WARNING This study was produced by an organisation or an external contractor of the European Commission. These views have not been adopted or in any way approved by the Commission and should not be relied upon as a statement of the Commission' s views. The European Commission does not guarantee the accuracy of the data included in this study, nor does it accept responsibility for any use made thereof.
Flash EB 117 - Consumer Survey Ετοιµάστηκε για την EOS GALLUP MARKET AND OPINION POLLING DEPARTMENT 64, VAS SOFIAS AVE., ATHENS 115 28 TEL.: (+301)7200000 FAX: (+301)7231162 e-mail: icapgallup@icap.gr GALLUP INTERNATIONAL ASSOCIATION
Ταυτότητα της Έρευνας ΕΤΑΙΡΙΑ : ICAP A.E. Η έρευνα διεξήχθη σύµφωνα µε τους κανόνες δεοντολογίας που ορίζουν ο ΣΕ ΕΑ, η ESOMAR και η GALLUP International Association, καθώς και του ΠΕΣΣ (Ποιοτικός Έλεγχος Συλλογής Στοιχείων), µέλος των οποίων είναι η ICAP ΜΕΘΟ ΟΣ : Τηλεφωνικά από τα γραφεία της ICAP στον τόπο κατοικίας των ερωτώµενων ΧΡΟΝΟΣ ΙΕΞΑΓΩΓΗΣ : Από 21 έως 29 Ιανουαρίου 2002 ΕΙΓΜΑ : Το δείγµα της έρευνας αποτελούν 1000 ερωτώµενοι που αντλήθηκαν από τηλεφωνικούς καταλόγους του ΟΤΕ. Η δειγµατοληψία ήταν τυχαία στρωµατοποιηµένη ως προς το φύλο, την ηλικία και τον τόπο κατοικίας των ερωτώµενων. ΠΕΡΙΟΧΕΣ : Η έρευνα κάλυψε την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, Αστικά, Ηµιαστικά και Αγροτικά κέντρα. ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΒΑΣΕΙΣ : Βάσεις µικρότερες των 60 ατόµων δεν µπορούν να αναλυθούν περαιτέρω, γιατί δεν έχουν την ελάχιστη στατιστική αξιοπιστία.
Κύρια Ευρήµατα
ηµογραφικό προφίλ ερωτώµενων Η κατανοµή του δείγµατος ως προς τα δηµογραφικά χαρακτηριστικά απεικονίζεται στα παρακάτω διαγράµµατα: ΦΥΛΟ Ανδρες 49 Γυναίκες 51 15-24 19 ΗΛΙΚΙΑ 25-34 18 35-44 16 45-54 15 55-64 16 65+ 17
Βαθµός Ενηµέρωσης (ερ.1) Στο σύνολο του δείγµατος σχεδόν οι µισοί από τους ερωτώµενους αισθάνονται πολύ καλά ή καλά ενηµερωµένοι για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που τους προτείνονται. Καλύτερα ενηµερωµένοι αισθάνονται οι ερωτώµενοι που ανήκουν στις νεότερες ηλικιακές οµάδες και ιδιαίτερα στην ηλικιακή οµάδα 15-24 ετών (63). Αξίζει επίσης να σηµειωθεί ότι ο βαθµός ενηµέρωσης για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προτείνονται στους ερωτώµενους σχετίζεται άµεσα µε το µορφωτικό επίπεδο τους και εποµένως υψηλότερα ποσοστά ενηµέρωσης καταγράφονται για τους ερωτώµενους ανωτέρου - ανωτάτου µορφωτικού επιπέδου (66). ΒΑΘΜΟΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ 1 1 1 1 1 1 3 2 1 14 14 10 10 13 13 22 18 20 10 12 22 18 21 31 31 30 31 31 2 3 1 29 2 2 39 2 38 1 3 5 47 3 56 2 57 57 51 52 50 48 40 33 35 5 7 9 9 6 4 3 4 4 3 4 ΣΥΝΟΛΟ 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65+ ηµοτικό Γυµν./Λυκειο Ανωτερη/τατη Πολύ καλά (5) Καλά (4) Ούτε καλά ούτε όχι (3) Όχι καλά (2) Όχι πολύ καλά (1) Γ/ Α Φοιτώ
Πηγές Πληροφόρησης που χρησιµοποιούν οι καταναλωτές για την προετοιµασία των αγορών τους (ερ.2) Ως συχνότερη πηγή πληροφόρησης προκειµένου να προετοιµάσουν οι καταναλωτές τις αγορές τους αναφέρθηκε η τηλεόραση (52) και σε απόσταση ακολουθεί η ενηµέρωση που λαµβάνουν οι καταναλωτές µέσω φίλων και συγγενών (32). Σχεδόν 2 στους 10 καταναλωτές απάντησαν ότι επιλέγουν ως συχνότερη πηγή ενηµέρωσης τις ηµερήσιες εφηµερίδες και τα περιοδικά, ενώ 1 στους 10 επιλέγει τα διαφηµιστικά φυλλάδια καθώς επίσης και τα φυλλάδια που διανέµονται από τους κατασκευαστές. Αξίζει τέλος να σηµειωθεί ότι µόλις 2 των καταναλωτών ενηµερώνεται συχνότερα µέσω Internet. Εξετάζοντας στη συνέχεια συνολικά τις πηγές πληροφόρησης των καταναλωτών για την προετοιµασία των αγορών τους, διαπιστώνεται ότι δεν αλλάζει σηµαντικά η ιεράρχηση των πηγών πληροφόρησης σε σχέση µε τη συχνότερη πηγή πληροφόρησης, καθώς µόνο η ενηµέρωση µέσω διαφηµιστικών φυλλαδίων κερδίζει έδαφος. ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΕΡΩΤΩΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΟΥΝ ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΤΟΥΣ Τηλεόραση 52 34 Φίλοι και Συγγενείς 32 47 Ηµερήσιες Εφηµερίδες 16 40 Περιοδικά 15 42 ιαφηµιστικά Φυλλάδια 12 52 Φυλλάδια από τους κατασκευαστές 10 43 Καταναλωτικές δηµοσιεύσεις 8 34 Internet 2 10 Αλλες Πηγές 1 Συχνά Μερικές φορές
Πηγές Πληροφόρησης που χρησιµοποιούν οι καταναλωτές για την προετοιµασία των αγορών τους (ερ.2) Προχωρώντας στην εξέταση των πιθανών διαφοροποιήσεων µεταξύ ανδρών και γυναικών, παρατηρείται ότι η τηλεόραση ως συχνό µέσο πληροφόρησης χρησιµοποιείται περισσότερο από τις γυναίκες (58 έναντι 46 των ανδρών). Το παραπάνω εύρηµα ισχύει και στην περίπτωση των περιοδικών (18 έναντι 13). Αντίθετα οι άνδρες σηµειώνουν υψηλότερα ποσοστά από τις γυναίκες (20 έναντι 12) στην ανάγνωση καθηµερινών εφηµερίδων ως µέσο πληροφόρησης προκειµένου να προετοιµάσουν τις αγορές τους. Ως προς τις ηλικιακές υποοµάδες δεν παρατηρούνται σηµαντικές διαφοροποιήσεις, καθώς γενικά για όλες τις πηγές πληροφόρησης διαπιστώνεται το φαινόµενο οι νεότερες ηλικιακές οµάδες (18-35 ετών) να ενηµερώνονται περισσότερο ανεξαρτήτως πηγής. Παρόµοια συµπεράσµατα ισχύουν και για τους ερωτώµενους ανώτερου - ανώτατου µορφωτικού επιπέδου. Αξιοσηµείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι οι ερωτώµενοι που κατοικούν στην Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα σε µεγαλύτερο βαθµό (58 και 56 αντίστοιχα) αναφέρουν την τηλεόραση σαν συχνό µέσο ενηµέρωσης σε σχέση µε τους κατοίκους της Αττικής (44).
Ιεράρχηση Πηγών Πληροφόρησης για καταναλωτικά θέµατα (ερ.3) Οι ερωτώµενοι επιλέγουν να πληροφορηθούν για καταναλωτικά θέµατα κυρίως µέσω φίλων και συγγενών (45), ενώ 1 στους 10 αναφέρει ότι απευθύνεται σε εταιρίες/ κατασκευαστές, καταναλωτικούς οργανισµούς και τοπικά συµβουλευτικά κέντρα. Αξίζει να σηµειωθεί ότι πολύ µικρό ποσοστό ερωτώµενων αναφέρει ότι απευθύνεται σε Ελληνικούς δηµόσιους ή Ευρωπαϊκούς οργανισµούς. Επίσης τονίζεται ότι η συνολική ιεράρχηση των πηγών πληροφόρησης παραµένει ίδια όπως στην περίπτωση της κατά κύριο λόγο χρησιµοποιούµενης πηγής. ΙΕΡΑΡΧΗΣΗ ΠΗΓΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ (ΒΑΣΗ: Σύνολο είγµατος - Ν=1000) Φίλοι και Συγγενείς 45 Εταιρίες, κατασκευαστές 10 Καταναλωτικοί οργανισµοί 10 Τοπικά συµβουλευτικά κέντρα καταναλωτών 9 ηµόσιοι οργανισµοί εντός Ελλάδας 4 Ευρωπαϊκοί οργανισµοί 1
Προσφιλέστερες Πηγές Πληροφόρησης για καταναλωτικά θέµατα (ερ.3) Οταν οι καταναλωτές αναζητούν πληροφορίες για καταναλωτικά θέµατα, κατά πρώτο λόγο απευθύνονται σε φίλους και συγγενείς (57), µε τις γυναίκες να σηµειώνουν σηµαντικά υψηλότερο ποσοστό έναντι των ανδρών (63 γυναίκες - 51 άνδρες). Σε απόσταση ακολουθεί η αναζήτηση πληροφοριών απευθείας από τις εταιρίες/ κατασκευαστές (13), που απευθύνονται κατά κύριο λόγο οι άνδρες και κοντά βρίσκονται οι καταναλωτικοί οργανισµοί και τα συµβουλευτικά κέντρα καταναλωτών (12). Πολύ µικρό ποσοστό καταναλωτών θα απευθυνόταν κατά κύριο λόγο στους ηµόσιους και Ευρωπαϊκούς οργανισµούς (5 και 1 αντίστοιχα). ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΣΦΙΛΗΣ ΠΗΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Εταιρίες, κατασκευαστές 9 13 16 ηµόσιοι οργανισµοί εντός Ελλάδας 5 4 6 Τοπικά συµβουλευτικά κέντρα καταναλωτών Ευρωπαϊκοί οργανισµοί 1 1 2 12 11 12 ΣΥΝΟΛΟ ΑΝ ΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ Καταναλωτικοί οργανισµοί 9 12 16 Φίλοι και Συγγενείς 51 57 63
Βαθµός Προστασίας ικαιωµάτων Καταναλωτή στην Ελλάδα (ερ.4) Μόλις 2 στους 10 ερωτώµενους θεωρούν ότι εάν εµπλακούν σε κάποιου είδους διαµάχη µε έναν πωλητή ή κατασκευαστή στην Ελλάδα θα έχουν πολύ καλά ή καλά προστατευµένα καταναλωτικά δικαιώµατα. Σε επίπεδο υποοµάδων, καλύτερα προστατευµένα δικαιώµατα θεωρεί ότι έχει η ηλικιακή οµάδα 15-24 ετών καθώς επίσης και οι φοιτητές. Σηµαντικό στοιχείο είναι ότι τουλάχιστον ο 1 στους 10 καταναλωτές δεν γνωρίζει πόσο καλά προστατευµένα ή µη είναι τα δικαιώµατά του. ΒΑΘΜΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 13 10 16 10 9 11 14 14 23 21 11 8 10 24 23 24 25 30 27 25 22 16 19 25 29 26 36 40 33 32 36 39 40 39 34 31 40 38 5 6 7 4 7 7 5 5 4 7 6 27 5 19 17 21 18 18 12 19 18 20 17 17 2 3 2 2 3 1 4 1 2 3 2 3 3 30 4 28 ΣΥΝΟΛΟ ΑΝ ΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65+ ηµοτικό Γυµν./ Λύκειο Ανώτερη/ τατη Φοιτώ Πολύ καλά (5) Καλά (4) Ούτε καλά ούτε όχι (3) Οχι καλά (2) Οχι πολύ καλά (1) Γ/ Α
Προστασία ικαιωµάτων Καταναλωτή σε άλλη χώρα της Ε.Ε (ερ.5) Σε αντίθεση µε τα προηγούµενα, οι µισοί σχεδόν καταναλωτές πιστεύουν ότι τα δικαιώµατά τους είναι πολύ καλά ή καλά προστατευµένα σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αν και 1 στους 4 δεν µπορεί να εκφέρει άποψη. Αυτοί που πιστεύουν ότι τα δικαιώµατά τους είναι πολύ καλά ή καλά προστατευµένα είναι κυρίως οι άνδρες (52), η ηλικιακή οµάδα 15-24 (63), καθώς επίσης και οι φοιτητές (67) ΒΑΘΜΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 13 19 25 20 24 30 26 23 21 6 30 41 37 9 8 8 14 14 8 8 11 14 8 4 9 6 11 13 12 16 13 14 7 14 6 5 4 6 8 3 4 5 3 13 5 16 3 51 38 41 38 4 43 35 45 37 34 35 32 24 9 6 13 4 57 11 11 11 12 14 9 10 13 8 9 12 13 10 ΣΥΝΟΛΟ ΑΝ ΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65+ ηµοτικό Γυµν./ Λύκειο Ανώτερη/τατη Πολύ καλά (5) Καλά (4) Ούτε καλά, ούτε όχι (3) Οχι καλά (2) Οχι πολύ καλά (1) Γ/ Α Φοιτώ
Εκπροσώπηση των Συµφερόντων του Καταναλωτή (ερ.6) Σχεδόν 4 στους 10 καταναλωτές πιστεύει ότι τα συµφέροντα του εκπροσωπούνται πολύ καλά ή καλά σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ όταν αναφερόµαστε σε εκπροσώπηση σε επίπεδο τοπικών ή εθνικών αρχών το ποσοστό αυτό πέφτει στο 25 περίπου. Αυτή η άποψη είναι ενισχυµένη στις νεότερες ηλικιακές οµάδες και στους ερωτώµενους ανώτερου - ανώτατου µορφωτικού επιπέδου. Επίσης παρατηρείται διαφοροποίηση ως προς τον τόπο κατοικίας των ερωτώµενων, καθώς οι κάτοικοι των νησιών του Αιγαίου και της Κρήτης δηλώνουν σε µεγαλύτερο βαθµό ότι εκπροσωπούνται πολύ καλά σε επίπεδο τοπικών ή εθνικών αρχών. ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ (Πίνακας 2 Υψηλότερων ιαβαθµίσεων) Στο επίπεδο των τοπικών αρχών 4 21 Στο επίπεδο των εθνικών (ή περιφερειακών) αρχών 4 22 Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης 9 32 Εκπροσωπούνται πολύ καλά (5) Εκπροσωπούνται καλά (4)
Υπεράσπιση των Συµφερόντων του Καταναλωτή (ερ.7) Οι µισοί περίπου ερωτώµενοι (53) θεωρούν ότι είναι αποτελεσµατικό να επικοινωνήσουν µε ένα σύλλογο καταναλωτών προκειµένου να υπερασπιστούν τα συµφέροντά τους και ακολουθούν τα ΜΜΕ τα οποία αποτελούν αποτελεσµατικό θεσµό για το 43 των καταναλωτών. Σχεδόν 1 στους 3 ερωτώµενους πιστεύει ότι θα είναι αποτελεσµατικό να επικοινωνήσει µε αρχές εντός Ελλάδας ή µε Ευρωπαϊκά Ιδρύµατα και 2 στους 10 θεωρούν αποτελεσµατική την επικοινωνία µε µέλη του Ελληνικού και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς επίσης και τη δηµοσιοποίηση της άποψής τους µέσω Internet. Προχωρώντας στην συνέχεια στην εξέταση των υποοµάδων του δείγµατος, διαπιστώνεται ότι οι νεότερες ηλικιακές οµάδες και οι ερωτώµενοι ανώτερου - ανώτατου µορφωτικού επιπέδου πιστεύουν ότι η επικοινωνία µε κάποιον από τους προαναφερόµενους φορείς µπορεί να είναι αποτελεσµατική για την υπεράσπιση των καταναλωτικών τους συµφερόντων σε µεγαλύτερο βαθµό από τις υπόλοιπες υποοµάδες. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΕΡΗ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ Μέσω επικοινωνίας µε ένα σύλλογο καταναλωτών Γνωστοποιώντας την άποψή µου µέσω των ΜΜΕ 46 53 Μέσω επικοινωνίας µε αρχές στην Ελλάδα Μέσω επικοινωνίας µε Ευρωπαϊκά Ιδρύµατα 32 31 Μέσω επικοινωνίας µε µέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου Μέσω επικοινωνίας µε µέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Γνωστοποιώντας την άποψή µου µέσω Internet 18 22 22
Βαθµός που επηρεάζεται η ψήφος του ερωτώµενου από τα µέτρα σχετικά µε τα συµφέροντα του καταναλωτή (ερ.8) MARKET Αξίζει τέλος να σηµειωθεί ότι τα µέτρα σχετικά µε τα συµφέροντα των καταναλωτών που προτείνονται από τους υποψήφιους κατά την προεκλογική περίοδο επηρεάζουν, αν και σε µικρό βαθµό την ψήφο των ερωτώµενων, καθώς 3 στους 10 δηλώνουν ότι λαµβάνουν υπόψη τους αυτού του είδους τις προτάσεις. Το παραπάνω εύρηµα ισχύει ανεξαρτήτως από το αν αναφερόµαστε σε τωρινούς ή µελλοντικούς ψηφοφόρους (ωστόσο τα αποτελέσµατα για τους τελευταίους αναφέρονται ενδεικτικά λόγω µικρής βάσης) ΕΑΝ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΨΗΦΟ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ (Βάση: Ψηφοφόροι - N=957) ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 31 60 9 ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 28 63 9 ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 25 61 ΝΑΙ ΟΧΙ Γ/ Α 15 ΕΑΝ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΨΗΦΟ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ (Βάση:Μη Ψηφοφόροι - N=43*) ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 26 42 33 ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 30 33 37 ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 28 37 35 * Ενδεικτικά αποτελέσµατα - Μικρή Βάση ΝΑΙ ΟΧΙ Γ/ Α
Συµπεράσµατα
Συµπεράσµατα Οι µισοί περίπου από τους ερωτώµενους αισθάνονται πολύ καλά ή καλά ενηµερωµένοι για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που τους προτείνονται, ενώ είναι προφανές ότι τα ποσοστά ενηµέρωσης είναι µεγαλύτερα για τις νεαρότερες ηλικιακές οµάδες και τους ερωτώµενους ανώτερου - ανώτατου µορφωτικού επιπέδου. Η συντριπτική πλειοψηφία επιλέγει συχνά ή περιστασιακά την τηλεόραση προκειµένου να προετοιµάσει τις αγορές της, όµως εξίσου σηµαντικό ρόλο παίζουν και οι φίλοι και συγγενείς στην ενηµέρωση του καταναλωτή. Ακολουθεί η έντυπη ενηµέρωση (είτε ο Τύπος, είτε άλλου είδους δηµοσιεύσεις), η οποία όµως χρησιµοποιείται κατά κύριο λόγο περιστασιακά από τους ερωτώµενους. Οι ερωτώµενοι προτιµούν να απευθύνονται κυρίως σε φίλους και γνωστούς για να εξασφαλίσουν πληροφορίες για καταναλωτικά θέµατα και λιγότερο στους «αρµόδιους» όπως είναι οι εταιρίες/ κατασκευαστές ή ειδικοί επί του θέµατος οργανισµοί. Πολύ µικρό είναι το ποσοστό των ερωτώµενων που θεωρούν ότι έχουν καλά προστατευµένα δικαιώµατα σε περίπτωση εµπλοκής σε κάποιου είδους διαµάχη µε έναν πωλητή ή κατασκευαστή στην Ελλάδα. Αυτή η άποψη εµφανίζεται ενισχυµένη σε σχέση µε το σύνολο του δείγµατος στις µικρότερες ηλικιακές οµάδες και στους φοιτητές. Υψηλότερο είναι το ποσοστό (σχεδόν οι µισοί ερωτώµενοι) αυτών που θεωρούν ότι τα δικαιώµατα του καταναλωτή προστατεύονται καλύτερα στις άλλες χώρες της Ε.Ε., ενώ η Ευρωπαϊκή Ενωση φαίνεται ότι υπερέχει και στην εκπροσώπηση των συµφερόντων του καταναλωτή, σε σχέση µε τις τοπικές ή εθνικές αρχές. Οι περισσότεροι ερωτώµενοι υποστηρίζουν ότι µέσω της επικοινωνίας µε έναν σύλλογο καταναλωτών µπορούν να υπερασπιστούν αποτελεσµατικά τα συµφέροντά τους, υψηλό όµως είναι και το ποσοστό αυτών που θεωρούν ότι θα τα υπερασπιστούν αποτελεσµατικότερα εάν γνωστοποιήσουν την άποψή τους στα Μέσα Μαζικής Ενηµέρωσης. Αν και φαίνεται ότι κάποιοι ερωτώµενοι λαµβάνουν υπόψη τους τα µέτρα σχετικά µε τα συµφέροντα του καταναλωτή που ανακοινώνονται από τους πολιτευόµενους κατά την προεκλογική περίοδο, ωστόσο η µεγάλη πλειοψηφία των ερωτώµενων δηλώνει ότι δεν επηρεάζεται η ψήφος της από αυτές τις εξαγγελίες.
Συµπεράσµατα Εν κατακλείδι Τα θέµατα σχετικά µε τα συµφέροντα και δικαιώµατα του καταναλωτή απασχολούν περισσότερο τους νεότερους ερωτώµενους, καθώς και αυτούς υψηλότερου µορφωτικού επιπέδου. Το παραπάνω συµπέρασµα διαφάνηκε καθ όλη την πορεία της έρευνας, εφόσον αυτοί παρουσίασαν υψηλότερα ποσοστά τόσο ως προς το βαθµό ενηµέρωσης και τη χρήση πηγών πληροφόρησης, όσο και τη γνώση προστασίας των δικαιωµάτων τους. Οι ερωτώµενοι έχουν την αντίληψη ότι η Ελλάδα υστερεί σε σχέση µε τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης όσον αφορά στην προστασία και εκπροσώπηση των δικαιωµάτων του καταναλωτή. Εποµένως, είναι ανάγκη σε τοπικό επίπεδο να σχεδιαστεί µια επικοινωνιακή τακτική η οποία θα επιτρέψει στις αρχές να βελτιώσουν την εικόνα τους όσον αφορά στα θέµατα προστασίας και ενηµέρωσης του καταναλωτή και επιπλέον θα πρέπει να ενταθεί η ενηµέρωση των καταναλωτών από τους αρµόδιους φορείς µε τελικό στόχο να αυξηθεί ο βαθµός ενηµέρωσής τους.