1
2
Το πλαίσιο της ελληνομάθειας ως προς όλους τους πυλώνες του (διδασκαλία, εκμάθηση, αξιολόγηση/πιστοποίηση) αναβαθμίζεται και βελτιστοποιείται μέσω της Πράξης: "Πιστοποίηση Ελληνομάθειας: Υποστήριξη και ποιοτική ανάδειξη της διδασκαλίας/εκμάθησης της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης γλώσσας" του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» του Υπουργείου Παιδείας& Θρησκευμάτων (2011-2015) 3
Η ταυτότητα του έργου κωδικός: MIS 279365 (κωδ. 5.173) Επιστημονικός υπεύθυνος της Πράξης: Καθηγητής Ιωάννης Καζάζης Υπεύθυνες δράσεων: κ. Άννα Κοκκινίδου και δρ. Θωμαΐς Ρουσουλιώτη Αριθμός παραδοτέων: 22 Υπεύθυνοι παραδοτέων: 10 Επιστημονικοί συνεργάτες:370 Διοικητική υποστήριξη: Γραμματέας της Πράξης, Τμήματα Διοικητικής Mέριμνας και Οικονομικής Διαχείρισης του ΚΕΓ 4
Συνεπώς, η διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης γλώσσας συστηματοποιείται και αναβαθμίζεται με: Ηλεκτρονικά εργαλεία και ψηφιακό υλικό Επιτόπια σεμινάρια και ημερίδες Από απόσταση επιμορφωτικά προγράμματα Έντυπο υλικό και εκδόσεις 5
Η συγκεκριμένη πράξη αφορά τέσσερις διακριτές δράσεις: 6
7
Οι δράσεις αυτές αφορούν τα αντίστοιχα ηλεκτρονικά περιβάλλοντα, καθώς οι ωφελούμενοι/δικαιούχοι των παραδοτέων έργων μπορούν να έχουν άμεση πρόσβαση σε όλο το υλικό της Πράξης, από απόσταση και μέσω καλά οργανωμένων ηλεκτρονικών περιβαλλόντων. Παράλληλα οργανώνονται κοινότητες μάθησης και δίκτυα συνδιαλλαγής μεταξύ των ερευνητών/μεντόρων και των δικαιούχων. 8
Δράση Π2α Π2α 9
http://www.greek-language.gr/certification/index2.html 10
11
12
Τράπεζα Κειμένων 13
Τράπεζα ηχητικού υλικού 14
http://www.greek-language.gr/certification/readability/index.html 15
Αποτελέσματα λογισμικού αναγνωσιμότητας 16
17
Σχεδιασμός διδακτικών προτάσεων Στόχος δραστηριότητας: Περίσταση: Επίπεδο: Πιθανή διάρκεια: Διδακτικό υλικό: Στάδια: Προτεινόμενα εποπτικά μέσα: Τι πρέπει να προσέξουν οι διδάσκοντες/διδάσκουσ Παραλλαγές: ες: Σύντομη δραστηριότητα: Εργασία για το σπίτι: 18
19
20
21
Συστήματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης/ επιμόρφωσης / κατάρτισης http://elearning.greeklanguage.gr/ Σύστημα «ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ» 22
Το σύστημα Διαδρομές για τη διδασκαλία της ελληνικής Υλοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2007, οπότε βραβεύτηκε με το βραβείο «Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών» για την καινοτομία του. Συνολικά, στους 14 συνολικά κύκλους επιμόρφωσης των Διαδρομών, συμμετείχαν 3.200 επιμορφούμενοι διδάσκοντες, τα 2/3 των οποίων ολοκλήρωσαν με επιτυχία το πρόγραμμα. 23
Το σύστημα Διαδρομές για τη διδασκαλία της ελληνικής Επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος είναι ο καθ. Ιωάννης Ν. Καζάζης. Ιθύνων νους για τη δημιουργία του προγράμματος είναι η κ. Νιόβη Αντωνοπούλου (καθηγήτρια του τμήματος Αγγλικής του Α.Π.Θ. και πρώην Διευθύντρια του Τμήματος Στήριξης και Προβολής της Ελληνικής του ΚΕΓ). Το πρόγραμμα συντονίζουν 2 υπεύθυνοι διαχείρισης και 2 υπεύθυνοι διαχείρισης της τεχνικής υλοποίησης στο πλαίσιο μιας πολυμελούς ομάδας-εργασίας. Την τεχνική υλοποίηση για το υποέργο αυτό και για το σύνολο της Πράξης έχει αναλάβει το ΕΚΕΤΑ. 24
Το σύστημα Διαδρομές για τη διδασκαλία της ελληνικής ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ 1.ως ξένης/δεύτερης 2. σε αλλόγλωσσους στην Ελλάδα 3. για αποσπασμένους εκπαιδευτικούς & φοιτητές νεοελληνικών τμημάτων 25
Το σύστημα ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ «τρέχει» στην πλατφόρμα elearning.greek-language.gr 26
Θέματα των ενοτήτων των Διαδρομών Α *κόκκινες Διαδρομές: 1. Σχεδιασμός μαθήματος, διαχείριση τάξης και διδασκαλία τεσσάρων δεξιοτήτων 2. Διδασκαλία της γραμματικής, του λεξιλογίου και της προφοράς 3. Γλωσσική διδασκαλία σε παιδιά 4. Αξιολόγηση 5. Διδασκαλία ξένης γλώσσας μέσω Η/Υ 6. Όψεις της γλώσσας 7. Διγλωσσία: η γλώσσα και η σκέψη στον δίγλωσσο ομιλητή 8. Όταν οι πολιτισμοί συνομιλούν στο σχολείο: ζητήματα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης 27
Οι ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ σε αριθμούς Στο πρόγραμμα διδάσκουν 23 διδάσκοντες, συντονίζουν 12 συντονιστές και συγγράφουν συνολικά 27 συνεργάτες (για όλα τα σκέλη των ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ). Οι ενότητες επιμόρφωσης είναι 8 στις Διαδρομές Α, 6 στις Διαδρομές Β και 7 στις Διαδρομές Γ. Ως τώρα έχουν επιτυχώς υλοποιηθεί 13 κύκλοι επιμόρφωσης στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ. Για τους τρέχοντες κύκλους επιμόρφωσης (2014-2015) έχουν δηλώσει ενδιαφέρον περίπου 800 υποψήφιοι επιμορφούμενοι. 28
Χώρες προέλευσης/διαμονής των συμμετεχόντων (ενδεικτική αναφορά) Αζερμπαϊτζάν Αίγυπτος Αυστραλία Βέλγιο Βιετνάμ Γαλλία Γερμανία Ελβετία Ζιμπάμπουε Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα Ηνωμένο Βασίλειο Η.Π.Α. Ιαπωνία Ιταλία Ισπανία Καναδάς Κύπρος Μεξικό Νορβηγία Ολλανδία Ουγγαρία Ουκρανία Πολωνία Ρουμανία Ρωσία Σλοβακία Σουηδία Τσεχία Χιλή 29
Bασικοί στόχοι του προγράμματος: Η αποτελεσματικότερη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης μέσω της συστηματοποίησής της από ένα φορέα που εξ αντικειμένου επιμορφώνει διδάσκοντες. Η από απόσταση υλοποίηση για την κάλυψη ενός κοινού με διάχυση σε όλον τον κόσμο χωρίς κόστος και με μεγάλο ανταποδοτικό όφελος. Η χαρτογράφηση και η συζήτηση των προβλημάτων του κοινούστόχος σε σχέση με τη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης. Η δημιουργία corpus υλικού με την παραγωγή γραπτού λόγου από τους υποψήφιους των εξετάσεων και η οργάνωση ειδικού αποθετήριου διδακτικών σεναρίων και προτάσεων. 30
Bασικοί στόχοι του προγράμματος: Η δικτύωση των διδασκόντων, η ανταλλαγή καλών πρακτικών, η συνδιαλλαγή. Για παράδειγμα οι συμμετέχοντες από μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή/χώρα γνωρίζονται και μπορεί να επιδιώξουν και δια ζώσης συναντήσεις ή την οργάνωση μιας κοινής προσπάθειας. Η διάρθρωση ενός κοινού πλαισίου αναφοράς για τη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης/δεύτερης που διαλαμβάνει όλες τις πιθανές περιπτώσεις διδασκόντων. 31
Νομοθετική πρόβλεψη Διατήρηση αναγνωρισμένων Τμημάτων Ελληνικής Γλώσσας, (ΦΕΚ. Αρ. Φύλλου 1430, Τεύχος Δεύτερο, 30 Απριλίου 2012) άρθρο 1, παρ.5.α. «Οι εκπαιδευτικοί που εφεξής θα διδάσκουν την Ελληνική ως δεύτερη ή ξένη γλώσσα και ΔΕΝ είναι αποσπασμένοι από το ΥΠΔΒΘ θα πρέπει να είναι απόφοιτοι Παιδαγωγικών Τμημάτων της Ελλάδας ή της Κύπρου ή καθηγητές ελληνικής φιλολογίας με εμπειρία στη διδασκαλία τουλάχιστον δύο ετών ή απόφοιτοι ξένων φιλολογιών ή άλλων πανεπιστημιακών τμημάτων ελληνικών ή ισότιμων ξένων πανεπιστημίων με αναγνωρισμένη επιμόρφωση, εννεάμηνης κατ ελάχιστον διάρκειας από το ΥΠΔΒΜΘ για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης ή ξένης γλώσσας». 32
Σημειώνεται πως: Εκδόθηκε η σχετική Υ.Α. ( ΦΕΚ 862, Τεύχος Β, 8/4/2014) με την οποία αναγνωρίζεται πλήρως το πρόγραμμα "ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ" και ορίζεται η νομοτυπική περιγραφή του προγράμματος. 33
Η ελληνική ως Γ2 για ΑμεΑ (Δράση Γ) http://www.greeklanguage.gr/certification/amea/ 34
H δράση για μαθητές, διδάσκοντες και υποψήφιους με αναπηρία. Αφορά τα ακόλουθα έργα: Εκπαιδευτικό υλικό: ειδική προσαρμογή για όλους τους μαθητές με αναπηρία. Διδακτικές προτάσεις και σενάρια: για την καθοδήγηση και υποστήριξη των διδασκόντων, των μαθητών και των γονιών. Μελέτες και συνεκτικό μεθοδολογικό πλαίσιο: που αφορά την παρουσίαση της ειδικής μεθοδολογίας, την επιθεώρηση της σχετικής βιβλιογραφίας και τις γενικές αρχές διδασκαλίας σε μαθητές με αναπηρία. Οπτικοακουστικό υλικό και ειδικές εφαρμογές: που αφορά τη χρήση πολυμέσων και την ενημέρωση για τα διαθέσιμα λογισμικά που υποστηρίζουν την εκμάθηση της γλώσσας από τους μαθητές μας με αναπηρία. 35
Προσαρμογή υλικού, για τους σκοπούς του παραδοτέου προσαρμόστηκαν: (1) Τα βιβλία της σειράς ΑΣΤΕΡΙΑΣ, της Ευαγγελίας Γεωργαντζή, του εκδοτικού NEOHEL, Εταιρία Νεοελληνικών Ευρωπαϊκών Μελετών και Εκδόσεων, που απευθύνονται σε μαθητές της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας, μικρής ή νεαρής ηλικίας. (2) Τα βιβλία της σειράς ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ, ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΟΥΝΤΕΣ, ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΥΣ, των Ελένης Δεμίρη-Προδρομίδου και Ρούλας Καμαριανού-Βασιλείου, εκδόσεις Μεταίχμιο, που αφορούν κυρίως ενήλικες μαθητές της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας. 36
Παράδειγμα προσαρμογής (για μη βλέποντες): Άσκηση 7 αφαιρείται: Δεν ενδείκνυται η άσκηση για άτομα με πρόβλημα όρασης. Τα μπερδεύει η συγκεκριμένη αρίθμηση. Η εξάσκηση στη γραφή κεφαλαίων μικρών δεν έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο Braille γιατί στο Braille τα γράμματα της αλφάβητου έχουν το ίδιο σύμβολο και αυτό που τα διαφοροποιεί είναι η προσθήκη κεφαλαιοδείκτη πριν το γράμμα για να δείξουμε ότι πρόκειται για κεφαλαίο Στην άσκηση 14 το «κυκλώνω» γίνεται «δείχνω» Η άσκηση 15 αφαιρείται Αφαιρείται επίσης το «διαβάζω και ταιριάζω τα μεγάλα και τα μικρά» 37
Διδακτικές προτάσεις & σενάρια Η ηλεκτρονική μορφή των έργων με τις σημάνσεις για αλλαγές ανά αναπηρία/δυσκολία διατίθεται online σε πιστοποιημένους δικαιούχους (θα στέλνεται ηλεκτρονικό αίτημα). Με βάση την προσαρμογή των έργων ενδεικτικά δίνονται και διδακτικές προτάσεις/σενάρια από τους συνεργάτες που διδάσκουν στο κοινό-στόχος. 38
Το ηλεκτρονικό περιβάλλον είναι συμβατό/φιλικό και λειτουργεί με αναγνώστη οθόνης 39
Ειδικός συνεργάτης-με ολική απώλεια όρασης- έχει αξιολογήσει και προτείνει γλωσσικά εργαλεία για άτομα με μερική/ολική απώλεια όρασης 40
Καινοτομία και προκλήσεις: Η δράση συνιστά μια συνεκτική προσπάθεια διδασκαλίας και αξιολόγησης της ελληνικής (και ως μητρικής) σε άτομα με απώλεια όρασης/ακοής, μορφές αυτισμού, κινητικά προβλήματα και μαθησιακές δυσκολίες (κυρίως δυσλεξία). Το υλικό έχει αξιολογηθεί βάσει πιλοτικών εφαρμογών και είναι πλήρως κατάλληλο για το κοινό-στόχος Το πλαίσιο που οργανώνεται είναι καινοτόμο για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και αφορά τη μετατροπή του υλικού στοχευμένα και σε μορφή που ουσιαστικά υποστηρίζει τον χρήστη. Προβλέπεται και η διερμηνεία στη νοηματική ελληνική για τις διδακτικές προτάσεις σε video. 41
Π2δ 42
ANAΛΥΤΙΚΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΕΠΑΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ Επίπεδα Α2 και Β2 Αναλυτικά προγράμματα για επαγγελματικούς σκοπούς (επίπεδα Α2 και Β2) σύμφωνα με την εξάβαθμη κλίμακα του Συμβουλίου της Ευρώπης Ι Γενικός εκπαιδευτικός στόχος, ΙΙ Ειδικοί εκπαιδευτικοί στόχοι, ΙΙΙ Επικοινωνιακοί στόχοι, ΙV Γλωσσικά στοιχεία Καθορισμός των ορίων των επιπέδων ελληνομάθειας για επαγγελματικούς σκοπούς ΚΕΠΑ (CEFR, 2001) και λεπτομερής σχεδιασμός των αντίστοιχων περιγραφητών 43
Αναλυτικό Εξεταστικό πρόγραμμα Επίπεδο Α2 και Β2 για επαγγελματικούς σκοπούς 44
Μοντέλα αναλυτικών προγραμμάτων και γλωσσικών μαθημάτων Βασικοί άξονες σχεδιασμού Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες (Συμβούλιο της Ευρώπης, 2001) Aναλυτικό Εξεταστικό Πρόγραμμα Πιστοποίησης Επάρκειας της Ελληνομάθειας (Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2013) Προϋπάρχοντα αναλυτικά προγράμματα για την ελληνική ως Γ2 (Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ, ΕΚΠΑ, ΣΝΕΓ) Θεματοκεντρική και δραστηριοκεντρική προσέγγιση Διαβάθμιση του βαθμού δυσκολίας ανά επίπεδο ελληνομάθειας 45
46
Παράδειγμα ηλεκτρονικής αναζήτησης όρων 47
Αποτέλεσμα αναζήτησης όρου 48
Σας ευχαριστούμε για την προσοχή και το ενδιαφέρον. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας Τμήμα Στήριξης και Προβολής της Ελληνικής Γλώσσας, ΚΕΓ centre@komvos.edu.g r ellinomatheia@komvos.edu.gr 49