ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ Αθήνα 22/05/2017 Δελτί ο Τύ πού Θέμα: Έρευνα μελέτη για την χωρητικότητα των ελληνικών φυλακών Πόσοι κρατούμενοι χωράνε στις ελληνικές φυλακές; Σ αυτό το ερώτημα δίνει ξεκάθαρη απάντηση έρευνα-μελέτη που πραγματοποιήθηκε, για πρώτη φορά, από τη Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Η αποτύπωση της χωρητικότητας των ελληνικών φυλακών έγινε με βάση τις διεθνείς προδιαγραφές (4 τ.μ. ανά κρατούμενο) και τα υφιστάμενα κτιριακά δεδομένα, ώστε να δίδει την πραγματική εικόνα των χώρων κράτησης και έτσι να συμβάλει στην διαχείριση του πληθυσμού των κρατουμένων. Τα στοιχεία θα υπάρχουν στον ιστότοπο του Υπουργείου και θα επικαιροποιούνται, τακτικά, ως προς τον αριθμό κρατουμένων αλλά και τις διαθέσιμες θέσεις κράτησης. Στη σχετική εγκύκλιο του Γεν. Γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής κ. Ευτ.Φυτράκη, με την οποία ενημερώνονται όλοι οι αρμόδιοι φορείς, γίνεται, για πρώτη φορά, σαφής διαχωρισμός των επιμέρους κατηγοριών θέσεων κράτησης, καθώς αυτές διατίθενται αποκλειστικά στην εκάστοτε συγκεκριμένη κατηγορία κρατουμένων. Ειδικότερα βρέθηκαν 7512 θέσεις για άντρες, 325 θέσεις για νέους και ανηλίκους, 769 θέσεις για γυναίκες, 1029 θέσεις σε αγροτικές φυλακές, και 180 θέσεις για απεξάρτηση. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι αν και οι θέσεις κράτησης σε φυλακές είναι συνολικά 9815 (επί
συνόλου κρατουμένων 9573), υφίσταται υπερπλήρωση σε φυλακές κράτησης ενηλίκων ανδρών. Η αποφυγή του υπερπληθυσμού στις φυλακές αποτελεί σταθερή επιδίωξη του Υπουργείου Δικαιοσύνης, τόσο για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο και για τη διατήρηση όρων ασφαλείας και εύρυθμης λειτουργίας σε αυτές. Η διάθεση του ελάχιστου, ανά κρατούμενο, χώρου, σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες συνθήκες κράτησης, την παροχή ψυχοκοινωνικής στήριξης, δημιουργικής απασχόλησης, εκπαίδευσης των κρατουμένων αλλά και την ενίσχυση της σωφρονιστικής διοίκησης και την επιμόρφωση των προσωπικού, επιβάλλονται από διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα, με στόχο την ομαλή επανένταξη και την πρόληψη της υποτροπής. Αποτελεί, άλλωστε κοινή παραδοχή, ότι η ανθρώπινη και δίκαιη μεταχείριση των κρατουμένων συμβάλλει αποφασιστικά στην αντεγκληματική πολιτική.
Αθήνα, 10 Μαΐου 2017 Αρ. Πρωτ.: 1178 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΑΝΤΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Προς: - Εισαγγελία του Αρείου Πάγου - Κεντρική Επιτροπή Μεταγωγών /ΥΔΔΑΔ - Γενική Διεύθυνση Αντεγκληματικής και Σωφρονιστικής Πολιτικής/ΥΔΔΑΔ Θέμα : Χωρητικότητα των Καταστημάτων Κράτησης Η αποφυγή του υπερπληθυσμού στα Καταστήματα Κράτησης αποτελεί σταθερό στόχο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τόσο για λόγους προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο και για τη διατήρηση όρων ασφαλείας και εύρυθμης λειτουργίας σε αυτά. Αυτά, άλλωστε, επιβάλλονται από την εθνική νομοθεσία αλλά και διεθνή συμβατικά κείμενα, από τα οποία δεσμεύεται η χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό, σας αποστέλλουμε πίνακα, στον οποίο αποτυπώνεται η ενεστώσα μέγιστη (πραγματική) χωρητικότητα, ανά κατηγορία κρατουμένων, αλλά και η από 2 ης Μαΐου 2017 υπάρχουσα δύναμη (αριθμός) κρατουμένων των καταστημάτων κράτησης. Περαιτέρω, σε ξεχωριστή στήλη, αποτυπώνεται η πληρότητα (αριθμός κρατουμένων και ποσοστό) των επιμέρους καταστημάτων. Ο πίνακας αυτός, θα αναρτηθεί στον ιστότοπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης και θα τροφοδοτείται, κάθε 1η και 16η εκάστου μηνός, με τα εκάστοτε ισχύοντα δεδομένα, ως προς τον αριθμό των κρατουμένων αλλά και την τυχόν αύξηση των θέσεων στα καταστήματα. Με τον τρόπο αυτό, θα είναι άμεσα δυνατό, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων σας (φυλακίσεις, μεταγωγές), να διακριβώνονται οι διαθέσιμες θέσεις και εν γένει η πληρότητα κάθε καταστήματος κράτησης, ανά κατηγορία κρατουμένων και να ακολουθήσει η ορθή, στο μέτρο του δυνατού, κατανομή των κρατουμένων. Ο επισυναπτόμενος πίνακας είναι προϊόν σύνθετης έρευνας με συγκεκριμένη μέθοδο (συλλογή, σύγκριση και επαλήθευση στοιχείων) και επικαιροποιημένα στοιχεία (από την εταιρία ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ Α.Ε. και τα καταστήματα κράτησης). Για τον υπολογισμό της μέγιστης χωρητικότητας ελήφθησαν υπ όψιν, μεταξύ άλλων, τα ελάχιστα κριτήρια (4 τ.μ. ανά κρατούμενο σε κελί, 6 τ.μ. ανά πρώτο κρατούμενο, συν 4 τ.μ. για τον κάθε επόμενο κρατούμενο, σε θάλαμο, με τον θάλαμο να ορίζεται σε 15,9 τ.μ. και άνω) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων και κάθε μορφής απάνθρωπης ή
ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας (CPT) του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT / Inf [2015] 44). Σημειώνεται ότι, η διάθεση του ελάχιστου απαραίτητου, ανά κρατούμενο, χώρου, σε συνδυασμό με τις λοιπές συνθήκες κράτησης, την παροχή ψυχοκοινωνικής στήριξης, δημιουργικής απασχόλησης, εκπαίδευσης και επιμόρφωσης των κρατουμένων αλλά και την ενίσχυση της σωφρονιστικής διοίκησης και την επιμόρφωση των προσωπικού, συνθέτουν ένα πλέγμα αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης που ανταποκρίνεται στα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα (Λευκή Βίβλος, European Committee on Crime Problems, European Prison Rules, Recommendation No. R (99) 22 της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης για τον υπερπληθυσμό στις φυλακές). Η τήρηση των παραπάνω όρων, πλην των άλλων, θωρακίζει τη χώρα από τις επικρίσεις διεθνών οργανισμών αλλά και τις καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, με ιδιαίτερες ηθικές και οικονομικές συνέπειες. Η ορθή αποτύπωση της πραγματικής χωρητικότητας των καταστημάτων κράτησης σήμερα, αναμένεται να συμβάλει στην διαχείριση του πληθυσμού των κρατουμένων, αποτελεί δε σημαντική πρόκληση για το σωφρονιστικό σύστημα αλλά και το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης στο σύνολό του, τόσο για την εξασφάλιση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο και για την ασφάλεια των καταστημάτων κράτησης της χώρας. Ο Γενικός Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής Ευτύχιος Φυτράκης Εσωτερική Διανομή - Γραφείο Υπουργού - Γραφείο Γενικής Γραμματέως Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων - Σώμα Επιθεώρησης και Ελέγχου Καταστημάτων Κράτησης Κοινοποίηση - Συνήγορο του Πολίτη - Προϊσταμένους Διεύθυνσης των Κατ. Κράτησης της χώρας Ακριβές αντίγραφο Γραφείο Γ.Γ.Α.Π. Α.Αποστολοπούλου
Α/ Α Κατάστημα Κράτησης Συνολικές ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΗΣΗΣ Αντρών Νέων Γυναικών Αγροτικών Απεξάρτησης Κρατούμενοι (02/5/2017) Πληρότητα Αριθμός Ποσοστό % 1 ΑΓΙΑ 178 0 0 0 178 0 111-67 62.4 2 ΑΛΙΚΑΡΝΑΣΣΟΣ 210 210 0 0 0 0 157-53 74.8 3 ΑΜΦΙΣΣΑ 102 102 0 0 0 0 129 27 126.5 4 ΑΥΛΩΝΑΣ 217 39 178 0 0 0 204-13 94.0 5 ΒΟΛΟΣ 54 0 54 0 0 0 64 10 118.5 6 ΓΡΕΒΕΝΑ 600 600 0 0 0 0 536-64 89.3 7 ΔΟΜΟΚΟΣ 600 600 0 0 0 0 437-163 72.8 8 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 358 259 0 15 0 84 521 163 145.5 9 ΘΗΒΑ 655 0 0 625 30 0 375-280 57.3 10 ΙΩΑΝΝΙΝΑ 66 66 0 0 0 0 133 67 201.5 11 Κ.Α.Υ.Φ. 32 32 0 0 0 0 32 0 100.0 12 ΚΑΣΣΑΒΕΤΕΙΑ 274 0 63 0 211 0 125-149 45.6 13 ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ 308 0 0 0 308 0 254-54 82.5 14 ΚΑΤΚΕΘ 96 0 0 0 0 96 64-32 66.7 15 ΚΕΡΚΥΡΑ 138 138 0 0 0 0 166 28 120.3 16 ΚΟΜΟΤΗΝΗ 162 162 0 0 0 0 213 51 131.5 17 ΚΟΡΙΝΘΟΣ 46 16 30 0 0 0 15-31 32.6 18 ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ 1396 1270 0 126 0 0 1721 325 123.3 19 ΚΩΣ 56 56 0 0 0 0 95 39 169.6 20 ΛΑΡΙΣΑ 554 554 0 0 0 0 623 69 112.5 21 ΜΑΛΑΝΔΡΙΝΟ 431 431 0 0 0 0 390-41 90.5 22 ΝΑΥΠΛΙΟ 273 273 0 0 0 0 320 47 117.2 23 ΝΕΑΠΟΛΗ 45 42 0 3 0 0 83 38 184.4 24 ΝΙΓΡΙΤΑ 360 360 0 0 0 0 324-36 90.0 25 ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ 253 253 0 0 0 0 169-84 66.8 26 ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ ΠΑΤΡΑ 446 446 0 0 0 0 623 177 139.7 27 ΤΙΡΥΝΘΑ 302 0 0 0 302 0 197-105 65.2 28 ΤΡΙΚΑΛΑ 600 600 0 0 0 0 534-66 89.0 29 ΤΡΙΠΟΛΗ 53 53 0 0 0 0 89 36 167.9 30 ΧΑΛΚΙΔΑ 127 127 0 0 0 0 200 73 157.5 31 ΧΑΝΙΑ 480 480 0 0 0 0 308-172 64.2 32 ΧΙΟΣ 82 82 0 0 0 0 128 46 156.1 33 ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΟ 261 261 0 0 0 0 233-28 89.3 ΣΥΝΟΛΟ 9815 7512 325 769 1029 180 9573 - -