εκτέλεση συνταγών Γ/ ΦΑΡΜΑΚΑ

Γ/ ΦΑΡΜΑΚΑ 1. Εάν η συνταγή περιέχει «ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΑ» φάρμακα θα πρέπει να συνοδεύεται με βεβαίωση από το Νοσοκομείο ή την Κλινική ότι συνεχίζεται η νοσοκομειακή θεραπεία κατ οίκον (βλ. Πίνακα 2, όπου υπάρχει η απόφαση του υπουργείου Υγείας που καθορίζει τα νοσοκομειακά φάρμακα). Από 1-1-2009 τα νοσοκομειακά φάρμακα θα έχουν κουπόνι με χρώμα μπλε. ΠΡΟΣΟΧΗ: Κάθε φάρμακο μπορεί να ανήκει σε παραπάνω από μία κατηγορίες, δηλαδή να είναι και ΝΟΣΟ- ΚΟΜΕΙΑΚΟ και ΦΑΡΜΑΚΟ ΥΨΗΛΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ κτλ. 2. Συνταγές που περιέχουν ΦΑΡΜΑΚΑ ΥΨΗΛΟΥ ΚΟ- ΣΤΟΥΣ (ΦΥΚ) (Πίνακας 3) εκτελούνται κανονικά από τα φαρμακεία (για το ΙΚΑ βλ. παρακάτω). Μελετήστε καλά τον πίνακα 3 που περιέχει τη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση αναφορικά με τη χορήγηση αυτών των φαρμάκων και τις προϋποθέσεις χορήγησής τους. Οι συνταγές, όπως θα διαβάσετε στον πίνακα 3, πρέπει απαραιτήτως να συνοδεύονται από την αρχική γνωμάτευση του θεράποντος γιατρού που έκανε τη διάγνωση σε Κρατικό Νοσοκομείο ή Ιδιωτική Κλινική και όπου απαιτείται από την άδεια κυκλοφορίας του φαρμάκου, συμπληρωμένο το ειδικό έντυπο διάθεσής του. Θεωρημένα ακριβή αντίγραφα των εν λόγω συνταγών φυλάσσουν τόσο τα φαρμακεία των κρατικών νοσοκομείων για τη διαχείρισή τους όσο και τα ιδιωτικά φαρμακεία για διάστημα δύο (2) ετών. ΠΡΟΣΟΧΗ: Για το ΙΚΑ όλα τα φάρμακα υψηλού κόστους (89) ανήκουν πλέον στον πίνακα του ΙΚΑ (Πίνακας 5) και χορηγούνται μόνο από τα θεραπευτήρια του ΙΚΑ. 3. Φάρμακα που ανήκουν στον κατάλογο ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ. (καφέ κουπόνια) δεν εξοφλούνται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Εξαίρεση αποτελεί το ταμείο ΤΑΠΕΠΑ-Εκτελωνιστές, για το οποίο εκτελούνται όλες οι συνταγές και με ΜΗ.ΣΥ. ΦΑ. αρκεί να φέρουν ταινία γνησιότητας φαρμάκου, υπογραφή και σφραγίδα γιατρού ΤΑΠΕΠΑ. 4. Οι ΚΙΝΟΛΟΝΕΣ και οι ΚΕΦΑΛΟΣΠΟΡΙΝΕΣ Γ ΓΕ- ΝΙΑΣ (Πίνακας 12) χορηγούνται ΜΟΝΟ με «αιτιολογημένη ειδική συνταγή φυλασσόμενη επί διετία», ο τύπος της οποίας δίδεται με το ακόλουθο υπόδειγμα: YΠΟΔΕΙΓΜΑ Ονοματεπώνυμο Ιατρού / Ειδικότητα: Νοσηλευτικό Ίδρυμα: Ιδιωτικό Ιατρείο /Διεύθυνση: Ονοματεπώνυμο Ασθενούς: Διεύθυνση κατοικίας: Διάγνωση: Rp ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΓΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΝΕΩΤΕΡΩΝ ΚΙΝΟΛΟΝΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟΠΙΚΗ ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ή ΓΙΑ ΤΟΠΙΚΗ ΩΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΟΣΠΟΡΙΝΩΝ Γ ΓΕΝΕΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ (π.χ. αντοχή σε άλλα παλαιότερα αντιμικροβιακά κτλ., συνέχιση συνταγής Νοσοκομείου ή Ιδιωτικής Κλινικής, περιπτώσεις φαρμάκου πρώτης επιλογής, άλλη αιτία) Υπογραφή και Σφραγίδα Ιατρού Ημερομηνία Σημείωση: Η συνταγή πρέπει να φυλάσσεται από τα φαρμακεία επί 2ετία. Το ανωτέρω υπόδειγμα της αιτιολογημένης συνταγής θα εκδίδεται εις τριπλούν. Το ένα αντίγραφο θα κρατείται από τον ιατρό, το άλλο από το φαρμακοποιό και το τρίτο θα επισυνάπτεται στη συνταγή του ασφαλιστικού ταμείου. Η ειδική αυτή συνταγή φυλάσσεται στα φαρμακεία επί 2ετία. Η χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα, όταν συνταγογραφείται από ουρολόγο ή λοιμωξιολόγο, δεν χρειάζεται τίποτα περισσότερο από το ειδικό έντυπο. Στην περίπτωση όμως που η συνταγή έχει εκδοθεί από ιατρούς χωρίς ειδικότητα (π.χ. αγροτικούς) ή άλλης ειδικότητας εκτός ουρολόγου ή λοιμωξιολόγου, απαιτείται μαζί με το ειδικό έντυπο και η τεκμηριωμένη γνωμάτευση ουρολόγου ή λοιμωξιολόγου. Για την περίπτωση διορθικής βιοψίας προστάτου χορηγείται μόνο ένα εμβαλλάγιο με τη μικρότερη συσκευασία των ανωτέρω αντιβιοτικών. 5. Τα λεγόμενα LIFESTYLE Φαρμακα χορηγούνται σε όλα τα ταμεία μόνο όταν συνοδεύονται από γνωμάτευση (εκτός του ΤΥΠΕΤ που ανήκει σε άλλο καθεστώς και το οποίο μέχρι νεωτέρας τα χορηγεί κανονικά όπως πριν).

Κατάλογος Lifestyle φαρμάκων 1. ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ (μη συνοδευόμενη από σχετικούς παράγοντες κινδύνου) Όλες οι μορφές/περιεκτικότητες/συσκευασίες ACOMPLIA* REDUCTIL XENICAL 2. ΑΝΔΡΟΓΕΝΕΤΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΑΛΩΠΕΚΙΑ Προϊόντα εξωτερικής χρήσης (δερματικό διάλυμα, γέλη, λοσιόν) σε όλες τις περιεκτικότητες/συσκευασίες AXELAN BOTAFEX EBERSEDIN HAIRWAY LOTORIN MINODRIL MINOXIDIL/TARGET NEO-PRURISTAM NHEREA OXOFENIL REGAINE** VIUS Τα παρακάτω από του στόματος προϊόντα σε όλες τις συσκευασίες PERVIL ( F.C.TAB 1MG/TAB) PROPECIA (F.C.TAB 1MG/TAB) 3. ΣΤΥΤΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Όλες οι μορφές/περιεκτικότητες/συσκευασίες CAVERJECT CIALIS LEVITRA MUSE VIAGRA VIVANZA 4. ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ ΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ Όλες οι μορφές/περιεκτικότητες/συσκευασίες CERAZETTE CILEST GRACIAL HARMONETTE LAURINA LIOFORA LOETTE MELIANE MERCILON MINESSE MINULET MIRENA NORLEVO NOVYNETTE POSTINOR REGULON RIGEVIDON TRI-MINULET TRIGYNERA TRIREGOL YASMIN YASMINELLE 5. ΔΕΡΜΑΤΙΚΗ ΓΗΡΑΝΣΗ Ή ΡΥΤΙΔΕΣ ΔΕΡΜΑΤΟΣ VISTABEL 6. ΚΟΙΝΕΣ ΣΤΟΜΑΤΙΤΙΔΕΣ - ΑΦΘΕΣ Όλες οι συσκευασίες AFTAID (MOUTH PAST. 5%W/W) BETADINE (SOL.GA.M.W. 1%) DRAPIX (SOL.GA.M.W. 1%) EVINOLUT (SOL.GA.M.W. 1%) LYSOPAINE-N (SUBL.TAB (20+10 MG/TAB)) MUNDISAL (GEL.OR.TOP 8.71%+0.01%) OXISEPT (OR.T.SOL 1% (W/V) POVIODINE (GARGLE 1%) PYRALVEX (OR.T.SOL. 1%+5% W/V) RIPOSON (MOUTH WASH 0,5MG/1ML) RIPOSON (LOZ 5MG/LOZ) STREPSILS PLUS (MOUTH SPR 0,58+1,16+1,56) MG/D) UNISEPT (SOL.GA.MW 10%) 7. ΒΙΤΑΜΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑ- ΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝΩΣΗ Ή ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Όλες οι από του στόματος μορφές/περιεκτικότητες/συσκευασίες ADDITIVA VITAMIN C ARCALION BESIX BETRIMINE EPHYNAL EVATON B12 EVIOL EVIOL-A FARASIN ISSOBEVIT NECTADON-C NEO-SARKOL NEUROBION PHARMATON GERIATRIC PHOSPHOVITAM FORT SOPALAMIN-3B TRIFORTE TRIPLOVIT TRIVIMINE UPSATON VICEF VIONEURIN-6 VITORANGE VITORANGE+CALCIUM VITORANGE+CALCIUM VITORANGE+CALCIUM 8. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΝΙΚΟΤΙΝΗ Τα παρακάτω προϊόντα σε όλες τις μορφές/ περιεκτικότητες/συσκευασίες CAMRYN** CAVALAR** CHAMPIX** ZYBAN** Τα παρακάτω προϊόντα (μορφές/περιεκτικότητες) σε όλες τις συσκευασίες NICOPATCH** (TTS 21MG/24 HOURS) NICORETTE** (CHW. TAB 4MG/TAB) NICORETTE ** (INHALAT 10MG/UNIT) NICORETTE ** NAS. SPR 500MCG/DOSE) NICORETTE** (MICROTAB) [SUBL.TAB 4MG/TAB] NICORETTE **(MINT) [CHW. TAB 4MG/TAB] NICORETTE** FRESHMINT [CHW. TAB 4MG/TAB] NICORETTE** MICROTAB LEMON (SUBL. TAB 4MG/TAB) NICOTINELL** FRUIT [CHW. GUM 4MG/GUM] NICOTINELL** LIQUORICE [CHW. GUM 4MG/GUM] NICOTINELL** MINT [CHW. GUM 4MG/GUM] NIQUITIN CLEAR** (TTS 21 MG/24 HRS) 9. ΦΛΕΒΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΩ ΑΚΡΩΝ Όλες οι μορφές/περιεκτικότητες/συσκευασίες ABANIFAN ANTICAN BIOFLEVIN CIDOSTON CYCLO 3 FORT DAFLON DIOSMINE/ VOCATE DIOSPER DISPEDROL DOXYTREX FLEVION FLEVOSTOL GAMOPHEN HEMERAN LASONIL -N MECATON NOXAREL/GENEPHARM OFLAZET OPINO PELETHROCIN PYCNOGENOL RADIAVIT RIOVEN ROXYDRAL SMUDAL VENORUTON VENOSMAN *το Acomplia αποσύρθηκε προσωρινά από την κυκλοφορία με απόφαση του Ε.Ο.Φ., οπότε δεν χορηγείται σε καμία περίπτωση. **Φάρμακα όπως Zyban, Regaine κτλ. που κάποια Ασφαλιστικά Ταμεία δεν τα χορηγούσαν ποτέ, συνεχίζουν να μην τα χορηγούν (βλ. Ασφαλιστικά Ταμεία).

6. Τα ΕΜΒΟΛΙΑ που υπάγονται στο πρόγραμμα του Εθνικού Εμβολιασμού δίνονται από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία με 0% συμμετοχή και άνευ θεώρησης (για το ΙΚΑ βλέπε στο τέλος του θέματος καθώς χορηγεί από τα ιδιωτικά φαρμακεία συγκεκριμένα εμβόλια). Σας παραθέτουμε το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, στο οποίο έχουν εισαχθεί πλέον και τα εμβόλια κατά των ανθρώπινων θηλωμάτων, μηνιγγιτιδόκοκκου, πνευμονιόκοκκου και ανεμευλογιάς και τις σχετικές επεξηγήσεις του πίνακα. Συγκεκριμένα, σας παραθέτουμε τα εξής, με τη σειρά που αναφέρονται: - Εικόνα 1: Το Πρόγραμμα Εμβολιασμών μαζί με χρονοδιάγραμμα. - Επεξηγήσεις της εικόνας 1. - Πίνακας 5: Το πρόγραμμα εμβολιασμών για παιδιά ηλικίας μέχρι 6 ετών που δεν εμβολιάσθηκαν στη συνιστώμενη από το Εθνικό Πρόγραμμα ηλικία. - Πίνακας 6: Το πρόγραμμα εμβολιασμών για παιδιά ηλικίας 7-18 ετών που δεν εμβολιάσθηκαν στη συνιστώμενη από το Εθνικό Πρόγραμμα ηλικία. - Υποσημειώσεις / Επεξηγήσεις των πινάκων 5 και 6. - Πίνακας 1: Πίνακας ατόμων με αυξημένο κίνδυνο για σοβαρές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις. - Πίνακας 2: Πίνακας των παιδιών που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου για φυματική μόλυνση / φυματίωση. - Πίνακας 3: Πίνακας των ενδείξεων εμβολιασμού κατά της ηπατίτιδας Α σε χώρες με χαμηλή και μέση ενδημικότητα. - Πίνακας 4: Πίνακας ενδείξεων εμβολιασμού κατά της γρίπης. - Ερμηνευτικές επεξηγήσεις για το εμβόλιο κατά του Ιού των Ανθρώπινων Θηλωμάτων (Human Papilloma Virus - HPV). (Επίσης, το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης μας ενημέρωσε ότι θα καλύπτει πλήρως τις ανασφάλιστες ομάδες του πληθυσμού και τους απόρους). Εικόνα 1 : ΕΘΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ Χρονοδιάγραμμα Εμβολιασμών για Παιδιά και Εφήβους Εμβόλιο \ Ηλικία Γέννηση 1 μηνός 2 4 6 12 15 18 24 1α 1β DTaP DTaP IPV IPV IPV Hib MCC MMR Var Ηπατίτιδας Β Hep B (Hep B) 1 Hep B Hep B (1-2 δόσεις) Hep B 1γ Hep B Hep B Hep B (όλες οι δόσεις) Διφθερίτιδας, DTaP DTaP DTaP TdaP2α,2β τη (DTaP) 2 Τετάνου, Κοκκύ- Πολιομυελίτιδας IPV (IPV) 3 Αιμόφιλου Hib Hib Hib τύπου Β 4 Μηνιγγιτιδόκοκκου MCC MCC C (MCC) 5 Πνευμονιόκοκκου PCV PCV PCV PCV PCV (PPV) 6α (PCV) 6 * Ιλαράς, Παρωτίτιδας, MMR (ΜΜR) 7 Ερυθράς Ανεμευλογιάς Var (Var) 8 Ιός Ανθρώπινων Θηλωμάτων (ΗPV) 9 Ηπατίτιδας Α (Hep Α) 10 Φυματίωσης (BCG) 11 Γρίπης (INFL) 12 Hep A (2 δόσεις) INFL (ετησίως) 4-6 ετών Mantoux Mantoux 11α BCG 11-12 ετών Mantoux 11β 13-18 ετών HPV κορίτσια 12-15 ετών (3 δόσεις)

23 ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2011 εκτέλεση συνταγών - Εικ. 1: Χρονοδιάγραμμα εμβολιασμών για παιδιά και εφήβους. Τα εμβόλια κάτω από τη διακεκομμένη γραμμή συνιστώνται για επιλεκτικό εμβολιασμό (βλ. επεξηγήσεις της εικ. 1). Εύρος ηλικιών διενέργειας του εμβολιασμού. Στην παρένθεση αναγράφονται οι δόσεις του εμβολίου που γίνονται σ αυτό το εύρος ηλικιών, όταν είναι περισσότερες από μία. Το εύρος ηλικιών διενέργειας του εμβολιασμού δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούνται μονοδύναμα ή πολυδύναμα (συνδυασμένα) εμβόλια ή/και συνδυασμός μονοδύναμων-συνδυασμένων εμβολίων. Εύρος ηλικιών διενέργειας του εμβολιασμού, όταν αυτός δεν έχει προηγηθεί κατά το συνιστώμενο σχήμα ως προς την ηλικία και τις δόσεις (βλ. επεξηγήσεις πινάκων 5 και 6). *Η Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων απέστειλε έγγραφο σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών - Εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου, με το οποίο: «Α. Ενόψει της κυκλοφορίας νέου δεκαδύναμου συζευγμένου εμβολίου κατά του πνευμονιόκοκκου και σε αναμονή κυκλοφορίας και νέων εμβολίων με πλέον των δέκα οροτύπων, στους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς συμπεριλαμβάνονται όλα τα συζευγμένα εμβόλια κατά του στρεπτόκοκκου της πνευμονίας, ανεξαρτήτως αριθμού οροτύπων. Β. Για κάθε εμβόλιο του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών, οι δόσεις που απαιτούνται για το βασικό εμβολιασμό πρέπει να γίνονται με προϊόν της ίδιας φαρμακευτικής εταιρείας, για λόγους ασφαλείας και αποτελεσματικότητας. Ο επαναληπτικός εμβολιασμός μπορεί να γίνει και με προϊόν διαφορετικής φαρμακευτικής εταιρείας απ αυτήν που χρησιμοποιήθηκε στο βασικό εμβολιασμό». Επεξηγήσεις Εικόνας 1 1. HepB = Ανασυνδυασμένο εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β. 1α: Η 1η δόση του HepB χορηγείται αμέσως μετά τη γέννηση μόνο όταν η μητέρα είναι φορέας του επιφανειακού αντιγόνου (HBsAg) ή όταν είναι άγνωστο αν η μητέρα είναι φορέας ή όχι. Στην περίπτωση αυτή αναγκαστικά η 1η δόση του HepB χορηγείται ως μονοδύναμο εμβόλιο. 1β: Στην περίπτωση που η 1η δόση χορηγείται αμέσως μετά τη γέννηση, ο βασικός εμβολιασμός περιλαμβάνει συνολικά 4 δόσεις αντί 3 (η 2η στο τέλος του 1ου μήνα και η 3η στο τέλος του 2ου μήνα). Το ελάχιστο μεσοδιάστημα μεταξύ 1ης και 2ης καθώς και 2ης και 3ης δόσης είναι 4 εβδομάδες. Το ελάχιστο μεσοδιάστημα μεταξύ προτελευταίας (3ης) και τελευταίας (4ης) δόσης του βασικού εμβολιασμού είναι 8-16 εβδομάδες και δεν χορηγείται νωρίτερα από την ηλικία των 24 εβδομάδων (6 ). ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση που το εμβόλιο της Ηπατίτιδας Β χορηγηθεί ως συνδυασμένο εμβόλιο, ο γιατρός πρέπει να γνωρίζει ότι τα συνδυασμένα εμβόλια δεν χορηγούνται πριν από την 6η εβδομάδα της ζωής. Επομένως το ελάχιστο μεσοδιάστημα που μεσολαβεί από τη γέννηση που χορηγείται το μονοδύναμο εμβόλιο της Ηπατίτιδας Β είναι 6 εβδομάδες αντί 1 μήνας. Σε όλα τα νεογνά μητέρων φορέων του επιφανειακού αντιγόνου, παράλληλα με την 1η δόση του εμβολίου και μέσα στις πρώτες 12 ώρες μετά τη γέννηση, χορηγούνται 0,5ml υπεράνοσης ανοσοσφαιρίνης για ηπατίτιδα Β. Η ένεση γίνεται σε διαφορετικό σημείο από εκείνο που έγινε (ή θα γίνει) το εμβόλιο. Όλα τα παιδιά που γεννήθηκαν από μητέρες φορείς και πήραν το εμβόλιο και την υπεράνοση ανοσοσφαιρίνη πρέπει να ελέγχονται για επιφανειακό αντιγόνο (HBsAg) και αντισώματα (αντι-hbs) στην ηλικία των 9-15. Όταν είναι άγνωστο αν η μητέρα είναι ή όχι φορέας του επιφανειακού αντιγόνου κατά τον τοκετό και στη συνέχεια αποδειχτεί ότι δεν είναι, από τη 2η δόση και πέρα ακολουθείται το σχήμα

του εμβολιασμού που ισχύει για τα νεογνά μητέρων που δεν είναι φορείς του HbsAg, δηλαδή αγνοείται η 1η δόση. 1γ: Όταν η μητέρα είναι αρνητική για επιφανειακό αντιγόνο, ο βασικός εμβολιασμός περιλαμβάνει 3 δόσεις (2 αρχικές με μεσοδιάστημα 6-8 εβδομάδων και μια τρίτη σε ηλικία 6-18 με ελάχιστο μεσοδιάστημα από τη 2η δόση 8-16 εβδομάδες και όχι νωρίτερα από την ηλικία των 6 ). 2. DTaP= Εμβόλιο κατά της διφθερίτιδας, τετάνου, κοκκύτη που περιέχει τα τοξοειδή (ή ατοξίνες) του κορυνοβακτηριδίου της διφθερίτιδας και του κλωστηριδίου του τετάνου και μόνο αντιγόνα της Β. pertussis (όχι ολόκληρο το μικροοργανισμό νεκρό, όπως τα παλαιότερα «ολοκυτταρικά» εμβόλια). Καλείται «ακυτταρικό» κατά του κοκκύτη (acellular pertussis ή αp) εμβόλιο. 2α: TdaP= Εμβόλιο κατά της διφθερίτιδας, τετάνου, κοκκύτη με μικρότερη δόση διφθεριτικής ατοξίνης. Στη χώρα μας περιέχει και IPV και δύναται να χορηγηθεί μέχρι την ηλικία των 18 ετών. Το TdaP συνιστάται να γίνεται για επαναληπτική δόση στην ηλικία των 11-12 ετών ή και αργότερα (μέχρι την ηλικία των 64 ετών), κατά προτίμηση όταν στην οικογένεια αποκτάται νεογέννητο. Συνιστάται να απέχει 5 χρόνια από το DTaP ή το Τd για λιγότερες τοπικές αντιδράσεις, μπορεί όμως να χορηγηθεί με ελάχιστο μεσοδιάστημα και 2 ετών. Εάν δεν κυκλοφορεί το TdaP μόνο του (χωρίς IPV), χορηγείται το Td ενηλίκων. Οι υπόλοιπες δόσεις θα είναι κάθε 10 χρόνια με Td ενηλίκων. 2β: Td= Εμβόλιο κατά του τετάνου και της διφθερίτιδας με μικρότερη δόση διφθεριτικής ατοξίνης. Συνιστάται να γίνεται κάθε 10 χρόνια μετά τη χορήγηση του Tdap στην εφηβική ηλικία. Το εμβόλιο του τετάνου μπορεί να γίνεται δια βίου με ασφάλεια. 3. IPV= Ενέσιμο ενισχυμένο εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας. 4. Hib= Συζευγμένο εμβόλιο κατά του αιμόφιλου τύπου β. Εάν η πρωτεΐνη σύζευξης είναι η PRP OMP (πρωτεϊνικό σύμπλεγμα της εξωτερικής μεμβράνης του μηνιγγιτιδόκοκκου), τότε η 3η από τις 3 αρχικές δόσεις μπορεί να παραληφθεί και το σχήμα να είναι: 2ος, 4ος και 12ος-15ος μήνας. 5. MCC= Συζευγμένο, πολυσακχαριδικό εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας C. Συνιστάται η έναρξη εμβολιασμού σε ηλικία 2 και ακολουθείται σχήμα 3 δόσεων οι 2 πρώτες δόσεις με μεσοδιάστημα 2 και η επαναληπτική δόση σε ηλικία 15-18. Σε περίπτωση έναρξης εμβολιασμού σε ηλικία > 12, ακολουθείται σχήμα 1 δόσης. 6. PCV= Νεκρό, συζευγμένο, πολυσακχαριδικό, επταδύναμο εμβόλιο κατά του στρεπτόκοκκου της πνευμονίας (πνευμονιόκοκκου). Συνιστάται σ όλα τα παιδιά ηλικίας 2-23. Η τελευταία δόση (4η) γίνεται σε ηλικία 12. Το εμβόλιο μπορεί να γίνει και σε μεγαλύτερη ηλικία, ιδιαίτερα σε άτομα που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου [βλ. υποσημειώσεις 6, 7 στο πρόγραμμα εμβολιασμών για παιδιά που δεν εμβολιάσθηκαν στη βρεφική ηλικία (πίνακες 5 και 6)]. Στην τελευταία περίπτωση, οι επαναληπτικές δόσεις μπορεί να γίνονται και με το 23δύναμο, πολυσακχαριδικό, μη συζευγμένο εμβόλιο (PPV). 6α: PPV= Μη συζευγμένο, πολυσακχαριδικό εμβόλιο (23δύναμο) κατά του στρεπτόκοκκου της πνευμονίας (πνευμονιόκοκκου). Συνιστάται για επαναληπτικές δόσεις σε παιδιά που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου για σοβαρή πνευμονιοκοκκική λοίμωξη (πίνακας 1), εκτός από υγιή βρέφη και παιδιά ηλικίας 2-23. 7. MMR= Ζων εξασθενημένο εμβόλιο κατά της ιλαράς, της παρωτίτιδας και της ερυθράς. Χορηγείται στην ηλικία των 12-15. Συνιστάται 2η δόση του εμβολίου στην ηλικία των 4-6 ετών αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη ηλικία, αρκεί να απέχει 2 μήνες από την 1η δόση. Ο παιδίατρος πρέπει να ελέγχει αν έγινε ή όχι η 2η δόση και αν όχι, χορηγείται η 2η δόση σε οποιαδήποτε ηλικία. 8. Var= Zων εξασθενημένο εμβόλιο κατά της ανεμευλογιάς. Χορηγείται σ όλα τα παιδιά στην ηλικία των 12-18 (κατά προτίμηση μετά το 15ο μήνα), αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη ηλικία εφόσον το άτομο δεν έχει νοσήσει. Συνιστάται 2η δόση του εμβολίου στην ηλικία των 4-6 ετών, αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη ηλικία αρκεί να απέχει 2 μήνες από την 1η δόση. Ο παιδίατρος πρέπει να ελέγχει αν έγινε ή όχι η 2η δόση και αν όχι, χορηγείται η 2η δόση σε οποιαδήποτε ηλικία. 9. HPV= Ανασυνδυασμένο εμβόλιο κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων. Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής επιστημονικά δεδομένα, μπορεί να χορηγηθεί στην ηλικία των 9-26 ετών. Στη χώρα μας συνιστάται μόνο σε κορίτσια ηλικίας 12-15 ετών αλλά και σε κορίτσια ηλικίας 15-26 ετών, εάν δεν έχουν εμβολιαστεί στη συνιστώμενη ηλικία (χωρίς να διασφαλίζεται η προφύλαξή τους, εάν ήδη έχουν μολυνθεί από τύπο του ιού που περιέχεται στο εμβόλιο, ιδιαίτερα αν έχουν αλλάξει 3-4 σεξουαλικούς συντρόφους). Στη χώρα μας κυκλοφορούν δύο εμβόλια. Το ένα είναι διδύναμο και το άλλο τετραδύναμο. Και τα δύο εμβόλια περιέχουν τα ογκογόνα στελέχη 16 και 18. Το τετραδύναμο περιέχει επιπλέον δύο ακόμα τύπους ιών (6 και 11) που ασκούν προστατευτική δράση κατά των θηλωμάτων (κονδυλωμάτων). Το δοσολογικό σχήμα και για τα δύο εμβόλια περιλαμβάνει 3 δόσεις. Για το μεν διδύναμο οι δόσεις είναι 0-1-6 μήνες, ενώ για το τετραδύναμο είναι 0-2-6 μήνες. Σε περίπτωση που δεν τηρηθεί το ακριβές χρονοδιάγραμμα, ο γιατρός μπορεί να συνεχίσει τον εμβολιασμό χωρίς να χάνονται οι προηγούμενες δόσεις. Τέλος, η συγχορήγηση του εμβολίου με άλλα εμβόλια έχει αποδειχθεί μέχρι στιγμής ασφαλής, μόνο όσον αφορά το εμβόλιο της Ηπατίτιδας Β. 10. Hep A= Αδρανοποιημένο ολοκυτταρικό εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α. Χορηγείται σε οποιαδήποτε ηλικία άνω του ενός (1) έτους σε 2 δόσεις, με ελάχιστο μεσοδιάστημα 6, καθώς και σε όλες τις ομάδες αυξημένου κινδύνου για ηπατίτιδα Α (πίνακας 3). 11. BCG= Ζων εξασθενημένο εμβόλιο κατά της φυματίωσης. Σύμφωνα με τις πρόσφατες οδηγίες της Διεθνούς Ένωσης κατά της φυματίωσης και της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, η χώρα μας δεν πληροί τις προϋποθέσεις για τη διακοπή του αντιφυματικού εμβολιασμού, ο οποίος εξακολουθεί να γίνεται στην ηλικία των 6 ετών. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί κυρίως στον εμβολιασμό των παιδιών που ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου (πίνακας 2). Παράλληλα συνιστάται μαζικός προληπτικός έλεγχος με δερμοαντίδραση Mantoux στις ηλικίες 1, 4-6 ετών (πριν από τον εμβολιασμό με BCG, 11α) και στα ανεμβολίαστα παιδιά ηλικίας 11-12 ετών (όταν γίνεται η εκτίμηση της εμβολιαστικής τους κάλυψης, 11β). 12. INFL= Αδρανοποιημένο ολοκυτταρικό ή ακυτταρικό (τμηματικό) εμβόλιο κατά της γρίπης που συνιστάται να γίνεται ετησίως σε 1 δόση και σε ηλικία άνω των 6. Ενδείκνυται μόνο στα παιδιά που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου να νοσήσουν σοβαρά από γρίπη (πίνακας 4). Παιδιά κάτω των 8 ετών που θα εμβολιασθούν για πρώτη φορά θα πάρουν 2 δόσεις εμβολίου (0,25ml < 3 ετών και 0,5ml 3 ετών) με ελάχιστο μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων. Επίσης συνιστάται ετήσιος εμβολιασμός όλων των υγιών ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών και των ατόμων που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου ανεξαρτήτως ηλικίας. Σε περίπτωση αλλαγής των επιδημιολογικών συνθηκών (π.χ. επιδημία, πανδημία) οι συστάσεις αλλάζουν. Όλα τα παιδιά πρέπει να επισκέπτονται το γιατρό τους στην ηλικία των 11-12 ετών (τέλος δημοτικού, έναρξη φοίτησης στο γυμνάσιο), ώστε να γίνεται έλεγχος της εμβολιαστικής τους κάλυψης και καταγραφή αυτής στην ειδική σελίδα του ατομικού βιβλιαρίου υγείας. Κάθε σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια μετά τον εμβολιασμό που επισημαίνει ο κλινικός γιατρός πρέπει να αναφέρεται στον Ε.Ο.Φ. (να συμπληρώνεται η κίτρινη κάρτα). Στους πίνακες 5 και 6 συνοψίζεται το χρονοδιάγραμμα των εμβολιασμών για τα παιδιά που καθυστέρησαν να εμβολιαστούν.

25 ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2011 εκτέλεση συνταγών Πίνακας 5: Πρόγραμμα εμβολιασμών για παιδιά ηλικίας μέχρι 6 ετών που δεν εμβολιάσθηκαν στη συνιστώμενη από το Εθνικό Πρόγραμμα ηλικία Εμβόλιο 1η δόση 2η δόση 3η δόση 4η δόση 5η δόση ημερομηνία 1η-2η δόση 1 ημερομηνία 2η-3η δόση 1 ημερομηνία 3η-4η δόση 1 ημερομηνία 4η-5η δόση 1 ημερομηνία Ηπατίτιδας Β (Hep B) 4 εβδ. 3 μην. Διφθερίτιδας, Τετάνου, Κοκκύτη (DΤaP)² 4 εβδ. 4 εβδ. 6 μην. 3-4 χρόνια Πολιομυελίτιδας IPV 3 4 εβδ. 4 εβδ. 4 εβδ. Αιμόφιλου τύπου β (Hib) 4 4 εβδ. 4 εβδ. 8 εβδ. Μηνιγγιτιδόκοκκου C (MCC) 5 4 εβδ. 4 εβδ. 8 εβδ. Πνευμονιόκοκκου (7δύναμο) 4 εβδ. 4 εβδ. 8 εβδ. (PCV) 6 Ιλαράς, Παρωτίτιδας, Ερυθράς (MMR) 7 Ανεμευλογιάς (Var) 8 Ηπατίτιδας Α (Hep Α) 9 Φυματίωσης (BCG) 10 Φυματιναντίδραση 11 (Mantoux) Γρίπης (INFL) 12 4 εβδ. 8 εβδ. 6 μην. 4 εβδ. Πίνακας 6: Πρόγραμμα εμβολιασμών για παιδιά ηλικίας 7-18 ετών που δεν εμβολιάσθηκαν στη συνιστώμενη από το Εθνικό Πρόγραμμα ηλικία Εμβόλιο 1η δόση 2η δόση 3η δόση 4η δόση ημερομηνία 1η-2η δόση 1 ημερομηνία 2η-3η δόση 1 ημερομηνία 3η-4η δόση 1 ημερομηνία Ηπατίτιδας Β (Hep B) 4 εβδ. 3 μην. Διφθερίτιδας, Τετάνου (Td) 4 εβδ. 6 μην. 6 μην. Tdap 5 χρόνια Πολιομυελίτιδας (IPV) 4 εβδ. 4 εβδ. 6 μην. Μηνιγγιτιδοκόκκου C (MCC) Ιλαράς, Παρωτίτιδας, Ερυθράς (MMR) 4 εβδ. Ανεμευλογιάς (Var) 8 εβδ. Ιός Ανθρώπινων Θηλωμάτων 4-8 εβδ. 4-5 μην. (HPV) 13 Ηπατίτιδας Α (Hep Α) 6 μην. Γρίπης (INFL) Υποσημειώσεις / επεξηγήσεις των πινάκων 5 και 6 1. Χρονικό διάστημα από την προηγούμενη δόση. 2. Η 5η δόση μπορεί να παραληφθεί όταν η 4η γίνει μετά το 4ο έτος της ηλικίας. Ο εμβολιασμός συνεχίζεται με Td. To TdaP γίνεται σε μία δόση στην εφηβεία, κατά προτίμηση σε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 5 ετών από το Td (βλ. επεξηγήσεις 2α, 2β στην εικόνα 1). 3. Χορηγούνται 4 δόσεις IPV. 4. Γίνεται σε 2 δόσεις σε άτομα 12 ή σε 1 δόση στα μεγαλύτερα παιδιά. Εάν γίνει κάλυψη του βρέφους με 2 δόσεις σε ηλικία μικρότερη των 12, τότε γίνεται μετά το 1ο έτος και μία επαναληπτική δόση. Δεν συνιστάται η χορήγηση του εμβολίου κατά του αιμόφιλου σε παιδιά μεγαλύτερα των 5 ετών, με εξαίρεση τα άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως άτομα με σπληνεκτομή ή λειτουργική ασπληνία. 5. Εάν η έναρξη του εμβολιασμού γίνει σε ηλικία μεγαλύτερη των 12, χορηγείται μία μόνο δόση MCC. Εάν οι πρώτες 2 δόσεις έγιναν σε ηλικία μικρότερη των 12 γίνεται και μία 3η δόση. 6. Εάν η έναρξη του εμβολιασμού γίνει μέχρι την ηλικία των 7, χορηγούνται 4 δόσεις του PCV κατά το σχήμα που αναφέρεται στην εικόνα 1 (η 4η δόση μέχρι την ηλικία των 18 ). Εάν η έναρξη γίνει μεταξύ 12ου και 23ου μήνα, χορηγούνται 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 6-8 εβδομάδων. Εάν η έναρξη γίνει από τον 24ο μήνα και μετά, στα υγιή παιδιά χορηγείται μία μόνο δόση. Στα ανοσοκατασταλμένα και σε εκείνα που ανήκουν γενικά στις ομάδες αυξημένου κινδύνου για πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις (πίνακας 1) χορηγούνται 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 6-8 εβδομάδων. 7. Η 2η δόση του MMR συνιστάται να γίνεται στην ηλικία των 4-6 ετών. Εάν όμως η έναρξη του εμβολιασμού γίνει σε αυτή την ηλικία, η 2η δόση μπορεί να γίνει σύντομα με ελάχιστο μεσοδιάστημα 8 εβδομάδων. 8. Όταν ο εμβολιασμός κατά της ανεμευλογιάς γίνει σε ηλικία μεγαλύτερη των 12 ετών, συνιστώνται 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 2. 9. Βλ. επεξήγηση 10 στην εικόνα 1. 10, 11. Βλ. επεξήγηση 11 στην εικόνα 1. 12. Βλ. επεξήγηση 12 στην εικόνα 1. 13. Μόνο για κορίτσια ηλικίας 15-26 ετών που δεν εμβολιάστηκαν στη συνιστώμενη ηλικία (βλ. επεξήγηση 9 στην εικόνα 1).

Πίνακας 1. Άτομα με αυξημένο κίνδυνο για σοβαρές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις Μικρά παιδιά άνω των 2 ετών και ενήλικες άνω των 60 ετών. Άτομα με συγγενείς αντισωματικές ανεπάρκειες (κυρίως έλλειψη της IgG2). Άτομα που έχουν μολυνθεί με τον ιό HIV. Άτομα με επίκτητη ανοσοκαταστολή εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας ή άλλης (εκτός του HIV) ιογενούς λοίμωξης. Άτομα με μειονεκτική σπληνική λειτουργία ή ασπληνία, π.χ. με δρεπανοκυτταρική νόσο, με υπερσπληνισμό, με χειρουργική αφαίρεση του σπλήνα. Άτομα με νεφρωσικό σύνδρομο ή χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη. Άτομα με χρόνια συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Άτομα με χρόνιες πνευμονοπάθειες. Άτομα με διαφυγή εγκεφαλονωτιαίου υγρού από συγγενείς ή επίκτητες αιτίες. Άτομα με συγγενή ανοσολογική ανεπάρκεια. Άτομα με κοχλιακό εμφύτευμα (σε παιδιά ηλικίας <5 ετών χορηγείται το συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο). Πίνακας 2. Παιδιά που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου για φυματική μόλυνση / φυματίωση Μετανάστες από χώρες με υψηλό ή μέσο δείκτη ενδημικότητας. Αθίγγανοι και άλλες πληθυσμιακές ομάδες που ζουν σε συνθήκες ομαδικής διαβίωσης. Παιδιά με Mantoux (-) στην οικογένεια των οποίων υπάρχει άτομο με φυματίωση (θετικά πτύελα). Νεογνά μητέρων που έχουν μολυνθεί με τον ιό HIV (όχι βρέφη συμπτωματικά για AIDS). Νεογνά στο άμεσο περιβάλλον των οποίων υπάρχει άτομο με φυματίωση (εμβολιάζονται κατά τη γέννηση). Πίνακας 3. Ενδείξεις εμβολιασμού κατά της ηπατίτιδας Α σε χώρες με χαμηλή και μέση ενδημικότητα Ταξιδιώτες Επαγγελματίες Υγείας Επαγγελματίες διακίνησης τροφίμων Προσωπικό Ιδρυμάτων Προσωπικό καθαριότητας δημόσιων και ιδιωτικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων Κλειστοί πληθυσμοί* Ομοφυλόφιλοι Τοξικομανείς Άτομα με χρόνια λοίμωξη με τον ιό της ΗΒ Πίνακας 4. Ενδείξεις εμβολιασμού κατά της γρίπης** Παρουσία ενός ή περισσότερων από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα: Άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες Καρδιακή νόσος με σοβαρές αιμοδυναμικές διαταραχές Ανοσοκαταστολή (εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας) Δρεπανοκυτταρική νόσος (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες) Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. νόσος Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα κ.ά.) για να ελαττωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης σ. Reye μετά από γρίπη Σακχαρώδης διαβήτης ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα Χρόνια νεφροπάθεια Μεταμόσχευση οργάνων Νευρομυϊκά νοσήματα Έγγυοι β και γ τριμήνου Επαγγελματίες υγείας Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά < 6 ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη. Κλειστοί πληθυσμοί* * Προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων - λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά. ** Επειδή ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται σε διαφορετικούς υπο-ορότυπους κάθε χρόνο, η σύνθεση του αντιγριπικού εμβολίου πρέπει να περιέχει τα εγκεκριμένα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) στελέχη και τα εμβόλια τα οποία θα διατίθενται να έχουν άδεια κυκλοφορίας από τον Ε.Ο.Φ. Επίσης, σύμφωνα με το εν λόγω έγγραφο, η χορήγηση του αντιγριπικού εμβολίου αφορά μόνο τα άτομα που ανήκουν στις ανωτέρω ομάδες υψηλού κινδύνου και θα γίνεται μόνο με την προσκόμιση σχετικής ιατρικής συνταγής, η οποία θα φυλάσσεται για μια τριετία. Σε περίπτωση που το συνταγογραφούμενο αντιγριπικό εμβόλιο δεν υπάρχει, θα χορηγείται οποιοδήποτε άλλο αντιγριπικό εμβόλιο, του οποίου η σύνθεση περιέχει τα εγκεκριμένα από τον Π.Ο.Υ. στελέχη (με άδεια κυκλοφορίας από τον Ε.Ο.Φ.). Ερμηνευτικές επεξηγήσεις για το εμβόλιο κατά του Ιού των Ανθρώπινων Θηλωμάτων (Human Papilloma Virus HPV) Ανασυνδυασμένο εμβόλιο κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων. Έχει υπολογισθεί ότι μεταξύ των νοσημάτων που προκαλούνται από τον Ιό των Ανθρώπινων Θηλωμάτων, οι τύποι 16 και 18 ευθύνονται για το 75% του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στην Ευρώπη, το 95% του καρκίνου του αιδοίου και του κόλπου, το 70% των υψηλού βαθμού προκαρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου της μήτρας, το 80% των υψηλού βαθμού προκαρκινικών αλλοιώσεων του αιδοίου και του κόλπου, ενώ οι τύποι 6 και 11 για το 90% των γεννητικών κονδυλωμάτων στην Ευρώπη. Στη χώρα μας κυκλοφορούν δύο εμβόλια. Το ένα είναι διδύναμο και το άλλο τετραδύναμο. Και τα δύο εμβόλια είναι ασφαλή και αποτελεσματικά. Και τα δύο εμβόλια περιέχουν τα ογκογόνα στελέχη 16 και 18. Το τετραδύναμο περιέχει επιπλέον τους τύπους 6 και 11, που ασκούν προστατευτική δράση κατά των γεννητικών κονδυλωμάτων. Το διδύναμο εμβόλιο περιέχει το ανοσοενισχυτικό σύστημα AS04, σχεδιασμένο για να ενισχύει την ανοσιακή απάντηση και να αυξάνει τη διάρκεια της προστασίας έναντι των ογκογόνων τύπων 16 και 18 του ιού. Η χορήγηση του

27 ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2011 εκτέλεση συνταγών τετραδύναμου εμβολίου στην Αμερική, στην Ευρώπη και στην Αυστραλία έχει δείξει ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές με υψηλή ανοσογονικότητα και αποτελεσματικότητα. Τα μέχρι στιγμής στοιχεία, που έχουν προκύψει από πενταετείς κλινικές μελέτες, δείχνουν ότι η προστασία διαρκεί τουλάχιστον 5 χρόνια. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η διάρκεια της προστασίας φαίνεται να είναι περί τα 10 χρόνια τουλάχιστον. Επίσης οι μελέτες έδειξαν 100% αποτελεσματικότητα στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, των προκαρκινικών αλλοιώσεων του τραχήλου, του κόλπου και του αιδοίου και στην εμφάνιση των γεννητικών κονδυλωμάτων που προκαλούνται από τους τύπους 6, 11, 16 και 18 του ιού, στα πέντε χρόνια παρακολούθησης μετά τον εμβολιασμό με το τετραδύναμο εμβόλιο. Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής επιστημονικά δεδομένα, το εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί από την ηλικία των 9-26 ετών. Στη χώρα μας συνιστάται μόνο σε κορίτσια ηλικίας 12-15 ετών αλλά και σε κορίτσια ηλικίας 15-26 ετών, εάν δεν έχουν εμβολιαστεί στη συνιστώμενη ηλικία (χωρίς να διασφαλίζεται η προφύλαξή τους, εάν ήδη έχουν μολυνθεί από τύπο του ιού που περιέχεται στο εμβόλιο, ιδιαίτερα αν έχουν αλλάξει 3-4 σεξουαλικούς συντρόφους). Το δοσολογικό σχήμα και για τα δύο εμβόλια περιλαμβάνει 3 δόσεις. Για το μεν διδύναμο οι δόσεις είναι 0-1-6 μήνες, ενώ για το τετραδύναμο είναι 0-2-6 μήνες. Εάν απαιτείται ένα εναλλακτικό σχήμα εμβολιασμού, η δεύτερη δόση πρέπει να χορηγείται τουλάχιστον ένα μήνα μετά την πρώτη δόση και η τρίτη δόση πρέπει να χορηγείται τουλάχιστον 3 μήνες μετά τη δεύτερη δόση. Και οι τρεις δόσεις πρέπει να δίνονται μέσα σε περίοδο ενός (1) έτους. Σε περίπτωση που δεν τηρηθεί το ακριβές χρονοδιάγραμμα, ο γιατρός μπορεί να συνεχίσει τον εμβολιασμό, χωρίς να χάνονται οι προηγούμενες δόσεις. Άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα ενδεικτικά υπερευαισθησίας μετά τη λήψη μιας δόσης εμβολίου δεν πρέπει να λαμβάνουν περαιτέρω δόσεις. Η χορήγηση του εμβολίου πρέπει να αναβάλλεται σε άτομα που πάσχουν από οξεία σοβαρή εμπύρετη νόσο. Ωστόσο, η παρουσία ήπιας λοίμωξης δεν αποτελεί αντένδειξη για εμβολιασμό. Αναφορικά με τη συγχορήγηση του εμβολίου με άλλα εμβόλια, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής επιστημονικά δεδομένα, ασφαλής είναι μόνο η συγχορήγηση με το εμβόλιο κατά της Ηπατίτιδας Β. Τέλος, ο εμβολιασμός με το εμβόλιο κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων θα πρέπει απαραιτήτως να συνδυαστεί με τον προληπτικό έλεγχο, ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή προστασία έναντι της νόσου. Κατά συνέπεια, επισημαίνεται προς όλους η αναγκαιότητα και σημαντικότητα συνέχισης και εντατικοποίησης της διενέργειας του PAP-Test. Τρόπος χορήγησης των εμβολίων κατά του πνευμονιόκοκου και των αντι-ιικών φαρμάκων Τα Εμβόλια κατά του Πνευμονιόκοκκου χορηγούνται από τα φαρμακεία μόνο με Αιτιολογημένη Ιατρική Γνωμάτευση η οποία φυλάσσεται επί διετία στο φαρμακείο. Σε κανένα ασφαλιστικό ταμείο (ούτε και στο ΙΚΑ) η αιτιολογημένη αυτή γνωμάτευση δεν επισυνάπτεται στη συνταγή. Ακολουθεί υπόδειγμα της γνωμάτευσης που πρέπει να συνοδεύει τις συνταγές που περιέχουν το εμβόλιο πνευμονιόκοκκου. Υπόδειγμα γνωμάτευσης για εμβόλια κατά του πνευμονιόκοκκου ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΓΝΩΜΑΤΕΥΣΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΕΜΒΟΛΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΟΥ Ονοματεπώνυμο Ιατρού / Ειδικότητα / Αρ. Μητρώου ΤΣΑΥ: Νοσοκομείο Κέντρο Υγείας: Ιδιωτικό Θεραπευτήριο: Ιδιωτικό Ίδρυμα: Ιδιωτικό Ιατρείο: Διεύθυνση/Τηλ.: Ονοματεπώνυμο ατόμου για εμβολιασμό: Διεύθυνση κατοικίας/τηλέφωνο: ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ Αναγράψτε την ομάδα αυξημένου κινδύνου* για σοβαρές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις στην οποία ανήκει το άτομο που κρίνετε ότι πρέπει να εμβολιασθεί: Υπογραφή και Σφραγίδα Ιατρού Ημερομηνία Η Αιτιολογημένη Ιατρική Γνωμάτευση και η συνταγή φυλάσσονται επί διετία στα φαρμακεία και είναι διαθέσιμες ανά πάσα στιγμή για έλεγχο. * Άτομα με αυξημένο κίνδυνο για σοβαρές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις: - Παιδιά ηλικίας 2 μέχρι 5 ετών (που δεν έχουν ήδη εμβολιασθεί σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών. Σημειώνεται ότι σε αυτές τις ηλικίες χορηγείται μόνο το συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο). - Στις ακόλουθες κατηγορίες ατόμων αυξημένου κινδύνου ηλικίας > 5 ετών χορηγείται το 23δύναμο μη συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο: Άτομα που έχουν μολυνθεί με τον ιό HIV Άτομα με επίκτητη ανοσοκαταστολή εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας Άτομα με συγγενή ανοσολογική ανεπάρκεια Άτομα με λειτουργική ή ανατομική ασπληνία, π.χ. δρεπάνωση, μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία, σπληνεκτομή Άτομα με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια Άτομα με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια Άτομα με χρόνιες πνευμονοπάθειες Άτομα με χρόνια ηπατική ανεπάρκεια Άτομα με σακχαρώδη διαβήτη Άτομα με διαφυγή εγκεφαλονωτιαίου υγρού από συγγενείς ή επίκτητες αιτίες Παρουσία κοχλιακού εμφυτεύματος (σε παιδιά ηλικίας < 5 ετών χορηγείται το συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο) - Άτομα ηλικίας > 60 ετών (χορηγείται το 23δύναμο μη συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο).

Ο τρόπος χορήγησης των αντι-ιικών φαρμάκων καθορίζεται με την ακόλουθη απόφαση: «Υπ. Αριθ. 83963/24-11-09 απόφαση του Ε.Ο.Φ. αναφορικά με τον τρόπο διάθεσης των αντι-ιικών φαρμάκων TAMIFLU (OSELTAMIVIR) της εταιρείας ROCHE HELLAS A.E. και RELENZA (ZANAMIVIR) της εταιρείας GLAXOSMITHKLINE AEBE: Αποφασίζεται η χορήγηση των αντι-ιικών φαρμάκων TAMIFLU (OSELTAMIVIR) και RELENZA (ZANAMIVIR) με ιατρική συνταγή στην οποία θα αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του ασθενούς, η ηλικία του και η πλήρης αιτιολογία της χορήγησης των φαρμάκων. Η συνταγή θα υπογράφεται με τα πλήρη στοιχεία του θεράποντος ιατρού και θα φυλάσσεται για δύο (2) χρόνια στα φαρμακεία όπου θα είναι διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή για έλεγχο από τα αρμόδια όργανα». Η Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων μας απέστειλε έγγραφο σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών - Εμβόλιο κατά του Πνευμονιόκοκκου, προς ενημέρωσή σας: «Α. Ενόψει της κυκλοφορίας νέου δεκαδύναμου συζευγμένου εμβολίου κατά του πνευμονιόκοκκου και σε αναμονή κυκλοφορίας και νέων εμβολίων με πλέον των δέκα οροτύπων, στους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς συμπεριλαμβάνονται όλα τα συζευγμένα εμβόλια κατά του στρεπτόκοκκου της πνευμονίας, ανεξαρτήτως αριθμού οροτύπων. Β. Για κάθε εμβόλιο του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών, οι δόσεις που απαιτούνται για το βασικό εμβολιασμό πρέπει να γίνονται με προϊόν της ίδιας φαρμακευτικής εταιρείας, για λόγους ασφαλείας και αποτελεσματικότητας. Ο επαναληπτικός εμβολιασμός μπορεί να γίνει και με προϊόν διαφορετικής φαρμακευτικής εταιρείας απ αυτήν που χρησιμοποιήθηκε στο βασικό εμβολιασμό». Σε συνέχεια της με αρ. πρωτ. Ε.Ο.Φ. 59610/13-8-09 απόφασης του Ε.Ο.Φ. σχετικά με τον τρόπο διάθεσης των εμβολίων κατά του πνευμονιόκοκκου, ο Ε.Ο.Φ. αποφασίζει ότι για λόγους ιατρικού απόρρητου και όσον αφορά άτομα με επίκτητη ανοσοκαταστολή εξαιτίας νοσήματος (συμπεριλαμβανομένου του ιού HIV) ή θεραπείας, η διάθεση των εμβολίων θα γίνεται στις μονάδες λοιμώξεων των νοσοκομείων που παρακολουθούν οροθετικούς ασθενείς (κατόπιν αιτιολογημένης γνωμάτευσης του θεράποντος ιατρού). Ειδικά για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ σάς παραθέτουμε αναλυτικά ποια εμβόλια κατά του πνευμονιόκοκκου χορηγούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία και με ποιες προϋποθέσεις: l Τα παιδικά εμβόλια κατά του πνευμονιόκοκκου (Prevenar και Synflorix) χορηγούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία. l Τα εμβόλια κατά του πνευμονιόκοκκου (Pneumo και Pneumovax) χορηγούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία μόνο για άτομα υψηλού κινδύνου και όταν η συνταγή συνοδεύεται από την ειδική γνωμάτευση (η οποία φυλάσσεται στο φαρμακείο επί διετία) και μόνο όταν φέρουν επί της συνταγής του ΙΚΑ την ένδειξη «ΣΤΕΡΟΥΜΕΘΑ» από τον Διευθυντή της Μονάδας Υγείας ή τον υπάλληλο του φαρμακείου (όπου υπάρχει). Επιπλέον, επειδή αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα κυκλοφορούν δύο ταυτόσημα εμπορικά σκευάσματα για τον εμβολιασμό των ενηλίκων κατά του πνευμονιόκοκκου (Pneumo-23 & Pneumovax) και λόγω της μεγάλης ζήτησης δημιουργούνται ελλείψεις, θα πρέπει οι ιατροί να αναγράφουν επί της συνταγής «Εμβόλιο Πνευμονιόκοκκου» και όχι την εμπορική ονομασία του σκευάσματος, ώστε να μπορούν τα φαρμακεία να χορηγούν το εμβόλιο που διαθέτουν. ΠΡΟΣΟΧΗ - Στο ΙΚΑ τα περισσότερα εμβόλια χορηγούνται από τα θεραπευτήριά του. Τα μόνα εμβόλια που οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ δύνανται να προμηθεύονται από τα ιδιωτικά φαρμακεία είναι τα: μηνιγγιτιδόκοκκου, πνευμονιόκοκκου (7δύναμο παιδιατρικό), ανεμευλογιάς, διφθερίτιδας τετάνου τύπου ενηλίκου και το εμβόλιο κατά της διφθερίτιδας, τετάνου, κοκκύτη που περιέχει μικρότερη δόση διφθεριτικής ατοξίνης (Tdap) (π.χ. Boostrix, Repevax) και χορηγείται μέχρι την ηλικία των 18 ετών. Τα εμβόλια που χορηγεί το ΙΚΑ από τα ιδιωτικά φαρμακεία έχουν μηδενική συμμετοχή. - Όλα τα εμβόλια που υπάγονται στο πρόγραμμα Εθνικού εμβολιασμού έχουν μηδενική συμμετοχή (0%). - Εμβόλια εκτός του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών δεν εξοφλούνται από τα ταμεία που ανήκουν στη Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Σύμφωνα με το υπ. αριθ. Φ80000/5471/469/24-3-2008 έγγραφο, ισχύουν τα εξής σχετικά με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών: «Όλα τα εμβόλια που έχουν ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών θα χορηγούνται δωρεάν με τις προϋποθέσεις που ορίζονται σε αυτό. Για τα εμβόλια που δεν περιλαμβάνονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, οι ασφαλιστικοί οργανισμοί δεν νομιμοποιούνται να αναλαμβάνουν τη δαπάνη αυτών, αφού δεν καλύπτονται από τις ρυθμίσεις περί προληπτικής ιατρικής». Προσοχή, διότι ο ΟΠΑΔ ανήκει στο υπουργείο Υγείας και ως εκ τούτου χορηγεί τα εμβόλια εκτός Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών με 25% συμμετοχή (π.χ. Rotarix του ροταϊού). - Για το εμβόλιο κατά των ανθρώπινων θηλωμάτων θα πρέπει απαραίτητα να αναγράφεται στη συνταγή η ηλικία της ασφαλισμένης και ειδικά για τον ΟΠΑΔ απαιτείται να είναι σε συνταγή που δεν υπάρχουν άλλα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα. Όπως αναφέρθηκε, το εμβόλιο κατά των ανθρώπινων θηλωμάτων εντάχθηκε στο νέο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και συνταγογραφείται με μηδενική (0%) συμμετοχή σε όλα τα ταμεία (για το ΙΚΑ βλ. παραπάνω παράγραφο). Ο ΟΠΑΔ μας έδωσε αναλυτικές οδηγίες για τη χορήγηση του εμβολίου κατά των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) και θεωρούμε ότι καλό θα είναι να τις ακολουθείτε για όλα τα ταμεία: Σε κορίτσια ηλικίας 12-14 ετών: το εμβόλιο θα συνταγογραφείται από γιατρούς ειδικότητας παιδιάτρου, γυναικολόγου, γενικής ιατρικής και παθολόγου. Σε κορίτσια ηλικίας 15-18 ετών: το εμβόλιο θα συνταγογραφείται από γιατρούς ειδικότητας γυναικολόγου, γενικής ιατρικής και παθολόγου. Σε κορίτσια που έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 18 ετών: απαιτείται επιπλέον και ιατρική γνωμάτευση του θεράποντος γιατρού-γυναικολόγου, η οποία θα αναφέρει ότι η ασφαλισμένη δεν έχει προσβληθεί από όλα τα στελέχη του ιού που καλύπτει το εμβόλιο κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) και θα επισυνάπτεται στη συνταγή κατά την εκτέλεσή της. 7. Εμβόλια απευαισθητοποίησης Σύμφωνα με απόφαση του Ε.Ο.Φ., εγκρίθηκε έκτακτη εισαγωγή και διάθεση των αλλεργιογόνων που ακολουθούν. Τα ιδιοσκευάσματα αυτά θα κυκλοφορούν στο εξής στη χώρα μας (σε όλους τους συνδυασμούς αλλεργιογονών) με ταινία γνησιότητας. Τα προϊόντα αυτά θα διατίθενται από τα φαρμακεία μας για ατομική χρήση των πελατών μας. Εάν χρειαστεί να εκτελέ-

σετε κάποια συνταγή που περιέχει κάποιο από τα εν λόγω προϊόντα, θα πρέπει να απευθυνθείτε στην εταιρεία ώστε να τα παραγγείλετε. Συμβουλευτείτε και παλαιότερες εγκυκλίους του Φ.Σ.Α. (συγκεκριμένα: Εγκύκλιος 9/2001 θέμα 13 και Εγκύκλιος 10/2001 θέμα 9). Για τις συνταγές αυτές δεν απαιτείται η εκτέλεση να γίνει εντός 5 ημερών. Τα εμβόλια αυτά θα συνταγογραφούνται μόνο από γιατρό αλλεργιολόγο στο συνταγολόγιο όπως και τα λοιπά φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα και οι ασφαλισμένοι θα τα προμηθεύονται από το φαρμακείο καταβάλλοντας την προβλεπόμενη συμμετοχή. Σας παραθέτουμε τις ονομασίες των αλλεργιογόνων και αντίστοιχα το όνομα της εταιρείας και το τηλέφωνο, ώστε να επικοινωνείτε για κάθε σχετική πληροφορία που χρειάζεστε. Ορισμένα ασφαλιστικά ταμεία απαιτούν θεώρηση των συνταγών με εμβόλια απευαισθητοποίησης, ως εκ τούτου επικοινωνείτε με το ταμείο πριν από τη χορήγηση (π.χ. ΙΚΑ). Α. Από την TRACY-MED τα προϊόντα της εταιρείας D. HO- LISTER STIER. Η εταιρεία TRACY MED (MEDICAL PHAR- MACEUTICAL PRODUCTS ALEXANDRIS NICOLA & CO), τηλ.: 210 9521533, φαξ: 210 9637340 1. Α-Plus Dome Hollister 2. Fraction Dome Hollister 3. A-Fraction Oral (Sublinguale) Dome Hollister 4. Phostal Stallergenes 5. Alustal Stallergenes 6. Staloral Stallergenes 7. Albey Dome Hollister 8. Alyostal Stallergenes 9. Venomil Dome Hollister Β. Από την ALGEPHARM τα προϊόντα της εταιρείας LO FARMA, τηλ.: 22990 24060, φαξ: 22990 40842 1. Lais (oral-tablets) 2. Ritardo Allumino (ενέσιμη) 3. Ritardo Fosfato (ενέσιμη) Γ. Από τη PHARMA LINE Α.Ε. τα προϊόντα της εταιρείας ALK-BELLO, τηλ.: 210 2502023, φαξ: 210 2502024 1. Allutard sq (ενέσιμη) Ι. Μείγματα αερο-αλλεργιογόνων & Μέλλισα και Σφήκα Depot (Initial set - Maintenance set) 2. Alk-Specific (ενέσιμη) (Initial set & maintenance set) 3. Pharmalgen (Δηλητήρια υμενόπτερων) (BTx4 & BTx6) 4. Slit (υπογλώσσια δισκία) (Initial set & Maintenance set) Δ. Από την ALFA MEDICA τα προϊόντα της εταιρείας HAL, τηλ.: 210 6728318-9, φαξ: 210 6728358 1. Depothal (ενέσιμη) 2. Purethal (ενέσιμη) 3. Sublivac (πόσιμες υπογλώσσιες σταγόνες) 4. Venomen Hal Bee & Venomen Hal Wasp (ενέσιμη ανοσοθεραπεία με κεκαθαρμένο δηλητήριο υμενοπτερών) Ε. Από την DOCTUM A.E. (αποκλειστικός αντιπρόσωπος του γερμανικού οίκου ALLERGOPHARMA JOACHIM GANZER KG), τηλ.: 210 6643611-3, φαξ: 210 6643614 1. Allergopharm (Initial & Maintenance Set, ενέσιμο) 2. Allergovit (Initial & Maintenance Set, ενέσιμο) 3. Acaroid (Initial & Maintenance Set, ενέσιμο) 4. Allergopharm Sublingual (Initial & Maintenance Set, υπογλώσσιο) 5. Allerslit Forte (υπογλώσσιο) ΣΤ. Από τη ΔΕΛΤΑ ΙΑΤΡΙΚΗ Α.Ε. (αντιαλλεργικά εμβόλια απευαισθητοποίησης του οίκου LETI Ισπανίας), τηλ.: 210 6615219, φαξ: 210 6615218. 1. Depigoid, ενέσιμο αλλεργοειδές νέας γενιάς για γύρεις και ακάρεα 2. Venomvac, για απευαισθητοποίηση σε υμενόπτερα και συγκεκριμένα για μέλισσα (honey bee), σφήκα (common wasp) και polistes spp (paperwasp) 3. TOL forte για υπογλώσσια ανοσοθεραπεία σε γύρεις, ακάρεα καθώς και σε μύκητες και επιθήλια ζώων. 8. Φάρμακα εβδομαδιαίας λήψης Τα εμβαλλάγια που περιέχουν φάρμακα εβδομαδιαίας λήψης είναι για θεραπεία ΕΝΟΣ ΜΗΝΟΣ. Στο Π.Δ. 121/2008 αναφέρεται ότι σε κάθε συνταγή θα αναγράφονται φάρμακα για θεραπεία ενός μηνός. Εάν απαιτείται συνταγογράφηση πέραν του ενός μηνός, τότε υπάρχει η διαδικασία των επαναλαμβανόμενων συνταγών. Ως εκ τούτου για να προλάβουμε κάποιες πολύ πιθανές περικοπές των συνταγών μας που περιέχουν φάρμακα με συσκευασίες εβδομαδιαίας λήψης (π.χ. Fosamax 70 κτλ.), εφιστούμε την προσοχή σας στο εξής: Να χορηγείτε μόνο ένα εμβαλλάγιο ανά συνταγή για τις ως άνω συσκευασίες φαρμάκων και όχι περισσότερα του ενός. Εάν κάποιος γιατρός επιθυμεί να γράψει δύο ή τρία εμβαλλάγια, ας χρησιμοποιήσει τη μέθοδο των τριμηνιαίων συνταγών. 9. Zyban Nicorette και τα όμοιά τους Δεν χορηγούνται από τα ασφαλιστικά ταμεία εκτός από κάποιες εξαιρέσεις (π.χ. ΤΕΒΕ και στις περιπτώσεις που δίνονται, χορηγούνται μόνο όταν η συνταγή συνοδεύεται από βεβαίωση, γιατί ανήκουν στα φάρμακα Lifestyle, βλ. σελ. 19-20). 10. Synagis Προσοχή στη χορήγηση του φαρμακευτικού ιδιοσκευάσματος Synagis. Σκόπιμο είναι πριν από τη χορήγησή του να επικοινωνείτε με το εκάστοτε ασφαλιστικό ταμείο. 11. Roaccutan (ιδιαίτερα τερατογόνο φάρμακο): Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή κατά τη διάθεση του ανωτέρω προϊόντος. Οι συνταγές ισοτρετινοΐνης σε γυναίκες αναπαραγωγικής δυνατότητας θα πρέπει να περιορίζονται σε 30 ημέρες θεραπείας, ενώ η συνέχιση της θεραπείας προϋποθέτει νέα συνταγή. Η διάθεση της ισοτρετινοΐνης θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί το αργότερο εντός επτά (7) ημερών μετά τη συνταγογράφηση. Ως εκ τούτου η συνταγή δεν θα πρέπει να εκτελείται εφόσον έχει παρέλθει διάστημα μεγαλύτερο των επτά (7) ημερών από τη συνταγογράφηση. Υπενθυμίζουμε ότι το Roaccutan χορηγείται με συνταγή δερματολόγου φυλασσόμενη επί διετία. 12. Ηπαρίνες σε νεφροπαθείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση Με απόφαση του ΚΕΣΥ οι ηπαρίνες για νεφροπαθείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση υπάγονται στο κλειστό νοσήλιο. Ως εκ τούτου συνταγές με ηπαρίνες για νεφροπαθείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση δεν θα πρέπει να εκτελούνται και δεν θα εξοφλούνται. Σε άλλες περιπτώσεις (π.χ. ορθοπεδική χρήση, κύηση) οι ηπαρίνες δύνανται να συνταγογραφηθούν κανονικά και να εξοφληθούν. 13. Decadurabolin Το Decadurabolin χορηγείται με απλή φυλασσόμενη συνταγή επί διετία, όπως ακριβώς αναγράφεται πάνω στο κουτί του.

31 ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2011 εκτέλεση συνταγών 14. Τρόπος χορήγησης ειδικών φαρμάκων 14α. Τρόπος χορήγησης ναρκωτικών φαρμάκων (εμπορίου και κρατικού μονοπωλίου κ.ά.) I Μορφίνη: Η συνταγή μπορεί να περιέχει μέχρι 3amp (μέγιστη ημερήσια δόση). II Πεθιδίνη: Η συνταγή μπορεί να περιέχει μέχρι 3amp των 100mg ή 5amp των 50 (μέγιστη ημερήσια δόση). III Κωδεΐνη Tabl.: Η συνταγή μπορεί να περιέχει μέχρι 15tabl. (μέγιστη δόση). IV Morficontin: Χορηγείται μόνο μετά από απόφαση της Νομαρχίας με την προσκόμιση διατακτικής στο όνομα του φαρμακοποιού. V Dolcontin Tabl. (10x60mg): Χορηγείται μέχρι 2 κουτιά ανά συνταγή (δόση για 5 ημέρες). VI Durogesic: α) Ορίζεται ως μέγιστη ημερήσια δόση για το φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα Durogesic (αυτοκόλλητο σύστημα για διαδερμική χορήγηση) τα 300μg/hr. β) Το φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα Durogesic δύναται, με ευθύνη του γιατρού, να χορηγείται με ειδική συνταγή Ναρκωτικών σε ποσότητα που αντιστοιχεί στη μέγιστη ημερήσια δόση και για θεραπεία δεκαπέντε (15) ημερών. Παραδείγματα συνταγογράφησης: DUROGESIC 300μg/hr: DUROGESIC 100μg/hr Bt 2 + DUROGESIC 50μg/hr Bt 2 ή DUROGESIC 100μg/hr Bt 3 DUROGESIC 250μg/hr: DUROGESIC 100μg/hr Bt 2 + DUROGESIC 50μg/hr Bt 1 DUROGESIC 100μg/hr Bt 1: DUROGESIC 100μg/hr Bt 1 ή DUROGESIC 50μg/hr Bt 2 ή DUROGESIC 25μg/hr Bt 4 ή DUROGESIC 75μg/hr Bt 1 + DUROGESIC 25μg/hr Bt 1. Κάθε συνταγή μπορεί να επαναλαμβάνεται κάθε 15 ημέρες. Τα ανωτέρω παραδείγματα αυτά προέρχονται από ανακοίνωση της Janssen Cilag. Με έγγραφό της η Νομαρχία μάς διευκρίνισε ότι το Durogesic δύναται με ευθύνη του ιατρού να χορηγείται με ειδική συνταγή Ναρκωτικών (δίγραμμη) σε ποσότητα μέχρι 300μg/hr (που αντιστοιχεί στη μέγιστη ημερήσια δόση) για θεραπεία 15 ημερών και για όσες φορές χρειαστεί ανά δεκαπενθήμερο. Σε περίπτωση που η μέγιστη ημερήσια δόση δεν επαρκεί (π.χ. σε καρκινοπαθείς), θα πρέπει να χορηγείται άλλο φάρμακο ή συμπληρωματική αγωγή, κατόπιν αδείας της Διευθύνσεως Υγείας της οικείας Νομαρχίας. VII Romidon Tabl.: Μόνο ένα κουτί σε κάθε συνταγή. VIII Romidon Amp.: Μόνο μέχρι 3 κουτιά σε κάθε συνταγή. IX Zideron Amp.: Μόνο μέχρι 3 κουτιά σε κάθε συνταγή. X Tramadol (Τραμαδόλη): Μέγιστη ημερήσια δόση: 400mg. XI Διαδερμικά Έμπλαστρα που περιέχουν την ουσία φαιντανύλη: α) Ορίζεται ως μέγιστη ημερήσια δόση τα 300μg/hr. β) Τα εν λόγω ιδιοσκευάσματα δύνανται με ευθύνη του ιατρού να χορηγούνται με ειδική συνταγή ναρκωτικών σε ποσότητα που αντιστοιχεί στη μέγιστη ημερήσια δόση και για θεραπεία δεκαπέντε (15) ημερών. γ) Σε περίπτωση καρκινοπαθούς που η μέγιστη ημερήσια δόση δεν επαρκεί, θα πρέπει να χορηγείται άλλο φάρμακο ή συμπληρωματική αγωγή, κατόπιν αδείας από τη Διεύθυνση Υγείας της οικείας Νομαρχίας, η οποία έχει ισχύ ένα μήνα. XII Φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα που περιέχουν GHB: Σύμφωνα με την υπ.αριθ. ΔΥΓ3γ/118810/07/22-4-2008 υπουργική απόφαση καθορισμού του τρόπου διάθεσης των φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων που περιέχουν την ουσία GHB (ν.3459/06, Πίνακας Γ Ναρκωτικών), όπως αυτή δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β 1287/2-7-2008: «[ ] 1. Ορίζεται ως Μέγιστη Ημερήσια Δόση για την ουσία GHB τα 9g. 2. Το φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα Xyrem που περιέχει την ουσία GHB (180ml, 500mg/ml) δύναται με ευθύνη του ιατρού να χορηγείται με Ειδική Συνταγή Ναρκωτικών σε ποσότητα που αντιστοιχεί στη Μέγιστη Ημερήσια Δόση και για θεραπεία δέκα (10) ημερών». XIII Fentanyl/Sandoz (διαδερμικά έμπλαστρα): Ορίζεται ως μέγιστη ημερήσια δόση τα 300μg/hr. Το ανωτέρω φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα δύνανται με ευθύνη του γιατρού να χορηγούνται με ειδική συνταγή ναρκωτικών σε ποσότητα που αντιστοιχεί στη μέγιστη ημερήσια δόση και για θεραπεία δεκαπέντε (15) ημερών. Αν η μέγιστη ημερήσια δόση δεν επαρκεί σε περίπτωση καρκινοπαθών, χορηγείται άλλο φάρμακο ή συμπληρωματική αγωγή, ύστερα από άδεια της Διεύθυνσης Υγείας της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης η οποία ισχύει για ένα (1) μήνα. XIV Demogyl: Ορίζεται ως μέγιστη ημερήσια δόση για το φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα Demogyl (διαδερμικό έμπλαστρο) που περιέχει την ουσία fentanyl τα 300μg/hr. Το ανωτέρω φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα δύναται με ευθύνη του γιατρού να χορηγείται με ειδική συνταγή ναρκωτικών σε ποσότητα που αντιστοιχεί στη μέγιστη ημερήσια δόση και για θεραπεία δεκαπέντε (15) ημερών. Αν η μέγιστη ημερήσια δόση δεν επαρκεί σε περίπτωση καρκινοπαθών, χορηγείται άλλο φάρμακο ή συμπληρωματική αγωγή, ύστερα από άδεια της Διεύθυνσης Υγείας της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, η οποία ισχύει για ένα (1) μήνα. XV Abstral: Ορίζεται ως μέγιστη ημερήσια δόση για το φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα Abstral (υπογλώσσιο δισκίο) που περιέχει την ουσία fentanyl τα 3.200mcg. Το ανωτέρω φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα δύναται με ευθύνη του γιατρού να χορηγείται με ειδική συνταγή ναρκωτικών σε ποσότητα που αντιστοιχεί στη μέγιστη ημερήσια δόση και για θεραπεία δεκαπέντε (15) ημερών. XVI Myfene: Ορίζεται ως μέγιστη ημερήσια δόση για τα ανωτέρω φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα (διαδερμικά έμπλαστρα) τα 300mg/hr. Τα εν λόγω φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα δύνανται με ευθύνη του γιατρού να χορηγούνται με ειδική συνταγή ναρκωτικών σε ποσότητα που αντιστοιχεί στη μέγιστη ημερήσια δόση και για θεραπεία δεκαπέντε (15) ημερών. Αν η μέγιστη ημερήσια δόση δεν επαρκεί σε περίπτωση καρκινοπαθών, χορηγείται άλλο φάρμακο ή συμπληρωματική αγωγή, ύστερα από άδεια της διεύθυνσης υγείας της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, η οποία ισχύει για ένα (1) μήνα. XVII Dolfen: Ορίζεται ως μέγιστη ημερήσια δόση για τα εν λόγω φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα (διαδερμικά έμπλαστρα) τα 300mg/hr. Τα ανωτέρω φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα δύνανται με ευθύνη του γιατρού να χορηγούνται με ειδική συνταγή ναρκωτικών σε ποσότητα που αντιστοιχεί στη μέγιστη ημερήσια δόση και για θεραπεία δεκαπέντε (15) ημερών. Αν η μέγιστη δόση δεν επαρκεί σε περίπτωση καρκινοπαθών, χορηγείται άλλο φάρμακο ή συμπληρωματική αγωγή, ύστερα από άδεια της διεύθυνσης υγείας της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης η οποία ισχύει για ένα (1) μήνα. XVIII Instanyl (ρινικό εκνέφωμα, διάλυμα για ρινική χρήση με δραστική ουσία fentanyl): Ορίζεται ως μέγιστη ημερήσια δόση για τα εν λόγω φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα ως εξής: για το Instanyl 50μg/δόση, τα 400μg φαιντανύλης, για το Instanyl 100μg/δόση τα 800μg φαιντανύλης και για το Instanyl 200μg/ δόση τα 1600μg φαιντανύλης. Τα εν λόγω φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα δύνανται με ευθύνη του γιατρού να χορηγούνται με ειδική συνταγή ναρκωτικών σε ποσότητα που αντιστοιχεί στη μέγιστη ημερήσια δόση και για θεραπεία δεκαπέντε (15) ημερών. Αν η μέγιστη ημερήσια δόση δεν επαρκεί σε περίπτωση καρκινοπαθών, χορηγείται άλλο φάρμακο ή συμπληρωματική αγωγή, ύστερα από άδεια της διεύθυνσης υγείας της οικείας νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, η οποία ισχύει για ένα (1) μήνα.

Σε περίπτωση που στη συνταγή με Durogesic αναγράφεται και άλλο φάρμακο της κατηγορίας Β του ν.1729/87, τότε οπωσδήποτε χορηγείται μετά από απόφαση της Νομαρχίας. Επίσης εάν υπάρχει στην ίδια συνταγή Durogesic και ταυτόχρονα φάρμακο της κατηγορίας Γ του ν.1729/87, το οποίο ξεπερνά τη μέγιστη ημερήσια δόση που έχει οριστεί, τότε επίσης χρειάζεται απόφαση της Νομαρχίας. Σημείωση 1η: Τα κωδεΐνούχα που κυκλοφορούν σήμερα δεν περιέχουν μόνο κωδεΐνη αλλά και άλλη φαρμακευτική ουσία και η μέγιστη ημερήσια δόση που είναι ορισμένη δεν ανταποκρίνεται σε αυτά (οπότε και δεν απαιτείται απόφαση Νομαρχίας σε ταυτόχρονη χορήγηση με Durogesic). Σε περίπτωση επίσης παρατεταμένης και συνεχιζόμενης θεραπείας με άλλα φάρμακα του ν. 1729/87 χρειάζεται ερώτημα στη νομαρχία. Σημείωση 2η: Σε περίπτωση μη καρκινοπαθούς, η χορήγηση Durogesic γίνεται πάντα με νομαρχιακή απόφαση. 14β. Τρόπος χορήγησης φαρμάκων ν.1729/87 (ν.3459/06) Γενικές και ειδικές οδηγίες i) Πίνακας Δ (Tavor, Lexotanil, Librax, Dorm, Stilnox, Imovane, Sonata κτλ.): Τα ανωτέρω φάρμακα του Πίνακα Δ του ν. 1729/87 χορηγούνται με συνταγή με μονή κόκκινη γραμμή και αριθμημένη, χωρίς να χρειάζεται σφραγίδα της Νομαρχίας ή του ΙΚΑ (σε περίπτωση που η συνταγή είναι του ΙΚΑ) και σε οποιαδήποτε ποσότητα αναγράφει ο γιατρός, π.χ. 1,2,3 ή 6 τεμάχια. Οι εν λόγω συνταγές φυλάσσονται στο φαρμακείο επί τριετία, σφραγίζονται με τη σφραγίδα του φαρμακείου και τοποθετούνται σε φακέλους ή ντοσιέ. ΠΡΟΣΟΧΗ: Στην κατηγορία Δ προστέθηκε βάσει της υπ.αριθ. Υ6γ/1725/5-6-2001 απόφασης του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας το Stilnox, Imovane και Sonata. ii) Πίνακας Γ.Σ. (Lonarid, Lonalgal κτλ.): α) Τα φάρμακα του πίνακα Γ.Σ. του ν. 1729/87 που δεν περιέχουν κωδεΐνη χορηγούνται με μονόγραμμη θεωρημένη από τη Νομαρχία συνταγή, φυλασσόμενη επί τριετία. Η στρογγυλή σφραγίδα του ΙΚΑ σε συνταγές του ΙΚΑ επέχει θέση σφραγίδας της Νομαρχίας. β) Κωδεϊνούχα: Τα κωδεϊνούχα χορηγούνται ως εξής: 1) Με απλή ιατρική συνταγή φυλασσόμενη επί διετία μπορούν να χορηγηθούν τόσες συσκευασίες, ώστε συνολικά η ποσότητα της κωδεΐνης ανά συνταγή να μην υπερβαίνει τα 200mg. 2) Με συνταγή του ν.1729/87 (μονόγραμμη θεωρημένη από τη Νομαρχία) φυλασσόμενη επί τριετία μπορούν να χορηγηθούν τόσες συσκευασίες, ώστε συνολικά η ποσότητα της κωδεΐνης ανά συνταγή να μην υπερβαίνει τα 400mg. 3) Με ειδική συνταγή ναρκωτικών (δίγραμμη θεωρημένη από τη Νομαρχία) φυλασσόμενη επί τριετία μπορεί να χορηγηθεί αριθμός συσκευασιών όταν συνολικά η ποσότητα της κωδεϊνης ανά συνταγή υπερβαίνει τα 400mg. iii) Πίνακας Γ: Χορηγούνται με ειδική συνταγή Ναρκωτικών (δίγραμμη) θεωρημένη από τη Νομαρχία, φυλασσόμενη για τρία χρόνια (σε συνεχιζόμενη θεραπεία με νομαρχιακή απόφαση). Οι συνταγές αυτές αριθμούνται και περνιούνται στο συνταγολόγιο αυθημερόν. Τα φάρμακα που περιέχουν την ουσία μεθυλοφαινιδάτη εξαιρούνται από την υποχρέωση έκδοσης νομαρχιακής απόφασης (μέχρι στιγμής τα φάρμακα που περιέχουν αυτή την ουσία έχουν τις εμπορικές ονομασίες: Concerta, Methylophenidate, Rubio, Ritaline). ΠΡΟΣΟΧΗ: Βάσει της υπ.αριθ. Υ6γ/1725/5-6-2001 αποφάσεως του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας προστέθηκαν στην κατηγορία Γ' τα ιδιοσκευάσματα Imalgene, Ketalar και Ketaset (μεταφέρθηκαν από τον πίνακα Δ' στον Γ'). Romidon: Σε μια συνταγή μπορούν να αναγραφούν έως 1 κουτί κάψουλες ή έως 3 κουτιά αμπούλες. Αυτή η συνταγή είναι για πενθήμερη θεραπεία. Δεν ισχύουν φωτοαντίγραφα για καμία από τις συνταγές με κωδεϊνούχα, ψυχοτρόπα και ναρκωτικά. iv) Πίνακας Β: Χορηγούνται με ειδική συνταγή Ναρκωτικών (δίγραμμη), θεωρημένη από τη Νομαρχία, φυλασσόμενη για τρία χρόνια (σε συνεχιζόμενη θεραπεία με νομαρχιακή απόφαση). Οι συνταγές αυτές αριθμούνται και περνιούνται στο συνταγολόγιο. v) Akineton: Το ιδιοσκεύασμα Akineton, παρόλο που δεν ανήκει στο ν.1729/87, για να χορηγηθεί χρειάζεται απλή συνταγή φυλασσόμενη επί διετία. vi) Decadurabolin: Το Decadurabolin χορηγείται με απλή φυλασσόμενη συνταγή επί διετία, όπως ακριβώς αναγράφεται πάνω στο κουτί του. vii) Nalorex - Narcan: Σύμφωνα με απόφαση του Υπουργού Υγείας κ. Στεφανή (4-4-2003) η οποία δημοσιεύθηκε στο υπ.αριθ. 448/14-4-2003 ΦΕΚ, τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα που περιέχουν ανταγωνιστικές των οπιοειδών ουσίες χορηγούνται από τα φαρμακεία με ειδική «ΣΥΝΤΑΓΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ». Η συνταγή αυτή είναι διπλότυπη και φέρει τα εξής στοιχεία: «ΣΥΝΤΑΓΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ» του ν.2955/01 και αύξοντα αριθμό, ονοματεπώνυμο, ειδικότητα, διεύθυνση και τηλέφωνο του ιατρού που εκδίδει τη συνταγή. Σε κάθε χορηγούμενη συνταγή ο ιατρός πρέπει να αναγράφει ευανάγνωστα το ονοματεπώνυμο, τη διεύθυνση, τον αριθμό μητρώου ασφαλιστικού φορέα, τον αριθμό ταυτότητας του ασθενή, την αιτιολογία και τη χρονολογία έκδοσης, καθώς και να την υπογράφει και να τη σφραγίζει. Επίσης η συνταγή θα υπογράφεται από τον παραλήπτη των φαρμάκων, ύστερα από επίδειξη της αστυνομικής του ταυτότητας, και τέλος θα υπογράφεται και θα σφραγίζεται και από το φαρμακοποιό. Τα ίδια στοιχεία θα αναγράφονται και στο στέλεχος. Οι συνταγές και τα στελέχη τους θα φυλάσσονται για τρία χρόνια. viii) Actiq: Με την υπ.αριθ. ΔΥΓ3γ/79851/03 απόφαση του Υφυπουργού Υγείας Ε. Νασιώκα, καθορίστηκε ο τρόπος διάθεσης του φαρμακευτικού ιδιοσκευάσματος Actiq που περιέχει την ουσία φαιντανύλη (ν.1729/87, Πίνακας Γ) και είναι ο εξής: 1. Ορίζεται ως μέγιστη ημερήσια δόση για το φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα Actiq (πεπιεσμένοι τροχίσκοι με ενσωματωμένο στοματικό εξάρτημα εφαρμογής) τα 6,4mg. Η δόση αυτή αντιστοιχεί σε

4 τροχίσκους των 1600μg ημερησίως. 2.Το φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα Actiq δύναται, με ευθύνη του ιατρού, να χορηγείται με ειδική συνταγή ναρκωτικών σε ποσότητα που αντιστοιχεί στη μέγιστη ημερήσια δόση και για θεραπεία δεκαπέντε (15) ημερών. ΠΩΣ ΚΑΤΑΧΩΡΟΥΝΤΑΙ: Α) Όλες οι συνταγές, οι μονόγραμμες ή οι απλές, φυλάσσονται και αριθμούνται ανά μήνα ή ανά δίμηνο. Β) Στο συνταγολόγιο αναγράφουμε αυθημερόν υποχρεωτικά όλες τις δίγραμμες συνταγές.