CAPITVLVM SECVNDVM Lēctiō prima (versūs 1-24) EXERCITIVM 1 vir virī puer puerī fēmina fēminae puella puellae 1. Mārcus puer Rōmānus est; Iūlia est Rōmāna. 2. Iūlius est vir Rōmānus; Aemilia Rōmāna est. 3. Mārcus nōn puella, sed est. 4. Mārcus et Quīntus sunt, nōn puellae. 5. Iūlius et Mēdus nōn puerī, sed sunt; Dāvus quoque est. 6. Nōn virī, sed sunt Aemilia et Dēlia; Syra quoque est. EXERCITIVM 2 pater fīlius Mārcus Iūlia Iūlius Aemilia māter fīlia pater Mārcī pater Iuliae fīlius Iūliī fīlius Aemiliae līberī 1. Iūlius pater est. Aemilia est. 2. Iūlia fīlia est. Mārcus et Quīntus sunt. 3. Mārcus et Quīntus et Iūlia sunt trēs. 4. Iūlia nōn māter, sed est. 5. Nōn pater, sed est Mārcus. 6. Mārcus fīlius Iūliī est: Iūlius est pater Mārc. 7. Quīntus fīlius Iūliī est: Iūlius est pater Quīnt. 8. Iūlia fīlia Iūliī est: Iūlius est pater Iūli. 9. Mārcus et Quīntus fīliī Aemiliae sunt: Aemilia est māter Mārc et Quīnt. 10. Iūlia Aemiliae fīlia est: Aemilia est māter Iūli. 11. Iūlia est fīlia Iūli et Aemili. 12. Iūlius est pater Mārc et Quīnt et Iūli. 13. Māter Mārc et Quīnt et Iūli est Aemilia. 1
EXERCITIVM 3 quis? quae? quid? quī? 1. est Quīntus? Quīntus puer Rōmānus est. 2. est pater Quīntī? Pater Quīntī est Iūlius. 3. est māter Quīntī? Aemilia est māter Quīntī. 4. sunt fīliī? Fīliī sunt Mārcus et Quīntus. 5. est fīlia Iūliī et Aemiliae? Fīlia Iūliī et Aemiliae Iūlia est. 6. est Tūsculum? Tūsculum oppidum est. 7. est Γ? Γ est littera Graeca. EXERCITIVM 4...que = et... Exemplum: fīliī et fīliae = fīliī fīliaeque 1. Litterae et numerī =. 2. Mārcus et Quīntus =. 3. Puerī et puellae =. 4. Fēminae puerīque =. 5. Servī ancillaeque =. 6. Ūna fīlia duoque fīliī =. Lēctiō secunda (versūs 25-61) EXERCITIVM 5 dominus servus servī ancilla ancillae līberī domina servī servōrum ancillae ancillārum līberōrum 1. Mēdus nōn est fīlius Iūliī, Mēdus Iūliī est. 2. Dēlia nōn est fīlia Aemiliae, Dēlia Aemiliae est. 3. Iūlius Mēdī est. Aemilia Dēliae est. 4. Dāvus et Mēdus nōn sunt dominī, sed. 5. Syra et Dēlia nōn sunt dominae, sed. 6. Iūlius dominus Dāvī est: Iūlius est dominus serv. 7. Iūlius dominus Dāvī et Mēdī est: Iūlius est dominus serv. 8. Aemilia domina Syrae est: Aemilia est domina ancill. 9. Aemilia domina Syrae et Dēliae est: Aemilia est domina ancill. 10. Mārcus, Quīntus Iūliaque nōn servī, sed sunt. 11. Iūlius dominus serv est et pater līber. 2
EXERCITIVM 6 quis est...? quae est...? quī sunt...? cuius? -ī/-ae 1. Quis est pater Mārcī? 2. Quae est māter Mārcī? 3. Quae est fīlia Iūliī et Aemiliae? 4. Quī sunt fīliī Iūliī et Aemiliae? 5. Quis est Mēdus? 6. Quī sunt Mēdus et Dāvus? 7. Quae est Dēlia? 8. Quis est dominus servōrum? 9. Quae est domina ancillārum? 10. Cuius servus est Mēdus? 11. Cuius fīlius est Mārcus? EXERCITIVM 7 -ōrum -ārum 1. Iūlius est dominus mult serv. 2. Numerus serv est centum. 3. Aemilia est domina mult ancill. 4. Numerus serv et ancill magnus est. 5. In familiā est magnus numerus serv et ancill. 6. Numerus līber est trēs. 7. In familiā Iūliī est parvus numerus liber. 8. In Graeciā est magnus numerus īnsul. 9. In Arabiā est parvus numerus fluvi. 10. In Italiā est magnus numerus oppid. EXERCITIVM 8 magnus numerus ōrum = multī -ī / multa -a magnus numerus -ārum = multae -ae parvus numerus ōrum = paucī -ī / pauca -a parvus numerus -ārum = paucae -ae Exemplum: Multī servī = magnus numerus servōrum 1. Multae īnsulae = 2. Paucī fluviī = 3. Multa oppida = 4. Paucī līberī = 5. Magnus numerus vocābulōrum = 6. Magnus numerus litterārum = 7. Parvus numerus exemplōrum = 3
EXERCITIVM 9 quot? ūnus, -a, -um centum duo duae duo mīlle trēs tria 1. servī sunt in familiā Iūliī? (C) servī. 2. Mēdus et Dāvus servī sunt. 3. Syra et Dēlia sunt ancillae. 4. Tūsculum et Brundisium oppida sunt. 5. līberī in familiā sunt? līberī. 6. In familiā nōn (II) fīliae, sed fīlia est. 7. In familiā nōn (I) fīlius, sed fīliī sunt. 8. Vir, puer, puella vocābula sunt. 9. Rhēnus et Dānuvius et Tiberis fluviī sunt: fluviī magnī et fluvius parvus. 10. Brundisium et Sparta et Delphī oppida sunt: oppida magna et oppidum parvum. 11. Sardinia et Sicilia et Melita sunt īnsulae: īnsulae magnae et īnsula parva. 12. In Graeciā īnsulae sunt? In Graeciā sunt (M) īnsulae parvae magnaeque. Lēctiō tertia (versūs 62-92) EXERCITIVM 10 me us -a -um... tu us -a -um... 1. Cornēlius: Estne Mēdus fīlius? 2. Iūlius: Mēdus nōn est fīlius. 3. Cornēlius: Estne Dēlia fīlia? 4. Iūlius: Dēlia nōn est fīlia. 5. Cornēlius: Suntne ancillae Dēlia et Syra? 6. Iūlius: Dēlia et Syra sunt ancillae. 7. Cornēlius: Quī sunt fīliī? 8. Iūlius: Fīliī sunt Mārcus et Quīntus. 9. Cornēlius: Quot servī sunt in familiā? 10. Iūlius: In familiā sunt centum servī. Numerus servōrum est centum. Familia magna est. 11. Cornēlius: Centum servī! Magnus est numerus servōrum! 4
EXERCITIVM 11 antīquus cēterī -ae -a ecce novus pāgina titulus liber librī capitulum capitula R = er librī librōrum capitulī capitulōrum 1. duo lib Latīnī: liber [ novus] et liber. 2. Numerus lib Latīnōrum magnus est. 3. LINGVA LATINA est lib tuī Latīnī. 4. In LINGVA LATINA sunt multae (pāg. 1, 2, 3, cēterae) et multa capitul (cap. I et II et III et ). 5. Numerus capitul est magnus. 6. IMPERIVM ROMANVM est capitul prīmum. 7. Titulus capitul prīmī est IMPERIVM ROMANVM. 8. In capitulō prīmō mult vocābul sunt. 9. Numerus vocābul magnus est. 10. Rōma est vocābul prīmum capitul prīm. 11. R est littera prīma vocābul prīmī. Lēctiō grammatica (versūs 93-121) EXERCITIVM 12 masculīnum (masc., m.) fēminīnum (fēm., f.) neutrum (neutr., n.) masc. -us (-r) fēm. -a neutr. -um 1. Servus vocābulum masculīnum est. Ancilla vocābulum est. Oppidum vocābulum est. 2. Puer nōn est vocābulum fēminīnum, sed. 3. Servus et dominus vocābula sunt; fluvius quoque est. 4. Ancilla et domina vocābula sunt; īnsula quoque est. 5. Oppidum et imperium vocābula sunt; exemplum quoque est. 6. Masculīnum: vir Rōmān. 7. Fēminīnum: fēmin Rōmān. 8. Neutrum: imperi Rōmān. 5
EXERCITIVM 13 genetīvus (gen.) sing. plūr. masc. -ī -ōrum fēm. -ae -ārum neutr. -ī -ōrum 1. Iūlius pater Mārcī est: Mārcī est. 2. Iūlius pater Iuliae est: Iuliae quoque est. 3. Iūlius dominus servī est: servī singulāris est. 4. Iūlius dominus servōrum est: servōrum est. 5. Aemilia domina ancillae est: ancillae est. 6. Aemilia domina ancillārum est: ancillārum est. 7. Titulus capitulī est FAMILIA ROMANA: capitulī est. 8. Numerus capitulōrum magnus est: capitulōrum est. 9. Genetīvus: singulāris serv, plūrālis serv. 10. Genetīvus: singulāris ancill, plūrālis ancill. 11. Genetīvus: singulāris capitul, plūrālis capitul. 6