Τι είναι Πληροφοριακό Σύστημα και Βάση Δεδομένων
Πληροφοριακό σύστημα Είναι το σύστημα, που επεξεργάζεται εισόδους, συντηρεί αρχεία και παράγει πληροφορίες κάθε μορφής. Είναι ο συνεκτικός κρίκος των υποσυστημάτων ενός οργανισμού (απαίτηση για ευελιξία) Το Π.Σ. είναι ένα κοινωνικό-τεχνικό σύστημα. Αποτελείται από 1.Άνθρωποι (χρήστες, χειριστές δημιουργοί) 2. Δεδομένα 3. Διαδικασίες (κανόνες, οδηγίες) 4. Υλικό (μηχανές, εξοπλισμός κ.α.) 5. Λογισμικό (εντολές ή προγράμματα) που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και με το περιβάλλον με σκοπό την παραγωγή και διαχείριση πληροφορίας για την υποστήριξη των λειτουργιών ενός οργανισμού.
Πληροφοριακού Συστήματος Ενημέρωσης Καιρικών Συνθηκών
Διαχείριση δεδομένων Αρχικά με την είσοδο των ΗΥ στις επιχειρήσεις, κάθε τμήμα κάλυπτε τις πληροφοριακές ανάγκες του με δική του εφαρμογή και αρχεία. Αρχείο-κεντρική μέθοδος Τα βασικά προβλήματα της αρχείο-κεντρικής μεθόδου: 1. Ύπαρξη συχνά επαναλαμβανομένων, πλεοναζόντων δεδομένων 2.Ασυμβατότητα των δεδομένων (πρόβλημα συνοχής) 3. Τμηματική ανάπτυξη εφαρμογών 4.Αναγκαστική προσαρμογή των προγραμμάτων σε κάθε μεταβολή της περιγραφής του αρχείου. Με τη Διαχείριση Βάσεων Δεδομένων εξαλείφονται τα προβλήματα αρχείο-κεντρικής. Έτσι διασφαλίζεται: 1. Απαλοιφή πλεοναζόντων δεδομένων 2. Συνοχή δεδομένων 3. Ανεξαρτησία δεδομένων και προγραμμάτων 4. Λογική παρουσίαση των δεδομένων στο χρήστη 5. Επιβολή προτύπων 6. Συγκεντρωτικό έλεγχο ασφάλειας δεδομένων 7. Υψηλό επίπεδο κοινής χρήσης δεδομένων
Τι είναι μια βάση δεδομένων; Βάση Δεδομένων: συλλογή από σχετιζόμενα δεδομένα Σύστημα Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων (ΣΔΒΔ): λογισμικό για δημιουργία και χρήση μιας βάσης δεδομένων Σ Δ Β Δ ΒΔ Σύστημα Βάσεων Δεδομένων Τεράστια ποσότητα δεδομένων Επεξεργασία δεδομένων:εύρεση πληροφορίας σχετικής με μια συγκεκριμένη ερώτηση Μοντέλο Δεδομένων: ένα σύνολο από έννοιες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περιγραφή της δομής της βδ
Ένα Σύστημα Βάσης Δεδομένων (ΣΒΔ): αποτελείται από 1. Υλικό 2. Λογισμικό 3. Βάση Δεδομένων 4. Χρήστες Μπορούμε να αποθηκεύσουμε και να αξιοποιήσουμε δεδομένα με τη βοήθεια ηλεκτρονικού υπολογιστή. Κατηγορίες Χρηστών (ΣΒΔ): 1. Τελικοί Χρήστες: χρήση εφαρμογών επικοινωνίας με ΒΔ 2. Προγραμματιστές Εφαρμογών: δημιουργούν εφαρμογές για τους Χρήστες 3. Διαχειριστής Δεδομένων: ορίζει την πολιτική επεξεργασίας και εκμετάλλευσης των δεδομένων 4. Διαχειριστής Βάσης Δεδομένων: υπεύθυνος υλοποίησης και υποστήριξη της ΒΔ σύμφωνα με τις γενικές οδηγίες του Διαχειριστή Δεδομένων.
Η Αρχιτεκτονική τριών επιπέδων Εξωτερική Όψη 1 Απεικόνιση Εξωτερική Όψη n Εξωτερικό Επίπεδο: το επίπεδο που βλέπουν οι χρήστες (προγραμματιστής, απλός χρήστης, διαχειριστής της ΒΔ) Απεικόνιση Εννοιολογικό Σχήμα Εσωτερικό Σχήμα Εννοιολογικό Επίπεδο: το ενδιάμεσο επίπεδο μεταξύ Εσωτερικού και Εξωτερικού. Αναπαριστά τη λογική δομή της ΒΔ. Εσωτερικό Επίπεδο: αφορά την αποθήκευση των αρχείων και την προσπέλασή των. Δείχνει την πραγματική κατάσταση των δεδομένων.
Ανεξαρτησία Δεδομένων αλλαγή του σχήματος ενός επιπέδου χωρίς να αλλάξουμε το σχήμα του αμέσως υψηλότερου επιπέδου Λογική Ανεξαρτησία Δεδομένων:αλλαγή του εννοιολογικού δεν επηρεάζει τα εξωτερικά σχήματα ή τα προγράμματα εφαρμογών Φυσική Ανεξαρτησία Δεδομένων:αλλαγή του εσωτερικού σχήματος χωρίς να χρειάζεται αλλαγή του εννοιολογικού Μοντέλο Δεδομένων Μοντέλο Δεδομένων ένα σύνολο από έννοιες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την περιγραφή της δομής της βδ Υψηλού επιπέδου (εννοιολογικά) μοντέλα: Μοντέλο Οντοτήτων/Συσχετίσεων Παραστατικά μοντέλα ή μοντέλα υλοποίησης: Σχεσιακό Μοντέλο, Ιεραρχικό Μοντέλο, Δικτυωτό Μοντέλο Χαμηλού επιπέδου ή φυσικά μοντέλα: Δρόμος Προσπέλασης
Μετατροπή από ΟΣ σε Σχεσιακό Μοντέλο Μοντέλο Οντοτήτων Συσχετίσεων: γραφικό μοντέλο (εννοιολογικό) Επώνυμο Όνομα ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΑΜΦ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Όνομα ΤΜΗΜΑ ΚωδΤμ μετατροπή Σχεσιακό Μοντέλο: χρήση δισδιάστατου πίνακα, σχέση Γνωρίσματα ΤΜΗΜΑ Γνωρίσματα ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΚωδΤμ Όνομα 123 Σχεδιασμού Ενδυμάτων 321 Μηχανικών ΗΥ ΑΜΦ ΕΠΩΝΥΜΟ ΟΝΟΜΑ ΚωδΤμ 0110 Βάνου Γεωργία 321 1210 Δημητρίου Δήμος 123 2412 Παπά Αντωνία 321
Γλώσσες ερωτοαπαντήσεων σε ΒΔ Γλώσσες, διαφορετικές των γλωσσών προγραμματισμού Διαχειρίζονται μία ΒΔ: δημιουργία, διαγραφή και ενημέρωση των πινάκων, καθώς και την ανάκληση δεδομένων. Παράδειγμα SQL Πλεονεκτήματα ΣΔΒΔ Ανεξαρτησία Δεδομένων Αποδοτική Προσπέλαση Δεδομένων Ακεραιότητα Δεδομένων και Ασφάλεια Διαχείριση Δεδομένων Ταυτόχρονη προσπέλαση και ανάρρωση από σφάλματα Γρήγορη Ανάπτυξη Εφαρμογών Έλεγχος πλεονασμών Εξουσιοδότηση Προσπέλασης Παροχή μόνιμης αποθήκευσης Πολλαπλές Διεπαφέςκαι Όψεις
Μοντέλο Οντοτήτων-Σχέσεων (ΟΣ) Για την αναπαράσταση μιας ΒΔ χρησιμοποιούμε το μοντέλο Οντοτήτων Σχέσεων (ΟΣ)
Οντοτήτων Συσχετίσεων Μοντέλο Χρησιμοποιούμενες έννοιες και σύμβολα Οντότητα (Entity):Είναι κάθε αντικείμενο, πρόσωπο, γεγονός, κατάσταση ή αφηρημένη έννοια η οποία προσδιορίζεται από την ανεξάρτητη ύπαρξή του (ΦΟΙΤΗΤΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ, ΤΑΞΗκλπ) ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΜΑΘΗΜΑ Ιδιότητες ή Χαρακτηριστικά:είναι τα συστατικά στοιχεία που περιγράφουν μια οντότητα ή μια συσχέτιση (πεδία). (για την οντότητα ΦΟΙΤΗΤΗΣ (ΑΜΦ, ΕπώνυμοΦ, ΌνομαΦ, ΔιεύθυνσηΦ, ΤηλέφωνοΦ) Απλό ΕπώνυμοΦ Πολλαπλό (πολλά τηλέφωνα) αποφεύγεται ΤηλέφωνοΦ Συσχέτιση μεταξύ οντοτήτων:μία σύνδεση δύο ή περισσοτέρων οντοτήτων (πχ ΒΑΘΜΟΣπου συσχετίζει την οντότητα ΦΟΙΤΗΤΗΣ και ΜΑΘΗΜΑ, δηλαδή ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ τι ΒΑΘΜΟ έχει σε κάποιο ΜΑΘΗΜΑ) ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΒΑΘΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑ
Παράδειγμα 1 ΦΟΙΤΗΤΗΣ, ΜΑΘΗΜΑ (οντότητες) - ΒΑΘΜΟΣ (ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ) ΌνομαΦ ΕπώνυμοΦ Βαθμός ΚωδΜαθήματος ΑΜΦ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΒΑΘΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑ ΌνΜαθημα ΤηλέφωνοΦ ΔιεύθυνσηΦ Περιγραφή
Παράδειγμα 2 ΠΕΛΑΤΗΣ, ΠΡΟΪΟΝ (οντότητες) - ΑΓΟΡΑΖΕΙ (ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ) ΠΕΛΑΤΗΣ ΑΓΟΡΑΖΕΙ ΠΡΟΪΟΝ ΤΙΜΗ ΗΜΕΡOΜΗΝΙΑ ΚΑΙ ΩΡΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΗΣ Όταν μία ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ (ΑΓΟΡΑΖΕΙ) παρουσιάζει να έχει δικές τις ιδιότητες, τότε σημαίνει ότι αποκρύπτει μια οντότητα που δεν έχει ορισθεί. Τότε είναι προτιμότερο να ορίσουμε νέα οντότητα, αποδίδοντάς της τις ιδιότητες της συσχέτισης την οποία και καταργούμε. ΠΕΛΑΤΗΣ ΑΓΟΡΑΖΕΙ ΠΡΟΪΟΝ ΤΙΜΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΗΜΕΡOΜΗΝΙΑ ΚΑΙ ΩΡΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΗΣ
ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ 2 Βαθμός Συσχέτισης ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Είναι ο αριθμός των οντοτήτων που συμμετέχουν σε μία ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΒΑΘΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑ 2 3 ΠΕΛΑΤΗΣ ΑΓΟΡΑΖΕΙ ΠΡΟΪΟΝ ΑΠΟΔΕΙΞΗ
Είδη Διμελών Σχέσεων Με πόσες οντότητες μπορεί να συνδεθεί 1 οντότητα μέσω 1 σχέσης; Δυνατότητες: μία προς μία (1:1) ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ μία προς πολλές (1:Ν) ΣΧΟΛΗ πολλές προς μία (Ν:1) 1 1 ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ 1 Ν ΕΧΕΙ ΤΜΗΜΑ ΤΜΗΜΑ ΦΟΙΤΗΤΗΣ Ν 1 ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΜΗΜΑ πολλές προς πολλές (Μ:Ν) Ν ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΒΑΘΜΟΣ Μ ΜΑΘΗΜΑ
Είδη Διμελών Σχέσεων- Παραδείγματα ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ 1:1 Ν:1 Μ:Ν ΤΜΗΜΑ (ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ) ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Γεωργιάδης Γεώργιος Μηχανικών Πληροφορικής Κάππος Κώστας Μηχανικός Πληροφορικής Κάππος Κώστας Ιστορία Τέχνης Δημητρίου Ελένη Πάπας Δημήτρης Σχεδίαση Παραγωγής Μόδας Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Αναστασίου Χριστίνα Σπάγγος Σπύρος Σχεδίαση Παραγωγής Μόδας Αναστασίου Χριστίνα Σπάγγος Σπύρος Πωλήσεις Υψηλή Ραπτική Σπανού Κωνσταντίνα Μηχανολόγων Μηχανικών Κοντός Αβραάμ Κοντός Αβραάμ Πρόγνωση Μόδας Μαύρος Παναγιώτης Νοσηλευτικής Πόδας Ιάκωβος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Πόδας Ιάκωβος Χρήση ΗΥ Ι Κούκος Σταύρος Αρχιτεκτόνων Αναστασίου Γεώργιος Αναστασίου Γεώργιος Χρήση ΗΥ ΙΙ
Κλειδιά (Keys) ΦΟΙΤΗΤΗΣ: ( ΑΜΦ, ΑΦΜ, ΕπώνυμοΦ, ΌνομαΦ, ΔιεύθυνσηΦ, ΤηλέφωνοΦ, ΦύλοΦ, ΚωδΤμήμα ) ΤΜΗΜΑ: (ΚωδΤμήμα, ΌνομαΤ, ΠόληΤ, Περιγραφή ) Υποψήφιο κλειδί: κάθε ελάχιστο σύνολο πεδίων που προσδιορίζουν μοναδικά μία οντότητα (Αφαιρώντας έστω και 1 πεδίο, παύει να προσδιορίζει μοναδικά την οντότητα) ΦΟΙΤΗΤΗΣ: 1) ΑΜΦ, 2) ΑΦΜ, 3) ΕπώνυμοΦ, ΌνομαΦ όχι 4) ΑΦΜ, ΌνομαΦ όχι ΤΜΗΜΑ: 1) ΚώδΤμήμα, 2) ΌνομαΤ, ΠόληΤ Πρωτεύον Κλειδί: Ένα από τα υποψήφια κλειδιά που επιλέχθηκε από το σχεδιαστή. ΦΟΙΤΗΤΗΣ: ΑΜΦ ΤΜΗΜΑ: ΚώδΤμήμα Σύνθετο κλειδί: κάθε κλειδί που αποτελείται από παραπάνω από ένα πεδία ΤΜΗΜΑ: ΌνομαΤ, ΠόληΤ Υπερκλειδί: Κάθε σύνθετο κλειδί που περιέχει ένα πρωτεύων κλειδί και ένα ή περισσότερα άλλα κλειδιά ΦΟΙΤΗΤΗΣ: ΑΜΦ, ΑΦΜ Ξένο Κλειδί: το πεδίο ενός πίνακα που είναι Πρωτεύον Κλειδί κάποιου άλλου πίνακα Το ΚωδΤμήμα στο ΦΟΙΤΗΤΗΣ είναι ξένο κλειδί γιατί είναι πρωτεύων στο ΤΜΗΜΑ
Από ΟΣσε πίνακες Μία ΟΝΤΟΤΗΤΑ γίνεται πίνακας Ένα ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ γίνεται στήλη του πίνακα Χαρακτηριστικό πολλαπλών τιμών (??) Μία ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ μπορεί να υλοποιηθεί σύμφωνα με τους 3 παρακάτω τρόπους 1ος Συγχώνευση των δύο πινάκων σε νέο πίνακα που θα περιλαμβάνει όλα τα πεδία και των δυο πινάκων και θα έχει κλειδί ένα από τα δύο πρωτεύοντα ΦΟΙΤΗΤΗΣ(ΑΜΦ, Επώνυμο, Όνομα) ΕΧΕΙΤΑΥΤΟΤΗΤΑ (ΑρΤαυτοτ, ΗμνίαΈκ, ΑστΑρχή) ΦΟΙΤΗΤΗΣ (ΑΜΜ, ΑρΤαυτοτ, Επώνυμο, Όνομα, ΗμνίαΈκ, ΑστΑρχή) 2ος Με προσθήκη του πρωτεύοντος κλειδιού του ενός από τους δύο πίνακες στον άλλο ως ξένο κλειδί. ΕΚΔΟΤΗΣ (ΚωδΕκδοτη, Επωνυμία, Δνση) ΕΚΔΙΔΕΙΒΙΒΛΙΟ (ΚωδΒιβλίου, Τίτλος, Θέμα) ΕΚΔΟΤΗΣ (ΚωδΕκδοτη, Επωνυμία, Δνση) ΒΙΒΛΙΟ (ΚωδΒιβλίου, ΚωδΕκδοτη, Τίτλος, Θέμα) 3ος Δημιουργία ενός νέου πίνακα που θα περιλαμβάνει ως πεδία τα πρωτεύοντα κλειδιά των άλλων. Τα πεδία αυτά γίνονται πλέον σύνθετο πρωτεύον κλειδί και κάθε ένα από μόνο του είναι ξένο κλειδί. Οι αρχικοί πίνακες παραμένουν ως έχουν ΦΟΙΤΗΤΗΣ (ΑΜΜ, Επώνυμο, Όνομα) ΒΑΘΜΟΣ (Βαθμός) ΜΑΘΗΜΑ (ΚωδΜαθ, Όνομα) ΦΟΙΤΗΤΗΣ (ΑΜΜ, Επώνυμο, Όνομα) ΒΑΘΜΟΣ (ΑΜΜ, ΚωδΜαθ, Βαθμός) ΜΑΘΗΜΑ (ΚωδΜαθ, Όνομα)
Από ΟΣσε πίνακες Α) Αν η σχέση είναι 1:Μ προτιμάται ο 2ος τρόπος με προσθήκη του πρωτεύοντος κλειδιού του ενός από τους δύο πίνακες στον άλλο ως ξένο κλειδί. ΕΚΔΟΤΗΣ ΕΚΔΙΔΕΙ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΛΗ ΕΧΕΙ_ΔΗΜΟΤΗ ΠΟΛΙΤΗΣ ΧΩΡΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΠΟΛΗ Β) Αν η σχέση είναι Μ:Ν παριστάνεται πάντα με τον 3ο τρόπο 3ος:Δημιουργία ενός νέου πίνακα που θα περιλαμβάνει ως πεδία τα πρωτεύοντα κλειδιά των άλλων. Τα πεδία αυτά γίνονται πλέον σύνθετο πρωτεύον κλειδί και κάθε ένα από μόνο του είναι ξένο κλειδί. Οι αρχικοί πίνακες παραμένουν ως έχουν ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΒΑΘΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΜΑΘΗΜΑ ΑΓΓΕΛΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ
Παράδειγμα δημιουργίας ενός ΟΣ διαγράμματος Το «ΤΜΗΜΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΚΙΛΚΙΣ» θεωρείται ένα πολλά υποσχόμενο τμήμα μιας και στελεχώνεται από μία αρκετά μεγάλη και έμπειρη ομάδα ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ οι οποίοι ΔΙΔΑΣΚΟΥΝ όλα τα απαραίτητα αλλά και μοντέρνα ΜΑΘΗΜΑΤΑ για το χώρο της μόδας στην Ελλάδα και εξωτερικό. Οι ΦΟΙΤΗΤΕΣ του, έχοντας ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙ αυτά τα ΜΑΘΗΜΑΤΑ είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα αποτελέσουν τους αυριανούς αξιόπιστους και περιζήτητους επαγγελματίες στο χώρο της μόδας στην Ελλάδα και όχι μόνο. Το κάθε ΜΑΘΗΜΑ είναι δυνατό να ΔΙΔΑΧΘΕΙ από διαφορετικούς ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ, τόσο στο ίδιο όσο και σε διαφορετικά έτη (αν υπάρχουν πολλές συμμετοχές ΦΟΙΤΗΤΩΝ μπορεί να διδαχθεί και από περισσότερους από 1 ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ταυτόχρονα). Το έτος ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ του ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ είναι δεδομένο που πρέπει να κρατηθεί. Ο βαθμός του ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ που ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ ένας ΦΟΙΤΗΤΗΣ είναι δεδομένο που πρέπει να κρατηθεί.
ΚωδΜαθ Όνομα Μαθ Περιγραφή ΜΑΘΗΜΑ Μ Μ Βαθμός ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Ν Έτος Διδ Έτος Παρ Ν ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΑΦΜ Καθ Επώνυμο Κ Όνομα Κ ΑΜΦ Φοιτ Επώνυμο Φ Όνομα Φ