη αξία είτε τη λογιστική αξία µε βάση τις προηγούµενες λογιστικές πρακτικές για την επιµέτρηση του αρχικού κόστους των επενδύσεων σε θυγατρικές επιχειρήσεις, σε από κοινού ελεγχόµενες οικονοµικές οντότητες και σε συνδεδεµένες επιχειρήσεις. Επίσης, η τροποποίηση καταργεί τον ορισµό της µεθόδου κόστους από το ΛΠ 27 και το αντικαθιστά µε την απαίτηση τα µερίσµατα να παρουσιάζονται ως εισόδηµα στις ατοµικές οικονοµικές καταστάσεις του επενδυτή. Η τροποποίηση δεν θα έχει αντίκτυπο στις οικονοµικές καταστάσεις της εταιρείας. Τροποποίηση του ιεθνούς Προτύπου Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης (.Π.Χ.Π.) 2 «Παροχές που εξαρτώνται από την αξία των µετοχών» Ισχύει για χρήσεις µε έναρξη από την 1η Ιανουαρίου 2009. Με την τροποποίηση αυτή, που εκδόθηκε την 17 η Ιανουαρίου 2008, διευκρινίζεται ότι οι προϋποθέσεις κατοχύρωσης των εν λόγω παροχών, διακρίνονται σε: i. Προϋποθέσεις που καθορίζουν το αν η επιχείρηση είναι αποδέκτης των υπηρεσιών που παρέχονται και οι οποίες διακρίνονται περαιτέρω σε: -προϋποθέσεις κατοχύρωσης που στηρίζονται αποκλειστικά στην παρέλευση του καθορισµένου χρόνου παροχής υπηρεσιών και -προϋποθέσεις που ταυτόχρονα επιβάλουν την επίτευξη συγκεκριµένης απόδοσης. ii. Προϋποθέσεις που δεν σχετίζονται µε τη λήψη υπηρεσιών από την επιχείρηση. Σελίδα 12 από σελίδες 36
Επιπλέον, για κάθε µια από τις ανωτέρω κατηγορίες, καθορίζονται διακριτοί κανόνες προσδιορισµού της εύλογης αξίας των παροχών κατά την ηµεροµηνία χορήγησής τους καθώς και του λογιστικού χειρισµού στις περιπτώσεις µη επίτευξης των προϋποθέσεων που έχουν τεθεί. Η εταιρεία δεν αναµένει ότι αυτή η τροποποίηση θα έχει επίδραση στις οικονοµικές της καταστάσεις. Τροποποίηση του ιεθνούς Λογιστικού Προτύπου ( ΛΠ) 27 Ενοποιηµένες και Ιδιαίτερες Οικονοµικές Καταστάσεις και του ιεθνούς Προτύπου Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης (.Π.Χ.Π.) 3 Συνενώσεις Επιχειρήσεων - Ισχύουν για συνενώσεις επιχειρήσεων που η ηµεροµηνία απόκτησης αφορά χρήσεις µε έναρξη από την 1η Ιουλίου 2009. Οι σηµαντικότερες αλλαγές που επιφέρουν τα τροποποιηµένα πρότυπα, τα οποία εκδόθηκαν την 10η Ιανουαρίου 2008, συνοψίζονται στα εξής: i. Στις περιπτώσεις µεταβολής του ποσοστού συµµετοχής σε µια επιχείρηση, µε την οποία είτε αποκτάται είτε χάνεται ο έλεγχος, η αξία της επένδυσης που υπήρχε πριν τη µεταβολή του ποσοστού ή αυτής που τυχόν απέµεινε αντίστοιχα, πρέπει να αποτιµάται στην εύλογη αξία µε τη διαφορά να καταχωρείται στα αποτελέσµατα. ii. ίνεται η δυνατότητα της αποτίµησης των δικαιωµάτων τρίτων, κατά την αρχική αναγνώριση, στην εύλογη αξία τους. Επίσης τα δικαιώµατα τρίτων θα απορροφούν πλέον, το σύνολο των ζηµιών που τους αναλογεί. iii. Ενδεχόµενο τίµηµα εξαγοράς µιας επιχείρησης, αναγνωρίζεται ως υποχρέωση και αποτιµάται στην εύλογη αξία. iv. Τα έξοδα που σχετίζονται µε τη διαδικασία εξαγοράς, δεν αποτελούν πλέον συστατικό του συνολικού τιµήµατος εξαγοράς, αλλά θα καταχωρούνται στα αποτελέσµατα χρήσης Επίσης καθορίζεται ρητά πλέον, ότι τυχόν διαφορά που προκύπτει κατά τη µεταβολή ποσοστών σε µια θυγατρική εταιρεία, στην οποία εξακολουθεί να υπάρχει έλεγχος, µεταξύ του τιµήµατος και της καθαρής θέσης που αντιστοιχεί στο ποσοστό µεταβολής, καταχωρείται απευθείας στην καθαρή θέση.. Η ανωτέρω τροποποίηση δεν έχει εφαρµογή στις οικονοµικές καταστάσεις της εταιρείας. ιεθνές Πρότυπο Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης (.Π.Χ.Π.) 8 Τοµείς λειτουργίας Ισχύει για χρήσεις µε έναρξη από την 1η Ιανουαρίου 2009. Το ΠΧΠ 8 αντικαθιστά το ΛΠ 14, προβλέπει τη γνωστοποίηση συγκεκριµένων περιγραφικών και οικονοµικών πληροφοριών ως αναφορά τους τοµείς λειτουργίας και αυξάνει τις απαιτήσεις στις ήδη ισχύουσες γνωστοποιήσεις. Η Εταιρεία εκτιµά πως το πρότυπο αυτό δεν θα επιφέρει αλλαγές στις οικονοµικές της καταστάσεις. ιερµηνείες που εφαρµόζονται µετά από τη χρήση 31 εκεµβρίου 2008 ιερµηνεία 13 Προγράµµατα Επιβράβευσης Πελατών - Ισχύει για χρήσεις µε έναρξη από την 1η Ιουλίου 2008 Η ιερµηνεία 13 διευκρινίζει το λογιστικό χειρισµό που υποχρεούνται να ακολουθούν οι επιχειρήσεις που χορηγούν κάποιας µορφής επιβράβευση πιστότητας (loyalty award credits) σε πελάτες που αγοράζουν αγαθά ή υπηρεσίες. Η ιερµηνεία δεν έχει εφαρµογή στην Εταιρεία. ιερµηνεία 15 Συµφωνίες για την κατασκευή ακίνητης περιουσίας - Ισχύει για χρήσεις µε έναρξη από την 1η Ιανουαρίου 2009 Η διερµηνεία αναφέρεται στους υφιστάµενους διαφορετικούς λογιστικούς χειρισµούς αναφορικά µε πωλήσεις ακίνητης περιουσίας (.Λ.Π. 18 &.Λ.Π. 11). Η διερµηνεία αποσαφηνίζει ποιο πρότυπο πρέπει να εφαρµοστεί σε κάθε περίπτωση. Η διερµηνεία δεν έχει εφαρµογή στην Εταιρεία. ιερµηνεία 16 Αντιστάθµιση καθαρής επένδυσης σε επιχείρηση του εξωτερικού - Ισχύει για χρήσεις µε έναρξη από την 1η Οκτωβρίου 2008 Η διερµηνεία έχει εφαρµογή σε εταιρείες που αντισταθµίζουν τον κίνδυνο ξένου νοµίσµατος που προκύπτει από καθαρή επένδυση σε επιχείρηση του εξωτερικού και πληρεί τους όρους για λογιστική αντιστάθµισης σύµφωνα µε το.λ.π. 39. ίνονται οδηγίες για τον τρόπο µε τον οποίο µια εταιρεία πρέπει να καθορίσει τα ποσά που αναταξινοµούνται από τα ίδια κεφάλαια στα αποτελέσµατα τόσο για το µέσο αντιστάθµισης όσο και για το αντισταθµισµένο στοιχείο. Η διερµηνεία δεν έχει εφαρµογή στην Εταιρεία. Σελίδα 13 από σελίδες 36
2.3 Μετατροπή ξένων νοµισµάτων Η Εταιρεία τηρεί λογιστικά βιβλία σε Ευρώ. Συναλλαγές που γίνονται σε ξένα νοµίσµατα µετατρέπονται σε Ευρώ µε βάση την επίσηµη τιµή του ξένου νοµίσµατος που ισχύει την ηµέρα της συναλλαγής. Κατά την ηµέρα του Ισολογισµού, οι απαιτήσεις και υποχρεώσεις σε ξένα νοµίσµατα µετατρέπονται σε Ευρώ µε βάση την επίσηµη τιµή του ξένου νοµίσµατος που ισχύει την αντίστοιχη ηµεροµηνία. Τα κέρδη ή οι ζηµίες από συναλλαγµατικές διαφορές περιλαµβάνονται στις Καταστάσεις Αποτελεσµάτων. 2.4 Ενσώµατα περιουσιακά στοιχεία Τα ενσώµατα περιουσιακά στοιχεία αποτιµώνται στο ιστορικό κόστος κτήσεως µειωµένα µε τις σωρευµένες αποσβέσεις. Το κόστος κτήσεως περιλαµβάνει όλες τις άµεσα επιρριπτέες δαπάνες για την απόκτηση των στοιχείων. Οι επισκευές και οι συντηρήσεις καταχωρούνται στα αποτελέσµατα της χρήσης που πραγµατοποιούνται. Σηµαντικές µεταγενέστερες προσθήκες και βελτιώσεις κεφαλαιοποιούνται στο κόστος των σχετικών παγίων εφόσον προσαυξάνουν την ωφέλιµη ζωή ή και την παραγωγική δυναµικότητα του παγίου ή µειώνουν το κόστος λειτουργίας του. Οι αποσβέσεις των πάγιων στοιχείων υπολογίζονται µε τη σταθερή µέθοδο µέσα στην ωφέλιµη ζωή τους που έχει ως εξής: - Κτίρια σε ακίνητα τρίτων Με βάση τα έτη µίσθωσης - Μηχανήµατα & λοιπός µηχανολογικός εξοπλισµός 7-8 Έτη - Μεταφορικά µέσα 5-7 Έτη - Έπιπλα και λοιπός εξοπλισµός 3-7 Έτη Οι υπολειµµατικές αξίες και οι ωφέλιµες ζωές των ενσώµατων παγίων υπόκεινται σε επανεξέταση σε κάθε ετήσιο ισολογισµό. Όταν οι λογιστικές αξίες των ενσώµατων παγίων υπερβαίνουν την ανακτήσιµη αξία τους, οι διαφορές (αποµείωση) καταχωρούνται ως έξοδα στ αποτελέσµατα. Κατά την απόσυρση ή πώληση κάποιου περιουσιακού στοιχείου, το σχετικό κόστος και οι σωρευµένες αποσβέσεις διαγράφονται από τους αντίστοιχους λογαριασµούς τη χρονική περίοδο της απόσυρσης ή της πώλησης και τα σχετικά κέρδη ή οι ζηµίες αναγνωρίζονται στα αποτελέσµατα χρήσης. 2.5 Άϋλα περιουσιακά στοιχεία Λογισµικά προγράµµατα Τα λογισµικά προγράµµατα αφορούν το κόστος αγοράς λογισµικού, υλικά, υπηρεσίες καθώς και κάθε δαπάνη που έχει πραγµατοποιηθεί κατά την ανάπτυξη λογισµικού προκειµένου αυτό να τεθεί σε καθεστώς λειτουργίας. Οι δαπάνες που ενισχύουν ή επεκτείνουν την απόδοση των προγραµµάτων λογισµικού πέρα από τις αρχικές προδιαγραφές τους, αναγνωρίζονται ως κεφαλαιουχική δαπάνη που προστίθεται στο αρχικό κόστος του λογισµικού. Το κόστος αγοράς και ανάπτυξης λογισµικού που αναγνωρίζεται ως άϋλο περιουσιακό στοιχείο αποσβένεται χρησιµοποιώντας τη σταθερή µέθοδο κατά τη διάρκεια της ωφέλιµης ζωής του (3-4 έτη). Έξοδα ερευνών και ανάπτυξης νέων προϊόντων Τα έξοδα ερευνών και ανάπτυξης νέων προϊόντων αφορούν, δαπάνες προσωπικού, σχεδιασµού συνταγών, δοκιµών και δηµιουργικών εργασιών για περιέκτες και υλικά συσκευασίας για περίπου 90 προϊόντα που βρίσκονται σε διάφορα στάδια εξέλιξης στις εξής κατηγορίες: βιολογικά τρόφιµα (6), τρόφιµα (39), παραφαρµακευτικά (4), καλλυντικά (20), λαογραφικά (18). Από τα προϊόντα που είναι σε εξέλιξη τα 22 κυκλοφόρησαν εντός της χρήσης, ενώ επιπλέον 40 θα κυκλοφορήσουν εντός του 2009. Τα νέα προϊόντα εµπλουτίζουν το προϊοντικό µείγµα των καταστηµάτων mastihashop και αναµένεται να βελτιώσουν τη µικτή και καθαρή κερδοφορία της εταιρείας. Ειδικότερα τα βιολογικά προϊόντα µαστίχας (2 εντός της χρήσης) αποτελούν νέα κατηγορία προϊόντων που θα επιτρέψει στην εταιρεία να διεισδύσει σε νέες, ειδικές και γεωγραφικές αγορές. Τα βιολογικά προϊόντα αναµένεται να γίνουν 8 µέχρι το τέλος του 2009. Επιπλέον στις δαπάνες της κατηγορίας περιλαµβάνεται ποσοτική και ποιοτική έρευνα που αφορά στους καταναλωτές µαστίχας αλλά και στους πελάτες των καταστηµάτων mastihashop µε σκοπό την αναλυτική περιγραφή και προσδιορισµό του προφίλ των πελατών της εταιρείας και βεβαίως τη σχετική προσαρµογή των νέων προϊόντων. Τέλος στις δαπάνες εντάσσεται και πιλοτική µελέτη (αρχιτεκτονική και φωτισµού) που αφορά στα νέα καταστήµατα mastihashop που αποτελούν και το βασικό αποδέκτη των νέων προϊόντων. Η µελέτη ενσωµατώνει τόσο διαρκείς εταιρικές ανάγκες όσο και ευρήµατα της έρευνας αγοράς µε σκοπό τη µείωση του κόστους ίδρυσης νέων καταστηµάτων µε franchise. Τα έξοδα ερευνών και ανάπτυξης νέων προϊόντων αποσβένονται, χρησιµοποιώντας τη σταθερή µέθοδο, εντός πενταετίας από τη δηµιουργίας τους. Σελίδα 14 από σελίδες 36
2.6 Αποµείωση αξίας περιουσιακών στοιχείων ενεργητικού Οι ενσώµατες ακινητοποιήσεις και τα άλλα µη κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού εξετάζονται για πιθανή ζηµία αποµειώσεως, όποτε γεγονότα ή αλλαγές στις περιστάσεις δείχνουν ότι η λογιστική αξία τους µπορεί να µην είναι ανακτήσιµη. Οποτεδήποτε η λογιστική αξία κάποιου περιουσιακού στοιχείου υπερβαίνει το ανακτήσιµο ποσό του, η αντίστοιχη ζηµία αποµείωσής του, καταχωρείται στα αποτελέσµατα χρήσης. Η ανακτήσιµη αξία ενός περιουσιακού στοιχείου είναι το µεγαλύτερο ποσό µεταξύ της εκτιµώµενης καθαρής τιµής πώλησης και της αξίας χρήσεως (value in use). Καθαρή αξία πώλησης θεωρείται η εφικτή πρόσοδος από την πώληση ενός περιουσιακού στοιχείου στα πλαίσια µιας αµφοτεροβαρούς συναλλαγής στην οποία τα µέρη έχουν πλήρη γνώση και προσχωρούν οικειοθελώς, µετά από την αφαίρεση κάθε πρόσθετου άµεσου κόστους διάθεσης του περιουσιακού στοιχείου, ενώ, αξία εν χρήσει είναι η παρούσα αξία των εκτιµώµενων µελλοντικών ταµιακών ροών που αναµένεται να πραγµατοποιηθούν από τη συνεχή χρήση ενός περιουσιακού στοιχείου και από τη διάθεσή του στο τέλος της εκτιµώµενης ωφέλιµης ζωής του. Αν µια επιχείρηση δεν έχει τη δυνατότητα να εκτιµήσει το ανακτήσιµο ποσό ενός περιουσιακού στοιχείου για το οποίο υπάρχει ένδειξη αποµείωσης της αξίας του, τότε προσδιορίζει το ανακτήσιµο ποσό της µονάδας που δηµιουργεί ταµιακές ροές στην οποία ανήκει το περιουσιακό στοιχείο. Αντιλογισµός ζηµίας αποµείωσης της αξίας περιουσιακών στοιχείων που λογίσθηκε σε προηγούµενα έτη, γίνεται µόνο όταν υπάρχουν ικανές ενδείξεις ότι η αποµείωση αυτή δεν υπάρχει πλέον ή έχει µειωθεί. Στις περιπτώσεις αυτές ο ανωτέρω αντιλογισµός αναγνωρίζεται ως έσοδο. Η ιοίκηση εκτιµά ότι δεν υπάρχει θέµα απαξίωσης του πάγιου εξοπλισµού της εταιρείας και ως εκ τούτου δεν έχει πραγµατοποιήσει υπολογισµό των ανακτήσιµων ποσών των περιουσιακών της στοιχείων. 2.7 Χρηµατοοικονοµικά µέσα Οι επενδύσεις της εταιρείας ταξινοµούνται στις παρακάτω κατηγορίες µε βάση το σκοπό για τον οποίο αποκτήθηκαν. Η ιοίκηση αποφασίζει την κατάλληλη ταξινόµηση της επένδυσης κατά το χρόνο απόκτησης της επένδυσης και επανεξετάζει την ταξινόµηση σε κάθε ηµεροµηνία παρουσίασης. δάνεια και απαιτήσεις, χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία στην εύλογη αξία µέσω των αποτελεσµάτων, διαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά στοιχεία, και επενδύσεις διακρατούµενες µέχρι τη λήξη. άνεια και Απαιτήσεις Τα δάνεια και οι απαιτήσεις είναι µη παράγωγα χρηµατοοικονοµικά στοιχεία του ενεργητικού µε σταθερές και προσδιοριστέες καταβολές και τα οποία δεν έχουν χρηµατιστηριακή τιµή σε ενεργό αγορά. ηµιουργούνται όταν η εταιρεία παρέχει χρήµατα, προϊόντα ή υπηρεσίες απευθείας σε έναν οφειλέτη χωρίς πρόθεση εµπορικής εκµετάλλευσης. Τα δάνεια και οι απαιτήσεις αποτιµώνται στο αποσβεσµένο κόστος βάσει της µεθόδου του πραγµατικού επιτοκίου µείον κάθε πρόβλεψη για αποµείωση. Κάθε µεταβολή στην αξία των δανείων και απαιτήσεων αναγνωρίζεται στα αποτελέσµατα όταν τα δάνεια και οι απαιτήσεις διαγράφονται ή υφίστανται µείωση της αξίας τους καθώς και κατά τη διενέργεια της απόσβεσης. Για ορισµένες απαιτήσεις πραγµατοποιείται έλεγχος για τυχόν αποµείωση τους ανά µεµονωµένη απαίτηση (για παράδειγµα για κάθε πελάτη ξεχωριστά) στις περιπτώσεις όπου η είσπραξη της απαίτησης έχει χαρακτηρισθεί εκπρόθεσµη κατά την ηµεροµηνία των οικονοµικών καταστάσεων ή σε περιπτώσεις όπου αντικειµενικά στοιχεία υποδεικνύουν την ανάγκη για αποµείωση τους. Οι λοιπές απαιτήσεις οµαδοποιούνται και ελέγχονται για τυχόν αποµείωση τους στο σύνολο τους. Οι οµάδες έχουν σαν κοινό χαρακτηριστικό τη γεωγραφική κατανοµή, τον κλάδο δραστηριότητας των αντισυµβαλλόµενων και, εάν υπάρχουν, άλλα κοινά χαρακτηριστικά πιστωτικού κινδύνου που τους χαρακτηρίζουν. Οι απαιτήσεις και τα δάνεια περιλαµβάνονται στα κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία, εκτός αυτών που λήγουν µετά την πάροδο 12 µηνών από την ηµεροµηνία ισολογισµού. Αυτά χαρακτηρίζονται σαν Μη Κυκλοφοριακά Στοιχεία Ενεργητικού. Στον ισολογισµό ταξινοµούνται σαν «Πελάτες και Λοιπές εµπορικές απαιτήσεις» Χρηµατοοικονοµικά Περιουσιακά Στοιχεία ή Χρηµατοοικονοµικές Υποχρεώσεις στην εύλογη αξία µέσω των αποτελεσµάτων Η κατηγορία αυτή έχει τρεις υποκατηγορίες: χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που κατέχονται για εµπορία, αυτά που προσδιορίστηκαν σε αυτή την κατηγορία κατά την έναρξη και παράγωγα. Περιουσιακά στοιχεία ενεργητικού αυτής της κατηγορίας ταξινοµούνται στο κυκλοφορούν ενεργητικό αν κατέχονται για εµπορία ή αν αναµένεται να πωληθούν εντός 12 µηνών από την ηµεροµηνία ισολογισµού. H εταιρεία δεν κατείχε επενδύσεις αυτής της κατηγορίας. ιαθέσιµα προς πώληση Χρηµατοοικονοµικά Στοιχεία Τα διαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά στοιχεία περιλαµβάνουν µη παράγωγα χρηµατοοικονοµικά στοιχεία τα οποία ταξινοµούνται σαν διαθέσιµα προς πώληση ή δεν πληρούν τα κριτήρια να ταξινοµηθούν σε άλλες κατηγορίες χρηµατοοικονοµικών στοιχείων. Όλα τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που εντάσσονται στην κατηγορία αυτή αποτιµώνται στην εύλογη αξία, εφόσον αυτή µπορεί να προσδιοριστεί Σελίδα 15 από σελίδες 36
αξιόπιστα, µε τις µεταβολές στην αξία τους να αναγνωρίζονται στα ίδια κεφάλαια, µετά από τον υπολογισµό κάθε επίδρασης από φόρους. Κατά την πώληση ή την αποµείωση των διαθέσιµων προς πώληση περιουσιακών στοιχείων, τα σωρευτικά κέρδη ή ζηµίες που είχαν αναγνωριστεί στα ίδια κεφάλαια αναγνωρίζονται στην κατάσταση αποτελεσµάτων. H εταιρεία δεν κατείχε επενδύσεις αυτής της κατηγορίας. ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις Οι διακρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις είναι µη παράγωγα χρηµατοοικονοµικά στοιχεία µε καθορισµένες ή προσδιοριζόµενες πληρωµές και καθορισµένη λήξη. Τα χρηµατοοικονοµικά στοιχεία χαρακτηρίζονται σαν διακρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις εφόσον η ιοίκηση της εταιρείας έχει την πρόθεση και τη δυνατότητα να τα διακρατήσει µέχρι τη λήξη τους. Η εταιρεία δεν έχει στην κατοχή της διακρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις. Εύλογες αξίες Οι εύλογες αξίες των χρηµατοοικονοµικών στοιχείων ενεργητικού που είναι διαπραγµατεύσιµα σε ενεργές αγορές προσδιορίζονται από τις τρέχουσες τιµές ζήτησης. Για τα µη διαπραγµατεύσιµα στοιχεία οι εύλογες αξίες προσδιορίζονται µε τη χρήση τεχνικών αποτίµησης όπως ανάλυση πρόσφατων συναλλαγών, συγκρίσιµων στοιχείων που διαπραγµατεύονται και προεξόφληση ταµιακών ροών. Οι µη διαπραγµατεύσιµοι σε ενεργό αγορά συµµετοχικοί τίτλοι που έχουν ταξινοµηθεί στην κατηγορία ιαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά στοιχεία και των οποίων η εύλογη αξία δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί µε αξιοπιστία αποτιµώνται στο κόστος κτήσης τους. Σε κάθε ηµεροµηνία ισολογισµού η εταιρεία εκτιµά αν υπάρχουν αντικειµενικές ενδείξεις που να οδηγούν στο συµπέρασµα ότι τα χρηµατοοικονοµικά στοιχεία του ενεργητικού έχουν υποστεί αποµείωση. Για µετοχές εταιρειών που έχουν ταξινοµηθεί ως χρηµατοοικονοµικά στοιχεία διαθέσιµα προς πώληση, τέτοια ένδειξη συνιστά η σηµαντική ή παρατεταµένη µείωση της εύλογης αξίας σε σχέση µε το κόστος κτήσεως. Αν στοιχειοθετείται αποµείωση, η σωρευµένη στα ίδια κεφάλαια ζηµία που είναι η διαφορά µεταξύ κόστους κτήσεως και εύλογης αξίας, µεταφέρεται στα αποτελέσµατα. 2.8 Ενοποίηση Συνδεµένες: Είναι οι επιχειρήσεις αυτές πάνω στις οποίες η εταιρεία µπορεί να ασκήσει σηµαντική επιρροή αλλά δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν είτε θυγατρικές είτε συµµετοχή σε κοινοπραξία. Οι παραδοχές που χρησιµοποιήθηκαν από την εταιρεία συνιστούν ότι το κατεχόµενο ποσοστό µεταξύ 20% και 50% των δικαιωµάτων ψήφου µιας εταιρείας υποδηλώνει σηµαντική επιρροή πάνω στην εταιρεία αυτή. Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις αρχικά αναγνωρίζονται στο κόστος και κατόπιν θεωρούνται ότι χρησιµοποιούν τη µέθοδο της καθαρής θέσης. Στο τέλος κάθε χρήσης, το κόστος αυξάνεται µε την αναλογία της επενδύτριας επιχείρησης στις µεταβολές της καθαρής θέσης της επενδυόµενης επιχείρησης και µειώνεται µε τα λαµβανόµενα από τη συγγενή µερίσµατα. 2.9 Αποθέµατα Τα αποθέµατα (εµπορεύµατα, έτοιµα προϊόντα, πρώτες και βοηθητικές ύλες, υλικά συσκευασίας και αναλώσιµα υλικά) αποτιµώνται στη χαµηλότερη αξία µεταξύ κόστους κτήσεως και καθαρής ρευστοποιήσιµης αξίας. Το κόστος των ετοίµων προϊόντων περιλαµβάνει, το κόστος των υλικών, το άµεσο εργατικό κόστος και αναλογία του γενικού κοινού κόστους παραγωγής. Κόστος δανεισµού δεν περιλαµβάνεται στο κόστος κτήσεως των αποθεµάτων. 2.10 Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα Τα ταµιακά διαθέσιµα και ταµιακά ισοδύναµα περιλαµβάνουν τα µετρητά, τις καταθέσεις όψεως και τις άµεσα ρευστοποιήσιµες επενδύσεις. 2.11 Μετοχικό κεφάλαιο Οι κοινές µετοχές κατατάσσονται στα ίδια κεφάλαια. Άµεσα κόστη για την έκδοση µετοχών, εµφανίζονται αφαιρετικά του υπέρ το άρτιο κεφαλαίου αφαιρουµένου του σχετικού φορολογικού οφέλους. 2.12 Χρηµατοοικονοµικές Υποχρεώσεις Οι χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις της εταιρείας περιλαµβάνουν τραπεζικά δάνεια και λογαριασµούς εµπορικών και άλλου είδους υποχρεώσεων. (α) ανεισµός Τα δάνεια καταχωρούνται αρχικά στην εύλογη αξία τους, µειωµένα µε τα τυχόν άµεσα έξοδα για την πραγµατοποίηση της συναλλαγής. Μεταγενέστερα αποτιµώνται στο αναπόσβεστο κόστος βάσει της µεθόδου του πραγµατικού επιτοκίου. Τυχόν διαφορά µεταξύ του εισπραχθέντος ποσού (καθαρό από Σελίδα 16 από σελίδες 36
σχετικά έξοδα) και της αξίας εξόφλησης αναγνωρίζεται στα αποτελέσµατα κατά τη διάρκεια του δανεισµού βάσει της µεθόδου του πραγµατικού επιτοκίου. Τα δάνεια ταξινοµούνται ως βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις εκτός εάν η εταιρεία έχει το δικαίωµα να αναβάλλει την εξόφληση της υποχρέωσης για τουλάχιστον 12 µήνες από την ηµεροµηνία του ισολογισµού. (β) Λοιπές χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις Οι χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις της εταιρείας (εκτός των δανείων) απεικονίζονται στον Ισολογισµό, στο κονδύλι Λοιπές Μακροπρόθεσµες Υποχρεώσεις καθώς και στα κονδύλια Προµηθευτές και Λοιπές υποχρεώσεις και «Λοιπές Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις». Οι χρηµατοοικονοµικές υποχρεώσεις αναγνωρίζονται όταν η εταιρεία συµµετέχει σε µια συµβατική συµφωνία του χρηµατοοικονοµικού µέσου και διαγράφονται όταν η εταιρεία απαλλάσσεται από την υποχρέωση ή αυτή ακυρώνεται ή λήγει. Οι τόκοι αναγνωρίζονται ως έξοδο στο κονδύλι των Χρηµατοοικονοµικών Εξόδων στην Κατάσταση Αποτελεσµάτων. Οι υποχρεώσεις από χρηµατοοικονοµικές µισθώσεις αποτιµώνται στην αρχική αξία µείον το ποσό του κεφαλαίου των χρηµατοοικονοµικών εξοφλήσεων. Οι εµπορικές υποχρεώσεις αναγνωρίζονται αρχικώς στην ονοµαστική τους αξία και ακολούθως αποτιµώνται στο αποσβεσµένο κόστος µείον τις καταβολές διακανονισµού. Τα µερίσµατα στους µετόχους περιλαµβάνονται στο κονδύλι Λοιπές Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις, όταν εγκρίνονται από τη Γενική Συνέλευση των Μετόχων. Τα κέρδη και οι ζηµίες αναγνωρίζονται στην Κατάσταση Αποτελεσµάτων όταν οι υποχρεώσεις διαγράφονται καθώς και µέσω της διενέργειας αποσβέσεων. Όταν µια υπάρχουσα χρηµατοοικονοµική υποχρέωση ανταλλάσσεται µε µια άλλη υποχρέωση διαφορετικής µορφής µε τον ίδιο δανειστή αλλά ουσιαστικά µε διαφορετικούς όρους, ή οι όροι µιας υφιστάµενης υποχρέωσης τροποποιούνται σηµαντικά, όπως µια ανταλλαγή ή τροποποίηση, αυτή αντιµετωπίζεται σαν εξόφληση της αρχικής υποχρέωσης και αναγνώριση µιας νέας υποχρέωσης. Κάθε διαφορά στις αντίστοιχες λογιστικές αξίες αναγνωρίζεται στα αποτελέσµατα. 2.13 Κρατικές επιχορηγήσεις Οι κρατικές επιχορηγήσεις καταχωρούνται στην εύλογη αξία τους όταν υπάρχει εύλογη βεβαιότητα ότι η επιχορήγηση θα εισπραχθεί και η εταιρεία θα συµµορφωθεί µε όλους τους προβλεπόµενους όρους. Κρατικές επιχορηγήσεις που αφορούν κόστη, αναβάλλονται και καταχωρούνται στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων µέσα σε µια περίοδο τέτοια ώστε να υπάρχει αντιστοίχηση µε τα κόστη που προορίζονται να αποζηµιώσουν. Οι κρατικές επιχορηγήσεις που σχετίζονται µε την αγορά ενσώµατων παγίων, περιλαµβάνονται στις µακροπρόθεσµες υποχρεώσεις ως αναβαλλόµενες κρατικές επιχορηγήσεις και µεταφέρονται ως έσοδα στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων µε τη σταθερή µέθοδο στην αναµενόµενη ωφέλιµη ζωή των σχετικών περιουσιακών στοιχείων. 2.14 Φόρος εισοδήµατος (τρέχων και αναβαλλόµενος) Η επιβάρυνση της χρήσεως µε φόρους εισοδήµατος αποτελείται από τους τρέχοντες φόρους και τους αναβαλλόµενους φόρους, δηλαδή τους φόρους (ή τις φορολογικές ελαφρύνσεις), που σχετίζονται µε τα απεικονιζόµενα στην τρέχουσα χρήση κέρδη (ή ζηµίες), αλλά τα οποία θα καταλογισθούν σε µελλοντικές χρήσεις. Ο φόρος εισοδήµατος καταχωρείται στα Αποτελέσµατα, εκτός του φόρου εκείνου, που αφορά συναλλαγές που καταχωρήθηκαν απευθείας στα ίδια κεφάλαια. Στην περίπτωση αυτή καταχωρείται απευθείας, κατά ανάλογο τρόπο, στα ίδια κεφάλαια. Οι τρέχοντες φόροι εισοδήµατος είναι οι πληρωτέοι φόροι, επί του φορολογητέου εισοδήµατος της χρήσεως βάσει των θεσπισµένων συντελεστών φόρου κατά την ηµεροµηνία ισολογισµού. Οι αναβαλλόµενοι φόροι εισοδήµατος, αφορούν περιπτώσεις προσωρινών διαφορών µεταξύ φορολογικής αναγνώρισης στοιχείων Ενεργητικού και Παθητικού και αναγνώρισής τους για σκοπούς σύνταξης των οικονοµικών καταστάσεων. Οι αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις αναγνωρίζονται για όλες τις εκπεστέες φορολογικές διαφορές και τις αχρησιµοποίητες φορολογικές ζηµίες κατά την έκταση που είναι πιθανό ότι θα υπάρξει επαρκές φορολογικό εισόδηµα για να καλύψει τις προσωρινές διαφορές. Η αξία των αναβαλλόµενων φορολογικών απαιτήσεων ελέγχεται σε κάθε ηµεροµηνία ισολογισµού και µειώνεται κατά την έκταση που δεν αναµένεται να υπάρξει επαρκές φορολογητέο εισόδηµα, που θα καλύψει την αναβαλλόµενη φορολογική απαίτηση. 2.15 Παροχές σε εργαζόµενους (α) Βραχυπρόθεσµες παροχές Οι βραχυπρόθεσµες παροχές προς το προσωπικό σε χρήµα και σε είδος, καταχωρούνται ως έξοδο όταν καθίστανται δουλευµένες. Σελίδα 17 από σελίδες 36
(β) Παροχές µετά την έξοδο από την υπηρεσία Οι υποχρεώσεις που απορρέουν από προγράµµατα καθορισµένων παροχών στο προσωπικό υπολογίζονται στην προεξοφληµένη αξία των µελλοντικών παροχών προς το προσωπικό που έχουν καταστεί δεδουλευµένες κατά την ηµεροµηνία ισολογισµού. Η δέσµευση της καθορισµένης παροχής υπολογίζεται ετησίως από ανεξάρτητο αναλογιστή µε τη χρήση της µεθόδου της προβεβληµένης πιστωτικής µονάδος (projected unit credit method). Το καθαρό κόστος της χρήσεως περιλαµβάνεται στα αποτελέσµατα και αποτελείται από την παρούσα αξία των παροχών που κατέστησαν δεδουλευµένες κατά τη διάρκεια της χρήσεως, τον εκτοκισµό της µελλοντικής υποχρέωσης, το κατοχυρωµένο κόστος προϋπηρεσίας και τα αναλογιστικά κέρδη ή ζηµίες. 2.16 Αναγνώριση εσόδων και εξόδων Τα έσοδα περιλαµβάνουν την εύλογη αξία των πωλήσεων αγαθών και παροχής υπηρεσιών, καθαρά από τους ανακτώµενους φόρους, εκπτώσεις και επιστροφές. Η αναγνώριση των εσόδων γίνεται ως εξής: (α) Πωλήσεις αγαθών Οι πωλήσεις αγαθών αναγνωρίζονται όταν η εταιρεία παραδίδει τα αγαθά στους πελάτες, τα γίνονται αποδεκτά από αυτούς και η είσπραξη της απαίτησης είναι εύλογα εξασφαλισµένη. αγαθά (β) Παροχή υπηρεσιών Τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών λογίζονται µε βάση το στάδιο ολοκλήρωσης της υπηρεσίας σε σχέση µε το εκτιµώµενο συνολικό κόστος της. (γ) Έσοδα από τόκους Τα έσοδα από τόκους αναγνωρίζονται βάσει χρονικής αναλογίας και µε τη χρήση του πραγµατικού επιτοκίου. (δ) Μερίσµατα Τα έσοδα από µερίσµατα αναγνωρίζονται κατά την ηµεροµηνία έγκρισης της διανοµής τους. Τα έξοδα αναγνωρίζονται στα αποτελέσµατα σε δεδουλευµένη βάση. Οι πληρωµές που πραγµατο-ποιούνται για λειτουργικές µισθώσεις καταχωρούνται στα αποτελέσµατα ως έξοδο, κατά το χρόνο χρήσεως του µισθίου. 2.17 Κέρδη ανά µετοχή Τα βασικά και αποµειωµένα κέρδη ανά µετοχή, υπολογίζονται διαιρώντας τα καθαρά κέρδη µε το µέσο σταθµικό αριθµό µετοχών κάθε χρήσης. 2.18 ιανοµή µερισµάτων Τα µερίσµατα που διανέµονται στους µετόχους, απεικονίζονται ως υποχρέωση τη χρονική στιγµή κατά την οποία εγκρίνονται από τη Γενική Συνέλευση των Μετόχων. 2.19 Μισθώσεις Οι µισθώσεις ενσώµατων πάγιων όπου η εταιρεία έχει ουσιαστικά όλους τους κινδύνους και τις ανταµοιβές της ιδιοκτησίας, ταξινοµούνται ως χρηµατοδοτικές µισθώσεις. Οι χρηµατοδοτικές µισθώσεις κεφαλαιοποιούνται κατά τη σύναψη της µίσθωσης, µε τη χαµηλότερη αξία µεταξύ εύλογης αξίας των µισθωµένων ενσώµατων παγίων και της παρούσης αξίας των ελάχιστων µισθωµάτων. Κάθε µίσθωµα κατανέµεται στην υποχρέωση και στο χρηµατοοικονοµικό έξοδο, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ένα σταθερό επιτόκιο πάνω στην ανεξόφλητη υποχρέωση. Η υποχρέωση για τα πληρωτέα µισθώµατα καθαρή από το χρηµατοοικονοµικό κόστος, περιλαµβάνεται στα δάνεια. Οι τόκοι καταχωρούνται στην κατάσταση λογαριασµού αποτελεσµάτων κατά τη διάρκεια της περιόδου της µίσθωσης έτσι ώστε να υπάρχει ένα σταθερό περιοδικό επιτόκιο για το υπόλοιπο της υποχρέωσης σε κάθε ηµεροµηνία ισολογισµού. 2.20 Συγκριτικά στοιχεία Όπου κρίνεται απαραίτητο τα συγκριτικά στοιχεία της προηγούµενης χρήσεως αναπροσαρµόζονται για να καλύψουν αλλαγές στην παρουσίαση της τρέχουσας χρήσεως. ιαφορές που παρουσιάζονται µεταξύ των Σελίδα 18 από σελίδες 36
ποσών στις οικονοµικές καταστάσεις και των αντίστοιχων ποσών στις σηµειώσεις οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. 2.21 Χρηµατοοικονοµικός κίνδυνος Συναλλαγµατικός κίνδυνος Ο συναλλαγµατικός κίνδυνος είναι περιορισµένος διότι ο κύριος όγκος των δραστηριοτήτων της εταιρείας βρίσκεται στην Ελλάδα. Πιστωτικός κίνδυνος Η εταιρεία έχει σαφή πιστοδοτική πολιτική που εφαρµόζει µε συνέπεια. Η έκθεση σε πιστωτικούς κινδύνους παρακολουθείται και αξιολογείται διαρκώς, ώστε να τηρούνται τα όρια των χορηγούµενων πιστώσεων. Κίνδυνος ιακύµανσης Επιτοκίων Ο κίνδυνος µεταβολής των επιτοκίων προέρχεται κυρίως από τα µακροπρόθεσµα δάνεια. Η εταιρεία δε διαθέτει σηµαντικά µακροπρόθεσµα και βραχυπρόθεσµα δάνεια, εκτιµά δε πως δεν µπορεί να υπάρξει πρόβληµα από διακύµανση των επιτοκίων γι αυτό το διάστηµα και ως εκ τούτου δεν έχει προχωρήσει σε συµβάσεις παραγώγων για εξασφάλιση απ αυτόν τον κίνδυνο. 2.22 Σηµαντικές λογιστικές εκτιµήσεις και κρίσεις της διοικήσεως Η σύνταξη οικονοµικών καταστάσεων µε τα.π.χ.π., απαιτεί τη διενέργεια εκτιµήσεων και την υιοθέτηση παραδοχών, οι οποίες δύναται να επηρεάσουν τα λογιστικά υπόλοιπα των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, τις απαιτούµενες γνωστοποιήσεις για ενδεχόµενες απαιτήσεις και υποχρεώσεις κατά την ηµεροµηνία σύνταξης των οικονοµικών καταστάσεων καθώς επίσης και τα ποσά εσόδων και εξόδων που αναγνωρίσθηκαν κατά τη διάρκεια της λογιστικής περιόδου. Η χρήση της διαθέσιµης πληροφόρησης και η εφαρµογή υποκειµενικής κρίσης αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία για τη διενέργεια εκτιµήσεων. Τα µελλοντικά αποτελέσµατα ενδέχεται να διαφέρουν από τις ανωτέρω εκτιµήσεις, ενώ οι αποκλίσεις δύνανται να έχουν σηµαντική επίπτωση επί των οικονοµικών καταστάσεων. Οι εκτιµήσεις και οι κρίσεις της διοίκησης είναι υπό συνεχή επανεξέταση µε βάση τα ιστορικά δεδοµένα και προσδοκίες για τα µελλοντικά γεγονότα, που κρίνονται εύλογες σύµφωνα µε τα ισχύοντα. Σελίδα 19 από σελίδες 36
3. Σηµειώσεις στις Οικονοµικές Καταστάσεις 3.1 Ενσώµατες ακινητοποιήσεις Τα ενσώµατα πάγια περιουσιακά στοιχεία αναλύονται ως εξής: Κτίρια & τεχνικά έργα Μηχανήµατα-τεχν. εγκατ.& λοιπός µηχ/κός εξοπλισµός Μεταφορικά µέσα Έπιπλα και λοιπός εξοπλισµός Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση & προκαταβολές Σύνολο 1 Ιανουαρίου 2007 510.379 3.691 45.561 227.125 761.016 1.547.773 Προσθήκες 43.775 45.797-114.743-204.315 Πωλήσεις/ διαγραφές/µεταφορές 528.348 232.668 - - (761.016) - 31 εκεµβρίου 2007 1.082.502 282.156 45.561 341.868-1.752.088 1 Ιανουαρίου 2007 (159.017) (553) (22.168) (97.648) - (279.385) Αποσβέσεις χρήσεως (76.522) (29.736) (8.313) (41.301) - (155.871) 31 εκεµβρίου 2007 (235.539) (30.289) (30.480) (138.948) - (435.256) 1 Ιανουαρίου 2008 1.082.502 282.156 45.561 341.868-1.752.088 Προσθήκες 62.973 3.848 43.782 55.618 29.408 195.629 31 εκεµβρίου 2008 1.145.476 286.003 89.344 397.486 29.408 1.947.717 Συσσωρευµένες αποσβέσεις 1 Ιανουαρίου 2008 (235.539) (30.289) (30.480) (138.948) - (435.256) Αποσβέσεις χρήσεως (79.562) (31.426) (10.961) (51.834) (173.783) 31 εκεµβρίου 2008 (315.100) (61.715) (41.442) (190.782) - (609.039) Αναπόσβεστη αξία στις 31 εκεµβρίου 2007 846.964 251.867 15.081 202.920 0 1.316.832 Αναπόσβεστη αξία στις 31 εκεµβρίου 2008 830.375 224.289 47.902 206.704 0 1.338.678 Mεταφορικά µέσα, που περιλαµβάνονται στα παραπάνω, βάσει χρηµατοδοτικής µίσθωσης: Ποσά σε Ευρώ 31.12.2008 31.12.2007 Κόστος - κεφαλαιοποιηµένες χρηµατοδοτικές µισθώσεις 45.561 45.561 Συσσωρευµένες αποσβέσεις (38.792) (30.480) Κ αθαρή αναπόσβεστη αξία 6.769 15.081 εν υπάρχουν υποθήκες, προσηµειώσεις και οποιαδήποτε άλλα βάρη επί των ενσώµατων παγίων. 3.2 Άϋλα περιουσιακά στοιχεία Τα άϋλα περιουσιακά στοιχεία περιλαµβάνουν αγορασθέντα λογισµικά προγράµµατα. Σελίδα 20 από σελίδες 36