Δημήτρης στεφανάκης, 2015 φωτογραφίας εξωφύλλου: plainpicture/rolau. Πρώτη έκδοση: απρίλιος 2015, 8.000 αντίτυπα



Σχετικά έγγραφα
ΑΛΕΞ Τ. ΣΜΙΘ. Ο στην πόλη. Η σειρά προβάλλεται στο

ΟΥΛΙΤΣ Α ΡΑ Φ 6 ΕΤ. Παναγιώτα Πλησή ΣΙΑ ΓΝΩ ΑΝΑ ΦΙΛ ΖΩΝΗ. Εικονογράφηση: Γιώργος Σγουρός ΟΥ Θ ΓΙΑ ΜΑ. την οικογένεια

στον κίνδυνο (ΒΙΒΛΙΟ 2)

3-5. ετών. Παιχνίδια και ευχάριστες δραστηριότητες για το καλοκαίρι. Για παιδιά. Σχεδιασμός. και γραφή. Μαθηματικά. Ανακάλυψη του κόσμου.

ΜΑΝΟΣ ΓΑΒΡΑΣ. Οι φίλοι με φωνάζουν ΦΙΣΤΙΚΗ! Εικονογράφηση: Mαργαρίτα Ζεβελάκη

ΑΛΕΞ Τ. ΣΜΙΘ. Ο πάει διακοπές. Η σειρά προβάλλεται στο

ΦΡΑΟΥΛΙΤΣΑ. Νάιμ 5-6 ΕΤΩΝ. Γιώργος Κατσέλης. Μόνο η αγάπη. Εικονογράφηση: Κατερίνα Χαδουλού. τον σεβασμό στη διαφορετικότητα ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΓΙΑ...

ΑΛΕΞ Τ. ΣΜΙΘ. Ο στο τσίρκο. Η σειρά προβάλλεται στο

Θα σε γαργαλήσω! Μάικ ο Φασολάκης. Μαρί Κυριακού. Εικονογράφηση: Λήδα Βαρβαρούση. Μαρί Κυριακού, 2010

ÅéêïíïãñÜöçóç: Λήδα Βαρβαρούση

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Εισαγωγή Τεχνικές για ηρεμία Ηρεμία στο σπίτι Κοιμήσου καλά, νιώσε καλά Αίσθηση ηρεμίας στη δουλειά...

Μαρία Ρουσάκη, Πρώτη έκδοση: Νοέμβριος Έντυπη έκδοση ISBN Ηλεκτρονική έκδοση ΙSBN

ΜΙΤΣ ΚΕΡΠΑΤΑ. Εικονογράφηση: Κόρι Μέριτ

Εικονογράφηση: Γιώργος Σγουρός

Εικονογράφηση: Aνδριάνα Ρούσσου

Εικονογράφηση: Θοδωρής Τιμπιλής

Έχω τη χαρά να σας παρουσιάσω μέσα σ αυτό το βιβλίο τις εμπειρίες, τις δοκιμές και τις γνώσεις τεσσάρων ετών λειτουργίας του a λα γκρεκ.

Εικονογράφηση: Σάντρα Ελευθερίου

Μάκης Τσίτας, 2018 / ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε., Αθήνα Πρώτη έκδοση: Μάρτιος 2018

Χαλαρώστε ζωγραφίζοντας. Βυθός

Πόσα κεράκια έχει η τούρτα; Γράψε τη λέξη και τον αριθµό, και µετά χρωµάτισέ την! ένα. ένα. ένα. ένα

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΑΝΑΡΑΚΗΣ ΤΟ ΔΙΛΗΜΜΑ ΤΟΥ ΕΡΜΗ. Εικονογράφηση Βίλλυ Καραμπατζιά

Το τετράδιο αυτό ανήκει σε:......

Εικονογράφηση: Σάντρα Ελευθερίου ΠΡΩΤΗ ΕΚ ΟΣΗ. Μάκης Τσίτας, 2015 EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., ÁèÞíá Ðñþôç Ýêäïóç: Οκτώβριος 2015

Bao Publishing s.r.l. Via Leopardi 8, Milano, Italy, 2015 Published by arrangement with Atlantyca S.p.A. Πρώτη έκδοση: Φεβρουάριος 2017

έξι Χρωµάτισε µε γαλάζιο τον αριθµό.

Kάθριν Φράνσις. Tα πρώτα βήματα. για να νικήσεις. τη ζυγαριά

650 εκ. αντίτυπα 40 γλώσσεσ κίνηματογραφίκη ταίνία

& TM 2010 Gummybear International Inc./Christian Schneider. Πρώτη έκδοση: Μάρτιος 2010 ΙSBN

ΑΝΤΙ ΓΚΡΙΦΙΘΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ 7 ΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΑ ΑΝΤΙΤΎΠΑ ΤΗΣ ΣΕΙΡΑΣ ΚΎΚΛΟΦΟΡΟΎΝ ΣΕ 84 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ. Εικονογράφηση: ΤΕΡΙ ΝΤΕΝΤΟΝ

ΠΩΣ N A E IΣΑ ΑΝΝΑ ΜΠΑΡΝΣ. Anna Barnes, 2016/ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε., Αθήνα 2019

& TM 2010 Gummybear International Inc./Christian Schneider. Πρώτη έκδοση: Σεπτέµβριος 2010 ΙSBN

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

Σοφία Παράσχου, Πρώτη έκδοση: Μάρτιος Έντυπη έκδοση ΙSBN Ηλεκτρονική έκδοση ΙSBN

Παναγιώτα Πλησή, Ðñþôç Ýêäïóç: Ιανουάριος Έντυπη έκδοση ÉSBN Ηλεκτρονική έκδοση ÉSBN

& TM 2010 Gummybear International Inc./Christian Schneider. Πρώτη έκδοση: Μάρτιος 2010 ΙSBN

ΤΟΡΜΠΕΝ ΚΟΥΛΜΑΝ. Το περιπετειώδες ταξίδι ενός ποντικού στο φεγγάρι. ΚΥΚΛΟφΟΡΕί σε 19 χώρεσ

Κέιτ Μίντελτον. Τα πρώτα βήματα. για να νικήσεις. το άγχος


ΜΗΧ/ΣΗΣ: Ε Σ Ε Ι Σ Κ Ι Ε Μ Ε Ι Σ Π Α Ν Τ Α Σ Ε Π Α Φ Η

Mίλι Μαρότα. Άγρια Σαβάνα. Ζωγραφίστε και χαλαρώστε

Χρήστος ηµόπουλος, 2017/ EÊÄÏ ÓÅÉÓ ØÕ Ï ÃÉÏÓ Á.Å., ÁèÞ íá Ðñþôç Ýêäïóç: Μάρτιος 2017

Διαγωνισμός φιλίας. Ράνια Μπουμπουρή. Εικονογράφηση: Χρύσα Σπυρίδωνος ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ. Ράνια Μπουμπουρή, Πρώτη έκδοση: Απρίλιος 2019

ΦΡΑΟΥΛΙΤΣΑ 5-6 ΕΤΩΝ. Ντάγκμαρ Γκάισλερ. την καθημερινή συμπεριφορά ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΓΙΑ...

Εικονογράφηση: Χρύσα Σπυρίδωνος

Εικονογράφηση: Χρύσα Σπυρίδωνος ΠΡΩΤΗ ΕΚ ΟΣΗ. Ράνια Μπουµπουρή, 2016 EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., ÁèÞíá Ðñþôç Ýêäïóç: Φεβρουάριος 2016

Mίλι Μαρότα. Τροπικός Παράδεισος. Ζωγραφίστε και χαλαρώστε

Είναι λανθασµένος τρόπος σκέψης, αλλά είναι σωστός τρόπος για να πετύχεις.

Εικονογράφηση: Χρύσα Σπυρίδωνος ΠΡΩΤΗ ΕΚ ΟΣΗ. Ράνια Μπουµπουρή, 2015 EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., ÁèÞíá Ðñþôç Ýêäïóç: Μάρτιος 2015

Τζοάνα Μπάσφορντ. Μυστικός Κήπος. Ένα παραμυθένιο κυνήγι θησαυρού

Εικονογράφηση: Σπύρος Γούσης ΠΡΩΤΗ ΕΚ ΟΣΗ. Ρένα Ρώσση-Ζα ρη, 2015 EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., ÁèÞíá Ðñþôç Ýêäïóç: Ιανουάριος 2015

ANIMAL KINGDOM A COLOURING BOOK ADVENTURE ΤΙΤΛΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ: ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ

Αποστολή. Κρυμμένος Θησαυρός. Λίνα Σωτηροπούλου. Εικόνες: Ράνια Βαρβάκη

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης

25 μαγικές ιστορίες για μικρά παιδιά

Εικονογράφηση: Πωλίνα Παπανικολάου ΠΡΩΤΗ ΕΚ ΟΣΗ. Ελένη ασκαλάκη, Ðñþôç Ýêäïóç: Μάρτιος 2014 ÉSBN

ΠΩΣ N A EΧΕΙΣ ΑΝΝΑ ΜΠΑΡΝΣ

Bao Publishing s.r.l. Via Leopardi 8, Milano, Italy, 2014 Published by arrangement with Atlantyca S.p.A. Πρώτη έκδοση: Φεβρουάριος 2016

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΜΑΝΟΣ ΓΑΒΡΑΣ. Αρχαία Ελλάδα, έχεις ταλέντο. Εικονογράφηση: Mαργαρίτα Ζεβελάκη

ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: ANTITYΠΑ

Åé êï íï ãñü öç óç: Νίκος Γιαννόπουλος

Dessain et Tolra/Larousse, 2014 ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε., Αθήνα Πρώτη έκδοση: Σεπτέμβριος 2015 ISBN:

ΣΙΑ ΓΝΩ ΦΙΛ ΖΩΝΗ. Εικονογράφηση: Ελίζα Βαβούρη ΓΙΑ. κοινωνική συμπεριφορά και την οικογένεια ΟΜΟΥΡΟ ΑΤ ΑΝΑ. Θ την

Μετάφραση: οµινίκη Σάνδη ΠΡΩΤΗ ΕΚ ΟΣΗ. Loewe Verlag GmbH, Bindlach 2013 EÊÄÏÓÅÉÓ ØÕ ÏÃÉÏÓ Á.Å., ÁèÞíá Ðñþôç Ýêäïóç: Μάρτιος 2014

Παναγιώτης Τσιρίδης, Ðñþôç Ýêäïóç: Μάρτιος 2016

Ταγκρίντ Νατζάρ. Εικονογράφηση: Μάγια Φιντάουι. την καθημερινή συμπεριφορά ΜΠΑΝΑΝΑ 2-4 ΕΤΩΝ ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΓΙΑ...

Μαγική Ζούγκλα. Ένα παραμυθένιο κυνήγι θησαυρού

Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη, Πρώτη έκδοση: Ιανουάριος Έντυπη έκδοση ISBN Ηλεκτρονική έκδοση ΙSBN

Ο εγωιστής γίγαντας. Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία. Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Αλέξανδρος Δελμούζος»

Μετάφραση: οµινίκη Σάνδη

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

ΜΙΤΣ ΚΕΡΠΑΤΑ. Εικονογράφηση: Κόρι Μέριτ

ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ

Ο Αϊ-Βασίλης και...το όνομα του παιδιού σας...

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

Ιωάννα Μπαµπέτα, Ðñþôç Ýêäïóç: Φεβρουάριος Έντυπη έκδοση ÉSBN Ηλεκτρονική έκδοση ÉSBN

Ιωάννα Ζαχαρού, Πρώτη έκδοση: Νοέμβριος Έντυπη έκδοση ΙSBN Ηλεκτρονική έκδοση ΙSBN

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ''

ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΕΝΑ ΜΠΙΠ ΝΑ ΣΟΥ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΗ ΖΩΗ!

ΠΩΣ N A EΧΕΙΣ ΑΝΝΑ ΜΠΑΡΝΣ

Μάκης Τσίτας ΦΡΑΟΥΛΙΤΣΑ. Μπροστά στην 5-6 ΕΤΩΝ. τηλεόραση. Εικονογράφηση: Ανδριάνα Ρούσσου ΜΑΘΑΙΝΟΥΜΕ ΓΙΑ... το παιδί και την τεχνολογία

Εικονογράφηση: Φωτεινή Τίκκου ΠΡΩΤΗ ΕΚ ΟΣΗ. Ιωάννα Μπαµπέτα, Ðñþôç Ýêäïóç: Μάρτιος 2013 ÉSBN

Μεγάλο βραβείο, μεγάλοι μπελάδες. Μάνος Κοντολέων. Εικονογράφηση: Τέτη Σώλου

Το βιβλίο αυτό ανήκει στην:...

Το τετράδιο αυτό ανήκει σε:......

Ελένη Γεωργοστάθη, Πñþ ôç έκδοση: Απρίλιος 2018

Μετάφραση: Χριστίνα Μανιά

Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό

Γεια σας, παιδιά. Είμαι η Μαρία, το κοριτσάκι της φωτογραφίας, η εγγονή

Βούλα Μάστορη. Ένα γεμάτο μέλια χεράκι

Χρυσάνθη Τσιαμπαλή, Πρώτη έκδοση: Οκτώβριος Έντυπη έκδοση ΙSBN Ηλεκτρονική έκδοση ΙSBN

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

Στην ζωή πρέπει να ξέρεις θα σε κάνουν να υποφέρεις. Μην λυγίσεις να σταθείς ψηλά! Εκεί που δεν θα μπορούν να σε φτάσουν.


Βούλα Μάστορη, Ðñþôç Ýêäïóç: Μάιος 2013 ÉSBN

Ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης και «Ο χορός των ψευδαισθήσεων» Πέμπτη, 10 Σεπτεμβρίου :26

Μετάφραση: Τόνια Καφετζάκη

Transcript:

τιτλοσ βιβλιου: Ο χορός των ψευδαισθήσεων συγγραφεασ: Δημήτρης στεφανάκης επιμελεια ΔιορΘΩσΗ ΚειΜεΝου: Κατερίνα Δουρίδα συνθεση εξωφυλλου: Χρυσούλα Μπουκουβάλα ΗλεΚτροΝιΚΗ σελιδοποιηση: Μερσίνα λαδοπούλου Δημήτρης στεφανάκης, 2015 φωτογραφίας εξωφύλλου: plainpicture/rolau εκδοσεισ ΨυΧογιοσ α.ε., αθήνα 2015 Πρώτη έκδοση: απρίλιος 2015, 8.000 αντίτυπα Έντυπη έκδοση ιsbn 978-618-01-1045-6 Ηλεκτρονική έκδοση ISBN 978-618-01-1046-3 Τυπώθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε χαρτί ελεύθερο χημικών ουσιών, προερχόμενο αποκλειστικά και μόνο από δάση που καλλιεργούνται για την παραγωγή χαρτιού. το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις του ελληνικού Νόμου (Ν. 2121/1993 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) και τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. απαγορεύεται απολύτως η άνευ γραπτής αδείας του εκδότη κατά οποιονδήποτε τρόπο ή μέσο αντιγραφή, φωτοανατύπωση και εν γένει αναπαραγωγή, διανομή, εκμίσθωση ή δανεισμός, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση, παρουσίαση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή (ηλεκτρονική, μηχανική ή άλλη) και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε. Έδρα: τατοΐου 121, 144 52 Μεταμόρφωση βιβλιοπωλείο: εμμ. Μπενάκη 13-15, 106 78 αθήνα τηλ.: 2102804800 fax: 2102819550 e-mail: info@psichogios.gr www.psichogios.gr PSICHOGIOS PUBLICATIONS S.A. Head Office: 121, Tatoiou Str., 144 52 Metamorfossi, Greece Bookstore: 13-15, Emm. Benaki Str., 106 78 Athens, Greece Tel.: 2102804800 fax: 2102819550 e-mail: info@psichogios.gr www.psichogios.gr

αλλα εργα του συγγραφεα Φρούτα εποχής, 2000, Ωκεανίδα Το μάτι της επανάστασης έχει αχρωματοψία, 2005, Ωκεανίδα Θα πολεμάς με τους θεούς, 2010, εκδόσεις Πατάκη Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν: Μέρες Αλεξάνδρειας, 2011 Φιλμ Νουάρ, 2012 Άρια Ο κόσμος από την αρχή, 2013 Συλλαβίζοντας το καλοκαίρι, 2014 Ετοιμάζεται η επανέκδοση του: Λέγε με Καΐρα

Στη Μαρία, για την ελευθερία της σκέψης

Για ποιον αγαπάμε αν όχι για μας τους ίδιους;

Μέρος πρώτο

αν αποφασισα Να γραψω για όσα συνέβησαν πριν και μετά την 8η Νοεμβρίου 2011, δεν είναι γιατί νομίζω πως ξέρω κάτι περισσότερο από τους άλλους παρ ότι θέλω να πιστεύω πως έζησα μια πλευρά αυτής της ιστορίας από τόσο κοντά και συνδέθηκα με τους πρωταγωνιστές της τόσο πολύ, ώστε να μου δίνεται πια αυτό το δικαίωμα. Κάθε άνθρωπος έχει την τάση να αποδίδει ιδιαίτερη σημασία σε αυτά που ζει, και με αυτή την έννοια ίσως μεγαλοποιώ τις εμπειρίες μου. στην πραγματικότητα, μπορεί όλα να ξεκίνησαν από την ανάγκη μου να μιλήσω για την Έλια, οπότε είχε δίκιο ο αλεκίνος όταν μου είπε μια φορά: «Ίσως όλοι ζούμε στη σκιά ενός ανεκπλήρωτου έρωτα και δεν το καταλαβαίνουμε». σήμερα, που το σκέφτομαι ξανά, βρίσκω πως θα είχαν γίνει όλα αλλιώς αν δεν είχε φύγει τότε με τον εγγλέζο. τι έκανα, όμως, για να το αποτρέψω; Πηγαίνω πίσω σ εκείνη την ανοιξιάτικη νύχτα του 95, στον Πόρο, όταν κοιμηθήκαμε αγκαλιά σχεδόν, και λέω αγκαλιά, γιατί δε γινόταν να χωρέσουμε αλλιώς στη σκηνή που μοιραστήκαμε με άλλους δύο συμφοιτητές. την κρατούσα μες στα χέρια μου, μια χειρονομία θα αρκούσε για να πυροδοτήσει την κοσμογονία του έρωτα, αλλά δεν τόλμησα, και αναρωτιέμαι ακόμα τι

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗΣ με εμπόδισε. γιατί οι σημαντικές αποφάσεις μάς παραλύουν και δε βρίσκουμε το κουράγιο να κάνουμε ένα βήμα μπροστά, ένα μικρό βήμα, που θα μπορούσε να αλλάξει τα πάντα; βεβαίως, ήμουν μόλις δεκαοχτώ, μια ηλικία όπου όλα τα αντιλαμβάνεσαι ως ένα διαρκές παρόν νιότης. Πού ήταν τότε το αύριο και δεν το έβλεπα; Όμως τα χρόνια περνούν, κι αυτά που περιμένουμε δεν έρχονται, και καταλήγουμε προδομένοι, όχι από τους ανθρώπους, όχι από τις προσδοκίες μας περισσότερο, που δεν επαληθεύονται. Δείξτε μου κάποιον που να πιστεύει στ αλήθεια πως η ζωή τού φέρθηκε με το γάντι. Δείξτε μου κάποιον που να μην έπνιξε κάποτε μέσα του έναν ατελέσφορο πόθο; Καλύτερα όμως να μιλήσω για όσα έγιναν, αρχίζοντας από την 8η Νοεμβρίου. Έτσι κι αλλιώς, όλα οδηγούν με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο σ εκείνη τη μέρα. στις οκτώμισι το πρωί ο σέργιος μου τηλεφώνησε για να μου πει πως ο αλεκίνος βούτηξε. Έτσι ακριβώς. Όταν οι άνθρωποι δε θέλουν να πιστέψουν κάτι, είναι ικανοί να εφευρίσκουν αενάως λέξεις για να το παρακάμπτουν. «τι εννοείς βούτηξε ;» τον ρώτησα. «βούτηξε στο κενό», μου είπε με μια πένθιμη επισημότητα, σαν να μου ανακοίνωνε την κήρυξη ενός πολέμου, κι όχι πως απείχε πολύ, αν σκεφτεί κανείς όλα όσα προκάλεσε αυτή η απονενοημένη πράξη. Και εγώ πού βρήκα τη διάθεση να κάνω χιούμορ ρωτώντας αν έπεσε από ψηλά;

Ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΩΝ «από τον πέμπτο όροφο», μου απάντησε αιφνιδιασμένος ο σέργιος. «Άρα σκοτώθηκε», συμπέρανα. «Και βέβαια σκοτώθηκε, τι λέμε τόση ώρα;» μου φώναξε. «Η Έλια το ξέρει;» «το έμαθε πριν από δέκα λεπτά». «λογικά θα μου τηλεφωνήσει να έρθουμε μαζί στην κηδεία. τι λες;» τον ρώτησα. «Πού θες να ξέρω; λογικά» Δεν περίμενα να γίνει αμέσως. Μου το είχε πει και το ήξερα πως, όποτε στενοχωριόταν πολύ και ήθελε να ξεσπάσει, κλεινόταν στο λουτρό. στεκόταν μπροστά στον καθρέφτη και αντικρίζοντας τη συντετριμμένη έκφραση του προσώπου της όλο της το σώμα άρχιζε να συσπάται. αυτή την παράξενη τελετουργία τροφοδοτούσε ένα αίσθημα αυτολύπησης. Και επειδή ακριβώς λυπόταν τον εαυτό της έτσι όπως τον έβλεπε, συνέχιζε να κλαίει με αναφιλητά μέχρις ότου στραγγίξει από δάκρυα. Έπειτα μπορούσε να ξαναβγεί και να αντιμετωπίσει με αξιοπρέπεια τον κόσμο. Δε μου προκάλεσε έκπληξη, λοιπόν, που μια ώρα αργότερα μου μιλούσε στο τηλέφωνο με απόλυτη νηφαλιότητα. τη ρώτησα αν θα πηγαίναμε μαζί στην κηδεία. «αν δε σου τηλεφωνήσω, θα βρεθούμε εκεί». τη ρώτησα επίσης πώς αισθανόταν. αναστέναξε και μου είπε: «Παραήταν νέος, δε νομίζεις;» είναι πράγματι τραγικό να πεθαίνεις τόσο νέος βάζοντας τέλος στη ζωή σου έτσι απλά, σαν να κατεβάζεις

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗΣ τον διακόπτη και να μένεις στο σκοτάδι, αφήνοντας πίσω σου ένα γράμμα, που στην περίπτωση του αλεκίνου είχε ως παραλήπτη την εν διαστάσει σύζυγό του. «ελπίζω να με συγχωρήσει η μνήμη σου και η μνήμη των παιδιών μας», της έγραφε. ούτε μια συγγνώμη σε όλους αυτούς που έχασαν τα λεφτά τους; Ένας νεαρός άντρας προσπάθησε να αυτοπυρποληθεί στο σύνταγμα μέρα μεσημέρι. τρεις ακόμη αποπειράθηκαν να αυτοκτονήσουν σε όλη την ελλάδα. «Θα έχουμε εξελίξεις, θα δεις», μου δήλωσε ο σέργιος, και δεν έπεσε έξω. Η αντιπολίτευση κατέθεσε επερώτηση για τη σχέση του αυτόχειρα με κυβερνητικά πρόσωπα και, στη συνέχεια, πρόταση μομφής που λίγο έλειψε να ρίξει την κυβέρνηση. Πολλοί αναρωτήθηκαν τότε ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος που έβαζε σε δοκιμασία μια ολόκληρη χώρα. το πρωί, πριν από την κηδεία, μου τηλεφώνησε ένας δημοσιογράφος. γνωριζόμασταν από την εποχή που δούλευα διορθωτής σε εφημερίδα και ρωτούσε να μάθει για τον αυτόχειρα. τον απογοήτευσα. Ύστερα με πήρε στο τηλέφωνο ο ίδιος ο εκδότης. «Δεν μπορεί, κάτι θα ξέρεις γι αυτόν», προεξόφλησε. «τον ήξερα τον άνθρωπο, δεν το αρνούμαι, αλλά εδώ και δεκαπέντε χρόνια δεν έχουμε ξαναμιλήσει». «Δεκαπέντε χρόνια; Μεγάλο διάστημα» Ξερόβηξε και μου έκλεισε το τηλέφωνο στα μούτρα. Δεν τον παρεξήγησα. εκείνη τη μέρα όλοι ανακάλυψαν ξαφνικά τον αλεκίνο, κι έκαναν λες και τίποτε άλλο δεν είχε σημασία σ αυτό τον κόσμο. Θα περίμενε βέβαια κανείς

Ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΩΝ ότι τα μέσα ενημέρωσης θα έδιναν έμφαση στην απάτη με τη Θάλος, τη στιγμή που τόσοι άνθρωποι έχασαν περιουσίες. οι περισσότεροι ωστόσο αναφέρονταν πρωτίστως στον ρόλο που έπαιξε ο αυτόχειρας στην επικράτηση του κυβερνώντος κόμματος κατά τις πρόσφατες εκλογές. Η υποτιθέμενη φιλία του με τον πρωθυπουργό είχε γίνει πρώτο θέμα στις τηλεοπτικές ειδήσεις. αλαφιασμένοι ρεπόρτερ με θέα τη βουλή των ελλήνων έθεταν ξανά και ξανά αγωνιώδη ερωτήματα για τη σχέση των δύο ανδρών. Η κηδεία του πάντως, στη σκιά όλων αυτών των γεγονότων, δε γινόταν να περάσει απαρατήρητη. Η παρουσία τηλεοπτικών συνεργείων εντυπωσίασε όσο και η απουσία κάποιων πολιτικών προσώπων που, απ όσο ξέραμε, σχετίζονταν με τον θανόντα. Και αν οι δημοσιογράφοι έγραψαν στα παλιά τους τα παπούτσια την παράκληση της οικογένειας για μια σεμνή τελετή χωρίς δημοσιότητα, οι πολιτικοί φρόντισαν όπως πάντα να κρατήσουν αποστάσεις από ό,τι θα έβλαπτε την εικόνα τους. «Πού είναι όλοι αυτοί που έπιναν νερό στο όνομά του; τελικά, στην τραγωδία είμαστε μόνοι μας», σχολίασε απογοητευμένος ο σέργιος. ευτυχώς, ένα στιγμιότυπο από τον επικήδειο που εκφώνησε μεταδόθηκε τηλεοπτικά και αυτό του απάλυνε την πικρή αίσθηση. Κατά τα άλλα, στην κηδεία του αλεκίνου αντίκριζες παντού απορημένα πρόσωπα. Θα έλεγε κανείς πως η απορία είχε υποκαταστήσει τη θλίψη. ακόμα και η γυναίκα του, με όψη μαραμένου άνθους, έδειχνε μάλλον

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗΣ έκπληκτη παρά συντετριμμένη πάνω από τον ανοιχτό τάφο. Η κορδέλα στα μαλλιά της με έναν φιόγκο κάπως αστείο ήταν σχεδόν προκλητική. είχε σταθεί στην άκρη του ορύγματος και οι μύτες των παπουτσιών της εξείχαν στο κενό. Με τον τρόπο της προσπαθούσε να αναγάγει το τραγικό γεγονός σε αυστηρά προσωπική υπόθεση. Ήθελε, θαρρείς, να ανακτήσει στη συνείδηση του κόσμου τη χαμένη θέση της αδιαφιλονίκητης συντρόφου του εκλιπόντος. Δίπλα της η κυρία Παώνα, η μητέρα του αυτόχειρα, τα είχε χάσει πια τελείως. συμπεριφερόταν σαν οικοδέσποινα σε γκάρντεν πάρτι, με μοναδική της έγνοια πώς θα διασκεδάσουν οι καλεσμένοι της. το κατάλαβα αμέσως, όταν έσπευσα να τη συλλυπηθώ. Η γερασμένη γυναίκα αντέδρασε αμήχανα στο αγκάλιασμά μου. Ήταν προφανές ότι δε με αναγνώριζε πια. Ήταν επίσης προφανές ότι είχε μπερδέψει την οικογενειακή της τραγωδία με κάτι ευχάριστο. την κρατούσε από το χέρι ο αδερφός της, ο ζωγράφος, θαλερός και αγέραστος, σχεδόν όπως τον θυμόμουν πάντα έλεγα ότι οι ζωγράφοι ζουν περισσότερα χρόνια από τους κοινούς θνητούς. «σου το είπα ότι δεν είναι στα καλά της η κυρία Παώνα», μου ψιθύρισε ο σέργιος και μου έδωσε μια αγκωνιά στα πλευρά. γύρισα και τον κοίταξα αγριεμένος. Όχι, δε με πόνεσε. αλλά δεν το έβρισκα αστείο μια τέτοια μέρα. του το είπα κι εκείνος χαμογέλασε από αμηχανία. Ήθελα να ξέρω: κανείς δεν του είπε ποτέ πόσο τον ασχημίζουν αυτά τα ψεύτικα χαμόγελα; τον παρατηρούσα όλη την ώρα με τα γυαλιά ηλίου

Ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΩΝ και το καλοραμμένο σκούρο κουστούμι του. είχε πάρει πολύ σοβαρά τον ρόλο του ως δικηγόρου της οικογένειας. από την άλλη, ήθελε κότσια να σταθείς στο πλευρό τους. «Δεν είναι παίξε-γέλασε όλη αυτή η ιστορία», παρατήρησε και είχε απόλυτο δίκιο. Κάποια στιγμή ξεκούμπωσε το σακάκι του και με τα χέρια στη μέση έδινε την εντύπωση πως γύρευε να καβγαδίσει. Ύστερα ευπρεπίστηκε ξανά καθώς ήρθε η ώρα να κατευοδώσει τον αλεκίνο, το αμάρτημα του οποίου επισήμαινε η απουσία ιερέα. τότε έβγαλε και τα γυαλιά ηλίου. στα μάτια του διέκρινες μονάχα την αυτοσυγκέντρωση που επιστρατεύει όποιος ετοιμάζεται να αγορεύσει. ακόμα και ο βαθύς αναστεναγμός πριν αρθρώσει την πρώτη του λέξη μου φάνηκε επιτηδευμένος. λες και απευθυνόταν σε ενόρκους. αν δεν ήξερες τη σχέση του με τον αλεκίνο, θα έλεγες πως το τραγικό γεγονός αποτελούσε υπόθεση ρουτίνας γι αυτόν. είναι αλήθεια πως οι καλοχτισμένες φράσεις του, η τέλεια άρθρωση και ο δραματικός τόνος της φωνής του φάνταζαν προσχεδιασμένα. αυτό όμως δε νομιμοποιούσε τον άντρα που πετάχτηκε μέσα από το πλήθος και φώναξε: «Η ισχύς εν τη ενώσει! Μίλησέ μας για τη Θάλος». ο σέργιος τον αγνόησε. είπε μόνο: «αν ξέρατε τον αλέξανδρο, τον αλεκίνο μας, όπως εγώ, θα μπορούσατε ίσως να καταλάβετε το μέγεθος της απώλειας». επιτέλους! Μίλησε μέσ από την καρδιά του. ο άλλος επανέλαβε την εμπρηστική φράση. τότε ακούστηκε ένα παρατεταμένο «σσς! σσς!» ορισμένοι απάντησαν: «σεβασμός στον νεκρό!» Και ευτυχώς σώ-

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗΣ πασε. ο σέργιος έβαλε αμέσως τα γυαλιά ηλίου και ολοκλήρωσε εσπευσμένα τον λόγο του. Πόσο μοιάζει η κηδεία με θεατρική παράσταση! Παρακολουθείς τη δεύτερη με την κατάνυξη που οφείλεις στην πρώτη, ενώ την ύστατη στιγμή του πένθους μένεις με την εντύπωση πως κάτι είναι φτιαχτό. την άποψή μου φαινόταν να συμμερίζεται ένας τύπος που μιλούσε συνεχώς στο κινητό. τον άκουσα να λέει επί λέξει: «τα οφειλόμενα Και από πού θες να τα απαιτήσω; από τον Άγιο Πέτρο;» Παρ όλα αυτά, θα έλεγα πως είχε έρθει μόνο γι αυτό τον σκοπό. φανταζόμουν πως οι μισοί τουλάχιστον από τους παρισταμένους υπήρξαν θύματά του. οι υπόλοιποι ψιθύριζαν απλώς ο ένας στον άλλον τις απορίες τους. αν ο νεκρός ήθελε με κάποιον τρόπο να εξάψει την περιέργεια του κόσμου, το είχε καταφέρει. Ωστόσο, κανείς δεν παίρνει μαζί του τίποτε, ούτε καν τα μυστικά του. Και όσοι πιστεύουν το αντίθετο υποτιμούν μάλλον τη φαντασία των άλλων, οι οποίοι μπορεί να υπερβάλλουν με τις διαδόσεις τους, αλλά το πορτρέτο που φιλοτεχνούν για τον καθένα μας δεν απέχει πολύ από την αλήθεια. ολοκληρώνοντας τον επικήδειο, ο σέργιος δεν έμεινε μπροστά με την Μπιμπή, ως όφειλε, αλλά ήρθε και στάθηκε δίπλα μου. Μες στην ταραχή του θυμήθηκε να με ρωτήσει αν φάνηκε η Έλια. «Όλα σ αυτήν καταλήγουν, καθώς φαίνεται», του είπα και του την έδειξα με το βλέμμα.

Ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΩΝ «Πάλι καλά! Πόση ώρα έχει εδώ;» ξαναρώτησε. «Δεν πρόσεξα». «Δεν πειράζει, δεν έχει σημασία», σχολίασε. το ύφος του άλλα μου έλεγε. εκείνη τη στιγμή μιλούσε η αντωνία, η σύζυγος του αυτόχειρα, αλλά κανείς δεν πρόσεχε. οι δυο μας παρατηρούσαμε την Έλια. «Καλά θα έκανε να είχε μείνει στην αγγλία», μου ψιθύρισε ξαφνικά ο σέργιος. «Πώς σου ήρθε τώρα αυτό;» «Άκουσέ με που σου λέω, κάτι ξέρω», επέμεινε μ ένα αποφασιστικό κούνημα της κεφαλής. Πάντα μου έδινε την εντύπωση ότι ήξερε κάτι και δε μου το έλεγε. Δε νομίζω, όμως, ότι ήξερε τίποτε. ο σέργιος επέστρεψε στη θέση του και τότε με πλησίασε η Έλια. στάθηκε δίπλα μου με τα μεγάλα γυαλιά ηλίου, το σκούρο ταγιέρ και το μαύρο καπέλο, αλλά δε μου μίλησε. ευθυτενής και ασάλευτη παρακολουθούσε την επικήδεια τελετή ώσπου αισθάνθηκα φευγαλέα την παλάμη της πάνω στη δική μου κι αμέσως μετά την είδα να γυρίζει και να απομακρύνεται. «Ήρθε κι έφυγε χωρίς να πει κουβέντα», σχολίασα στον σέργιο, την ώρα που πίναμε τον καφέ της παρηγοριάς. «Καλύτερα! Η αντωνία και να μείνει μεταξύ μας δεν την πολυσυμπαθεί». το παιδί του καφενείου απίθωσε τα φλιτζάνια πάνω στο τραπέζι και κάποιος άρχισε να ρουφά ενοχλητικά τον καφέ του.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗΣ συνειδητοποίησα πως μόλις είχαμε κηδέψει τον αλεκίνο αλλά δεν αισθανόμουν τίποτε. Παλινωδούσα ανάμεσα στο σοβαρό και στο αστείο του πράγματος. τότε θυμήθηκα κάτι που διάβασα κάποτε σ ένα βιβλίο. «ο άνθρωπος που στέκεται αναποφάσιστος ανάμεσα στο γέλιο και στο κλάμα βρίσκεται, χωρίς να το αντιλαμβάνεται, στο πιο ψηλό σημείο της θλίψης του». λες; Άναψα τσιγάρο.

υπαρχουν ιστοριεσ Που ΞεΚιΝασ να τις διηγείσαι και ύστερα αντιλαμβάνεσαι πως δεν καταλήγουν πουθενά. Η ιστορία του αλεκίνου δεν ήταν αυτή η περίπτωση και είχε δίκιο η γυναίκα του όταν γύρισε και φώναξε μεσούσης της κηδείας: «Έλεος! ο αλέξανδρος δεν ήταν μόνο η Θάλος και τα λεφτά σας!» από 8 την άλλη, όμως, πώς να κακίσεις όλον αυτό τον κόσμο - που έχασε τις οικονομίες του μέσα σε μια νύχτα χωρίς καμιά εξήγηση; αν ήθελε πάντως να μάθει κανείς ποιος πραγματικά υπήρξε ο αλέξανδρος σάντσας ή αλεκίνος, ας ρωτούσε εμένα, τον σέργιο ή την Έλια, και ο καθένας από τους - τρεις είχε να διηγηθεί ένα σωρό ιστορίες γύρω από το άτομό του. Με τον μακαρίτη γνωριστήκαμε σε μια εγκαταλελειμμένη βίλα στην περιοχή Κυπριάδου, ένα ζεστό μα- - γιάτικο απόγευμα του 1995. Ήμασταν μια μεγάλη παρέα φοιτητών στους οποίους η Έλια δίδασκε χορούς λάτιν και αποφασίσαμε να το ρίξουμε έξω. Χορεύαμε, θυμάμαι, στο φθαρμένο ψηφιδωτό της βεράντας στο πίσω μέρος του σπιτιού, μπροστά στον χορταριασμένο κήπο. οι ντάμες είχαν βγάλει τις γόβες. Ήταν άβολο και επικίνδυνο να λικνίζονται πάνω στα τα-