È Å Ó - Ó Ç Ì Å Ñ Á - Á Õ Ñ É Ï Άη - Στράτη ΝέαΆη - Στράτη Νέα Tα του Ιούνιος 2011 7 Åêäïóç ôïõ Óõëëüãïõ ôùí Áðáíôá ïý Áãéïåõóôñáôéôþí Ï ÁÃÉÏÓ ÅÕÓÔÑÁÔÉÏÓ Á. Óïößáò 18 - Í. Óìýñíç T.K. 17123 - Ôçë./Fax: 210-9316644 ÄéáíÝìåôáé ÄùñåÜí Γραμμές ακτοπλοΐας - Γραμμές ζωής Να ενισχυθεί η ακτοπλοΐα στα μικρά νησιά Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα συνεχίζει να βαθαίνει και επηρεάζει ψυχολογικά και οικονομικά όλους μας. Επηρεάζει και την οικονομία του νησιού. Όμως ο Αη-Στράτης παρουσιάζει πολλές θετικές δυνατότητες ανάπτυξης. Εγκρίθηκαν και θα γίνουν οι προκηρύξεις για το «Πράσινο νησί». Το έργο δηλαδή συνεχίζεται ανοίγοντας μεγάλες προοπτικές ευημερίας και οικονομικής ανάπτυξης. Ο τουρισμός στο νησί μας ελπίζουμε όλοι ότι δεν θα έχει μείωση. Οι επαγγελματικές δραστηριότητες των ντόπιων παρόλες τις αντιξοότητες θα συνεχιστούν δυναμικά. Μακάρι αυτό το παράδειγμα της μικρής μας κοινωνίας με πρόγραμμα ανάπτυξης και σκληρή δουλειά να το ακολουθούσε και η υπόλοιπη Ελλάδα. Δεν αρκεί να δανειζόμαστε και να ξεχρεώνουμε τα δάνεια καταδικάζοντας τη κοινωνία με ανεργία και υψηλή φορολογία. Πρέπει να υπάρχει αναπτυξιακό πρόγραμμα, παραγωγή προιόντων και υπηρεσιών, έσοδα και διέξοδος. Το νησί μας χρειάζεται επειγόντως ασφαλές λιμάνι και καλύτερες ακτοπλοϊκές συνδέσεις. Πρέπει να δοθούν κίνητρα ώστε να μπορούν να εγκατασταθούν και νέοι άνθρωποι στον Αη-Στράτη. Πρέπει ακόμα να προστατευθεί το περιβάλλον, να γίνουν ήπιες επενδύσεις, να ενισχυθεί η βιολογική παραγωγή, να βελτιωθούν οι τουριστικές υπηρεσίες, να ενισχυθεί η πώληση ντόπιων προιόντων, να υποστηριχθεί το έργο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να προβληθεί ο Αη-Στράτης και όλες του οι δραστηριότητες. Καλή αντάμωση και καλό καλοκαίρι, Γιώργος Σιγάλας Προτάσεις για την ενίσχυση της σύνδεσης των μικρών νησιών της πατρίδας μας κατέθεσε ο Πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου Μικρών Νησιών Ελευθέριος Κεχαγιόγλου στην ημερίδα πού διοργάνωσαν στο Πειραιά η Ομοσπονδία Συλλόγων Μικρών Κυκλάδων τον Απρίλιο του 2011. Κατά τη διάρκεια της Ημερίδας ο Ελευθέριος Κεχαγιόγλου πρότεινε ανάμεσα στα άλλα, εκτός από το ΕΣΠΑ για κτίσιμο πλοίων και την εφαρμογή του Μεταφορικού Ισοδύναμου (δηλαδή η μετακίνηση στη στεριά και στη θάλασσα να έχει για το επιβάτη το ίδιο κόστος ανά χιλιόμετρο) να γίνει ανακατανομή των εσόδων του κράτους από τις διάφορες φορολογίες με σκοπό την επίλυση του κρίσιμου προβλήματος της σύνδεσης των νησιών. Επίσης να αφαιρεθούν από τα εισητήρια οι κρατήσεις υπέρ τρίτων προς όφελος του επιβάτη. Η ακτοπλοϊκή σύνδεση για τα μικρά νησιά της πατρίδας μας δεν είναι απλά παράγοντας ανάπτυξης των κοινωνιών, αλλά παράγοντας καταρχήν επιβίωσης των μικρονησιωτικών κοινωνιών μας. Χωρίς πλοίο δεν θα έχουμε στα νησιά μας γιατρό, δεν θα έχουμε εκπαίδευση, δεν θα έχουμε ανάπτυξη, δεν θα έχουμε ζωή. Οι Ακτοπλοϊκές γραμμές είναι γραμμές ζωής τόνισε χαρακτηριστικά. Συγκεκριμένα πρότεινε τα έσοδα πού εισπράττει το κράτος από το Φόρο στα καύσιμα να τον ανακατανείμει ανάλογα με την κατανάλωση πού υπάρχει ανά περιοχή. Θα παρατηρήσουμε ότι η κατανάλωση των καυσίμων κατά τους θερινούς μήνες «μεταφέρεται από τη Στεριανή Ελλάδα προς τη νησιωτική» χωρίς να υπάρχει πρόβλεψη διάθεσης ανάλογων κονδυλίων στα νησιά και την σύνδεση τους. Άλλος ένας φόρος που εισπράττει το κράτος και θα μπορούσε να βοηθήσει τα μικρά νησιά είναι οι φόροι τελών κυκλοφορίας των οχημάτων. Τα αυτοκίνητα πληρώνουν φόρους και τα έσοδα μετατρέπονται σε έργα οδοποιίας κλπ στους δήμους πού ανήκουν τα αυτοκίνητα. Ορισμένους όμως μήνες το χρόνο τα αυτοκίνητα αυτά βαραίνουν τις κυκλοφοριακές συνθήκες στα νησιά μας με όποιο αποτέλεσμα, χωρίς οι μικρονησιωτικές κοινωνίες να εισπράττουν το αναλογούν μερίδιο από αυτά τα έσοδα. Το κράτος θα πρέπει δηλαδή να ξαναδεί το σύστημα της διάθεσης των εσόδων του από τους φόρους και να ενισχύσει τα κρίσιμα σημεία της χώρας μας. Ακόμη πρότεινε: 1. Την δημιουργία ενός φορέα διαχείρισης και χάραξης πολιτικής στο θέμα των συγκοινωνιών της πατρίδας μας. 2. Την εφαρμογή του Μεταφορικού Ισοδύναμου η οποία έχει καθυστερήσει έως σήμερα. συνέχεια στην σελίδα 2
2 - Ôá ÍÝá ôïõ Áç - ÓôñÜôç συνέχεια από την σελίδα 1 3. Την ενίσχυση των Υδροπλάνων, ώστε να ανταποκριθούν στο σημαντικό ρόλο τους πού αφορά την σύνδεση των νησιών μας. 4. Την ενίσχυση μέσω ΟΑΕΔ της επιδότησης διατήρησης των θέσεων στα πλοία κατά τους μήνες πού το πλοίο οφείλει να λειτουργεί, αλλά δεν υπάρχει σημαντική επιβατική κίνηση. 5. Να θεωρείται η ακτοπλοϊκή σύνδεση συνέχεια των οδικών - μεταφορικών αξόνων από την Ξηρά προς το Νησί. 6. Τέλος η μείωση του ΦΠΑ στα κόστη πλοίου, κάτι ανάλογο πού υφίσταται στη πατρίδα μας για τις τουριστικές μονάδες και τα αεροπλάνα αλλά και στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες στα πλοία γραμμών. Ελευθέριος Σ. Κεχαγιόγλου Πρόεδρος ΔΣ Ελληνικό Δίκτυο Μικρών Νησιών Åíçìåñùôéêü Ýíôõðï ôïõ Óõëëüãïõ ôùí Áðáíôá ïý Áãéïåõóôñáôéôþí Ï ãéïò ÅõóôñÜôéïò Åêäßäåôáé êüèå åîüìçíï Õðåýèõíïò óýìöùíá ìå ôï íüìï: Ãéþñãïò ÍéêïëÝôïò Áñ éóõíôüêôçò: Ãéþñãïò ÓéãÜëáò Óå áõôü ôï ôåý ïò óõíåñãüóôçêáí: Π. Κριτσίκης, Α. Πάνου, Αγνή Μακρή, Σοφία Μακρή. Tá åíõðüãñáöá Üñèñá åêöñüæïõí ôéò áðüøåéò ôùí óõããñáöýùí ôïõò. ÑÇÓÉÌÁ ÔÇËÅÖÙÍÁ Δημαρχείο: 22540-93210 Ê.Å.Ð.: 22540-93312 Áóôõíïìßá: 22540-93201 Ëéìåíáñ åßï: 22540-93393 Ôá õäñïìåßï: 22540-93221 Éáôñåßï: 22540-93222 ÅìâÜóìáôá êáé åðéôáãýò íá áðïóôýëëïíôáé óôï üíïìá ôïõ ÐñïÝäñïõ ôïõ Óõëëüãïõ. Ç ôá õäñïìéêþ äéåýèõíóç ôçò åöçìåñßäáò åßíáé: Ôá ÍÝá ôïõ Áç-ÓôñÜôç Ãéþñãïò ÓéãÜëáò, Áëùíßùí 32Á, 145 62 ÊçöéóéÜ, ÁèÞíá. Φωτογραφίες από τις εκδηλώσεις μας μπορείτε να δείτε στην ιστοσελίδα του συλλόγου http:/www.aistratis.gr Μελέτη για το λιμάνι Παρουσιάζουμε την μελέτη που έχει προταθεί από τον Δήμο Αγίου Ευστρατίου για ένα πιο μεγάλο, πιο σύγχρονο και ασφαλές λιμάνι. Το ασφαλές λιμάνι είναι το κομβικό σημείο για την ανάπτυξη του νησιού. Η πρόταση προβλέπει έναν μεγάλο λιμενοβραχίονα που θα ξεκινάει από τον «Μπούμπουνα» και θα προεκτείνεται προς την «Γαϊδουροσπηλιά» καταργώντας τον υπάρχοντα λιμενοβραχίονα ώστε να δοθεί χώρος για τις μανούβρες των πλοίων καθώς η πρόβλεψη είναι να μπορούν να ελλιμενίζονται με ασφάλεια τα μεγάλα πλοία εσωτερικά του λιμενοβραχίονα. Με δυό λόγια... 4Δωρεά του Συλλόγου Ο Σύλλογος των Απανταχού Αγιοευστρατιτών δώρισε μία κολυμπήθρα στην εκκλησία του Αγίου Ευστρατίου προς αντικατάσταση της παλαιάς από την οποία βαπτιστήκανε αρκετές προηγούμενες γενιές. 4 Ιστοσελίδα του Δήμου Αγίου Ευστρατίου Στη ιστοσελίδα του Δήμου www.agios-efstratios.gov.gr αναρτώνται οι αποφάσεις του Δ.Σ., εγγραφα, προκηρύξεις και άλλα. Παρακολουθούμε με ενδιαφέρον τις δραστηριότητες του Δήμου. 4Αποστολή στο Λονδίνο Πριν από ένα μήνα πραγματοποιήθηκε στην Αγγλία επιμορφωτικό σεμινάριο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Συμμετείχαν πέντε συντοπίτες μας, πέντε από την Λήμνο και πέντε από την Μυτιλήνη. Η επιμόρφωση είναι ένα από τα σημαντικά βήματα για την εξασφάλιση της επιτυχίας του προγράμματος «Πράσινο Νησί». 4www. olsy.gr Μια ενδιαφέρουσα ιστοσελίδα της Ο.Λ.ΣΥ (Ομοσπονδία Λημνιακών Συλλόγων) με μεγάλη επισκεψιμότητα. Στην ιστοσελίδα υπάρχει και επαγγελματικός οδηγός. Όποιος επαγγελματίας συντοπίτης μας επιθυμεί μπορεί να αναρτήσει τα στοιχεία του δωρεάν για την επαγγελματική του προβολή. 4Ενεργειακή Ακαδημία Τον Οκτώβρη του 2010 πραγματοποιήθηκε με επιτυχία το εναρκτήριο μάθημα της Ενεργειακής Ακαδημίας του Αη-Στράτη σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Εγινε ζωντανή διασύνδεση με την αντίστοιχη Ακαδημία του νησιού Samso της Δανίας το οποίο είναι αυτάρκες ενεργειακά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το μάθημα μαγνητοσκοπήθηκε από γαλλικό τηλεοπτικό δίκτυο και υπήρξαν ενδιαφέρουσες συζητήσεις γύρω από τα οικονομικά και περιβαλοντικά οφέλη του προγράμματος. 4Βιολογικός καθαρισμός Μέσα στο καλοκαίρι πιστεύουμε ότι θα ξεκινήσουν να συνδέονται σταδιακά όλα τα σπίτια στο δίκτυο του βιολογικού καθαρισμού που στεγάζεται και λειτουργεί σε ένα καλαίσθητο κτήριο στον Μπούμπουνα.
Πέρασαν κιόλας τρία ολόκληρα χρόνια. Θυμάμαι το Γενάρη του 2008, που πρωτοεκλέχτηκα Πρόεδρος του Συλλόγου μας με πόση αναστάτωση και πόση αγωνία αντιμετώπισα το γεγονός. Σχετικά άπειρος, σε ότι αφορά το σωματειακό γίγνεσθαι τιμήθηκα από μία μεγάλη μερίδα των μελών του Συλλόγου μας, να αντικαταστήσω έναν πετυχημένο Πρόεδρο που καθόρισε τις τύχες και την πορεία του συλλόγου επί μία σχεδόν δεκαετία. Η ευθύνη ήταν ασήκωτη, η αγάπη μου όμως για την πατρίδα και τον σύλλογο μας αστείρευτη. Σε αυτήν στηρίχτηκα και με τη βοήθεια καταρχήν των άξιων συνεργατών μου αλλά και της γυναίκας μου Ιωάννας προχώρησα κι όπως όλα δείχνουν μάλλον τα κατάφερα. Το συμπεραίνω από την μεγάλη τιμή που μου κάνατε όλοι εσείς να με επανεκλέξετε. Ένα ευχαριστώ είναι λίγο για να εκφράσω την ευγνωμοσύνη που νοιώθω για όλους εσάς, τους συμπατριώτες μου, τους φίλους μου, τα αδέρφια μου, την δεύτερη μου οικογένεια Στις 23 Ιανουαρίου 2011 έγινε η εκλογοαπολογιστική Γενική Συνέλευση του Συλλόγου μας η οποία, όπως πάντα, συνέπεσε και με την καθιερωμένη κοπή της βασιλόπιτας, στο γνωστό μας πια στέκι, το ξενοδοχείο «ΚΟΡΑΛ», με την ανεμπόδιστη θέα στην θάλασσα. Η προσέλευση των μελών ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητική και η διάθεση όλων ευχάριστη. Η διεξαγωγή αρχαιρεσιών ήταν άψογη και προέκυψε η νέα διοίκηση του Συλλόγου για την τριετία 2011-2014 και η οποία αποτελείται από: Πρόεδρος: Γεώργιος Ε. Νικολέτος Αντιπρόεδρος: Χρήστος Α. Μάκκος Γενική Γραμματέας: Σοφία Γ. Σιώνα Ταμίας: Ιωάννης Α. Γιάννος Μέλη: Γεώργιος Κ. Σιγάλας Παναγιώτης Ν. Κριτσίκης Νικόλαος Ι. Βλαστός Σοφία Χ. Μακρή και Ιωάννης Τ. Κουτρούλης Αναπληρωματικοί: Αντώνιος Κουγιαγκάς, Παπαδόπουλος Αθανάσιος, Τράμπαρης Παναγιώτης Εκπρόσωπος στο Δ.Σ. της Ο.Λ.ΣΥ: Γεώργιος Ε. Νικολέτος Το νέο Δ.Σ. ένα νεανικό στην πλειοψηφία του σχήμα που απαρτίζεται από ικανά άτομα τα οποία έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Όλοι τους ενδιαφέρονται ιδιαίτερα και αγαπούν το νησί. Επίσης θα ήθελα να αναφερθώ και στην ιδιαίτερα επιτυχημένη αποκριάτικη εκδήλωση μας στο φιλόξενο κέντρο «ΜΕΤΑΞΥ ΜΑΣ». Κατά γενική ομολογία η επιλογή μας να γίνει μεσημέρι, ήταν επιτυχής και όλοι μας διασκεδάσαμε, χορέψαμε και περάσαμε όμορφα. Να αναφέρω πως το Ôá ÍÝá ôïõ Áç - ÓôñÜôç - 3 ΚΟΠΗ ΠΙΤΑΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΟΣ ΧΟΡΟΣ Το νέο Δ.Σ. του Συλλόγου ιδιαίτερης αξίας δώρο που κληρώθηκε (μία τηλεόραση PLASMA 32 που μας είχε προσφέρει ο ναυτιλιακός πράκτορας Κριαλής από το Λαύριο), κερδήθηκε από την οικογένεια Δημήτρη και Φιλομήλα Μαρίνη, οι οποίοι το προσέφεραν στο Σύλλογο. Πατριώτες και φίλοι δίνουμε ραντεβού τώρα για καλοκαιρινές διακοπές στο νησί μας. Μη λείψει φέτος το καλοκαίρι κανείς. Γεώργιος Ε. Νικολέτος
4 - Ôá ÍÝá ôïõ Áç - ÓôñÜôç Οι θαλασσινές ιστορίες του Αη-Στράτη δεν τελειώνουν ποτέ! Ο Επικελευστής Μανώλης Τσομπανέλης σταθμάρχης στο λιμενικό σταθμό στον Αη-Στράτη μας διηγείται για το καϊκι που πήγε μόνο του να καλέσει σε βοήθεια, για τους παράνομους ψαροντουφεκάδες με φακούς και μπουκάλες, για την επιχείρηση που οργανώθηκε για την ανέλκυση ενός ψυγείου!, για βυθισμένες βάρκες και ναυάγια και άλλα πολλά! «Είμαι σταθμάρχης από πρόπερσι. Ο Σταθμός στελεχώθηκε το 1995 με τρία άτομα και στην πορεία η δύναμη του αυξήθηκε. Σήμερα είμαστε επτά άτομα και διαθέτουμε και ένα ταχύπλοο φουσκωτό δωρεά από τον Πατραϊκό Όμιλο Φουσκωτών προς την Κοινότητα. Η Κοινότητα το δώρησε σε μας. Οι περισσότερες επιχειρήσεις που κάνουμε γίνονται με το φουσκωτό στο οποίο είμαι κυβερνήτης. Υπηρεσιακό όχημα δεν έχουμε και όλες οι περιπολίες και οι έλεγχοι γίνονται μέσα στην θάλασσα. Φροντίζουμε για την ασφάλεια των πλοίων που έρχονται, και των επιβατών ώστε να αποβιβάζονται και να επιβιβάζονται χωρίς προβλήματα καθώς τα μεγάλα πλοία δένουν έξω από το λιμάνι και χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Εξυπηρετούμε και τα σκάφη αναψυχής που ο αριθμός τους αυξάνεται κάθε χρόνο. Φροντίζουμε να υπάρχει πάντα τάξη στο λιμάνι και περιπολούμε στη θάλασσα για να προσφέρουμε ασφάλεια σε όσους είναι πάνω σε σκάφη. Έχω έντεκα χρόνια στον Αη-Στράτη ως λιμενικός. Έχω κάνει δύο χρόνια στον Μούδρο, τέσσερα χρόνια στη Μύρινα και δύο χρόνια σε καταδιωκτικό σκάφος στη Μύρινα. Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε συχνά είναι η μόλυνση της θάλασσας που συμβαίνει στα διεθνή ύδατα από πλοία με ξένη σημαία που αδειάζουν σεντίνες ή καθαρίζουν δεξαμενές. Τα λάδια διαλύονται γρήγορα αλλά με τις πετρελαιοκηλίδες έχουμε πρόβλημα όταν τα ρεύματα έρχονται προς τα εδώ. Όταν διαπιστωθεί πετρελαιοκηλίδα από τυχόν παραπλέοντα σκάφη ειδοποιούμαστε και πηγαίνουμε επί τόπου για να δώσουμε το στίγμα, την ακριβή θέση, την ακτίνα της ρύπανσης και προσπαθούμε να βρούμε το πλοίο που την προκάλεσε γιατί συνήθως είναι εκεί κοντά καθώς οι πετρελαιοκηλίδες ακολουθούν το πλοίο. Για να επιβληθούν πρόστιμα πρέπει όμως να υπάρχει αυτόπτης μάρτυρας που να το επιβεβαιώσει αλλά αυτό είναι πολύ δύσκολο. Ευτυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει φτάσει μέχρι τις ακτές του νησιού μας ρύπανση. Συμβάντα με σκάφη έχουμε αρκετά. Είχαμε περιπτώσεις σκαφών που έμειναν από μηχανική βλάβη και πήγαμε να τα βοηθήσουμε. Είχανε μείνει από ναυτιλιακά όργανα ή είχανε μπλακαουτ από ρεύματα. Αυτά είναι τα περισσότερα σκάφη αναψυχής, ερασιτεχνικά. Συμβάντα με επαγγελματικά αλιευτικά δεν είχαμε. Ο ερασιτέχνες συχνά δεν έχουν πολλές γνώσεις από θάλασσα. Τη θάλασσα πρέπει να την σέβεσαι για να σε σέβεται. Πέρυσι είχαμε και ένα γεγονός λαθρομετανάστευσης. Οι λαθρομετανάστες είχανε ξεκινήσει από τη Σμύρνη με φορτηγό. Βρεθήκανε στα παράλια απέναντι από τη Λήμνο, αλλά κάποιο πρόβλημα φαίνεται θα υπήρξε και τελικά βρήκανε προς τα εδώ δρόμο ανοικτό και βγήκανε στον Αη-Στράτη στο Αλωνίτσι! Ήταν 32 άτομα. Το πλοίο πήγε κοντά στην ακτή και τους πέταξαν στην θάλασσα. Βγήκαν έξω κολυμπώντας. Ανάμεσα τους ήταν οκτώ γυναίκες είκοσι - εικοσιοκτώ χρονών και δύο παιδάκια. Στην παραλία βρήκαμε βρεγμένα ρούχα, είχανε βγεί στο σημείο κάτω ακριβώς από το φυλάκιο. Ήτανε παλεστίνιοι, ιρακινοί και ερυθραίοι αφρικάνοι. Τους περιθάλψαμε και προσπαθήσαμε να αποσπάσουμε πληροφορίες για το πώς ήρθαν, από πού ξεκινήσανε πόσα χρήματα δώσανε για να έρθουν. Γίνανε ανακρίσεις. Προσπαθήσαμε όμως να είμαστε όσο πιο φιλόξενοι γίνεται μαζί τους. Φροντίσαμε για το σισσίτιο και για τα γάλατα των παιδιών, για στεγνά ρούχα. Σε αυτό μας βοήθησε πολύ ο πρόεδρος της κοινότητας και πολλοί κάτοικοι με ότι μπορούσε ο καθένας. Το βράδυ πέρασε το πλοίο, μπήκανε μέσα και πήγανε στη Μυτιλήνη όπου υπάρχει ένα στρατόπεδο που τους φιλοξενεί. Εκεί τους δίνουν προσωρινή άδεια παραμονής για έναν μήνα και μετά πρέπει να φύγουνε και να περάσουν ξανά τα σύνορα. Με το παράνομο ψαροντούφεκο έχουμε πρόβλημα. Ορισμένοι δεν έρχονται για σπορ και αναψυχή. Έρχονται με μπουκάλες για να κάνουνε ζημιά. Πέρυσι μια μέρα του χειμώνα έγινε καταγγελία από επαγγελματία ψαρά ότι στη Βέλια υπάρχει παράνομη αλιευτική δραστηριότητα και κάνουν ψαροντούφεκο με χρήση μπουκάλας. Μας ειδοποίησε τηλεφωνικά. Στην αρχή πήγε ο ίδιος να τους διώξει αλλά τον απείλησαν και ζήτησε την συνδρομή μας. Πήγαμε και τους πιάσαμε βρήκαμε τις μπουκάλες αλλά τα ψάρια είχανε προλάβει και τα πετάξανε. Κατασχέσαμε μπουκάλες, ψαροντούφεκα, φακούς και είχανε τις ανάλογες κυρώσεις. Αυτοί που κάνουν χρήση οξυγόνου το κάνουν για εμπόριο. Διοχετεύουν κατευθείαν τα ψάρια σε ψαροταβέρνες, σε δικούς τους ανθρώπους για να μην διαρεύσει η πληροφορία ότι πήγανε και ψαρέψανε στον Αη-Στράτη. Φέτος το καλοκαίρι πιάσαμε τρία άτομα με φουσκωτό από τη Θεσσαλονίκη. Αυτοί είχανε πάρα πολλά κιλά ψάρια. Η εμπειρία μου τόσα χρόνια μου λέει ότι τρία άτομα με ελεύθερη κατάδυση με το ψαροντούφεκο δεν μπορούν να βγάλουν σαράντα δύο κιλά ψάρια και μιλάμε για μεγάλα ψάρια όπως παντελίδες, ξιφίες και άλλα. Ψάξαμε το φουσκωτό αλλά δεν βρήκαμε μπουκάλες Το πιο πιθανό είναι ότι τις κρύβανε έξω. Τους κατασχέσαμε τα ψάρια σύμφωνα με τον κανονισμό. Γιαυτούς ακόμα δεν έχει αποφασιστεί το πρόστιμο που θα τους επιβληθεί γιατί είμαστε στην διαδικασία της απολογίας. Κατόπιν εισηγούμαι εγώ την ποινή αλλά σε τέτοιες περιπτώσεις η τελική ποινή που αποφασίζεται είναι μεγαλύτερη. Πρόβλημα είναι και το νυκτερινό ψαροντούφεκο. Παλιότερα είχε ανθίσει. Πολλοί λέγανε πάμε στον Αη-Στράτη να κάνουμε νυκτερινό ψαροντούφεκο. Αυτό απαγορεύεται πολύ αυστηρά. Άμα σε πιάσουνε μπορεί να γίνει ακόμα και κατάσχεση του σκάφους. Τότε δεν υπήρχε σωστή αστυνόμευση και το λιμενικό δεν είχε σκάφος. Αυτές οι παράνομες δραστηριότητες γινόντουσαν λιγότερο το καλοκαίρι επειδή υπήρχε πολύ κίνηση στην θάλασσα και περισσότερο το χειμώνα. Αυτοί που κανανε αυτή την δουλειά, δεν μπαίνανε καθόλου στο λιμάνι, ψαρεύανε και μετά φεύγανε κατευθείαν. Σκάφος το οποίο διανυκτερεύει σε παραλίες και έχει ψαροντούφεκα το πιο πιθανό είναι ότι οι επιβάτες του χρησιμοποιούν μπουκάλες και θα κάνουν νυχτερινό ψαροντούφεκο με φακό που απαγορεύεται. Το έργο μας δυσχεραίνεται γιατί στο σκάφος μας δεν έχουμε ραντάρ. Το Υπουργείο δεν μας επιτρέπει να βγούμε βράδι χωρίς ραντάρ αλλά συχνά δεν το ρισκάρω ούτε εγώ. Αν είναι κάτι πολύ σοβαρό όπως ένα ναυάγιο χτύπα ξύλο!- θα το ρισκάρω
με δικιά μου ευθύνη. Χωρίς ραντάρ είναι επίφοβο γιατί μπορεί να χτυπήσουμε πάνω σε μία βάρκα ή σε ένα αντικείμενο σε ένα βαρέλι ή ακόμα και σε ένα ψυγείο! Έτυχε μέρα να δω να επιπλέει ένα ολόκληρο ψυγείο σπιτιού. Είχανε βγάλει το μοτέρ, είχε πάρει αέρα και επέπλεε. Ήταν στους Αγίους Αποστόλους. Κατευθείαν δώσαμε στίγμα και στα παραπλέοντα σκάφη για να προσέχουν. Προσπαθήσαμε να το τραβήξουμε έξω και καθώς δεν τα καταφέρναμε ζητήσαμε την συνδρομή αλιευτικών σκαφών και μετά από μεγάλη διαδικασία καταφέραμε και το βγάλαμε έξω. Εάν έπεφτε πάνω σε αυτό κάποιο ταχύπλοο με τριάντα - τριανταπέντε μίλια θα είχαμε ατύχημα. Υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι στη θάλασσα και πρέπει απαραίτητα να εφοδιαστούμε με ραντάρ και γιαυτό το σκοπό έχουμε κάνει μία συζήτηση με τον πρόεδρο της κοινότητας μήπως μπορέσει να συμβάλλει. Επίσης πρέπει να μπει δεύτερη μηχανή στο σκάφος. Οι εποχές που ζούμε είναι οικονομικά δύσκολες αλλά ραντάρ και δεύτερη μηχανή είναι απαραίτητα στη θάλασσα. Συμβουλεύω τους ψαροντουφεκάδες ότι πάνω από όλα είναι η ασφάλεια σας. Πρέπει να χρησιμοποιείτε τσαμαδούρα όχι για να μην σας «γράψω» αλλά για ασφάλεια. Το ψαροντόυφεκο είναι όμορφο σπορ, ασχολιόμουνα και εγώ παλιότερα. Το να εξερευνάς το βυθό, να παρατηρείς τα ψάρια και τη ζωή στη θάλασσα είναι γοητευτικό. Αλλά συγχρόνως και επικίνδυνο εάν δεν προσέχεις. Στον Αη-Στράτη έχουμε πολλά ρεύματα. Οι κολυμβητές δεν πρέπει να ξεθαρεύουν και να πηγαίνουν προς τα μέσα ιδίως όταν είναι ηλικιωμένοι ή παιδιά. Μπορεί να παρασυρθούν. Πέρυσι ένα παιδάκι το πήρε το ρεύμα εδώ μπροστά. Έτυχε να είμαι εκεί και γω με την οικογένειά μου και ευτυχώς υπήρχε κόσμος. Πέσανε όλοι να βοηθήσουμε και σώθηκε. Φανταστείτε να μην το βλέπαμε, δευτερόλεπτα αρκούν να γίνει το κακό. Οι επαγγελματίες ψαράδες είναι προσεκτικοί, συντηρητικοί, άμα έχει καιρό προτιμούν να παρατήσουν τα δίχτυα τους παρά να διακινδυνεύσουν. Εξαίρεση είναι ένα ατύχημα που είχαμε πριν λίγα χρόνια με ένα επαγγελματία ψαρά που έριχνε παραγάδια. Ψάρευε μόνος του και έπεσε στη θάλασσα και το καϊκι έμεινε ακυβέρνητο με τη μηχανή να δουλεύει. Το συμβάν έγινε εδώ στους Αγίους Αποστόλους ανοιχτά. Το καϊκι λες και είχε οδηγό πέρασε χωρίς να προσαράξει σε βράχια γιατί όλη η δυτική πλευρά του νησιού είναι βραχώδης. Πέρασε από εδώ και έστρεψε μόνο του και βγήκε στον Άγιο Δημήτριο. Πήγε και βγήκε έξω στη μέση της παραλίας στην άμμο με τη μηχανή να δουλεύει. Κάποιοι κατασκηνωτές εκεί πέρα πήγανε να δούνε τι συμβαίνει και δεν είδανε κανέναν άνθρωπο πάνω στο καϊκι και πήρανε το Λιμεναρχείο. Εμείς ζητήσαμε τα στοιχεία του σκάφους και καταλάβαμε σε ποιόν ανήκει γιατί είναι ντόπιος ο ψαράς και αρχίσαμε τις έρευνες. Τότε δεν είχαμε σκάφος και πήγαμε με αλιευτικά σκάφη. Άλλοι πήγανε νότια άλλοι ανατολικά. Από την πιθανή πορεία του υπολογίσαμε ότι μπορεί να ήταν βόρεια αλλά δεν γνωρίζαμε το ακριβές σημείο που έγινε το συμβάν. Ευτυχώς τον ψαρά που είχε πέσει στην θάλασσα τον βρήκε ένας ντόπιος παραθεριστής που έκανε τσαπαρί εκεί κοντά με τη βάρκα του. Άκουσε φωνές που ζητούσε κάποιος βοήθεια μέσα από τη θάλασσα. Ο ψαράς είχε βγάλει ρούχα και παπούτσια ήτανε σε ύπτια θέση μισή ώρα μέσα στην θάλασσα. Εμείς ψάχναμε πολύ πιο βαθιά αλλά για καλή του τύχη βρέθηκε ο παραθεριστής εκεί κοντά του, τον περισυνέλεξε και τον έφερε στο χωριό. Παρόμοιο συμβάν είχαμε στον παγκο του «Τζόνσον» πέρυσι αρχές Σεπτεμβρίου. Εκεί ναυάγησε ένα σκάφος ερασιτεχνικό. Τρεις Μυτιληνιοί πήγαν για ψάρεμα στον πάγκο του Τζόνσον. Αυτός βρίσκεται μεταξύ Λήμνου και Μυτιλήνης, δεκαοκτώ περίπου μίλια από εδώ. Εκεί ψαρεύουν από όλα τα γύρω νησιά. Το βάθος του ξεκινάει το πιο Ôá ÍÝá ôïõ Áç - ÓôñÜôç - 5 ρηχό στα 20 μέτρα και ανεβαίνει. Ο πάγκος έχει κοψίματα, δηλαδή εκεί που το βαθύμετρο δείχνει 100 μέτρα ξαφνικά ανεβαίνει στα είκοσι ή τριάντα μέτα. Εκεί στα κοψίματα υπάρχουν τα ψάρια. Είναι καλός ψαρότοπος. Εκεί λοιπόν είχαν πάει οι τρεις Μυτιληνιοί αλλά προφανώς δεν ήξεραν πολλά πράγματα από θάλασσα. Είχε καιρό πέντε τοπικά έξι μποφώρ. Αυτοί είχανε μία βάρκα πλαστική πέντε - πεντέμιση μέτρα και αντί να βάλουν την πλώρη στον καιρό βάλανε τη μηχανή στο καιρό και πήρε νερά και έσβυσε, πήρε και η βάρκα νερά και βούλιαξε, πήγε στον πάτο! Ο ένας από αυτούς ήταν πιο ψύχραιμος, είχε κάνει στα καράβια και είχε προλάβει να πατήσει το «ντιστρές». Το «ντιστρές» είναι όπως το VHF. Έχει κουμπιά και δίνει σήμα κινδύνου μέσω δορυφόρου στο Υπουργείο. Φαίνονται κατευθείαν τα στοιχεία του σκάφους και το ακριβές στίγμα του. Δεν ξέρουμε ακριβώς τι συμβαίνει π.χ. αν έχει πιάσει φωτιά ή έχει μηχανική βλάβη ή βουλιάζει αλλά ότι κινδυνεύει. Ο Θάλαμος Επιχειρήσεων μας ενημέρωσε γύρω στις 10 το πρωί. Φύγαμε με το φουσκωτό του λιμεναρχείου. Έφυγε επίσης και το αλιευτικό «Γεώργιος» του Κώστα Προβατά να βοηθήσει. Ο καιρός ήταν πράγματι εξάρι γεμάτο και δεν μπορούσαμε να πάμε με όλη τη ταχύτητα του σκάφους. Παράλληλα σηκώθηκε το ελικόπτερο Σουπερπούμα το οποίο πήγε και τους περισυνέλεξε και τους πήγε στην Λήμνο. Εμείς θέλαμε ακόμα είκοσι λεπτά να φτάσουμε. Στη θάλασσα πάντα υπάρχει δράση και είμαστε επιφυλακή χειμώνα - καλοκαίρι. Η συνέντευξη δόθηκε στον Γ.Σ. τον Αύγουστο του 2010.
6 - Ôá ÍÝá ôïõ Áç - ÓôñÜôç Τα Αγιοστρατίτ κα Η ντοπιολαλιά μας ήταν ένα ζωντανό γλωσσικό ιδίωμα, πλούσιο και πολυδιάστατο. Μπολιασμένο από διάφορες άλλες ντοπιολαλιές που έφερναν οι νέοι κάτοικοι από τις πατρίδες τους, λέξεις από τους τούρκους και άλλους κατακτητές που περάσαν από το νησί, από τους ναυτικούς, το εμπόριο, αλλά τελικά το σύνολο ήταν η ζωντανή ελληνική γλώσσα των παπούδων μας που σήμερα δυστυχώς τείνει να εξαφανιστεί στο βωμό της σύγχρονης επικοινωνίας έτσι όπως το επιβάλλουν με ομοιόμορφο τρόπο η τηλεόραση, οι εφημερίδες, η οργανωμένη εκπαίδευση. Η Αγνή Μακρή και η Σοφία Μακρή μας διασώζουν ένα πρώτο κατάλογο από αγιοστρατίτικες λέξεις και την ερμηνεία τους για να θυμηθούν οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεώτεροι αλτσάχνη: αλμύρα αντριβόλια: τμήματα αγριόχορτων που μπαίνουν στα ρούχα και τα παπούτσια αστουβιά: αγκαθωτός θάμνος αυραντινίζω: μουρμουρίζω, μονολογώ βίτσα: λεπτή ελαστική βέργα βορινός: η πλαγιά την οποία χτυπάει ο βοριάς βτζιρώ: πετάω άτσαλα και με δύναμη κάτι γιαράς: πληγή καναπίτσα: λυγαριά καπάνι: στόμα καρσί: απέναντι καρτσακλώνω: σκαρφαλώνω κατασίγτος: ανήσυχος κατίνα: πλάτη κατσαμάκια: κόλπα κατσουγκρίδ: αυτοσχέδιο μάνταλο πόρτας κλίσματα: κλεισμένες περιμετρικά αγροτικές περιοχές με ξεροτρόχαλους τοίχους κνεύομαι: τεμπελιάζω κουμδιά: φύκια ξεβρασμένα στην ακτή κουρμπάτσ: δερμάτινη σκληρή βέργα για το άλογο κρεπάρω: όταν κάτι καταρρέει κάτω από υπερβολική πίεση κτσόδεντρο: κοντή βελανιδιά του βουνού λαλάρια: βότσαλα λάσκα: φύγε μακριά, κάνε πέρα λασκάρω: αφήνω χαλαρό (για σχοινί) μασίδα: τεχνητή αναβαθμίδα βουνού για γεωργική χρήση μέλαγκας: πηλός από την περιοχή Αλονίτσι μολάω: αφήνω χαλαρό (για σχοινί) μόλια: πετραδάκια που χρησιμεύουν ως δομικό υλικό μπακράτσ: μικρή κατσαρόλα μπκομασά: μπουκιά μσοκαλίκι: μπουκάλι ούζου χωρητικότητας μισού λίτρου νοτινός: η πλαγιά την οποία χτυπάει ο νοτιάς νταγιαντώ: μπορώ, αντέχω ξεροπτάρια: είδος τηγανίτας ξεροτρόχαλος: τοίχος χτισμένος με παραδοσιακό τρόπο χωρίς λάσπη και συνδετικά υλικά ξεστρεματίζω: αναστατώνω παντέχω: περιμένω περκλάρω: φροντίζω ρεμπαμπέτσα: πράγματα χαμηλής αξίας σάλια-μπάλια: βλακείες, ασυναρτησίες σούρτια-μούρτια: αντικείμενα μικρής αξίας στυλιάρι: ξύλινη λαβή εργαλείων ταχιά: πρωί τζαναμπέτης: ιδιότροπος, δύσκολος άνθρωπος τζούμ: δοχείο μεταφοράς γάλακτος τναχτή: μικρό ψωμί που ψήνεται πάνω στη στάχτη τριμύστερα: ζημιές τσάγρα: χερούλι πόρτας τσακάς: σουγιάς φγού: τζάκι φερμάρω: τεντώνω Αη-Στράτης Πράσινο Νησί Ενημέρωση Άλλα δύο σημαντικά βήματα επετεύχθησαν στο δύσκολο δρόμο που οδηγεί στο να δούμε το νησί μας να τραβά την προσοχή όλου του κόσμου όντας το μοναδικό μη διασυνδεδεμένο Πράσινο νησί. Τέλος Απριλίου ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις του Δήμου μας με όλους τους αρμόδιους φορείς και συντάχθηκε η προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών (Φορέας Υλοποίησης του έργου) και του Δήμου Αγίου Ευστρατίου (Κύριος του έργου), όπου ουσιαστικά ο δεύτερος αναθέτει στον πρώτο να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για τον σχεδιασμό, διενέργεια διαγωνισμών, υλοποίηση, παράδοση σε πλήρη λειτουργία και επιστημονική τεκμηρίωση του έργου. Την Πέμπτη 2 Ιουνίου η προγραμματική σύμβαση εγκρίθηκε παμψηφεί από το Δημοτικό συμβούλιο του νησιού μας και πλέον μέχρι την προκήρυξη των διαγωνισμών απομένουν τα εξής στάδια: - Προσυμβατικός έλεγχος της προγραμματικής σύμβασης από το ελεγκτικό συνέδριο στην Αθήνα. - Υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης από τον Δήμαρχο του νησιού μας κο Μπάμπη Μακρή και το ΚΑΠΕ. - Σύνταξη των τεχνικών δελτίων και υποβολή τους στην ειδική διαχειριστική αρχή του προγράμματος ΕΣΠΑ την ΓΓΕΤ (φορέας χρηματοδότησης) προς έγκρισή τους. Όπως υποσχεθήκαμε, θα σας κρατούμε ενήμερους γι' αυτό το καθοριστικής σημασίας έργο για το μέλλον του νησιού μας. Π. Κριτσίκης Αιμοδοσία Εχει γίνει πλέον θεσμός η πρωτοβουλία του Συλλόγου για εθελοντική αιμοδοσία. Μία κίνηση που ξεκίνησε το Αύγουστο του 2008 και συνεχίζεται κάθε καλοκαίρι. Όλα αυτά τα χρόνια έχουν προσφερθεί αρκετές φιάλες αίμα και έχουν βοηθηθεί αρκετοί συντοπίτες μας. Συνεχίζουμε και φέτος αυτή την ανεκτίμητη κοινωνική προσφορά και καλούμε όλους τους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες του Αη-Στράτη να προσφέρουν αίμα, αυτή την αναντικατάστατη πηγή ζωής στην αιμοδοσία που θα πραγματοποιηθεί τον Αύγουστο στο νησί μας. ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΕΣ ΓΚΑΡΣΟΝΙΕΡΕΣ ROOMS TO LET ΜΑΡΙΑ ΜΟΥΣΤΑΚΑ - ΚΕΡΑΜΙΔΗ ΑΓΙΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ Τ.Κ. 81500 ΤΗΛ.: 22540 93425 6946004947 & 6932 522930 Τα ανωτέρω αποτελούν απλή εμπειρική αποτύπωση και σε καμμιά περίπτωση επιστημονική γλωσσολογική επεξεργασία.
Ôá ÍÝá ôïõ Áç - ÓôñÜôç - 7 Φωτογραφικά Στιγμιότυπα Το χάλκινο μαγκάλι του παππού και της γιαγιάς έχει δώσει την θέση του στο καλοριφέρ το οποίο προσφέρει ευκολία και μεγάλη θερμική απόδοση αλλά δεν έχει την μυρωδιά και την γοητεία της αυθεντικότητας του χθες. 25η Μαρτίου. Η παρέλαση και η κατάθεση στεφάνου στο μνημείο της πλατείας του Αη- Στράτη. Τα φραγκόσυκα, παραμελημένο στις μέρες μας φρούτο, επιμένει να χαρακτηρίζει τα περιβόλια του Αη- Στράτη. Όποιος ξέρει όμως να αποφύγει τα αγκάθια τους καθαρίζοντάς τα δεν μετανοιώνει. Η γλυκιά και δροσιστική τους γεύση είναι μια από τις χαρακτηριστικές γεύσεις του αγιοστρατίτικου καλοκαιριού. Ο καταδυτικός τουρισμός προσφέρει πολλές εκπλήξεις. Τα ναυάγια σαν παλιό τραγικό γεγονός δίνουν σήμερα τη θέση τους σε μία ενδιαφέρουσα υποβρύχια περιήγηση καθώς έχουν μεταβληθεί σε οικοσυστήματα με φωλιές ψαριών, αποικίες φυτών και θαλάσσιων οργανισμών. Μπουζουκάκι, κιθάρα και φωτιά στην παραλία τα καλοκαιρινά βράδια. Οι παρέες του Αη- Στράτη που γράφουν την δική τους ιστορία.
8 - Ôá ÍÝá ôïõ Áç - ÓôñÜôç Η αρχιτεκτονική κληρονομιά μας Γράφει ο Γιώργος Σιγάλας Το 2005 εκδόθηκε ένα σημαντικότατο προεδρικό διάταγμα με το οποίο χαρακτηρίστηκε ως παραδοσιακό ένα μεγάλο τμήμα του οικισμού του νησιού μας. (ΦΕΚ 171/16 Φεβρ. 2005/ τεύχος 4ο) Οφείλουμε να μνημονεύσουμε τον Νίκο Σηφουνάκη ο οποίος εκτός της πολιτικής του δραστηριότητας ως υπουργός είχε ως μηχανικός γνώση και ευαισθησία για αυτό το θέμα και συνέβαλε ιδιαίτερα στη σύνταξη και την προώθηση του. Στο διάταγμα περιλαμβάνεται και διάγραμμα που καθορίζει τα όρια αυτού του τμήματος το οποίο είναι κυρίως τα χαλάσματα του παλιού οικισμού πάνω από την «μεγάλη ρούγα». Ο χαρακτηρισμός «παραδοσιακός» σημαίνει ότι καθορίζονται πλέον ορισμένοι κανόνες στο κτίσιμο των σπιτιών ώστε να αναβιώνουν την παλιά αρχιτεκτονική του τόπου μας, και περίπου είναι οι εξής: Καταρχάς πρέπει να συντηρηθούν και να διατηρηθούν όλα τα σπίτια που έχουν σωθεί από τον σεισμό. Αυτά όταν επισκευάζονται πρέπει να ακολουθούν επακριβώς το παλιό σχέδιο τους, στον συνολικό όγκο τους, στα πορτοπαράθυρα, στα οικοδομικά υλικά και σε όλες τις εξωτερικές λεπτομέρειες. Για όσα σπίτια έχουν καταστραφεί και έχουν σκεπαστεί με μπάζα πρέπει να γίνει ανασκαφή, να καθαριστούν και να αποκαλυφθούν τα θεμέλια τους ή τα τμήματα των τοίχων που έχουν διασωθεί, να φανούν καθαρά τα όρια κάθε σπιτιού, οι δρόμοι και οι ελεύθεροι κοινόχρηστοι χώροι. Όποιος ενδιαφέρεται να ξαναχτίσει το οικογενειακό του σπίτι πρέπει να κάνει ένα πλήρες τοπογραφικό σχέδιο που να φαίνονται και τα διπλανά σπίτια. Επίσης πρέπει να συμπεριλάβει τυχόν παλιές φωτογραφίες που να δείχνουν πως ήταν το σπίτι πριν τον σεισμό. Το κάθε σπίτι πρέπει να χτιστεί όπως ήταν, με πέτρα εάν είναι δυνατόν, οι πόρτες και τα παράθυρα πρέπει να είναι ίδια στο μέγεθος και αριθμό. Απαραίτητα πρέπει να έχει κεραμοσκεπή. Δεν επιτρέπονται μεγάλες ανοικτές βεράντες, μεγάλα χτιστά μπαλκόνια, τζαμαρίες, ταράτσες, ημιυπαίθριοι χώροι, προσθήκες με νέα κτίσματα. Τα παλιά σπίτια του Αη-Στράτη είχαν στο χτίσιμο τους συνέπεια και λογική. Ήταν λιτά, και περιορίζονταν στους εντελώς απαραίτητους χώρους. Ήταν σχετικά μικρά σε 40-50 τετραγωνικά μέτρα οικόπεδο, για οικονομία υλικών και κόστους. Έτσι θερμαίνονταν ευκολότερα και διευκολυνόταν και η συντήρηση τους. Χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά υλικά που έβγαζε ο τόπος ώστε να μην έχουν κόστος μεταφορικών. Χρησιμοποιούσαν την ντόπια πέτρα και ξύλα. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τα σπίτια να ταιριάζουν μεταξύ τους αλλά και με το γύρω φυσικό περιβάλλον. Τα σπίτια οπτικά ενοποιούνταν με το βουνό και όλο το τόπο. Τα σπίτια χτίζονταν το ένα δίπλα στο άλλο σε συνεχή οικοδομική γραμμή, γύρω από το κάστρο για προστασία αλλά και συντροφιά. Χτίστηκαν στην πλαγιά, στον βράχο για να είναι σε στέρεο έδαφος, για να αερίζονται καλά και για να μην έχουν υγρασία. Δυστυχώς στον μεγάλο σεισμό η πλαγιά του λόφου συνέβαλε στην καταστροφή καθώς το σπίτι που βρισκόταν πιο ψηλά έπεφτε πάνω στα πιο χαμηλά σπίτια. Στην κοιλάδα του Παραδείση και του Τενεδιώτη ήταν οι μπαχτσέδες και τα περιβόλια γιατί ακριβώς εκεί υπήρχε χώμα, πηγάδια, νερά και υγρασία για τις καλλιέργειες. Μετά τον σεισμό όμως ο οικισμός κτίσθηκε κάτω στην κοιλάδα παρά την αντίθετη άποψη των κατοίκων του. Τα νέα σπίτια κτίσθηκαν πάνω στα περιβόλια, μέσα στην υγρασία. Αυτά όμως γίνανε και δεν διορθώνονται πλέον αλλά ο τόπος πρέπει να κοιτάξει μπροστά! Όποιος λοιπόν χτίζει σπίτι οφείλει πλέον να αφήνει ελεύθερη θέα στα σπίτια που είναι δίπλα και σε αυτά που κυρίως είναι πίσω. Πρέπει να προστατεύει τα σημεία με θέα των κοινοχρήστων χώρων και δρόμων. Εάν οι τοίχοι κτιστούν με πέτρα πάχους μισού μέτρου τότε στο εμβαδόν της κάλυψης του Σπίτια στο λιμάνι του Αη-Στράτη που διασώθηκαν από το σεισμό και επισκευάστηκαν. Όλα σχεδόν έχουν το σαχνισίνι (τη χαρακτηριστική προεξοχή) στο πρώτο ή δεύτερο επίπεδο. Έχουν δίρριχτη ή τετράρριχτη κεραμοσκεπή με κόκκινα κεραμίδια, τα κουφώματα είναι μονόχρωμα σε μπλε ή πράσινο, σοβατισμένα με λευκό χρώμα. Οι πόρτες και τα παράθυρα είναι ορθογώνια παραλληλόγραμμα και καταλαμβάνουν μικρό ποσοστό της όψης του τοίχου. Ορισμένα έχουν ξύλινα μπαλκόνια. Αυτά τα σπίτια είναι η ζωντανή μαρτυρία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που έχει τις ρίζες της στην βορειοελλαδίτικη αρχιτεκτονική. σπιτιού, δεν υπολογίζονται οι τοίχοι. Το ύψος ορίζεται σε δύο ορόφους σε όλο τον οικισμό και μέχρι 7,5 μέτρα από το ύψος του δρόμου. Εάν το έδαφος έχει κλίση μπορεί να φθάσει τα 8,5 μέτρα συν 1,5 μέτρο η στέγη. Οι όγκοι του σπιτιού πρέπει να είναι «καθαροί» και να ταιριάζουν αρμονικά με τα υπόλοιπα σπίτια. Από μπροστά θα έχουν σχήμα ορθογώνιο και παραλληλόγραμμο χωρίς εσοχές ή «σπασίματα». Ο συνολικός όγκος μπορεί να φθάσει μέχρι τα 600 κ.μ. Εάν είναι μεγαλύτερο πρέπει να σπάσει και να γίνει δύο όγκοι. Σε σπίτια που το μήκος τους δεν είναι μεγάλο (πάνω από 7-8 μέτρα) επιτρέπεται στον δεύτερο όροφο να γίνει προέκταση του δωματίου προς τα έξω και να δημιουργηθεί το σαχνισίνι σε τρεις το πολύ πλευρές. Το σαχνισίνι εξέχει μέχρι μισό μέτρο και δεν προσμετράται στο εμβαδόν της κάλυψης. Οι γωνίες στο σαχνισίνι τονίζονται με ξύλινες διακοσμήσεις. Από κάτω το σαχνισίνι στηρί-
ζεται με στραβόξυλα. Η στέγη σε όλα τα κτήρια πρέπει να είναι τετράριχτη με κόκκινα κεραμίδια βυζαντινά ή ρωμαϊκά. Στα πέτρινα σπίτια η πέτρα μπορεί να μείνει εμφανής και ασοβάτιστη. Οπου σοβατίζεται ο σοβάς πρέπει να είναι χρωματισμένος λευκός ή ώχρα. Δεν επιτρέπεται καμμιά επένδυση στους τοίχους όπως πλάκες ή πλακίδια κεραμικά. Τα ανοίγματα στους τοίχους, πόρτες και παράθυρα είναι στενά και καλύπτουν μέχρι το 30% της επιφάνειας του τοίχου. Έχουν συγκεκριμένα μεγέθη και αναλογίες απόστασης που καθορίζει το προεδρικό διάταγμα. Στο ισόγειο μόνο επιτρέπονται τοξοτά υπέρθυρα. Τα κουφώματα πρέπει να είναι ξύλινα και τα τζάμια να χωρίζονται με καϊτια. Ο χρωματισμός των κουφωμάτων είναι ενιαίος και μονόχρωμος σε ώχρα, γκρι, καφέ ή πράσινο. Εάν τοποθετηθεί μπαλκόνι στη πρόσοψη, αυτό πρέπει να είναι στο κέντρο, να είναι ξύλινο με πλάτος μέχρι 1 μέτρο και μήκος έως τα 2/3 της όψης του τοίχου. Το μπαλκόνι πρέπει να είναι ορθογωνικό και να στηρίζεται με στραβόξυλα. Τα κάγκελα ξύλινα με τετραγωνική διατομή. Οι περιφράξεις γίνονται με εμφανή Δύο σπίτια στην Μύρινα της Λήμνου, στο Ρωμαϊκό Γυαλό με την τοπική αρχιτεκτονική. Το γωνιακό έχει στο πρώτο επίπεδο εμφανή πέτρα. Στο δεύτερο επίπεδο σαχνισίνι σοβατισμένο που προεξέχει και στηρίζεται σε στραβόξυλα. Το σαχνισίνι επεκτείνεται στις δύο πλευρές του σπιτιού. Το δεύτερο σπίτι έχει μικρό μπαλκόνι στο κέντρο και τοξοτό υπέρθυρο στην πόρτα του ισογείου. Κόκκινα κεραμίδια σκεπάζουν και τα δύο σπίτια. πέτρα ή άλλο υλικό αλλά σοβατισμένο. Το σημαντικό είναι ότι όσοι χτίζουν και στον υπόλοιπο οικισμό και όχι μόνο στον παραδοσιακό τμήμα του, πρέπει να ακολουθούν παραδοσιακά μορφολογικά στοιχεία. Οι δρόμοι στον παραδοσιακό οικισμό πρέπει να γίνουν λιθόστρωτοι. Αλλά και γενικότερα ο οικισμός προστατεύεται καθώς δεν επιτρέπονται σπίτια πάνω σε στύλους (pilotis) η εγκατάσταση λυόμενων και «τροχοβιλών», η δημιουργία supermarket, και πολυκαταστημάτων. Δεν επιτρέπονται επίσης φωτεινές επιγραφές και διαφημίσεις. Αυτό το προεδρικό διάταγμα είναι καθοριστικής σημασίας για το μέλλον του τόπου. Το χωριό μας έχει πλέον τις νομικές προϋποθέσεις και τις προδιαγραφές ώστε να μετατραπεί σε ένα «στολίδι» στο Αιγαίο. Έτσι κάθε ένας που επιθυμεί να χτίσει σπίτι στον Αη-Στράτη πρέπει να σεβαστεί αυτούς τους κανόνες. Πρέπει να μελετήσει προσεκτικά το προεδρικό διάταγμα να παρατηρήσει τα παλιά σπίτια που έχουν μείνει και να προσαρμόσει ανάλογα τις επιθυμίες και τις ανάγκες του ώστε το σπίτι του να είναι σύγχρονο και λειτουργικό αλλά στην όψη να έχει οπτική αρμονία με τα υπόλοιπα σπίτια. Ετσι θα υπάρχει αισθητική ενότητα σε όλο τον οικισμό και θα αναδειχθεί η ιδιαιτερότητα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Το προσωπικό ύφος του καθενός είναι Ôá ÍÝá ôïõ Áç - ÓôñÜôç - 9 σεβαστό αλλά πρέπει να προσαρμοστεί στην κοινή αισθητική άποψη και στο κοινό καλό. Η ανοικοδόμηση του νησιού που αυξάνεται τα τελευταία χρόνια είναι σπουδαίος παράγοντας ανάπτυξης. Εάν δημιουργηθεί παραδοσιακός οικιστικός πυρήνας πολλοί θα ενδιαφερθούν να επισκεφθούν αλλά και να χτίσουν στον τόπο μας συμβάλλοντας στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Να σημειώσουμε ότι ο Δήμος Αγίου Ευστρατίου ενδιαφέρεται ιδιαιτέρως για το οικιστικό πρόγραμμα. Εχει αρχίσει με επιδοτούμενο πρόγραμμα τον καθαρισμό του παλαιού οικισμού αποκαλύποντας σταδιακά καλντερίμια, θεμέλια, τοίχους κ.λ.π. Μάλιστα υπάρχει η σκέψη να συγκεντρωθούν όλες οι πέτρες από τα κτίσματα και όποιος θέλει να κτίσει με πέτρα να παίρνει από αυτές. Ελπίζουμε να γίνουν όλες οι ενέργειες ώστε να μπορούν να κτίσουν σύντομα οι ιδιοκτήτες. Καλό θα ήταν όχι μόνο στο παραδοσιακό τμήμα αλλά σε οποιοδήποτε σημείο του οικισμού αλλά και εκτός αυτού σε όλο το νησί, χτισθεί ένα νέο σπίτι θα ήταν προσφορά στον τόπο εάν ακολουθούσαν τους κανόνες της παραδοσιακής μας αρχιτεκτονικής. Παράλληλα όμως ένας μοντέρνος αρχιτέκτονας θα μπορούσε να προτείνει κατοικίες με σύγχρονη αντίληψη η οποία να βασίζεται στα παραδοσιακά στοιχεία της αρχιτεκτονικής του Αη- Στράτη και να τα αφομοιώνει και να τα αναδεικνύει με πρωτότυπο τρόπο σε μία νέα αρχιτεκτονική πρόταση. Κανένας δεν θα είχε αντίρρηση να αναδειχτούν τέτοια έργα αρχιτεκτονικής στο υπόλοιπο οικισμό έξω από τον αυστηρά παραδοσιακό πυρήνα.
10 - Ôá ÍÝá ôïõ Áç - ÓôñÜôç Πρώτη γνωριμία με ένα μικρό οικολογικό παράδεισο! Το Σαββατοκύριακο της Πρωτομαγιάς επισκέφθηκα για πρώτη φορά τον Αη Στράτη. Το πρώτο μου άκουσμα μέσα στην σιγαλιά λίγο πριν πέσω ξανά για ύπνο μετά την άφιξή μας με το πλοίο στις τέσσερις το πρωί ήταν ένας γάϊδαρος. Είχα πολύ καιρό να ακούσω γάϊδαρο - κοντεύει να γίνει κι αυτός ένα είδος υπό εξαφάνιση. Και το πρώτο άκουσμα την άλλη μέρα το πρωί ήταν ένα αηδόνι, το σήμα κατατεθέν της άνοιξης που κι αυτό είχα να ακούσω χρόνια. Αντίκρυσα από το μπαλκόνι του σπιτιού, όπου με φιλοξένησαν ο Πανάγος Κριτσίκης και η οικογένειά του, ένα νησί καταπράσινο, ανοιξιάτικο. Επικρατούσε μια ηρεμία και σιγαλιά ανεκτίμητη για κάποιον από την Αθήνα, όπου ο θόρυβος δεν σταματάει ποτέ. Εντύπωση μου έκανε και η απόλυτη καθαριότητα παντού: ούτε γόπα δεν τολμούσες να πετάξεις στους δρόμους. Εντύπωση επίσης μου έκανε η ζεστή καλημέρα από όποιον συνάντησα στον δρόμο - κάτι αυτονόητο που όμως έχει χαθεί πια στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας μέσα στην βαβούρα του μαζικού τουρισμού. Κατεβαίνοντας στο λιμάνι για καφέ είδα ένα σωρό παρυδάτια πουλιά μέσα στο ποταμάκι στην μέση του χωριού να ψάχνουν ήσυχα την τροφή τους. Φύγαμε να επισκεφθούμε το βόρειο τμήμα του Αη-Στράτη. Όλοι οι λόφοι και οι κοιλάδες ήταν καταπράσινες από γρασίδι και αγριολούλουδα με αραιές βελανιδιές (δρυς) ανάμεσα. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση: δεν είδα ένα σκοίνο, ένα πουρνάρι, ένα σπάρτο, όπως είναι πάντα ένα κλασικό μεσογειακό τοπίο. Ούτε πεύκα και κυπαρίσσια είδα εκτός από τα φυτεμένα μέσα στον μικρό οικισμό. Παντού βελανιδιές. Προχωρώντας πρός τα βόρεια φθάσαμε σε μια μεγάλη αμμουδερή παραλία με αμμοθίνες, ένα θέαμα πολύ εντυπωσιακό. Η άμμος είχε ανέβει κύματα-κύματα στην στεριά και έπνιγε σιγά αλλά σταθερά τις βελανιδιές που ακόμα κι εκεί, δίπλα στην θάλασσα, ήταν άφθονες, παρόλο που προφανέστατα οι βοριάδες δεν τις έχουν αφήσει να ψηλώσουν. Το απόγεμα εκμεταλλευτήκαμε την μπουνάτσα για να κάνουμε τον γύρο του νησιού με βάρκα. Κοφτές ακτές με περίεργους σχηματισμούς και δυό μικρά νησάκια έφτιαχναν ένα σκηνικό άγριας ομορφιάς. Και παντού, μα παντού θαλασσοκόρακες, ένα είδος που απειλείται. Ποτέ δεν είχα δει τόσους πολλούς μαζεμένους. Πλησιάζοντας στο νησάκι Βέλια φάνηκε και η παραλία με τις αμμοθίνες σαν μικρή έρημος μέσα στο πράσινο. Η Περιβαλλοντολόγος Αλίκη Πάνου επισκέφθηκε τον Αη-Στράτη την πρωτομαγιά του 2011 και περιηγήθηκε με οδηγό τον Παναγιώτη Κριτσίκη τις θάλασσες, τους λόφους, τις πλαγιές και τις παραλίες του νησιού. Γι αυτήν ήταν μία ανακάλυψη για το περιβάλλον του Αη-Στράτη και το θεωρεί σαν μία κιβωτό διατήρησης αυθεντικής και μοναδικής χλωρίδας και πανίδας. Η Αλίκη Πάνου με τον Παναγιώτη Κριτσίκη Σταχτοπετρόκλης (Oenanthe oenanthe) Αγκυροβολήσαμε στην Βέλια για ένα ψάρεμα. και έκανα μπάνιο στα ήρεμα νερά του Αιγαίου. Ήταν μαγεία. Οπως φαινόταν με την μάσκα, μπορούσε κανείς να χαζεύει με τις ώρες τον βυθό. Ωστόσο, το νερό ήταν ακόμη αρκετά κρύο κι έτσι βγήκα για μια βόλτα στο νησάκι μέσα στον ήλιο του απογεύματος. Λες και βρισκόμουν σε ένα εξωπραγματικό τοπίο! Ο αέρας και τα κύματα έχουν διαμορφώσει περίεργους γεωλογικούς σχηματισμούς παντού στο μαλακό πέτρωμα: κάθε γωνιά και νέα σχήματα. Μόνο στη κορυφή του είχε μερικά ανθισμένα αγριολούλουδα και γρασίδι όπου είχαν φωλιάσει οι γλάροι: βρήκα δυό φωλιές με αυγά αλλά οι γονείς έκαναν τέτοια φασαρία για να προστατέψουν τις φωλιές τους που γρήγορα τους άφησα ήσυχους. Φεύγοντας συνεχίσαμε να ακολουθούμε τις ακτές βρίσκοντας μπροστά μας κάθε λίγο θαλασσοκόρακες και μαυροπετρίτες ή γεράκια της Ελεονώρας, άλλο απειλούμενο είδος. Όσο πλησιάζαμε στον οικισμό γινόντουσαν και πιο ήμερες με μικρές, όμορφες οικογενειακές παραλίες ανάμεσα και όμορφα λιβάδια γεμάτα λουλούδια πιο πίσω. Βγήκαμε να περπατήσουμε σε μια από αυτές και βρήκαμε ένα ποταμάκι με λίγο νερό και καμιά δεκαπενταριά λευκοτσικνιάδες, απειλούμενο είδος κι αυτό: η χαρά του ορνιθολόγου! Κοντά στον οικισμό πια, και με το σούρουπο να απλώνεται σιγά σιγά είδαμε και μερικές θαλασσινές σπηλιές που τα χρώματα των σπόγγων στα τοιχώματά τους σε μαγεύουν. Η Πρωτομαγιά ήταν συννεφιασμένη: ό,τι πρέπει για περπάτημα. Ξεκινήσαμε μια τρίωρη πεζοπορία μέσα από Aπό την χλωρίδα και την πανίδα που συναντάμε στο νησί του Αη-Στράτη
Ôá ÍÝá ôïõ Áç - ÓôñÜôç - 11 Ο ΑΛΙΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Πριν δύο χρόνια στο μικρό λιμενοβραχίονα χτίστηκε ένα καλαίσθητο κτήριο με κεραμοσκεπή και μεγάλο ξύλινο στέγαστρο και αναρτήθηκαν πινακίδες για τον Αλιευτικό Τουρισμό. Ο αλιευτικός τουρισμός προτάθηκε για την αύξηση του τουρισμού την ποικιλία των τουριστικών δραστηριοτήτων και την ενίσχυση του εισοδήματος των ψαράδων. Είναι ένα ενδιαφέρον παρακλάδι του οικοτουρισμού και του αγροτοτουρισμού και καλώς η κοινότητα του Αγίου Ευστρατίου έχοντας και την σύμφωνη γνώμη των ψαράδων φρόντισε να συμμετάσχει στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του. Οι τουρίστες πλέον θα έχουν την δυνατότητα πληρώνοντας ένα εισητήριο να επιβιβάζονται σε επαγγελματικά ψαράδικα σκάφη και να συνοδεύουν τους ψαράδες. Θα συμμετέχουν επίσης κατά την διάρκεια αυτής της εκδρομής εάν το επιθυμούν σε όλες τις διαδικασίες του ψαρέματος και στις απαραίτητες εργασίες πάνω στο σκάφος. Έτσι θα αποκτήσουν γνώσεις για τα ψάρια, για τις τεχνικές του ψαρέματος αλλά και συνολικότερα γνώση για την θαλάσσια περιοχή και την ιστορία του τόπου. Οι ψαράδες θα επιμορφωθούν για όλες τις λεπτομέρειες ώστε οι υπη- ένα αληθινό βελανιδοδάσος, ένα από τα λίγα στην Ελλάδα και ίσως το μοναδικό σε νησί. Ένα τοπίο μαγικό μέσα στην συννεφιά και τις αραιές ψιχάλες - κάθε στιγμή νομίζεις ότι θα βγει κάποιος δρυίδης μέσα από τι συστάδες των δέντρων. Το απόγεμα πήγαμε άλλη μια βόλτα από την άλλη πλευρά του νησιού: κι εκεί καταπράσινοι λόφοι και κοιλάδες με μαντριά και ζώα, λιμνούλες με πουλιά και βελανιδιές, παντού βελανιδιές. Πραγματ ι κ ά, αυτό το νησί είναι πολύ ιδια ί τ ε ρ ο. Είναι κάτι τ ε λ ε ί ω ς διαφορετικό από όλα τα νησιά που γνωρίζω: σαν μια κιβωτός μέσα στο Αιγαίο που έχει διατηρήσει μια ιδιαίτερη βλάστηση, η οποία δεν θα πρέπει να αλλοιωθεί με φερμένα από αλλού φυτά που πιθανόν να καταπνίξουν την αρχική του χλωρίδα με αποτέλεσμα να καταλήξει με τον καιρό σαν όλα τα άλλα νησιά χωρίς κάτι το ξεχωριστό. Κατά την παραμονή μου στο νησί ενημερώθηκα από τον Π. Κριτσίκη και για τις πρωτοβουλίες του Δήμου ( πράσινο νησί, καταδυτικό πάρκο, περιπατητικά μονοπάτια, κλπ) και ενθουσιάστηκα. Αυτό ακριβώς σκεπτόμουν κι εγώ ως καλύτερη δυνατή αξιοποίηση της περιουσίας του Αη Στράτη - της άθικτης φύσης του. Το νησί θα είχε την δυνατότητα να γίνει ένας ιδανικός οικοτουριστικός προορισμός αν γίνει σωστή διαχείριση και ανάλογη προβολή του, αποφεύγοντας τα γνωστά λάθη πολλών άλλων περιοχών στην Ελλάδα και σε όλη την Μεσόγειο. Πριν φύγουμε με το βραδυνό πλοίο είχα και μια συνάντηση με τον Δήμαρχο του Αη Στράτη, κ. Μακρή και εντυπωσιάστηκα από τις πολλές πρωτοβουλίες που έχει ξεκινήσει ο Δ ή μ ο ς π ρ ο ς την κατ ε ύ - θ υ ν σ η της αειφορικής α ν ά π υ - ξης σε αρμονία με το φυσικό περιβ ά λ λ ο ν, όπως π.χ. την σωστή διαχ ε ί ρ ι σ η των απορρ ι μ ά τ ω ν. Και χάρηκα ιδιαίτερα με την πρόθεση του να υπάρξει συνεργασία μου με το Δήμο στην αναζήτηση και υλοποίηση δράσεων προς αυτή την κατεύθυνση. Τρυγόνι (Streptopelia turtur) Αλίκη Πάνου Βιολόγος - περιβαλλοντολόγος Αρχιπέλαγος - περιβάλλον και ανάπτυξη ρεσίες που θα προσφέρουν να είναι ποιοτικές. Θα δημιουργηθούν έτσι θέσεις εργασίας και για τις γυναίκες των ψαράδων. Μετά την ολοκλήρωση της εκδρομής οι τουρίστες θα μαγειρεύουν ψάρια και άλλα αλιεύματα που έπιασαν, είτε πάνω στο σκάφος, είτε σε μια παραλία, είτε σε μια παραδοσιακή ταβέρνα και θα τα απολαμβάνουν. Με όλα αυτά μας ήρθανε στο μυαλό η δροσιά της νύχτας πάνω στην κουβέρτα του σκάφους, οι πρώτες αχτίνες του ήλιου να λάμπουν στα δίχτυα και τα ψάρια να σπαρταρούν. Να ακούγονται καλαμπούρια και ιστορίες, από την παρέα και μετά η κακαβιά, τα ψητά ψαράκια, οι λωλοκαβούρες και το ντόπιο κρασάκι. Από τα δίχτυα σπαρταριστά, στο πιάτο!! Αλλά (πάντα θα πρέπει να υπάρχει ένα «αλλά»;) υπάρχει νομικό κενό και παρόλο που μόλις το 2013 λήγει το κοινοτικό πρόγραμμα που εντάχθηκε ο αλιευτικός τουρισμός αυτό το νομικό κενό δεν λύθηκε ακόμα. Στα επαγγελματικά σκάφη από τον νόμο επιτρέπεται να επιβιβάζονται μόνο συγκεκριμένος αριθμός επαγγελματιών ψαράδων και κανείς άλλος. Άρα δεν μπορούν να επιβιβάζονται τουρίστες. Σίγουρα οι νομικοί θα μπορούσαν να βρουν λύσεις όπως π.χ. να υπάρχουν σε κάθε σκάφος επαρκή σωστικά, να προβλέπεται ασφάλιση, κατάλληλη προετοιμασία και ενημέρωση για όλους τους επιβαίνοντες. Ας ελπίσουμε ότι θα λυθούν σύντομα τα προβλήματα. Γ.Σ.
12 - Ôá ÍÝá ôïõ Áç - ÓôñÜôç Λεωνίδας Γιάννος. Ένας Αγιοστρατίτης που μας άφησε Ο Λεωνίδας Γιάννος ήταν μία χαρακτηριστική μορφή του Αη-Στράτη των περασμένων δεκαετιών. Μικρός στ ανάστημα αλλά μεγάλος στο κέφι για την ζωή, στη εργατικότητα, γεμάτος χιούμορ και καλή διάθεση για όλους. Ο Λεωνίδας παντρεύτηκε με τη Ζωή Μαυρογιάννη και απέκτησε μία κόρη την Ελένη και τον θυμόμαστε όλοι με το γαϊδουράκι του φορτωμένο με δύο τεράστια ξύλινα αυτοσχέδια κοφίνια να φροντίζει την καθαριότητα του χωριού και το νοικοκύρεμα του. Πριν τον σεισμό κάθε οικογένεια φρόντιζε μόνη της για την αποκομιδή των σκουπιδιών που εναποτίθονταν ψηλά στον Αη- Γιάννη. Όμως η κοινωνία τότε τελείως διαφορετική από την σημερινή, παρήγαγε ελάχιστα απορρίματα. Ζωικά ή φυτικά απορρίματα δινόντουσαν για τροφή στα ζώα, συσκευασίες τροφίμων δεν υπήρχαν παρά ελάχιστες γιατί ο κόσμος αγόραζε «χύμα» από τον μπακάλη με την σέσουλα. Τα γιάλινα μπουκάλια ήταν πάντα χρήσιμα για το λάδι, το κρασί, το ξύδι και το ούζο και δεν πεταγόντουσαν ποτέ. Οι τενεκέδες του τυριού και του λαδιού ανοίγονταν και γίνονταν στέγες για τα κοτέτσια ή διαμορφωνόντουσαν σε καϊκια στα χέρια των παιδιών. Έπιπλα και συσκευές επιδιορθωνόντουσαν. Όμως με τον καινούργιο οικισμό παρουσιάζεται το πρόβλημα της καθαριότητας του χωριού. Ο κόσμος ένοιωθε την ανάγκη για αλλαγή και ανανέωση και πετάχτηκαν πολλά παλιά πράγματα. Έτσι επί προεδρίας Γαλανάκη ανατίθεται στον Λεωνίδα η αποκομιδή των απορριμάτων και εκείνος εργατικός και φιλότιμος ανεβοκατεβαίνει 6-7 φορές τη μέρα στον Αη-Γιάννη και ακόμα περισσότερες τους καλοκαιρινούς μήνες με δύο γαϊδούρια πλέον και τέσσερα κοφίνια με αυτοσχέδιο μηχανισμό αδειάσματος! Είχε ένα κουδουνάκι πάνω στο γάϊδαρο που το κτυπούσε και βγαίναν οι νοικοκυρές για να δώσουν τα σκουπίδια καθώς δεν υπήρχε τότε ούτε απορριματοφόρο ούτε κάδοι σκουπιδιών. Ο Λεωνίδας δούλεψε από το 81 μέχρις το 94 όπου και αγοράστηκε απορριματοφόρο, πρσφέροντας μια ανεκτίμητη κοινωνική υπηρεσία. Ποτέ δεν υπήρξε μόνιμος υπάλλληλος και συνταξιοδοτήθηκε από τον Ο.Γ.Α. H εργασία τιμούσε πάντοτε τον άνθρωπο. Γιάννης Αθ. Γιάννος ΤΕΧΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ Γ. ΒΡΟΥΝΤΖΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΔΕΙΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΑ ΛΙΜΑΝΙ ΜΥΡΙΝΑ Τ.Κ. 81400 ΛΗΜΝΟΣ ΤΗΛ. & ΦΑΞ: 22540 25200 ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ: 22540 24470 ΚΙΝΗΤΟ: 6937 007216 Μ Ε Τ Α Φ Ο Ρ Ι Κ Η Γ Ρ Η Γ Ο Ρ Α Κ Η Σ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ - ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΕΙΣ - ΑΝΥΨΩΣΕΙΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΓΡΗΓΟΡΑΚΗΣ Eιδικές τιμές για τα μέλη του Συλλόγου και τους κατοίκους του Α-Στράτη ΑΝ. ΡΩΜΥΛΙΑΣ 92, ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ ΤΗΛ./FAX: 210 5020153 6936068461 e-mail: info@grigorakis.gr www.grigorakis.gr Ê Ï É Í Ù Í É Ê Á Θάνατοι: Μωρές Κωνσταντίνος, Χαράκος Κομνηνός www.krialis.gr NEL LINES Online Booking & Info ΤΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΚΡΙΑΛΗ ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΚΟΝΤΑ ΣΑΣ! ΕΙΣΗΤΗΡΙΑ ΑΠΟ ΛΑΥΡΙΟ ΓΙΑ ΑΓΙΟ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟ ΚΑΙ ΛΗΜΝΟ ΛΙΜΑΝΙ ΛΑΥΡΙΟΥ ΤΗΛ.: 22920 26040, 69006, 69257