ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Α/ΘΜΙΑΣ & Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ----- Δ/ΝΣΗ Α/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ ----- 6/Θ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Ν. ΟΛΥΝΘΟΥ ----- Σχέδιο Δράσης «Αναδιαμόρφωση Παιδαγωγική αξιοποίηση της αυλής του Σχολείου» Δημοτικό Σχολείο Ολύνθου 1
Δημοτικό Σχολείο Ολύνθου «Αναδιαμόρφωση Παιδαγωγική αξιοποίηση της αυλής του Σχολείου» Σχέδιο Δράσης 2
Ταυτότητα του Σχολείου Ονομασία Σχολείου: Τύπος Σχολείου: Ολοήμερο 6/θ Δημοτικό Σχολείο Ολύνθου Ολοήμερο 6/θ Δημοτικό Σχολείο Κωδικός: 9490040 Ταχυδρομική Διεύθυνση: Όλυνθος Χαλκιδικής Τηλέφωνο: 2373091392 Fax: 2373091392 Email: Ιστοσελίδα: dimolynth@sch.gr http://olynthos-school.gr/ Αριθμός Μαθητών: 60 Αριθμός Τμημάτων: 7 Αριθμός Εκπαιδευτικών: 11 Παρατηρήσεις 3
Τίτλος Σχεδίου Δράσης: «Αναδιαμόρφωση Παιδαγωγική αξιοποίηση της αυλής του Σχολείου» Διάρκεια υλοποίησης του Σχεδίου Δράσης: 41 εβδομάδες Σκοπός του Σχεδίου Δράσης Σκοπός του Σχεδίου Δράσης είναι η ενεργοποίηση της σχολικής κοινότητας και της τοπικής αυτοδιοίκησης σε κοινό πεδίο δράσης και συνεργασίας για τον εντοπισμό, τη μελέτη και τη διατύπωση σχεδιαστικής πρότασης βελτίωσης του σχολικού υπαίθριου χώρου. Η αυλή είναι μέρος του σχολείου και ο χρόνος που περνούν τα παιδιά σε αυτή αποτελεί μέρος της σχολικής λειτουργίας. Στο προαύλιο τα παιδιά παίζουν, συναντιούνται, επικοινωνούν, διασκεδάζουν, ξεκουράζονται κ.λπ., κατά συνέπεια η διαμόρφωση και αξιοποίησή του πρέπει να συνδυάζεται με ασφάλεια και να καλύπτει όλες τις προαναφερθείσες ανάγκες τους. 4
Πεδίο: Δεδομένα του Σχολείου Τομέας: Μέσα και Πόροι Σχέδιο δράσης Δείκτης: Σχολικός χώρος, υλικοτεχνική υποδομή και οικονομικοί πόροι Τίτλος: «Παιδαγωγική αξιοποίηση της σχολικής αυλής» Α. Αναγκαιότητα της υλοποίησης του σχεδίου δράσης Λόγοι που επιβάλλουν την υλοποίηση της δράσης Οι σύγχρονες παιδαγωγικές θεωρίες αναγνωρίζουν το ρόλο του περιβάλλοντος στην αγωγή και το θεωρούν ως έναν από τους παράγοντες της παιδαγωγικής διαδικασίας και εργαλείο στα χέρια του παιδαγωγού. O ρόλος της αυλής του σχολείου στα πλαίσια της εκπαιδευτικής διαδικασίας έχει υποτιμηθεί και αναμφίβολα το στερεότυπο της ασφαλτοστρωμένης αυλής δεν αποτελεί παρά μια υπεραπλουστευμένη οργάνωση χώρου που ανταποκρίνεται και εξυπηρετεί το δασκαλοκεντρικό μοντέλο διδασκαλίας που περιορίζει τη μάθηση στη σχολική αίθουσα. Η σχολική αυλή στο σύγχρονο ελληνικό σχολείο δεν αναγνωρίζεται ως χώρος αγωγής. Διακρίνεται από έλλειψη ευελιξίας στην οργάνωση του χώρου που οδηγεί σε τυποποιημένη χρήση του. Με την κατάλληλη οργάνωση και τον εξοπλισμό της η σχολική αυλή μπορεί να στηρίξει τις διαδικασίες μάθησης μέσα από την εξυπηρέτηση κατάλληλα σχεδιασμένων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Η συνεργασία των παιδιών στα παιχνίδια, στα διαλείμματα και τη γυμναστική συμβάλλει στο να καλλιεργείται μεταξύ τους η επικοινωνία και ο σεβασμός. Το παιχνίδι είναι σημαντικό για τη σωματική και πνευματική ανάπτυξη των παιδιών. Διαμορφώνει πιο ολοκληρωμένους ανθρώπους. Οφείλουμε όλοι να το αναγνωρίσουμε αυτό, εμπλουτίζοντας το σχολικό προαύλιο με εξοπλισμό που να προκαλεί τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Επιπλέον μία κατάλληλα εξοπλισμένη σχολική αυλή μπορεί να ενισχύσει την ενεργητική αλληλεπίδραση του παιδιού με το περιβάλλον της φύσης, να υποκινήσει και να στηρίξει διάφορες μορφές παιχνιδιού και τύπους συμπεριφοράς πάνω στα οποία η εκπαίδευση προγραμματίζει το έργο της με στόχο τη συνολική ανάπτυξη του παιδιού. Καθώς οι απαγορεύσεις και οι περιορισμοί πολλές φορές φέρνουν αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα, αφού τα παιδιά δεν έχουν τη δυνατότητα να παίξουν δημιουργικά και να «ξεδώσουν» και μεταξύ τους μπορεί να δημιουργούνται εντάσεις, η εκπαιδευτική διαδικασία ενδέχεται να χάνει ένα μέρος της χαράς της. Μέσα από την υλοποίηση προγραμμάτων ανάδειξης και διαχείρισης της σχολικής αυλής, αποδείχθηκε ότι οι μαθητές είναι ικανοί να αλλάξουν το χώρο όπου περνούν μεγάλο μέρος της ημέρας τους. Ενδιαφέρονται περισσότερο για το σχολείο τους και τους συμμαθητές τους. Θεωρούν το χρόνο παραμονής τους στο 5
σχολείο πολύ δημιουργικό. Παρατηρήθηκε ακόμα μείωση των ατυχημάτων στην αυλή του σχολείου, ενώ επιπλέον μειώθηκαν τα απορρίμματα. Όλα αυτά βέβαια δεν ωφελεί να μείνουν σε θεωρητικό επίπεδο. Οφείλουμε όλοι μας, με την ευθύνη που αναλογεί στον καθένα (εκπαιδευτικοί, γονείς, τοπική αυτοδιοίκηση), να αναγνωρίσουμε αυτές τις ανάγκες και επιτεύξεις ώστε να προχωρήσουμε στην αναδιοργάνωση και τη σύγχρονη αξιοποίηση των σχολικών αυλών ώστε : να ενισχύσουμε το πράσινο (φυτά και δέντρα) και να καλλιεργήσουμε την αγάπη για τη φύση και το περιβάλλον. να διακοσμήσουμε τις αυλές πρωτότυπα χρησιμοποιώντας φυσικά υλικά. να τις «εξοπλίσουμε» με θέματα για παιχνίδι. να αποκτήσουν σύγχρονα και ασφαλή αθλητικά όργανα και παιχνίδια. να επιστρωθούν όπου είναι επικίνδυνες με ειδική προστατευτική επικάλυψη. να αποκτήσουν προσεγμένους χώρους ξεκούρασης και συζήτησης με παγκάκια, τραπέζια και πέργκολες. 2. Αλληλεπίδραση με άλλους δείκτες Το συγκεκριμένο σχέδιο δράσης συνδέεται με διάφορους παράγοντες, όπως την υιοθέτηση σύγχρονων προτύπων οργάνωσης και λειτουργίας, την παιδαγωγική αξιοποίηση της σχολικής αυλής, την αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του σχολείου, τη βελτίωση των διδακτικών πρακτικών, τη σύνδεση του σχολείου με την τοπική κοινωνία και την ανάδειξή του σε κύτταρο της τοπικής κοινότητας. Το προτεινόμενο σχέδιο δράσης διαπερνά από πολλούς δείκτες και η υλοποίησή του αναμένεται να συμβάλλει θετικά στη βελτίωση της σχολικής ζωής και στην ποιοτική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου. 3. Αναφορές σε καλές πρακτικές ή συμπληρωματικές δράσεις του σχολείου Η δημιουργία μιας «ζωντανής» και «ανοιχτής» αυλής στο σχολείο με σχεδιαστική κατεύθυνση την παιδαγωγική αξιοποίηση, την εξωστρέφεια, τον ανοιχτό και ενιαίο χώρο, την ευελιξία, την προσαρμοστικότητα, τη στήριξη της διερευνητικής μάθησης και της κριτικής σκέψης συνδέεται απόλυτα με τα καινοτόμα προγράμματα που υλοποιεί συστηματικά το σχολείο. Στην κατεύθυνση αυτή πρέπει να διαμορφωθεί τέτοια πολιτική σχετικά με τις υπηρεσίες της, ώστε να καθορίζονται οι στόχοι, οι προτεραιότητες και παράλληλα να διατηρείται η ισορροπία ανάμεσα στις υπηρεσίες της και το αναλυτικό και το ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου. 6
Β. Σκοπός - στόχοι του σχεδίου δράσης Σκοπός του Σχεδίου Δράσης Σκοπός του σχεδίου δράσης είναι η δημιουργία μια σύγχρονης και λειτουργικής αυλής, που να υπερβαίνει τον παραδοσιακό ρόλο της. Μια σύγχρονη αυλή πρέπει να μπορεί να συνδεθεί με την καθημερινή διδακτική πράξη με ενεργητικές μεθόδους διδασκαλίας και με την καλλιέργεια δεξιοτήτων αυτόνομης μάθησης, να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της διαφορετικότητας των μαθητών και να αποτελέσει χώρο αναζήτησης και επεξεργασίας της γνώσης, καλλιέργειας της σχέσης του παιδιού με το παιχνίδι και ανάπτυξης σχέσεων αλληλεπίδρασης μεταξύ των ατόμων που τη χρησιμοποιούν. Με τη δημιουργία φιλικού περιβάλλοντος χώρου να μετατραπεί σε χώρο παραγωγικής συνεύρεσης και με την προώθηση καινοτομιών να καταστεί πόλος έλξης των μαθητών του σχολείου. Παράλληλα να αποτελέσει το ζωντανό κύτταρο της τοπικής κοινωνίας με την μετατροπή της σε χώρο ανάπτυξης διαφόρων δράσεων. Στόχοι: Αναβάθμιση του ευρύτερου σχολικού περιβάλλοντος ως προς το χώρο και τις διαδικασίες. Ειδικότερα αναβάθμιση της αυλής ώστε να εξυπηρετεί ανάγκες αισθητικές, κοινωνικές, ξεκούρασης και δημιουργικού παιχνιδιού για τους μαθητές. Η ανάδειξη της αυλής ώστε να αποτελεί ένα περιβάλλον πλούσιο σε μαθησιακές διαδικασίες, που διευκολύνει τις βιωματικές δράσεις. Η άσκηση των μαθητών στη σωστή διαχείριση αυτού του πρώτου γι αυτούς δημόσιου χώρου. Η διαμόρφωση μικρών φυσικών οικοσυστημάτων στα παρτέρια και στις γωνιές του κήπου. Η μείωση των συγκρούσεων και της επιθετικότητας και η ανάπτυξη γωνιών κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Η σωστή διαχείριση των απορριμμάτων, του νερού και της ενέργειας στη σχολική αυλή και στον ευρύτερο σχολικό χώρο. 7
Γ. Κριτήρια Επιτυχίας της Δράσης Κριτήρια Επιτυχίας της Δράσης Επιμερισμός του έργου του Συλλόγου των διδασκόντων έτσι ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερο και αποδοτικότερο προς όφελος του παρεχομένου εκπαιδευτικού έργου. Ανάπτυξη συστήματος καταγραφής, δημιουργία τυποποιημένων εγγράφων και τυποποίηση διαδικασιών, έτσι ώστε να εδραιωθεί ο ποιοτικός έλεγχος σε όλα τα στάδια λειτουργίας της σχολικής μονάδας. Εδραίωση της συνεργασίας των εκπαιδευτικών για την υλοποίηση διαθεματικών προγραμμάτων. Συστηματική ενημέρωση γονέων και υλοποίηση κοινών δράσεων. Αύξηση της ικανοποίησης των μαθητών από τη διδακτική και εκπαιδευτική διαδικασία και από την υποστήριξη που τους παρέχει το σχολείο σε προσωπικά και μαθησιακά προβλήματα. Βελτίωση των επιδόσεων των μαθητών στα σχολικά μαθήματα. Μείωση της περιθωριοποίησης και της παραβατικής συμπεριφοράς των μαθητών. Δημιουργία ιστολογίου και/ή έκδοση σχολικής εφημερίδας και επιτυχής λειτουργία τους. Συστηματική και προγραμματισμένη συνεργασία με τους σχολικούς συμβούλους. Εισαγωγή νέων τρόπων διδασκαλίας με την παιδαγωγική αξιοποίηση της αυλής από την πλειονότητα των εκπαιδευτικών. Τήρηση και οργάνωση ηλεκτρονικού αρχείου της σχολικής μονάδας. Τακτικές επιμορφωτικές συναντήσεις των εκπαιδευτικών και υλοποίηση επιμορφωτικών προγραμμάτων. 8
Δ. Μεθοδολογία υλοποίησης του σχεδίου δράσης 1. Στρατηγικές εφαρμογής α. Προετοιμασία των δράσεων Η κατάλληλη προετοιμασία αποτελεί κομβικό σημείο, γιατί στο στάδιο αυτό διαμορφώνεται το συμβόλαιο συνεργασίας, η δεοντολογία της ομάδας και γίνεται η αποσαφήνιση των ρόλων, στοιχεία που θα καθορίσουν το κλίμα συνεργασίας και αλληλοσεβασμού. Διατυπώνονται απόψεις και ιδέες για το θέμα, τα όρια του, τους στόχους, το γενικό σχεδιασμό και την αποστολή του αύλειου χώρου. Οι αξίες που υπηρετεί μια σύγχρονη σχολική αυλή, νοηματοδοτούν και ορίζουν και το πλαίσιο των σχεδιαζόμενων παρεμβάσεων, που είναι: να υποστηρίζει τους εκπαιδευτικούς στόχους του σχολείου και να ευνοεί εναλλακτικές προσεγγίσεις των γνωστικών αντικειμένων βασισμένες σε σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας, να αποτελέσει σύνδεσμο γνώσης και πληροφόρησης στους μαθητές, που θα αναπτύξουν δεξιότητες αναζήτησης και διαχείρισης της πληροφορίας και ανάπτυξης της κριτικής σκέψης, να συμβάλει στη συναισθηματική ανάπτυξη των μαθητών, καλλιεργώντας την αγάπη για το περιβάλλον, να ενθαρρύνει τη συνεργασία των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας. Στη φάση αυτή πραγματοποιείται η αποτύπωση της σημερινής εικόνας, η συγκέντρωση, η καταγραφή και η συντήρηση του υπάρχοντος υλικού. β. Σχεδιασμός και οργάνωση των δράσεων Καθορίζεται το χρονοδιάγραμμα και γίνεται η κατανομή του έργου στις εξής ομάδες: Ομάδα 1 η : Σίπτσης Βασίλης, Τάκου Ευανθία, Τσανούκα Καλλιόπη. Ομάδα 2 η : Νικολαΐδου Όλγα, Δημητριάδου Ελισάβετ, Καραμανίδου Πολυξένη Ομάδα 3 η : Γιαννολούδης Ελευθέριος, Κατσιάς Κων/νος, Αρζουμάνογλου Κων/νος Οι ομάδες θα ασχοληθούν κατά την υλοποίηση με: Ομάδα 1 η : Καταγραφή και ανάδειξη των χώρων της σχολικής αυλής. Σχεδιασμού και υλοποίησης. Χαρτογράφηση της αυλής και ανάδειξη των γωνιών που εμπνέουν στους μαθητές θετικά και αρνητικά συναισθήματα. Συζήτηση και ανάδειξη των επιθυμιών και των αναγκών των μαθητών κατά τη διάρκεια του διαλείμματος και της δυνατότητας ικανοποίησής τους στη σχολική αυλή 9
Καταγραφή και ανάδειξη των χώρων της σχολικής αυλής, που θα υποβληθεί στην ολομέλεια του Συλλόγου των εκπαιδευτικών. Πρόταση δράσεων για τη βελτίωση των υποδομών στο σχολικό περιβάλλον. Σχέδιο δράσης για την υιοθέτηση αλλαγών στην αυλή. Αύξηση Αναβάθμιση ή δημιουργία χώρων πρασίνου. Δραστηριότητες διαχείρισης απορριμμάτων για μια πιο καθαρή αυλή (ανακύκλωση - διαχωρισμός σκουπιδιών, παραγωγή κομπόστ). Ομάδα 2 η : Συντονισμού υλοποίησης προγραμμάτων (περιβαλλοντικών, πολιτιστικών, τύπου project, καινοτόμων δράσεων). Ελεύθερης Αξιοποίησης. Βελτίωση του μαθητικού κλίματος στην αυλή με μείωση της επιθετικότητας, των συγκρούσεων και των επεισοδίων εκφοβισμού και καλλιέργεια δεξιοτήτων συνεργασίας, σεβασμού και αλληλεγγύης των μεγαλύτερων προς τους μικρότερους μαθητές. Δραστηριότητες σύνδεσης του αναλυτικού προγράμματος με την αυλή και αξιοποίησής της για βιωματικές ασκήσεις και δράσεις. Παιχνίδια στην αυλή του σχολείου. Γνωριμία με λαϊκά παραδοσιακά παιχνίδια. Κατασκευή νέων επιτοίχιων και επιδαπέδιων παιχνιδιών Προαγωγή της φυσικής άσκησης και της άθλησης μέσα από οργανωμένα και ελεύθερα προγράμματα. Ομάδα 3 η : Επαφής και συνεργασίας με τους φορείς. Αναζήτηση συμμάχων από την εκπαιδευτική κοινότητα και το Δήμο για την υλοποίηση αλλαγών στην αυλή Συνεννόηση με τη σχολική επιτροπή και το συμβούλιο σχολικής κοινότητας για τα θέματα υλικοτεχνικής υποδομής του σχολείου. Μέριμνα για την καλή και μέσα στο πλαίσιο του νόμου λειτουργία της αυλής. Βελτίωση των συνθηκών στον προαύλιο χώρο και μέριμνα για την ασφαλή προσέλευση και αποχώρηση των μαθητών. γ. Υλοποίηση των δράσεων Κάθε ομάδα συλλέγει πληροφορίες από ειδικούς, βιβλία και το διαδίκτυο. Γίνεται η ανάλυση των πληροφοριών, η ταξινόμησή τους και η σύνθεση των εργασιών κάθε ομάδας. Οι ολοκληρωμένες εργασίες παρουσιάζονται στην ολομέλεια για αξιολόγηση και δημιουργία συνθετικής εργασίας μετά από διορθώσεις και τροποποιήσεις. δ. Ενημέρωση σχολικής κοινότητας 10
Οργανώνονται ενημερωτικές συναντήσεις με γονείς και την τοπική κοινωνία, για το περιεχόμενο της δράσης που πρόκειται να υλοποιηθεί από τη σχολική μονάδα και διερευνώνται οι δυνατότητες συμμετοχής τους ή οικονομικής στήριξης. Τα αποτελέσματα και η πορεία της εξέλιξης κάθε φάσης της δράσης διαχέονται στην τοπική κοινωνία με σχετικές αφίσες, με δελτία τύπου που θα αποσταλούν σε όλα τα έντυπα και ηλεκτρονικά τοπικά μέσα και με την ανάρτηση στην ιστοσελίδα του σχολείου. Σε συνεργασία με το Σύλλογο Γονέων θα διοργανωθούν παράλληλες εκδηλώσεις που θα αναδεικνύουν την αναγκαιότητα της αξιοποίησης της αυλής. Οργανωτικές δομές Τον κεντρικό συντονισμό της δράσης έχει ο διευθυντής, ενώ για κάθε επιμέρους δράση ορίζεται συντονιστής της κάθε Ομάδας Εργασίας, στις οποίες μετέχουν εκπαιδευτικοί, μαθητές, γονείς και συμβουλευτικά ο Σχολικός Σύμβουλος. Παρεμβάσεις σε επίπεδο σχολείου ή σχολικής τάξης Δεν προβλέπονται σημαντικές παρεμβάσεις στο πρόγραμμα της σχολικής μονάδας, αφού οι συνεδριάσεις των Ομάδων Εργασίας και οι ενημερωτικές συναντήσεις των Γονέων πραγματοποιούνται εκτός διδακτικού ωραίου. Το ωράριο των εκπαιδευτικών ακολουθεί τις προβλεπόμενες διατάξεις, ενώ η συμμετοχή στο απογευματινό ωράριο και σε περιόδους σχολικών διακοπών γίνεται σε καθαρά εθελοντική βάση. 11
Ε. Πόροι - Μέσα του σχεδίου δράσης 1. Ανθρώπινο δυναμικό Φορείς Πρόσωπα Εκπαιδευτική Κοινότητα Δήμος Πολυγύρου Προϊστάμενος Διεύθυνσης Π.Ε. Ν. Χαλκιδικής Αντιδήμαρχος, υπεύθυνος παιδείας Δ. Πολυγύρου Τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου Σχολική Επιτροπή Σχολείων Α/θμιας Εκπ. Δ. Πολυγύρου Πρόεδρος και μέλη του Τοπικού Δ. Δ. Ολύνθου Δασαρχείο Πολυγύρου Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων Δημ. Σχολ. και Νηπιαγωγείου Ολύνθου Αρχιτέκτονες, Γεωπόνοι Σχολικοί Σύμβουλοι: Σχολική Σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής 37ης Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Χαλκιδικής Σχολικός Σύμβουλος 1ης Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Π.Ε. Χαλκιδικής Σχολικός Σύμβουλος 2ης Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Π.Ε. Χαλκιδικής Προϊσταμένη Εκπαιδευτικών θεμάτων Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων Π.Ε. Ν. Χαλκιδικής Σύλλογος Διδασκόντων Δ. Σχολείου 2. Χρόνος Ο χρόνος που θα απαιτηθεί για την υλοποίηση των επιμέρους δράσεων (ενημερωτικές συναντήσεις, συναντήσεις ομάδων εργασίας, συναντήσεις με τη Σχολική Επιτροπή Α/θμιας Εκπ/σης, τη Δημοτική Επιτροπή Παιδείας και φορείς του Δήμου Πολυγύρου, εξαρτάται από το είδος των παρεμβάσεων που θα συναποφασίσουν η σχολική μονάδα και ο Δήμος Πολυγύρου και τις οποίες μπορεί να στηρίξει η δημοτική αρχή, μέσω της Σχολικής Επιτροπής και των λοιπών υπηρεσιών της (μικρής ή μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις). Η έναρξη των επαφών με τους εμπλεκόμενους ξεκίνησε στις αρχές του Απριλίου του 2014 και θα ακολουθήσει σειρά επαφών και συναντήσεων κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών. Η υλοποίηση του σχεδίου δράσης έχει χρονικό ορίζοντα: από Σεπτέμβριο 2014 έως Μάιο 2015. Οι επιμέρους δράσεις, ενέργειες, επαφές θα πραγματοποιούνται εντός και εκτός του σχολείου, εκτός των διδακτικών ωρών. 12
3. Υλικοτεχνική υποδομή Για τις ανάγκες υλοποίησης συνολικά της δράσης, δηλαδή το γραφειοκρατικό και το υπόλοιπο «τεχνικό» μέρος, ο εξοπλισμός του σχολείου (Η/Υ, φωτοτυπικό, φαξ, αναλώσιμα, φωτογραφική μηχανή, βιντεοκάμερα, μέσα αποθήκευσης για μεταφορά αρχείων memory sticks, cd) είναι αρκετός και εύκολα διαθέσιμος. Θα απαιτηθούν επιπλέον αναλώσιμα υλικά (μελάνια, χαρτιά Α4 και Α3) και ίσως κάποιο μικρό ποσό για την εκτύπωση έγχρωμων αφισών. Επίσης ο προσωπικός εξοπλισμός των εκπαιδευτικών που συμμετέχουν στην Ομάδα Εργασίας είναι διαθέσιμος για την υλοποίηση του έργου. Για την παρουσίαση του προγράμματος σε διάφορους εμπλεκόμενους φορείς, αλλά και για τα ενδιάμεσα στάδια παρουσίασης της δράσης στο σύλλογο διδασκόντων, στους γονείς και στους μαθητές, θα απαιτηθεί φορητός Η/Υ, βιντεοπροβολέας, πανί προβολής και μικρή μεγαφωνική εγκατάσταση. 4. Οικονομικοί πόροι Το κόστος των παρεμβάσεων μικρής κλίμακας που αφορούν τη λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση της σχολικής αυλής είναι σχετικά περιορισμένο (περίπου 7.000 ) και μπορεί να καλυφθεί από τη Σχολική Επιτροπή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου Πολυγύρου. Επίσης μέρος από τον απαραίτητο εξοπλισμό για το σχολείο ευελπιστεί η Ομάδα Εργασίας να παραχωρηθεί από το Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου. Το κόστος των παρεμβάσεων μεγάλης κλίμακας μπορεί να καλυφθεί μέσω της ένταξης του Δημοτικού Σχολείου (από το Δήμο Πολυγύρου) σε προγράμματα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) της Κεντρικής Μακεδονίας, συγκεκριμένα στο πρόγραμμα «Ανάπτυξη και βελτίωση υποδομών στην προσχολική, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας», στο Επιχειρησιακό πρόγραμμα ΕΠ "Μακεδονίας - Θράκης". 5. Εργαλεία παρακολούθησης και αξιολόγησης Τα μεθοδολογικά εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή/καταγραφή δεδομένων στο πλαίσιο παρακολούθησης και αξιολόγησης της δράσης είναι: Ημερολόγιο συναντήσεων Ομάδας Εργασίας Πρακτικά συνεδριάσεων Ομάδας Εργασίας Πρακτικό συνεδριάσεων Συλλόγου Διδασκόντων Ημερολόγιο εβδομαδιαίων δραστηριοτήτων Φόρμες καταγραφής υλικών και εξοπλισμού Φόρμες παρακολούθησης της υλοποίησης των επιμέρους σταδίων της δράσης Προτάσεις διαμόρφωσης σχολικής αυλής Τεχνικά σχέδια των υπό διαμόρφωση χώρων Ερωτηματολόγια εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων για τον έλεγχο των αποτελεσμάτων Βιντεοκάμερα και ψηφιακή φωτογραφική μηχανή 13
6. Πηγές Θα αναζητηθούν πληροφορίες που θα αξιοποιηθούν για τη συλλογή δεδομένων: o Αρχεία Σχολείου (αναφορές σε προβλήματα υποδομών, αναφορές σε ελλείψεις εξοπλισμού, καταστάσεις υπάρχοντος εξοπλισμού, κατόψεις του σχολικού κτιρίου και της αυλής) o Πρακτικά Συλλόγου Διδασκόντων o Πρακτικά Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων o Σχολική Νομοθεσία, σχετικές διατάξεις και εγκύκλιοι του ΥΠΑΙΘ o Ιστοσελίδα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) http://www.espa.gr/el/pages/default.aspx o Ιστοσελίδα του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη 2007-2013 (ΕΠΠΕΡΑΑ) http://www.epperaa.gr/home.aspx o Ιστοσελίδα του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων http://www.osk.gr/ o Καλές πρακτικές και εμπειρίες άλλων σχολικών μονάδων o Η συγκεκριμένη δράση θα συνδεθεί με προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, τα οποία έχει ήδη ξεκινήσει το σχολείο μας και θα συνεχίσει και στη φετινή σχολική χρονιά (αναμόρφωση σχολικής αυλής κλπ). o Ειδικοί επιστήμονες 14
ΣΤ. Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του σχεδίου δράσης Διαδικασίες υλοποίησης Απρίλ. - Αύγ 2014 1 ο τρίμηνο Σεπ Νοεμ 2014 2 ο τρίμηνο Δεκ 2014 Φεβ 2015 3 ο τρίμηνο Μάρ Μάι 2015 Ενημέρωση Αντιδημάρχου Πολυγύρου, Προέδρου Σχολικής Επιτροπής & Προέδρου Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Ενημέρωση εκπαιδευτικών, μαθητών Κοινές συνεδριάσεις του Συλλόγου Διδασκόντων, του Προέδρου της Σχολικής Επιτροπής Δ/θμιας Εκπ/σης του Δήμου Πολυγύρου και του Συλλόγου Γονέων & Κηδεμόνων, (για τις ανάγκες του σχολείου ως προς την εκπαιδευτική διαδικασία) Επικοινωνία & συνεργασία με υποστηρικτικούς φορείς Σχεδιασμός των παρεμβάσεων Προμήθεια αναγκαίων υλικών και εξοπλισμού Παρεμβάσεις στους χώρους του σχολείου Παρακολούθηση και Ανατροφοδότηση Δράσης και υποδράσεων Αξιολόγηση της Δράσης 15
Ζ. Διαδικασίες παρακολούθησης της πορείας υλοποίησης και αξιολόγησης του Σχεδίου Δράσης 1. Διαδικασίες παρακολούθησης Η πρόοδος της δράσης και η πορεία των ενεργειών των επιμέρους ομάδων εργασίας θα παρακολουθείται από τη Συντονιστική Ομάδα Εργασίας, με επικεφαλής το Διευθυντή του σχολείου. Για την ενδιάμεση αποτίμηση της πορείας των εργασιών ορίζονται εκ των προτέρων τακτικές συνεδριάσεις της Συντονιστικής Ομάδας Εργασίας (μία συνάντηση ανά δύο εβδομάδες). Την παρακολούθηση της υλοποίησης των δράσεων σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό και το χρονοδιάγραμμα παρακολουθεί ένας Συντονιστής, ο οποίος επισημαίνει τις παρεκκλίσεις και τα προβλήματα που παρουσιάζονται κατά την πορεία της υλοποίησης στις ομάδες εργασίας. Εάν χρειαστεί, γίνονται διορθωτικές κινήσεις, εγκαταλείπονται ορισμένες δράσεις ή αντιθέτως εμπλουτίζονται. Η συγκεκριμένη δράση παρουσιάζει ιδιαιτερότητες που θα απαιτήσουν διορθώσεις/αναπροσαρμογές κατά την πορεία υλοποίησης. Όλες οι ενέργειες ελέγχονται από το ημερολόγιο της Ομάδας Εργασίας, τα πρακτικά συνεδριάσεων του συλλόγου διδασκόντων και το χρονοδιάγραμμα εργασιών με τις σχετικές προθεσμίες. Α. Ενημέρωση εκπαιδευτικών, μαθητών & λοιπών συντελεστών σχολικής μονάδας Η υλοποίηση της δράσης παρακολουθείται με την καταγραφή των συναντήσεων στο ημερολόγιο εβδομαδιαίων δραστηριοτήτων και στα πρακτικά συνεδριάσεων της Ομάδας Εργασίας Β. Επικοινωνία & συνεργασία με υποστηρικτικούς φορείς Η επικοινωνία με τους φορείς και το Δήμο Πολυγύρου καταγράφεται στο ημερολόγιο εβδομαδιαίων δραστηριοτήτων και στα πρακτικά συνεδριάσεων της Ομάδας Εργασίας και διαπιστώνεται ο βαθμός ανταπόκρισης και ανάπτυξης συνεργασίας. Γ. Σχεδιασμός των παρεμβάσεων Καταγράφονται τυχόν δυσκολίες και τρόποι αντιμετώπισής τους. Δ. Προμήθεια αναγκαίων υλικών και εξοπλισμού Η Συντονιστική Ομάδα Εργασίας παρακολουθεί την τήρηση των προθεσμιών και των χρονοδιαγραμμάτων. Ε. Παρεμβάσεις στους χώρους του σχολείου Η Συντονιστική Ομάδα Εργασίας παρακολουθεί την τήρηση των προθεσμιών και των χρονοδιαγραμμάτων. Στ. Παρακολούθηση και Ανατροφοδότηση Δράσης και υποδράσεων Η Συντονιστική Ομάδα Εργασίας παρακολουθεί την πορεία της δράσης και τροποποιεί όπου χρειάζεται τον αρχικό σχεδιασμό του έργου δράσης. 2. Αξιολόγηση του Σχεδίου Δράσης Στόχος 1 : Ευαισθητοποίηση μαθητών και εκπαιδευτικών στη σημασία του χώρου για τις παιδαγωγικές και εκπαιδευτικές διαδικασίες Προσέγγιση στα κριτήρια επιτυχίας 16
Ο στόχος ελέγχεται μέσω της συμμετοχής των εκπαιδευτικών και των μαθητών στις επιμέρους δράσεις καθώς και από το βαθμό ικανοποίησης από τα αποτελέσματα της δράσης. Επίσης ελέγχεται από την παρατήρηση της αλλαγής της συμπεριφοράς των εμπλεκομένων ως προς το χώρο (μείωση φθορών, καθαριότητα, ανακύκλωση, διακόσμηση κλπ). Επίσης ο στόχος ελέγχεται και από τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών και των μαθητών στην προσπάθεια του σχολείου για ένα βιωσιμότερο περιβάλλον και από την αλλαγή των καθημερινών συνήθειων των μελών της σχολικής κοινότητας (θα διαπιστωθεί ο βαθμός συμμετοχής των μελών της σχολικής κοινότητας στα προγράμματα που θα υλοποιηθούν στο σχολείο). Στόχος 2 : Βελτίωση της λειτουργικότητας και της αισθητικής του προαύλιου χώρου Προσέγγιση στα κριτήρια επιτυχίας Η εκπλήρωση του στόχου διαπιστώνεται από την αναμόρφωση του αύλειου χώρου με δημιουργία παρτεριών με φυτά και βότανα, με νέα δέντρα, με σκιασμένες περιοχές με καθίσματα μαθητών, με την κατασκευή νέων βρυσών με πόσιμο νερό, με διαγραμμίσεις γηπέδων μπάσκετ και βόλεϊ, με ύπαρξη νέων κάδων απορριμμάτων και κάδων ανακύκλωσης. Στόχος 3 : Ενίσχυση του Εξοπλισμού της αυλής του σχολείου με κατασκευές που θα υποστηρίζουν δράσεις και προγράμματα. Προσέγγιση στα κριτήρια επιτυχίας Η εκπλήρωση του στόχου διαπιστώνεται από τη διαμόρφωση προτάσεων και σχεδίων για την αναδιαμόρφωση του αύλειου χώρου και τη βελτίωση του εξοπλισμού. Επιπρόσθετα η εκπλήρωση του στόχου διαπιστώνεται και από την υλοποίηση στο χώρο της αυλής του σχολείου διαφόρων προγραμμάτων επιμόρφωσης. Επίσης η εκπλήρωση του στόχου διαπιστώνεται από το είδος της συνεργασίας με τη Δημοτική αρχή (Δήμο Πολυγύρου) και τη Σχολική Επιτροπή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου. Θα διαπιστωθεί δηλαδή αν υπήρξαν κοινές συνεδριάσεις του Συλλόγου Διδασκόντων, της Σχολικής Επιτροπής και του Συλλόγου Γονέων & Κηδεμόνων, στην αρχή και ενδιάμεσα της σχολικής χρονιάς, με θέματα σχετικά με τις ανάγκες του σχολείου ως προς την εκπαιδευτική διαδικασία και αν αυτές λειτούργησαν αποτελεσματικά. Στόχος 4 : Δημιουργία επιπλέον χώρων για Διδασκαλία και χώρου φαγητού και αναψυχής Προσέγγιση στα κριτήρια επιτυχίας Η εκπλήρωση του στόχου διαπιστώνεται από την ύπαρξη νέων χώρων που θα χρησιμοποιούνται: α. για υπαίθρια αίθουσα διδασκαλίας και χώρου για την σίτιση των μαθητών. Επίσης η εκπλήρωση του στόχου διαπιστώνεται από το είδος της συνεργασίας με τη Δημοτική αρχή (Δήμο Πολυγύρου) και τη Σχολική Επιτροπή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου. Θα διαπιστωθεί δηλαδή αν υπήρξαν κοινές συνεδριάσεις του Συλλόγου Διδασκόντων, της Σχολικής Επιτροπής και του Συλλόγου Γονέων & Κηδεμόνων, στην αρχή και ενδιάμεσα της σχολικής χρονιάς, με θέματα σχετικά με τις ανάγκες του σχολείου ως προς την εκπαιδευτική διαδικασία και αν αυτές λειτούργησαν αποτελεσματικά. 17
Η. Έκθεση αποτελεσμάτων του Σχεδίου Δράσης Παρατίθεται έκθεση με τα αποτελέσματα του σχεδίου δράσης, στην οποία περιλαμβάνονται θέματα, όπως: διαδικασίες σχεδιασμού και οργάνωσης των ομάδων εργασίας, διευθέτηση προβλημάτων χρόνου - επικοινωνίας και συνεργασίας, παρεκκλίσεις του αρχικού σχεδιασμού και αναθεωρήσεις του σχεδίου δράσης, επιδράσεις σε διάφορους δείκτες, βαθμός ικανοποίησης της σχολικής κοινότητας από την εφαρμογή του σχεδίου δράσης, γενική εκτίμηση της επιτυχίας του σχεδίου δράσης, προοπτικές. 18