ΗΧΟΜΟΝΩΣΗ Η/Μ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΘΟΡΥΒΟΥ & ΜΕΤΡΑ ΗΧΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΗΧΟΜΟΝΩΣΗ Η/Μ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΘΟΡΥΒΟΥ & ΜΕΤΡΑ ΗΧΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Η ηχοπροστασία των κτιρίων έναντι θορύβου, δονήσεων και κραδασμών από τη λειτουργία ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων κρίνεται πλέον επιτακτική, προκειμένου να εξασφαλίζονται συνθήκες καλής ακουστικής άνεσης σε χώρους εργασίας και διαμονής. Η εφαρμογή των κατάλληλων μέτρων αντιμετώπισης σύμφωνα με τη μελέτη ακουστικής μπορεί να επιφέρει σημαντική βελτίωση του προβλήματος. Άρθρο του ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α. ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ, πολιτικού μηχ., B. eng (Hons), MSc, σύμβουλου αρχιτεκτονικής ακουστικής - κτιριακής ηχομόνωσης MSc/Pg.Dip www.ktirio.gr 57

Βασικές διαδρομές μεταφοράς θορύβου από Η/Μ σε κλειστούς χώρους. Πιθανές οδεύσεις θορύβου από κλιματιστική εγκατάσταση (ανεμιστήρα εξαερισμού) σε ψευδοροφή. Συνήθως υπάρχουν δύο τύποι ανεμιστήρων, οι αξονικοί και οι φυγοκεντρικοί. Σύνθετο ηχοπέτασμα από ηχομονωτικό πέτασμα και ακρυλικό γυαλί. 4 Σχηματική απεικόνιση διάδοσης θορύβου μέσω του ηχοπετάσματος. Ανεμιστήρας εξαερισμού Κινητήρας Ευαίσθητος δέκτης Αεραγωγός Α. Μεταφορά ηχητικής ενέργειας από κινητήρα μηχανοστασίου μέσω δομικών στοιχείων του κτιρίου. Β. Μεταφορά θορύβου μέσω των στομίων εξαερισμού. Γ. Μεταφορά θορύβου μέσω του δικτύου αεραγωγών και της ψευδοροφής. Δ. Μεταφορά θορύβου από τον ανεμιστήρα εξαερισμού μέσα από το δίκτυο αεραγωγών. Ε. Απευθείας μεταφορά θορύβου από τη μη επαρκή ηχομόνωση του ενδιάμεσου διαχωριστικού τοίχου. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Την τελευταία δεκαετία παρατηρείται αυξανόμενη ανάγκη εγκατάστασης και χρήσης μηχανολογικού εξοπλισμού στα κτίρια, όπως συστημάτων ψύξης, θέρμανσης και εξαερισμού. Τα προβλήματα θορύβου από τη λειτουργία τους είναι πολλά με αποτέλεσμα να εκδηλώνονται παράπονα για συνθήκες κακής ακουστικής άνεσης σε χώρους εργασίας και διαμονής. Στο άρθρο παρουσιάζονται μέσα από παραδείγματα οι βασικές διαδρομές μετάδοσης θορύβου σε κτίρια, ενώ ταυτόχρονα αναλύεται και το νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα σχετικά με τα όρια θορύβου, σύμφωνα με τον Κτιριοδομικό Κανονισμό. Παράλληλα αναλύονται τα αναγκαία μέτρα ηχοπροστασίας για την αντιμετώπιση του προβλήματος, όπως είναι οι ακουστικοί κλωβοί, τα ηχοφράγματα, οι αντικραδασμικές εδράσεις των μηχανημάτων, οι ηχοπαγίδες ή ο συνδυασμός τους. Τέλος, γίνεται συνοπτική αναφορά στη διαδικασία ακουστικών μετρήσεων σύμφωνα με τα πρότυπα του ΕΛ.Ο.Τ. αλλά και των διεθνών κανονισμών. ΤΑ ΟΡΙΑ ΘΟΡΥΒΟΥ ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΟΡΙΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΠΕΔΟΥ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ 80/8. α/α Περιοχή Ανώτατο όριο θορύβου σε db(a) Νομοθετημένες βιομηχανικές περιοχές. 70 Περιοχές, στις οποίες το επικρατέστερο στοιχείο είναι το βιομηχανικό. 65 Περιοχές, στις οποίες επικρατεί εξίσου το βιομηχανικό και αστικό στοιχείο. 55 4 Περιοχές, στις οποίες επικρατεί το αστικό στοιχείο. 50 Τις τελευταίες δεκαετίες, οι μελετητικές ομάδες σχεδιασμού κτιρίων λαμβάνουν όλο και περισσότερο υπόψη τους τα προβλήματα θορύβου και δονήσεων, που προκαλούνται από την αυξανόμενη απαίτηση εγκατάστασης και χρήσης μηχανολογικού εξοπλισμού στα κτίρια, όπως συστημάτων ψύξης, θέρμανσης και εξαερισμού. Ο ρόλος των συμβούλων ακουστικής και ηχομόνωσης είναι καθοριστικός, ώστε να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα ήδη από το στάδιο του σχεδιασμού σε συνεργασία με τον αρχιτέκτονα αλλά και το μηχανολόγο του έργου. Παρόλο που οι εταιρείες κατασκευής μηχανολογικών συστημάτων παράγουν διαρκώς νέα μηχανήματα με χαμηλότερη όχληση, ωστόσο εξακολουθούν να υπάρχουν ενοχλήσεις και παράπονα για κακή ακουστική άνεση σε χώρους εργασίας και διαμονής. Είναι αξιοσημείωτο ότι έρευνες μελετητικών γραφείων συμβούλων ακουστικής, που έγιναν στο παρελθόν, έχουν καταδείξει ότι σε κτίρια στα οποία σχεδιάστηκαν και επιλέχθηκαν τα κατάλληλα συστήματα μηχανολογικού εξοπλισμού χωρίς την εφαρμογή πρόσθετων μέτρων ηχοπροστασίας τα οποία κρίθηκαν μη αναγκαία στη φάση σχεδιασμού, εντούτοις εκ των υστέρων σημείωσαν συνθήκες χαμηλής ακουστικής άνεσης. Βασικές έννοιες & νομοθετικό πλαίσιο Η ακουστική παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, διότι ο ήχος συνοδεύει όλες σχεδόν τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Ο ήχος θα μπορούσε να οριστεί ως η ακουστική αίσθηση που παράγεται από ένα ακουστικό κύμα. Αυτό το κύμα διεγείρει το αισθητήριο της ακοής και προκαλεί το ακουστικό αίσθημα. Ο ήχος διακρίνεται σε συχνότητες (Hz). Το ανθρώπινο αυτί ακούει ήχους με συχνότητες μεταξύ 0 και 0.000 Hz. Στο διάστημα συχνοτήτων που ακούει το ανθρώπινο αυτί οι ήχοι διακρίνονται σε βαρείς (0-00 Hz), σε μέσους (00-600 Hz) και σε οξείς (600-0.000 Hz). Σημαντικό είναι να γίνει διάκριση μεταξύ ήχου και θορύβου. Ο ήχος μπορεί να είναι ευχάριστος 58 ΤΕΥΧΟΣ 5/07

7 4 8 0 9 5 6 ΥΠΟΜΝΗΜΑ. Ο θόρυβος της μηχανής προκαλεί ταλάντωση στην εύκαμπτη και με μικρή μάζα επένδυση από γυψοσανίδα. Όταν τα τοιχώματα του ηχομονωτικού κελύφους είναι εύκαμπτα (γυψοσανίδα, κόντρα πλακέ θαλάσσης κτλ.) τότε σ αυτό διαδίδονται ηχητικά κύματα. Όταν η συχνότητα του προσπίπτοντος ήχου συμπίπτει με τη συχνότητα ταλάντωσης του εύκαμπτου δομικού στοιχείου, τότε ο ήχος διεγείρει την επιφάνεια. Συνέπεια της διέγερσης είναι ένα μέρος του ήχου να διαδίδεται κατά μήκος της, οπότε και συμβαίνει μέγιστη απορρόφηση της ηχητικής ενέργειας, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της ηχομονωτικής ικανότητας του τοιχώματος για τη συγκεκριμένη συχνότητα. Αυτό επιτρέπει ιδιαίτερα τις χαμηλές συχνότητες να μεταφέρονται σε διπλανό ευαίσθητο δέκτη ως αερόφερτος θόρυβος, αν δεν προβλεφθούν από τον σύμβουλο ακουστικής.. Ο θόρυβος που εκπέμπεται από τον ανεμιστήρα αποτελείται από δύο συνιστώσες: το θόρυβο από τα πτερύγια του ανεμιστήρα και το θόρυβο από τη διαταραχή της πίεσης του αέρα στον αεραγωγό (στροβιλισμός).. Η γωνιακή όδευση του αεραγωγού (γωνία 90 ) θεωρείται απότομη, λειτουργεί ως εμπόδιο και δημιουργεί στροβιλισμό και αναγέννηση από τις επιφάνειες ανάκλασης (τοιχώματα αεραγωγού). 4. Η χρήση αποσβεστήρα (ηχοπαγίδας) σε θέση κοντά στη διακλάδωση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα διαταραχής της πίεσης του αέρα. 5. Θόρυβος που εκπέμπεται από τα τοιχώματα του αεραγωγού στο διάκενο μεταξύ ψευδοροφής και δομικής πλάκας. 6. Η μονάδα βρίσκεται πολύ κοντά στον ευαίσθητο δέκτη (γραφείο, χώρο εργασίας). 7. Διάδοση θορύβου από την έλλειψη ηχομονωτικού κελύφους / ηχοπαγίδας. 8. Έδραση της μονάδας επάνω στη δομική πλάκα με αποτέλεσμα να υπάρχει κτυπογενής μεταφορά δονήσεων και κραδασμών στο κτίριο. 9. Έδραση του μηχανήματος σε πλάκα σκυροδέματος με μεγάλα ανοίγματα μεταξύ των υποστυλωμάτων. Αυτό καθιστά την πλάκα πιο εύκαμπτη / ελαστική με μεγαλύτερες πιθανότητες διέγερσης από δονήσεις. 0. Μεταφορά θορύβου από τη ροή ρευστών στις σωληνώσεις που πιθανότατα βρίσκονται σε μηχανική επαφή με τα δομικά στοιχεία του κτιρίου.. Εκπομπή θορύβου / δονήσεων από μηχανική επαφή του αεραγωγού με το κέλυφος γυψοσανίδας. Το κέλυφος διεγείρεται και εκπέμπει θόρυβο χαμηλών συχνοτήτων.. Κακή επιλογή στομίων εξαερισμού (π.χ. γρίλιες) στην ψευδοροφή. Ζώνη ηχητικής σκιάς Ηχοπέτασμα Ζώνη ηχητικής ενέργειας Κύμα από περίθλαση Προσπίπτον κύμα Μονάδα κλιματισμού 4 (μουσική) αλλά και δυσάρεστος. Ο θόρυβος ορίζεται ως ο ανεπιθύμητος ήχος, είναι δυσάρεστος και μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως απώλεια ακοής, άγχος, στρες, ενόχληση και δυσκολία στην επικοινωνία. Η λειτουργία ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων σε κτίρια (μονάδες κλιματισμού, καυστήρες, ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη) συνήθως προκαλεί αίσθηση θορύβου στον άνθρωπο. Οι βασικοί τρόποι μετάδοσης του θορύβου είναι μέσω του αέρα (αερόφερτος) και μέσω των διαφόρων δομικών στοιχείων των κατασκευών (κτυπογενής). Στον αερόφερτο θόρυβο ο ήχος μεταδίδεται μέσω των δομικών στοιχείων για κλειστούς χώρους ή μέσω εμποδίων για ανοιχτούς χώρους. Ο κτυπογενής θόρυβος μεταφέρεται μέσω της μηχανικής επίδρασης, για παράδειγμα μέσω της λειτουργίας κινητήρα μηχανολογικής εγκατάστασης, που μεταφράζεται σε διέγερση των δομικών στοιχείων ή μέσω της ροής των ρευστών στις σω- ληνώσεις των Η/Μ εγκαταστάσεων. Στην Ελλάδα η ηχοπροστασία των Η/Μ εγκαταστάσεων στα κτίρια δεν αποτελεί απαίτηση κατά την έκδοση των οικοδομικών αδειών. Στο άρθρο του Κτιριοδομικού Κανονισμού αναφέρονται τα όρια μέγιστης στάθμης θορύβου από τη λειτουργία των Η/Μ εγκαταστάσεων. Ο Κτιριοδομικός Κανονισμός κατατάσσει τα κτίρια σε δύο κατηγορίες: Υψηλής ακουστικής άνεσης με όριο θορύβου L p (A) 5 db. Κανονικής ακουστικής άνεσης με όριο θορύβου L p (A) 0 db. Το συγκεκριμένο όριο περιγράφει την αριθμητικά μέση τιμή των μέγιστων ενδείξεων του ηχόμετρου (σταθμιστικό κύκλωμα Α), μετρούμενη τουλάχιστον σε τρία σημεία μέσα στο χώρο (υπνοδωμάτιο, καθιστικό). Παράλληλα, τα όρια θορύβου από μηχανολογική εγκατάσταση στο όριο ιδιοκτησίας του οικοπέδου καθορίζονται και από το προεδρικό διάταγμα 80/8. Βασικές διαδρομές μεταφοράς θορύβου στα κτίρια Η λειτουργία ανελκυστήρων, ψυκτικών συγκροτημάτων, συστημάτων θέρμανσης, αερισμού αλλά και κάθε είδους μηχανήματος που απαντώνται σε πολυκατοικίες, επαγγελματικούς χώρους, καταστήματα τροφίμων, εστιατόρια, ξενοδοχεία κ.ά. μπορεί να προκαλέσει τη μεταφορά διαφορετικών και ανεπιθύμητων θορύβων και την πρόκληση όχληση στους ενοίκους. Οι συνηθέστερες διαδρομές, μέσω των οποίων μεταφέρονται τα διάφορα είδη θορύβων, είναι οι εξής: Μεταφορά ηχητικής ενέργειας από τη λειτουργία κινητήρα μηχανοστασίου μέσω διαφόρων δομικών στοιχείων του κτιρίου (π.χ. δάπεδο). Μεταφορά θορύβου μέσω των στομίων εξαερισμού. Μεταφορά θορύβου μέσω του δικτύου αεραγωγών και της ψευδοροφής. Μεταφορά θορύβου από τον ανεμιστήρα εξαερισμού μέσα από το δίκτυο αεραγωγών. www.ktirio.gr 59

Ηχοφραγματικός τοίχος στο δώμα του ξενοδοχείου "Hydrama Grand Hotel" με ηχοπαγίδες στον ανεμιστήρα των μονάδων. Ακουστική μελέτη: Γιώργος Χατζηγεωργίου. Κλιματιστικές μονάδες σε ακουστικό κλωβό. Διακοσμητικά πετάσματα χρησιμοποιήθηκαν για τις ανάγκες ηχομονωτικής επένδυσης της μηχανολογικής εγκατάστασης ενός μουσείου. 4 Τομή διέλευσης αεραγωγού από δομική πλάκα. 5 Σχηματική απεικόνιση έδρασης μηχανής σε ελατήρια και αντισεισμικό αναστολέα. 6 Σχηματική απεικόνιση ανάρτησης αεραγωγού. 7 Έδραση ηλεκτροπαραγωγών ζευγών σε ελατήρια. Απευθείας μεταφορά θορύβου λόγω ανεπαρκούς ηχομόνωσης του ενδιάμεσου διαχωριστικού τοίχου. Μέτρα ηχοπροστασίας Τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για την αντιμετώπιση του θορύβου από Η/Μ εγκαταστάσεις ανάλογα με τη σχετική μελέτη είναι συνήθως οι ακουστικοί κλωβοί, τα ηχοφράγματα, οι αντικραδασμικές εδράσεις των μηχανημάτων, οι ηχοπαγίδες ή ο συνδυασμός τους. Ακουστικοί κλωβοί / ηχοκαλύμματα Οι μηχανές τοποθετούνται μέσα σε κλωβό από σκληρό υλικό, συνήθως δικέλυφες κατασκευές (λαμαρίνες, τσιμεντοσανίδες) με πιστοποιημένη ηχομονωτική απόδοση, ώστε να καλύπτει την απαιτούμενη ηχομείωση κατά το στάδιο της μελέτης. Για την ενίσχυση της ηχομονωτικής ικανότητας του κελύφους ο κλωβός επενδύεται εσωτερικά με ηχοαπορροφητική επένδυση (πορώδεις επενδύσεις π.χ. ορυκτοβάμβακα, υαλοβάμβακα, απορροφητικών, πολυεστερικών ινών), ώστε να αποσβένεται εσωτερικά ο ανακλώμενος θόρυβος της μηχανολογικής εγκατάστασης. Σε γενικές γραμμές ένας σωστά σχεδιασμένος ακουστικός κλωβός μπορεί να μειώσει τον παραγόμενο θόρυβο της μηχανής έως και 5 db σε μεσαίες, αλλά κυρίως σε υψηλές συχνότητες (500-8.000 Hz), ενώ στις χαμηλές (00-50 Hz) η ηχομονωτική τους απόδοση είναι από 0-5 db. Η επιλογή του κλωβού εξαρτάται από το φάσμα και την ένταση της ακουστικής ισχύος του μηχανήματος L w (A) και το κριτήριο στάθμης θορύβου (ακουστική πίεση) L p (A) στον ευαίσθητο δέκτη βάσει της νομοθεσίας της κάθε χώρας. Σε πολλές περιπτώσεις για τη σωστή λειτουργία και τον επαρκή αερισμό των μηχανημάτων πρέπει ο κλωβός να διαθέτει ανοίγματα για την προσαγωγή και απαγωγή νωπού αέρα. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι στα ανοίγματα πρέπει να τοποθετούνται ηχοπαγίδες, κατάλληλα σχεδιασμένες, ώστε να αποσβένουν την είσοδο και έξοδο του θορύβου από τον κλωβό. Η επιλογή του είδους και της διατομής των ηχοπαγίδων πρέπει να γίνεται σε συνεργασία με το μηχανολόγο της εγκατάστασης. Ηχοπετάσματα / ηχοφράγματα σε ανοιχτούς χώρους Πρόκειται για μια στερεή επιφάνεια κατασκευασμένη από ηχομονωτικό υλικό, η οποία τοποθετείται μεταξύ πηγής και δέκτη. Το ηχοπέτασμα δημιουργεί πίσω του (περιοχή δέκτη) μια ηχητική ζώνη που ονομάζεται "ηχητική σκιά", στην οποία μειώνεται αισθητά ο θόρυβος από την πηγή (προσπίπτον κύμα). Οι παράγοντες που επηρεάζουν την απόδοση του ηχοπετασμάτος είναι οι εξής: To ύψος του ηχοπετάσματος (ιδανικά πρέπει να είναι φορές το ύψος της πηγής). Το μήκος του και η απόστασή του από την πηγή θορύβου. Το υλικό κατασκευής του, το οποίο πρέπει να 60 ΤΕΥΧΟΣ 5/07

Διάτρηση δομικής πλάκας από αεραγωγό Τομή Ορυκτοβάμβακας 5 cm (4 kg/m³) Σφράγισμα αρμού με σιλικόνη Αντικραδασμικό στρώμα Κολλάρο λαμαρίνας Αγωγός Μονάδα κλιματισμού Αντικραδασμικά εφέδρανα Αντισεισμικός αναστολέας Ελατήριο για απομόνωση κραδασμών Δομική πλάκα Ορυκτοβάμβακας 5 cm (4 kg/m³) Μεμβράνη ελαστική (5kg/m²) κολλημένη στον αεραγωγό για ενίσχυση ηχομονωτικής ικανότητας Λαμαρίνα αεραγωγού Τσιμεντοσανίδες ή γυψοσανίδες (x,5 (mm)) Αγκύρια Δομική πλάκα 4 5 Αεραγωγός 6 7 είναι τουλάχιστον 0 db μεγαλύτερο ηχομονωτικά από την αρχικά απαιτούμενη ηχομείωση. Η απουσία ανοιγμάτων και οπών στο ηχοπέτασμα. Η επιφάνεια του ηχοπετάσματος που είναι στραμμένη προς την πηγή θορύβου. Αυτή πρέπει να είναι ηχοαπορροφητική για μεγαλύτερη απόδοση της ηχομείωσης. Άλλες επιφάνειες, όπως γυαλί, πολυκαρβονικά με μεγάλη μάζα, ξύλινες σανίδες και τσιμεντοσανίδες, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ηχοπετάσματα. Για τον υπολογισμό της στάθμης του ήχου πίσω από το ηχοπέτασμα χρησιμοποιούνται οι νόμοι της γεωμετρικής οπτικής, ενώ παράλληλα χρησιμοποιούνται και λογισμικά πρόβλεψης διάδοσης θορύβου, τα οποία λαμβάνουν υπόψη σύνθετα ακουστικά φαινόμενα (περίθλαση, ανάκλαση), ενώ ταυτόχρονα εισάγουν και δεδομένα κατά τη διαδικασία υπολογισμού (χαρτογράφηση), όπως θερμοκρασία, διεύθυνση και ταχύτητα του ανέμου. Μόνωση ταλαντώσεων / δονήσεων & κραδασμών Για την απόσβεση κραδασμών και δονήσεων χρησιμοποιούνται ελατήρια και εφέδρανα που υπάρχουν σε πολλούς τύπους στη βιομηχανία. Η επιλογή του υλικού εξαρτάται από διάφορους παράγοντες και κριτήρια, όπως: τη συχνότητα (Hz) της δόνησης που έχει άμεση συνάρτηση με τον κινητήρα της μηχανής (στροφές / λεπτό), το βάρος του μηχανήματος και το κέντρο βάρους της εγκατάστασης, το βαθμό ηχοαπομόνωσης, την περιοχή του στατικού φορέα του κτιρίου, επί του οποίου εδράζεται το μηχάνημα (πλάκα επί εδάφους, όροφο), το ενδεχόμενο να εκτελεί εξαναγκασμένες ταλαντώσεις, αν το μηχάνημα περιλαμβάνει κινητά μέρη που εξασκούν στο δάπεδο δυνάμεις. Τα ελατήρια χρησιμοποιούνται πολύ συχνά στην προστασία δονήσεων και στην απορρόφηση κραδασμών. Κατασκευάζονται από χάλυβα και λειτουργούν αποδοτικά σε χαμηλές συχνότητες. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις εφαρμογής ελατηρίων είναι τα ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη (Η/Ζ), οι ανεμιστήρες εξαερισμού, οι μονάδες ψύξης και θέρμανσης. Μπορούν να τοποθετηθούν απευθείας στη βάση του μηχανήματος, σε άκαμπτες μεταλλικές βάσεις ή και σε μάζα αδρανείας. Λειτουργούν σε συχνότητες από έως 0 Hz. Παράλληλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και διαφορετικού τύπου υλικά απομόνωσης των κραδασμών. Πρόκειται για ελαστικές βάσεις/ εφέδρανα από συνθετικά υλικά (ελαστομερή, ανακυκλωμένο ελαστικό). Ανάλογα με τη σκληρότητα, την πυκνότητα και τη δυναμική τους ακαμψία προσφέρουν αποσβέσεις σε συχνότητες 9 Hz. Η απόσβεσή τους εξαρτάται από το πλάτος της ταλάντωσης (συχνότητα συντονισμού της πηγής) και τις συνθήκες περιβάλλοντος. Σε συνδυασμό με τα ελατήρια λειτουργούν ικανοποιητικά σε ένα μεγάλο φάσμα απόσβεσης κραδασμών. www.ktirio.gr 6

Έδραση κλιματιστικής μονάδας σε ελατήρια. Έδραση αντλιοστασίου σε ελαστικές βάσεις. Ανάρτηση μονάδας εξαερισμού από ελατήρια. 4 Ηχοπαγίδα με ηχοαπορροφητικά διαφράγματα σε κεντρική κλιματιστική μονάδα. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 4 Ηχοπαγίδες - σιγαστήρες Οι ηχοπαγίδες χρησιμοποιούνται συνήθως για την απόσβεση θορύβου σε δίκτυα αεραγωγών εξαερισμού. Η λειτουργία τους στηρίζεται στην απορρόφηση του θορύβου από απορροφητικά υλικά, τα οποία τοποθετούνται στο εσωτερικό των σωληνώσεων. Πρόκειται σχετικά για απλές κατασκευές, συνήθως από λαμαρίνες και με σχετικά μικρό κόστος. Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι ηχοπαγίδων: κυλινδρικής διατομής, τετραγωνικής διατομής, θαλάμων εκτόνωσης. Σε καθέναν από τους παραπάνω τύπους η απόδοσή τους εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως από τις διαστάσεις της ηχοπαγίδας, το μήκος της, τον τύπο και το πάχος του ηχοαπορροφητικού υλικού με το οποίο επενδύονται. Σωληνώσεις & διάτρηση δομικών στοιχείων Η διέλευση σωληνώσεων μέσα από δομικά στοιχεία παίζει καθοριστικό ρόλο στη μετάδοση θορύβου. Συνήθως πρόκειται για σωληνώσεις ροής ρευστών των μηχανολογικών εγκαταστάσεων ή και σωληνώσεις από υδραυλικές εγκαταστάσεις, συστήματα αποχέτευσης. Οι αιτίες, από τις οποίες προκαλούνται συνήθως θόρυβοι, είναι: ηταχύτητα ροής των ρευστών, η απότομη αλλαγή διατομής (στένωση), η οποία προκαλεί αύξηση της ταχύτητας και μείωση της πίεσης των ρευστών, ηαγκύρωση των σωληνώσεων στα δομικά στοιχεία του κτιρίου (δάπεδο, οροφή, τοιχοποιία). Για την αντιμετώπιση θορύβου ροής είναι χρήσιμο οι ταχύτητες στις σωληνώσεις διαμέτρου μέχρι 5 cm να είναι μικρότερη του, m/s, ενώ για διάμετρο άνω των 5 cm είναι σκόπιμο να είναι μικρότερη των m/s. Οι σωληνώσεις, όταν υπάρχει κίνδυνος κτυπογενούς θορύβου, αναρτώνται ή στερεώνονται με αντικραδασμικά εξαρτήματα για την αποφυγή μηχανικής επαφής μεταξύ σωλήνα και δομικών στοιχείων. Ακουστικές μετρήσεις Ο θόρυβος πρέπει να μετριέται στον τόπο και κατά τον χρόνο της ενόχλησης. Οι μετρήσεις πρέπει να γίνονται με ηχόμετρο, το οποίο να ανταποκρίνεται στις απιτήσεις που περιέχονται στις δημοσιεύσεις IEC ή IEC 79 σύμφωνα με το πρότυπο του ΕΛ.Ο.Τ. 60. Οι μετρήσεις σε εσωτερικούς / εξωτερικούς χώρους πρέπει να γίνονται σε ύψος,0 έως,50 m από το έδαφος και, αν είναι δυνατόν, τουλάχιστον,5 m από τοίχους, κτίρια ή άλλες ανακλαστικές κατασκευές για ανοιχτούς χώρους, ενώ για κλειστούς χώρους η απόσταση μειώνεται σε m από τους τοίχους του δωματίου. Ο αριθμός των μετρήσεων για κλειστούς χώρους προτείνεται σε τρία σημεία, ενώ για ανοιχτούς χώρους εξαρτάται από τη διάρκεια της μέτρησης, το χρόνο αναφοράς της πηγής θορύβου και το χαρακτήρα του θορύβου (σταθερός, παλμικός). DIN 409, Acoustic quality in small to medium sized rooms. ΕΝ ISO 54-:000, Building acoustics - Estimation of acoustic performance of building from the performance of element. Part : Airborne sound insulation between rooms. ΕΝ ISO 54-:000, Building acoustics - Estimation of acoustic performance of building from the performance of element. Part : Impact sound insulation between rooms. B. J. Smith, R. J.Peters, S. Owen, Acoustics and noise control, Longman, 996. M. Long, Architectural acoustics, Elsevier Academy Press, 006. Walter Blasi, Δομική φυσική, θερμομόνωση - ηχομόνωση - πυροπροστασία, εκδοτικός όμιλος "ΙΩΝ", 000. E. Mommertz, Acoustics and sound insulation, Birkhauser, 008. Δ. Ευθυμιάτος, Ακουστική και κτιριακές εφαρμογές θεωρία και πράξη, εκδόσεις Παπασωτηρίου, 007. Δ. Σκαρλάτος, Εφαρμοσμένη ακουστική, εκδόσεις Gotsis, 008. A. Everest, Εγχειρίδιο ακουστικής, εκδόσεις Α.Τζιόλα, 994. ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΟ ''ΚΤΙΡΙΟ'' Ηχομόνωση οικοδομών: Προστασία από κτυπογενείς και αερόφερτους ήχους. Τεύχος 7/05, σελ. 59. Ηχοπροστασία εσωτερικών χώρων κατοικίας. Τεύχος 8/009, σελ. 76. Προστασία από κτυπογενείς ήχους. Κατασκευαστικές λύσεις. Τεύχος 69, σελ. 47. ΣΧΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΡΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Υ - ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ 07 Χρήσιμα υλικά δόμησης ή επισκεφθείτε το www.ktirio.gr 6 ΤΕΥΧΟΣ 5/07