Πρακτικά της Βουλής των Αντιπροσώπων

Πρακτικά της Βουλής των Αντιπροσώπων Ζ ΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ - ΣΥΝΟΔΟΣ Γ Συνεδρίαση 27ης Μαΐου 1999 ( Ωρα έναρξης: 10.25 π.μ.) (Αρ. 31) (ΣΠ. ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ) Κηρύσσω την έναρξη της σημερινής συνεδρίας της Βουλής. Παρακαλώ τους κυρίους Γραμματείς να διαπιστώσουν αν υπάρχει απαρτία. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: (Θ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ) Υπάρχει απαρτία, έντιμε κύριε Πρόεδρε. Αρχίζομε με τη νομοθετική εργασία. Το πρώτο θέμα, που αφορά το νομοσχέδιο για το πόθεν έσχες, θα συζητηθεί στην επόμενη συνεδρία, εάν ολοκληρωθεί η συζήτηση στην επιτροπή Νομικών αναφορικά με τις διάφορες τροπολογίες. Ελπίζω να ολοκληρωθεί. Το υπ αριθμόν 2 θέμα είναι «Ο περί Φορολογίας του Εισοδήματος (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 1998» και παρακαλώ να διαβαστεί η έκθεση. Ν. ΜΟΥΣΙΟΥΤΤΑΣ: Εκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού για το νομοσχέδιο που τιτλοφορείται «Ο περί Φορολογίας του Εισοδήματος (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 1998» Παρόντες: Αλέξης Γαλανός, πρόεδρος Νίκος Μουσιούττας Τάσσος Παπαδόπουλος Αβραάμ Αντωνίου Ανδρέας Φιλίππου Γιώργος Λιλλήκας 1

Ισίδωρος Μακρίδης Σωκράτης Χάσικος Πρόδρομος Προδρόμου Κίκης Καζαμίας Δώρος Θεοδώρου Μη μέλη της επιτροπής: Χρίστος Ρότσας Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε πέντε συνεδρίες της που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα από 14 Δεκεμβρίου 1998 μέχρι 10 Μαΐου 1999. Στο στάδιο της μελέτης του υπό αναφορά νομοσχεδίου κλήθηκαν και παρευρέθηκαν στην επιτροπή εκπρόσωποι του Υπουργείου Οικονομικών. Σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η τροποποίηση του περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου, ώστε να παραταθεί μέχρι το φορολογικό έτος 1999 η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος του ποσού, πέρα από το φιλοδώρημα ή το εφάπαξ, που παραχωρείται από νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου κατά την αποχώρηση οποιουδήποτε υπαλλήλου τους από την υπηρεσία. Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν ενώπιον της επιτροπής, οποιοδήποτε ποσό, πέραν του φιλοδωρήματος ή του εφάπαξ ποσού, που παρεχωρείτο από ημικρατικούς οργανισμούς σε πρόσωπα που αποχωρούσαν από την υπηρεσία απαλλασσόταν από την υποχρέωση καταβολής φόρου εισοδήματος, υπό την προϋπόθεση ότι το εν λόγω ποσό δε θα υπερέβαινε το ποσό που προνοείται στους οικείους κανονισμούς κάθε οργανισμού. Η απαλλαγή αυτή, η οποία ίσχυσε για τα φορολογικά έτη 1991 έως 1995, αποτέλεσε ένα σοβαρό κίνητρο για υπαλλήλους ημικρατικών οργανισμών να αφυπηρετήσουν πρόωρα, γι αυτό και κρίθηκε σκόπιμη η παράταση της ισχύος της για ακόμη δύο φορολογικά έτη. Η εν λόγω παράταση έληξε ουσιαστικά την 31η Δεκεμβρίου 1997, αλλά, επειδή αριθμός υπαλλήλων προτίθεται και τώρα να αποχωρήσει πρόωρα από την υπηρεσία του, νοουμένου ότι το αντίστοιχο επίδομα θα συνεχίσει να τυγχάνει απαλλαγής από το φόρο εισοδήματος, κρίθηκε σκόπιμο να ζητηθεί η παράταση της απαλλαγής αυτής μέχρι το τέλος του 1999. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, υπό το φως της διεξαχθείσας συζήτησης, αποφάσισε κατά πλειοψηφία του προέδρου της καθώς και των μελών της βουλευτών των κοινοβουλευτικών ομάδων του Δημοκρατικού Συναγερμού, του Δημοκρατικού Κόμματος και του Σοσιαλιστικού Κόμματος ΕΔΕΚ να εισηγηθεί στη Βουλή την ψήφιση του υπό αναφορά νομοσχεδίου σε νόμο, αφού τροποποιηθεί ο τίτλος του, ώστε να αναφέρεται ως «Ο περί Φορολογίας του Εισοδήματος (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 1999». Τα μέλη της επιτροπής βουλευτές της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ - Αριστερά - Νέες Δυνάμεις επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν κατά τη συζήτηση του θέματος στην ολομέλεια του Σώματος. 2

Ταυτόχρονα και με την ευκαιρία αυτή, η επιτροπή καλεί την εκτελεστική εξουσία να λάβει σοβαρά υπόψη ότι η παρούσα έγκριση της ζητούμενης νέας παράτασης είναι η τελευταία και ότι για κανένα λόγο δεν προτίθεται να προβεί σε έγκριση οποιασδήποτε περαιτέρω παράτασης. Είναι κανείς που θέλει να λάβει το λόγο; Ο κ. Παπαδόπουλος. Τ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Μία μικρή παρατήρηση: Θέλω να τονίσω αυτό που λέγεται στην έκθεση, ότι αυτό το νομοσχέδιο πέρασε με πολύ δισταγμό από την επιτροπή Οικονομικών. Τουλάχιστον όσον αφορά το Δημοκρατικό Κόμμα, όντως εννοούμε αυτό που λέμε, ότι είναι η τελευταία παράταση -ούτε μια ημέρα ούτε για μία περίπτωση πρόκειται να δοθεί ανανέωση. Αυτό το δηλώνω, για να είναι γνωστό, μήπως θεωρηθεί από την έκθεση ότι είναι μόνο μια τυπική αναφορά. Ο κ. Ρότσας. ΧΡ. ΡΟΤΣΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, εγώ θα καταψηφίσω το νομοσχέδιο τούτο, διότι πιστεύω ότι είναι αρνητική διάκριση εις βάρος των ιδιωτικών υπαλλήλων, οι οποίοι δεν τυγχάνουν παρόμοιας μεταχείρισης. Αυτό θα κοστίσει στο κράτος περίπου μόνο για το έτος τούτο δυόμισι εκατομμύρια λίρες και πιστεύω ούτε ο ρόλος της Βουλής είναι να ψηφίζει τέτοια κονδύλια, τέτοιες χορηγίες, αν θέλετε, οι οποίες στην ουσία βοηθούν μία τάξη υπαλλήλων εις βάρος μιας άλλης τάξεως και, δεύτερο, εάν θα γίνει στο μέλλον, να γίνει και για τους ιδιώτες υπαλλήλους. Ευχαριστώ. Ο κ. Πιττοκοπίτης. Ν. ΠΙΤΤΟΚΟΠΙΤΗΣ: Για να μη δημιουργηθεί, κύριε Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, οποιαδήποτε παρερμηνεία, με όλο το σεβασμό προς το συνάδελφο, δεν ανταποκρίνονται προς την πραγματικότητα αυτά τα πράγματα, γιατί, αν κοιτάξομε στον ίδιο τον προϋπολογισμό αυτού του οργανισμού, τα ποσά αυτά αναφέρονται σε κάποιες χιλιάδες λίρες και επομένως δεν μπορεί ο φόρος εισοδήματος να είναι εκατομμύρια λίρες. Πέραν αυτού, για να είμαστε πάλι ειλικρινείς και αντικειμενικοί, με την πρόωρον αφυπηρέτηση αυτών των υπαλλήλων, που και από πλευράς μισθοδοσίας και ωφελημάτων βρίσκονται σε ψηλά σκαλοπάτια, και με την αποχώρηση και ανανέωση, ειλικρινά προκύπτει πραγματικό οικονομικό όφελος προς τον οργανισμό. 3

Α. ΑΝΤΩΝΙΟΥ: Ο κ. Αντωνίου. Κύριε Πρόεδρε, Πράγματι, η δική μας ομάδα δεν έχει τοποθετηθεί, έτσι αυτά που θα πω είναι προσωπικές απόψεις. Αυτό το θέμα έχει μια βαθύτερη φιλοσοφία, η οποία στηρίζεται στην αντίληψη ότι όλα τα φιλοδωρήματα αφυπηρέτησης των εργαζομένων πρέπει να απαλλάττονται από τη φορολογία. Αυτό το μέρος που συζητούμε, αυτό το σημείο το οποίο είναι μπροστά μας αφορά πρόσθετα ωφελήματα εξαιτίας ορισμένων συγκυριών. Και υπάρχουν διάφορες περιπτώσεις: Είναι περιπτώσεις όπου υπάρχει πραγματικός πλεονασμός και, αντί να αποχωρήσουν μερικοί απολυόμενοι, παρουσιάζονται μερικοί που εθελοντικά θα ήθελαν να αποχωρήσουν και έτσι παίρνουν μίαν ηυξημένη αποζημίωση ή ένα ηυξημένο ωφέλημα. Υπάρχουν ασφαλώς και περιπτώσεις άλλων συγκυριών όπου, στην προσπάθεια να υπάρξει ένα είδος ενθάρρυνσης αποχώρησης ορισμένων ανθρώπων, δίνονται ορισμένα συστήματα. Ολα δηλαδή καταλήγουν ότι προκύπτουν ως αποτέλεσμα τερματισμού της υπηρεσίας, είτε αυτός ο τερματισμός γίνεται στην κανονική ηλικία αφυπηρέτησης είτε λόγω πρόωρης αφυπηρέτησης. Κατά τη δική μου αντίληψη, όλα αυτά τα ωφελήματα, τα οποία προκύπτουν ως ωφελήματα αφυπηρέτησης, είτε αυτά δίνονται κατά την κανονική αφυπηρέτηση είτε την πρόωρη, δεν πρέπει να υπόκεινται σε φορολογία, γι αυτό και προσωπικά είχα ταχθεί υπέρ της ψήφισης του νομοσχεδίου αυτού. Βεβαίως, το νομοσχέδιο αυτό προσδιορίζει μία συγκεκριμένη ημερομηνία. Δεν αντιμετωπίζω θέμα κατά γενικό τρόπο, αλλά η κοινοβουλευτική ομάδα δεν έχει τοποθετηθεί επί του θέματος και δεν ξέρω αν άλλος συνάδελφος θα έχει διαφορετική άποψη από μένα ή αν όλη η ομάδα η δική μας θα υιοθετήσει αυτά που έχω πει. Ο κ. Μακρίδης. Ι. ΜΑΚΡΙΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, τα φιλοδωρήματα αυτά αποτελούν ενθαρρυντικά φιλοδωρήματα που είναι απόρροια συμφωνιών, που στόχο έχουν την ανανέωση και την αναβάθμιση των υπηρεσιών και ιδιαίτερα στους ημικρατικούς οργανισμούς για τη συγκεκριμένη περίπτωση. Αρα, συμφωνώ στη φιλοσοφία και με τον κ. Αντωνίου και με τον κ. Νίκο, ως προς το πνεύμα αυτών των φιλοδωρημάτων. Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Ο κ. Φιλίππου. 4

Α. ΦΙΛΙΠΠΟΥ: Ναι, κύριε Πρόεδρε. Πάντοτε εκτιμώ και σέβομαι τις απόψεις του συναδέλφου μου κ. Αβραάμ Αντωνίου για πάρα πολλούς λόγους, ο κυριότερος των οποίων είναι ότι εκφράζει τις απόψεις μιας μεγάλης συνδικαλιστικής οργάνωσης. Ωστόσο, στο συγκεκριμένο θέμα έχω διαφορετική άποψη και θα προσπαθήσω να σας πείσω ότι δεν πρέπει να ψηφίσομε αυτό το νομοσχέδιο. Με δυο λόγια φαίνεται στη δεύτερη παράγραφο της έκθεσης και είναι πολύ καλά διατυπωμένο. Ουσιαστικά στη δεύτερη παράγραφο της έκθεσης λέγεται σχεδόν ευθέως ότι πρόκειται για χαριστική ενέργεια και χαίρομαι που συμφωνεί και ο κ. Παπαδόπουλος, του οποίου τις απόψεις εκτιμώ ιδιαιτέρως. Διότι λέμε ότι ζητεί ο νόμος να παραταθεί μέχρι το φορολογικό έτος 1999 η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος του ποσού πέρα από το φιλοδώρημα ή το εφάπαξ κ.λπ. κ.λπ. κ.λπ. Δηλαδή από το έτος 2000 δε θα δίνομε αυτή τη χαριστική δωρεά. Συνεπώς, η εισήγησή μου εμένα είναι να το καταψηφίσομε μετ επαίνων. Ο κ. Μουσιούττας. Ν. ΜΟΥΣΙΟΥΤΤΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, υπάρχουν στους ημικρατικούς οργανισμούς περιπτώσεις υπαλλήλων για τους οποίους κινήθηκε ήδη η διαδικασία για πρόωρη αφυπηρέτηση. Είναι γι αυτό το λόγο που η ομάδα μας θεώρησε ότι πρέπει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου να γίνουν όλα για τα οποία ξεκίνησε διαδικασία και να έχουν επίσης κατά νουν αξιοποίηση αυτής της μεθόδου πρόωρης αφυπηρέτησης να κάνουν κατά τη διάρκεια τούτου του χρόνου και μέχρι την 31η Δεκεμβρίου να τεθεί τέρμα. Γι αυτό το λόγο νομίζω δε χρειάζονται παραπάνω εξηγήσεις. Να προχωρήσομε σε ψηφοφορία. Ο κ. Ρότσας και να προχωρήσομε σε ψηφοφορία. ΧΡ. ΡΟΤΣΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, επειδή αμφισβητήθηκαν τα στοιχεία τα οποία έδωσα από το συνάδελφο, θα ήθελα να πω ότι η ΑΤΗΚ από το 1991 που το εφάρμοσε μέχρι το 1998 έχει δώσει σύνολο 9 εκατομ. Εάν κάποιος πληρώνει τουλάχιστον 30%, τότε αντιλαμβάνεστε για τα εκατομμύρια για τα οποία μιλώ. Ταυτόχρονα, έχει αρχίσει και η Αρχή Ηλεκτρισμού να το κάνει τώρα, περίπου 1 εκατομ., και μάλλον κάποιος άλλος οργανισμός θα ακολουθήσει. Και λέω τα λεφτά είναι πολλά και, δεύτερο, εάν είναι ορθό και δίκαιο για τους ημικρατικούς οργανισμούς, γιατί να μην είναι ορθό και δίκαιο για τους ιδιωτικούς οργανισμούς, που εργοδοτούν και τη μεγάλη πλειοψηφία των Κυπρίων υπαλλήλων. Ευχαριστώ. 5

Ο κ. Κατσουρίδης. Ν. ΚΑΤΣΟΥΡΙΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, η δική μας ομάδα θα τηρήσει αποχή στο θέμα, πλην των συναδέλφων οι οποίοι νιώθουν έντονα και έχουν ήδη τοποθετηθεί και θα ψηφίσουν ανάλογα με την τοποθέτηση την οποία έχουν κάνει. Δεύτερη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Συνοπτικός τίτλος. Αρθρο 1. Τροποποίηση του άρθρου 8 του βασικού νόμου. Αρθρο 2. Εναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου. Αρθρο 3. Πόσοι ψηφίζουν υπέρ των άρθρων 1, 2 και 3; ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Είκοσι ένας. Εναντίον; ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Τέσσερις. Αποχές; ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Δέκα αποχές. Με είκοσι μία ψήφους υπέρ, τέσσερις εναντίον και δέκα αποχές, τα άρθρα 1, 2 και 3 εγκρίνονται. Τρίτη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί Φορολογίας του Εισοδήματος (Τροποποιητικός) Νόμος (Αρ. 2) του 1999. Πόσοι είναι υπέρ της ψήφισης του νομοσχεδίου σε νόμο; 6

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Είκοσι ένας. Εναντίον; ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Τέσσερις. Αποχές; ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Δέκα αποχές. (Κτυπά τη σφύρα.) Με είκοσι μία ψήφους υπέρ, τέσσερις εναντίον και δέκα αποχές, το νομοσχέδιο ψηφίζεται σε νόμο. Ναι, κύριε Αγαπίου. Γ. ΑΓΑΠΙΟΥ: Δικαιολογία ψήφου, κύριε Πρόεδρε. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Εν αποχή που είσαι. Γ. ΑΓΑΠΙΟΥ: Οχι, ψήφισα εναντίον. Και αποχή και εναντίον δικαιούμαι να κάνω δικαιολογία ψήφου. Επειδή είδα ότι ο κ. Βασιλείου ψήφισε υπέρ του νομοσχεδίου, αντιλαμβάνομαι ότι αυτό συνάδει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Και επειδή αυτή τη στιγμή αισθάνομαι έντονα εναντίον του ευρωπαϊκού κεκτημένου και εναντίον της Ευρώπης για τη βάρβαρη συμπεριφορά της έναντι της Γιουγκοσλαβίας, εγώ θεωρώ καθήκον μου να ψηφίσω εναντίον. Θα πάρει κάποια μηνύματα ο κ. Βασιλείου! Προχωρούμε στο επόμενο θέμα, που είναι το υπ αριθμόν 3, «Ο περί Εμπορικών Περιγραφών (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999». ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Είναι ομόφωνη η έκθεση. Αν είναι ομόφωνη, θεωρείται αναγνωσθείσα. 7

Εκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εμπορίου και Βιομηχανίας για το νομοσχέδιο που τιτλοφορείται «Ο περί Εμπορικών Περιγραφών (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999» Παρόντες: Δημήτρης Συλλούρης, πρόεδρος Ανδρέας Μούσκος Αβέρωφ Νεοφύτου Κίκης Καζαμίας Χρίστος Μαυροκορδάτος Γιώργος Χατζηγεωργίου Νίκος Κλεάνθους Στάθης Κιττής Δώρος Θεοδώρου Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου και Βιομηχανίας εξέτασε το υπό αναφορά νομοσχέδιο σε δυο συνεδρίες της που πραγματοποιήθηκαν στις 6 και στις 13 Μαΐου 1999. Στην πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής κλήθηκαν και παρέστησαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, του Υπουργείου Οικονομικών (Τμήμα Τελωνείων), του ΚΕΒΕ και του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών. Εκπρόσωποι της ΟΕΒ και της ΕΒΙΚ δεν παρευρέθηκαν στην επιτροπή, παρά το γεγονός ότι προσκλήθηκαν για το σκοπό αυτό. Σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η τροποποίηση της βασικής νομοθεσίας για τις εμπορικές περιγραφές, ώστε: 1) να καταργηθεί το άρθρο 12 που προνοεί την υποχρεωτική ένδειξη της χώρας κατασκευής ή παραγωγής των αγαθών που εισάγονται ή διατίθενται στη Δημοκρατία, και 2) ο αρμόδιος υπουργός να μπορεί να αναθέτει σε εξουσιοδοτημένους λειτουργούς του υπουργείου του να χειρίζονται ορισμένες πρακτικές δυσκολίες που παρουσιάζονται στα πλαίσια της εφαρμογής της υπό τροποποίηση νομοθεσίας. Με τις τροπολογίες που προτείνονται συμφώνησαν οι εκπρόσωποι του ΚΕΒΕ, ενώ οι εκπρόσωποι του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών εξέφρασαν επιφυλάξεις για την προτεινόμενη διαγραφή των διατάξεων της νομοθεσίας που αναφέρονται στην υποχρεωτική αναγραφή της χώρας κατασκευής ή παραγωγής των καταναλωτικών αγαθών, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων για διασφάλιση της ποιότητας των καταναλωτικών προϊόντων και ιδιαίτερα των τροφίμων. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου και Βιομηχανίας, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα κατατέθηκαν ενώπιόν της, αποφάσισε να απορρίψει την προτεινόμενη με το νομοσχέδιο διαγραφή των διατάξεων της βασικής νομοθεσίας που προνοούν την υποχρεωτική αναγραφή στα καταναλωτικά αγαθά της χώρας κατασκευής ή παραγωγής τους και να υιοθετήσει μόνο το υπόλοιπο μέρος του νομοσχεδίου. Υπό το φως των πιο πάνω, η επιτροπή έχει διαμορφώσει ανάλογα τις διατάξεις του υπό αναφορά νομοσχεδίου και ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την 8

ψήφισή του σε νόμο. Αν δεν υπάρχει κανείς που θέλει να κάνει παρατήρηση και αν δεν υπάρχει ένσταση, δεύτερη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Συνοπτικός τίτλος. Αρθρο 1. Τροποποίηση του άρθρου 30 του βασικού νόμου. Αρθρο 2. Υπάρχει ένσταση όπως τα άρθρα 1 και 2 εγκριθούν; Εφόσον δεν υπάρχει ένσταση, τα άρθρα 1 και 2 εγκρίνονται. Τρίτη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί Εμπορικών Περιγραφών (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999. Υπάρχει αντίρρηση για την ψήφιση του νομοσχεδίου σε νόμο; Δεν υπάρχει. (Κτυπά τη σφύρα.) Εφόσον δεν υπάρχει αντίρρηση, το νομοσχέδιο ψηφίζεται σε νόμο. Το τέταρτο θέμα, το οποίο είναι εξ αναβολής, είναι «Ο περί Ρυθμίσεως των Περιουσιακών Σχέσεων των Συζύγων (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 1998». Παρακαλώ όπως διαβαστεί η έκθεση. Ρ. ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ: Εκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών για την πρόταση νόμου που τιτλοφορείται «Ο περί Ρυθμίσεως των Περιουσιακών Σχέσεων των Συζύγων (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 1998» Παρόντες: Παναγιώτης Δημητρίου, πρόεδρος Καίτη Κληρίδου Ρίκκος Ερωτοκρίτου Σοφοκλής Χατζηγιάννης Γιαννάκης Αγαπίου Αριστοφάνης Γεωργίου Στάθης Κιττής Τάσσος Παπαδόπουλος Δημήτρης Ηλιάδης Μη μέλη της επιτροπής: Ανδρούλα Βασιλείου 9

Μάρκος Κυπριανού Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών μελέτησε την πιο πάνω πρόταση νόμου, η οποία κατατέθηκε στη Βουλή από το μέλος της, βουλευτή του Δημοκρατικού Συναγερμού, κ. Σοφοκλή Χατζηγιάννη, σε τρεις συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 15 Απριλίου και στις 6 και 13 Μαΐου 1999. Στην πρώτη της συνεδρία η επιτροπή είχε την ευκαιρία να ακούσει και τις απόψεις της τέως Προέδρου του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λευκωσίας. Σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η τροποποίηση της βασικής νομοθεσίας που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων, ώστε ο όρος «περιουσία» να περιλαμβάνει και την ιδιοκτησία που αποκτήθηκε πριν από το γάμο με την προοπτική του γάμου από οποιονδήποτε από τους συζύγους και όχι μόνο την ιδιοκτησία που αποκτήθηκε οποτεδήποτε μετά την τέλεση του γάμου. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη το γεγονός ότι με την προτεινόμενη τροποποίηση θα εναρμονιστεί το περιεχόμενο του όρου «περιουσία» που περιλαμβάνεται στην υπό τροποποίηση νομοθεσία με το περιεχόμενο του όρου «περιουσιακές σχέσεις» που περιλαμβάνεται στη νομοθεσία περί Οικογενειακών Δικαστηρίων, υιοθετεί τους σκοπούς και τις επιδιώξεις της υπό αναφορά πρότασης νόμου, γι αυτό και ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφισή της σε νόμο, αφού τροποποιηθεί ο τίτλος της, ώστε να αναφέρεται ως «Ο περί Ρυθμίσεως των Περιουσιακών Σχέσεων των Συζύγων (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999». Είναι κανείς που θέλει να λάβει το λόγο; Ουδείς; Δεύτερη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Συνοπτικός τίτλος. Αρθρο 1. Τροποποίηση του άρθρου 2 του βασικού νόμου. Αρθρο 2. Τροποποίηση του άρθρου 14 του βασικού νόμου. Αρθρο 3. Υπάρχει ένσταση όπως τα άρθρα 1, 2 και 3 εγκριθούν; Δεν υπάρχει. Τα άρθρα 1, 2 και 3 εγκρίνονται. Τρίτη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί Ρυθμίσεως των Περιουσιακών Σχέσεων των Συζύγων (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999. 10

νόμο; Υπάρχει οποιαδήποτε ένσταση για την ψήφιση της πρότασης νόμου σε Δεν υπάρχει. (Κτυπά τη σφύρα.) Η πρόταση νόμου ψηφίζεται σε νόμο. Το υπ αριθμόν 5 θέμα δεν είναι έτοιμο. Το έκτο θέμα είναι «Ο περί Κυβερνητικών Υδατικών Εργων (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 1996». ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Είναι ομόφωνο. Είναι ομόφωνο. Η έκθεση θεωρείται αναγνωσθείσα. Εκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Γεωργίας και Φυσικών Πόρων για το νομοσχέδιο που τιτλοφορείται «Ο περί Κυβερνητικών Υδατικών Έργων (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 1996» Παρόντες: Χρίστος Μαυροκορδάτος, πρόεδρος Γιαννάκης Θωμά Γιώργος Χατζηγεωργίου Ευάγγελος Σαμμούτας Στέλιος Γερασίμου Στέλιος Στυλιανού Νίκος Πιττοκοπίτης Ηλίας Μυριάνθους Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Γεωργίας και Φυσικών Πόρων εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε αρκετές συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα μεταξύ 25 Ιουνίου 1998 και 13 Μαΐου 1999. Στο στάδιο της εξέτασης του υπό αναφορά νομοσχεδίου κλήθηκαν και παρευρέθηκαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος (Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων), του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, των Επαρχιακών Διοικήσεων Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας και Αμμοχώστου, των αγροτικών οργανώσεων ΠΕΚ, ΕΚΑ, Αγροτική και Παναγροτικός Σύνδεσμος, της Ενωσης Δήμων Κύπρου, της Ενωσης Κοινοτήτων Κύπρου, καθώς και εκπρόσωποι των Συμβουλίων Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας και Αμμοχώστου. Με το πιο πάνω νομοσχέδιο τροποποιείται η νομοθεσία για τα κυβερνητικά υδατικά έργα, με απώτερο στόχο να εξασφαλίζεται η έγκαιρη και πλήρης εξόφληση των τελών και των δικαιωμάτων που επιβάλλονται για την κατανάλωση νερού από τα κυβερνητικά υδατικά έργα. Ειδικότερα, στον προτεινόμενο νόμο προβλέπεται ότι, σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής των τελών ή των δικαιωμάτων που επιβάλλονται για την κατανάλωση νερού από τα πιο πάνω υδατικά έργα, επιβάλλεται επιβάρυνση 11

ύψους 10%, καθώς και τόκος προς 9% στους οφειλόμενους καθυστερημένους λογαριασμούς. Παράλληλα, προβλέπεται η επιβολή αυστηρών κυρώσεων για τις εν λόγω καθυστερήσεις, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνεται και η διακοπή της παροχής νερού. Με βάση τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον της επιτροπής, οι προτεινόμενες με το νομοσχέδιο ρυθμίσεις κρίθηκαν αναγκαίες για σκοπούς συμμόρφωσης της Δημοκρατίας προς διεθνείς υποχρεώσεις, που ανέλαβε με βάση τις συμφωνίες δανειοδότησης των μεγάλων υδατικών έργων με τη διεθνή τράπεζα και άλλους χρηματοδοτικούς οργανισμούς. Στα πλαίσια της μελέτης του όλου θέματος από την επιτροπή, εκφράστηκαν σοβαρές επιφυλάξεις από τις επηρεαζόμενες πλευρές ως προς τα μέτρα και τις κυρώσεις που προτείνονται με το νομοσχέδιο σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής των τελών και των δικαιωμάτων κατανάλωσης νερού που επιβάλλονται με βάση τις διατάξεις τις υπό τροποποίηση νομοθεσίας, αφού αυτά θεωρήθηκαν υπερβολικά αυστηρά. Γι αυτό η επιτροπή, σε μια προσπάθεια συγκερασμού των διισταμένων απόψεων και για σκοπούς διευκόλυνσης του έργου της, υπέβαλε στο αρμόδιο υπουργείο την εισήγηση να επανεξετάσει, σε συνεργασία με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, τις διατάξεις του νομοσχεδίου, υπό το φως όλων των επιφυλάξεων που τέθηκαν, και να επανέλθει ενώπιόν της με τις τελικές του θέσεις. Ανταποκρινόμενο το Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος στην εν λόγω παράκληση της επιτροπής, επανεξέτασε το νομοσχέδιο, σε συνεργασία με εκπροσώπους του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων, των Γραφείων Επάρχου Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας και Αμμοχώστου, των Συμβουλίων Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας και Αμμοχώστου, της Ενωσης Κοινοτήτων, της Ενωσης Δήμων Κύπρου και όλων των αγροτικών οργανώσεων, με αποτέλεσμα να επανέλθει ενώπιον της επιτροπής, υποβάλλοντας με γραπτό υπόμνημά του, ημερομηνίας 26 Ιανουαρίου 1999, εισηγήσεις για τροποποίηση του νομοσχεδίου, έτσι ώστε: - η πρόνοια του νομοσχεδίου για επιβολή επιβάρυνσης στους καθυστερημένους λογαριασμούς να διαγραφεί. - το χρονικό διάστημα μεταξύ της έκδοσης του τιμολογίου ή του λογαριασμού και της καθοριζόμενης σε αυτό τελευταίας ημερομηνίας εξόφλησης να αυξηθεί από τις τριάντα μέρες που προβλέπεται στις εξήντα ή στις ενενήντα. - ο επιβαλλόμενος τόκος για καθυστερήσεις πληρωμής των λογαριασμών, αντί 9% που προτείνεται, να είναι ίσος προς το εκάστοτε ισχύον ανώτατο επιτόκιο. - για το μέτρο της διακοπής της παροχής νερού, που μπορεί να επιβληθεί σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής του οφειλόμενου ποσού και του τόκου, η αρμόδια αρχή να λαμβάνει προηγουμένως υπόψη τις απόψεις και τις ειδικές συνθήκες του καταναλωτή. Με βάση τις πιο πάνω τελικές θέσεις του αρμόδιου υπουργείου, η επιτροπή επανεξέτασε τις διατάξεις του υπό αναφορά νομοσχεδίου, τις 12

οποίες και αποφάσισε να διαμορφώσει, έτσι ώστε: α) να διαγραφεί η πρόνοια για επιβολή της πιο πάνω αναφερόμενης πάγιας επιβάρυνσης, θέση που υιοθετήθηκε και από το αρμόδιο υπουργείο. β) το χρονικό διάστημα μεταξύ της έκδοσης του τιμολογίου ή του λογαριασμού και της καθοριζόμενης σε αυτό τελευταίας ημερομηνίας εξόφλησης να καθοριστεί στις ενενήντα μέρες. γ) να διαγραφούν από το νομοσχέδιο οι πρόνοιες που αναφέρονται στην ευθύνη του νομικού προσώπου σε περίπτωση παράλειψης πληρωμής των τελών και των δικαιωμάτων που επιβάλλονται με βάση την υπό τροποποίηση νομοθεσία. δ) ο τόκος που επιβάλλεται σύμφωνα με τις διατάξεις του προτεινόμενου νόμου να καθοριστεί σε 8% αντί σε 9%. ε) στο 8% να καθοριστεί επίσης και ο τόκος που θα επιβάλλεται για καθυστερήσεις που εκκρεμούν κατά την έναρξη της ισχύος του προτεινόμενου νόμου, ο οποίος όμως θα αρχίσει να επιβάλλεται ένα χρόνο μετά την έναρξη της ισχύος του. στ) να προστεθεί στις διατάξεις του νομοσχεδίου η πρόνοια που εισηγήθηκε το αρμόδιο υπουργείο, σύμφωνα με την οποία το μέτρο της διακοπής της παροχής νερού να επιβάλλεται, αφού προηγουμένως ληφθούν υπόψη οι απόψεις και οι ειδικές συνθήκες του καταναλωτή. Υπό το φως όλων των πιο πάνω θέσεών της, η επιτροπή έχει επαναδιατυπώσει τις διατάξεις του υπό αναφορά νομοσχεδίου και ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφισή του σε νόμο, στη μορφή που αυτό έχει τελικά διαμορφωθεί και αφού τροποποιηθεί ο τίτλος του, ώστε να αναφέρεται ως «Ο περί Κυβερνητικών Υδατικών Εργων (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999». Δεν υπάρχει καμιά παρατήρηση; Δεύτερη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Συνοπτικός τίτλος. Αρθρο 1. Τροποποίηση του άρθρου 21 του βασικού νόμου. Αρθρο 2. Υπάρχει ένσταση όπως τα άρθρα 1 και 2 εγκριθούν; Δεν υπάρχει. Τα άρθρα 1 και 2 εγκρίνονται. Τρίτη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: 13

Ο παρών νόμος θα αναφέρεται ως ο περί Κυβερνητικών Υδατικών Εργων (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999. Υπάρχει ένσταση για την ψήφιση του νομοσχεδίου σε νόμο; (Κτυπά τη σφύρα.) Δεν υπάρχει. Το νομοσχέδιο ψηφίζεται σε νόμο. Το έβδομο θέμα είναι «Ο περί του Πολίτου της Κυπριακής Δημοκρατίας (Τροποποιητικός) (Αρ. 4) Νόμος του 1996». ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Είναι ομόφωνο, κύριε Πρόεδρε. Είναι ομόφωνο; Η έκθεση θεωρείται αναγνωσθείσα. Εκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών για την πρόταση νόμου που τιτλοφορείται «Ο περί του Πολίτου της Κυπριακής Δημοκρατίας (Τροποποιητικός) (Αρ. 4) Νόμος του 1996» Παρόντες: Νίκος Κατσουρίδης, πρόεδρος Χριστόδουλος Βενιαμίν Κίκης Γιάγκου Αντώνης Καράς Στέλιος Στυλιανού Στάθης Κιττής Μάριος Ματσάκης Δώρος Θεοδώρου Μη μέλη της επιτροπής: Ανδρούλα Βασιλείου Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών μελέτησε την πιο πάνω πρόταση νόμου σε πολλές συνεδρίες της που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα μεταξύ 19 Μαΐου 1997 και 28 Απριλίου 1999. Στα πλαίσια της εξέτασης του όλου θέματος κλήθηκαν και παρευρέθηκαν στην επιτροπή εκπρόσωποι του Υπουργείου Εσωτερικών, του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας. Σκοπός της υπό αναφορά πρότασης νόμου, που κατατέθηκε στη Βουλή από την κ. Ανδρούλα Βασιλείου, είναι η τροποποίηση της βασικής νομοθεσίας περί του Πολίτου της Κυπριακής Δημοκρατίας, έτσι ώστε η γυναίκα να εξισώνεται πλήρως με τον άντρα σε ό,τι αφορά την απόκτηση της κυπριακής ιθαγένειας των παιδιών τους. Οπως ειδικότερα υποστήριξε ενώπιον της επιτροπής η κ. Ανδρούλα Βασιλείου, οι προτεινόμενες με την πρόταση νόμου τροπολογίες θεωρούνται αναγκαίες, ώστε η νομοθεσία που διέπει την απόκτηση της κυπριακής ιθαγένειας να εναρμονιστεί με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Εξάλειψη Κάθε 14

Μορφής Διάκρισης σε Bάρος της Γυναίκας που κυρώθηκε από τη Βουλή το 1985. Ειδικότερα, ανέφερε η ίδια, προτείνεται η διαγραφή από την ισχύουσα σχετική νομοθεσία εκείνων των διατάξεων που συνιστούν διάκριση μεταξύ των δύο φύλων, οι οποίες μάλιστα αντίκεινται τόσο στο άρθρο 28 του Κυπριακού Συντάγματος όσο και στην πιο πάνω καθώς και σε άλλες σχετικές Διεθνείς Συμβάσεις. Οπως είναι γνωστό, οι διατάξεις της υπό τροποποίηση νομοθεσίας δε χορηγούν στις γυναίκες ίσα δικαιώματα με τους άντρες σε ό,τι αφορά την ιθαγένεια των παιδιών τους, γεγονός το οποίο οδήγησε την Κυπριακή Δημοκρατία κατά την προσχώρησή της στην πιο πάνω Σύμβαση να διατυπώσει σχετική επιφύλαξη στις πρόνοιες της Σύμβασης αυτής. Σημειώνεται ότι στην ίδια Σύμβαση περιλαμβάνεται πρόνοια ότι η επιφύλαξη που διατυπώθηκε θα ανακληθεί μετά την τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας. Οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Εσωτερικών, εκφράζοντας τις θέσεις τους πάνω στην υπό αναφορά πρόταση νόμου, ανέφεραν πως ο λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση δεν έχει προτείνει μέχρι σήμερα την τροποποίηση της βασικής νομοθεσίας για την εξάλειψη της διάκρισης σε βάρος των γυναικών είναι για να αποφευχθεί ο κίνδυνος απόκτησης της κυπριακής ιθαγένειας από παιδιά που γεννήθηκαν από γονέα που εισήλθε ή διαμένει παράνομα στη Δημοκρατία. Σχολιάζοντας την πιο πάνω θέση του Υπουργείου Εσωτερικών, η εκπρόσωπος του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ανέφερε πως ο πιο πάνω κίνδυνος μπορεί να αντιμετωπιστεί με ανάλογη τροποποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας. Η εκπρόσωπος του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας συμφώνησε με τις πρόνοιες του προτεινόμενου νόμου. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, υιοθετώντας ως θέμα αρχής την προτεινόμενη εξάλειψη της διάκρισης σε βάρος της γυναίκας στα θέματα απόκτησης ιθαγένειας από τα παιδιά της, υιοθέτησε τους σκοπούς της προτεινόμενης νομοθεσίας, γι αυτό και εξουσιοδότησε το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας να διαμορφώσει ανάλογα τις διατάξεις της πρότασης νόμου, έτσι που να διασφαλίζεται ότι τα παιδιά που γεννήθηκαν από γονείς που η είσοδός τους ή η παραμονή τους στην Κύπρο ήταν ή είναι παράνομη δε θα αποκτούν την κυπριακή ιθαγένεια. Υπό το φως των πιο πάνω, η επιτροπή ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφιση της υπό αναφορά πρότασης νόμου σε νόμο, όπως αυτή έχει τελικά διαμορφωθεί και αφού τροποποιηθεί ο τίτλος της, ώστε να αναφέρεται ως «ο περί του Πολίτου της Κυπριακής Δημοκρατίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999». Καμιά παρατήρησις; Η κ. Βασιλείου. Α. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ: 15

Απλούστατα, κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να εκφράσω την ικανοποίησή μου για την ψήφιση αυτού του νομοσχεδίου, το οποίο βασικά εξαλείφει από το νόμο μας την τελευταία σημαντική διάκριση μεταξύ των δύο φύλων. Οπως γνωρίζουμε, στο παρελθόν Κύπριες που είχαν παιδιά με αλλοδαπούς είχαν να αντιμετωπίσουν τεράστιες δυσκολίες πολλές φορές, όταν οι σύζυγοι έφευγαν για το εξωτερικό και έπαιρναν τα παιδιά μαζί τους. Και δεν μπορούσαν να βοηθηθούν αυτές οι κοπέλες, διότι τα παιδιά είχαν ξένη υπηκοότητα. Και έτσι, με αυτή την τροπολογία, αίρεται αυτή η διάκρισις και νομίζω ότι πρέπει να είμαστε πολύ ευτυχείς γιατί το κάνουμε. Ετσι δε θα δίδουμε και αφορμή στην Επιτροπή Ανθρώπινων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης να μας κατηγορεί για τη διάκριση που είχαμε μέχρι σήμερα. Ευχαριστώ. Ο κ. Ηλιάδης. Δ. ΗΛΙΑΔΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, πράγματι αίρεται μια κοινωνική ανισότητα που δημιουργούσε πάρα πολλά προβλήματα, αλλά ταυτόχρονα θα ήθελα να επαινέσω την κ. Βασιλείου που πήρε αυτή την πρωτοβουλία που μας βρίσκει όλους ομόφωνους. Ο κ. Φιλίππου. Α. ΦΙΛΙΠΠΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, Με την ευκαιρία της ομόφωνης ψήφισης που αναμένεται σε λίγο της πρότασης νόμου της συναδέλφου κ. Βασιλείου, θέλω να πάρω την ευκαιρία, για να καλέσω τη Βουλή μας να παρατηρεί ότι οι νομοθεσίες μας εφαρμόζονται στην πράξη. Διότι, από τότε που τον περασμένο χρόνο ψηφίσαμε τη νομοθεσία για ίσα δικαιώματα Κυπρίων γυναικών και Κυπρίων ανδρών για σκοπούς γάμου με αλλοδαπό σύζυγο ή αλλοδαπή σύζυγο, πληροφορίες που φτάνουν σε μένα επανειλημμένως λένε ότι αυτή η νομοθεσία δεν εφαρμόζεται ως όφειλε. Εχουν γίνει παράπονα από Ελληνες υπηκόους οι οποίοι έχουν παντρευτεί με Κύπριες πολίτες, έχουν γίνει παράπονα από υπηκόους πολλών άλλων χωρών και επιτέλους πρέπει οι αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους μας να εφαρμόζουν τη νομοθεσία, διαφορετικά πρέπει η Βουλή μας, κύριε Πρόεδρε, και εσείς, κατά τη γνώμη μας, ως Πρόεδρος του σώματος, να πάρετε μέτρα, όσα μέτρα μπορείτε να πάρετε, ώστε αυτές οι νομοθεσίες να εφαρμόζονται. Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Ο κ. Ερωτοκρίτου. Ρ. ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ: 16

Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα έτσι, με πάρα πολύ μεγάλη συντομία, να πω το εξής, σε συνέχεια από το συνάδελφό μου, ότι είναι καθήκον αυτής της Βουλής αναμφίβολα, τελεολογικά, προτού ψηφιστεί ο νόμος, να λάβει υπόψη την πιθανότητα πρακτικής εφαρμογής. Από την άλλη πλευρά όμως, είναι σίγουρο ότι δεν είναι καθήκον αυτής της Βουλής η επιδίωξη εφαρμογής οποιουδήποτε νόμου αλλά άλλου κατεστημένου οργάνου. Η πρακτικότητα αυτό εννοώ με την τελεολογική μελέτη εκ των προτέρων του νόμου- είναι κάτι που πρέπει να γίνεται και έχω την εντύπωση ότι γίνεται σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό, ακόμα και στον υπό αναφορά νόμο, για τον οποίο δε θέλω να συζητήσω, αλλά θα πω ότι, ανεξάρτητα από τα παράπονα που γίνονται, η σκοπιμότητα η οποία τείνει να εξυπηρετήσει είναι θεμιτή και επιθυμητή. Αλλο θέμα αν υπάρχουν πρακτικές δυσκολίες στην εφαρμογή του. Ευχαριστώ. Δεν υπάρχει άλλη παρατήρηση. Προχωρούμε στη δεύτερη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Συνοπτικός τίτλος. Αρθρο 1. Τροποποίηση του άρθρου 2 του βασικού νόμου. Αρθρο 2. Αντικατάσταση του άρθρου 4 του βασικού νόμου. Αρθρο 3. Τροποποίηση του άρθρου 5 του βασικού νόμου. Αρθρο 4. Υπάρχει ένσταση όπως τα άρθρα από το 1 μέχρι και το 4 εγκριθούν; Δεν υπάρχει. Τα άρθρα από το 1 μέχρι και το 4 εγκρίνονται. Τρίτη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί του Πολίτου της Κυπριακής Δημοκρατίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999. Υπάρχει οποιαδήποτε ένσταση για την ψήφιση της πρότασης νόμου σε νόμο; (Κτυπά τη σφύρα.) Δεν υπάρχει. Η πρόταση νόμου ψηφίζεται σε νόμο. Το όγδοο θέμα είναι «Ο περί του Δικαιώματος Πνευματικής Ιδιοκτησίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 1998». ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: 17

Είναι ομόφωνο. Είναι ομόφωνο. Η έκθεση θεωρείται αναγνωσθείσα. Εκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εσωτερικών για την πρόταση νόμου που τιτλοφορείται «Ο περί του Δικαιώματος Πνευματικής Ιδιοκτησίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 1998» Παρόντες: Νίκος Κατσουρίδης, πρόεδρος Χριστόδουλος Βενιαμίν Κίκης Γιάγκου Αντώνης Καράς Στέλιος Στυλιανού Μάρκος Κυπριανού Στάθης Κιττής Μάριος Ματσάκης Δώρος Θεοδώρου Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών μελέτησε την πιο πάνω πρόταση νόμου, η οποία κατατέθηκε στη Βουλή από το βουλευτή του Δημοκρατικού Κόμματος κ. Μάρκο Κυπριανού, σε συνεδρία της που πραγματοποιήθηκε στις 12 Μαΐου 1999. Στη συνεδρίαση αυτή κλήθηκαν και παρευρέθηκαν στην επιτροπή η Εφορος Εταιρειών και Επίσημος Παραλήπτης και εκπρόσωπος των ιδιοκτητών και των αδειούχων δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας κινηματογραφικών ταινιών. Σκοπός του νόμου που προτείνεται, σύμφωνα με τον εισηγητή του, είναι η τροποποίηση της βασικής νομοθεσίας που διέπει το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας, έτσι ώστε οι διατάξεις της που αναφέρονται στη συνοπτική διαδικασία που ακολουθείται σε σχέση με πράξεις που προσβάλλουν το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας, καθώς και στις ποινές που οι πράξεις αυτές επισύρουν να διαφοροποιηθούν, για να καλύψουν και την περίπτωση της προσβολής του δικαιώματος αυτού όσον αφορά τις κινηματογραφικές ταινίες. Η Εφορος Εταιρειών και Επίσημος Παραλήπτης ανέφερε πως με την προτεινόμενη τροποποίηση διευκολύνονται οι δικαστικές διαδικασίες αναφορικά με την ερμηνεία του νόμου. Ο εκπρόσωπος των ιδιοκτητών και των αδειούχων δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας κινηματογραφικών ταινιών συμφώνησε με τις πρόνοιες της υπό συζήτηση πρότασης νόμου και υποστήριξε πως αυτές είναι αναγκαίες για την κάλυψη του κενού που παρατηρείται στην προστασία κινηματογραφικών ταινιών. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών συμφωνεί με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις της υπό συζήτηση πρότασης νόμου, γι αυτό και ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφισή της σε νόμο, αφού τροποποιηθεί ο τίτλος της, ώστε να αναφέρεται ως «Ο περί του Δικαιώματος Πνευματικής Ιδιοκτησίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999». 18

Υπάρχει κάποια παρατήρηση, παρέμβαση; Δεν υπάρχει. Προχωρούμε στη δεύτερη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Συνοπτικός τίτλος. Αρθρο 1. Τροποποίηση του άρθρου 14 του βασικού νόμου. Αρθρο 2. Υπάρχει ένσταση όπως τα άρθρα 1 και 2 εγκριθούν: Δεν υπάρχει. Τα άρθρα 1 και 2 εγκρίνονται. Τρίτη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Ο Νόμος αυτός θα αναφέρεται ως ο περί του Δικαιώματος Πνευματικής Ιδιοκτησίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999. Υπάρχει οποιαδήποτε ένσταση για την ψήφιση της πρότασης νόμου σε νόμο; (Κτυπά τη σφύρα.) Δεν υπάρχει. Η πρόταση νόμου ψηφίζεται σε νόμο. Περνούμε τώρα στο ένατο θέμα, που είναι «Ο περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999». ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Είναι ομόφωνο. Είναι ομόφωνο. Η έκθεση θεωρείται αναγνωσθείσα. Εκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για το νομοσχέδιο που τιτλοφορείται «Ο περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999» Παρόντες: Αβραάμ Αντωνίου, πρόεδρος Αριστοφάνης Γεωργίου Γιαννάκης Θωμά Ανδρέας Παρισινός 19 Νίκος Πιττοκοπίτης Μάριος Ματσάκης Μη μέλη της επιτροπής: Θάσος Μιχαηλίδης

Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε συνεδρία της που πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαΐου 1999. Στη συνεδρίαση αυτή κλήθηκαν και παρευρέθηκαν στην επιτροπή εκπρόσωποι του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ), του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΚΕΒΕ) και των συνδικαλιστικών οργανώσεων ΠΕΟ, ΣΕΚ και ΔΕΟΚ. Σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η τροποποίηση της βασικής νομοθεσίας περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων, έτσι ώστε να αυξηθεί το ποσό της κατώτατης σύνταξης που καταβάλλεται σε δικαιούχο από 70% του ανώτατου ποσού της βασικής σύνταξης σε 77%, αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 1999. Επιπρόσθετα, προνοείται ότι το ποσό της πρόσθετης δαπάνης που θα επέλθει από την πιο πάνω αύξηση θα καλυφθεί από το Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας. Οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ανέφεραν στην επιτροπή πώς το ύψος της δαπάνης που θα επέλθει με την πιο πάνω αύξηση θα είναι για το 1999 της τάξεως του 1,6 εκατομμυρίων. Ολες οι πλευρές που κλήθηκαν και παρευρέθηκαν στην επιτροπή συμφώνησαν με τις πρόνοιες του υπό συζήτηση νομοσχεδίου. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων συμφωνεί με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του υπό συζήτηση νομοσχεδίου, γι αυτό και ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφισή του σε νόμο. Υπάρχει καμιά παρατήρηση; Ο κ. Αντωνίου. Α. ΑΝΤΩΝΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή η αναθεώρηση της κατώτατης σύνταξης, περίπου 10%, ώστε να ανέβει από το 70% της ανώτατης σύνταξης στο 77%, είναι μια αναγκαία απαίτηση που προβαλλόταν από μία μεγάλη ομάδα συνταξιούχων. Σίγουρα οι 112 περίπου, που ανεβαίνει τώρα η κατώτατη σύνταξη, δεν είναι ένα ποσό χρημάτων το οποίο μπορεί ένας να δεχθεί ότι διασφαλίζει μία αξιοπρεπή διαβίωση για τους ανθρώπους αυτούς. Παρά ταύτα, επαναλαμβάνω, ήταν μια σημαντική αλλαγή που διορθώνει μερικώς την κατάσταση. Είμαι όμως υποχρεωμένος να επισύρω την προσοχή του Σώματος σε ένα γενικότερο θέμα, που αφορά τις συντάξεις για όλους εκείνους τους ανθρώπους οι οποίοι παίρνουν μόνο βασική σύνταξη και η οποία ανέρχεται στις 145,68 σ. το μήνα. Οπως είναι γνωστό, λόγω αδυναμιών του νόμου, όσον αφορά τις εισφορές των αυτοεργοδοτουμένων, οι συντάξεις είναι περίπου 8% κάτω από αυτό που θα έπρεπε να ήσαν. Συνεπώς, προκύπτει η ανάγκη σοβαρού προβληματισμού από μέρους της εκτελεστικής εξουσίας, για να δούμε πώς αυτή η κατάσταση μπορεί να διορθωθεί, έστω και με επιβάρυνση του κρατικού 20

προϋπολογισμού. Δηλαδή, εάν αυξήσουμε και εδώ τις βασικές συντάξεις που αφορούν τους συνταξιούχους, οι οποίοι ανέρχονται συνολικά στις εβδομήντα εφτά χιλιάδες, τότε μπορεί να προκύψει ένα πρόσθετο κόστος γύρω στα 16 ή 17 εκατομ. Νομίζω ότι ο κρατικός προϋπολογισμός είναι δυνατό να υποστεί αυτό το βάρος, για να επέλθει μία διόρθωση της κατάστασης, μέχρι που να ρυθμιστεί γενικά το θέμα των εισφορών στο κρατικό σχέδιο κοινωνικών ασφαλίσεων. Επαναλαμβάνω, είναι μια απαίτηση που τίθεται από αυτή την ομάδα των ανθρώπων, που νομίζω ότι δεν μπορεί να μείνει απαρατήρητη, δεν μπορεί να παραμείνει εκεί, χωρίς να υπάρξει σοβαρός προβληματισμός γύρω από αυτό το θέμα. Ευχαριστώ. Ο κ. Χατζηγιάννης. Σ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, η εισαγωγή του συστήματος συντάξεων από το Γραφείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σίγουρα έχει εξαφανίσει το «δκιακονειόν» σ αυτό τον τόπο. Και να πω ότι για πολλά χρόνια υπήρχε όμως μία κατηγορία συμπολιτών μας οι οποίοι δεν εκαλύπτοντο με το σύστημα των συντάξεων. Η κοινωνική σύνταξη έχει εξαλείψει αυτό το φαινόμενο και σίγουρα σήμερα χαιρετίζουμε τόσο την αλλαγή ως προς την αύξηση των αποδοχών αλλά και τη μείωση του ορίου ηλικίας αυτών που θα είναι δικαιούχοι ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ: Είναι για το επόμενο θέμα Σ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗΣ: Συγνώμη, συγνώμη, κύριε Πρόεδρε. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Είναι παρόμοια θέματα. Ο κ. Πιττοκοπίτης. Ν. ΠΙΤΤΟΚΟΠΙΤΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, Είναι σωστά όσα έχει αναφέρει ο έντιμος συνάδελφος κ. Αντωνίου και σίγουρα οι βασικές συντάξεις είναι εξόφθαλμα και αποδεδειγμένα κατά οκτώ ή και οκτώ κόμμα χαμηλότερες από εκείνες οι οποίες έπρεπε να καταβάλλονται προς τους ασφαλισμένους. Και είναι επίσης σωστό αυτό το οποίο έχει πει, ότι αυτό το έλλειμμα και αυτή η μείωση της πραγματικής βασικής σύνταξης προέρχεται από τη μη σωστή και ορθή καταβολή εισφορών εκ μέρους των αυτοεργοδοτουμένων. Θέλω όμως να θυμίσω το συνάδελφο, με όλο το σεβασμό, ότι, όταν ήρθε πρόταση σ αυτό το Σώμα από την εκτελεστική εξουσία 21

που το ολιγότερο ζητούσε οι εισφορές να γίνονται ανάλογα με το αποδεδειγμένο φορολογητέο εισόδημα, δηλαδή εκείνο που ο πολίτης αποδέχεται για σκοπούς φόρου εισοδήματος και πληρώνει, να καταβάλλει πάνω σε εκείνο το ποσό κοινωνικές ασφαλίσεις, εκτός από το Δημοκρατικό Κόμμα, το οποίο συμφώνησε γι αυτό το πράγμα, δε συμφώνησαν οι υπόλοιποι. Και γι αυτό εξακολουθεί και υπάρχει αυτή, αν θέλετε, η αδικία εις βάρος του συνόλου των συνταξιούχων και, ενώ ο κάθε πολίτης σήμερα καταβάλλει φόρο εισοδήματος, χάριν συζήτησης, για 5.000, οι εισφορές που καταβάλλει για τις κοινωνικές ασφαλίσεις είναι για 3.000. Επομένως, οι ίδιοι εμείς δε θέλουμε καλόπιστα να εκλείψει αυτή η αδικία εις βάρος των συνταξιούχων. Επομένως, σαν πρώτο και επείγον βήμα, θα πρέπει όλοι οι ασφαλισμένοι στο σχέδιο να καταβάλλουν εισφορές βάσει του φόρου εισοδήματος που πληρώνουν. Με αυτό τον τρόπο πιστεύουμε ότι κατά 90 με 95% θα εξαλειφθεί αυτή η διαφορά και αυτή η αδικία που γίνεται σήμερα εις βάρος των συνταξιούχων, όσον αφορά τις βασικές συντάξεις. Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Ο κ. Αντωνίου. Α. ΑΝΤΩΝΙΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, Δε θα ήθελα να εμπλακούμε σε αυτή τη συζήτηση, διότι είναι ένα πολύ πλατύ θέμα. Υπάρχουν τα επιχειρήματα και τα αντεπιχειρήματα και σίγουρα η Βουλή, όταν αντιμετώπισε αυτό το θέμα, δεν το αντιμετώπισε εντελώς αρνητικά, για να χρησιμοποιήσω την αντίληψη που έχει αναπτύξει εδώ ο αγαπητός συνάδελφος κύριος Πιττοκοπίτης, αλλά είχε η επιτροπή Εργασίας, και κατ επέκταση η ολομέλεια του σώματος, υιοθετήσει μία διαφορετική μέθοδο διόρθωσης του προβλήματος. Και αυτή η μέθοδος λειτούργησε δυστυχώς μόνο για ένα χρόνο. Δηλαδή, η μέθοδος ήταν, ενώ θα έπρεπε να αυξάνονται οι εισφορές, με βάση, ας πούμε, την τιμαριθμική αλλαγή 3%, για τις περιπτώσεις των αυτοεργοδοτουμένων είχε υιοθετηθεί η άποψη να αυξάνονται περισσότερο, κατά 5%, και αυτό σταδιακά θα μπορούσε να διορθώσει μερικώς την κατάσταση δε λέω πλήρως. Δυστυχώς, αυτή η αντίληψη για διάφορους λόγους τον επόμενο χρόνο, το μεθεπόμενο χρόνο κ.λπ. δε θα πω τους λόγους- δεν εφηρμόσθη, δεν υιοθετήθη και έτσι παρέμεινε το πρόβλημα εκεί που ήταν. Γνωρίζω ότι το Εργατικό Συμβουλευτικό Σώμα έχει ασχοληθεί με το θέμα, έχει ετοιμάσει σχετική πρόταση και πολύ σύντομα θα βρεθεί ενώπιον του Σώματος και όλοι αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας να το αντιμετωπίσουμε. Ευχαριστώ. Δεν υπάρχει άλλος ομιλητής. Δεύτερη ανάγνωση παρακαλώ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: 22

Συνοπτικός τίτλος. Αρθρο 1 Τροποποίηση του Τέταρτου Πίνακα του βασικού νόμου. Αρθρο 2. Εναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου. Αρθρο 3. Υπάρχει ένσταση όπως τα άρθρα 1, 2 και 3 εγκριθούν; Δεν υπάρχει. Τα άρθρα 1, 2 και 3 εγκρίνονται. Τρίτη ανάγνωση. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Ο Νόμος αυτός θα αναφέρεται ως ο περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999. Υπάρχει οποιαδήποτε ένσταση για την ψήφιση του νομοσχεδίου σε νόμο; (Κτυπά τη σφύρα.) Δεν υπάρχει. Το νομοσχέδιο ψηφίζεται σε νόμο. Προχωρούμε στο επόμενο θέμα στην ημερήσια διάταξη, το υπ αριθμόν 10, που είναι «Ο περί Χορήγησης Κοινωνικής Σύνταξης (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999». Η έκθεση είναι ομόφωνη και θεωρείται αναγνωσθείσα. Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για το νομοσχέδιο που τιτλοφορείται «Ο περί Χορήγησης Κοινωνικής Σύνταξης (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999» Παρόντες: Αβραάμ Αντωνίου, πρόεδρος Αριστοφάνης Γεωργίου Γιαννάκης Θωμά Ανδρέας Παρισινός Νίκος Πιττοκοπίτης Μάριος Ματσάκης Μη μέλη της επιτροπής: Θάσος Μιχαηλίδης Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε συνεδρία της που πραγματοποιήθηκε στις 20 Μαΐου 1999 στην παρουσία εκπροσώπων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Σκοπός του νόμου που προτείνεται είναι η τροποποίηση της βασικής νομοθεσίας περί Χορήγησης Κοινωνικής Σύνταξης, έτσι ώστε να μειωθεί το όριο ηλικίας των δικαιούχων κοινωνικής σύνταξης από το 68ο στο 66ο έτος και παράλληλα να αυξηθεί το μηνιαίο ύψος της κοινωνικής σύνταξης από 70% σε 77% του εκάστοτε μηνιαίου ανώτατου ποσού της βασικής παροχής σύνταξης γήρατος, αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 1999. Οι εκπρόσωποι του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων 23

ανέφεραν στην επιτροπή ότι το ύψος της δαπάνης που θα επέλθει με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις θα είναι για το 1999 της τάξης των 6 εκατομμυρίων. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων υιοθετεί τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του υπό συζήτηση νομοσχεδίου, γι αυτό και ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφισή του σε νόμο. Είναι κανείς που θέλει να σχολιάσει οτιδήποτε επί θέματος αρχής; Ο κ. Χατζηγιάννης. Σ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, Όπως είχα σημειώσει και προηγουμένως, η εισαγωγή της σύνταξης στον τόπο μας έχει εξαλείψει το απαράδεκτο φαινόμενο του παρελθόντος που γύριζαν δίσκους και υπήρχε το «θκιακονειόν». Ιδιαίτερα δε μετά την εισβολή, αν δεν υπήρχε αυτό το σύστημα, τα πράγματα θα χειροτέρευαν πολύ περισσότερο στον τόπο μας. Σίγουρα αυτό έχει γίνει συνείδηση και έχει γίνει γενικά αποδεκτό από το λαό μας. Υπήρχε όμως μια κατηγορία ανθρώπων η οποία έμενε εκτεθειμένη και η εισαγωγή του μέτρου της κοινωνικής σύνταξης κάλυψε και αυτή την κατηγορία. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι καλύπτονται από το εξηκοστό όγδοο έτος της ηλικίας τους, κάτι το οποίο σίγουρα αφήνει ένα μεγάλο κενό. Υπάρχει μια κατηγορία ανθρώπων που και πάλι είναι εκτεθειμένη. Χαιρετίζουμε την αλλαγή και την εισαγωγή του εξηκοστού έκτου έτους της ηλικίας και ελπίζουμε ότι συντομότατα θα υπάρξει μια ομοιομορφία σε σχέση με τα χρόνια που θα εφαρμόζεται η κοινωνική σύνταξη, όπως ισχύει και για τους άλλους συνταξιούχους. Είναι λοιπόν με αυτές τις παρατηρήσεις που χαιρετίζουμε την αλλαγή αυτή αλλά και την επαύξηση του μηνιαίου ύψους της κοινωνικής σύνταξης. Ευχαριστώ πολύ. Υπάρχει άλλος ομιλητής; Προχωρούμε στη δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Συνοπτικός τίτλος. Άρθρο 1. Τροποποίηση του άρθρου 3 του βασικού νόμου. Άρθρο 2. Τροποποίηση του άρθρου 4 του βασικού νόμου. Άρθρο 3. Έναρξη της ισχύος του παρόντος Νόμου. Άρθρο 4. 24

Υπάρχει ένσταση όπως τα άρθρα 1 μέχρι 4 εγκριθούν; Επειδή δεν υπάρχει ένσταση, τα άρθρα 1 μέχρι 4 εγκρίνονται. Προχωρούμε στην τρίτη ανάγνωση του νομοσχεδίου. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Ο Νόμος αυτός θα αναφέρεται ως ο περί Χορήγησης Κοινωνικής Σύνταξης (Τροποποιητικός) Νόμος του 1999. Υπάρχει ένσταση όπως το νομοσχέδιο ψηφιστεί σε νόμο; (Κτυπά τη σφύρα.) Επειδή δεν υπάρχει ένσταση, το νομοσχέδιο ψηφίζεται σε νόμο. Προχωρούμε στο υπ αριθμόν 11 θέμα στην ημερήσια διάταξη, που είναι «Ο περί Προϋπολογισμού του Ταμείου για το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοποιητικής Ανεπάρκειας για το Έτος 1999 Νόμος του 1999». Η έκθεση είναι ομόφωνη και θεωρείται αναγνωσθείσα. Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας για το Νομοσχέδιο που τιτλοφορείται «Ο περί Προϋπολογισμού του Ταμείου για το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοποιητικής Ανεπάρκειας για το Έτος 1999 Νόμος του 1999» Παρόντες: Ανδρέας Παρισινός, Πρόεδρος Ισίδωρος Μακρίδης Θάσος Μιχαηλίδης Κυριάκος Τυρίμος Μάριος Ματσάκης Δώρος Θεοδώρου Μη μέλη της επιτροπής: Νίκος Πιττοκοπίτης Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας μελέτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σε συνεδρία της που πραγματοποιήθηκε στις 20 Μα ου 1999. Στη συνεδρίαση κλήθηκαν και παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Υγείας. Ο Προϋπολογισμός του Ταμείου για το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοποιητικής Ανεπάρκειας προβλέπει για το 1999 έξοδα ύψους 59.400 και έσοδα ύψους 47.100, τα οποία θα προέλθουν από κρατική χορηγία, από την πώληση πινάκων γνωστών ζωγράφων και από εθελοντικές εισφορές. Τα ποσά του ταμείου πρόκειται να διατεθούν κυρίως για την παροχή βοηθημάτων σε ασθενείς και για την εκστρατεία πρόληψης του AIDS. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας, αφού εξέτασε όλα τα στοιχεία που κατατέθηκαν ενώπιον της, συμφωνεί με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις του υπό συζήτηση νομοσχεδίου, γι αυτό ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την ψήφισή του σε νόμο. Η επιτροπή με την ευκαιρία αυτή θεωρεί σκόπιμο να παρατηρήσει ότι 25

αναμένει από την πλευρά της κυβέρνησης την παροχή γενναιόδωρης κρατικής χορηγίας προς το ταμείο αυτό και παράλληλα την παροχή κινήτρων στις εθελοντικές οργανώσεις για περαιτέρω δραστηριοποίηση τόσο στον τομέα της πρόληψης όσο και στον τομέα στήριξης των οροθετικών ατόμων και των οικογενειών τους. Υπάρχουν ομιλητές επί θέματος αρχής; Ο κ. Μακρίδης. Ι. ΜΑΚΡΙΔΗΣ: Η μόνη παρατήρηση που έχω να κάνω, κύριε Πρόεδρε αναφέρεται και στην έκθεση- είναι ότι αναμένουμε από πλευράς κυβέρνησης να παράσχει περισσότερη βοήθεια προς αυτό το ταμείο, διότι τα πλείστα των εισοδημάτων του προέρχονται από εθελοντικές συνδρομές και συνεισφορές. Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Μάλιστα. Προχωρούμε στη δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Προοίμιο. Συνοπτικός τίτλος. Άρθρο 1. Έγκριση πληρωμής από το Ταμείο για το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοποιητικής Ανεπάρκειας ποσού 59.400 λιρών για τη χρήση του έτους που λήγει την 31η Δεκεμβρίου 1999. Άρθρο 2. Ειδίκευση του ποσού που θα δαπανηθεί. Πίνακας. Άρθρο 3. Χρησιμοποίηση του περισσεύματος ορισμένων άρθρων για την κάλυψη ελλείμματος άλλων άρθρων κάτω από το ίδιο κεφάλαιο. Άρθρο 4. Υπάρχει ένσταση όπως τα άρθρα 1 μέχρι 4 εγκριθούν; Επειδή δεν υπάρχει ένσταση, τα άρθρα 1 μέχρι 4 εγκρίνονται. Προχωρούμε στην τρίτη ανάγνωση του νομοσχεδίου. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Ο παρών Νόμος θα αναφέρεται ως ο περί Προϋπολογισμού του Ταμείου για το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοποιητικής Ανεπάρκειας για το έτος 1999 Νόμος του 1999. Υπάρχει ένσταση όπως το νομοσχέδιο ψηφιστεί σε νόμο; (Κτυπά τη σφύρα.) 26

Επειδή δεν υπάρχει ένσταση, το νομοσχέδιο ψηφίζεται σε νόμο. Προχωρούμε στο υπ αριθμόν 12 θέμα στην ημερήσια διάταξη, που είναι «Οι περί Εταιρειών (Εκκαθάριση) (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 1999». Η έκθεση είναι ομόφωνη και θεωρείται αναγνωσθείσα. Έκθεση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εμπορίου και Βιομηχανίας για τους κανονισμούς που τιτλοφορούνται «Οι περί Εταιρειών (Εκκαθάριση) (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 1999» Παρόντες: Δημήτρης Συλλούρης, πρόεδρος Ανδρέας Μούσκος Αβέρωφ Νεοφύτου Κίκης Καζαμίας Χρίστος Μαυροκορδάτος Γιώργος Χατζηγεωργίου Νίκος Κλεάνθους Στάθης Κιττής Δώρος Θεοδώρου Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου και Βιομηχανίας εξέτασε τους υπό αναφορά κανονισμούς σε τέσσερις συνεδρίες της, που πραγματοποιήθηκαν στις 11 Μαρτίου, στις 29 Απριλίου και στις 6 και 13 Μαΐου 1999. Στα πλαίσια της εξέτασης των κανονισμών αυτών κλήθηκαν και παρέστησαν ενώπιον της επιτροπής εκπρόσωποι του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, του ΚΕΒΕ, της ΟΕΒ, του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου. Με τους υπό αναφορά κανονισμούς, που εκδίδονται με βάση τις πρόνοιες του άρθρου 387 της βασικής νομοθεσίας για τις εταιρείες, σκοπείται η αναθεώρηση των δικαιωμάτων εκκαθάρισης εταιρειών που είναι πολύ παλιά (του 1933, του 1935 και του 1938) και η καθιέρωση για πρώτη φορά δικαιωμάτων ταχείας διεκπεραίωσης και δικαιωμάτων για δημοσιεύσεις στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις περιπτώσεις εκκαθαρίσεων εταιρειών. Οι εκπρόσωποι του ΚΕΒΕ, της ΟΕΒ, του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου και του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, χωρίς να διαφωνούν με τους προτεινόμενους κανονισμούς, διαφώνησαν με το ύψος ορισμένων δικαιωμάτων που θα εισπράττονται για ορισμένες πράξεις των λειτουργών του Γραφείου του Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη στα πλαίσια εκκαθάρισης εταιρειών. Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εμπορίου και Βιομηχανίας, αφού έλαβε υπόψη όλα όσα κατατέθηκαν ενώπιόν της και ιδιαίτερα το γεγονός ότι τα προτεινόμενα δικαιώματα καθορίστηκαν πριν από πάρα πολλά χρόνια, ομόφωνα εισηγείται στη Βουλή την έγκριση των κανονισμών αυτών, όπως έχουν κατατεθεί από την εκτελεστική εξουσία και όπως διαμορφώθηκαν νομοτεχνικά. Υπάρχουν ομιλητές επί θέματος αρχής; 27