Μηχανισμός Περιορισμού Χρηματοοικονομικού Κινδύνου του ΛΑΓΗΕ στον Ημερήσιο Ενεργειακό Προγραμματισμό (ΗΕΠ) Πειραιάς, 30 Ιουλίου 2013

Μηχανισμός Περιορισμού Χρηματοοικονομικού Κινδύνου του ΛΑΓΗΕ στον Ημερήσιο Ενεργειακό Προγραμματισμό (ΗΕΠ) Πειραιάς, 30 Ιουλίου 2013

Σημαντική Επισήμανση Η έχει καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε να διασφαλίσει ότι οι πληροφορίες και τα στοιχεία της παρουσίασης αυτής είναι ορθά, αλλά δεν έχει καμία ευθύνη για την ακρίβεια και την πληρότητά τους ή οποιαδήποτε ευθύνη προερχόμενη από την πρόσβαση στα στοιχεία της παρούσης, καθώς και δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι τα κείμενα και τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο παρόν θα αντανακλούν με ακρίβεια τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας όπως αυτές τελικά θα εγκριθούν από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. 2

Μεθοδολογία Μηχανισμού Παράδειγμα Εφαρμογής Κανόνες Παιγνίου 3

Αγορά / Προϊόντα / Σύστημα ΑΓΟΡΑ: ΗΕΠ, Προημερήσια Αγορά, Day Ahead Spot Market ΠΡΟΪΟΝΤΑ: MWhs / h next day ΣΥΣΤΗΜΑ: MMS PLATFORM 4

Trading / Clearing / Settlement ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ Offers & Bids Ασφάλειες Εγγυήσεις Collaterals Trading Risk Management Clearing ΛΑΓΗΕ ΑΕ Cash Flows Invoicing Settlement 5

Θέση Συμμετέχοντα 6

Εννοιολογικά Παράδειγμα Εφαρμογής Κανόνες Παιγνίου 7

Νέα Διαδικασία ΗΕΠ Ημέρα d / ΗΕΠ (d+1) 11:00 Α) Θέση Ημέρας d Β) Εγγύηση ΗΕΠ (d+1), επιβεβαίωση ελάχιστης Εγγύησης ΗΕΠ(d+2) 15:00 Τυχόν Ενστάσεις / Αντιρρήσεις 14:30 Trades Clearing 15:30 Final Clearing 16:00 Περιθώριο Θέσης & τυχόν Διόρθωση Θέσης για ΗΕΠ (d+2) 11:45 Pre-check 13:45 Final-check 8

Ημερήσια Διαδικασία την Ημέρα Κατανομής d Ημέρα Ώρα Αρμοδιότητα Διαδικασία D ως τις 11:00 ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ Διενέργεια πληρωμών Διόρθωσης Θέσης και/ή Εβδομαδιαίων/Μηνιαίων πληρωμών ή μεταβολή εγγύησης με Cash Collateral για ΗΕΠ (d+1) D 11:30 ΛΑΓΗΕ Υπολογισμός Θέσης Συμμετέχοντα την ημέρα d, P p,d D 11:30 ΛΑΓΗΕ D 11:45 ΛΑΓΗΕ D 13:45 ΛΑΓΗΕ D 15:30 ΛΑΓΗΕ Επιβεβαίωσης Εγγυοδοσίας για τον ΗΕΠ D+1, G p,das(d+1) και επιβεβαίωση ελάχιστης Εγγυοδοσίας για τον ΗΕΠ D+2, G p,das(d+2) Προέλεγχος πλήρους Συμμετοχής για τον ΗΕΠ d+1, G p,das(d+1) >= P p,d + PM p,das(d+1) Τελικός έλεγχος Αποδοχής της Δήλωσης Φορτίου στον ΗΕΠ d+1, 1,3*G p,das(d+1) >= P p,d + NA p,das(d+1) Υπολογισμός Τελικής Καθαρής Αξίας Συναλλαγών για τον ΗΕΠ d+1, NA p,das(d+1) D 16:00 ΛΑΓΗΕ Υπολογισμός Περιθωρίου Θέσης για τον ΗΕΠ d+2, PM p,das(d+2) D 16:00 ΛΑΓΗΕ Υπολογισμός και ενημέρωση για τυχόν Διόρθωση Θέσης για τον ΗΕΠ D+2, PC p,das(d+2) 9

Διαδικασίες Συμμετεχόντων Προθεσμία: 11:00, Εργάσιμη Ημέρα d Πληρωμές Συμμετεχόντων (Εισπράξεις ΛΑΓΗΕ) Διόρθωση της Εγγυοδοσίας για τον ΗΕΠ d+1 με κατάθεση Cash Collateral Πληρωμές Συμμετεχόντων (Εισπράξεις ΛΑΓΗΕ) κατ ελάχιστον του ποσού Διόρθωσης Θέσης για τον ΗΕΠ d+1 ή καθαρών χρεώσεων, όπως αυτές προκύπτουν από τις Εβδομαδιαίες/Μηνιαίες εκκαθαρίσεις. Στην περίπτωση που αυτές δεν καλύπτουν τη Διόρθωση Θέσης το επιπλέον ποσόν κατατίθεται ως Διόρθωση Θέσης Εισπράξεις Συμμετεχόντων (Πληρωμές ΛΑΓΗΕ) Ομοίως η διενεργεί εβδομαδιαίες/μηνιαίες Πληρωμές, μία εργάσιμη ημέρα μετά από τις αντίστοιχες εισπράξεις της Επιβεβαίωση υπόχρεων Συμμετεχόντων σε ΦΠΑ 10

Υπολογισμός Θέσεως Συμμετέχοντα p την Ημέρα d P p,d = P p,d-1 + NA p,das(d) + NA p,d-1,uplift(m) + όπου : NA p,das(d) NΑ p,d-1,uplift(m) (AP p AC p ) 11:00 of d 11:00+ of d-1 η καθαρή αξία των συναλλαγών του Συμμετέχοντα p στον ΗΕΠ d, όπως αυτή προκύπτει από τον συμψηφισμό των χρεοπιστώσεων της προμήθειας, εισαγωγής και εξαγωγής στην Εκκαθάριση του ΗΕΠ d περιλαμβανομένου ΦΠΑ η καθαρή αξία των χρεοπιστώσεων του Συμμετέχοντα p, όπως αυτή προκύπτει από την μηνιαία εκκαθάριση των Λογαριασμών του Λειτουργού της Αγοράς, πλην του Λογαριασμού Εκκαθάρισης ΗΕΠ, την ημέρα d-1, περιλαμβανομένου ΦΠΑ. Εάν η Ημέρα d είναι η προτελευταία ημέρα του μήνα m, είναι αργία και ακολουθείται από αργία(ιες) τότε η μηνιαία εκκαθάριση διενεργείται, ανακοινώνεται και λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό της μεταβλητής P p,x+1 κατά την τελευταία ημέρα αργίας x AP p, AC p Πληρωμές και Εισπράξεις που έγιναν από/προς τον ΛΑΓΗΕ προς/από τον Συμμετέχοντα p αντιστοίχως, στο χρονικό διάστημα 11:00+ της ημέρας d-1 έως και τις 11:00 της ημέρας d 11

Στοιχεία παροχής εγγυοδοσίας Συμμετέχοντα p την Ημέρα d Letter of Guarantee (LG (d)) Η Εγγυητική Επιστολή LG(d) καλύπτει τον ΗΕΠ(d+1) που πρόκειται να επιλυθεί την ίδια Ημέρα d. Με την έννοια "καλύπτει" νοείται η δυνατότητα ρευστοποίησης της Εγγυητικής Επιστολής, ολικώς ή μερικώς, από τον ΛΑΓΗΕ, υπό προϋποθέσεις, έτσι ώστε να είναι δυνατή η αποζημίωση Πωλητών (Παραγωγών και Εισαγωγέων) με την ελάχιστη δυνατή καθυστέρηση. Κάθε Συμμετέχων υποχρεούται να καταθέτει Εγγυητική Επιστολή στo ΛΑΓΗΕ δέκα (10) εργάσιμες ημέρες πριν την Ημέρα d έτσι ώστε να δύναται η Διεύθυνση Οικονομικού του ΛΑΓΗΕ να ολοκληρώνει το σχετικό έλεγχο και να επιβεβαιώνει τα ποσά της Εγγυητικής Επιστολής LG(d) μία εργάσιμη ημέρα πριν την ημέρα d για την Ημέρα d και τις τυχόν αργίες που την ακολουθούν Following LG Incr/Decr (d) Δεδομένου ότι ο ΛΑΓΗΕ μία ημέρα πριν την Ημέρα d έχει επιβεβαιώσει τα ποσά της Εγγυητικής Επιστολής LG(d), για την Ημέρα d και τις τυχόν αργίες που την ακολουθούν, δύναται κάθε Ημέρα d να ορίζει και να επιβεβαιώνει την μεταβολή της Εγγυητικής Επιστολής LG(d) για την επόμενη Ημέρα, αύξηση (+) / μείωση(-). Δηλαδή, Following LG Incr/Decr (d) = LG(d+1) - LG(d) Cash Collateral (d) Το συνολικό ποσό σε μετρητά ( ) που έχει διαθέσει ο Συμμετέχων ως εγγυήσεις σε τραπεζικό λογαριασμό του ΛΑΓΗΕ μέχρι και τις 11:00 την Ημέρα d και είναι άμεσα απολήψιμο από το ΛΑΓΗΕ. Στην περίπτωση που ο Συμμετέχοντας επιθυμεί την μείωση του συνολικού ποσού Cash Collateral (d) θα πρέπει να υποβάλλει αντίστοιχο αίτημα στον ΛΑΓΗΕ τρείς (3) εργάσιμες ημέρες πριν την Ημέρα d 12

Έλεγχος & επιβεβαίωση εγγυοδοσίας Συμμετέχοντα p την Ημέρα d για τις Συναλλαγές στον ΗΕΠ d+1 Η υποχρέωση παροχής εγγύησης εκπληρώνεται: με την κατάθεση εγγυητικής επιστολής (Letter of Guarantee - LG) και/ή με την κατάθεση μετρητών (Cash Collateral - CC) Για κάθε ΗΕΠ d+1, ισχύει: G p,das(d+1) = LG p,das(d+1) + CC p,das(d+1) Αξίες εν ισχύ εγγυήσεων για την αντίστοιχη συναλλαγή στον ΗΕΠ d+1 Σε περίπτωση που ακολουθούν αργίες την Ημέρα d, τότε γίνεται επιβεβαίωση για την αξία εν ισχύ εγγυήσεως κάθε αργίας 13

Έλεγχος & επιβεβαίωση ελάχιστης εγγυοδοσίας Συμμετέχοντα p την Ημέρα d για τις Συναλλαγές στον ΗΕΠ d+2 Η υποχρέωση παροχής εγγύησης εκπληρώνεται: με την κατάθεση εγγυητικής επιστολής (Letter of Guarantee - LG) και/ή με την κατάθεση μετρητών (Cash Collateral - CC) Για κάθε ΗΕΠ d+2, ισχύει: G p,das(d+2) = LG p,das(d+2) + CC p,das(d+1) Επιβεβαιωθείσα Ελάχιστη Εγγύηση του Συμμετέχοντα p, την Ημέρα d, για τον ΗΕΠd+2 Σε περίπτωση που ακολουθούν αργίες την Ημέρα d, τότε γίνεται επιβεβαίωση για την αξία εν ισχύ εγγυήσεως κάθε αργίας 14

Προέλεγχος Συμμετοχής του Συμμετέχοντα p στον ΗΕΠ d+1 Αν G p,das(d+1) < (P p,d + PM p,das(d+1) ) ενεργοποιείται η διαδικασία Αναστολής (Suspension) Συμμετοχής από τον ΗΕΠ d+1 15

Έλεγχος μεγέθους νέας θέσης πριν την τελική ανακοίνωση αποτελεσμάτων του ΗΕΠ d+1 και υπό προϋποθέσεις απόρριψη δήλωσης φορτίου Αν P p,d + NA p,das(d+1) > 1,3 G p,das(d+1) τότε συντρέχουν οι λόγοι για Απόρριψη Δηλώσεων Φορτίου στον ΗΕΠ d+1 Αρχικά Απορρίπτονται οι Τιμολογούμενες Δηλώσεις Φορτίου, με σειρά από την μικρότερη προς τη μεγαλύτερη αξία (ανά σύνορο), και κάθε φορά επιλύεται ξανά ο ΗΕΠ και ελέγχεται η ανίσωση Αν η ανίσωση συνεχίζει να ισχύει και μετά την απόρριψη όλων των Τιμολογούμενων Δηλώσεων Φορτίου, απορρίπτονται και οι Μη Τιμολογούμενες Δηλώσεις Φορτίου, με σειρά από την μικρότερη προς τη μεγαλύτερη αξία (ανά επίπεδο τάσης / λειτουργική ζώνη), και κάθε φορά επιλύεται ξανά ο ΗΕΠ και ελέγχεται η ανίσωση Παραμένει ένα ρίσκο που δεν καλύπτεται, το οποίο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από την ποσότητα 0,3 G p,das(d+1) Τυχόν έλλειμμα θα καλυφθεί σύμφωνα με το Άρθρο 61 του ΚΣΗΕ 16

Ημέρα d, υπολογισμός αξίας (Net Amount) όπως αυτή προκύπτει από τον συμψηφισμό των συναλλαγών του Συμμετέχοντα p στον ΗΕΠ d+1 Χρεώσεις (+) αφορούν αγορά ενέργειας (MWh) για Προμήθεια και Εξαγωγές Πιστώσεις (-) αφορούν πώληση ενέργειας (MWh) για Εισαγωγές NA p,das(d+1) = (DAEPS p,das(d+1) +DAEPE p,das(d+1) ) όπου: DAERI p,das(d+1) DAEPS p,das(d+1) Η συνολική χρέωση για προμήθεια του Συμμετέχοντα p για τον ΗΕΠ d+1 DAEPΕ p,das(d+1) Η συνολική χρέωση για εξαγωγές του Συμμετέχοντα p για τον ΗΕΠ d+1 DAERI p,das(d+1) Η συνολική πίστωση για εισαγωγές του Συμμετέχοντα p για τον ΗΕΠ d+1 17

Ημέρα d, Υπολογισμός Περιθωρίου Θέσης (Position Margin) του Συμμετέχοντα p για τον ΗΕΠ d+2 Ορισμός: Το περιθώριο θέσης αντιστοιχεί στη μέγιστη καθαρή αξία των συναλλαγών στους τελευταίους επτά (7) ΗΕΠ, συμπεριλαμβανομένου και του ΗΕΠ d+1, επί τον αριθμό των αργιών που ακολουθούν την ημέρα d+1, προσαυξημένο κατά ένα (1). PM p,das(d+2) = (y(d+1) +1) ( NA p,das(i) ) όπου: y(d+1), o αριθμός των αργιών μετά την ημέρα d+1 18

Ημέρα d, Υπολογισμός τυχόν Διόρθωσης Θέσης του Συμμετέχοντα p για τον ΗΕΠ d+2 PC p,das(d+2) = (P p,d + NA p,das(d+1) + NΑ p,d,uplift(m) + PM p,das(d+2) ) G p,das(d+2) όπου: P p,d Θέση του Συμμετέχοντα p για την Ημέρα d NA p,das(d+1) Καθαρό ποσό συναλλαγών (χρεοπιστώσεων) του Συμμετέχοντα p για τον ΗΕΠ d+1 Na p,d,uplift(m) Καθαρό ποσό συναλλαγών (χρεοπιστώσεων) του Συμμετέχοντα p από τη Μηνιαία Εκκαθάριση των υπολοίπων -πλην του ΗΕΠ- Λογαριασμών του ΛΑΓΗΕ την Ημέρα d PM p,das(d+2) Περιθώριο Θέσης του Συμμετέχοντα p για τον ΗΕΠ d+2 G p,das(d+2) Επιβεβαιωθείσα Ελάχιστη Εγγύηση του Συμμετέχοντα p, την Ημέρα d, για τον ΗΕΠ d+2 19

Εννοιολογικά Μεθοδολογία Μηχανισμού Κανόνες Παιγνίου 20

Συνημμένα διατίθεται διαδραστικό φύλλο εργασίας Excel για χρήση των Συμμετεχόντων 21

Εννοιολογικά Μεθοδολογία Μηχανισμού Παράδειγμα Εφαρμογής 22

Κριτήρια για θέση σε κατάσταση ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ (1 από 2) 1) Καταβολή Εγγυήσεων (για όλους τους Συμμετέχοντες) 1.1) Εμπρόθεσμη Κατάθεση 1.2) Εγκυρότητα (wording, αποδεκτή τράπεζα κ.λ.π.) 1.3) Κατάθεση του απαιτουμένου ύψους της Εγγύησης (LG + CC) 1.4) Ελάχιστο ύψος παρεχόμενων εγγυήσεων 50.000 2) Υποχρεωτική Εξόφληση οφειλών (για όλους τους Συμμετέχοντες) 2.1) Εβδομαδιαία Εξόφληση της εβδομάδας w πρέπει να γίνει μέχρι και ώρα 11:00 της Τετάρτης της εβδομάδας w+1 και 2.2) Μηνιαία Εξόφληση του μήνα m πρέπει να γίνει μέχρι και ώρα 11:00 της 26 ης ημέρας του Μήνα m+1 Σε περίπτωση αργίας, η εξόφληση μεταφέρεται μέχρι και ώρα 11:00 της επόμενης εργάσιμη ημέρας. 23

Κριτήρια για θέση σε κατάσταση ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ (2 από 2) 3) Προέλεγχος πλήρους συμμετοχής στον ΗΕΠ d+1 που πραγματοποιείται την Ημέρα (d) για Συμμετέχοντες που δεν διαθέτουν μονάδες στο Μητρώο Μονάδων οι Εγγυήσεις πρέπει να καλύπτουν: τη Θέση + Περιθώριο Θέσης 24

Κριτήρια για αλλαγή κατάστασης από ΑΝΑΣΤΟΛΗ σε ΔΙΑΓΡΑΦΗ (1 από 2) Αν εντός 14 Ημερολογιακών Ημερών (για Συμμετέχοντες που διαθέτουν μονάδες στο Μητρώο Μονάδων) Δεν εκλείψει η αιτία της Αναστολής, ενεργοποιείται η διαδικασία Διαγραφής του από το Μητρώο Συμμετεχόντων Αν εντός 14 Ημερολογιακών Ημερών (για Συμμετέχοντες που δεν διαθέτουν μονάδες στο Μητρώο Μονάδων) Δεν εκλείψουν οι αιτίες Αναστολής της συμμετοχής του, Δεν πληρωθεί ο ΛΑΓΗΕ για τις Δηλώσεις Φορτίου που αφορούν τους πελάτες (εφόσον Εκπροσωπούν Φορτία) που μεταφέρθηκαν προσωρινά στον Προμηθευτή Τελευταίου Καταφυγίου (ΠτΚ) και Δεν πληρωθεί ο ΛΑΓΗΕ (για λογαριασμού του ΠτΚ) για ένα τίμημα προσωρινής εκπροσώπησης πελατών. Εάν ένα τουλάχιστον εκ των ανωτέρω ισχύει τότε Διαγράφεται από το Μητρώο Συμμετεχόντων, Διαφορετικά συμμετέχει πλήρως στον ΗΕΠ και ανακτά την εκπροσώπηση των πελατών του. 25

Κριτήρια για αλλαγή κατάστασης από ΑΝΑΣΤΟΛΗ σε ΔΙΑΓΡΑΦΗ (2 από 2) Αν ο Συμμετέχων (για όλους τους Συμμετέχοντες) τεθεί σε Αναστολή περισσότερες από 3 φορές ή σωρευτικά για περισσότερες από 28 Ημερολογιακές Ημέρες, τότε ενεργοποιείται η διαδικασία Διαγραφής του από το Μητρώο Συμμετεχόντων. 26

Κριτήρια για κατευθείαν ΔΙΑΓΡΑΦΗ Ανάκληση Άδειας από ΡΑΕ Θέσης σε αναγκαστική διαχείριση Κήρυξης πτώχευσης ή υπαγωγή σε ανάλογο καθεστώς Λύση Σύμβασης Συναλλαγών με ΑΔΜΗΕ Καταγγελία της Σύμβασης Συναλλαγών ΗΕΠ από τον Συμμετέχοντα, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχουν οφειλές προς ΛΑΓΗΕ και ΑΔΜΗΕ 27

Ο Δραστικός Περιορισμός του Χρηματοοικονομικού Κινδύνου του ΛΑΓΗΕ στον ΗΕΠ αναμφισβήτητα αποτελεί σημαντικό βήμα προς όφελος πρώτα από όλα των Συμμετεχόντων, Ευχαριστούμε για την Προσοχή σας Πειραιάς, 30 Ιουλίου 2013 28