ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Β Θέµα 1 ο Α. Να χαρακτηρίσετε ΣΩΣΤΗή ΛΑΘΟΣ καθεµία από τις παρακάτω προτάσεις. i. Ηουσία του οικονοµικού προβλήµατος των κοινωνιών οφείλεται στην έλλειψη χρηµατικού κεφαλαίου. ii. Η µείωση της τιµής ενός αγαθού µε ανελαστική ζήτηση, θα επιφέρει µείωση της συνολικής δαπάνης των καταναλωτών για το αγαθό αυτό. iii. Όταν το µέσο προϊόν είναι µεγαλύτερο από το οριακό, τότε το µέσο προϊόν αυξάνεται µε την αύξηση του µεταβλητού συντελεστή. iv. Τα άτοµα µιας οικονοµίας που δεν µπορούν ή δεν θέλουν να εργαστούν αποτελούν µέρος των ανέργων της οικονοµίας αυτής. v. Ο πληθωρισµός ζήτησης δεν εξηγεί γιατί υπάρχει πληθωρισµός σε περιόδους ανεργίας και µείωσης του εισοδήµατος. (Μονάδες 15) Β. Να σηµειώσετε το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. Μία οικονοµία παράγει βαµβάκι αξίας 1.000 χµ και το µετατρέπει σε νήµα αξίας 3.000 χµ. Το νήµα στη συνέχεια γίνεται πλεκτά αξίας 6.000 χµ. Τα πλεκτά πωλούνται στο εµπόριο έναντι 10.000 χµ. Ηπροστιθέµενη αξία της παραπάνω παραγωγικής διαδικασίας είναι: i. 19.000 χµ ii. 9.000 χµ iii.20.000 χµ iv. 10.000 χµ 2. Καθώς αυξάνεται η παραγωγή στη βραχυχρόνια περίοδο i. Το σταθερό κόστος παραµένει αµετάβλητο και το µέσο σταθερό κόστος µειώνεται. ii. Το µέσο µεταβλητό κόστος αρχικά αυξάνεται και στη συνέχεια µειώνεται. iii. Το συνολικό κόστος αρχικά αυξάνεται µε έντονο ρυθµό και στη συνέχεια µε αργό ρυθµό. iv. Το µέσο συνολικό κόστος συνεχώς αυξάνεται. 128 THETIKO_Book_ESOTERIKO.indd 128 17/03/2009 11:15:50
Θέµα 2 ο Να αναλύσετε και να δείξετε διαγραµµατικά, πώς θα επηρεαστεί η προσφορά ενός αγαθού από τη µεταβολή: Α. Της τιµής των παραγωγικών συντελεστών που χρησιµοποιούνται στην παραγωγή του. (Μονάδες 10) Β. Της τεχνολογίας παραγωγής του. (Μονάδες 10) Γ. Του αριθµού των επιχειρήσεων που παράγουν το αγαθό. Θέµα 3 ο Ηαγοραία συνάρτηση ζήτησης του αγαθού Χ είναι: QD = 18 2P και η αγοραία συνάρτηση προσφοράς είναι γραµµική. Όταν η τιµή του αγαθού Χ είναι 8, δηµιουργείται στην αγορά του αγαθού πλεόνασµα ίσο µε 3 µονάδες, ενώ, όταν η τιµή του αγαθού Χ είναι 6, δηµιουργείται στην αγορά του αγαθού έλλειµµα ίσο µε 3 µονάδες. Α. Να προσδιορίσετε αλγεβρικά την τιµή και την ποσότητα ισορροπίας του αγαθού Χ. (Μονάδες 10) Το κράτος παρεµβαίνει στην αγορά του αγαθού Χ, επιβάλλοντας ανώτατη τιµή πώλησης του αγαθού P A = 5. Β. Να υπολογίσετε το έλλειµµα που θα δηµιουργηθεί στην αγορά από την επιβολή της ανώτατης τιµής. Γ. Να υπολογίσετε το πιθανό καπέλο που θα κληθούν να πληρώσουν οι καταναλωτές µετά την επιβολή της ανώτατης τιµής. Δ. Με βάση τα παραπάνω ερωτήµατα, να γίνει διαγραµµατική απεικόνιση της αγοράς του αγαθού Χ. Θέµα 4 ο Μία οικονοµία, µε δεδοµένη τεχνολογία, απασχολεί πλήρως και αποδοτικά τους µοναδικούς της παραγωγικούς συντελεστές, που είναι 4 εργάτες, και παράγει παπούτσια και γραβάτες. Ο ένας εργάτης µπορεί να παράγει ή 20 ζευγάρια παπούτσια ή 115 γραβάτες. Οι δύο εργάτες µπορούν να παράγουν ή 35 ζευγάρια παπούτσια ή 155 γραβάτες. Οι τρεις εργάτες µπορούν να παράγουν ή 45 ζευγάρια παπούτσια ή 200 γραβάτες. Οι τέσσερις εργάτες µπορούν να παράγουν ή 68 ζευγάρια παπούτσια ή 240 γραβάτες. 129 THETIKO_Book_ESOTERIKO.indd 129 17/03/2009 11:15:50
Α. Να κατασκευαστεί η ΚΠ της οικονοµίας. Β. Να σχολιαστεί η µορφή της ΚΠ. Γ. Να υπολογιστεί το κόστος ευκαιρίας των παπουτσιών. Δ. Ο συνδυασµός Κ (ζευγάρια παπούτσια = 5, γραβάτες = 220 ) είναι εφικτός ή όχι και τι σηµαίνει για την οικονοµία; Ε. Για να παραχθούν τα πρώτα 58 ζευγάρια παπούτσια, πόσες γραβάτες πρέπει να θυσιαστούν; Θέµα 1 ο Α. i) ΛΑΘΟΣ ii) ΣΩΣΤΗ iii) ΛΑΘΟΣ iv) ΛΑΘΟΣ v) ΣΩΣΤΗ Β. 1) iv 2) i ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Θέµα 2 ο Κεφ. 4, Σελ.83-84 σχολ. βιβλίου 5. Προσδιοριστικοί παράγοντες προσφοράς i) Παράγραφος (α) ii) Παράγραφος (β) iii) Παράγραφος (δ) Θέµα 3 ο Α. QD = 18 2P Για P= 8: QD = 18 2 8= 2 Για P= 6: QD = 18 2 6= 6 Για P= 8: Πλεόνασµα = 3 QS QD = 3 QS 2= 3 QS = 5 Για P= 6: Έλλειµµα = 3 QD QS = 3 6 QS = 3 QS = 3 Προσφορά: QS = γ+ δρ γ= 3 Άρα: QS = 3+ P δ= 1 130 THETIKO_Book_ESOTERIKO.indd 130 17/03/2009 11:15:51
5= γ+ δ 8 3= γ+ δ 6 Ισορροπία αγοράς: QD = QS 18 2P= 3+ P PE = 7 QD = 18 2 7= 4 QE = 4 µον QS = 3+ 7= 4 Β. Για P A = 5: QD = 18 2 5= 8 Έλλειµµα = QD QS = 8 2= 6 µονάδες QS = 3+ 5= 2 Γ. Στην P A = 5 οι παραγωγοί προσφέρουν QS = 2 µονάδες, ενώ οι καταναλωτές είναι διατεθειµένοι να απορροφήσουν την ποσότητα αυτή σε µία τιµή P ', δηλαδή, ' ' QD = 2 2= 18 2P P = 8 (τιµή µαύρης αγοράς) ' Άρα καπέλο = P P = 8 5= 3 Δ. Ρ A 9 ' P = 8 PE = 7 D Γ Ε S 6 PA = 5 Α Β 4 3 Έλλειµµα 2 1 0 D 2 4 6 8 10 12 14 16 18 Q 131 THETIKO_Book_ESOTERIKO.indd 131 17/03/2009 11:15:51
Θέµα 4 ο Α. ΣΥΝ ΥΑΣΜΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΖΕΥΓΑΡΙΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΓΡΑΒΑΤΕΣ ΕΡΓΑΤΕΣ Α (0 εργάτες) 0 (4 εργάτες) 240 4 Β (1 εργάτης) 20 (3 εργάτες) 200 4 Γ (2 εργάτες) 35 (2 εργάτες) 155 4 (3 εργάτες) 45 (1 εργάτης) 115 4 Ε (4 εργάτες) 68 (0 εργάτες) 0 4 Γραβάτες 240 Α 200 Β 160 155 120 115 80 Γ 40 0 10 20 30 Ε 35 40 45 50 60 68 ζευγάρια παπούτσια 132 THETIKO_Book_ESOTERIKO.indd 132 17/03/2009 11:15:51
Β. ΗΚΠ έχει κοίλη µορφή, που σηµαίνει ότι το κόστος ευκαιρίας είναι αυξανόµενο. ηλαδή, οι παραγωγικοί συντελεστές δεν είναι εξίσου κατάλληλοι στην παραγωγή των δύο αγαθών. Καθώς αυξάνεται η παραγωγή του ενός αγαθού (π.χ. παπουτσιών), αποσπώνται από την παραγωγή του άλλου αγαθού (γραβατών) παραγωγικοί συντελεστές, που γίνονται ολοένα και λιγότερο κατάλληλοι. Έτσι, κάθε επιπλέον µονάδα παπουτσιών που παράγεται, απαιτεί θυσία ολοένα και περισσότερων µονάδων γραβατών, πράγµα που συνεπάγεται αυξανόµενο κόστος, Γ. Κόστος ευκαιρίας παπουτσιών = Γραβάτες που θυσιάζονται Παπούτσια που παράγονται A B: 40 2 20 = / B Γ: 45 3 15 = / Γ : 40 4 10 = / Ε: 115 5 23 = Δ. Από το συνδυασµό Κ, θεωρώ δεδοµένη την παραγωγή ζευγάρια παπούτσια = 5, που τοποθετείται ενδιάµεσα των συνδυασµών A B. 240 x Άρα Κ.Ε.παπουτσιων = 2, εποµένως, 2 = x = 230. ( Α Β) 5 ηλαδή, για δεδοµένα ζευγάρια παπούτσια = 5, η µέγιστη παραγωγή γραβατών = 230. Άρα ο συνδυασµός Κ (ζευγάρια παπούτσια = 5, γραβάτες = 220 ) είναι εφικτός, βρίσκεται αριστερά της ΚΠ, που σηµαίνει ότι η οικονοµία δεν εξαντλεί τις παραγωγικές της δυνατότητες και ορισµένοι ή όλοι οι παραγωγικοί συντελεστές υποαπασχολούνται. Ε. Ηπαραγωγή 58 ζευγάρια παπουτσιών τοποθετείται ενδιάµεσα των συνδυασµών Ε. 115 x Άρα Κ.Ε.παπουτσιων = 5, εποµένως, 5= x = 50. ( Ε) 13 ηλαδή, για τα δεδοµένα 58 ζευγάρια παπουτσιών, η µέγιστη παραγωγή γραβατών = 50. Άρα: Για να παραχθούν τα 58 πρώτα ζευγάρια παπουτσιών, θυσιάζονται: 240 50 = 190 γραβάτες. Επιµέλεια: Κατερίνα Κουτσουµπέλη Κατερίνα Λυµπεροπούλου 133 THETIKO_Book_ESOTERIKO.indd 133 17/03/2009 11:15:52