ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ( έκτο τμήμα ) της 27ης Σεπτεμβρίου 1989 *

VAN DE BIJL/STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ( έκτο τμήμα ) της 27ης Σεπτεμβρίου 1989 * Στην υπόθεση 130/88, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του College van Beroep voor het Bedrijfsleven προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου μεταξύ C. C. van de Bijl και Staatssecretaris van Economische Zaken, η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως προς την ερμηνεία των άρθρων 3 και 4 της οδηγίας 64/427 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1964, περί των λεπτομερειών εφαρμογής των μεταβατικών μέτρων στον τομέα των μη μισθωτών δραστηριοτήτων μεταποιήσεως που υπάγονται στις κλάσεις 23-40 ΔΤΤΒ ( βιομηχανία και βιοτεχνία ) ( ΕΕ ειδ. έκδ. 06/001, σ. 38 ), ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ( έκτο τμήμα ) συγκείμενο από τους Τ. Koopmans, πρόεδρο τμήματος, T. F. O'Higgins, G. F. Mancini, Κ. Ν. Κακούρη και F. Α. Schockweiler, δικαστές, γενικός εισαγγελέας: M. Darmon γραμματέας: Η. Α. Rühl, κύριος υπάλληλος διοικήσεως λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που κατέθεσαν: η ολλανδική κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη κατά την έγγραφη διαδικασία από τον Η. J. Heinemann του Υπουργείου Εξωτερικών, και κατά την προφορική διαδικασία από τον Α. Fierstra, * Γλώσσα διαδικασίας: η ολλανδική. 3057

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 27. 9. 1989 ΥΠΟΘΕΣΗ 130/88 η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, εκπροσωπούμενη κατά την έγγραφη και την προφορική διαδικασία από την J. Α. Gensmantel, του Treasury Solicitor's Department, επικουρούμενη από τον Α. Letemendia και το δικηγόρο S. Richards, η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τους Ε. Lasnet και Β. J. Drijber, μέλη της νομικής της υπηρεσίας, έχοντας υπόψη την έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση και κατόπιν της προφορικής διαδικασίας της 15ης Φεβρουαρίου 1989, αφού άκουσε το γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 19ης Απριλίου 1989, εκδίδει την ακόλουθη Απόφαση 1 Με απόφαση της 6ης Απριλίου 1988, που περιήλθε στο Δικαστήριο στις 5 Μαΐου 1988, το College van Beroep voor het Bedrijfsleven υπέβαλε, δυνάμει του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, τέσσερα προδικαστικά ερωτήματα ως προς την ερμηνεία των άρθρων 3 και 4 της οδηγίας 64/427 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1964, περί των λεπτομερειών εφαρμογής των μεταβατικών μέτρων στον τομέα των μη μισθωτών δραστηριοτήτων μεταποιήσεως που υπάγονται στις κλάσεις 23-40 ΔΤΤΒ ( βιομηχανία και βιοτεχνία ) ( ΕΕ ειδ. έκδ. 06/001, σ. 38 ), εφεξής: η οδηγία. 2 Τα ερωτήματα αυτά ανέκυψαν στο πλαίσιο προσφυγής που άσκησε ο van de Bijl κατά της αρνήσεως του Staatssecretaris van Economische Zaken (Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας), (εφεξής: ο Υφυπουργός) να τον εξαιρέσει, κατ' εφαρμογή της οδηγίας, από την απαγόρευση ασκήσεως στις Κάτω Χώρες του ελεύθερου επαγγέλματος του ελαιοχρωματιστή χωρίς άδεια του επαγγελματικού συλλόγου ελαιοχρωματιστών. 3058

VAN DE BIJL / STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN 3 Η ολλανδική νομοθεσία εξαρτά την άσκηση του επαγγέλματος αυτού με την ιδιότητα του ελεύθερου επαγγελματία από ορισμένες γενικές προϋποθέσεις φερεγγυότητας και εμπορικών γνώσεων και από ορισμένες ειδικές προϋποθέσεις επαγγελματικής ικανότητας. Η άσκηση του επαγγέλματος αυτού υπόκειται σε άδεια του επαγγελματικού συλλόγου ελαιοχρωματιστών, αλλά επιτρέπονται εξαιρέσεις βάσει των κοινοτικών οδηγιών. 4 Δυνάμει του άρθρου 3 της οδηγίας, όταν σε ένα κράτος μέλος η ανάληψη μιας από τις μη μισθωτές δραστηριότητες μεταποιήσεως που υπάγονται στη βιομηχανία και τη βιοτεχνία ή η άσκηση τους εξαρτώνται από την κατοχή γενικών, εμπορικών ή επαγγελματικών γνώσεων και ικανοτήτων, το κράτος αυτό αναγνωρίζει ως επαρκή απόδειξη των γνώσεων και ικανοτήτων αυτών ( μεταξύ άλλων ) την πραγματική άσκηση της εν λόγω δραστηριότητας σε άλλο κράτος μέλος: «... β )... για τρία συνεχή έτη υπό την ιδιότητα του ανεξαρτήτου επαγγελματία ή υπό την ιδιότητα διευθύνοντος επιφορτισμένου με τη διαχείριση της επιχειρήσεως, εφόσον ο δικαιούχος δύναται να αποδείξει για το εν λόγω επάγγελμα προηγούμενη τριετή τουλάχιστον κατάρτιση, η οποία βεβαιώνεται με πιστοποιητικό αναγνωρισμένο από το κράτος ή κρίνεται ως απολύτως ικανοποιητική από τον αρμόδιο επαγγελματικό οργανισμό....» 5 Κατά το άρθρο 4, παράγραφος 3, της οδηγίας, το κράτος μέλος υποδοχής χορηγεί την άδεια ασκήσεως της εν λόγω δραστηριότητας κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερομένου. εφόσον η δραστηριότητα που πιστοποιείται από την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους της προελεύσεως βάσει του άρθρου 4, παράγραφος 2, της οδηγίας, συμφωνεί κατά τα κύρια σημεία με την περιγραφή του επαγγέλματος που έχει γνωστοποιηθεί προηγουμένως από το κράτος υποδοχής και εφόσον πληρούνται οι άλλοι όροι που ενδεχομένως προβλέπονται από τις διατάξεις του. 6 Ο van de Bijl, ολλανδός υπήκοος, εργάσθηκε στις Κάτω Χώρες ως μισθωτός ελαιοχρωματιστής μέχρι τον Αύγουστο του 1980. Τον Ιούνιο 1976 έλαβε το δίπλωμα υποψηφίου βοηθού ελαιοχρωματιστή και τον Οκτώβριο 1980 το δίπλωμα του βοηθού ελαιοχρωματιστή. Τα διπλώματα αυτά δεν αναγνωρίζονται στις Κάτω Χώρες ως αποδεικτικά στοιχεία επαγγελματικής ικανότητας για την άσκηση του ελεύθερου επαγγέλματος του ελαιοχρωματιστή στη χώρα αυτή. 3059

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 27. 9. 1989 - ΥΠΟΘΕΣΗ 130/88 7 Τον Οκτώβριο 1980 ο προσφεύγων άρχισε να ασκεί στο Ηνωμένο Βασίλειο τη δραστηριότητα του «painter and decorator» ( ελαιοχρωματιστή και διακοσμητή ). Από τις 29 Δεκεμβρίου 1981 έως τις 20 Φεβρουαρίου 1982 καθώς και από την 1η Μαρτίου έως τις 2 Σεπτεμβρίου 1983 εργάσθηκε και πάλι ως μισθωτός στις Κάτω Χώρες. Τον Ιούνιο του 1984 το εισόδημα του van de Bijl συνίστατο στο επίδομα το οποίο προβλέπει η ολλανδική νομοθεσία για τους ανέργους. 8 Όπως προκύπτει από τη δικογραφία, μεταξύ 1980 και 1984 ιδρύθηκε και καταχωρίστηκε στα μητρώα εταιριών του Ηνωμένου Βασιλείου μία εταιρία με επωνυμία το όνομα του προσφεύγοντος και ένα υποκατάστημα της εταιρίας αυτής καταχωρίστηκε στο εμπορικό μητρώο των Κάτω Χωρών. 9 Ο προσφεύγων, επικαλούμενος την οδηγία, ζήτησε να αρθεί για το υποκατάστημα αυτό η απαγόρευση ασκήσεως του επαγγέλματος του ελαιοχρωματιστή με την ιδιότητα του ελεύθερου επαγγελματία χωρίς άδεια του επαγγελματικού συλλόγου ελαιοχρωματιστών. 10 Προς το σκοπό αυτό ο προσφεύγων ζήτησε και έλαβε από το Department of Trade and Industry του Ηνωμένου Βασιλείου ένα πιστοποιητικό που εκδόθηκε κατ' εφαρμογή της οδηγίας και με το οποίο βεβαιωνόταν ότι είχε ασκήσει ως ελεύθερος επαγγελματίας τη δραστηριότητα του ελαιοχρωματιστή συνολικά για διάστημα τεσσάρων ετών και πέντε μηνών, ότι η προηγούμενη κατάρτιση του είχε κριθεί από τον αρμόδιο επαγγελματικό οργανισμό του Ηνωμένου Βασιλείου ως ανταποκρινόμενη στα κριτήρια του και ότι επομένως πληρούσε τις προϋποθέσεις που θέτει η οδηγία. Το πιστοποιητικό αυτό βασιζόταν στο γεγονός ότι ο van de Bijl είχε διευθύνει την εταιρία C. C. van de Bijl ( UK ) Ltd από τον Οκτώβριο του 1980 και ότι προηγουμένως είχε λάβει, σε διάστημα πέντε ετών και ένδεκα μηνών, τα προαναφερθέντα ολλανδικά διπλώματα. 11 Ο ολλανδός Υφυπουργός απέρριψε την αίτηση εξαιρέσεως, αμφισβητώντας το κύρος του πιστοποιητικού με την αιτιολογία ότι ο van de Bijl, κατά την περίοδο που εργαζόταν στο Ηνωμένο Βασίλειο, είχε εργαστεί και στις Κάτω Χώρες και ότι η κατάρτιση την οποία έλαβαν υπόψη τους οι βρετανικές αρχές είχε αποκτηθεί στις Κάτω Χώρες, όπου όμως δεν αναγνωρίζεται ως επαρκής για την άσκηση της εν λόγω δραστηριότητας με την ιδιότητα του ελεύθερου επαγγελματία. 12 Το College van Beroep voor het Bedrijfsleven, το οποίο επελήφθη της προσφυγής που άσκησε ο προσφεύγων κατά της αποφάσεως αυτής, έκρινε ότι η διαφορά αφορούσε το ζήτημα αν ο προσφεύγων πληροί τις προϋποθέσεις που θέτει η οδηγία όσον αφορά την πραγματική άσκηση της επαγγελματικής του δραστηριότητας και την προηγούμενη 3060

VAN DE BIJL/STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN κατάρτιση του. Ως εκ τούτου το εθνικό δικαστήριο αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία έως ότου το Δικαστήριο εκδώσει προδικαστική απόφαση επί των ακολούθων ερωτημάτων: «1) Έχει, κατ' ορθή ερμηνεία της οδηγίας 64/427/ΕΟΚ, και ιδίως του άρθρου 4, παράγραφος 3, η αρχή του κράτους μέλους υποδοχής, όπου ζητείται άδεια ασκήσεως επαγγέλματος βάσει του πιστοποιητικού που προβλέπεται στην παράγραφο 2 του ανωτέρω άρθρου, την υποχρέωση να χορηγήσει άνευ ετέρου την άδεια αυτή, ακόμα και αν το πιστοποιητικό αυτό περιέχει προφανείς ανακρίβειες ή παραλείψεις; 2) Έχει η προϋπόθεση για προηγούμενη τριετή τουλάχιστον κατάρτιση, 'η οποία βεβαιώνεται με πιστοποιητικό αναγνωρισμένο από το κράτος ή που κρίνεται ως απολύτως ικανοποιητική από τον αρμόδιο επαγγελματικό οργανισμό', προϋπόθεση η οποία επιβάλλεται με το άρθρο 3, στοιχεία β) και δ), της οδηγίας 64/427/ΕΟΚ, την έννοια ότι η κατάρτιση αυτή μπορεί να έχει αποκτηθεί σε άλλη χώρα, δηλαδή σε άλλο κράτος μέλος από εκείνο στο οποίο ασκήθηκαν πραγματικά οι δραστηριότητες κατά την έννοια της διατάξεως αυτής; 3) Αν δοθεί καταφατική απάντηση στο προηγούμενο ερώτημα, πρέπει η 'προηγούμενη κατάρτιση' να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι πρόκειται για την κατάρτιση την οποία οι αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους, όπου ασκήθηκαν πράγματι οι προαναφερθείσες δραστηριότητες, κρίνουν ως απολύτως ικανοποιητική για την άσκηση του επαγγέλματος στο κράτος αυτό; 4) Πρέπει το άρθρο 3 της οδηγίας 64/427/ΕΟΚ να ερμηνεύεται υπό την έννοια ότι, όπου αναφέρεται 'η πραγματική άσκηση της εν λόγω δραστηριότητας σε άλλο κράτος μέλος... για (ορισμένο αριθμό) συνεχών ετών...', το διάστημα αυτό πρέπει να θεωρείται ότι μπορεί να διακόπτεται μόνο από ( σύντομη ) ασθένεια και ( τις συνήθεις ) διακοπές και δεν μπορεί να γίνεται λόγος για πραγματική άσκηση, αν έχει διακοπεί για μεγαλύτερα διαστήματα, ιδίως λόγω αναλήψεως άλλης δραστηριότητας αλλού, ακόμα και αν δεν έπαυσε να λειτουργεί η επιχείρηση στη χώρα προελεύσεως;» 13 Στην έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση αναπτύσσονται διεξοδικώς το νομικό πλαίσιο και τα πραγματικά περιστατικά της διαφοράς της κύριας δίκης, η εξέλιξη της διαδικασίας καθώς και οι γραπτές παρατηρήσεις που κατατέθηκαν στο Δικαστήριο. Τα στοιχεία αυτά της δικογραφίας δεν επαναλαμβάνονται κατωτέρω παρά μόνο καθόσον απαιτείται για τη συλλογιστική του Δικαστηρίου. 3061

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 27. 9. 1989 - ΥΠΟΘΕΣΗ 130/88 14 Πρέπει να τονισθεί, εν είδει εισαγωγής, ότι σκοπός της οδηγίας είναι να εξασφαλίσει, εν αναμονή του συντονισμού των εθνικών νομοθεσιών που ρυθμίζουν, αφενός, την πρόσβαση στις εν λόγω δραστηριότητες και την άσκηση τους και, αφετέρου, την αμοιβαία αναγνώριση των διπλωμάτων, ότι τα κράτη μέλη θα θεσπίσουν μεταβατικά μέτρα με τα οποία να αναγνωρίζεται, μεταξύ άλλων, ότι η πραγματική άσκηση του υπό κρίση επαγγέλματος στο κράτος μέλος της προελεύσεως επί τρία τουλάχιστον έτη, καθώς και η προηγούμενη τριετής κατάρτιση επαρκούν ως προϋποθέσεις για την πρόσβαση στο εν λόγω επάγγελμα στα κράτη της υποδοχής που ρυθμίζουν την υπό κρίση δραστηριότητα. Επί των ερωτημάτων σχετικά με την πραγματική διάρκεια της επαγγελματικής πείρας του δικαιούχου στο κράτος μέλος προελεύσεως 15 Πρώτα πρέπει να εξετασθούν το τέταρτο και το πρώτο από τα ερωτήματα, καθόσον και τα δύο αφορούν την πραγματική διάρκεια της επαγγελματικής πείρας του δικαιούχου στο κράτος μέλος προελεύσεως. 16 Με το τέταρτο ερώτημα, που πρέπει να εξετασθεί πρώτο, ερωτάται στην ουσία αν η φράση «πραγματική άσκηση της εν λόγω δραστηριότητας σε άλλο κράτος μέλος... για ( ορισμένο αριθμό ) συνεχών ετών», που αναφέρεται στο άρθρο 3 της οδηγίας, αφορά περίοδο που δεν μπορεί να διακόπτεται παρά μόνο για λόγους που οφείλονται σε σύντομη ασθένεια και τις συνήθεις διακοπές, χωρίς να επιτρέπεται η διακοπή για την άσκηση δραστηριότητας σε άλλο κράτος μέλος, μολονότι εξακολουθεί να λειτουργεί η επιχείρηση στο κράτος μέλος προελεύσεως. 17 Το περιεχόμενο αυτής της φράσεως αποτελεί μία από τις προϋποθέσεις προκειμένου το κράτος μέλος που ρυθμίζει την υπό κρίση δραστηριότητα να αναγνωρίζει την άσκηση της σε ένα άλλο κράτος μέλος και να εξασφαλίζεται έτσι η ελευθερία εγκαταστάσεως και η ελεύθερη παροχή υπηρεσιών για τις δραστηριότητες που καλύπτονται από την οδηγία. Προκειμένου λοιπόν η οδηγία να εφαρμόζεται ομοιόμορφα, πρέπει να δοθεί κοινοτική ερμηνεία στη φράση αυτή. 18 Από το σκοπό και την οικονομία της οδηγίας, αλλά και από το ίδιο το γράμμα του προαναφερθέντος άρθρου 3, προκύπτει ότι με την οδηγία επιδιώκεται να τεθεί ως 3062

VAN DE BIJL/STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN προϋπόθεση για να αναγνωρίσει ένα κράτος μέλος, το οποίο ρυθμίζει νομοθετικά την υπό κρίση δραστηριότητα, την άσκηση της δραστηριότητας αυτής σε ένα άλλο κράτος μέλος το να είναι η άσκηση αυτή γνήσια και πραγματική και να διαρκεί επί ορισμένο αριθμό συνεχών ετών, δηλαδή χωρίς άλλη διακοπή εκτός από εκείνες που οφείλονται σε γεγονότα της καθημερινής ζωής. 19 Πρέπει επομένως να δοθεί η απάντηση ότι το προαναφερθέν άρθρο 3 της οδηγίας έχει την έννοια ότι η έκφραση «πραγματική άσκηση της εν λόγω δραστηριότητας σε άλλο κράτος μέλος... για ( ορισμένο αριθμό ) συνεχών ετών» αφορά μόνο την πραγματική άσκηση της οικείας δραστηριότητας για περίοδο που δεν μπορεί να διακόπτεται παρά μόνον από ( σύντομη ) ασθένεια ή τις ( συνήθεις ) διακοπές, ενώ δεν επιτρέπεται, παραδείγματος χάριν, η διακοπή για την άσκηση δραστηριότητας σε άλλο κράτος μέλος, ακόμη και αν εξακολουθεί να λειτουργεί η επιχείρηση στη χώρα προελεύσεως. 20 Πρέπει ακολούθως να εξεταστεί, όπως ζητείται από το Δικαστήριο με το πρώτο ερώτημα του εθνικού δικαστηρίου, αν, στην περίπτωση κατά την οποία η άδεια ασκήσεως ενός επαγγέλματος στο κράτος μέλος υποδοχής ζητείται βάσει πιστοποιητικού που έχει εκδοθεί από το κράτος προελεύσεως δυνάμει του άρθρου 4, παράγραφος 2, της οδηγίας, το κράτος υποδοχής δεσμεύεται από το πιστοποιητικό αυτό και υποχρεούται να χορηγήσει την άδεια, μολονότι το πιστοποιητικό περιέχει προφανείς ανακρίβειες ή παραλείψεις σε σχέση με την πραγματική διάρκεια της επαγγελματικής δραστηριότητας που ασκήθηκε στο κράτος μέλος προελεύσεως. 21 Το πιστοποιητικό που εκδίδεται από το κράτος μέλος προελεύσεως σύμφωνα με την περιγραφή των επαγγελμάτων που του έχει γνωστοποιηθεί προηγουμένως από το κράτος μέλος υποδοχής αποτελεί το έγγραφο με το οποίο εξασφαλίζεται η άσκηση της ελευθερίας εγκαταστάσεως και παροχής υπηρεσιών στα κράτη μέλη που επιβάλλουν ορισμένες προϋποθέσεις ως προς τα επαγγελματικά προσόντα. 22 Επομένως, το κράτος μέλος υποδοχής που επιβάλλει τέτοιες προϋποθέσεις δεσμεύεται καταρχήν από τις διαπιστώσεις που περιέχονται στο πιστοποιητικό που χορηγεί το κράτος μέλος προελεύσεως, ειδάλλως το πιστοποιητικό αυτό δεν θα είχε καμία πρακτική χρησιμότητα. 3063

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 27. 9. 1989 ΥΠΟΘΕΣΗ 130/88 23 Ειδικότερα, το κράτος μέλος υποδοχής δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ακρίβεια των στοιχείων που παρέχει η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους προελεύσεως ως προς τις δραστηριότητες που άσκησε ο ενδιαφερόμενος ή τη διάρκειά τους. 24 Όταν υπάρχουν αντικειμενικά στοιχεία που οδηγούν το κράτος υποδοχής στο συμπέρασμα ότι το προσκομιζόμενο πιστοποιητικό περιέχει προφανείς ανακρίβειες, το κράτος αυτό έχει το δικαίωμα να απευθυνθεί στο κράτος μέλος προελεύσεως προκειμένου να ζητήσει συμπληρωματικές πληροφορίες. 25 Όταν όμως είναι αποδεδειγμένο ότι το πρόσωπο που αφορά η οδηγία συμπλήρωσε περίοδο ασφαλίσεως ή απασχολήσεως στο έδαφος του ίδιου του κράτους μέλους υποδοχής κατά την περίοδο που βεβαιώνεται με το πιστοποιητικό ότι άσκησε επαγγελματική δραστηριότητα στο κράτος μέλος προελεύσεως, το κράτος μέλος υποδοχής δεν δεσμεύεται από το πιστοποιητικό της αρμόδιας αρχής του κράτους μέλους προελεύσεως ως προς τη διάρκεια της επαγγελματικής δραστηριότητας που ασκήθηκε στο τελευταίο αυτό κράτος. 26 Υπό τις συνθήκες αυτές δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι το κράτος μέλος υποδοχής έχει υποχρέωση να αγνοήσει γεγονότα που συνέβησαν στο ίδιο του το έδαφος και έχουν άμεση σχέση με το ζήτημα αν είναι γνήσια και πραγματική η περίοδος επαγγελματικής δραστηριότητας που διανύθηκε στο κράτος μέλος προελεύσεως. Ούτε άλλωστε μπορεί να αμφισβητηθεί το δικαίωμα του κράτους μέλους υποδοχής να λαμβάνει μέτρα προκειμένου να ματαιώσει τις ενδεχόμενες προσπάθειες των ενδιαφερομένων να εκμεταλλευθούν την ελευθερία εγκαταστάσεως και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών, η προστασία των οποίων σκοπείται με την οδηγία, για να αποφύγουν την εφαρμογή στην περίπτωση τους των επαγγελματικών κανόνων που ισχύουν για τους υπηκόους του κράτους αυτού (βλέπε αποφάσεις της 3ης Δεκεμβρίου 1974, van Binsbergen, 33/74, Rec. 1974, σ. 1299, και της 7ης Φεβρουαρίου 1979, Knoors, 115/78, Rec. 1979, σ. 399 ). 27 Πρέπει λοιπόν να δοθεί η απάντηση ότι η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους υποδοχής στην οποία υποβάλλεται αίτηση άδειας ασκήσεως επαγγέλματος βάσει πιστοποιητικού που έχει εκδοθεί από την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους προελεύσεως δυνάμει του προαναφερθέντος άρθρου 4, παράγραφος 2, της οδηγίας δεν υποχρεούται να χορηγήσει αυτόματα την αιτούμενη άδεια, όταν το προσκομιζόμενο πιστοποιητικό περιέχει προφανή ανακρίβεια, καθόσον βεβαιώνει ότι το πρόσωπο που αφορά η οδηγία έχει συμπληρώσει ορισμένη περίοδο επαγγελματικής απασχολήσεως στο κράτος μέλος προελεύσεως, μολονότι είναι βέβαιο ότι κατά την ίδια αυτή περίοδο το πρόσωπο αυτό ασκούσε επαγγελματικές δραστηριότητες στο έδαφος του κράτους μέλους υποδοχής. 3064

VAN DE BIJL/STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN Επί των ερωτημάτων σχετικά με την προηγούμενη κατάρτιση του ενδιαφερομένου 28 Με το δεύτερο και τρίτο ερώτημα, που πρέπει να εξετασθούν από κοινού, ερωτάται κατ' ουσία αν η προηγούμενη τριετής τουλάχιστον κατάρτιση, την οποία θέτει ως προϋπόθεση για την αναγνώριση το προαναφερθέν άρθρο 3, στοιχείο β ), της οδηγίας, έχει την έννοια ότι η κατάρτιση αυτή επιτρέπεται να έχει αποκτηθεί σε άλλο κράτος μέλος από αυτό στο οποίο ασκήθηκαν πράγματι οι δραστηριότητες και, αν ναι, αν είναι αναγκαίο να δίνει η κατάρτιση αυτή το δικαίωμα ασκήσεως επαγγέλματος στο κράτος μέλος στο οποίο αποκτήθηκε η κατάρτιση αυτή ή αν αρκεί να δίνει, σύμφωνα με τις αρχές του κράτους μέλους στο οποίο ασκήθηκαν πραγματικά οι δραστηριότητες, δικαίωμα ασκήσεως του επαγγέλματος στο τελευταίο αυτό κράτος μέλος. 29 Καταρχάς προκύπτει από το σκοπό της οδηγίας ότι η έννοια της προηγούμενης καταρτίσεως κατά το ανωτέρω άρθρο 3, στοιχείο β ), δεν πρέπει να περιορίζεται στην κατάρτιση που αποκτήθηκε στο κράτος μέλος ασκήσεως της δραστηριότητας. 30 Από το όλο δε σύστημα της οδηγίας συνάγεται ότι η προηγούμενη τριετής κατάρτιση που απαιτεί η ανωτέρω διάταξη αναγνωρίζεται από το κράτος μέλος υποδοχής, το οποίο ρυθμίζει την εν λόγω δραστηριότητα, μόνον εφόσον η κατάρτιση αυτή έχει προηγουμένως αναγνωρισθεί ως ικανοποιητική από το ίδιο το κράτος μέλος στο οποίο αποκτήθηκε. 31 Πράγματι, μόνον αυτό το κράτος μέλος είναι σε θέση να κρίνει κατά πόσον η κατάρτιση επαρκεί για την υπό κρίση δραστηριότητα και βάσει αυτού να αποφασίσει αν θα αναγνωρίσει ή όχι, μέσω ενδεχομένως του αρμόδιου επαγγελματικού οργανισμού, το δίπλωμα που χορηγήθηκε μετά το πέρας της καταρτίσεως αυτής. 32 Πρέπει επομένως να δοθεί απάντηση ότι η προϋπόθεση την οποία θέτει το προαναφερθέν άρθρο 3, στοιχείο β ), της οδηγίας, δηλαδή η προϋπόθεση τριετούς τουλάχιστον προηγουμένης καταρτίσεως, η οποία να βεβαιώνεται με πιστοποιητικό αναγνωρισμένο από το κράτος ή να κρίνεται ως απολύτως ικανοποιητική από τον αρμόδιο επαγγελματικό οργανισμό, έχει την έννοια ότι η κατάρτιση επιτρέπεται να έχει αποκτηθεί σε άλλο κράτος μέλος από αυτό στο οποίο ασκήθηκαν πραγματικά οι δραστηριότητες κατά την έννοια της εν λόγω διατάξεως και ότι, στην περίπτωση αυτή, ως «προηγούμενη κατάρτιση» νοείται, στο πλαίσιο της ανωτέρω διατάξεως, η κατάρτιση που δίνει 3065

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 27. 9. 1989 - ΥΠΟΘΕΣΗ 130/88 τη δυνατότητα ασκήσεως του επαγγέλματος στο κράτος μέλος στο οποίο αποκτήθηκε η κατάρτιση αυτή. Επί των δικαστικών εξόδων 33 Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν οι κυβερνήσεις του Βασιλείου των Κάτω Χωρών και του Ηνωμένου Βασιλείου καθώς και η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, που κατέθεσαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, δεν αποδίδονται. Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης το χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ' αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Για τους λόγους αυτούς ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (έκτο τμήμα), κρίνοντας επί του ερωτήματος που του υπέβαλε με απόφαση της 15ης Φεβρουαρίου 1988 το College van Beroep voor het Bedrijfsleven, αποφαίνεται: 1) Το άρθρο 3 της οδηγίας 64/427 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1964, έχει την έννοια ότι η έκφραση «πραγματική άσκηση της εν λόγω δραστηριότητας σε άλλο κράτος μέλος... για ( ορισμένο αριθμό ) συνεχών ετών...» αφορά μόνο την πραγματική άσκηση της οικείας δραστηριότητας για περίοδο που δεν μπορεί να διακόπτεται παρά μόνον από (σύντομη) ασθένεια ή τις (συνήθεις) διακοπές, ενώ δεν επιτρέπεται, παραδείγματος χάριν, η διακοπή για την άσκηση δραστηριότητας σε άλλο κράτος μέλος, ακόμη και αν εξακολουθεί να λειτουργεί η επιχείρηση στη χώρα προελεύσεως. 2) Η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους υποδοχής στην οποία υποβάλλεται αίτηση άδειας ασκήσεως επαγγέλματος βάσει πιστοποιητικού που έχει εκδοθεί από την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους προελεύσεως δυνάμει του προαναφερθέντος άρθρου 4, παράγραφος 2, της οδηγίας, δεν υποχρεούται να χορηγήσει αυτόματα την αιτούμενη άδεια, όταν το προσκομιζόμενο πιστοποιητικό περιέχει προφανή ανακρίβεια, καθόσον βεβαιώνει ότι το πρόσωπο που αφορά η οδηγία έχει συμπληρώσει ορισμένη περίοδο επαγγελματικής απασχολήσεως στο κράτος μέλος προελεύσεως, μολονότι είναι βέβαιο ότι κατά την ίδια αυτή περίοδο το πρόσωπο αυτό ασκούσε επαγγελματικές δραστηριότητες στο έδαφος του κράτους μέλους υποδοχής. 3066

VAN DE BIJL/STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN 3) Η προϋπόθεση την οποία θέτει το άρθρο 3, στοιχείο β ), της οδηγίας, δηλαδή η προϋπόθεση τριετούς τουλάχιστον προηγούμενης καταρτίσεως, η οποία να βεβαιώνεται με πιστοποιητικό αναγνωρισμένο από το κράτος ή να κρίνεται ως απολύτως ικανοποιητική από τον αρμόδιο επαγγελματικό οργανισμό, έχει την έννοια ότι η κατάρτιση επιτρέπεται να έχει αποκτηθεί σε άλλο κράτος μέλος από αυτό στο οποίο ασκήθηκαν πραγματικά οι δραστηριότητες κατά την έννοια της εν λόγω διατάξεως και ότι, στην περίπτωση αυτή, ως «προηγούμενη κατάρτιση» νοείται, στο πλαίσιο της ανωτέρω διατάξεως, η κατάρτιση που δίνει τη δυνατότητα ασκήσεως του επαγγέλματος στο κράτος μέλος στο οποίο αποκτήθηκε η κατάρτιση αυτή. Koopmans O'Higgins Mancini Κακούρης Schockweiler Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 27 Σεπτεμβρίου 1989. Ο γραμματέας J.-G. Giraud Ο πρόεδρος του έκτου τμήματος Τ. Koopmans 3067