Ονοματεπώνυμο: Μαρία Μικεδάκη Βαθμίδα: Επίκουρη καθηγήτρια Γνωστικό αντικείμενο: Αρχαίο ελληνικό θέατρο: Αρχιτεκτονική και Σκηνογραφία. Ερευνητικά ενδιαφέροντα: Αρχιτεκτονική, σκηνικός χώρος και σκηνογραφία του αρχαίου θεάτρου, προσωπεία και κοστούμια του αρχαίου θεάτρου, αρχαία ελληνική ενδυμασία, αρχαία Βοιωτία. Μαθήματα: Αρχαίο θέατρο. Η αρχιτεκτονική του αρχαίου θεάτρου. Αρχαίο θέατρο: Σκηνικός χώρος και Σκηνογραφία. Η σκευή (προσωπεία και κοστούμια) του αρχαίου θεάτρου. Εισαγωγή στο αρχαίο θέατρο. Αρχαία θέατρα. Το θέατρο στην αρχαία ελληνική κοινωνία. Ώρες γραφείου: Τετάρτη 1:00-3:00 μμ (στην Άργους 17) Τηλέφωνο επικοινωνίας (κατά τις ώρες που ορίζονται): 27520 70220 Στοιχεία επικοινωνίας Διεύθυνση: Βασιλέως Κωνσταντίνου 21, Ναύπλιο 21100 Φαξ: 27520 96128 e-mail: mikedaki@uop.gr, mariamikedaki@yahoo.gr Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα Η Δρ. Μαρία Μικεδάκη γεννήθηκε στον Πειραιά. Είναι πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (Κατεύθυνση Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης). Απέκτησε μεταπτυχιακό (MPhil) και διδακτορικό δίπλωμα (PhD) στην Kλασική Αρχαιολογία από το Ινστιτούτο Κλασικής
Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Βιέννης. Θέμα διατριβής: Pinakes und Thyromata im antiken griechischen Theater. Κατά τη μεταπτυχιακή και διδακτορική της έρευνα ήταν υπό την εποπτεία των καθηγητών Σάββα Γώγου και Jürgen Borchhardt. Ως αρχαιολόγος, έλαβε μέρος σε ανασκαφές στην Ελλάδα και την Κύπρο και εργάστηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού (Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων, Επιγραφικό Μουσείο). Επίσης, συμμετείχε σε ερευνητικά προγράμματα της Ακαδημίας Αθηνών, της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας και του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά το χειμερινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2005-2006 δίδαξε στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών. Το 2009 διορίστηκε σε θέση ΔΕΠ στη βαθμίδα του Λέκτορα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, ενώ το 2016 διορίστηκε στη βαθμίδα της Επίκουρης Καθηγήτριας επί θητεία στο ίδιο Τμήμα. Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 δίδαξε στο ΠΜΣ «Δραματική Τέχνη και Παραστατικές Τέχνες στην Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, όπως επίσης και στο ΠΜΣ «Το Θέατρο ως Κοινωνικός και Πολιτικός Θεσμός κατά την Αρχαιότητα» στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών, Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Η συμμετοχή στο ίδιο ΠΜΣ του Πανεπιστημίου Αιγαίου, θα συνεχιστεί και κατά το ακαδημαϊκό έτος 2017-2018. Τον Ιούλιο του 2017 δίδαξε στο Λύκειο Επιδαύρου (Διεθνές Θερινό Σχολείο Αρχαίου Δράματος) που υλοποιείται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου και τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Η Δρ. Μαρία Μικεδάκη είναι μέλος της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Είναι έγγαμη, με δύο παιδιά. Ανασκαφική έρευνα Επιστημονική κατάρτιση 2001 & 2000 Συμμετοχή στο πρόγραμμα των ανασκαφικών εργασιών της Αμερικάνικης Αρχαιολογικής Σχολής στην Aρχαία Αγορά της Αθήνας, υπό την εποπτεία του καθ. John McK. Camp ΙΙ. 1998 Συντήρηση και καταγραφή των αρχαιολογικών ευρημάτων από το Oberleis/NÖ, Ινστιτούτο Ur- und Frühgeschichte, Πανεπιστήμιο Βιέννης, Αυστρία. 1995 Συμμετοχή στο πρόγραμμα των ανασκαφικών εργασιών της Αρχαίας Μεσσήνης, υπό την εποπτεία του καθ. Πέτρου Θέμελη. 2
1994 Συμμετοχή στην ανασκαφική έρευνα της «Ξεστής 3» στο Ακρωτήρι Σαντορίνης, υπό την εποπτεία του καθ. Χρήστου Ντούμα. 1993 & 1994 Καταγραφή αρχαιολογικού υλικού στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας. 1993 Συμμετοχή στην ανασκαφική έρευνα του μυκηναϊκού θαλαμοειδούς τάφου 6 στην περιοχή Ανθείας - Ελληνικών στη Μεσσηνία, υπό την εποπτεία της Εφόρου Αρχαιοτήτων Γεωργίας Χατζή-Σπηλιοπούλου. 1992 Συμμετοχή στην ανασκαφική έρευνα του «Σπηλαίου Λιμνών» στα Καστριά Καλαβρύτων, υπό την εποπτεία του καθ. Αδαμάντιου Σάμψων. 1992 Συμμετοχή στην ανασκαφική έρευνα του μεσαιωνικού Ζαχαρόμυλου στην Επισκοπή Σεράγια Κύπρου, υπό την εποπτεία της Εφόρου Αρχαιοτήτων Μαρίνας Σολομίδου- Ιερωνυμίδου. 1991 Συμμετοχή στην ανασκαφική έρευνα της ρωμαϊκής «Οικίας των Τεσσάρων Εποχών» στην Πάφο Κύπρου, υπό την εποπτεία του καθ. Δημήτρη Μιχαηλίδη. Συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα 1. Ακαδημία Αθηνών. Τίτλος του Διεθνούς ερευνητικού Προγράμματος: «Tabula Imperii Romani» (2008-). Πρόκειται για σειρά χαρτών και τοπογραφικών-ιστορικών καταλόγων όπου αποτυπώνονται όλες οι περιοχές της Pωμαϊκής αυτοκρατορίας σε 56 γεωγραφικά φύλλα (κλίμακα 1:1.000.000). Στο φύλλο J 34 Boeotia, που είναι υπό δημοσίευση, έχει γίνει η συγγραφή ενός τοπογραφικού-ιστορικού καταλόγου για την αρχαία Βοιωτία κατά την εποχή της Ρωμαιοκρατίας (150 π.χ. 400 μ.χ.) που συνοδεύεται από τους αντίστοιχους για την περιοχή χάρτες. 2. Ακαδημία Αθηνών. Τίτλος του διεθνούς ερευνητικού προγράμματος: «Tabula Imperii Romani» (2007-2008). 3
Στο πλαίσιο του ίδιου ερευνητικού προγράμματος, εκδόθηκε το 2012 το φύλλο J 35 Smyrna, I, συνοδευόμενο από 44 χάρτες με υπόμνημα, στο οποίο εξετάζονται τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου, οι Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα και η Εύβοια κατά την εποχή της Ρωμαιοκρατίας. 3. Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία. Τίτλος του ερευνητικού προγράμματος: «Ψηφιοποίηση και διάθεση του έργου της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας» (2005-2006). Το συγκεκριμένο ερευνητικό πρόγραμμα βασίστηκε στη συγγραφή λημμάτων για την επιστημονική τεκμηρίωση του ψηφιοποιημένου φωτογραφικού και ανασκαφικού αρχειακού υλικού της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Το υλικό αυτό προέρχεται από όλες τις θέσεις που έχει ερευνήσει η Αρχαιολογική Εταιρεία στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής και της Πελοποννήσου. Σε κάθε λήμμα παρουσιάζονται συνοπτικά τα τοπογραφικά στοιχεία κάθε περιοχής, η ιστορία της ανά τους αιώνες, η ανασκαφική έρευνα που διενήργησε εκεί η Αρχαιολογική Εταιρεία (αναφορά γίνεται και σε τυχόν συμπληρωματικές έρευνες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και των ξένων Αρχαιολογικών Σχολών), ενώ, τέλος, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα ειδικά θέματα που παρουσιάζει κάθε θέση (λ.χ. μνημεία, νεκροταφεία, σημαντικά κινητά ευρήματα κ.ά.). Στο τέλος κάθε λήμματος ακολουθεί εκτενής βιβλιογραφία από την παλαιά και νεότερη έρευνα. 4. Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών. Τίτλος του Ερευνητικού Προγράμματος: «Βιβλιογραφία αρχαίες πηγές για τη συγγραφή λεξικού αρχαίου ελληνικού και ρωμαϊκού θεάτρου» (2005). Στόχος του προγράμματος ήταν η συγγραφή ενός λεξικού που θα περιλάμβανε υπό μορφή λημμάτων βασικούς όρους, έννοιες και πρόσωπα του αρχαίου ελληνικού και ρωμαϊκού θεάτρου. Το λεξικό δημοσιεύθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις Μίλητος (Σ. Γώγος Κ. Πετράκου, Λεξικό του αρχαίου θεάτρου. Όροι, Έννοιες, Πρόσωπα, 2012). Διδασκαλία στο πλαίσιο Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών 1. Υποχρεωτικό μάθημα με τίτλο «Σκηνοθεσία του αρχαίου θεάτρου» στο Α Εξάμηνο του ΠΜΣ «Το Θέατρο ως Κοινωνικός και Πολιτικός Θεσμός κατά την Αρχαιότητα» στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών, Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου, ακαδημαϊκό έτος 2017-2018. 2. Μεταπτυχιακό μάθημα με τίτλο «Χώροι της αρχαιότητας και θεατροπαιδαγωγικά δρώμενα» στο πλαίσιο του ΠΜΣ «Δραματική Τέχνη και Παραστατικές Τέχνες στην Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών της 4
Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Ναύπλιο, 21 Μαΐου 2017. 3. Μεταπτυχιακό μάθημα / τηλεδιάσκεψη με τίτλο «Σκηνικός χώρος και θεατρική πράξη στην Ελληνιστική εποχή» στο πλαίσιο του ΠΜΣ «Το Θέατρο ως Κοινωνικός και Πολιτικός Θεσμός κατά την Αρχαιότητα» στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών, Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, 16 Δεκεμβρίου 2016. 4. Μεταπτυχιακό μάθημα / τηλεδιάσκεψη με τίτλο «Σκηνικός χώρος και θεατρική πράξη στην Κλασική εποχή» στο πλαίσιο του ΠΜΣ «Το Θέατρο ως Κοινωνικός και Πολιτικός Θεσμός κατά την Αρχαιότητα» στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών, Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, 2 Δεκεμβρίου 2016. Δημοσιεύσεις Βιβλία - Μονογραφίες 1. Τα σκηνικά του θεάτρου της ελληνιστικής εποχής, Αθήνα: εκδόσεις Φίλντισι, 2015. 2. P. Karvonis M. Mikedaki, Tabula Imperii Romani, J 35 Smyrna, I: Aegean Islands, Athens: Academy of Athens, 2012. 3. Tabula Imperii Romani, J 34 Athens, Boeotia, Academy of Athens (υπό δημοσίευση). Αντιπροσωπευτικές δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά, πρακτικά συνεδρίων συλλογικούς τόμους και ιστοχώρους 4. «Επίδαυρος: Πεδίο επιστημονικής αντιπαράθεσης γύρω από την αναστήλωση του προσκηνίου του θεάτρου», Θεάτρου Πόλις 3 (υπό δημοσίευση). 5. Βιβλιοκρισία στο R. Frederiksen, E.R. Gebhard, A. Sokolicek (eds.), The Architecture of the Ancient Greek Theatre. Acts of an International Conference at the Danish Institute at Athens 27-30 January 2012 (Monographs of the Danish Institute at Athens 17) Aarhus University Press, 2015, Classical Review 67.1, 2017, 218-220. 6. «Τα αρχαία θέατρα της Αργολίδας» στο: http://ts.uop.gr/tsdie/nauplio. 5
7. «Άλκηστις Παπαδημητρίου: η συγγραφέας πίσω από την αρχαιολόγο» στο: http://ts.uop.gr/syngrafeisargolidas-symposio/images/files/papadimitriou.pdf 8. «Παρατηρήσεις σχετικά με τον όρο θυρώματα του αρχαίου ελληνικού θεάτρου» στο: Κ. Κυριακός (επιμ.), Το αρχαίο ελληνικό θέατρο και η πρόσληψή του. Πρακτικά του Δ Πανελλήνιου Θεατρολογικού Συνεδρίου, Πάτρα 2015, 55-70. 9. Tα λήμματα «Πίνακες», «Θυρώματα», «Οθόνη», «Περίακτοι» και «Χαρώνειοι κλίμακες» στο: Σ. Γώγος Κ. Πετράκου, Λεξικό του αρχαίου θεάτρου. Όροι, Έννοιες, Πρόσωπα, Αθήνα: Μίλητος, 2012, σσ. 164-165, 245-246, 271-272, 272-274, 401-405. 10. «Αρχαία σκηνογραφία και σκηνογράφοι», Παράβαση 6, 2005, 123-132. 11. «Η σημασία της θύρας του σκηνικού οικοδομήματος στο αρχαίο δράμα», Επιστημονική Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τόμ. λς, 2004/5, Αθήνα 2005, 185-200. 12. Τα λήμματα «Το αρχαίο θέατρο του Διονύσου», «Το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου», «Πειραιάς», «Μουνιχία», «Ζέα», «Μοσχάτο», «Νέο Φάληρο», «Παλαιό Φάληρο», «Γλυφάδα Αλυκή», «Γλυφάδα Αιξωνή», «Καλύβια Κουβαρά», «Ευώνυμον (Τράχωνες)», «Ψυτάλλεια», «Ελευσίνα» που πρόκειται να αναρτηθούν στην επίσημη ιστοσελίδα της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας (www.archetai.gr, portal.archetai.gr). 13. «Η αυτοκράτειρα Θεοφανώ. Μια βυζαντινή πριγκίπισσα στη Δύση», Διαχρονία 2, Νοέμβριος 1997, 30-43. Για τη διαδικτυακή ανάρτηση των δημοσιεύσεών μου, βλ.: https://uop-gr.academia.edu/mariamikedaki/papers Διαλέξεις - Masterclasses 1. «Tabula Imperii Romani Boeotia: Mapping Boeotia s past under Roman rule». Ημερίδα για την αρχαία Βοιωτία με τίτλο «Current Research in Boeotia», Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών, 6 Οκτωβρίου 2017. 2. «Form and function of the ancient Greek theatre». Masterclass στο Λύκειο Επιδαύρου - Διεθνές Θερινό Σχολείο Αρχαίου Δράματος, Γυμνάσιο Λυγουριού, 6 Ιουλίου 2017. 6
3. «Εντυπώσεις ενός αρχαίου Αθηναίου από την παράσταση Ικέτιδες του Αισχύλου», Θεωρητικό Εργαστήριο / Ανοιχτή διάλεξη, ενταγμένη στο πλαίσιο των παράλληλων δράσεων του Λυκείου Επιδαύρου, στο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Κοινού στην Αργολίδα, ΚΑΠΗ Ναυπλίου, 26 Ιουνίου 2017. 4. «Το τραγικό κοστούμι ως φορέας πολιτισμικής ετερότητας στη σκηνή του αρχαίου ελληνικού θεάτρου», ΣΤ Πανελλήνιο Θεατρολογικό Συνέδριο (Θεματική: Θέατρο και Ετερότητα. Θεωρία, Δραματουργία & Θεατρική Πρακτική), Ναύπλιο, 17-20 Μαΐου 2017. 5. «Άλκηστις Παπαδημητρίου: η συγγραφέας πίσω από την αρχαιολόγο». Εισήγηση στο Συμπόσιο για τους συγγραφείς της Αργολίδας με τίτλο «Αργολίδα, ο τόπος της συνγραφής», Ναύπλιο, 17 Απριλίου 2016. 6. «Η ραγδαία εξάπλωση του αρχαίου δράματος εκτός Αττικής μέσα από τη μαρτυρία της θεατρικής αρχιτεκτονικής του 4 ου αι. π.χ.», Κέντρο Ελληνικών Σπουδών Πανεπιστήμιο Harvard, Events Series 2016, θεματική: «Παγκοσμιοποίηση και τοπικά ιδιώματα: πολιτισμικές και θεσμικές αλληλεπιδράσεις», Λυγουριό, 6 Απριλίου 2016. 7. «Μια εκπαιδευτική εκδρομή στα αρχαία θέατρα της Αργολίδας». Εισήγηση στο τριήμερο επιμορφωτικό σεμινάριο με τίτλο «Γεφυρώνοντας τόπο και χρόνο με ανθρώπων έργα», Ναύπλιο 7 Μαρτίου 2015. 8. «Η ὄψις και ο σκηνικός χώρος του αρχαίου θεάτρου». Εισήγηση στο Διήμερο Φεστιβάλ «Ναύπλιο - Αθήνα, μια σκηνή. Θεατρικές Σπουδές, Παραστατικές τέχνες & Εκπαίδευση, θεωρία και πράξη» του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης, Αθήνα, 2 Ιουνίου 2013. 9. «Γαλλικές ανασκαφές στο αρχαίο θέατρο της Δήλου». Πανεπιστημιακό μάθημα / Ανοιχτή διάλεξη στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Γαλλοφωνία και Πολυπολιτισμικότητα» που διοργάνωσε το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου με την ευκαιρία του εορτασμού της Γαλλοφωνίας και της Παγκόσμιας Ημέρας Γαλλοφωνίας στο Ναύπλιο, 5 Απριλίου 2013. 10. «Παρατηρήσεις σχετικά με τον όρο θυρώματα του αρχαίου ελληνικού θεάτρου», Δ Πανελλήνιο Θεατρολογικό Συνέδριο (Θεματική: Το αρχαίο ελληνικό θέατρο και η πρόσληψή του), Πάτρα 26-29 Μαΐου 2011. 7
11. «Die Quellen des antiken Theaters». Διάλεξη στο πλαίσιο του σεμιναριακού μαθήματος Κλασικής Αρχαιολογίας του Καθηγητή κ. Σάββα Γώγου, Πανεπιστήμιο Βιέννης, 1997. 12. «Η χαλκολιθική θέση Ερήμη. Παλαιές και νεότερες έρευνες», Ε Σεμινάριο Κυπριακής Αρχαιολογίας, 12-13 Δεκεμβρίου 1992. 8