E.M.Π. ΣXOΛH APXITEKTONΩN AKAΔHMAΪKO ETOΣ 2007-08 TOMEIΣ I, II, III 9ο XEIMEPINO EΞAMHNO MAΘHMA: APXITEKTONIKOΣ ΣXEΔIAΣMOΣ 9: AΣTIKOΣ ΣXEΔIAΣMOΣ PAΠTH ΛIBAΔAKI ΠTEΛEA ΔHMOTIKO ΔIAMEPIΣMA AΛIΦEIPAΣ NOMAPXIA HΛEIAΣ KATOΛIΣΘHΣEIΣ εισήγηση: Ελένη Πορτάλιου
Oι κατολισθήσεις οφείλονται στην ανεξέλεγκτη ροή του νερού (απορροή μέσω ρεμάτων, ελεύθερη απορροή στο εσωτερικό οδικό δίκτυο, πρόβλημα στα αυλάκια του κεντρικού δρόμου κ.λπ.). Eπομένως, το μείζον πρόβλημα είναι η διευθέτηση των νερών.
Φλύσκης: σχηματισμός διαφορετικών πετρωμάτων, ψαμίτης + υλιόλιθος στην περίπτωση των 3 χωριών. Σε γενικές γραμμές δεν έχει φύγει ο φλύσκης, αλλά ο μανδύας του και απορρίματα από τις αποπλύσεις. Σοβαρό πρόβλημα υπάρχει στα ρέματα. Δεν ελέγχεται η ροή του νερού, έτσι πέφτει ανεξέλεγκτα στο δρόμο μεταφέροντας διάφορα υλικά. Πρέπει να γίνονται μικρές διευθετήσεις της κοίτης των ρεμάτων ένα είδος σκαλοπατιών (π.χ. κορμοφράγματα, ή συρματοκιβώτια) για να διασφαλίζεται η ήρεμη ροή του νερού και να αποφεύγεται το φάγωμα των πρανών και η μετακίνηση των αποσπώμενων υλικών από το πέτρωμα. Αν γίνουν αυτές οι διευθετήσεις, τα ακανόνιστα πλευρικά τοιχώματα των ρεμάτων θ αποκατασταθούν συν τω χρόνω μόνα τους. Έχουν φράξει όλοι οι οχετοί των ρεμάτων. Πρέπει να διορθωθούν ώστε να μεταφέρεται το νερό από το πάνω ρέμα στο κάτω με διευθέτηση κάτω από τον δρόμο.
Eπίσης, τα πλευρικά κανάλια των δρόμων αυλάκια πρέπει να διορθωθούν και να διατηρούνται καθαρά ώστε να συλλέγονται ομαλά τα νερά της βροχής. Kάθε αυλάκι πρέπει να τσιμεντώνεται και να βρίσκεται στην ψηλή πλευρά του δρόμου. Στα κατολισθαίνοντα εδάφη φυτεύουμε ακακίες με πυκνό ριζικό σύστημα κρατούν το έδαφος και δεν χρειάζονται πότισμα γιατί απορροφούν νερό από το υπέδαφος. Δεν τοποθετούμε φυτά με ανάγκη νερού στα πρανή που κινδυνεύουν από διάβρωση. Tο εσωτερικό οδικό δίκτυο των χωριών χρειάζεται να κατασκευάζεται με σκληρά υλικά και όχι απορροφητικά του νερού.
ΔIAMOPΦΩΣEIΣ OPIΩN Πέτρινοι τοίχοι με πρόβλεψη απορροής. Τοίχοι από μπετόν με οπές απορροής νερών. Συρματοκιβώτια: άριστη λύση. Δέχονται πιέσεις χωρίς να σπάσουν και επιτρέπουν να περνά το νερό. Oι δρόμοι έγιναν κατά το ήμισυ με εκσκαφές και κατά το ήμισυ με επιχωμάτωση. Έτσι υπάρχουν και οι ρηγματώσεις στα σημεία συνάντησης. Οι διαμορφώσεις αναβαθμών με καλλιέργειες στο πλάϊ του δρόμου προστατεύουν τον δρόμο. Επειδή οι ελαιώνες ήταν καθαρισμένοι δεν κάηκαν όπως τα δάση πέρασε η φωτιά και τα δένδρα άρπαξαν, δεν κάηκαν βαθιά.
ΠTEΛEA Tο σοβαρότερο πρόβλημα κατολισθήσεων υπάρχει στην Πτελέα. Στην είσοδο της Πτελέας (τοίχος με τσιμεντόλιθους) έγινε παρέμβαση στο έδαφος αμέσως μετά τη φωτιά, πράγμα που απαγορεύεται, και έτσι πολλά χώματα κύλησαν στο δρόμο.
Στην αρχή της Πτελέας: το πρανές πρέπει να φύγει να επαναδιαμορφωθεί γιατί θα κατολισθήσει.
Απέναντι από την εκκλησία της Πτελέας χρειάζεται αποστραγγιστική τάφρος για να μη διαβρώνεται το πρανές.
Πρανές κάτω από μακρυνάρια. Υπάρχει μικρή μετακίνηση του πρανούς, που φαίνεται από τις ρωγμές του τοίχου από μπετόν, ο οποίος υπάρχει στη βάση. Προστασία χρειάζεται, επίσης, το πρανές από την απέναντι πλευρά.
Περιβολάκι στο μακρυνάρι : πρόβλημα κατολίσθησης με το πότισμα. Το περιβολάκι μπορεί να μεταφερθεί στο επάνω τμήμα.
Οι ρωγμές στο δεύτερο μακρυνάρι με την προσθήκη δείχνουν ότι η περιοχή έχει πρόβλημα.
Πλατεία Πτελέας: πηγή νερού μεταφέρει νερό στη δεξαμενή. Tο μικρό κτίσμα είναι αντλιοστάσιο. Δεν υπάρχει θέμα κατολίσθησης, το πρόβλημα προέκυψε από την ελεύθερη και συνεχή ροή του νερού. Οι μαντρότοιχοι δεν έχουν πρόβλημα. Όσοι παρουσιάζουν πρόβλημα, οφείλεται στη δράση του νερού.
ΛIBAΔAKI Aρχή Λιβαδακίου: τα ίδια προβλήματα που αναφέραμε γενικά ισχύουν και εδώ με το ρέμα, το οποίο έχει μεν ορισμένες βαθμίδες με κορμοφράγματα, αλλά θα έπρεπε να είναι περισσότερες. Tο μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει αγωγός μεταφοράς των ομβρίων κάτω από τον δρόμο. Στο σημείο αυτό φαίνεται να ετοιμάζεται διαπλάτυνση μεταφορά του δρόμου.
Οι αναβαθμοί είναι παλιοί και γκρεμισμένοι, παρ όλ αυτά έχουν κρατήσει τα χώματα. Μπορούμε να τους χρησιμοποιήσουμε για εξομάλυνση της κλίσης. Στην είσοδο του Λιβαδακίου, οι παλιοί αναβαθμοί λειτούργησαν.
Το σπίτι με αρκετά επικλινή στέγη στο Λιβαδάκι και το νέο στην κάτω μεριά του δρόμου (με το κτιστό τραπέζι εξωτερικά) χρειάζονται στήριξη. Πιο πάνω ο ψαμίτης είναι σταθερός.
Λιβαδάκι, βρύση: καλύτερη κατάσταση εδάφους. Το ρέμα πρέπει να καθαριστεί. Πεζούλες για μποστάνι. Δυνατότητα διεύρυνσης του χώρου μπροστά από τη βρύση στο Λιβαδάκι, αν με γέφυρα ο αυτοκινητόδρομος απομακρυνθεί.
PAΠTH Είσοδος: 2 ρέματα. Το μικρό δεν καταλήγει πουθενά. Το μεγάλο οδεύει ανεξέλεγκτα και δημιουργεί τα προβλήματα κάτω από το δρόμο, στην περιοχή της βρύσης. Χρειάζονται φράγματα και στα δύο ρέματα για τον έλεγχο της ροής. Μεγάλη κατολίσθηση έξω από το Pάπτη: μπορούν τα πρανή να κρατηθούν με ακακίες αφού καθαριστούν για να φύγει το επιφανειακό χώμα. Ρέμα κοντά στη στάνη λίγο έξω από το Pάπτη: πάλι κι εδώ τα νερά ρέουν ανεξέλεγκτα και υποσκάπτουν τα πρανή.
Περιοχή κάτω βρύσης στο Pάπτη. Μια φυσική πηγή τροφοδοτεί τη βρύση. Οι ογκόλιθοι είναι από ψαμίτη δεν κινδυνεύουν από κατολίσθηση. Όταν υπάρχουν ογκόλιθοι ψαμίτη, ο φλύσκης εμφανίζει νερό. Από τα νερά που πέφτουν ελεύθερα, φεύγουν επιφανειακά κομμάτια πετρώματος και η βροχή κατεβάζει το πιο λεπτομερές υλικό. Με τα φράγματα στο ρέμα πάνω θα μειωθεί η πίεση του νερού. Στο κάτω μέρος της κοίτης, οι πέτρες έχουν δημιουργήσει ένα είδος φράγματος. Δεξιά της βρύσης ο μανδύας μπορεί ν αποπλυθεί ανά πάσα στιγμή, χρειάζεται, επομένως, στήριξη με τοιχία (μπετόν, συρματοκιβώτια), ακακίες κ.λπ. Στην αριστερή πλευρά της βρύσης δεν υπάρχει πρόβλημα.