Άσκηση 4η Η επιχείρηση «Χ» κατασκευάζει 2 προϊόντα, και. Οι παρακάτω πληροφορίες είναι διαθέσιμες για τον μήνα Δεκέμβριο του 2011 που καταρτίζονται οι διάφοροι προϋπολογισμοί της μονάδας: 1. Ελάχιστα αποθέματα τελικών προϊόντων στο τέλος της περιόδου 10.000 μονάδες προϊόντος Α και 15.000 μονάδες προϊόντος Β. 2. Προβλεπόμενες πωλήσεις 100.000 μονάδες προϊόντος και 150.000 μονάδες προϊόντος Β. 3. Αποθέματα τελικών προϊόντων στην αρχή της περιόδου 14.000 μονάδες προϊόντος Α και 21.000 μονάδες προϊόντος Β. 4. Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στο τέλος της περιόδου 4.000 ισοδύναμες μονάδες προϊόντος Α και 6.000 ισοδύναμες μονάδες προϊόντος Β. 5. Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στην αρχή της περιόδου 6.000 ισοδύναμες μονάδες προϊόντος Α και 6.000 ισοδύναμες μονάδες προϊόντος Β. 6. Για την παραγωγή μιας μονάδας προϊόντος (Α ή Β) απαιτούνται σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές οι κάτωθι πρώτες ύλες, το δε κόστος αγοράς των υλικών Χ, Ψ και Ζ ανέρχεται σε 10, 12 και 14 ευρώ ανά κιλό αντίστοιχα: Πρώτη ύλη Χ 2 κιλά 2,5 κιλά Ψ 3,5 κιλά 5 κιλά Ζ 4 κιλά 8 κιλά 7. Για την παραγωγή μιας μονάδας προϊόντος (Α ή Β) απαιτούνται σύμφωνα με τις προδιαγραφές της επιχείρησης, ο κάτωθι χρόνος και κόστος άμεσης εργασίας ανά φάση επεξεργασίας: Ποιόν Α Φάση επεξεργασίας Απαιτούμενος Αμοιβή χρόνος άμεσης εργασίας ανά ώρα 1. κοπή 15 λεπτά 7,5 ευρώ 2. Συναρμολόγηση 10 λεπτά 8 ευρώ 3. φινίρισμα 20 λεπτά 8 ευρώ 4.Έλεγχος -αποθήκευση 15 λεπτά 8,5 ευρώ
Ποιόν Β Φάση επεξεργασίας Απαιτούμενος Αμοιβή χρόνος άμεσης εργασίας ανά ώρα 1. κοπή 25 λεπτά 7,5 ευρώ 2. Συναρμολόγηση 15 λεπτά 8 ευρώ 3. φινίρισμα 30 λεπτά 8 ευρώ 4.Έλεγχος -αποθήκευση 20 λεπτά 8,5 ευρώ 8. Το κόστος των έμμεσων εργατικών δαπανών και για τα 2 προϊόντα εκτιμώνται ανά τρίμηνο σε 110.000 ευρώ αντίστοιχα. 9. Το κόστος των Γ. Β. Ε. (ενέργεια, καύσιμα, νερό κλπ.) και για τα 2 προϊόντα εκτιμώνται ανά τρίμηνο σε 180.000, από τα οποία 100.000 ευρώ αφορούν τις αποσβέσεις. Βάση των παραπάνω πληροφοριών να ετοιμαστεί ο προϋπολογισμός κόστος πωληθέντων προϊόντων για τον επόμενο έτος 2012 (σε ετήσια βάση). Υποδείγματα Προϋπολογισμών 1. Προϋπολογισμός ποσοτήτων που θα παραχθούν, έτος 2012 (Πίνακας 3) ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΟΛΟ Πωλήσεις Προβλεπόμενες Πωλήσεις + Αποθέματα τελικών προϊόντων στο τέλος της περιόδου - Αποθέματα τελικών προϊόντων στην αρχή της περιόδου Προϋπολογισμός παραγωγής προϊόντος Α Παραγωγή + Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στο τέλος της περιόδου - Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στην αρχή της περιόδου Μονάδες προς παραγωγή προϊόντος Α Πωλήσεις Προβλεπόμενες Πωλήσεις + Αποθέματα τελικών προϊόντων στο τέλος της περιόδου - Αποθέματα τελικών προϊόντων στην αρχή της περιόδου Προϋπολογισμός παραγωγής προϊόντος Β 2
Παραγωγή + Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στο τέλος της περιόδου - Αποθέματα τελικών προϊόντων στην αρχή της περιόδου Μονάδες προς παραγωγή προϊόντος Β Σύνολο απαιτούμενων ποσοτήτων παραγωγής (Α + Β) 2. Προϋπολογισμός Κόστους Υλικών, έτος 2012 (Πίνακας 4) Προϊόντα και Υλικά Άμεσα Υλικά Είδος Χ Είδος Ψ Είδος Ζ Κόστος άμεσων υλικών προϊόντος Α Είδος Χ Είδος Ψ Είδος Ζ Κόστος άμεσων υλικών προϊόντος Β Έμμεσα Υλικά Σύνολο Κόστους Υλικών Απαιτούμενη ποσότητα υλικών /μονάδα προϊόντος Ποσότητα Υλικών * Τιμή/μονάδα υλικών Αξία Υλικών** * = Απαιτούμενες ποσότητες παραγωγής περιόδου (πίνακας 3) χ απαιτούμενη πρώτη ύλη / μονάδα προϊόντος, ** = ποσότητα χ τιμή/μονάδα υλικών 3
3. Προϋπολογισμός Κόστους Εργατικών έτος 2012 (Πίνακας 5) Άμεσα εργατικά Φάσεις επεξεργασίας 1. κοπή 2. Συναρμολόγηση 3. φινίρισμα 4.Έλεγχος - αποθήκευση Κόστος άμεσων εργατικών προϊόντος Α 1. κοπή 2. Συναρμολόγηση 3. φινίρισμα 4.Έλεγχος - αποθήκευση Κόστος άμεσων εργατικών προϊόντος Β Μονάδες παραγωγής Απαιτούμενος χρόνος Ώρες εργασίας* Αμοιβή ανά ώρα Προϋπολογισμός κόστους εργατικών** Σύνολο κόστους άμεσων εργατικών Έμμεσα εργατικά Σύνολο Κόστους Εργατικών *= απαιτούμενες ποσότητες παραγωγής περιόδου (πίνακας 3) χ απαιτούμενο χρόνο άμεσης εργασίας /φάση επεξεργασίας /60 λεπτά, **= ώρες εργασίας χ Αμοιβή ανά ώρα 4. Προϋπολογισμός Γενικών Βιομηχανικών Εξόδων, έτος 2012 (Πίνακας 6) Κόστος Γ. Β. Ε. Ενέργεια, νερό, καύσιμα κλπ. Αποσβέσεις Σύνολο Κόστους Γ. Β. Ε. 5. Προϋπολογισμός Κόστους Παραγωγής, έτος 2012 (Πίνακας 7) Κόστος παραγωγής Άμεσες Δαπάνες Άμεσα Υλικά (Π 4) Άμεσα εργατικά (Π 5) Άμεσα Υλικά (Π 4) 4
Άμεσα εργατικά (Π 5) Συνολικό Κόστος Άμεσων Δαπανών Έμμεσες Δαπάνες (Π4,Π5,Π6) Σύνολο Κόστος Παραγωγής 6. Προϋπολογισμός Κόστους Πωληθέντων, έτος 2012 (Πίνακας 8) Αποθέματα τελικών προϊόντων στην αρχή της περιόδου (ποσότητα χ κόστος ανά μονάδα) (ποσότητα χ κόστος ανά μονάδα) Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στην αρχή της περιόδου (ποσότητα χ κόστος ανά μονάδα) (ποσότητα χ κόστος ανά μονάδα) + Κόστος Παραγωγής - Αποθέματα τελικών προϊόντων στο τέλος της περιόδου (ποσότητα χ κόστος ανά μονάδα) (ποσότητα χ κόστος ανά μονάδα) - Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στο τέλος της περιόδου (ποσότητα χ κόστος ανά μονάδα) (ποσότητα χ κόστος ανά μονάδα) Συνολικό Κόστος Πωληθέντων Σημείωση: Προϋπολογισμός Κόστους Παραγωγής /Μονάδα σε ετησία βάση (βλέπε άσκηση 1 η ) 5
Λύση 7. Προϋπολογισμός ποσοτήτων που θα παραχθούν, έτος 2012 (Πίνακας 3) ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΟΛΟ Πωλήσεις Προβλεπόμενες Πωλήσεις 100.000 + Αποθέματα τελικών προϊόντων στο τέλος της περιόδου 10.000 - Αποθέματα τελικών προϊόντων στην αρχή της περιόδου 14.000 Προϋπολογισμός παραγωγής προϊόντος Α 96.000 Παραγωγή + Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στο τέλος της περιόδου 4.000 - Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στην αρχή της περιόδου 6.000 Μονάδες προς παραγωγή προϊόντος Α 94.000 Πωλήσεις Προβλεπόμενες Πωλήσεις 150.000 + Αποθέματα τελικών προϊόντων στο τέλος της περιόδου 15.000 - Αποθέματα τελικών προϊόντων στην αρχή της περιόδου 21.000 Προϋπολογισμός παραγωγής προϊόντος Β 144.000 Παραγωγή + Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στο τέλος της περιόδου 6.000 - Αποθέματα τελικών προϊόντων στην αρχή της περιόδου 6.000 Μονάδες προς παραγωγή προϊόντος Β 144.000 Σύνολο απαιτούμενων ποσοτήτων παραγωγής (Α + Β) 238.000 8. Προϋπολογισμός Κόστους Υλικών, έτος 2012 (Πίνακας 4) Προϊόντα και Υλικά Απαιτούμενη ποσότητα υλικών /μονάδα προϊόντος Άμεσα Υλικά Ποσότητα Υλικών * Τιμή/μονάδα Αξία** Είδος Χ 2 188.000 10 1.880.000 Είδος Ψ 3,5 329.000 12 3.948.000 Είδος Ζ 4 376.000 14 5.264.000 Κόστος άμεσων υλικών προϊόντος Α 11.092.000 Είδος Χ 2,5 360.000 10 3.600.000 6
Είδος Ψ 5 720.000 12 8.640.000 Είδος Ζ 8 1.152.000 14 16.128.000 Κόστος άμεσων 28.368.000 υλικών προϊόντος Β Έμμεσα Υλικά 320.000 Σύνολο Κόστους 28.688.000 Υλικών * = Απαιτούμενες ποσότητες παραγωγής περιόδου (πίνακας 3) χ απαιτούμενη πρώτη ύλη / μονάδα προϊόντος ** = ποσότητα χ τιμή/μονάδα υλικών 9. Προϋπολογισμός Κόστους Εργατικών έτος 2012 (Πίνακας 5) Φάσεις επεξεργασίας Μονάδες παραγωγής Απαιτούμενος χρόνος Ώρες εργασίας* Αμοιβή ανά ώρα Προϋπολογισμός κόστος** Άμεσα εργατικά 1. κοπή 94.000 15 λεπτά 23.500 7,5 ευρώ 176.250 2. Συναρμολόγηση 94.000 10 λεπτά 15.667 8 ευρώ 125.336 3. φινίρισμα 94.000 20 λεπτά 31.333 8 ευρώ 250.664 4.Έλεγχος - αποθήκευση 94.000 15 λεπτά 23.500 8,5 ευρώ 199.750 Κόστος άμεσων εργατικών προϊόντος Α 752.000 1. κοπή 144.000 25 λεπτά 60.000 7,5 ευρώ 450.000 2. Συναρμολόγηση 144.000 15 λεπτά 36.000 8 ευρώ 288.000 3. φινίρισμα 144.000 30 λεπτά 72.000 8 ευρώ 576.000 4.Έλεγχος - αποθήκευση 144.000 20 λεπτά 48.000 8,5 ευρώ 408.000 Κόστος άμεσων εργατικών προϊόντος Β 1.722.000 Σύνολο κόστους άμεσων εργατικών 2.474.000 Έμμεσα εργατικά 440.000 Σύνολο Κόστους Εργατικών 2.914.000 *= απαιτούμενες ποσότητες παραγωγής περιόδου (πίνακας 3) χ απαιτούμενο χρόνο άμεσης εργασίας /φάση επεξεργασίας /60 λεπτά **= ώρες εργασίας χ Αμοιβή ανά ώρα 10. Προϋπολογισμός Γενικών Βιομηχανικών Εξόδων, έτος 2012 (Πίνακας 6) Κόστος Γ. Β. Ε. Ενέργεια, νερό, καύσιμα κλπ. 320.000 Αποσβέσεις 400.000 Σύνολο Κόστους Γ. Β. Ε. 720.000 7
11. Προϋπολογισμός Κόστους Παραγωγής, έτος 2012 (Πίνακας 7) Κόστος παραγωγής Άμεσες Δαπάνες Άμεσα Υλικά (Π 4) 11.092.000 Άμεσα εργατικά (Π 5) 752.000 11.844.000 Άμεσα Υλικά (Π 4) 28.368.000 Άμεσα εργατικά (Π 5) 1.722.000 30.090.000 Συνολικό Κόστος Άμεσων Δαπανών 41.934.000 Έμμεσες Δαπάνες (Π4,Π5,Π6) 1.480.000 Σύνολο Κόστος Παραγωγής 43.414.000 12. Προϋπολογισμός Κόστους Πωληθέντων, έτος 2012 (Πίνακας 8) Αποθέματα τελικών προϊόντων στην αρχή της περιόδου (14.000 χ 130 ευρώ/μονάδα) 1.820.000 (21.000 χ 216 ευρώ/μονάδα) 4.536.000 Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στην αρχή της περιόδου (6.000 χ 130 ευρώ/μονάδα) 780.000 (6.000 χ 216 ευρώ/μονάδα) 1.296.000 + Κόστος Παραγωγής 43.414.000 - Αποθέματα τελικών προϊόντων στο τέλος της περιόδου (10.000 χ 130 ευρώ/μονάδα) (1.300.000) (14.000 χ 216 ευρώ/μονάδα) (3.024.000) - Αποθέματα παραγωγής (ημικατεργασμένα προϊόντα) στο τέλος της περιόδου (4.000 χ 130 ευρώ/μονάδα) (520.000) (6.000 χ 216 ευρώ/μονάδα) (1.296.000) Συνολικό Κόστος Πωληθέντων 45.706.000 8
Σημείωση: Προϋπολογισμός Κόστους Παραγωγής /Μονάδα σε ετησία βάση ΠΡΟΪΟΝ Α = 11.844.000 + 1.480.000 χ11.844.000/41.934.000 = 94.000 12.262.000 = 130 ευρώ/μονάδα (περίπου) 94.000 ΠΡΟΪΟΝ Β = 30.090.000 + 1.480.000 χ 30.090.000/41.934.000 = 144.000 31.152.000 = 216 ευρώ/μονάδα (περίπου) 144.000 9