IP/07/71 Bρυξέλλες, 23 Ιανουαρίου 2007 Η Επιτροπή αξιολογεί τα προγράµµατα σύγκλισης της ανίας, της Κύπρου και της Σλοβακίας Αφού εξέτασε τα επικαιροποιηµένα προγράµµατα σύγκλισής τους 1, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι η ανία και η Κύπρος παρουσίασαν δηµοσιονοµικές στρατηγικές ευθυγραµµισµένες µε το σύµφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. Με πλεονασµατικό προϋπολογισµό, ήδη χαµηλό και µειούµενο χρέος, και χαµηλό κίνδυνο έναντι της µακροπρόθεσµης διατηρησιµότητας των δηµόσιων οικονοµικών της, η ανία αποτελεί παράδειγµα καλής δηµοσιονοµικής πολιτικής. Η Κύπρος ακολουθεί επίσης υγιή δηµοσιονοµική πολιτική, και πραγµατοποιεί ικανοποιητική πρόοδο προς τον µεσοπρόθεσµο στόχο, αλλά χρειάζονται περαιτέρω µεταρρυθµίσεις στους τοµείς των συντάξεων και της ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης ώστε να αντιµετωπισθούν οι δηµοσιονοµικές επιπτώσεις από τη γήρανση του πληθυσµού, που είναι µεταξύ των σηµαντικότερων στην ΕΕ. Η Σλοβακία ακολουθεί πορεία για τη διόρθωση του υπερβολικού της ελλείµµατος το 2007, αλλά η διαρθρωτική προσαρµογή πρέπει να ενισχυθεί ώστε να διασφαλισθεί η διόρθωση το 2007 µε µεγαλύτερο περιθώριο και ταχύτητα ενόψει της προόδου προς το µεσοπρόθεσµο στόχο. Τα τρία προγράµµατα σύγκλισης που εξετάσθηκαν σήµερα δείχνουν πόσο διαφορετικές είναι οι δηµοσιονοµικές προκλήσεις αλλά και οι αντιδράσεις των κρατών µελών. Η ανία αποτελεί ένα καλό παράδειγµα δηµοσιονοµικής πολιτικής, µε ταυτόχρονη διατήρηση ισχυρής δηµοσιονοµικής θέσης και καλών µακροπρόθεσµων προοπτικών για τη µείωση των µακροπρόθεσµων κινδύνων για τα δηµόσια οικονοµικά. Η Κύπρος εξυγιαίνει τα δηµόσια οικονοµικά µε καλό ρυθµό και αναµένεται να µειώσει το δηµόσιο χρέος κάτω από το επίπεδο του 60% του ΑΕΠ, αλλά χρειάζεται να καταβάλει µεγαλύτερη προσπάθεια για τη µεταρρύθµιση του συνταξιοδοτικού και του ιατροφαρµακευτικού συστήµατος ώστε να αντιµετωπίσει τις δηµοσιονοµικές επιπτώσεις από τη γήρανση του πληθυσµού. Η άµεση πρόκληση για τη Σλοβακία είναι να διασφαλίσει τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείµµατος εντός του 2007 µε µεγαλύτερο περιθώριο και να ενισχύσει τη διαρθρωτική δηµοσιονοµική προσαρµογή τα επόµενα έτη ώστε να αντιµετωπίσει πιθανές προκλήσεις σε λιγότερο θετικές περιόδους οικονοµικού κύκλου», δήλωσε ο αρµόδιος επίτροπος για τις οικονοµικές και νοµισµατικές υποθέσεις κ.joaquín Almunia. 1 Σύµφωνα µε τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συµβουλίου για την ενίσχυση της εποπτείας της δηµοσιονοµικής κατάστασης και την εποπτεία και τον συντονισµό των οικονοµικών πολιτικών (όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισµό 1055/2005), τα κράτη µέλη πρέπει να υποβάλουν επικαιροποιηµένες µακροοικονοµικές και δηµοσιονοµικές προβλέψεις κάθε χρόνο. Οι εν λόγω επικαιροποιήσεις αποκαλούνται προγράµµατα σταθερότητας στην περίπτωση των χωρών που έχουν υιοθετήσει το ευρώ, και προγράµµατα σύγκλισης στην περίπτωση εκείνων που δεν το έχουν υιοθετήσει ακόµη. Ο εν λόγος κανονισµός αναφέρεται επίσης και ως «προληπτικό σκέλος» του συµφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης.
ΑΝΙΑ Η ανία υπέβαλε νέα επικαιροποίηση του προγράµµατος σύγκλισής της στις 30 Νοεµβρίου 2006, για την περίοδο 2006-2010. Βάσει συντηρητικού µακροοικονοµικού σεναρίου, µε χαµηλούς ρυθµούς αύξησης του ΑΕΠ την περίοδο 2008-2010, η επικαιροποίηση προβλέπει πλεόνασµα της γενικής κυβέρνησης 3,1% του ΑΕΠ το 2006, 2,8% το 2007, 2,5% το 2008, 1,8% το 2009 και 1,2% το τελευταίο έτος, το 2010. Ο µεσοπρόθεσµος στόχος (ΜΣ) του προγράµµατος είναι να επιτευχθεί διαρθρωτικό πλεόνασµα (κυκλικά προσαρµοσµένο µη λαµβανοµένων υπόψη των έκτακτων και άλλων προσωρινών µέτρων) µεταξύ 0,5 και 1,5% του ΑΕΠ κατά µέσο όρο κατά τη διάρκεια της περιόδου που καλύπτει το πρόγραµµα. Το πρόγραµµα εξηγεί ότι ο ΜΣ καθορίζεται σε περισσότερο απαιτητικό επίπεδο απ'ότι επιβάλλει ο δείκτης χρέους και η µέση δυνητική ανάπτυξη µακροπρόθεσµα ώστε να προσφέρει µια υγιή βάση για τη µακροπρόθεσµη δηµοσιονοµική διατηρησιµότητα µέσω της ταχείας µείωσης του χρέους Λαµβανοµένων υπόψη των συντηρητικών υποθέσεων για την ανάπτυξη, ο κίνδυνος για τις δηµοσιονοµικές προβλέψεις του προγράµµατος βρίσκεται στη θετική πλευρά, παρά τον κίνδυνο ο φιλόδοξος στόχος για τον περιορισµό της ανάπτυξης της πραγµατικής δηµόσιας κατανάλωσης, όπου οι επιδόσεις είναι µικτές, να µην επιτευχθεί πλήρως. Ενόψει των παραπάνω, ο δηµοσιονοµικός προσανατολισµός του προγράµµατος φαίνεται κατάλληλος βάσει του συµφώνου και αντιστοιχεί στον ΜΣ για όλη την περίοδο του προγράµµατος. Ο δείκτης του ακαθάριστου χρέους προβλέπεται να συνεχίσει να µειώνεται ως το 19% του ΑΕΠ το 2010. Η ανία φαίνεται να εµφανίζει χαµηλό κίνδυνο σε ότι αφορά τη µακροπρόθεσµη διατηρησιµότητα των δηµόσιων οικονοµικών της. Γενικά, η µεσοπρόθεσµη δηµοσιονοµική θέση είναι υγιής και η δηµοσιονοµική στρατηγική αποτελεί ένα καλό παράδειγµα δηµοσιονοµικών πολιτικών ευθυγραµµισµένων µε το σύµφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης. ΚΥΠΡΟΣ Η Κύπρος υπέβαλε νέα επικαιροποίηση του προγράµµατος σύγκλισης στις 6 εκεµβρίου 2006, για την περίοδο 2006-2010. Βάσει ρεαλιστικού µακροοικονοµικού σεναρίου, η δηµοσιονοµική πολιτική στην Κύπρο προσανατολίζεται στην επίτευξη του µεσοπρόθεσµου στόχου (ΜΣ) για διαρθρωτικό έλλειµα (δηλαδή κυκλικά προσαρµοσµένο έλλειµα µη λεµβανοµένων υπόψη των έκτακτων και άλλων προσωρινών µέτρων), 0,5% του ΑΕΠ ως το 2008, και ισοσκελισµένες θέσεις τόσο σε ονοµαστικές όσο και διαρθρωτικές τιµές ως τα τέλη της περιόδου που καλύπτει το πρόγραµµα. Το έλλειµα της γενικής κυβέρνησης και το ακαθάριστο χρέος προβλέπεται να µειωθούν σε 0,1% και 46,1% του ΑΕΠ αντίστοιχα ως το 2010 (από 1,9% και 64,7% αντίστοιχα το 2006). Γενικά, οι δηµοσιονοµικές πολιτικές ευθυγραµµίζονται µε τις απαιτήσεις του συµφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης. εδοµένου ότι οι κίνδυνοι σχετικά µε τις δηµοσιονοµικές προβλέψεις του προγράµµατος φαίνονται συνολικά ισορροπηµένοι, ο δηµοσιονοµικός προσανατολισµός του δείχνει επαρκής ώστε να διασφαλισθεί ότι θα επιτευχθεί ο ΜΣ ως το 2008 και θα διατηρηθεί στη συνέχεια, λόγω του περιορισµού των δαπανών και των προοπτικών ισχυρής ανάπτυξης. Το ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να πλησιάσει την τιµή αναφοράς 60% του ΑΕΠ ως το 2007 και να συνεχίσει να µειώνεται τα επόµενα έτη. Ωστόσο, το δηµοσιονοµικό κόστος από τη γήρανση του πληθυσµού προβλέπεται να είναι τόσο σηµαντικό ώστε η Κύπρος αντιµετωπίζει υψηλό κίνδυνο σχετικά µε τη µακροπρόθεσµη διατηρησιµότητα των δηµόσιων οικονοµικών. 2
Ενόψει, ειδικότερα, του επιπέδου του χρέους και της προβλεπόµενης αύξησης των δαπανών σχετικά µε τη γήρανση του πληθυσµού, το Συµβούλιο καλείται να συστήσει στην Κύπρο να ελέγξει τις δαπάνες των δηµόσιων συντάξεων και να εφαρµόσει περαιτέρω µεταρρυθµίσεις στους τοµείς των συντάξεων και της ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης ώστε να βελτιώσει την µακροπρόθεσµη διατηρησιµότητα των δηµόσιων οικονοµικών τους. ΣΛΟΒΑΚΙΑ Η Σλοβακία υπέβαλε νέα επικαιροποίηση του προγράµµατος σύγκλισής της την 1 η εκεµβρίου 2006, και την περίοδο 2006-2009. Βάσει συντηρητικών υποθέσεων για την ανάπτυξη το 2006 και ρεαλιστικών υποθέσεων, για την ανάπτυξη κατά την υπόλοιπη περίοδο που καλύπτει το πρόγραµµα, στόχος του είναι να διορθωθεί το υπερβολικό έλλειµα εντός του 2007, µε τον περιορισµό των δαπανών. Σε σχέση µε το προηγούµενο πρόγραµµα, η νέα επικαιροποίηση επιβεβαιώνει γενικά την προβλεπόµενη προσαρµογή στο πλαίσιο ενός ευνοϊκότερου µακροοικονοµικού σεναρίου. Ο µεσοπρόθεσµος στόχος (ΜΣ) για τη δηµοσιονοµική θέση που καθορίζεται στο πρόγραµµα είναι διαρθρωτικό έλλειµα 0,9% του ΑΕΠ, το οποίο ευθυγραµµίζεται µε το σύµφωνο αλλά που προβλέπεται να επιτευχθεί µόνο µετά τον ορίζοντα του προγράµµατος, δηλαδή το 2010. Γενικά, λαµβανοµένου υπόψη ότι οι κίνδυνοι για τις δηµοσιονοµικές προβλέψεις είναι γενικά εξισορροπηµένοι, ο δηµοσιονοµικός προσανατολισµός του προγράµµατος φαίνεται γενικά συνεπής µε τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείµατος εντός του 2007. Ο ρυθµός της διαρθρωτικής προσαρµογής επιβραδύνεται, ωστόσο, στη συνέχεια και πρέπει να ενισχυθεί για ολόκληρη την περίοδο του προγράµµατος ενόψει των ισχυρών προοπτικών ανάπτυξης. Επιπλέον, µολονότι η προβλεπόµενη δηµοσιονοµική εξυγίανση βασίζεται σε µεγάλο βαθµό στην περικοπή των δαπανών, δεν υπάρχει δεσµευτικό µεσοπρόθεσµο πλαίσιο για τις δαπάνες. Η Σλοβακία φαίνεται να αντιµετωπίζει µεσαίο κίνδυνο για την διατηρησιµότητα των δηµόσιων οικονοµικών της. Η Σλοβακία καλείται: (i) να αξιοποιήσει τις ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης για να ενισχύσει τη διαρθρωτική προσαρµογή ώστε να διασφαλίσει τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείµατος µε µεγαλύτερο περιθώριο και να επιταχύνει την πρόοδο για την επίτευξη του ΜΣ και (ii) να ενισχύσει το δεσµευτικό χαρακτήρα των µεσοπρόθεσµων ανώτατων ορίων των δαπανών για την κεντρική κυβέρνηση. Οι αξιολογήσεις της Επιτροπής ανά χώρα διατίθενται στη διεύθυνση: http://ec.europa.eu/economy_finance/about/activities/sgp/country/doctype/ca_en.htm 3
DENMARK Comparison of key macroeconomic and budgetary projections 2005 2006 2007 2008 2009 2010 CP Nov 2006 2 3.6 2.7 2.0 0.7 0.7 0.6 Real GDP COM Nov 2006 3.0 3.0 2.3 2.2 n.a. n.a. (% change) CP Dec 2005 2.4 2.4 1.1 1.6 n.a. 2.1 CP Nov 2006 1.7 2 1.8 1.7 1.8 1.7 HICP inflation COM Nov 2006 1.7 2.0 2.0 1.9 n.a. n.a. (%) CP Dec 2005 1.6 2 1.3 1.9 n.a. 1.8 CP Nov 2006 3 0.3 0.9 0.9-0.3-1.3-2.3 Output gap COM Nov 2006 4-0.6-0.2-0.4-0.6 n.a. n.a. (% of potential GDP) CP Dec 2005 2-0.3 0.1-0.7-0.9 n.a. -0.6 General government CP Nov 2006 4.0 3.1 2.8 2.5 1.8 1.2 COM Nov 2006 4.0 3.2 3.3 3.2 n.a. n.a. CP Dec 2005 2.7 2.1 2.2 1.7 n.a. 1.9 Primary CP Nov 2006 5.8 4.7 4.3 3.4 2.5 1.8 COM Nov 2006 5.8 4.9 4.6 4.3 n.a. n.a. CP Dec 2005 4.7 3.7 3.1 2.5 n.a. 2.7 CP Nov 2006 3 3.8 2.5 2.2 2.7 2.6 2.7 COM Nov 2006 4.4 3.3 3.5 3.6 n.a. n.a. Cyclically-adjusted CP Dec 2005 3 2.9 2 2.6 2.3 n.a. 2.3 CP Nov 2006 6 3.5 2.2 1.9 2.7 2.6 2.7 COM Nov 2006 7 4.1 3.0 3.2 3.6 n.a. n.a. Structural 5 CP Dec 2005 2.7 1.7 2.3 2.3 n.a. 2.3 CP Nov 2006 36.2 29.8 25.8 22.7 20.5 19.0 COM Nov 2006 36.2 29.7 25.7 23.2 n.a. n.a. Government gross debt CP Dec 2005 35.9 32.9 30.1 27.7 n.a. 22.7 Notes: 1 The budgetary projections include the impact of the Eurostat decision of 2 March 2004 on the classification of funded pension schemes. Excluding this impact, the general government would be 4.9% of GDP in 2005, 4.0% in 2006, 3.8% in 2007, 3.5% in 2008, 2.8% in 2009 and 2.2% in 2010, while government gross debt would be 35.9% of GDP in 2005, 28.6% in 2006, 24.6% in 2007, 21.5% in 2008, 19.3% in 2009 and 17.8% in 2010. 2 The GDP growth projections in the update pertaining to 2008, 2009 and 2010 are based on a technical assumption of a closing output gap in 2010. 3 Commission services calculations on the basis of the information in the programme. 4 Based on estimated potential growth of 2.2%, 2.6%, 2.5% and 2.5% respectively in the period 2005-2008. 5 Cyclically-adjusted (as in the previous rows) excluding one-off and other temporary measures. 6 One-off and other temporary measures taken from the programme (0.3% of GDP in each year 2005-2007, surplus increasing). 7 One-off and other temporary measures taken from the Commission services autumn 2006 forecast are the effects of the suspension until 2007 of the contributions to the special pension (SP) scheme. As contributions are tax deductible, their suspension strengthens public finances by an estimated 0.3% of GDP in each year 2005-2007. Source: Convergence programme (CP); Commission services autumn 2006 economic forecasts (COM); Commission services calculations 2
CYPRUS Comparison of key macroeconomic and budgetary projections 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Real GDP (% change) HICP inflation (%) CP December 2006 3.9 3.7 3.9 4.1 4.1 4.1 COM Nov 2006 3.8 3.8 3.8 3.9 n.a. n.a. CP December 2005 4.1 4.2 4.2 4.2 4.3 n.a. CP December 2006 2.0 2.4 2.5 2.4 2.0 2.0 COM Nov 2006 2.0 2.4 2.0 2.4 n.a. n.a. CP December 2005 2.1 2.0 2.0 2.0 2.0 n.a. Output gap CP December 2006 1-0.9-1.0-1.1-1.1-1.1-1.1 (% of potential COM Nov 2006 5-1.3-1.3-1.3-1.3 n.a. n.a. GDP) CP December 2005 1-0.8-0.3 0.1 0.0 0.1 n.a. General government CP December 2006-2.3-1.9-1.6-0.7-0.4-0.1 COM Nov 2006-2.3-1.9-1.7-1.7 n.a. n.a. CP December 2005-2.5-1.9-1.8-1.2-0.6 n.a. Primary Cyclically-adjusted CP December 2006 1.1 1.4 1.4 2.1 2.1 2.2 COM Nov 2006 1.1 1.4 1.4 1.4 n.a. n.a. CP December 2005 0.7 1.2 1.2 1.4 1.7 n.a. CP December 2006 1-2.0-1.5-1.2-0.3 0.0 0.3 COM Nov 2006-1.8-1.4-1.2-1.2 n.a. n.a. CP December 2005 1-2.2-1.8-1.8-1.2-0.6 n.a. Structural 2 Government gross debt CP December 2006 3-3.3-1.9-1.0-0.3-0.1-0.1 COM Nov 2006 4-2.7-1.4-1.2-1.2 n.a. n.a. CP December 2005-3.1-2.1-2.1-1.5-0.6 n.a. CP December 2006 69.2 64.7 60.5 52.5 49.0 46.1 COM Nov 2006 69.2 64.8 62.2 59.6 n.a. n.a. Notes: CP December 2005 70.5 67.0 64.0 56.9 53.5 n.a. 1 Commission services calculations on the basis of the information in the programme. 2 Cyclically-adjusted (as in the previous rows) excluding one-off and other temporary measures. 3 One-off and other temporary measures taken from the programme (1.3% of GDP in 2005 and 0.4% in 2006, deficit-reducing,). They include 0.4% of GDP in 2005 and 2006 accounting for the EU fundsrelated transactions. 4 One-off and other temporary measures taken from the Commission services autumn 2006 forecast (0.9% of GDP in 2005; deficit-reducing) as compared to the programme (see note 3) the Commission services did not treat any EU fund-related transactions as one-off. 5 Based on estimated potential growth of 3.9%, 3.7%, 3.9% and 4.0% respectively in the period 2005-2008. Source: Convergence programme (CP); Commission services autumn 2006 economic forecasts (COM); Commission services calculations 3
SLOVAKIA - Comparison of key macroeconomic and budgetary projections Real GDP (% change) HICP inflation (%) Output gap (% of potential GDP) General government 6 Primary 6 Cyclically-adjusted 6 Structural 2 6 Government gross debt 6 2005 2006 2007 2008 2009 CP Dec 2006 6.1 6.6 7.1 5.5 5.1 COM Nov 2006 6.0 6.7 7.2 5.7 n.a. CP Dec 2005 5.1 5.4 6.1 5.6 n.a. CP Dec 2006 2.8 4.4 3.1 2.0 2.4 COM Nov 2006 2.8 4.5 3.4 2.5 n.a. CP Dec 2005 2.2 1.5 2.2 2.5 n.a. CP Dec 2006-2.2-0.9 1.0 1.6 1.9 COM Nov 2006 5-2.0-0.7 1.1 1.6 n.a. CP Dec 2005-1.6-1.1 0.1 0.8 n.a. CP Dec 2006-3.1-3.7-2.9-2.4-1.9 COM Nov 2006-3.1-3.4-3.0-2.9 n.a. CP Dec 2005-4.9-4.2-3.0-2.7 n.a. CP Dec 2006-1.4-1.9-0.9-0.6-0.2 COM Nov 2006-1.4-1.7-1.1-0.9 n.a. CP Dec 2005-3.1-2.3-1.1-0.8 n.a. CP Dec 2006-2.4-3.4-3.2-2.9-2.5 COM Nov 2006-2.5-3.2-3.3-3.3 n.a. CP Dec 2005-4.4-3.9-3.0-2.9 n.a. CP Dec 2006-1.6-3.5-3.2-2.9-2.5 COM Nov 2006 4-1.7-3.3-3.3-3.3 n.a. CP Dec 2005-3.6-3.9-3.1-2.9 n.a. CP Dec 2006 34.5 33.1 31.8 31.0 29.7 COM Nov 2006 34.5 33.0 31.6 31.0 n.a. CP Dec 2005 33.7 35.5 35.2 36.2 n.a. Notes: 1 Commission services calculations on the basis of the information in the programme. 2 Cyclically-adjusted (as in the previous rows) excluding one-off and other temporary measures. 3 One-off and other temporary measures taken from the programme (0.8% of GDP in 2005 deficit-increasing; 0.1% in 2006 deficit- reducing). 4 One-off and other temporary measures taken from the Commission services autumn 2006 forecast (0.9% of GDP in 2005 deficit-increasing; 0.1% in 2006 deficit-reducing). 5 Based on estimated potential growth of 5.2%, 5.3%, 5.3% and 5.2% respectively in the period 2005-2008. 6 Since October 2006, Slovakia has implemented the Eurostat decision of 2 March 2004 on the classification of the second pillar funded pension schemes. The general government data from the previous update have been adjusted accordingly so as to facilitate comparison with the new update and the Commission services' autumn 2006 forecast. Source: Convergence programme (CP); Commission services autumn 2006 economic forecasts (COM); Commission services calculation 4