«Οι επιπτώσεις της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής στο περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία της Ελλάδος» Χρήστος Σ. Ζερεφός Ακαδημαïκός Ακαδημία Αθηνών 28 Νοεμβρίου 2017
Χωρίς την παρουσία των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα η μέση θερμοκρασία στον πλανήτη θα ήταν -19 o C, αντί για +14.5 ο C που είναι σήμερα
Κλίμα Μεταβολές της μέγιστης και τη ελάχιστης θερμοκρασίας θέρος στον σταθμό του Ε.Α.Α.
Μεταβολή Θερμοκρασίας ( o C) Σενάριο A1B: Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας Θερμοκρασίας μεταξύ των περιόδων 2021-2050 και 1961-1990 Σενάριο A1B: Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας Θερμοκρασίας μεταξύ των περιόδων 2071-2100 και 1961-1990 Μέση Θερμοκρασία Αέρα 2021-2050, Σενάριο Α1Β : Άνοδος μέσης ετήσιας θερμοκρασίας κατά 1,4 ο C. 2071-2100: Άνοδος θερμοκρασίας κατά 2,8 ο C (Σενάριο Β2) έως 3,9 ο C (Σενάριο Α2). Μεγαλύτερη άνοδος της θερμοκρασίας στις ηπειρωτικές σε σύγκριση με τις νησιωτικές περιοχές της Ελλάδος. Μεγαλύτερη άνοδος της θερμοκρασίας το θέρος και το φθινόπωρο και μικρότερη την άνοιξη και το χειμώνα. 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Δυτ.-Κεντρική Μακεδονία Μεταβολή της Μέσης Ετήσιας Θερμοκρασίας μεταξύ των περιόδων 2071-2100 και 1961-1990 Δυτ. Πελοπόννησος Ανατ. Μακεδονία/Θράκη Δυτ. Ελλάδα Κεντρική-Ανατ. Ελλάδα Αττική Ανατ. Πελοπόννησος Ιόνιο Βόρειο Αιγαίο Ανατ. Αιγαίο Κυκλάδες Δωδεκάνησα Κρήτη Ελλάδα Σενάριο B2 Σενάριο A1B Σενάριο A2
(OCT-APR) PRECIPITATION (mm) 1880 1900 1920 1940 1960 1980 2000 N A O in d e x 4 1600 1400 2 0-2 -4 Μεταβολές της Βροχόπτωσης στην Ελλάδα κατά τον 20 ο αιώνα και σύνδεσή τους με το δείκτη της κύμανσης του Βορείου Ατλαντικού NAOi 1200 W. G r e e c e 1000 800 600 400 E.G r e e c e r = -0.38 ( >99% conf. level) r = -0.21 ( 95% conf. level) 200 E.A e g e a n 600 r = -0.19 ( 90% conf. level) 400 200
Εκατοστιαία Μεταβολή του Ύψους Βροχής (%) Ύψος Βροχής Σενάριο A1B: Εκατοστιαία Μεταβολή του Μέσου Ετήσιου Ύψους Βροχής μεταξύ των περιόδων 2021-2050 και 1961-1990 2021-2050, Σενάριο Α1Β: Μείωση του μέσου ετήσιου ύψους βροχής για το σύνολο τις επικράτειας κατά 6.5% 2071-2100: Μείωση του μέσου ετήσιου ύψους βροχής για το σύνολο τις επικράτειας κατά 5% (Σενάριο Β2) κατά 19% (Σενάρια Α2, Α1Β) Σενάριο A1B: Εκατοστιαία Μεταβολή του Μέσου Ετήσιου Ύψους Βροχής μεταξύ των περιόδων 2071-2100 και 1961-1990 Εκατοστιαία Μεταβολή του Μέσου Ετήσιου Ύψους Βροχής μεταξύ των περιόδων 2071-2100 και 1961-1990 0-5 -10-15 -20-25 Σενάριο B2 Σενάριο A1B Σενάριο A2-30 Δυτ.-Κεντρική Μακεδονία Ανατ. Μακεδονία/Θράκη Δυτ. Ελλάδα Κεντρική-Ανατ. Ελλάδα Αττική Δυτ. Πελοπόννησος Ανατ. Πελοπόννησος Ιόνιο Βόρειο Αιγαίο Ανατ. Αιγαίο Κυκλάδες Δωδεκάνησα Κρήτη Ελλάδα
GDP (billion dollars) Population (millions) Reverse of visibility (AOD) Temperature (deg C) Πληθυσμός-ΑΕΠ-Ρύπανση-Θερμοκρασία 100000 80000 8000 7000 GLOBAL Population GDP AOD Temperature 0.5 0.4 16 15 14 60000 6000 0.3 13 40000 12 20000 5000 0.2 11 0 4000 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 0.1 10 Πηγές δεδομένων: Πληθυσμός και ΑΕΠ: World Economic Outlook 2017 (WEO), International Monetary Fund Θερμοκρασία και Ρύπανση: Global Summary of the Day (GSOD), NCDC, Asheville
GDP (billion dollars) Population (millions) Reverse of visibility (AOD) Temperature (deg C) Πληθυσμός-ΑΕΠ-Ρύπανση-Θερμοκρασία 24000 20000 16000 520 500 EU-28 Population GDP AOD Temperature 0.5 0.4 15 14 13 480 12 12000 0.3 460 11 8000 4000 440 0.2 10 9 0 420 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 0.1 8 Πηγές δεδομένων: Πληθυσμός και ΑΕΠ: World Economic Outlook 2017 (WEO), International Monetary Fund Θερμοκρασία και Ρύπανση: Global Summary of the Day (GSOD), NCDC, Asheville
GDP (billion dollars) Population (millions) Reverse of visibility (AOD) Temperature (deg C) Πληθυσμός-ΑΕΠ-Ρύπανση-Θερμοκρασία 400 300 12 11.5 GREECE Population GDP AOD Temperature 0.5 0.4 22 21 20 11 19 200 0.3 10.5 18 100 10 0.2 17 16 0 9.5 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 0.1 15 Πηγές δεδομένων: Πληθυσμός και ΑΕΠ: World Economic Outlook 2017 (WEO), International Monetary Fund Θερμοκρασία και Ρύπανση: Global Summary of the Day (GSOD), NCDC, Asheville
Ατμοσφαιρική Ρύπανση και Οικονομική Κρίση α) Τάσεις του ΝΟ 2 στην Ελλάδα από το 2007 στο 2011 β) Τεστ σημαντικότητας των τάσεων (α<0.05 με κόκκινο χρώμα) γ) Μηνιαίες μεταβολές ΝΟ 2 από δορυφόρους Vrekoussis et al., GRL, 2013
Μέγιστη συνολική βροχόπτωση σε διάστημα 3 συνεχόμενων ημερών Η μέγιστη συνολική βροχόπτωση που πέφτει σε διάστημα 3 συνεχόμενων ημερών 2021-2050 μείον 1961-1990 το 2021-2050 αυξάνεται κατά 20% στην Ανατολική ηπειρωτική χώρα Το 2071-2100 σε περιοχές της Δυτικής Ελλάδας και της Θράκης μειώνεται κατά 10%-20% αντίθετα στην Ανατολική Στερεά και στη Βορειοδυτική Μακεδονία αυξάνεται κατά 30% 2071-2100 μείον 1961-1990
Συχνότητα επεισοδίων ξηρασίας στην Ευρώπη (1904-1995)
Μέγιστη διάρκεια ξηρής περιόδου Αύξηση της μέγιστης διάρκειας ξηρής περιόδου στα Ανατολικά Ηπειρωτικά και τη Βόρεια Κρήτη 2021-2050 μείον 1961-1990 2071-2100 μείον 1961-1990 κατά 20 επιπλέον ημέρες το 2021-2050 κατά 40 επιπλέον ημέρες το 2071-2100 Μικρότερες αυξήσεις στη Δυτική και Βόρεια Ελλάδα μέχρι και 20 ημέρες το 2071-2100
Κατανομή των δασικών πυρκαγιών στην Ευρώπη (1997-2003)
Αριθμός ημερών με εξαιρετικά αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς Αύξηση του αριθμού των ημερών με εξαιρετικά αυξημένο κίνδυνο για πυρκαγιά στην Ανατολική Ελλάδα 2021-2050 μείον 1961-1990 κατά 20 ημέρες το 2021-2050 κατά 40 ημέρες το 2071-2100 Μικρότερες αυξήσεις στη Δυτική Ελλάδα λόγω του υγρότερου κλίματος 2071-2100 μείον 1961-1990
Περιοχή υπό Κατάκλυση (τετρ. χλμ.) Μεταβολές στην Παράκτια Ζώνη εξ αιτίας της Ανόδου της στάθμης της Θάλασσας Χάρτης με τις παράκτιες περιοχές α) Μέτριας τρωτότητας (πράσινο χρώμα) β) Υψηλής τρωτότητας (ερυθρό χρώμα) Υποχώρηση Ακτογραμμής (μ.) 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 Υποχώρηση Ακτογραμμής Άνοδος Στάθμης Θάλλασας 0.5 μ Άνοδος Στάθμης Θάλλασας 1.0 μ 0 30000 Δέλτα Αλφειού (βόρειο τμήμα) Δέλτα Αλφειού (νότιο τμήμα) Δέλτα Αξιού Δέλτα Αλιάκμονα Δελταϊκή πεδιάδα Λουδία- Αλιάκμωνα Επιφάνεια που θα κατακλυστεί από τη Θάλασσα 25000 20000 15000 10000 5000 Άνοδος Στάθμης Θάλλασας 0.5 μ Άνοδος Στάθμης Θάλλασας 1.0 μ 0 Δέλτα Αλφειού (βόρειο τμήμα) Δέλτα Αλφειού (νότιο τμήμα) Δέλτα Αξιού Δέλτα Αλιάκμονα Δελταϊκή πεδιάδα Λουδία- Αλιάκμωνα
Αποτελέσματα της Ανθρωπογενούς παρέμβασης στο Κλίμα σε επίπεδο επικράτειας της Ελλάδος Mέχρι το τέλος του 21ου αιώνα, λόγω της ανθρωπογενούς παρέμβασης: η βροχή θα μειωθεί μεταξύ 5% και 19%. η θερμοκρασία του αέρα θα αυξηθεί πάνω από 3,0ºC η σχετική υγρασία θα μειωθεί μεταξύ 1% έως 4% αύξηση της έντασης των ετησίων ανέμων κατά 10% προς το τέλος του 21ου αιώνα μείωση της νεφοκάλυψης μεταξύ 8% και 14% αύξηση της μέσης προσπίπτουσας ηλιακής ακτινοβολίας μεταξύ 2,3 W/τετρ. μ. και 4,5 W/τετρ. μ.
Μεταβολές αναμένονται επίσης ως προς: τις ακραίες τιμές της βροχόπτωσης τις πλημμυρικές περιόδους τη διάρκεια των ξηρών περιόδων τον αριθμό των ημερών με εξαιρετικά αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς
Οικονομικές επιπτωσεις της ανθρωπογενούς παρέμβασης στο κλιμα σε διάφορους τομείς: Παράκτιο περιβάλλον Αλιεία Γεωργία Δάση και δασικά οικοσυστήματα Βιοποικιλότητα και οικοσυστήματα Τουρισμός Δομημένο περιβάλλον Μεταφορές Υγεία
Σύνδεσμοι στο Διαδίκτυο http://www.bankofgreece.gr/pages/el/klima/default.aspx http://www.bankofgreece.gr/pages/el/klima/results.aspx