Χάρτα Εδαφικής Διακυβέρνησης Ελληνόπυργου του Δ.. Μουζακίίου,, Περιιφέρειιας Θεσσαλίίας Με τη συμμετοχή:: των συλλόγων απόδημων του Ελληνόπυργου,, του δήμου Μουζακίίου,, του Πανεπιιστημίίου Θεσσαλίίας καιι της Αναπτυξιιακής Καρδίίτσας,, ΑΑΕ ΟΤΑ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Α.Ν.ΚΑ. Α.Ε. Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Περιφέρεια Θεσσαλίας Συγχρηματοδοτείται από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα MED
ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Στο πλαίσιο των ριζικών αλλαγών που επηρεάζουν την παραδοσιακή σχέση των κρατών με τις περιφέρειές τους και εκφράζονται μέσω α) της αποκέντρωσης και της συγκέντρωσης του πληθυσμού στις πόλεις, β) της εγκατάλειψης των κοινοτήτων της υπαίθρου αλλά και γ) της κρίσης που τείνει να καταστεί χρόνια, να εξασθενήσει την κοινωνική και εδαφική συνοχή της χώρας και να εγκλωβίσει στην ανεργία χιλιάδες νέους, λαμβάνοντας υπόψη, ότι οι ορεινές περιοχές τις τελευταίες δεκαετίες, από τη μια, έχουν περιέλθει σε δυσμενή κατάσταση, λόγω της εξόδου του πληθυσμού, γεγονός που συνιστά σημαντική απειλή για το περιβάλλον και για την ισορροπία μεταξύ των αστικών και αγροτικών περιοχών, αλλά από την άλλη, αναδεικνύονται σε χώρο συνεχούς αναβάθμισης για τους αστικούς πληθυσμούς σ όλη την Ευρώπη, λαμβάνοντας υπόψη, την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στις πόλεις, αλλά και τη βελτίωση των μέσων μεταφοράς και επικοινωνίας, τη δυνατότητα διαφοροποίησης της οικονομίας στην ύπαιθρο, λόγω εμφάνισης νέων λειτουργιών στο εσωτερικό της (τουρισμός, διαμονή, διαχείριση περιβάλλοντος κτλ), λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση με τη νέα μορφή των διευρυμένων Καλλικρατικών Δήμων και της Αιρετής Περιφέρειας, μπορεί να στηρίξει την ενεργή συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στο σχεδιασμό και εφαρμογή στρατηγικών και δράσεων για την ανάπτυξη των κοινοτήτων τους, λαμβάνοντας υπόψη την ενίσχυση των διαρθρωτικών πολιτικών για την ύπαιθρο στους τομείς της εδαφικής συνοχής, της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας και της ενίσχυσης της καινοτομίας, και ιδιαίτερα τον προσανατολισμό της νέας ΚΑΠ προς την εδαφική ανάπτυξη με την ενεργή συμμετοχή των περιφερειών, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων μέσω της διαδικασίας «ιδιοτυποποίησης» των τοπικών πόρων απαιτεί κινητοποίηση όλο και περισσότερων δρώντων από το δημόσιο, ιδιωτικό και κοινωνικό τομέα, και προϋποθέτει την ανάγκη οργάνωσης και συντονισμού τους μέσω καινοτομικών μορφών τοπικής διακυβέρνησης και δικτυώσεων. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις ορεινές περιοχές αποκτά σημαντικές ποσοτικές και ποιοτικές διαστάσεις η συμβολή των αποδήμων, οι οποίοι συνδυάζουν υψηλό εκπαιδευτικό επίπεδο, επαγγελματική εμπειρία, ενεργή παρουσία και ισχυρή προσήλωση στους τόπους καταγωγής τους με αξιόλογο έργο ιδιαίτερα στην προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς. 1
λαμβάνοντας υπόψη ότι μια στρατηγική ενσωμάτωσης των αποδήμων στη διαδικασία ανάπτυξης των κοινοτήτων τους μπορεί να βασισθεί σε διευρυμένα κοινά ενδιαφέροντα που συνδέουν ποιότητα ζωής και επιχειρηματικότητα: α) διεύρυνση των λειτουργιών της υπαίθρου (φύση, κατοίκηση, διατροφή, ψυχαγωγία), β) στροφή των αστών προς τη φύση και τον τόπο καταγωγής και γ) συμμετοχή των αποδήμων στην αξιοποίηση των τοπικών πόρων λαμβάνοντας υπόψη ότι ο όρος διακυβέρνηση έχει τεθεί στη Λευκή Βίβλο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στη Συνθήκη της Λισαβόνας στα άρθρα 15 & 21, σημαίνοντας κανόνες, διαδικασίες και συμπεριφορές που επηρεάζουν την άσκηση των εξουσιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με στόχο "να εξασφαλίσει τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών", και σεβασμό των 5 «αρχών καλής διακυβέρνησης": διαφάνεια, συμμετοχή, λογοδοσία, αποτελεσματικότητα και συνέπεια, λαμβάνοντας υπόψη τους στόχους του Ευρωπαϊκού Προγράμματος MED για «την προώθηση μίας πολυκεντρικής προσέγγισης της εδαφικής οντότητας» και την ενθάρρυνση των συνεργειών μεταξύ περιοχών ανάπτυξης με ιδιαίτερες δυσκολίες όπως οι απομονωμένες ή μειονεκτικές περιοχές της υπαίθρου, αλλά και ειδικότερα το στόχο 4-1 που αναφέρεται στον συντονισμό των αναπτυξιακών πολιτικών και στη βελτίωση της εδαφικής διακυβέρνησης λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή ολοκληρωμένης στρατηγικής παρέμβασης πρέπει να βασίζεται σε μεθόδους διακυβέρνησης η οποία να συνδέει διαφορετικές κλίμακες και εδαφικές οντότητες, (οι απόδημες κοινότητες, ο Ελληνόπυργος, ο Δήμος Μουζακίου και η Περιφέρεια Θεσσαλίας) γύρω από κοινούς στόχους: κινητοποίηση των τοπικών πόρων, βελτιστοποίηση των μέσων συντονισμού, άρθρωση των στρατηγικών και πολιτικών ανάπτυξης» λαμβάνοντας υπόψη ότι στόχος του Ευρωπαϊκού Προγράμματος NOVAGRIMED είναι να συμβάλλει ώστε κάθε περιφέρεια α) να διαθέτει αποτελέσματα και εργαλεία που θα της επιτρέψουν να σχεδιάσει καλύτερα την εφαρμογή των πολιτικών της στο μέλλον, β) να θέσει από κοινού με τους Δήμους της τις βάσεις για την εφαρμογή καινοτομικών πολιτικών στήριξης, συντονισμένων και συλλογικών λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα NOVAGRIMED στοχεύει στην επεξεργασία «μίας στρατηγικής διακυβέρνησης για την τοπική αειφόρο και ισόρροπη ανάπτυξη των περιοχών της υπαίθρου μέσω μιας γεωργίας τοπικά προσδιορισμένης, οι υποφαινόμενοι εταίροι ως εκπρόσωποι των συμβαλλόμενων συλλόγων, του Δήμου Μουζακίου και κοινωνικών και δημόσιων φορέων, υιοθέτησαν την παρούσα Χάρτα Εδαφικής Διακυβέρνησης και δεσμεύονται να την υπογράψουν και να δρομολογήσουν την εφαρμογή της. 2
ΚΟΙΝΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Οι υπογράφοντες την παρούσα «Χάρτα Εδαφικής Διακυβέρνησης» συνομολογούν τους ακόλουθους κοινούς στόχους: τη δημιουργία και ενίσχυση συμμετοχικών διαδικασιών διακυβέρνησης. Οι υπογράφοντες την παρούσα Χάρτα δεσμεύονται να υπερασπιστούν, να υποστηρίξουν και να ενθαρρύνουν τέτοιες «χρηστές» διαδικασίες, στο βαθμό που αποτελούν ταυτόχρονα, α) σαφή και καθημερινή άσκηση της τοπικής δημοκρατίας δεσμεύοντας άμεσα τις τοπικές αρχές, β) μέσο αποφυγής των συγκρούσεων και διαχείρισης των αντικρουόμενων συμφερόντων, γ) παράγοντα κοινωνικής και οικονομικής ένταξης των αποδήμων και συνοχής αλλά επίσης και μία ευκαιρία για τον πληθυσμό να σχεδιάσει το μέλλον του. τη δρομολόγηση και την ανάπτυξη μίας πολιτικής ενεργού ένταξης των αποδήμων στην κοινότητα, με τη συνδρομή του Δήμου, ενσωματωμένης σε άλλες πολιτικές (κοινωνική, πολιτιστική, υγεία, αγροτική, ), προκειμένου να ενισχυθεί, να συντονιστεί αυτή η δυναμική υποστηριζόμενη από πολλαπλές πρωτοβουλίες των δικτυώσεων των αποδήμων και να συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας ενιαίας και κοινής αναπτυξιακής στρατηγικής. Αυτές οι πρωτοβουλίες θα πρέπει, υπερβαίνοντας την απλή συσπείρωση των αποδήμων και των τοπικών εταίρων, να καταδεικνύουν ότι η κοινωνία του Ελληνόπυργου είναι αποφασισμένη να λάβει εκ νέου πρωτοβουλίες για παρεμβάσεις στον τόπο της, να ξαναποκτήσει την ικανότητα εντατικοποίησης των προσπαθειών της και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων τους. Αυτές οι βαθιές ανάγκες συνδέονται με βαθιές και κοινές αξίες οι οποίες απαιτείται σήμερα να κατανοηθούν και να ληφθούν υπόψη. Η κατάληξη σ ένα σύμφωνο μεταξύ των συλλόγων των αποδήμων, της τοπικής αυτοδιοίκησης και των υπόλοιπων εμπλεκόμενων φορέων και των δρώντων, επιτρέπει τη δημιουργία μίας εδαφικής διακυβέρνησης με την ενσωμάτωση των αποδήμων. Πρόκειται για τη δημιουργία «ενός τρόπου συλλογικής διαχείρισης που απαιτεί συντονισμό μεταξύ των δρώντων που μοιράζονται τον ίδιο χώρο και χρησιμοποιούν από κοινού τα κοινά αγαθά του τόπου τους». Η νέα αυτή μορφή διακυβέρνησης θα έχει ως αντικείμενο τη διαχείριση : της εμπιστοσύνης και της αλληλεγγύης, των πολλαπλών φορέων και συμφερόντων, των σχέσεων εξουσίας και των τοπικών συγκρούσεων, της κοινωνικο-πολιτιστικής και οικονομικής προοπτικής της κοινότητας Ελληνοπύργου. Η Χάρτα καθορίζει ως λειτουργίες τον ορισμό κανόνων, αρχών και ηθικών αξιών που συμμερίζονται όλοι οι συμμετέχοντες φορείς και πάνω στις οποίες θα μπορούν αυτοί να βασίσουν το κοινό όραμα και την αμοιβαία εμπιστοσύνη τους. 3
Οι υπογράφοντες την παρούσα χάρτα είναι πεπεισμένοι ότι μακροπρόθεσμα, η εδαφική διακυβέρνηση με την συμμετοχή των αποδήμων θα συμβάλλει στην διαμόρφωση του Σχεδίου Εδαφικής Ανάπτυξης του Ελληνόπυργου αλλά και του Δήμου. ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ Προκειμένου να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, οι υπογράφοντες δεσμεύονται να δημιουργήσουν στο εσωτερικό του Δήμου Μουζακίου και της κοινότητας Ελληνοπύργου μια τοπική διακυβέρνηση όπως αυτή ορίστηκε από τους στόχους της Λευκής Βίβλου, της Συνθήκης της Λισαβόνας, του προγράμματος MED & NOVAGRIMED καθώς και από τις διαβουλεύσεις, δηλαδή «όλες εκείνες τις δομές, εργαλεία και δράσεις αλλά και αρχές που θα συνδέσουν τους απόδημους με την τοπική κοινωνία και τον τόπο, που θα καταστήσουν την κοινότητα και τον Δήμο κόμβο του δικτύου των αποδήμων, που θα συμβάλλουν στο σχεδιασμό και εφαρμογή δράσεων, ώστε να εδραιώσουν τη σχέση των κατοίκων και απόδημων με τον Ελληνόπυργο ως τόπο με φυσικό, κοινωνικο-πολιτιστικό και οικονομικό πλαίσιο ζωής, ελκυστικό και με προοπτική, όσον αφορά την κατοικία μόνιμη ή εποχική, την απασχόληση και τις εξυπηρετήσεις αλλά και την εκπαίδευση των νεαρών Ελληνοπυργιωτών με στόχο την ενίσχυση και αναπαραγωγή των δεσμών τους με τον τόπο καταγωγής τους. Οι υπογράφοντες ουσιαστικά έχουν πειστεί ότι η ένταξη και ενσωμάτωση των αποδήμων στη διαμόρφωση ενός εδαφικού σχεδίου για την αναβίωση του Ελληνόπυργου και επομένως και η συμβολή τους στις οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και πολιτιστικές δραστηριότητες, μπορεί να συμβάλλει στην : δημοκρατικοποίηση της ενεργού συμμετοχής στις διαβουλεύσεις, στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, στο σχεδιασμό προγραμμάτων που αφορούν τον απόδημο κόσμο και την κοινότητα Ελληνόπυργου, σύμφωνα με την αρχή της κοινωνικής ισότητας και αλληλεγγύης, με εγγύηση την πρόσβαση όλων στη χρήση και στα οφέλη των δημόσιων και κοινών αγαθών, ανάδειξη και αναγνώριση μιας τοπικής κοινοτικής πολιτισμικής ιθαγένειας, έκφραση της τοπικής κοινοτικής πολιτισμικής ταυτότητας και κοινωνικο-πολιτιστικός δεσμός για την κοινότητα όλων των καταγόμενων από τον Ελληνόπυργο αλλά και για όσους μη καταγόμενους έχουν αναπτύξει με πράξεις, στενούς δεσμούς με την κοινότητα. προώθηση μίας αειφόρου ανάπτυξης για να καταστεί ο Ελληνόπυργος τόπος που να ενσωματώνει το παλιό με το καινούργιο, να εξασφαλίζει τις ανάγκες και τη δημιουργικότητα της κοινωνίας του, όπως το αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ανθρώπου να διάγει μια αξιοπρεπή και υγιή ζωή, να απολαμβάνει ένα ποιοτικό πλαίσιο ζωής, και να συμμετέχει ενεργά στην πολιτιστική δημιουργία. αειφόρο διαχείριση και αξιοποίηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του Ελληνόπυργου μέσω δράσεων που να εξισορροπούν την προστασία με την επιχειρηματικότητα, 4
κινητοποίηση του απόδημου δυναμικού στον επιχειρηματικό τομέα μέσω της ανάπτυξης δράσεων και δικτύων, ιδιωτικής ή και συλλογικής πρωτοβουλίας και παρέμβασης, ενταγμένων σ ένα ολοκληρωμένο σχέδιο με έντονη τη σφραγίδα της ταυτότητας του Ελληνόπυργου και του Δήμου, ενίσχυση του τοπικού κοινωνικο-οικονομικού ιστού και καλύτερη σύνδεση των τοπικών πόρων με την απασχόληση και τα εισοδήματα, υποστηρίζοντας την παραγωγή και οργάνωση της μεταποίησης και εμπορίας των τοπικών προϊόντων, ανάδειξη των απόδημων σε μια οργανωμένη και «πιστή» αγορά για τα προϊόντα του Ελληνόπυργου και του Δήμου, σύσφιξη των σχέσεων κοινωνικότητας και αλληλεγγύης μεταξύ των κατοίκων και των απόδημων και εκμάθηση της συλλογικής διαχείρισης. Αναζωογόνηση της αίσθησης «του ανήκειν» σε μια εδαφική περιοχή και σε μια κοινωνία που ενσωματώνει και αναγνωρίζει το ρόλο και τη θέση του καθενός ως μέλους της ευρύτερης ελληνοπυργιώτικης κοινωνίας, ενίσχυση και αναπαραγωγή των δεσμών των νεαρών απόδημων με τον τόπο καταγωγής μέσω μιας τοπικής, καινοτομικής και ανοιχτής εκπαιδευτικής διαδικασίας που θα οργανωθεί και θα λαμβάνει χώρα στον Ελληνόπυργο και στους τόπους διαμονής των αποδήμων. επεξεργασία ενός σχεδίου για τη εδαφική οντότητα Ελληνόπυργου μέσω της εδραίωσης πρακτικών και δραστηριοτήτων που καταγράφονται σε αυτή, το οποίο θα μπορούσε να συνεισφέρει στην ενδυνάμωση της ελκυστικότητας του τόπου. άνοιγμα της κοινότητας προς το εξωτερικό περιβάλλον, μέσω της ανάπτυξης της διατοπικής συνεργασίας, της αλληλεγγύης, της ανταλλαγής τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών, και της κινητοποίησης του δικτύου των απόδημων με τη συνδρομή όλων των εταίρων. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΧΑΡΤΑΣ Η ενίσχυση και εδραίωση της ένταξης και συμμετοχής των απόδημων στην οικοδόμηση της εδαφικής οντότητας του Ελληνόπυργου και του Δήμου Μουζακίου προϋποθέτουν ότι έχουν οριστεί και δρομολογηθεί οι πολιτικές, στρατηγικές και τα σχέδια δράσης σε τοπικό επίπεδο. Οι υπογράφοντες την παρούσα Χάρτα δεσμεύονται να τηρήσουν την επιχειρησιακή διαδικασία που έχει ως εξής: 1. Συν-δημιουργία εδαφικής στρατηγικής. Οι υπογράφοντες δεσμεύονται να υποστηρίξουν ενεργά, την ανάδυση, στην περιοχή του Ελληνόπυργου, μίας «χρηστής» διαδικασίας, συμμετοχικής και χωρίς αποκλεισμούς, για τη δημιουργία εδαφικής διακυβέρνησης. Αυτή η διακυβέρνηση θα συνδέεται στενά με την επεξεργασία μίας συνολικής εδαφικής στρατηγικής για την : 5
Ανάδειξη των γενικών εδαφικών προσανατολισμών στον τομέα της ανοικοδόμησης και αναβάθμισης της κοινότητας του Ελληνόπυργου με την ενεργή συμμετοχή των αποδήμων Σύνδεση όλων των υφιστάμενων σχεδίων που προέρχονται από το Δήμο, την τοπική κοινότητα και τους συλλόγους των απόδημων που έχουν την ίδια κατεύθυνση, αλλά που πρέπει να συντονιστούν, νομιμοποιηθούν και υποστηριχθούν, ώστε να αποφευχθεί η μη εφαρμογή τους λόγω οργανωτικής αδυναμίας Επεξεργασία και εφαρμογή ενός σχεδίου δράσης που θα είναι ταυτόχρονα συγκεκριμένο, συνεκτικό, αποτελεσματικό και φορέας καινοτομιών Οι συμμετέχοντες στην παρούσα χάρτα δεσμεύονται να επεξεργασθούν και να εφαρμόσουν ένα σχέδιο δράσης, σε εύλογη προθεσμία, το οποίο θα περιέχει όλα τα στοιχεία που κρίνονται ως απαραίτητα για την επιχειρησιακή εφαρμογή της Χάρτας σε τοπικό επίπεδο (πολιτικό εδαφικό όραμα, στρατηγικές και σχέδιο δράσεων) και για τη λειτουργία της διακυβέρνησης (μέλη, καταστατικό, τρόποι λειτουργίας κλπ). 2. Προσδιορισμός ζητημάτων κατά προτεραιότητα και πεδίo δράσης. Ξεκινώντας από προηγούμενες εμπειρίες και πιλοτικές δράσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στα πλαίσια του έργου NOVAGRIMED, οι υπογράφοντες αποδέχονται τις θεματικές και τα πεδία δράσεων ως ακολούθως: Ενεργή συμμετοχή στις συμμετοχικές διαδικασίες κατά το σχεδιασμό και τη λήψη αποφάσεων Ενίσχυση της επιχειρησιακότητας της μορφής Διακυβέρνησης (κεντρικό συμβούλιο, επιτροπή και ομάδες εργασίας) αλλά και των διαδικασιών λειτουργίας της διακυβέρνησης (πλαίσιο λειτουργίας συμβουλίου, επιτροπής συντονισμού και θεματικών ομάδων ανάλογα με το είδος των αναπτυξιακών δράσεων, γενική συνέλευση με τηλεδιάσκεψη), Αξιοποίηση εργαλείων και μέσων που μπορούν τεχνολογικά να συμβάλλουν στη στήριξη των διαβουλεύσεων και της λήψης αποφάσεων, επιτρέποντας μέσω τηλεδιάσκεψης και την ενεργή συμμετοχή των απόδημων. Αξιοποίηση των κοινωνικών δικτύων της διασποράς μέσω της ενσωμάτωσης οικονομικών στόχων τοπικής διάστασης και συλλογικών συμφερόντων : Αξιοποίηση των επιστημονικών και επαγγελματικών εξειδικεύσεων και του δικτύου των αποδήμων μέσω της δημιουργίας θεματικών ομάδων οι οποίες θα λειτουργούν με βάση το Σχέδιο Δράσης αλλά και το ενδιαφέρον των απόδημων για επενδύσεις στο εσωτερικό της, 6
Χρήση των νέων τηλεπικοινωνιακών τεχνολογιών για διευκόλυνση της επικοινωνίας, ανταλλαγής πληροφορίας, ιδεών και γνώσεων τόσο μεταξύ των απόδημων όσο και των θεματικών ομάδων. Κινητοποίηση πολλαπλών χρηματοδοτικών πόρων Οργάνωση μηχανισμού αναζήτησης χρηματοδοτικών πόρων α) εσωτερικά (χορηγοί της ίδιας της Διασποράς, πόροι της κοινότητας και του Δήμου) και β) εξωτερικά (Αιρετή Περιφέρεια, εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές) με την συμβολή της Αναπτυξιακής Καρδίτσας ΑΑΕ ΟΤΑ (ΑΝΚΑ) και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σε συνεργασία με τις θεματικές ομάδες της Διακυβέρνησης, Αποτελεσματική συνεργασία των παραπάνω ομάδων και φορέων ώστε να υπάρξουν γρήγορα σχέδια και προτάσεις με βάση τα οποία θα διεκδικηθούν αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις Συνεργασία με μηχανισμούς υποστήριξης και παρακολούθησης Εξασφάλιση συνεργασίας με μηχανισμούς υποστήριξης & παρακολούθησης της υλοποίησης δράσεων με στόχο την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας προώθησης της στρατηγικής. Αξιοποίηση της εμπειρίας της ΑΝΚΑ και του Εργαστηρίου Αγροτικού Χώρου του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με βάση το γεγονός ότι αυτοί οι δύο φορείς α) έχουν αναπτύξει μεταξύ τους στενή και μακροχρόνια συνεργασία σε αντίστοιχα αναπτυξιακά θέματα, ιδιαίτερα στο χώρο της υπαίθρου, και β) συμμετέχουν από κοινού στην υλοποίηση του προγράμματος NOVAGRIMED στον Ελληνόπυργο. Σχεδιασμός μιας πολιτικής υποδοχής του πληθυσμού στους τομείς της κατοίκησης και της επιχειρηματικότητας Σχεδιασμός μιας τοπικής πολιτικής και των αντίστοιχων δράσεων για την ένταξη και στήριξη της υποδοχής νέου πληθυσμού. Αυτή θα απευθύνεται σε τρεις κατηγορίες απόδημων α) όσοι επιστρέφουν εποχικά (συνταξιούχοι, Β κατοικία), β) όσοι αποφασίζουν να μείνουν μόνιμα με αναζήτηση ή μη εργασίας και γ) όσοι ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην περιοχή καταγωγής. Μια τοπική πολιτική υποδοχής νέου πληθυσμού θα πρέπει να στοχεύει στους τομείς της βελτίωσης του πλαισίου ζωής, της κατοικίας (προσφορά προσωρινής κατοικίας σε νέα ζευγάρια με συμβολικό ενοίκιο), της εργασίας και της γενικότερης εκπαίδευσης και απασχόλησης των νέων. Λειτουργία ομάδας πληροφόρησης και προετοιμασίας της υποδοχής νέων κατοίκων ή και επιχειρηματιών με τη στήριξη της ΑΝΚΑ και του Εργαστηρίου Αγροτικού Χώρου του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. 7
Αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων υποδοχής νέου πληθυσμού στην ύπαιθρο. Υποστήριξη του έργου των συλλόγων της Διασποράς στους τομείς της προστασίας και διαχείρισης της φυσικής & πολιτιστικής κληρονομιάς Συντονισμός των παρεμβάσεων με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείριση, προστασία και αειφόρο αξιοποίηση της Φυσικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στο πλαίσιο της στρατηγικής του Δήμου και του σχεδίου δράσης της τοπικής διακυβέρνησης. Ολοκλήρωση της βάσης δεδομένων με τους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους της κοινότητας. Σύσταση ομάδας εργασίας η οποία θα αναλάβει να αξιολογήσει την κατάσταση και τις ανάγκες παρεμβάσεων στους παραπάνω πόρους κατά προτεραιότητα και με στόχο την γενικότερη αξιοποίησή τους, Οργάνωση και λειτουργία τοπικής θερινής πολιτιστικής σχολής Άρθρωση με την τοπική οικονομία, Διάγνωση και ανάδειξη των διαθέσιμων πόρων και των δυνατοτήτων επένδυσης. Αξιοποίηση των ήδη υφιστάμενων επιχειρησιακών προγραμμάτων του πρώην Δήμου Ιθώμης και του σημερινού Δήμου Μουζακίου, και των προτάσεων της ΑΝΚΑ στο πλαίσιο των προγραμμάτων ΟΠΑΑΧ και LEADER. Ενεργή συμμετοχή των απόδημων, μέσω των θεματικών ομάδων, σε διαδικασίες και δράσεις εντοπισμού, ανάδειξης και ενεργοποίησης νέων τοπικών πόρων. Υποστήριξη-καθοδήγηση των νέων ατόμων και νέων επιστημόνων στην προώθηση καινοτόμων προτάσεων Επεξεργασία προτάσεων επένδυσης στον τομέα της γεωργίας και του τουρισμού και στήριξη της επιχειρηματικότητας των νεαρών αποδήμων στον τόπο καταγωγής τους. Είναι κατανοητό ότι οι θεματικές και τα πεδία δράσης που αναπτύσσονται στο παρόν δεν αξιώνουν σε καμία περίπτωση την πληρότητα και μπορούν να εμπλουτιστούν στο μέλλον με τη φαντασία και τη δημιουργικότητα των εταίρων που υπέγραψαν. 3. Οι υπογράφοντες την παρούσα χάρτα αποτελούν ένα «δίκτυο φορέων-πόρων» προκειμένου να ανταλλάσουν και να μοιράζονται εργαλεία, μεθόδους και καλές πρακτικές, ώστε να υποστηρίζεται τόσο η συμμετοχική διαδικασία όσο και η επεξεργασία και υλοποίηση των δράσεων. Επίσης πρόκειται να θέσουν στη διάθεση άλλων κοινοτήτων που θα επιθυμούσαν να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο και στόχο, έναν οδηγό που περιέχει επιχειρησιακά μεθοδολογικά εργαλεία και μία συλλογή καλών πρακτικών. 8
4. Κάθε υπογράφων δεσμεύεται επί της αρχής, να συμμετέχει στο κατάλληλο σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης που θα καθορισθεί προκειμένου να παρακολουθείται η πρόοδος της εφαρμογής αυτής της Χάρτας σε τοπικό επίπεδο και να βοηθηθούν τα διάφορα τοπικά και περιφερειακά εκτελεστικά όργανα, στην ανταλλαγή των γνώσεών τους που σχετίζονται με την αποτελεσματικότερη εφαρμογή αντίστοιχων σχεδίων ανάπτυξης και αναγέννησης των κοινοτήτων και ιδιαίτερα των ορεινών της υπαίθρου, μέσω της αξιοποίησης των αποδήμων. 5. Τέλος, οι υπογράφοντες καλούν την Περιφέρεια Θεσσαλίας, ο ρόλος και οι αρμοδιότητες της οποίας έχουν αναβαθμισθεί, να προχωρήσει α) στην υποστήριξη των ορεινών κοινοτήτων οι οποίες θα επιθυμούσαν να ακολουθήσουν το δρόμο του Ελληνόπυργου, αλλά και β) στην οικοδόμηση μιας Διακυβέρνησης περιφερειακού επιπέδου για τον συντονισμό της ενεργού επανένταξης του στρατηγικής σημασίας απόδημου δυναμικού της Θεσσαλίας. Υπεγράφη στον Ελληνόπυργο Καρδίτσας στις 25 Μαρτίου του 2012, σε 10 πρωτότυπα 9