Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης & Προσκοπισμός Εγχειρίδιο καλής πρακτικής
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η χρήση των νέων τεχνολογιών μπορεί να φέρει πιο κοντά παλιούς και εν ενεργεία Προσκόπους, νέους και μεγαλύτερους, από την Ελλάδα αλλά και ολόκληρο το κόσμο, αλλά ακόμα και αυτούς που απλά ενδιαφέρονται για την Προσκοπική Κίνηση, χωρίς απαραίτητα να είναι μέλη της και να τους επιτρέψει να ανταλλάσσουν απόψεις και σκέψεις σχετικά με τον Προσκοπισμό. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook, το Twitter ή το YouTube, έχουν καταστήσει δυνατή τη δημιουργία «ψηφιακών κοινοτήτων» όπου ο κάθε Πρόσκοπος, ως μέλος αυτών, μπορεί να μοιραστεί εμπειρίες, φωτογραφίες, βίντεο και άλλου είδους πολυμέσα. Παρ όλο που η ενασχόληση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι μια κλασική Προσκοπική δραστηριότητα, με την έννοια της ζωής στo ύπαιθρο, η δυνατότητα που παρέχουν τα μέσα αυτά είναι αδιαμφισβήτητα μια συναρπαστική εμπειρία. Ωστόσο, η δημιουργία και η σωστή συντήρηση σελίδων, καναλιών, ομάδων και λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απαιτεί σοβαρή και υπεύθυνη εργασία. Οι Εφορείες Πληροφορικής και Δημοσίων Σχέσεων της Γενικής Εφορείας συνέταξαν τις οδηγίες που παρατίθενται στη συνέχεια με σκοπό να ενθαρρύνουν τα μέλη του ΣΕΠ να χρησιμοποιούν όσο το δυνατόν καλύτερα, σωστά και με ασφάλεια τους λογαριασμούς τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. 2
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook, το Twitter ή το YouTube, έχουν καταστήσει δυνατή τη δημιουργία «ψηφιακών κοινοτήτων» Αξίζει να αναφέρουμε πως σκοπός αυτού του Εγχειριδίου δεν είναι να παρουσιάσει έναν οδηγό για το πώς να δημιουργήσετε και να χρησιμοποιήσετε συγκεκριμένες υπηρεσίες μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social networks). Τέτοιου είδους οδηγοί υπάρχουν ήδη και μπορείτε να τους βρείτε στις αντίστοιχες σελίδες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Επιπλέον, λόγω της ραγδαίας εξέλιξης των μέσων αυτών, το παρόν Εγχειρίδιο θα ανανεώνεται με τις όποιες απαραίτητες διορθώσεις και προσθήκες. 3
ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΝΗΛΙΚΩΝ Αρχικά πρέπει να αναφέρουμε ότι κάθε χρήστης κοινωνικών δικτύων πρέπει να διαβάζει με προσοχή τους όρους χρήσης του εκάστοτε μέσου που αποφασίζει να χρησιμοποιήσει. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα μέσα αυτά αποτελούν, κατά κανόνα, εμπορικές εφαρμογές που ελέγχονται από εταιρείες κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Συνεπώς, η δική μας ασφάλεια δεν αποτελεί πάντα το πρώτο τους μέλημα. Όπως σε κάθε Προσκοπική δραστηριότητα, έτσι και κατά την ενασχόλησή μας με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και σε κάθε παρουσία μας στο διαδίκτυο, θα πρέπει να δρούμε πάντα σύμφωνα με την Υπόσχεση και τον Νόμο του Προσκόπου. Επίσης, όπως σε κάθε Προσκοπική δραστηριότητα, η ασφάλεια των μελών μας, ιδιαίτερα των ανηλίκων θα πρέπει να είναι το πρωταρχικό μας μέλημα. Στα μέσα αυτά, η ασφάλεια μεταφράζεται σε προστασία των προσωπικών δεδομένων όλων των μελών της Κίνησης. Όλα τα κανάλια, οι χώροι συνομιλιών, οι ομάδες (group), τα σχετικά πολυμέσα (φωτογραφίες, video κ.λπ.), καθώς και τα σχόλια που υποβάλλονται σε αυτά πρέπει να βρίσκονται υπό την εποπτεία των Ενηλίκων Στελεχών του σχετικού κλιμακίου (π.χ. του Αρχηγού Συστήματος ή του Περιφερειακού Εφόρου). Κατά τη δημιουργία προφίλ σε κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα, ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή προστασία των προσωπικών δεδομένων του χρήστη, όπως αυτά ορίζονται από τους όρους του Μέσου αλλά και από την Ελληνική / Ευρωπαϊκή Νομοθεσία. Σε ότι αφορά στις υπηρεσίες άμεσης διαπροσωπικής επικοινωνίας που προσφέρουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως τα άμεσα μηνύματα (instant messaging) αλλά και τις συζητήσεις (chat), θα πρέπει να αποφεύγονται και να χρησιμοποιούνται μόνο τα δημόσια μέσα συζήτησης και ανταλλαγής μηνυμάτων π.χ. στο Facebook, το εργαλείο Timeline. Σε περίπτωση ανταλλαγής προσωπικών μηνυμάτων με ανήλικα μέλη της Κίνησης συνιστάται, είτε να είναι παρών μαζί τους κατά τη διάρκεια της συνομιλίας κάποιος ενήλικoς είτε κάποιος ενήλικoς, να λαμβάνει τις συνομιλίες ως πρόσθετος παραλήπτης. 4
Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι την ευθύνη για την ασφαλή χρήση των υπηρεσιών διαδικτύου από ανηλίκους την έχουν οι γονείς/κηδεμόνες τους. Αποτελεί συνεπώς ευθύνη του Αρχηγού κάθε Τμήματος να ενημερώνει τους γονείς των ανηλίκων μελών για τη συμμετοχή τους στα μέσα αυτά. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης γονέων, μπορούμε να ενημερώσουμε τους γονείς παρουσιάζοντας τη δραστηριότητα του καναλιού που χρησιμοποιεί το Σύστημα. Κατά τη δημιουργία προφίλ σε κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα, ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή προστασία των προσωπικών δεδομένων του χρήστη. 5
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΗ ΠΛΟΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΠΡΟΣ ΤΑ ΑΝΗΛΙΚΑ ΜΕΛΗ Αποφύγετε τις ιδιωτικές συζητήσεις. Κάθε Τμήμα ή Σύστημα που επιθυμεί να χρησιμοποιεί κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης θα ήταν σωστό να πραγματοποιήσει μια δράση ενημέρωσης και εκπαίδευσης για τα θέματα ασφαλούς χρήσης των μέσων αυτών, κατά τη διάρκεια της οποίας, μπορεί να μοιραστεί τις παρακάτω οδηγίες με τα ανήλικα μέλη του, τους γονείς αλλά και τους Βαθμοφόρους, διασφαλίζοντας την ασφάλεια όλων. Μην δίνετε σε κανέναν στο διαδίκτυο τηλέφωνο σπιτιού, κινητό ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο που μπορεί να χρησιμοποιήσει, ώστε να σας βρει χωρίς την άδεια των γονέων σας. Επίσης μην αποκαλύπτετε τους κωδικούς πρόσβασης που χρησιμοποιείτε σε κανέναν, εκτός από τα μέλη της οικογένειάς σας. Αν κάποιος σας στέλνει μηνύματα, τα οποία σας κάνουν να νιώθετε άβολα, μην απαντήσετε αλλά ενημερώστε τους γονείς σας ή αναφέρετε το περιστατικό σε κάποιο Βαθμοφόρο. 6
Αν κάποιος σας ζητήσει να κρατήσετε όλα όσα είπατε κρυφά τότε ενημερώστε άμεσα τους γονείς σας ή κάποιο Βαθμοφόρο σας. Προσέξτε με ποιους μιλάτε. Μη διστάσετε να διακόψετε την επικοινωνία αν υποψιαστείτε οτι ο συνομιλητής σας παριστάνει πως είναι κάποιος άλλος και σας κρύβει τη πραγματική του ταυτότητα. Να δίνετε μεγάλη προσοχή σε αυτά που σας γράφουν. Αν για παράδειγμα κάποιος σας πει ότι είναι 16 ετών ενώ αργότερα, κατά τη διάρκεια της συζήτησης, σας πει ότι είναι 14, τότε είναι πολύ πιθανό να σας πει και άλλα ψέματα. Μη δεχτείτε να μιλήσετε με κάποιον που γνωρίσατε από κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης μέσω τηλεφώνου. Σε περίπτωση που το κρίνετε απαραίτητο, δώστε ως τηλέφωνο επικοινωνίας τον αριθμό ενός ενήλικου π.χ. του γονέα σας ή του Αρχηγού σας, ο οποίος θα είναι παρών στη συνομιλία. Μη δεχτείτε να συναντήσετε κάποιον από κοντά τον οποίο γνωρίσατε online. Αν το κρίνετε απαραίτητο, κάντε τη συνάντηση σε δημόσιο χώρο και απαραίτητα με τη συνοδεία ενός ενήλικα. Προσέχετε εάν κάποιος online αρχίζει να μιλάει για hacking ή για το πως μπαίνει σε ξένα συστήματα. Τέτοιες δραστηριότητες είναι παρόνομες και επικίνδυνες. Υποσχεθείτε στους γονείς ή σε κάποιο άλλο ενήλικο μέλος της οικογένειας σας αλλά και στον εαυτό σας, ότι θα τηρήσετε κάποιους κανόνες σχετικά με το πόση ώρα επιτρέπεται να περνάτε online, το τι θα κάνετε και το ποιες σελίδες θα επισκεφτείτε σε αυτό το διάστημα. 7
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΓΙΑ ΣΚΟΠΟΥΣ ΤΜΗΜΑΤΩΝ, ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ & ΚΛΙΜΑΚΙΩΝ ΤΟΥ ΣΕΠ Το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων περιμένει από τα στελέχη που χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εξ ονόματος του Προσκοπισμού (του Συστήματος, της Εφορείας όπου ηγούνται κλπ), να ακολουθήσουν τα παρακάτω: Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πρέπει να βρίσκονται υπό την εποπτεία υπεύθυνου ενήλικου στελέχους διαχειριστή. Ο επικεφαλής του κάθε κλιμακίου, έχει την ευθύνη ελέγχου των καναλιών των κοινωνικών δικτύων σε καθημερινή βάση. Αν το επιθυμεί μπορεί να ορίσει ως διαχειριστή ένα άλλο, πιο καταρτισμένο μέλος του κλιμακίου. Καλό θα είναι να οριστούν και εφεδρικοί διαχειριστές ώστε να μην υπάρχουν κενά στη διαχείριση των καναλιών. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι συνετό να είναι ενσωματωμένα στη στρατηγική επικοινωνίας του κάθε κλιμακίου. Με το τρόπο αυτό, θα ενημερώνεται το ακροατήριο μέσω έντυπων μέσων, διαδικτύου, e-mail, με επικοινωνία «στόμα με στόμα» και μέσω των κοινωνικών δικτύων, ταυτόχρονα και με το ίδιο μήνυμα. 8
Το υλικό που δημοσιεύεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι σημαντικό να έχει θετικό και ουσιώδες περιεχόμενο, καθόλα σχετικό με τις Προσκοπικές δραστηριότητες και σύμφωνο με το Προσκοπικό Πνεύμα, ώστε να γίνεται η αφορμή για ενδιαφέρουσες συζητήσεις και σχόλια. Η έντυπη συγκατάθεση των γονέων των μελών των Προσκοπικών Τμημάτων πρέπει να προηγηθεί οποιασδήποτε αναδημοσίευσης φωτογραφιών ή άλλου υλικού από τις Προσκοπικές δραστηριότητες (βλ. έντυπο εγγραφής μέλους). Σε κάθε περίπτωση, είναι καλύτερο και ασφαλέστερο να χρησιμοποιείται υλικό που τα μέλη των Τμημάτων εμφανίζονται σε ομαδικές δραστηριότητες. Η δημοσίευση πλάνων εστιασμένων σε πρόσωπα παιδιών και εφήβων πρέπει να αποφεύγεται. Ενδεχομένως να δεχτείτε αρνητικά ή ανακριβή μηνύματα. Κάποια αρνητικά σχόλια δεν χρειάζονται ανταπόκριση, ενώ άλλα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη και να αντιμετωπιστούν με τεκμηριωμένες απαντήσεις. Αν δεν είστε σίγουροι για την απάντησή σας, μπορείτε να συμβουλεύεστε τόσο την Εφορεία Πληροφορικής όσο και την Εφορεία Δημοσίων Σχέσεων της ΓΕ. Όταν διαφωνείτε με τη γνώμη των άλλων, παραμείνετε ψύχραιμοι και ευγενικοί. Απεμπλακείτε από έναν ανεπιθύμητο διάλογο με έναν ευγενικό τρόπο που ανταποκρίνεται στις Προσκοπικές Αρχές. Οικοδομήστε την εμπιστοσύνη με το κοινό σας, χρησιμοποιώντας ειλικρίνεια και διαφάνεια σε κάθε σας επικοινωνία. 9
ΒΑΣΙΚΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ Ήδη υπάρχει πληθώρα σελίδων κοινωνικής δικτύωσης στο διαδίκτυο διαθέσιμων στους χρήστες και συνεχώς νέες σελίδες και εφαρμογές γίνονται γνωστές. Έτσι θα ήταν αδύνατο να περιγράψουμε μία προς μία όλες τις σελίδες αυτές. Γι αυτό θα εστιάσουμε στις σελίδες που το Σ.Ε.Π. διαθέτει σχετικούς λογαριασμούς. Facebook Το Facebook προσφέρει εύφορο έδαφος για τη δημιουργία διαδικτυακών κοινωνιών όπου ομάδες ανθρώπων μπορούν να συζητούν και να μοιράζονται πληροφορίες. Το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων όπως και πολλές άλλες εθνικές Προσκοπικές Οργανώσεις, αλλά και πολλά Συστήματα, χρησιμοποιούν ήδη το Facebook για Προσκοπική επικοινωνία και προβολή. Η δημιουργία και διαχείριση μιας σελίδας ή μιας ομάδας (Group) στο Facebook για ένα Προσκοπικό κλιμάκιο είναι μεγάλη ευθύνη και πρέπει να αντιμετωπίζεται με υπευθυνότητα και σύμφωνα με τις εκάστοτε οδηγίες του ΣΕΠ. Σελίδες (Fan pages) Μπορούμε να θεωρήσουμε μια σελίδα (fan page) στο Facebook σαν ένα εικονικό πίνακα ανακοινώσεων στον οποίο αναρτώνται δημοσιεύσεις όπως κείμενο, εικόνες, υπερσύνδεσμοι, βίντεο και διάφορα είδη συνημμένων αρχείων όπως PDF κ.λπ. Η σελίδα παρέχει τη δυνατότητα ενημέρωσης των μελών-φίλων που έχουν κάνει like κατόπιν εγγραφής στις ενημερώσεις της σελίδας. Έτσι, όταν οι διαχειριστές αναρτούν κάποιο νέο οι χρήστες λαμβάνουν μια ειδοποίηση. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που οι σελίδες θεωρούνται ενημερωτικά εργαλεία εστιάζοντας σε χρήστες και εκτός του Προσκοπικού κύκλου, όπως φίλοι και άλλοι φορείς. 10
Ομάδες (Groups) ΤΤο Facebook προσφέρει επίσης τη δυνατότητα δημιουργίας Ομαδων (Groups), οι οποίες παραμένουν πάντα σε λειτουργία και όσοι το επιθυμούν, μπορούν, ακόμα κι αν δεν είναι Προσκόποι, να τον επισκεφτούν, να δουν τι λέγεται και να συμμετέχουν σε κάποια συζήτηση μέσω σχολίων (comments) αν το θελήσουν οποιαδήποτε στιγμή, μέρα ή νύχτα. Αυτό σημαίνει ότι Πρόσκοποι και Βαθμοφόροι μπορούν να μοιραστούν τη διασκέδαση και τον ενθουσιασμό που προσφέρουν οι εμπειρίες της Προσκοπικής ζωής και να γίνουν ενεργά μέλη σε κάποια συζήτηση ακόμα και όταν βρίσκονται μακρυά από την εστία, στο σπίτι τους. Οι Ομάδες παρέχουν μεγαλύτερη ασφάλεια και έλεγχο σε ότι αφορά στη δραστηριότητα ενός κλιμακίου στο Facebook. Η Εφορεία Δημοσίων Σχέσεων & Πληροφορικής προτείνει λύσεις για τη χρήση του Facebook, όπως αυτές ορίζονται από τον σχετικό Κανονισμό Εικόνας, Εξωστρέφειας & Επικοινωνίας. Έχει παρατηρηθεί πως αρκετά κλιμάκια στην προσπάθειά τους να αποκτήσουν παρουσία στο Facebook δημιουργούν προφίλ χρήστη. Η συγκεκριμένη τακτική καλό είναι να αποφεύγεται, καθώς αντικρούει στην πολιτική χρήσης του Facebook, αφού μια ομάδα ανθρώπων χρησιμοποιεί μια υπηρεσία που προορίζεται για έναν χρήστη. Όταν μπαίνουμε στη διαδικασία να αποφασίσουμε αν το Facebook είναι μια καλή επιλογή για το δικό μας Σύστημα (ή Εφορεία), ή όχι, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι, σύμφωνα με τους όρους χρήσης του Facebook, όλοι οι συμμετέχοντες πρέπει να είναι τουλάχιστον 13 ετών. Πριν δημιουργήσουμε μια σελίδα ή μια ομάδα είναι Όταν μπαίνουμε στη διαδικασία να αποφασίσουμε αν το Facebook είναι μια καλή επιλογή για το δικό μας Σύστημα (ή Εφορεία), ή όχι, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι, σύμφωνα με τους όρους χρήσης του Facebook, όλοι οι συμμετέχοντες πρέπει να είναι τουλάχιστον 13 ετών. 11
καλό να ενημερωθούμε για το τι είναι το Facebook, για το πως χρησιμοποιείται και να διαβάσουμε προσεκτικά τους όρους και τις προϋποθέσεις λειτουργίας του. Αποδεχόμενοι τους όρους λειτουργίας του παραδίδουμε σε μια εμπορική εφαρμογή ένα τμήμα της επικοινωνίας μας, με όλους τους κινδύνους που αυτό εμπεριέχει. Όταν δημιουργούμε μια σελίδα ή μια Ομάδα, με ευθύνη του επικεφαλής του κλιμακίου, θα πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον δύο ενήλικα μέλη ως διαχειριστές που θα έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες εισόδου, στον κωδικό και στη διαχείριση. Τα άτομα αυτά θα πρέπει να γνωρίζουν τον Κανονισμό Εικόνας, Εξωστρέφειας & Επικοινωνίας και τη δημοσίευση πληροφοριών που περιέχουν προσωπικά δεδομένα. Αναρτήσεις που δεν είναι σύμφωνες με τις Αρχές του Προσκοπισμού θα πρέπει να διαγράφονται άμεσα με την ευθύνη των διαχειριστών. Αν κάποιος χρήστης αναρτήσει υβριστικό περιεχόμενο, πέραν της διαγραφής της ανάρτησης ίσως χρειαστεί το μπλοκάρισμα ή ακόμη και η διαγραφή του χρήστη που την ανάρτησε. Προτού λοιπόν δημιουργήσουμε μια σελίδα ή μια Ομάδα πρέπει να αναλογιστούμε αν εμείς ή κάποιος άλλος που θα διαχειριστεί τη σελίδα είναι ικανός εκτός από το να αναρτά περιεχόμενο να παρακολουθεί συνέχεια τη σελίδα, ώστε να είναι σίγουρος ότι περιέχει μόνο κατάλληλο περιεχόμενο. Σελίδες και Ομάδες χωρίς ανανεώσεις περιεχομένου αποτελούν εύκολο στόχο για διάφορους επίδοξους που θέλουν να διαδώσουν ανεπιθύμητα μηνύματα και διαφημίσεις. Όπως με κάθε σελίδα στο διαδίκτυο και στο Facebook είναι σημαντικό να μην δίνονται προσωπικές πληροφορίες για τα μέλη των κλιμακίων σε κανέναν. Παρ όλ αυτά θεωρείται απαραίτητο στην περιγραφή της Σελίδας ή της Ομάδας να υπάρχει το email του Κλιμακίου. 12
Twitter Λόγω του περιορισμού του στους 140 χαρακτήρες ανά δημοσίευση και της έλλειψης εφαρμογών, το Twitter σχεδιάστηκε για γρήγορη, απλή ενημέρωση και μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως υπηρεσία δημόσιων μηνυμάτων ανάμεσα σε ένα ή παραπάνω ανθρώπους. Το Twitter είναι ένα πολύ καλό μέρος για να μοιραστείς γρήγορες παρατηρήσεις, να δώσεις καινούργιες πληροφορίες για προγράμματα, να μοιραστείς ημερομηνίες εκπαιδεύσεων, να προωθήσεις μια άλλη σελίδα, μια εκδήλωση, να μοιραστείς ωραίες Προσκοπικές ιστορίες και να έχεις ανεπίσημες συζητήσεις με αυτούς που σε ακολουθούν (followers). Γενικά, το Twitter έχει μια πιο προσωπική νότα, με την έννοια του ότι οι αναρτήσεις είναι περισσότερο ανεπίσημες και φιλικές. Είναι επίσης σημαντικό να θυμόμαστε ότι το Twitter είναι ένα δημόσιο forum και είναι ορατό από τον καθένα. Αυτό σημαίνει ότι το περιεχόμενο που τοποθετείται στο Twitter θα πρέπει να είναι αποδεκτό και από αυτούς που μας ακολουθούν αλλά και από το ευρύτερο κοινό. Πριν τη δημιουργία ενός λογαριασμού για το κλιμάκιό σας πρέπει να μελετήσετε τους όρους και προϋποθέσεις λειτουργίας του Twitter και επίσης τις παρακάτω κατευθυντήριες οδηγίες. Όταν δημιουργηθεί ένας λογαριασμός θα πρέπει, με ευθύνη του επικεφαλής του κλιμακίου, να ορισθούν τουλάχιστον δύο διαχειριστές, ενήλικα μέλη, που θα έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες εισόδου, τον κωδικό και την ευθύνη για τη διαχείριση της σελίδας. Οι Βαθμοφόροι αυτοί θα πρέπει να γνωρίζουν πολύ καλά τους Κανονισμούς Διοίκησης και Εικόνας, Εξωστρέφειας & Επικοινωνίας.. Όλο το περιεχόμενο των αναρτήσεων πρέπει να είναι σύμφωνο με την Υπόσχεση και τον Νόμο των Προσκόπων. Αυτό περιλαμβάνει την απαγόρευση ανάρτησης μη Προσκοπικής φύσεως ή την απάντηση σε ανάρτηση με μη Προσκοπικό τρόπο σε οποιονδήποτε αλληλεπιδρά με τον λογαριασμό αυτό. Το Twitter πρέπει να ανανεώνεται συχνά για να μπορούν να παρέχονται απαντήσεις 13
σε ανθρώπους που ζητούν πληροφορίες ή θέλουν να ξεκινήσουν μια κουβέντα. YouTube / Vimeo Το YouTube και το Vimeo είναι ένα Κοινωνικό Μέσο κοινοποίησης, αναπαραγωγής και διαμοιρασμού βίντεο,. Σου επιτρέπει να ανεβάσεις βίντεο σε ένα κανάλι που εσύ ο ίδιος διαχειρίζεσαι. Επίσης, μπορεί κάποιος να μοιραστεί αυτήν τη διεύθυνση με άλλους ή να μοιραστεί το βίντεο, ως περιεχόμενο, σε άλλες σελίδες. Πριν να δημιουργήσεις ένα κανάλι στο YouTube ή στο Vimeo ή ένα έχεις ήδη κανάλι σ αυτά τα Μέσα είναι καλό να γνωρίζεις τους όρους και τις προϋποθέσεις χρήσης καθώς επίσης και τον Κανονισμό Εικόνας, Εξωστρέφειας & Επικοινωνίας και τη δημοσίευση πληροφοριών που περιέχουν προσωπικά δεδομένα. Σε περίπτωση που τα βίντεο σας περιέχουν κομμάτια ήχου, θα πρέπει να είστε σίγουροι ότι επιτρέπεται η δημοσίευσή τους, βάση των δικαιωμάτων που χρησιμοποιεί η πλατφόρμα Μια σημαντική επισήμανση για το YouTube και το Vimeo όπως και για όλες τις σελίδες που φιλοξενούν βίντεο και εικόνες από Προσκόπους, είναι η μέριμνα για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των μελών της Κίνησης. Περιοριστείτε σε βίντεο με ομαδικές δράσεις κι όχι σε πρόσωπα παιδιών. Βεβαιωθείτε ότι πριν δημιουργήσετε το κανάλι σας, έχετε ενημερώσει τους γονείς των παιδιών σας. Δώστε τη δυνατότητα στους γονείς να σας δηλώσουν ότι δεν επιθυμούν να εμφανιστεί η εικόνα του παιδιού τους στο διαδίκτυο. Σεβαστείτε την επιθυμία όσων γονέων σας δηλώσουν αντίρρηση. Εκτός από καλή πρακτική, είναι και υποχρέωσή σας απέναντι στους νόμους της Ελληνικής πολιτείας. Οι κανονισμοί ασφαλείας και προστασίας των ανήλικων θα πρέπει να ακολουθούνται σε όλες τις Προσκοπικές δραστηριότητες συμπεριλαμβανομένων και αυτών που απαθανατίζονται σε βίντεο. 14
Instagram Το Instagram είναι μία δημοφιλής mobile social εφαρμογή και συγχρόνως μία υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης, η οποία επιτρέπει τη λήψη και το διαμοιρασμό φωτογραφιών και βίντεο. Έγινε γνωστό χάρη στα φίλτρα φωτογραφιών του, ενώ σήμερα διαθέτει φίλτρα και για βίντεο, καθώς επίσης και πληθώρα άλλων εργαλείων φιλικών προς τους χρήστες. Όταν δημιουργηθεί ένας λογαριασμός θα πρέπει, με ευθύνη του επικεφαλής του κλιμακίου, να ορισθούν τουλάχιστον δύο διαχειριστές, ενήλικα μέλη, που θα έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες εισόδου, τον κωδικό και την ευθύνη για τη διαχείριση της σελίδας. 15
Το Instagram διαθέτει μόνο mobile εφαρμογές για Android, ios και Windows Phone συσκευές. Κατά κύριο λόγο, χρησιμοποιούνται οι προηγούμενες εφαρμογές, όμως υπάρχει και το instagram.com, μέσω του οποίου οι χρήστες μπορούν να συνδεθούν από υπολογιστή ή κινητή συσκευή, έχοντας περιορισμένες λειτουργίες. Η χρήση του από Συστήματα προϋποθέτει γνώση του Κανονισμού Εικόνας, Εξωστρέφειας & Επικοινωνίας και συμμόρφωση με τους όρους που επιβάλει η εφαρμογή. Προτείνεται τους κωδικούς χρήσης εκτός από τον Προϊστάμενο του Κλιμακίου να τους έχει και κάποιο άλλο μέλος για λόγους ασφαλείας. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης είναι σχεδιασμένες για να απευθύνονται στο ευρύ κοινό. Μέσα σε ελάχιστα λεπτά περιήγησης στο διαδίκτυο μπορεί οποιοσδήποτε να σχηματίσει μια πολύ θετική ή μια ιδιαίτερα αρνητική εντύπωση, όχι μόνο για ένα συγκεκριμένο Προσκοπικό κλιμάκιο αλλά και για το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων συνολικά. Πριν από οποιαδήποτε ανάρτηση θα πρέπει να αναρωτιέστε αν το περιεχόμενο της είναι σύμφωνο με την Υπόσχεση και τον Νόμο του Προσκόπου. Θα πρέπει επίσης να είμαστε σίγουροι πως το υλικό που αναρτάται δεν εκφράζει σε καμία περίπτωση ούτε κομματικές, ούτε κάθε είδους ιδεολογίες, άσχετες με το Προσκοπικό παιχνίδι και την Αποστολή του Προσκοπισμού. Η επιλογή των εικόνων αλλά και των λέξεων που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να είναι τέτοιες ώστε να αποφεύγονται οι παρανοήσεις για το τι ακριβώς εμπεριέχει η Προσκοπική Μέθοδος. 16
Δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάτε, ότι το υλικό που δημοσιεύεται στα κανάλια αυτά θα είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο ακόμα κι αν τα κανάλια σταματήσουν να λειτουργούν. Τα κανάλια κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι ένα δυνατό εργαλείο για να μοιραστεί κανείς τις χαρές και τις ομορφιές του Προσκοπισμού αλλά αν δεν χρησιμοποιηθούν σωστά μπορεί να αποβούν επιβλαβή για την εικόνα της Κίνησης. Επίσης πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι τα κανάλια κοινωνικής δικτύωσης είναι μια νέα μορφή επικοινωνίας που απαιτεί ελαστικότητα, υπομονή και αφοσίωση και αποτελούν ένα αποδοτικό εργαλείο αν αξιοποιηθούν σωστά. Μια σημαντική επισήμανση για το YouTube όπως και για όλες τις σελίδες που φιλοξενούν βίντεο και εικόνες από Προσκόπους, είναι η μέριμνα για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των μελών της Κίνησης. 17
Μέσα σε ελάχιστα λεπτά περιήγησης στο διαδίκτυο μπορεί οποιοσδήποτε να σχηματίσει μια πολύ θετική ή μια ιδιαίτερα αρνητική εντύπωση, όχι μόνο για ένα συγκεκριμένο Προσκοπικό κλιμάκιο αλλά και για το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων συνολικά. Τέλος, τα κανάλια των Κλιμακίων πρέπει να γίνεται σαφές ότι δεν πρόκειται για το επίσημο κανάλι του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί το παρακάτω παράδειγμα:«η σελίδα αυτή ακολουθεί τους κανόνες που έχει θέσει το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων αλλά δεν είναι επίσημη». Βιβλιογραφία: Boy Scouts of America Social Media Guidelines Μετάφραση: Δέσποινα Γκούβα Μαρία Μοσχόβου Επιμέλεια έκδοσης: Εφορεία Δημοσίων Σχέσεων Γ.Ε. / Εφορεία Πληροφορικής Γ.Ε. Έκδοση: Σωμα Ελλήνων Προσκόπων 1η έκδοση: 2011 2η έκδοση: 2018 18
«Το ερώτημα πλέον δεν είναι αν χρησιμοποιούμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το ερώτημα είναι, πόσο καλά τα χρησιμοποιούμε!» Ερικ Κουάλμαν, Συγγραφέας 19
Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης & Προσκοπισμός Εγχειρίδιο καλής πρακτικής