ΑΠΟ ΕΩΣ 2/4/18-14/4/18 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Ημερομηνία: Σάββατο 14 Απριλίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Στις ημιτελείς προτάσεις Α1 Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη φράση η οποία τη συμπληρώνει σωστά. Α1. Η γενετική τροποποίηση ενός προβάτου γίνεται με εισαγωγή ξένου DNA στον πυρήνα: α. του ωαρίου β. του σπερματοζωαρίου γ. του ζυγωτού δ. ενός μαστικού κυττάρου Α2. Ποιο από τα παρακάτω αντικωδικόνια δεν απαντάται φυσιολογικά: α. 5 UAC 3 β. 5 UUA 3 γ. 5 ACU 3 δ. 5 GUA 3 Α3. Η RNA πολυμεράση: α. συντίθεται και δρα στον πυρήνα β. συντίθεται και δρα στο κυτταρόπλασμα γ. συντίθεται στο κυτταρόπλασμα και δρα στον πυρήνα δ. συντίθεται στον πυρήνα και δρα στο κυτταρόπλασμα Α4. Σε ποιο από τα ακόλουθα μόρια δεν υπάρχουν πεπτιδικοί δεσμοί: α. Στον επαγωγέα του οπερονίου της λακτόζης β. Στον καταστολέα του οπερονίου της λακτόζης γ. Στους μεταγραφικούς παράγοντες δ. Στην RNA πολυμεράση Α5. Όσον αφορά την φαινυλκετονουρία, η επίδραση του διαιτολογίου μπορεί να επηρεάσει το φαινότυπο α. των ετερόζυγων ατόμων β. των εμβρύων ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 5
ΑΠΟ ΕΩΣ 2/4/18-14/4/18 γ. μόνο των φορέων της ασθένειας δ. των ομόζυγων για την έλλειψη του αντίστοιχου ενζύμου Μονάδες 25 ΘΕΜΑ Β Β1. Να σημειώσετε με () το είδος των γονιδίων που καθορίζει τα χαρακτηριστικά των μονογονιδιακών ιδιοτήτων που αναφέρονται στις φράσεις του πίνακα. Γενετικές ανωμαλίες Φαινοτυπική αναλογία απογόνων φορέων της βραχυφαλλαγίας είναι 2:1 Η κυστική ίνωση στον άνθρωπο μπορεί να προκληθεί από 400 διαφορετικές μεταλλάξεις Τρωκτικά με γκρι χρώμα τριχώματος προκύπτουν από διασταύρωση μαύρου αρσενικού με λευκό θηλυκό Το φτέρωμα των καναρινιών μπορεί να είναι λευκό, κίτρινο, πορτοκαλί, σταχτί Από διασταύρωση μαύρου γάτου με άσπρη γάτα προκύπτουν ασπρόμαυροι απόγονοι Από διασταύρωση πτηνών λευκών με κίτρινα προκύπτουν γαλακτώδεις νεοσσοί Ατελώς επικρατή Συνεπικρατή Θνησιγόνα Πολλαπλά αλληλόμορφα Μονάδες 6 Β2. Να αναφέρετε 3 διαφορές μεταξύ ενός μορίου RNA που προέρχεται από ευκαρυωτικό κύτταρο και ενός μορίου RNA που προέρχεται από προκαρυωτικό κύτταρο ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 5
ΑΠΟ ΕΩΣ 2/4/18-14/4/18 Μονάδες 6 Β3. Ποιά είναι τα αναμενόμενα οφέλη από την εφαρμογή της κλωνοποίησης ζωικών οργανισμών; Μονάδες 6 Β4. Να εξηγήσετε σε ποιές περιπτώσεις ένα υπολειπόμενο φυλοσύνδετο γονίδιο εμφανίζεται στο φαινότυπο ενός θηλυκού ατόμου. Μονάδες 7 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Το χρώμα του άνθους σε ένα είδος φυτού μπορεί να είναι κόκκινο κίτρινο ή γαλάζιο. Η διασταύρωση κόκκινων φυτών με κίτρινα έδωσε 25 κόκκινα και 24 γαλάζια, ενώ η διασταύρωση κόκκινων με γαλάζια έδωσε 37 κόκκινα 17 γαλάζια και 19 κίτρινα. Με ποιό τρόπο κληρονομείται το χρώμα του άνθους του φυτού αυτού; Να προσδιορίσετε τους γονότυπους των ατόμων που διασταυρώθηκαν αιτιολογώντας την απάντηση σας. Μονάδες 12 Γ2. Στο βακτήριο E.coli στο γονίδιο που κωδικοποιεί το trna με αντικωδικόνιο 5' GUA 3' έγινε μετάλλαξη αντικατάστασης μιας βάσης η οποία τροποποίησε μόνο το αντικωδικόνιο του trna σε 5' UUA 3'. Να εξηγήσετε ποιές θα είναι οι πιθανές (3 περιπτώσεις) συνέπειες κατά τη μετάφραση των διαφόρων mrna στο βακτήριο αυτό. ( Δίνεται ο γενετικός κώδικας) Μονάδες 6 Γ3. Δύο στελέχη Α και Β του βακτηρίου E. coli καλλιεργούνται σε θρεπτικό υλικό γλυκόζης. Στο ένα από τα δύο στελέχη (στο Α) μετάλλαξη στο ρυθμιστικό γονίδιο του οπερονίου της λακτόζης είχε ως αποτέλεσμα να παράγεται μη λειτουργική πρωτεΐνη καταστολέας. Να εξηγήσετε ποιά γραφική παράσταση 1 ή 2 απεικονίζει την καμπύλη ανάπτυξης του κάθε στελέχους. Μονάδες 7 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 3 ΑΠΟ 5
ΑΠΟ ΕΩΣ 2/4/18-14/4/18 ΘΕΜΑ Δ Η αλληλουχία βάσεων αποτελεί ανθρώπινο γονίδιο 5' GGAATTCTTAATGATTGTTCGTCCCACGGGCATACCGGTGAATTCCC 3' 3' CCTTAAGAATTACTAACAAGCAGGGTGCCCGTATGGCCACTTAAGGG 5' Το γονίδιο εκφράζεται αποκλειστικά στα επιθηλιακά κύτταρα του ανθρώπου και είναι υπεύθυνο για την παραγωγή του πεπτιδίου Η 2 Ν - met - pro- val- asn - his- COOH Δ1. Ποιοί παράγοντες ελέγχουν την έκφραση του γονιδίου σε ένα κυτταρικό τύπο ευκαρυωτικού οργανισμού ; Μονάδες 2 Δ2. Για τη σύνθεση του πεπτιδίου σε βακτήρια δημιουργήθηκε cdna βιβλιοθήκη επιθηλιακών κυττάρων. Να γράψετε την αλληλουχία βάσεων του mrna που απομονώθηκε από το ανθρώπινο κύτταρο αιτιολογώντας την απάντηση σας Μονάδες 6 Δ3. Το τμήμα που προέκυψε από τη cdna βιβλιοθήκη συνδέθηκε με το πλασμίδιο της εικόνας: Δεδομένου ότι το γονίδιο Μ κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη που παράγει μια μπλέ χρωστική και το γονίδιο Amp είναι γονίδιο ανθεκτικότητας στο αντιβιοτικό αμπικιλίνη να εξηγήσετε α. Ποιά αλυσίδα (Ι, ΙΙ) είναι η κωδική του γονιδίου Μ (4 μονάδες) β. Πως θα πραγματοποιηθεί η επιλογή των μετασχηματισμένων βακτηρίων (2 μονάδες) γ. Πως θα πραγματοποιηθεί η επιλογή βακτηρίων που περιέχουν το ανασυνδυασμένο DNA (2 μονάδες) Μονάδες 8 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 4 ΑΠΟ 5
ΑΠΟ ΕΩΣ 2/4/18-14/4/18 Δ4. Να εξηγήσετε σε ποιά περίπτωση θα δημιουργηθούν βακτήρια που παράγουν το παραπάνω ανθρώπινο πεπτίδιο και σε ποιά θα δημιουργηθούν βακτήρια που δε θα το παράγουν (Δίνεται ότι η παραπάνω πρωτεΐνη δε χρειάζεται μετα-μεταφραστικές τροποποιήσεις για να γίνει λειτουργική) Μονάδες 4 Δ5. Ποιός από τους παρακάτω ανιχνευτές θα χρησιμοποιηθεί για την απομόνωση του κλώνου με το ανασυνδυασμένο πλασμίδιο; (2 μονάδες). Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας ( 3 μονάδες) Α. 3' GTATGGCCACTTAA 5' B. 3' CACCCTGCTTG 5' Μονάδες 5 ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 5 ΑΠΟ 5
ΑΠΟ02/04/2018 ΕΩΣ 14/04/2018 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΙΟΛΟΓΙΑΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Ημερομηνία: Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. γ Α2. β Α3. γ Α4. α Α5. δ ΘΕΜΑ Β Β1. Γενετικές ανωμαλίες Ατελώς επικρατή Συνεπικρατή Θνησιγόνα Πολλαπλά αλληλόμορφα Φαινοτυπική αναλογία απογόνων φορέων της βραχυφαλλαγίας είναι 2:1 Η κυστική ίνωση στον άνθρωπο μπορεί να προκληθεί από 400 διαφορετικές μεταλλάξεις Τρωκτικά με γκρι χρώμα τριχώματος προκύπτουν από διασταύρωση μαύρου αρσενικού με λευκό θηλυκό Το φτέρωμα των καναρινιών μπορεί να είναι λευκό, κίτρινο, πορτοκαλί, σταχτί Από διασταύρωση μαύρου γάτου με άσπρη γάτα προκύπτουν ασπρόμαυροι απόγονοι Από διασταύρωση πτηνών λευκών με κίτρινα προκύπτουν γαλακτώδεις νεοσσοί ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 5
ΑΠΟ02/04/2018 ΕΩΣ 14/04/2018 Β2. Το RNA του ευκαρυωτικού κυττάρου μπορεί να είναι snrna το οποίο δεν υπάρχει σε προκαρυωτικά κύτταρα. Το mrna των ευκαρυωτικό περιέχει εσώνια, ενώ των προκαρυωτικών δεν περιέχει Το mrna των προκαρυωτικών μπορεί να κωδικοποιεί περισσότερες από μια πρωτεΐνες, όπως στα οπερόνια ενώ των ευκαρυωτικών κάθε mrna κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη. Β3. Η κλωνοποίηση είναι πολύ χρήσιμη στον πολλαπλασιασμό διαγονιδιακών ζώων. Η δημιουργία ενός διαγονιδιακού ζώου που παράγει τον ανθρώπινο παράγοντα πήξης του αίματος, για παράδειγμα, κοστίζει 1-2 εκατομμύρια ευρώ. Με κλωνοποίηση μπορούν εύκολα να παραχθούν πολλά πανομοιότυπα ζώα και έτσι ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες του φαρμάκου. Η κλωνοποίηση μπορεί επίσης να συνεισφέρει στην προστασία από την εξαφάνιση διάφορων ζώων του πλανήτη μας. Στις καταψύξεις πολλών ζωολογικών κήπων υπάρχουν κατεψυγμένα ωάρια και σπερματοζωάρια ή έμβρυα ζώων που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Πυρήνες από αυτά τα κύτταρα μπορούν να μεταφερθούν σε απύρηνα ωοκύτταρα του είδους που μας ενδιαφέρει και στη συνέχεια να κυοφορηθούν στο ίδιο ή σε συγγενικό είδος ζώου. Β4. Σε ομόζυγα για το αλληλόμορφο αυτό άτομα Σε άτομα με σύνδρομο Turner Σε θηλυκά άτομα που εμφανίζουν δομική χρωμοσωμική ανωμαλία έλλειψης τμήματος του ενός Χ χρωμοσώματος ΘΕΜΑ Γ Γ1. Για το χρώμα του άνθους υπάρχουν 3 φαινότυποι από τους οποίους δεν είναι κάποιος ενδιάμεσος των άλλων δυο άρα αποκλείουμε τα ατελώς επικρατή αλληλόμορφα, αλλά και τα συνεπικρατή εφόσον δεν είναι κάποιος συνέκφραση των άλλων δυο. Έχουμε δηλαδή πολλαπλά αλληλόμορφα. Συμβολισμός αλληλομόρφων Α 1 : αλληλόμορφο για το κόκκινο χρώμα Α 2 : αλληλόμορφο για το κίτρινο χρώμα Α 3 : αλληλόμορφο για το γαλάζιο χρώμα Παρατηρούμε ότι από τη διασταύρωση κόκκινων με κίτρινο προκύπτουν κόκκινα και γαλάζια με αναλογία 1:1. Επίσης με διασταύρωση κόκκινου με γαλάζια προκύπτουν 2 κόκκινα : 1 κίτρινα : 1 γαλάζια. Από τις αναλογίες αυτές προκύπτει ότι το κόκκινο είναι επικρατές του κίτρινου και του ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 2 ΑΠΟ 5
ΑΠΟ02/04/2018 ΕΩΣ 14/04/2018 γαλάζιου. Επίσης από τη δεύτερη διασταύρωση το κίτρινο είναι υπολειπόμενο του γαλάζιου καθώς είναι φαινότυπος που υπάρχει στους απογόνους χωρίς να υπάρχει στην πατρική γενιά. Τα κόκκινα φυτά έχουν πιθανούς γονότυπους Α 1 Α 1, Α 1 Α 2, Α 1 Α 3 Τα γαλάζια Α 3 Α 3, Α 3 Α 2 τα κίτρινα Α 2 Α 2 Για τη πρώτη διασταύρωση εφόσον προκύπτουν γαλάζια οι γονότυποι θα είναι Α 1 Α 3, Α 2 Α 2 Διασταύρωση 1η P γενιά Α 1 Α 3 x Α 2 Α 2 γαμέτες Α 1, Α 3 Α 2 F1 γενιά Α 1 Α 2, Α 3 Α 2 Για τη δεύτερη διασταύρωση εφόσον προκύπτουν κίτρινα φυτά τα αρχικά φυτά θα έχουν και τα δύο από ένα Α 2 αλληλόμορφο. Για να προκύπτουν κόκκινα και γαλάζια θα έχουν το ένα Α 1 αλληλόμορφο και το άλλο ένα Α 3 αλληλόμορφο. Διασταύρωση 2η P γενιά Α 1 Α 2 x Α 3 Α 2 γαμέτες Α 1, Α 2 Α 3, Α 2 F1 γενιά Α 1 Α 3, Α 1 Α 2, Α 3 Α 2, Α 2 Α 2 Για τις παραπάνω διασταυρώσεις ισχύει ο 1ος Νόμος του Mendel. Ο νόμος του διαχωρισμού των αλληλόμορφων γονιδίων. Κατά τη μείωση διαχωρίζονται τα ομόλογα χρωμοσώματα και τα γονίδια που βρίσκονται σ αυτά και σχηματίζονται οι γαμέτες. Στη γονιμοποίηση γίνεται ελεύθερος συνδυασμός των αλληλομόρφων γονιδίων ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 3 ΑΠΟ 5
ΑΠΟ02/04/2018 ΕΩΣ 14/04/2018 Γ2. To trna με αντικωδικόνιο 3' AUG 5' θα συνδέεται στο κωδικόνιο 5' UAC 3' του mrna που αντιστοιχεί στο αμινοξύ τυροσίνη ενώ το trna με αντικωδικόνιο 3' AUU 5' θα συνδέεται στο κωδικόνιο 5' UAA 3' του mrna που αποτελεί κωδικόνιο λήξης της μετάφρασης. Οι πιθανές συνέπειες θα είναι οι εξής: 1. Αν το mrna περιέχει το κωδικόνιο 5' UAC 3' τότε η μετάφραση θα σταματήσει στο σημείο εκείνο καθώς δεν θα υπάρχει το αντίστοιχο αντικωδικόνιο. 2. Αν το mrna δεν περιέχει το κωδικόνιο 5' UAC 3' αλλά έχει ως κωδικόνιο λήξης της μετάφρασης το 5' UAA 3' η μετάφραση θα συνεχιστεί πέρα από αυτό καθώς θα συνδεθεί στο λήξης το trna με το αμινοξύ της τυροσίνης 3. Αν το mrna δεν περιέχει το κωδικόνιο 5' UAC 3' ούτε το 5' UAA 3' ως λήξης τότε δε θα υπάρχει καμία επίπτωση στην παραγόμενη πρωτεΐνη. Γ3. Εφόσον η μετάλλαξη στο ρυθμιστικό γονίδιο δημιουργεί ανενεργό καταστολέα αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μη συνδέεται στο χειριστή και τα δομικά γονίδια του οπερονίου να μεταγράφονται συνεχώς. Το γεγονός αυτό σε περιβάλλον γλυκόζης έχει ως αποτέλεσμα απώλεια ενέργειας του βακτηρίου και συνεπώς μείωση του ρυθμού ανάπτυξης της καλλιέργειας σε σχέση με το μη μεταλλαγμένο στέλεχος. Άρα η καμπύλη 1 αντιστοιχεί στο στέλεχος Α και η 2 στο Β. ΘΕΜΑ Δ Δ1. Ο υποκινητής και οι μεταγραφικοί παράγοντες Δ2. Από την αντιστοίχηση των αμινοξέων σε κωδικόνια βρίσκουμε ότι τα κωδικόνια του mrna είναι 5'AUG-CCC-GUG-AAU-CAU- ΛΗΞΗ- 3' (αιτιολόγηση κώδικας τριπλέτας, συνεχής μη επικαλυπτόμενος) Από το παραπάνω βρίσκουμε ότι η κάτω αλυσίδα είναι η κωδική και ότι παρεμβάλλεται το εσώνιο 3'CAAGCAGG 5' 5'GTTCGTCC3' Το mrna που θα απομονωθεί θα είναι το ώριμο 5' GGGAAUUCACCGGUAUGCCCGUAAUCAUUAAGAAUUCC 3' (αιτιολόγηση μεταγραφής) Δ3. α) H περιοριστική ενδονουκλεάση EcoRI κόβει την αλληλουχία 5'GAATTC3' και τη συμπληρωματική της ανάμεσα στο G και Α δημιουργώντας μονόκλωνα άκρα 5'G AATTC3' 3'CTTAA G5' ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 4 ΑΠΟ 5
ΑΠΟ02/04/2018 ΕΩΣ 14/04/2018 Σύμφωνα με το σχήμα η αλυσίδα Ι του βακτηρίου έχει κατεύθυνση 5'-3' και η ΙΙ 3'-5'. Γνωρίζουμε ότι ο υποκινητής βρίσκεται στην αρχή του γονιδίου και η κωδική αλυσίδα έχει κατεύθυνση 5'-3'. Άρα η κωδική είναι η Ι. β) Για την επιλογή των μετασχηματισμένων βακτηρίων θα χρησιμοποιήσουμε το αντιβιοτικό αμπικιλλίνη στο θρεπτικό υλικό των βακτηρίων. Τα μη μετασχηματισμένα βακτήρια δεν επιβιώνουν παρουσία αντιβιοτικού. γ) Παρατηρούμε ότι η θέση αναγνώρισης της EcoRI είναι μέσα στο γονίδιο που δημιουργεί μπλέ αποικίες. Όσα πλασμίδια ανασυνδυαστούν δεν θα δίνουν μπλέ αποικίες. Δ4. Για να δημιουργηθούν βακτήρια που θα παράγουν το πεπτίδιο πρέπει το γονίδιο να μπει στο βακτήριο με τη σωστή κατεύθυνση ώστε ο υποκινητής να είναι πριν το 5' άκρο της κωδικής αλυσίδας. Όσα γονίδια μπουν ανεστραμμένα δεν θα δίνουν το παραπάνω πεπτίδιο κατά τη μετάφραση. Δ5. Οι ανιχνευτές είναι ιχνηθετημένα μονόκλωνα μόρια DNA ή RNA συμπληρωματικά και αντιπαράλληλα με το προς ανίχνευση τμήμα DNA. Για την ακολουθία DNA θα χρησιμοποιηθεί ο ανιχνευτής Α που υβριδοποιεί την μη κωδική αλυσίδα του γονιδίου. Ο ανιχνευτής Β υβριδοποιεί τμήμα του εσωνίου, συνεπώς είναι ακατάλληλος για απομόνωση αλληλουχίας DNA από cdna βιβλιοθήκη. ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΩΝ Ωρίωνας ΣΕΛΙΔΑ: 5 ΑΠΟ 5