Η Δράση για την αναβάθμιση των επαγγελματικών προσόντων του εργατικού δυναμικού του κατασκευαστικού κλάδου στην Ελλάδα Δρ. Χαράλαμπος Μαλαματένιος, Υπεύθυνος του Τμήματος Εκπαίδευσης του ΚΑΠΕ, Συντονιστής του έργου 1
Πυλώνας ΙΙ της Πρωτοβουλίας BUILD UP Skills: Σχήματα κατάρτισης και πιστοποίησης προσόντων Προτεραιότητες των έργων του Πυλώνα II: Υποστήριξη δράσεων για την δημιουργία / θέσπιση νέων ή την αναβάθμιση υφιστάμενων σχημάτων κατάρτισης και πιστοποίησης προσόντων σε μεγάλη κλίμακα για τους εργαζόμενους στόχου του κτιριακού τομέα (τεχνίτες και άλλοι επιτόπου εργαζόμενοι), με βάση τις συστάσεις του εκάστοτε Οδικού Χάρτη Προσόντων (του Πυλώνα Ι ή άλλου ισοδύναμου). Οι δράσεις μπορούσαν να περιλαμβάνουν την ανάπτυξη υλικών, την κατάρτιση των εκπαιδευτών, δραστηριότητες για τη συγκρότηση ή / και αναβάθμιση και την λειτουργία των συστημάτων κατάρτισης σε μεγάλη κλίμακα (συμπεριλαμβανομένων της θέσπισης εθελοντικών συμφωνιών, μηχανισμών διαπίστευσης/πιστοποίησης, κινήτρων ή άλλων δυνατοτήτων χρηματοδότησης με χρήση κονδυλίων π.χ. από το ΕΚΤ), καθώς και δραστηριότητες προώθησης / επικοινωνίας. 2
Τίτλος: UPgrading the construction Sector Workforce training and qualification in Greece Αναβάθμιση της κατάρτισης και των επαγγελματικών προσόντων του εργατικού δυναμικού του κατασκευαστικού κλάδου στην Ελλάδα Ακρωνύμιο: Αρ. Συμβολαίου: IEE/13/BWI/715/SI2.680180 Διάρκεια: 36 μήνες Έναρξη: 01/09/2014 Λήξη: 31/08/2017 3
Εταίροι & επικοινωνία Website: http://skills-upswing.eu/ http://skills-upswing.gr/ Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ) Συντονιστής έργου Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) - Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Η/Υ, Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων και Διοίκησης Πολυτεχνείο Κρήτης - Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος, Εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων (ReSEL TUC) Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (IME ΓΣΕΒΕΕ) Ινστιτούτο Εργασίας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (INE-ΓΣEE) Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (TΕΕ) Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (EOΠΠΕΠ) 4
Στόχοι της Δράσης Η εθνική δράση BUS UPSWING έχει ως στόχο την ανάπτυξη τριών πλήρως λειτουργικών (για την σε 2 ο στάδιο υλοποίηση σε μεγάλη κλίμακα) προγραμμάτων τεχνικής επαγγελματικής κατάρτισης και σχημάτων πιστοποίησης προσόντων που θα ενισχύσουν / βελτιώσουν τις γνώσεις και δεξιότητες σε θέματα ενεργειακής αποδοτικότητας του εργατικού δυναμικού τριών (3) ειδικοτήτων-επαγγελμάτων του κατασκευαστικού κλάδου με κατά τεκμήριο μεγάλη επίπτωση στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων (άρα και στην επίτευξη των ενεργειακών στόχων της χώρας για το 2020), ειδικότερα για τους: (1) τεχνικούς μόνωσης, (2) αλουμινοσιδηροκατασκευαστές, (3) εγκαταστάτες-συντηρητές καυστήρων, σε πλήρη συμφωνία με τις προτεραιότητες και το Σχέδιο Δράσης του Εθνικού Οδικού Χάρτη Προσόντων (βλ. BUS-GR). 5
Συνέπεια και αντιστοιχία του έργου BUS UPSWING με τον Εθνικό Οδικό Χάρτη Προσόντων του Ελληνικού έργου του Πυλώνα I BUS-GR 6
Βήματα / Στάδια της Δράσης Ακολουθήθηκε μία ολιστική προσέγγιση - πλήρως συμβατή με το υφιστάμενο εθνικό θεσμικό πλαίσιο - για την επίτευξη των στόχων: 1. Η διαδικασία ξεκίνησε με την επικαιροποίηση και έγκριση (από τον ΕΟΠΠΕΠ) των 3 Επαγγελματικών Περιγραμμάτων. Έγινε! 2. Σχεδιασμός των 3 εξειδικευμένων σχημάτων κατάρτισης και πιστοποίησης προσόντων, σύμφωνα με τις ανάγκες. Έγινε! 2.1 Καθορισμός των απαιτήσεων και κανόνων του σχήματος πιστοποίησης, με την ενεργή συμμετοχή των ενδιαφερόμενων ομάδων ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς (ΕΤΕ), 2.2 Σχεδιασμός της δομής και των προγραμμάτων σπουδών των προγραμμάτων κατάρτισης, μέσω της ανάλυσης των καθηκόντων και των μαθησιακών στόχων που πρέπει να καλυφθούν κατά τη διάρκεια της κατάρτισης (σύμφωνα με τις διατάξεις του ΕΠΠ), 2.3 Ανάπτυξη μιας δια-επαγγελματικής (cross-craft) εισαγωγικής εκπαιδευτικής ενότητας (Σπόνδυλος) που απευθύνεται σε όλα τα επαγγέλματα / ειδικότητες του κατασκευαστικού κλάδου. 7
Βήματα / Στάδια της Δράσης 2.4 Παραγωγή των κατάλληλων εκπαιδευτικών υλικών (εγχειρίδια, οδηγοί πρακτικής κατάρτισης και άλλα εργαλεία κατάρτισης για τους εκπαιδευόμενους εργατοτεχνίτες & τους εκπαιδευτές τους). 2.5 Ανάπτυξη των κριτηρίων και των εργαλείων αξιολόγησης για τις εξετάσεις που οδηγούν στην πιστοποίηση των εκπαιδευομένων (τράπεζα θεμάτων - θεωρητικό μέρος, σενάρια προσομοίωσης της εξέτασης εντός αιθούσης για το πρακτικό μέρος της εκπαίδευσης). 8
Βήματα / Στάδια της Δράσης 3. Σχεδιασμός και υλοποίηση των προγραμμάτων εκπαίδευσης των εκπαιδευτών (ToT). Εξειδικευμένοι εκπαιδευτές: 21 για τεχνικούς μόνωσης, 16 για αλουμινοσιδηροκατασκευαστές, 21 για τεχνικούς καύσης. 4. Δοκιμή των σχημάτων κατάρτισης & πιστοποίησης προσόντων μέσω της διεξαγωγής πιλοτικών προγραμμάτων κατάρτισης, ώστε να αξιολογηθούν και να αναθεωρηθούν (πιθανώς) πριν από την έναρξη υλοποίησής τους σε μεγάλη (εθνική) κλίμακα. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ-ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΠΙΛΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ Πόλεις (Προγράμματα / συμμετέχοντες) Αθήνα Θεσσαλονίκη Ηράκλειο Πιλοτικά Συνολικός αριθμός πιλοτικών Εκπαιδευόμενοι Συνολικός αριθμός εκπαιδευομένων (στόχος: 15 ανά σεμινάριο) Τεχνικοί μόνωσης 1 / 8 1 / 16 1 / 15 3 39 Αλουμινοσιδηροκατασκευαστές 1 / 24 1 / 15 1 / 15 3 54 Εγκαταστάτες-συντηρ. καυστήρα 1 / 15 1 / 16 1 / 16 3 46 TOTAL 9 139 9
Βήματα / Στάδια της Δράσης 5. Διαμόρφωση προτάσεων για μια σειρά υποστηρικτικών μέτρων (για την υποστήριξη της λειτουργίας, του συντονισμού & διαχείρισης, και της βιωσιμότητας των αναπτυγμένων σχημάτων), όπως: Παροχή κινήτρων για την τόνωση του ενδιαφέροντος και της ζήτησης για εργαζόμενους υψηλής ειδίκευσης, Πρόβλεψη για απασχόληση πιστοποιημένων εργατοτεχνιτών στα δημόσια έργα. Χρήση πιστοποιημένων εργατοτεχνιτών στα προγράμματα που παρέχουν ενισχύσεις για ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων. Δημιουργία κινήτρων για εργοδότες ώστε να προσλαμβάνουν ή/και να απασχολούν πιστοποιημένους εργατοτεχνίτες. Ανάπτυξη μηχανισμών χρηματοδότησης (για ευρεία συμμετοχή των εργατοτεχνιτών κατά την υλοποίηση σε μεγάλη κλίμακα), Σύσταση ενός μηχανισμού για τη συστηματική παρακολούθηση (παρατηρητηρίου) των αναγκών σε νέες δεξιότητες στον κτιριακό τομέα (ειδικά για τα θέματα της ενεργειακής αποδοτικότητας). 10
Βήματα / Στάδια της Δράσης Δυνατότητες χρηματοδότησης για την ενθάρρυνση της συμμετοχής στα προγράμματα κατάρτισης: ενεργή εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις για το σχεδιασμό του νέου προγράμματος ΕΣΠΑ (ειδικότερα του ΕΠΑΝΑΔ 2014-2020) πρόταση συγκεκριμένων παρεμβάσεων, σχεδιασμός στοχευμένων επιδοτούμενων προγραμμάτων κατάρτισης αξιοποίηση του ΛΑΕΚ, ειδικά από τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες επέκταση των training vouchers για την απόκτηση πράσινων δεξιοτήτων από το εργατικό δυναμικό του τομέα των κατασκευών, παρακίνηση των μεγάλων κατασκευαστών και προμηθευτών δομικών υλικών (π.χ. μονωτικά υλικά, αλουμίνια) για την παροχή κονδυλίων για κατάρτιση στο πλαίσιο των προγραμμάτων εταιρικής ευθύνης τους, κινητοποίηση των επαγγελματικών ενώσεων για τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων κατάρτισης, ως μέρος των υπηρεσιών προς τα μέλη τους, σύνδεση των μισθών με τις αποκτηθείσες δεξιότητες και προσόντα (εξειδικευμένες δεξιότητες που θα πρέπει να απεικονίζονται στον μισθό ή την απασχολησιμότητα του εργαζόμενου). 11
Αναμενόμενα αποτελέσματα Εγκεκριμένα επικαιροποιημένα (με εισαγωγή σε αυτά των ειδικών εργασιών που απαιτούνται για βελτίωση της ΕνΑπ) επαγγελματικά περιγράμματα για τους τεχνικούς μόνωσης κτιρίων, αλουμινοσιδηροκατασκευαστές και εγκαταστάτες-συντηρητές καυστήρων. Αναγνωρισμένα (πιστοποιημένα) εξειδικευμένα προγράμματα τεχνικής επαγγελματικής κατάρτισης στα ειδικά θέματα της ΕΞΕ και βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας. Οριζόντια ενότητα (Σπόνδυλος) κατάρτισης για την ενεργειακή αποδοτικότητα (ΕνΑπ) στα κτίρια, απευθυνόμενη σε όλους τους εργατοτεχνίτες του κλάδου της οικοδομής. Κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό, οδηγοί και πρακτικά εργαλεία για τους εργατοτεχνίτες των 3 ειδικοτήτων-στόχου και τους εκπαιδευτές τους (+ δεξαμενή ερωτήσεων και απαντήσεων τράπεζα θεμάτων - για τις εξετάσεις πιστοποίησης). 3 σεμινάρια εκπαίδευσης εκπαιδευτών (ΤοΤ) και 9 πιλοτικά προγράμματα τεχνικής κατάρτισης. 12
Αναμενόμενα αποτελέσματα (2) 45 εξειδικευμένοι εκπαιδευτές με επάρκεια για την υλοποίηση των εξειδικευμένων προγραμμάτων κατάρτισης (3 x 15) 58! 135 πιστοποιημένοι εργατοτεχνίτες (3 x 3 x 15) 139! Υποστηρικτικά μέτρα και μηχανισμός παρακολούθησης για την εφαρμογή και τη βιωσιμότητα των προγραμμάτων κατάρτισης και πιστοποίησης προσόντων σε ευρεία κλίμακα (και διαχρονικά). Προβλέπεται έως το 2020 οι δράσεις του έργου BUILD UP Skills UPSWING να συμβάλουν στην: κατάρτιση και πιστοποίηση προσόντων 25.280 εργατοτεχνιτών (19.950 μονωτές, 4.295 αλουμινάδες, 1.035 τεχνικοί καύσης) και επιμόρφωση 280 εκπαιδευτών, εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας της τάξης των 320.000 Τoe, μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως 250.000 τόνους CO 2e το χρόνο. 13
ΚΑΠΕ www.cres.gr Χαράλαμπος Μαλαματένιος malam@cres.gr 14