Οι κυπριακές προεδρικές εκλογές και η ζημιά από το «κούρεμα» καταθέσεων.. Άποψη Στις επικείμενες προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο μπορούμε να έχουμε μια γενική ιδέα για το πού θα κινηθεί η μεγάλη μάζα των ανέντακτων και των αναποφάσιστων ψηφοφόρων. Τα δεύτερο και πιο κρίσιμο ερώτημα είναι εάν και σε ποιο βαθμό τα εκλογικά επιτελεία μπορούν να «γυρίσουν το παιγνίδι» έστω και την τελευταία στιγμή. Μια καινοτόμος ιδέα μπορεί, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, να αλλάξει τη σημερινή ροή των δημοσκοπήσεων και να οδηγήσει
σε ανατροπές. Λόγω της πρωτόγνωρης ρευστότητας που χαρακτηρίζει το πολιτικό τοπίο, μια καινοτόμος πρωτοβουλία στην τελική αυτή φάση του προεκλογικού θα μπορούσε να αλλάξει άρδην το σκηνικό. Για να είναι αποτελεσματική, η καινοτομία αυτή θα πρέπει να κινείται παράλληλα και στα δυο επίπεδα: ουσιαστικό και επικοινωνιακό. Για παράδειγμα, μπορεί να αφορά ένα σχέδιο για επίλυση ενός σοβαρού προβλήματος που αντιμετωπίζει μια σημαντική μερίδα του πληθυσμού. Ένα τέτοιο σχέδιο πρόταση, για να προσελκύσει/πείσει τους ψηφοφόρους, πρέπει να: α)είναι συγκεκριμένο, με σαφές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και απτά οφέλη και β)προβληθεί αποτελεσματικά να δημιουργήσει μεγάλο επικοινωνιακό αντίκτυπο τα τελευταία αυτά κρίσιμα εικοσιτετράωρα. Οι προεκλογικές εκστρατείες μπορούν να πετύχουν πολύ περισσότερα στον τομέα της πολιτικής καινοτομίας, της δημιουργικής επικοινωνίας, της διαφοροποίησης και της πειστικότητας. Μπορούν να διεισδύσουν σε δεξαμενές ψηφοφόρων που ακόμα είναι διαθέσιμες. Πιο κάτω παρουσιάζεται μια εκλογική καινοτομία που πιστεύω θα έδινε το πλεονέκτημα στον υποψήφιο πρόεδρο που θα επέλεγε να την υλοποιήσει στον πρώτο ή/και στο δεύτερο γύρο. Οι αποφάσεις του Eurogroup τον Μάρτιο του 2013 ήταν μια άδικη ενέργεια που πλήγωσε βαθιά τον κυπριακό λαό. Μια λανθασμένη απόφαση που έκανε τεράστια ζημιά στην εικόνα του τραπεζικού συστήματος αλλά και της χώρας μας, στην εικόνα της Ευρωζώνης και της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πραγματική ζημιά που προκλήθηκε και θα προκαλείται βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα αλλά κυρίως μακροπρόθεσμα στην εικόνα της Κύπρου αλλά και στην εικόνα ολόκληρου του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, είναι πολλαπλάσια του συνολικού ύψους των κεφαλαίων που εξασφαλίστηκαν από το «κούρεμα» καταθέσεων. Όσο μεγαλύτερη καθυστέρηση παρατηρείται στην αποκατάσταση της
αδικίας και στη διόρθωση της λανθασμένης απόφασης του Eurogroup, τόσο μεγαλύτερη είναι η πραγματική ζημιά που γίνεται στην εικόνα της Κύπρου αλλά και της ΕΕ. Η ζημιά στην εικόνα nation brand, country image, EU image μπορεί να τεκμηριωθεί επιστημονικά και να μετρηθεί με μαθηματική ακρίβεια. Το Brexit μπορεί να μην σχετίζεται άμεσα με το «κούρεμα» των καταθέσεων στην Κύπρο. Όμως στην επικοινωνία, στην εικόνα (image) και στο branding ισχύει η αρχή των συγκοινωνούντων δοχείων. Ενόσω δεν αποκαθίσταται η αδικία και η ζημιά από το «κούρεμα» θα παραμένει και η ρωγμή στο brand EU. Η εμπιστοσύνη των πολιτών στους Θεσμούς δεν αποκαθίσταται με λόγια αλλά με έργα. Οι υποψήφιοι πρόεδροι θα μπορούσαν να ανακοινώσουν ότι η μισή αντιμισθία των ιδίων (σε περίπτωση που εκλεγούν) αλλά και όλων των αξιωματούχων που διορίζονται απευθείας από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, θα κατατίθεται σε: α)ειδικό Ταμείο το οποίο θα συμβάλει σε συνδυασμό και με άλλα σχέδια και μέτρα στη σταδιακή και πλήρη αποζημίωση των κουρεμένων καταθετών, των κατόχων αξιογράφων και των κουρεμένων ταμείων πρόνοιας και συντάξεων και β)σχέδιο τόνωσης της απασχόλησης των νέων. Η πιο πάνω πρωτοβουλία λόγω του ουσιαστικού αλλά και του συμβολικού της χαρακτήρα δεν θα προσέλκυε μόνο τη μερίδα των πολιτών που άδικα έχασαν τις καταθέσεις τους, αλλά θα είχε πολλαπλάσιο αποτέλεσμα. Θα επηρέαζε και ένα σημαντικό ποσοστό των ανέντακτων και αναποφάσιστων ψηφοφόρων. Παρόλο που όλοι οι υποψήφιοι πρόεδροι μπορούν να ανακοινώσουν μια τέτοια πρωτοβουλία, ο υποψήφιος που θα το εξαγγείλει πρώτος θα έχει το πλεονέκτημα αφού θα φανεί ότι οι άλλοι υποψήφιοι τον αντιγράφουν. Σε ένα έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον και στη δίνη των πολλαπλών και πρωτόγνωρων προκλήσεων, η διεθνής εικόνα ενός κράτους, το εθνικό branding προσφέρει σημαντικά οφέλη: ενίσχυση της παρουσίας της χώρας στη διεθνή πολιτική σκηνή,
ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων, προσέλκυση ξένων επενδύσεων, εκμετάλλευση εθνικών χαρακτηριστικών, διαμόρφωση επωφελούς εικόνας για τη χώρα και την εξασφάλιση κέρδους αρχικά άυλου και στη συνέχεια υλικού. Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, τα πλείστα κράτη μέλη της ΕΕ αλλά και άλλες χώρες από τις ΗΠΑ και τον Καναδά μέχρι την Αυστραλία και την Ιαπωνία, και από τη Νορβηγία και την Ελβετία μέχρι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (Ντουμπάι) και τη Νότια Αφρική έχουν αναπτύξει το εθνικό τους brand πάνω σε μια σύγχρονη, επιστημονική βάση. Απ τη μια ένα δυνατό εθνικό brand, ως εργαλείο στρατηγικής, παράγει άμεσα, απτά αποτελέσματα. Απ την άλλη, ως πυξίδα, χαράσσει τις κατευθυντήριες γραμμές κυρίως σε επικοινωνιακό αλλά και σε στρατηγικό επίπεδο που πρέπει να ακολουθούν όλοι οι εταίροι (stakeholders). Η δημιουργία ενός εθνικού brand απαιτεί μια συστηματική διαδικασία και μια ολιστική προσέγγιση. Οι υψηλές επιδόσεις επιτυγχάνονται μέσα από την ανάπτυξη παράλληλων, αλληλένδετων δράσεων, που επηρεάζουν θετικά την εικόνα αλλά και την ουσία ενός εθνικού brand. Με βάση διεθνείς έρευνες, η Κύπρος βρίσκεται αρκετά χαμηλά στην παγκόσμια κατάταξη στο δείκτη «Country Brand Ranking». Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε η χώρα μας έχει ανάγκη ενός δυνατού εθνικού brand μιας στρατηγικής branding που θα υιοθετείται πιστά σε όλους τους τομείς και θα ενισχύει την εικόνα της Κύπρου σε όλες τις βασικές της πτυχές. Η επικοινωνιακή στρατηγική διαχείριση της εθνικής ταυτότητας της Κύπρου (nation branding) πρέπει να καλύπτει: 1. Το σύστημα αξιών και πεποιθήσεων που συνθέτουν την κουλτούρα της χώρας. 2. Την ενίσχυση της εικόνας της χώρας στην ευρωπαϊκή και διεθνή σκηνή. 3. Την ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Κύπρου. 4. Την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των αγορών και την προσέλκυση επενδύσεων.
5. Την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος που διαμορφώνεται από την πρόταση αξίας προς τον επισκέπτη. 6. Την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς. 7. Την προσέλκυση κορυφαίων επιστημόνων / ταλέντων. 8. Την τοποθέτηση της Κύπρου ως Διεθνούς Κέντρου Υπηρεσιών (πόλος διεθνούς οικονομικού ενδιαφέροντος, φιλοξενία ισχυρών πολυεθνικών επιχειρήσεων). 9. Τη γεωστρατηγική καθιέρωση της Κύπρου ως ενεργειακού κόμβου. 10. Την επανάκτηση της αξιοπιστίας και της ηθικής υπεροχής. 11. Την ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης της ε/κ πλευράς στο Κυπριακό. 12. Την ενδυνάμωση του ρόλου της Κύπρου ως πυλώνας σταθερότητας, ειρήνης και ασφάλειας. ΝΙΚΟΣ Γ. ΣΥΚΑΣ Σύμβουλος Στρατηγικής & Καινοτομίας