ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 2017 ΓΕΛ ΑΞΙΟΥ Α 2 Καθηγήτρια: Ορφανίδου Αναστασία Ομάδα: Ναλμπάντη Αναστασία, Παπαδοπούλου Αλεξάνδρα, Σιάφαλη Μαρία, Σιάφαλη Στέλλα, Τσαρίδου Βασιλεία, Φωτοπούλου Έλενα
Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, γνωστός επίσης με τo ισπανικό προσωνύμιο El Greco, ήταν Kρητικός ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας της Ισπανικής Αναγέννησης. Γεννήθηκε το 1541 στο χωριό Φοδέλε, λίγα χιλιόμετρα έξω από τον Χάνδακα, το σημερινό Ηράκλειο της Κρήτης. Ο Θεοτοκόπουλος εξοικειώθηκε από νωρίς με έργα καλλιτεχνών της Αναγέννησης που κυκλοφορούσαν στη βενετοκρατούμενη Κρήτη και από το 1563 εξασκούσε επίσημα το επάγγελμα του ζωγράφου. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μακριά από την πατρίδα του, δημιουργώντας το κύριο σώμα του έργου του στην Ιταλία και στην Ισπανία. Στην Ιταλία έμεινε για επτά χρόνια και επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης, όπως τον Τιντορέττο και τον Τιτσιάνο, του οποίου υπήρξε μαθητής. Το 1570 ο Ελ Γκρέκο άνοιξε το δικό του εργαστήριο και εργαζόταν συστηματικά. Από το 1574 είχε δίπλα του σαν μαθητή και τον ζωγράφο Φραντσέσκο Πρεβόστε. Ο Θεοτοκόπουλος επηρεάστηκε από τον ιταλικό μανιερισμό και δημιούργησε πολύπλοκους πίνακες με πλούσια χρώματα και εξαιρετική λεπτομέρεια στην απόδοση των προσώπων και των ενδυμάτων.
Το 1577 κατέφυγε στην Μαδρίτη. Ξεκίνησε να εργάζεται στην διακόσμηση του βασιλικού Μοναστηριού Εσκοριάλ, που ήταν η κατοικία του Βασιλιά Φιλίππου Β της Ισπανίας. Ο τρόπος ζωγραφικής βέβαια δεν ενθουσίασε τον Φίλιππο Β κι έτσι ο Ελ Γκρέκο ένα χρόνο αργότερα ταξίδεψε στο Τολέδο όπου έμεινε 37 χρόνια μέχρι τον θάνατό του. Το 1578 απέκτησε το πρώτο και μοναδικό του παιδί, τον Χόρχε Μανουέλ, από τη σχέση του με τη δόνα Χερόνιμα δε λας Κουέβας, με την οποία έζησε το υπόλοιπο του βίου του, αλλά δεν την παντρεύτηκε. Ο Χόρχε ακολούθησε τα βήματα του πατέρα του και τα τελευταία χρόνια της ζωής του Θεοτοκόπουλου εργάστηκαν μαζί. Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος πέθανε στις 7 Απριλίου του 1614 σε ηλικία 73ετών. Με δεδομένο πως στην εποχή του συνυπήρχαν στην Κρήτη Ορθόδοξοι και Καθολικοί, παραμένει αμφιλεγόμενο σε ποιο από τα δόγματα αυτά ανήκε η οικογένειά του.
4,80 μ. 3,60 μ. «Η ταφή του κόμη Οργκάθ» είναι ίσως το πιο ολοκληρωμένο έργο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου. Ο Θεοτοκόπουλος ζωγράφισε το έργο αυτό κατά παραγγελία (1586) του πρωθιερέα της εκκλησίας του Σάντο Τομέ (Άγιος Θωμάς), για να καλύψει τον τοίχο του βάθους στο παρεκκλήσι της Παναγίας. Σύμφωνα το θρύλο αυτό, όταν το 1323 πέθανε ο ευλαβικός Δον Γκονζάλο Ρουίθ, κόμης του Οργκάθ, κατέβηκαν από τον ουρανό ο Άγιος Αυγουστίνος και ο πρωτομάρτυρας Στέφανος και μετέφεραν το πτώμα με τα χέρια τους στον τάφο τους.
Το ρεύμα στο οποίο ανήκει ο πίνακας ονομάζεται Μανιερισμός. Με τον όρο αυτό, εννοείται το καλλιτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε κατά την τελευταία περίοδο της Αναγέννησης και ειδικότερα το χρονικό διάστημα, από τη δεκαετία του 1520 ως το 1600 περίπου. Ο Μανιερισμός είχε ως καταγωγή την Ιταλία, με κέντρα τη Ρώμη και τη Φλωρεντία και αποτέλεσε κατά κάποιο τρόπο μία αντίδραση στην αισθητική της ώριμης Αναγέννησης, σηματοδοτώντας παράλληλα την μετάβαση στην μπαρόκ εποχή. Στο μαγευτικό κάδρο της Σκοτεινής, κοντά στη βυζαντινή Παναγιά, στη θέση «αρχοντικά» λειτουργεί το μουσείο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, του «αρχοντόπουλου» του Φόδελε.
115 εκ. 217 εκ. Η Συναυλία των Αγγέλων είναι ελαιογραφία η οποία δημιουργήθηκε το 1608. Ο παράξενος αυτός και τόσο «μοντέρνος» πίνακας αποτελεί το ουράνια τμήμα ενός Ευαγγελισμού που βρίσκεται σήμερα στις συλλογές μιας τράπεζας της Μαδρίτης. Είναι ένα από τα τελευταία, αν όχι το τελευταίο έργο, που ζωγράφισε ο Γκρέκο λίγο πριν πεθάνει στο Τολέδο το 1614. Ο πίνακας έχει μείνει ημιτελής και μας διδάσκει πολλά για την τεχνική του ζωγράφου.
Ο πίνακας προαναγγέλλει τον Εξπρεσιονισμό. Ο Εξπρεσιονισμός αποτελεί καλλιτεχνικό κίνημα της μοντέρνας τέχνης που αναπτύχθηκε περίπου την περίοδο 1905-1940 και κυρίως στο χώρο της ζωγραφικής. Βασικό χαρακτηριστικό των εξπρεσιονιστών καλλιτεχνών ήταν η τάση να παραμορφώνουν την πραγματικότητα στα έργα τους. Συχνά ο εξπρεσιονισμός διακρίνεται και από μια έντονη συναισθηματική αγωνία και ελάχιστα εξπρεσιονιστικά έργα έχουν χαρούμενη διάθεση. Εκτίθεται στην Εθνική Πινακοθήκη- Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου ή Εθνική Πινακοθήκη είναι μουσείο τέχνης που ιδρύθηκε το 1900, με έμφαση στις εικαστικές τέχνες από τα μεταβυζαντινά χρόνια έως και σήμερα και αποτελεί ενιαίο φορέα μαζί την Εθνική Γλυπτοθήκη. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη και σημαντικότερη συλλογή νεοελληνικής τέχνης, έχει συγκεντρώσει περισσότερα από 15.000 έργα που καλύπτουν κάθε μορφή τέχνης και βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας.
Ο πίνακας Λαοκόων είναι εμπνευσμένος από το μνημειακό μαρμάρινο έργο: Σύμπλεγμα του Λαοκόωντα, το οποίο ανακαλύφθηκε το 1506 στο λόφο Esquiline της Ρώμης. Το έργο αγόρασε ο πάπας Ιούλιος Β και το τοποθέτησε στον Οκταγωνικό κήπο του ανακτόρου Βelvedere, στο Βατικανό. Ελαιογραφία σε μουσαμά 137,5 εκ. 172,5 εκ.
Ο ιερέας του Απόλλωνα στην Τροία, Λαοκόων, τιμωρείται από τους θεούς διότι συμβούλεψε τους Τρώες να μη δεχθούν τον Δούρειο Ίππο. Οι θεοί, που είχαν αποφασίσει πως η Τροία έπρεπε να καταστραφεί, έστειλαν από τη θάλασσα δύο τεράστια φίδια, που τυλίχτηκαν γύρω από τον Λαοκόωντα και τους γιους του και τους έπνιξαν. Η μορφή του κυριαρχεί στο έργο, όχι μόνο λόγω της θέσης, αλλά και λόγω της έκφρασης του προσώπου. Ανήκει στο καλλιτεχνικό ρεύμα Εξπρεσιονισμός. Η Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον, που βρίσκεται δυο βήματα από τον Λόφο του Καπιτωλίου, ξεχωρίζει πρώτα απ' όλα για τον πολύ πρωτότυπο τρόπο που εκθέτει τα πολυάριθμα αριστουργήματά της.