ί nternet.gr ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤιΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ι ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΦΗΒΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ (Μ.Ε.Υ.) Β' ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΠΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Υπό την αιυίδα της ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙΔΩΝ 'Π. & Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ" Εuρωπαϊκής Επιτροπής
@ @ Αγαπητοί γονείς, αγαπητοί μαθητες, νεόες ιιχν εργαλείο στην αναγνώριση των πιθανών διαδlκωακών κινδuνων, στην προστασία ι'ιιιι της ιδιωτικης τοuς ζωης και στην αντιμετώπιση δuσκολων κοταστόσεων ποu ενδεχομένως θα αντιμετωπίσοuν κόποια στιγμη στον ψηφιακό κόσμο. μαθητέ εkπαιδεul1 Η ανόπτuξη της κριτικης ικανότητας των παιδιών και στο Διαδίκτuο αποτελεi τον πιο lσχuρό τοuς σuμμαχο για να μποροuν να χαίρονται Το Διαδίκτuο αιιοιιλll Ιν(ι IIOλi')IIIΙO ιργcιλll μόθησης, δια βίοu τις απεριόριστες δuνοτότητες TOU διαδlκωακοι) κόσμοu, χωρίς εκπαίδωσης, ενημέρωοιμ",. ψυχυγωγlrιc., ι 111 ινωνίας, τόσο για τα uπερβολές και με ασφόλεια. παιδιά όσο και για τους και το Διαδίκτuο δlέιιε.lοl να ακολοuθοuμε για ν ι νr'1λιki c: 'Οιιω,.. γολr.ίο, έτσι ΩΙ ιι') ",ζlν'ι)υ! Γ ι xι!l~ Ρι::lλοuμε όλοι Ο οδηγός uλοποιηθηκε στο πλαίσιο TOU Μνημονίοu Σuνεργασίας φόλι::ια. μεταξι) TOU Υποuργείοu Παιδείας, Δια Biou Μόθησης και Στο πλαiσιο αuτό, 10 ψηφl μαθητές ικανους ώστ τεχνολογίες με ασφόλεια, γν ποu προκuπτοuν από την αλογl κότl ποu εξόλλοu σιταγορει>εταl και Σχολείοu. ι')οη IOU Θρησκωμότων και της Μονόδας Εφηβlκης Υγείας της Β' ι rοuς Παιδlοτρικης Κλινlκης Tou Πανεπιστημίοu Αθηνών - Μέλοuς Tou τικές Ελληνlκοι) Ktvτpou Ασφαλοuς Διαδlκτuοu, uπό την αιγίδα και ιjνoi,) σuγχρηματοδότηση της Εuρωπαϊκης Επιτροπης και TOU Iou"" προγρόμματος πλαισίοu Safer Internet. Ntou Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ Το YnouPYEio Παιδείας, Δια Βίου Μ(Ί()lγJljI, Kt-II Ορησκωμάτων, στο πλαίσιο της διαρκοuς ενημέρωση<., Jo..LHI 1-.111.1161 uσης των μαθητών σε θέματα ασφαλοuς Διαδlκτυο\,), Ί ι ΓJι.> ι ι!ν( ι ι ον «Σ\,)νοπτικό οδηγό για ΑΝΝΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥ ΛΟΥ τοuς μαθητές» ως ένα βοηθημο ποι> OCI l)ιιοστηρίξεl τα παιδιό στην 2 Ασφαλήι: χρι'ιοη 1011 Λlοι,lnιΊuι) ΣuνΟΠΤ1κός οδηγός για Touc; μαθητίς Ασφαλής χρήση TOU Διαδικτuοu - Σuνοmικός οδηγός για τοuς μαθητές 3
@ ί nternet.gr @ Το Διαδίκτυ ένας καταπληκτικόςκόσμος Το Διαδίκτυο είναι ένας καταπληκτικός κόσμος μόθηση<.:, ίrύι -~ επικοινωνiας και διασκέδασης, είναι όμως και ένα κόσμοι. ~Io ένο οσφολέστερο διοδίκτυο ανοιχτός σε όλους, KαλOιJς και KαKOιJς! Με μερικό απλγι τρικ λοιπόν που δίνονται στον οδηγό αυτό, όλοι CIIIl r, μπορούμε να απολαμβόνουμε τα πολλό οφέλη Ir,i ΔιαδΙKTιJOυ με ασφόλεια και να αποφεί>γουμε 1(1111 πιθανoιjς KlνδιJνOυς. Σας KαλOιJμε να τα διαβό<.)ι ιι~ Ι 11 προσοχή! 4 Ασφαλής χρήση του Διαδlκτuου - Ι\)νΟΠΤικός οδηγός για τοuς μαθητές Ασφαλής χρήση του Διαδlκτuου - ΙUVΟΠΤικός οδηγός για το\)ς 1Η1(1'11
@ @ ί nternet.gr Δεν αποκαλqπτω ποτέ προσωπικές λεπτομέρειες στο Διαδίκτι>ο, όπως το πραγματικό μοlj όνομα, τη διεύθljνση της κατοικίας μοlj, το όνομα TOLJ σχολείοlj μοlj, το τηλέφωνό μοlj, ή την φωτογραφία μοlj, γιατί ποτέ δεν μπορω να ξέρω ΠΟLJ μπορούν να Δεν είμαστε ανών"μοι στο Διαδίκτ"ο. Όλοι αφήνο"με ηλεκτρονικά ίχνη! κατοληξοljν. Αντίστοιχα, δεν ζητω από άλλοljς να αποκαλύψοljν προσωπικές ΤΟLJς πληροφορίες, όσο είμαι μαθητής- ανήλικος. Ικέψο" πριν δημοσιει>σεις! Προστάτε"σε την ιδιωτική ζωή, τη δική σο", της οικογένειάς σο", των φίλων σο". d Όλοι αφήνοljμε ηλεκτρονικά ίχνη στο Διαδίκωο! ΣLJνεπως, πρέπει να σljμπερlφέρομαι με κανόνες και με ηθική, όπως το κάνω και στον πραγματικό κόσμο. Θψάμαl, ότι αν παραβω κάποιοljς σljγκεκριμένοljς κανόνες ΠΟLJ σljνεπάγοντοι ΚLJρωσεις, τότε μέσα από τα ηλεκτρονικά μοlj ίχνη θα μπορω να εντοπιστω, ΟΠΟLJδήποτε στον κόσμο. Δεν αποκαλqπτω σε κανέναν, OQrt και στοι>ς καλι>τεροqς μοι> φίλοι>ς,,ον κωδικό πρόσβασης τοι> λογαριασμοι) ποι> έχω στο Διαδίκτι>ο. Κάποιο άλλο άτομο θα μπορούσε να προφασιστεί ότι είμαι εγω στο Διαδίκωο, να διαβάσει το ηλεκτρονικό μοlj ταχljδρομείο, να αναρτήσει λανθασμένες ή κακές πληροφορίες να παρενοχλήσει άλλα άτομα ή να διαδωσει ψέματα για ΤρίΤΟLJς, χρησιμοποιωντας τον κωδικό αωό. Ενημερωνω ΤΟLJς γονείς ή ΤΟLJς δασκάλοljς μοlj στην περίπτωση ΠΟLJ διαβάσω στο Διαδίκτι>ο κάτι ποι> με ενοχλεί ή ποι> με κάνει να νοιώθω άβολα, δίχως να διστάσω. Ακόμα και αν πιστεύω ότι γνωρίζω πολύ καλύτερα το ΔιαδίΚΤLJΟ από ΤΟLJς γονείς ή ΤΟLJς δασκάλοljς μοlj, δεν ξεχνάω ότι εκείνοι μπορούν να με προστατεύσοljν από κακοτοπιές μέσα από την γνωση και την εμπειρία ΤΟLJς. Γνωρίζω ότι οποιαδήποτε προσωπική πληροφορία δημοσιεύσω στο ΔιαδίΚΤLJΟ, εκείνη τη στιγμή παqει να είναι προσωπική και Ό,τι ανεβαίνει στο Διαδίκτ"ο, γίνεται δημοσίως προσβάσιμη, παντοι) στον κόσμο. Για αωό το παραμένει εκεί για πάντα! λόγο, πρέπει πάντα να σκέφτομαι πριν δημοσιεύω οτιδήποτε στο Διαδίκωο. 6 Ασφαλής χρήση ΤOιJ ΔιαδlKτί)OιJ - Σuvοmlκός οδηγός για τους μαθητές Ασφαλής χρήση ΤOιJ Διαδικτύου - Σuνοπτικός οδηγός για τοuς μαθητές 7
@ @ ί nternet.gr Ποτέ δεν σuναντώ στο φuσlκό κόσμο φίλοuς ποι> γνώρισα στο Διαδίκτuο και nou δεν γνωρiζω στον πραγματικό κόσμο. Τα ~I οτομα αuτo δεν είναι ποντοτε αuτo nou ισχuρiζονται ότι είναι, ακόμα και αν αλληλογραφώ ή επικοινωνώ μαζί τοuς για πολι),\ καιρό, ή μοu έχοuν στείλει φωτογραφiα τοuς ή τοuς έχω δει με Εάν κάποιος μοι> προσφέρει κάτι στο Διαδίκτuο ποι> μοι> φαίνεται "περβολικό για να είναι αλήθεια, όπως πχ δώρα για σuμμετoxή σε διαγωνισμό ή KOUiζo τότε πιθανώς, όντως να μην είναι αληθινό και να πρόκειται για καποιο τέχνασμα! Καλό θα είναι λοιπόν να απoφεljγω τέτοlοu είδοuς επαφές ή ιστοσελίδες. web καμερα. Ακόμα και η φωτογραφία ή το βiντεο μπορεi να είναι πλαστα. Εαν καποιος διαδικτuακός φίλος μοu ζητήσει να κρατήσω τη φιλία μας μοστική, τότε κάτι δεν πάει καλά. Ποιος αληθινός φίλος θα το ζητοljσε αuτό; Πρέπει αμέσως να ενημερώσω τοuς γονείς μοu ή τοuς δασκαλοuς μοu. Δεν ενδιαφέρομαι για "λικό ποι> απει>θι>νεται σε ενηλίκοι>ς, αναζητώ ιστοσελίδες ποu έχοuν δημιοuργηθεί για παιδια της ηλικίας μοu. Εάν βρω κάποια ιστοσελίδα ποι> με τρομάζει, μοu φαiνεται περίεργη, ή περιέχει ρατσιστικό / εξτρεμιστικό ή ολλο LJΠΟΠΤΟ περιεχόμενο, το αναφέρω αμέσως στοuς γονείς μοu ή στοuς δασκαλοuς μοu. Οι φίλοι ποι> γνωρίζοuμε μόνο μέσα από το Διαδίκτuο παραμένοuν άγνωστοι! Έλεγξε την εγκuρότητα της πληροφορίας στο Διαδίκτuο Εαν καποιος μοu στεiλεl ένα απρεπές μήνuμα ή μια απρεπή εικόνα ή με παρενοχλεί στο Διαδίκτuο, πρέπει να σταματήσω αμέσως την επικοινωνία μαζί TOU και να αναφέρω το γεγονός στοuς γονείς μοu ή στοuς δασκολοuς μοu για να με βοηθήσοuν. ~ Μπορώ, επίσης, να καλέσω το τηλέφωνο 800 11 800 15 χωρίς χρέωση για να ζητήσω ανώνuμα βοήθεια από ειδιkoιjς Tou ΕλληνlκοΙ> Κέντροι> ΑσφαλοΙ>ς ΔιαδlκτUοu. Διασται>ρώνω πάντα το "λlκό παι> βρίσκω στο ΔιαδίκΤι>Ο με αλλες πηγές. όπως βιβλία, εφημερίδες, περιοδικα, ρωτώ επίσης τοuς δασκαλοuς και τοuς γονεiς μοu. Όλοι ψεις μποροljμε να είμαστε σuγγραφείς TOU ΔιαδικτιJοu, και δεν είναι όλοι οι ανθρωποι επιστήμονες ή ειδικοi! 8 Ασφαλής χρήση ΤOlJ ΔlοδlΚΤUΟlJ - Συνοπτικός οδηγός για τους μαθητές Ασφαλής χρήση TOlJ ΔlαδlΚΤUΟlJ - Συνοmlκός οδηγός για τους μαθητές 9
@ ί nternet.gr @ Σβήνω αμέσως e-mail ποι> έχω λάβει από αποστολείς ποι> δεν Σέρφαρε ηθικά και με κριτική σκέψη γνωρίζω, ή ακόμα και από φίλους, από τους οποίους όμως δεν αναμένω ηλεκτρονική αλληλογραφία. Σε καμία περίπτωση δεν ενεργοποιωτους συνδέσμουςτου Διαδικτύου που υπάρχουν σε αuτά τα ηλεκτρονικά μηνύματα ούτε ανοίγω τυχόν προσαρτήματα.το ίδιο ισχύει και για την λήψη αρχείων από κόμβους Αντιμετωπίζω τοι>ς άλλοι>ς χρήστες του Διαδικτύου με τον ίδιο τρόπο ποι> θα ήθελα να μοι> φέρονται αι>τοί. Δεν κατηγορω ούτε προσβάλλω κάποιον στο ΔιαδίKΤUO θεωρωντας ότι αστειεύομαι, γιατί το αστείο μου μπορεί να μη γίνει αποδεκτό και να πληγωσει το άτομο αυτό. Γνωρίζω ότι το κατέβασμα φωτογραφιών, μοι>σικής ή βίντεο μπορεί να είναι παράνομο. Για αuτό το λόγο ελέγχω εάν μπορω να το κάνω αuτό στην ιστοσελίδα ή εάν πρέπει να πληρωσω για την υπηρεσία αυτή. Υπάρχουν πολλές ιστοσελίδες που παρέχουν δωρεάν υλικό στους χρήστες τους. του Διαδικτύου, γιατί έτσι πιθανόν να μεταδοθεί ιός στον υπολογιστή μου που θα μπορούσε να τον βλάψει ή να τον καταστρέψει. Δεν κάνω ποτέ αγορές από το Διαδίκτι>ο αν δεν είναι δίπλα μοι> ένας γονέας. Αποφεύγω ιστοχωρουςπου δεν γνωρίζω εάν είναι έγκυροι. Πληκτρολογω πάντα εγω την διεύθυνση της ιστοσελίδας, για να είμαι σίγουρος/η ότι θα μεταβω στην γνήσια και όχι σε άλλη, πλαστή. Κάνω τακτικά διαλείμματα όταν είμαι στον υπολογιστή. για να ξεκουράζονταιτα μάτια μου. Δεν αντιγράφω έτσι απλώς κείμενα από ι>λικό τοι> Διαδικτί>οι> για τις εργασίες μου, γιατί είναι σαν να κλέβω. Η αντιγραφή από το ΔιαδίKΤUO μπορεί να είναι παράνομη και δεν βοηθάει καθόλου στην ανάπτuξη των γνωστικων μου δεξιοτήτων και της κριτικής μου ικανότητας, προσόντα που θα χρειαστω στο μέλλον μου. Μην ξεχνάς να ζεις στον πραγματικό κόσμο για χάρη τοι> Διαδlκτ60υ Δεν προωθώ e-mail που έλαβα και που βρίσκω απαράδεκτο, γιατί είναι σαν να προωθω ανεπιθύμητη αλληλογραφία. 10 Ασφαλής χρήση του ΔιαδΙKτιJOυ - Ιuvοmlκός οδηγός για τους μαθητές Ασφαλής χρήση του ΔιαδΙKτιJOυ - Ιuvοπτικός οδηγός για τοuς μαθητές 11
@ ί nternet.gr @ Ο χρόνος nolj μένω στον ljπολογιστή και το ΔιαδίΚΤlJΟ δεν πρέπει να μοlj στερεi oιjτε ένα λεπτό από το παιχνiδι μοlj, τα χόμπι μοlj, ΤΟlJς φiλοljς μοlj, το διάβασμά μοlj και τον ιjπνo μοlj. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Μπορω να διασκεδάζω στον εικονικό κόσμο TOlJ ΔιαδlκτιJΟlJ, όμως πάντα αναγνωρίζω ότι διαφέρει από τον πραγματικό κόσμο. ΥΠο. THP~I.ZQ ΜΟ"ΙΙΑ/\ UtaO"\"~"t-,,,,-,,,,t- 'Μ""Ι _'".."...,. 8001180015 800 Γραμμή Βοηθείας: 11 800 15 (Τηλi:φωvο χωρίς χρέωση) ~ ~:;~@safer ~ J 12 Ασφαλής χρήση TOLJ Δlaδ,ΚΤIJΟLJ - Συνοπτικός οδηγός για τους μαθητές Ασφαλής xρl~ση ΊΟΙ; Δlαδη.,IJΟLJ Συνοπτικός οδηγός για τους μαθητές 13
@ @ ί nternet.gr ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ Τ ο Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδlκτύοu και η Δρόση Ενημέρωσης και Επαγρύπνησης Safer υλοποιούνται uπό την αιγίδα της Εuρωπαϊκής Επιτροπής και του προγράμματος πλαισίοu Safer Infernet: htfp://ec.europa.eu/saferinternet. Η δράση Safer οποτελεί τον εθνικό εκπρόσωπο το\) Πανευρωπαϊκού Δικτύου EeνIK(~V Κέντρων Ενημέρωσης ΚΟΙ Επογρύπνησης Insafe: hftp://www.saferinternet.org. Το έργο αυτό της Δράσης Ενημέρωαης Safer TOu Ελληνικού Κένιρου Ασφαλούς Διαδικτύου ~ρίσkεταl uπό άδεια Creative Commons Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Όχι Παρόγωγα Έργα 3.0 Gr()()c ω@θ Επιτρέπεται η χρήση του tpyou ως έχει KOI στο σύνολό του με αν IΊγρclφή. οlοναl "ι KC" Ι" ι ι'ι60" '1 υπό τους εξής όρους Ι. Απαγαρεύεταl η χρήση του έργου μέσα στσ πλαίσια ΟΚΟΙΙΟ';' (,1""'' ι 1 ('II"()t1>'ΙOOOO,;(JIIIKbU 2. Απαγαρεύεταl η διασκευή. η προσαρμογγi 11 η οποιa6,lιrοι όλλlllιιl\ιιf')οιι"ι. η αποσπασματική χρήση του έργαυ ή η δημιαuργlο ηορόγωγ,>!) (('Y'.il), 3. Απαγορεύεται η χρήση TOU tpyau χωρlς αναφορό 10" δικαlο';'χυ" l'ινιιψιιιι",ll, ινi. ",ιιlοl"ς καθώς και των όρων που δlέποuν lην rtapoqoti 6δ[I(]. Η παροί>σο όδεκι σε ICtlllli1 Γrι rιίii11.ι.χjι\ I-Jf ν tlyf!l~i] ιί i11 Γι,ο()lζι ι το ηθικό δlkolωμcι Tt>V OI<t"OUXO\.l ιι νιιιι"" IKι'J 1/'10"11 lμl",_ Γιο οιοδήποτε όλλη χρήση ntpav (J\)I r1r,!ιι.>ι) Ι ι rlιjj-\λt ι f( ιι-ιι {ιιιι', ΙΙ i (,ι)γγ~ rρll ι/νη ~JbI lςl, απαιτείται γρογπή 66(,10 t'tiii) I'Ων f,ijot-(i1l'ux<"> lη~ IΊVΙ\.ΙjltlrII<,Ι'j(. Κ'!Ο.-ΤΙ\ΙΨ "., Για να δrlιι "νιlγρil(l'ι) lη~ ι',llι.iι"" f1lini(ji\)ii/i hltp://cloolivocoil1111t)/i, '"ιι/ιί, 1111,.",./1 'Υ,ι( Iltl/J OΙ~I'/ Ιιjλ. 1/() 1,?17,11,:, ι /11(111 l"i(1("i'.(ii,ιrιii'ιiιιi/\i~ll υι,ι WW'W};tlt(J,IIlIHIII(Jj (ΙΙ Ct\IJγllμllli'~~ΟllJς"i'JIII\IΟII1l'1ιιι,ιιο,ι 14 Ασφαλής χργ)οη του ΔlαδΙΚΤUΟυ - ΣυνΟΜlκός οδηγός για τους μαθητές Ασφαλής ΧΡI'10 11 ι i 111 Λ" 11'" 1,'I(jI, Συνοπτικός οδηγός για τους μαθητές 15
Γραμμη Βοηθείας Ι,... ι_... ι... (..,.~ ' ~ '_Ι'ilUM)I~ 80011 80015 safe~"ne www.safeline.gr Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διaδlκτύοu Δράση Ενημίρωσης /Γi) ί nternet.gr ~IO ενooσφoλtotιρobicb\ιr;τuo