Ο σύγχρονος ρόλος της Ιατρικής Πληροφορικής στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας Παναγιώτης Μπαμίδης Επίκ. Καθηγητής Εργαστ. Ιατρικής Πληροφορικής Ιατρική Σχολή ΑΠΘ
Σύνοψη Εισαγωγή/ΠΦΥ Άξονες εξέλιξης με ενδιαφέρον για την ΠΦΥ Γεωγραφικά Πληροφορικά Συστήματα Υγείας Νέες Συνεργατικές Εφαρμογές Web 2.0 Νέες Σημασιολογικές Εφαρμογές Web 3.0 ίκτυο Ιατρείων ιακοπής Καπνίσματος Συστήματα υποστήριξης ευπαθών ομάδων (ηλικιωμένοι) & πρόληψη Πληροφορική & Ιατρική Εκπαίδευση 2
Εισαγωγικά Η έννοια του «συστήματος υγείας» περιλαμβάνει εκτός από την περίθαλψη και τη φροντίδα υγείας, επεκτείνεται δηλαδή σε ζητήματα πρόληψης, προαγωγής της υγείας κτλ Π.Ο.Υ.: υγεία είναι «η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία νόσου ή ασθένειας». Η υγεία ως «συνεχής μεταβλητή» πυρήνας των σύγχρονων αντιλήψεων για την υποχρέωση των κρατών για διαρκή προσπάθεια αναβάθμισης της υγείας του κοινωνικού συνόλου. Η «ολιστική» αυτή προσέγγιση (Άλμα-Άτα, 1978, «Υγεία για όλους ως το 2000») καθόρισε την έννοια και τη σημασία της Π.Φ.Υ. 3
Συστατικά ΠΦΥ η Π.Φ.Υ. δεν ασχολείται μόνο με την περίθαλψη, δηλαδή τη διάγνωση, θεραπεία και αποκατάσταση απλών νοσημάτων σε τοπικό επίπεδο, αλλά μέσα από τη συνεχή και συνεπή παρουσία μέσα στον πληθυσμό είναι επιφορτισμένη και με ζητήματα όπως: Πρόληψη Κοινωνική φροντίδα Προαγωγή υγείας
Γεωγραφικά Πληροφορικά Συστήματα Υγείας 5
Εφαρμογές σε συστήματα υγείας ιευθύνσεις ασθενών Οδογράμματα Νοσοκομεία, ιατρικά κέντρα, Περιοχές, ταχ. κώδικες Χωροταξική ανάλυση Ανάγκες Απεικόνιση πάνω σε γεωγραφικό χάρτη Π.Δ. Μπαμίδης 6
Γεωγραφικοί χάρτες Υγείας 7
Εφαρμογές σε συστήματα υγείας Παγκόσμια ημόσια υγεία Π.Δ. Μπαμίδης 8
Υγεία & Διασυνοριακή ζώνη Ελλάδας-Βουλγαρίας http://kedip.med.auth.gr/crossborderhealth Nodes (light-bulb looking bubbles) indicate health care service provision points, while extended dialog bubbles provide detailed specific information. 9
web 1.0 web 2.0 10 web 1.0 user as a recipient publishing scripted content user contribution can be a chore software irrelevant of the user rigid software solutions δημοσίευση & διασύνδεση πληροφορίας web 2.0 user as a contributor participation emergent behavior user contribution transparently aggregated software improved through user participation open-ended customizable modular technologies προώθηση συλλογικής νοημοσύνης κοινωνική δικτύωση
Σημασιολογικός Ιστός Νέες εξελίξεις προς την κατεύθυνση της χρήσης του διαδικτύου με πιο «λογικό τρόπο» χρήση εννοιών αντί λέξεων κλειδιών [Tim Berners Lee,1999] : I have a dream for the Web [in which computers] become capable of analyzing all the data on the Web the content, links, and transactions between people and computers. A Semantic Web, which should make this possible, has yet to emerge, but when it does, the day-to-day mechanisms of trade, bureaucracy and our daily lives will be handled by machines talking to machines. 11
Ιατρική 2.0 / 3.0 - Υγεία 2.0 / 3.0 12
Συνεργατικός Χάρτης Υγείας Ι 13
Συνεργατικός Χάρτης Υγείας ΙΙ 14
Social Semantic Web : Πρότυπο σύστημα ενημέρωσης για την δημόσια υγεία (Epidemiological Semantic Wiki) Υπηρεσίες πληροφόρησης στους πολίτες / δυνατότητα απομακρυσμένης πρόσβασης σε πληροφορίες για χρήση κοινωνικών και ιατρικών πηγών που είναι διαθέσιμες στη γεωγραφική τους περιοχή από επαγγελματίες της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας. υνατότητα εικονικής δημόσιας συζήτησης. Υπηρεσίες δημοσιοποίησης και διάδοσης ιδεών.. Καταλόγους και λίστες ειδικών και επιστημόνων για θέματα σχετικά με τον ιατρικό τομέα και τον τομέα της δημόσιας υγείας. Επεξεργασία δεδομένων γεωγραφικού τύπου και απεικόνισή τους σε χάρτη. Πρόσβαση σε επιδημιολογικά δεδομένα (εξάρσεις επιδημιών) που παρατηρήθηκαν σε κάποια μέρη 15 Τυπικά στοιχεία για τις ασθένειες, τα συμπτώματα, κτλ
Classic vs semantic wikis Classic wikis Processing through a browser. Simplified syntax. Machine previous condition retrieval. Tight connection between the pages. Unlimited access. Cooperative processing of the content. Semantic wikis Attribute semantics to the hyperlinks between the pages. Adaptable presentation according to the content. Semantic annotation. Semantic search. Syllogistic.
Semantic MediaWiki (SMW) extension to MediaWiki that allows users to search, organise, tag, browse, evaluate as well as share the wiki s content. Benefits of using SMW: Automatically generated lists. Visual display of information. Improved data structure. Searching information. Inter-language consistency. External reuse. Data entry.
Οι κλάσεις της οντολογίας Τα στιγμιότυπα της κλάσης Diseases Οι ιδιότητες της κλάσης Diseases 18
Εμφάνιση των χαρακτηριστικών του ιού της γρίπης Η1Ν1 19 Οι επιδημιολογικές ασθένειες που εμφανίζονται στο Μεξικό
Χρήστες Νοσοκομεία 20 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τη ιοίκηση, τα Οικονομικά και τις Πολιτικές Υγείας
Δημιουργία ερωτήματος Αποτελέσματα ερωτήματος 21
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΚΤΥΟ ΙΑΚΟΠΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ - ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΙΑΤΡΩΝ, ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΟΜΗΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ Σ. Κωνσταντινίδης, Ε. Κωνσταντινίδης, Μ.Μ. Νικολαϊδου, Α.Κ. Μπούτου, Ν. Χαβούζης, Π. Αργυροπούλου, Π. Μπαμίδης Εργαστήριο Ιατρικής Πληροφορικής Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας, 3 η Πανεπιστημιακή Κλινική Γ.Ν. Παπανικολάου, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης http://nosmoke.med.auth.gr 22
Σκοπός Ανάπτυξη Συστήματος Επιτρέπει στους ιατρούς να αποθηκεύουν και να επεξεργάζονται με ασφάλεια τα δεδομένα των καπνιστών/ασθενών Διευκολύνει την εξ αποστάσεως εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και του κοινού. Να δημιουργεί εκπαιδευτικό υλικό με χρήση συνεργατικών τεχνολογιών (WEB2.0) και αλληλεπιδράσεων των χρηστών (επαγγελματιών υγείας και κοινού) ίκτυο ιακοπής Καπνίσματος http://nosmoke.med.auth.gr 23
Το σύστημα του Δικτύου Διακοπής Καπνίσματος Αποτελείται από 3 υποσυστήματα Πλατφόρμα Διακοπής Καπνίσματος Υπεύθυνο για την αποθήκευση και την επεξεργασία των δεδομένων των καπνιστών/ασθενών Περιβάλλον Ηλεκτρονικής Εκπαίδευσης Παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία για συνεργατική και εξ αποστάσεως εκμάθηση FORUM Επικοινωνίας Κοινού Παρέχει υποστήριξη των καπνιστών, ανταλλαγή απόψεων και ανεύρεση λύσεων/απαντήσεων ίκτυο ιακοπής Καπνίσματος http://nosmoke.med.auth.gr 24
Συστήματα υποστήριξης ευπαθών ομάδων Γιατί μας ενδιαφέρει; Γήρανση πληθυσμού Αυξανόμενο κόστος φροντίδας χρόνιων/ανίατων καταστάσεων 25
LLM: Ευρωπαϊκό πρόγραμμα υποστήριξης ηλικιωμένων www.longlastingmemories.org
Πληροφορική & Ιατρική Εκπαίδευση Γιατί; Η ποιοτική εκπαίδευση των ιατρών ως παρακαταθήκη για ένα ποιοτικό σύστημα υγείας 27
co-funded by the European Commission econtentplus programme meducator: Multi-type Content Repurposing & Sharing in Medical Education 28 project type: Best Practice Network programme: econtentplus Information Society & Media Directorate General, Εuropean Commission contract: ECP 2008 EDU 418006 duration: 2009-2012 consortium: 14 partners from 10 EU countries, lead by AUTH (GR) budget: ~4.500.000 website: http://www.meducator.net
Επικεντρωμένη στο πρόβλημα εκμάθηση στην ιατρική Εικονικοί Ασθενείς Ανάπτυξη Κλινικών Σεναρίων Εικονικών Ασθενών για βελτίωση της Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας Χρηματοδοτούμενο από Υπουργείο Υγείας / ΚΕΣΥ 29
Στιγμιότυπο από το χάρτη VUE του σεναρίου 30
31
Ευχαριστώ Π. Μπαμίδης Εργαστήριο Ιατρικής Πληροφορικής Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ. bamidis@med.auth.gr 32