ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΒΟΥ ΑΠΕΣΤΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΒΟΥ ΑΠΕΣΤΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Βουδαπέστη, 7 Ιανουαρίου 2008 A.Π.: 2710/004 ΠΡΟΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ Β4 /νση ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ : ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ -Γραφείο Υφυπουργού κ. ούκα -Γραφείο Γ.Γ. ΟΣ/ΑΣ κ. Σκυλακάκη -Γραφείο κ. Β Γεν. /ντού -Β8 /νση ΩΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ ΠΙΝΑΚΑ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΙΑΝΟΜΗ -Γραφείο κ. Πρέσβεως -Γραφείο ΑΚΑΜ -Γραφείο Τύπου ΘΕΜΑ : Συνοπτική αποτίµηση της οικονοµίας της Ουγγαρίας για το 2007 και εκτιµήσεις για το 2008. Προοπτικές για την ελληνική επιχειρηµατικότητα. ΣΧΕΤ.: Α) Αποτίµηση 2007 (στη βάση προσωρινών στατιστικών στοιχείων). Το 2007 αποτέλεσε για την Ουγγαρία έτος κλιµάκωσης των προσπαθειών για επίτευξη δηµοσιονοµικής ισορροπίας και προσαρµογής. Τα ληφθέντα µέτρα υλοποιήθηκαν εντός µίας µάλλον ευνοϊκής διεθνούς οικονοµικής συγκυρίας, αφού η αύξηση της τιµής του πετρελαίου και των πρώτων υλών έχει σε ορισµένο βαθµό αντισταθµισθεί από την αποδυνάµωση του δολλαρίου, ενώ η κατάσταση του οικονοµικού και επιχειρηµατικού τοµέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κρίνεται ως θετική. Επιπλέον η κρίση της αγοράς των ακινήτων δεν φαίνεται να έχει επηρρεάσει προς το παρόν τη χώρα. Η αναδιάρθρωση της οικονοµίας και οι σχετικές µεταρρυθµίσεις ετέθησαν σε πλήρη τροχιά και επεκτάθηκαν σε στρατηγικούς και ευαίσθητους τοµείς, όπως η υγεία, η κοινωνική ασφάλιση, η εκπαίδευση και η δηµόσια διοίκηση. Όπως είναι αναµενόµενο τα ληφθέντα µέτρα που στοχεύουν στο περιορισµό πάσης φύσεων δηµόσιων δαπανών και επιδοτήσεων, προκαλούν κοινωνικές αντιδράσεις αλλά και στασιµότητα στην οικονοµική ανάπτυξη. Αναλυτικότερα: ιεύθυνση : H-1024 Budapest, Margit krt. 43-45 Τηλέφωνο : 00 36 1/3362610, Fax : 00 36 1/3362613, E-mail: greekcom@t-online.hu

2 Η µείωση των ελλειµµάτων αναµένεται να είναι δραστικότερη της προβλεφθείσης. Το έλλειµµα του προϋπολογισµού αναµένεται να κυµανθεί περί το 6% του ΑΕΠ, έναντι πρόβλεψης 6,8%, ενώ αυτό του δηµοσίου χρέους εκτιµάται ότι θα παραµείνει αµετάβλητο περί το 66% του ΑΕΠ. Το έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αναµένεται να περιορισθεί σε 5,2 δις ευρώ, από 5,8 δις ευρώ το 2006. Τα στοιχεία του 9µηνου υποστηρίζουν την εκτίµηση για µείωση του εν λόγω µεγέθους: κατεγράφη περιορισµός του σε περίπου 4,0 δις ευρώ έναντι 4,6 δις ευρώ το 9µηνο 2006. Σηµαντική είναι η συµβολή των εξαγωγικών επιδόσεων της ουγγρικής οικονοµίας στη βελτίωση της εικόνας των µακρο-οικονοµικών λογαριασµών της χώρας. Ενώ το προβλεφθέν εµπορικό έλλειµµα για το σύνολο του 2007 ανέρχεται σε 1 δις ευρώ (έναντι 2,1 δις ευρώ το 2006), η πορεία του εξωτερικού εµπορίου της Ουγγαρίας κατά το πρώτο ήµισυ του 2007 αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας για περαιτέρω περιορισµό του ελλείµµατος. Σε δις ευρώ Εξαγωγές Εισαγωγές Ισοζύγιο 1 ο εξάµηνο 2007 33,0 33,2-0,2 1 ο εξάµηνο 2006 28,1 29,3-1,2 Εάν συνυπολογισθεί και το εµπόριο υπηρεσιών, το γενικό εµπορικό ισοζύγιο της Ουγγαρίας αναµένεται να παρουσιάσει πλεόνασµα της τάξης των 2 δις ευρώ περίπου. Παρά τη θετική πορεία των µακρο-οικονοµικών λογαρισµών, το ΑΕΠ της Ουγγαρίας αναπτύχθηκε το 2007 µε εξαιρετικά αργούς ρυθµούς, µε αποτέλεσµα η αρχική πρόβλεψη για µεγέθυνση 3-3,2% να αναθεωρηθεί σε 1,5-2%. Το ΑΕΠ της χώρας θα ανέλθει σε 25,8 τρις ουγγρικά φιορίνια (HUF), ή 100 δις ευρώ µε την τρέχουσα ισοτιµία. Όµως οι συναλλαγµατικές διακυµάνσεις του HUF έναντι του ευρώ οδηγούν σε παραπλανητικά αποτελέσµατα αναφορικά µε τη διαχρονική εξέλιξη και αποτίµηση του ΑΕΠ. Εάν γίνει σταθµισµένη σύγκριση στη βάση της αγοραστικής δύναµης, το ΑΕΠ εµφανίζεται σχεδόν στάσιµο. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η µέση οικονοµική µεγέθυνση των πέντε νέων κρατών µελών της Ε.Ε. (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία, Σλοβενία) εκτιµάται σε 5,5% το 2007, έναντι 5,9% το 2006 και πρόβλεψη 5,0% το 2008. Σηµαντική κάµψη αναµένεται να εµφανίσει η γεωργική παραγωγή, ενώ αντίθετα η βιοµηχανική παραγωγή εκτιµάται ότι το 2007 θα συνεχίσει την ανοδική της πορεία, καταγράφοντας αύξηση κατά 7,5% και τροφοδοτώντας κατ αυτόν τον τρόπο τον εξαγωγικό προσανατολισµό της χώρας. Ο τουρισµός εξακολουθεί να είναι από τις πλέον δυναµικές οικονοµικές δραστηριότητες της χώρας, ενώ οι κατασκευές αναµένεται να παραµείνουν στάσιµες το 2007. Ο πληθωρισµός αναµένεται να κλείσει το 2007 σε υψηλότερα από τα προβλεφθέντα επίπεδα: 7,8% έναντι πρόβλεψης 5,8%. Η ανεργία εκτιµάται να διαµορφωθεί περί το 7,5% και οι πραγµατικοί µισθοί αναµένεται να σηµειώσουν µέχρι το τέλος 2007 µείωση περί το 4,5%. Β) Εκτιµήσεις για 2008. Η διεθνής συγκυρία εντός της οποίας θα κινηθεί η οικονοµική πολιτική της Ουγγαρίας το 2008 αναµένεται να είναι λιγότερο ευνοϊκή από αυτή του 2007. Ο ρυθµός οικονοµικής µεγέθυνσης της ΕΕ 27 εκτιµάται ότι θα επιβραδυνθεί οριακά µε

3 πιθανόν αρνητικές επιπτώσεις στον δείκτη επιχειρηµατικής εµπιστοσύνης, η τιµή της ενέργειας θα συνεχίσει την ανοδική της πορεία και η κρίση στην αγορά ακινήτων υπολογίζεται ότι θα καταστήσει τις διαδικασίες δανεισµού αυστηρότερες. Εντός αυτού του κλίµατος η γενική κατεύθυνση της οικονοµικής πολιτικής της Ουγγαρίας, καθώς και τα εργαλεία άσκησής της θα παραµείνουν τα ίδια. Η δηµοσιονοµική αναπροσαρµογή και οι θεσµικές παρεµβάσεις σε στρατηγικούς τοµείς (υγεία, κοινωνική ασφάλιση, παιδεία) θα συνεχισθούν και το 2008. Μια σηµαντική διαφορά από το 2007 αναµένεται να είναι η σχετική ανάκαµψη των δηµοσίων επενδύσεων, λόγω αυξηµένων µεταβιβάσεων χρηµατικών πόρων από την Ε.Ε. Τα οφέλη από αυτή την εξέλιξη ελπίζεται ότι θα διαχυθούν σε αρκετούς τοµείς της οικονοµικής ζωής της χώρας. Το 2008 αναµένεται να είναι έτος σταθεροποίησης, κατά το οποίο θα διαφανούν τα πρώτα σηµάδια της οικονοµικής ανάκαµψης. Η δηµοσιονοµική πειθαρχία, η αύξηση των φορολογικών εσόδων και εισφορών, καθώς και ο περιορισµός της παραοικονοµίας, αναµένεται να οδηγήσουν σε αύξηση των δηµοσίων εσόδων και σε περαιτέρω µείωση του ελλείµµατος του προϋπολογισµού στο 4,1% του ΑΕΠ. Γενικά για το 2008 προσδοκάται µία σχετική βελτίωση του συνόλου των µακρο-οικονοµικών µεγεθών και λογαρισµών της χώρας. Έχοντας ξεπεράσει το αρχικό στάδιο των κλυδωνισµών που δηµιούργησαν τα µέτρα της περιοριστικής δηµοσιονοµικής πολιτικής, ο ρυθµός αύξησης του ΑΕΠ της χώρας αναµένεται να επιταχυνθεί ελαφρά και να κυµανθεί περί το 3,5%, θα υπολείπεται όµως του µέσου όρου της ΕΕ. Όλοι οι τοµείς της οικονοµικής δραστηριότητας υπολογίζεται ότι θα ανακάµψουν: η αγροτική παραγωγή κατά 10%, η βιοµηχανική παραγωγή κατά 7,5%, οι κατασκευές κατά 7%, ενώ αύξηση θα παρουσιάσουν και οι υπηρεσίες. Οι εισροές από την ΕΕ θα τονώσουν το ισοζύγιο κίνησης κεφαλαίων και κατ αυτόν τον τρόπο θα συνδράµουν στη αναµενόµενη οριακή µείωση του ελλείµµατος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στο 4,5% του ΑΕΠ. Παράλληλα υπολογίζεται ότι θα µειώσουν την ανάγκη εξωτερικού δανεισµού στο 2,7% του ΑΕΠ. Από την άλλη, η οικονοµική σταθεροποίηση και η συνεπακόλουθη τόνωση τόσο των δηµοσίων όσο και των ιδιωτικών επενδύσεων πιστεύεται ότι θα οδηγήσουν σε αύξηση των εισαγωγών, µε αποτέλεσµα να µειωθεί ο ρυθµός περιορισµού του εµπορικού ελλείµµατος. Ο µέσος πληθωρισµός εκτιµάται ότι θα µειωθεί στο 4,7% περίπου, η ανεργία θα παραµείνει σταθερή στο 7,3%, ενώ µία πιθανή µείωση των επιτοκίων δανεισµού στο 6% σε συνδυασµό µε σταθερή ισοτιµία HUF έναντι του ευρώ θα έχουν θετικές επιπτώσεις στην επιχειρηµατική δραστηριότητα. Η οικονοµική ανάκαµψη και η πτώση του πληθωρισµού θα έχουν µία οριακά ευνοϊκή επίδραση στα πραγµατικά εισοδήµατα, τα οποία αναµένεται να αυξηθούν κατά 1%. Αυτό το δεδοµένο, σε συνδυασµό µε τη συνέχιση της τραπεζικής δανειοδότησης, εκτιµάται ότι θα τονώσουν ελαφρά την ιδιωτική κατανάλωση. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η ιδιωτική αποταµίευση στην Ουγγαρία είναι χαµηλή (µόλις 2% του ΑΕΠ), ενώ η καταναλωτική δανειοδότηση κινείται σε υψηλά επίπεδα.(συνολικά 2 δις ευρώ τον Αύγουστο 2007 σε όρους πραγµατικής ισοτιµίας). Αποτελεί ερωτηµατικό εάν µπορεί να διατηρηθεί αυτή η κατάσταση χωρίς να εγκυµονεί τραπεζική κρίση. Πολλά εξαρτώνται από την ελεγκτική δραστηριότητα της Κεντρικής Τράπεζας και τη πορεία του ΑΕΠ. Η παραγωγικότητα του εργατικού δυναµικού θα συνεχίσει να αυξάνεται µε ελαφρά επιταχυνόµενο ρυθµό. Συγκεκριµένα ενώ το 2006 και 2007 αυξήθηκε κατά 3,2% και 2,5% αντίστοιχα, το 2008 αναµένεται να καταγραφεί αύξηση 3,2%.

Μία κλαδική προσέγγιση έχει ως ακολούθως: 4 Β1) Βιοµηχανία. Η ανάπτυξη του κλάδου θα συνεχισθεί και το 2008 µε ηπιότερους όµως ρυθµούς (περί το 7,5%). Ο ρυθµός ανάπτυξης της βιοµηχανικής παραγωγής στην Ουγγαρία εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από τις δραστηριότητες διεθνών επιχειρήσεων που είναι εγκατεστηµένες στη χώρα και έχουν εξαγωγικό προσανατολισµό. Συνεπώς η διεθνής συγκυρία και η εγχώρια παραγωγικότητα βαρύνουν ιδιαίτερα στο συγκεκριµένο κλάδο. Η αύξηση των βιοµηχανικών πωλήσεων µε προορισµό την εξαγωγή υπολογίζεται ότι θα περιοριθεί οριακά από 15,5% το 2007 σε 15% το 2008. Από την άλλη η εσωτερική κατανάλωση βιοµηχανικών προϊόντων αναµένεται να αυξηθεί µόλις κατά 2%. Β2) Ενέργεια. Η κατανάλωση ενέργειας θα είναι αυξηµένη σε σχέση µε το 2007, λόγω της αυξηµένης οικονοµικής δραστηριότητας και του ψυχρότερου χειµώνα. Β3) Κατασκευές. Μετά από κάµψη το 2006 (-2,9%) και το 2007 (-2%, κυρίως λόγω περιορισµού των δηµοσίων επενδύσεων), το 2008 αναµένεται αύξηση της τάξης του 7%. Η ανάπτυξη υπολογίζεται να εντοπισθεί στη κατασκευή χώρων γραφείων και εµπορικών κέντρων, ενώ προβλέπεται η κατασκευή οικιών να αυξηθεί κατά 5%, εξέλιξη ιδιαίτερα θετική εάν ληφθεί υπ όψιν η επί 3ετία στασιµότητα της συγκεκριµένης δραστηριότητας. Αναµένεται να οικοδοµηθούν περί τις 35.000 νέες οικίες. Οι δηµόσιες επενδύσεις αναµένεται να δώσουν έµφαση στην υλοποίηση έργων και προγραµµάτων κυρίως µε περιβαλλοντικό και ενεργειακό προσανατολισµό και χαρακτήρα. Οι επενδύσεις στις µεταφορές θα πέσουν σε δεύτερη µοίρα. Β4) Γεωργία. Το 2007 παγετός και κατόπιν ξηρασία έπληξαν την αγροτική παραγωγή της Ουγγαρίας µε αποτέλεσµα η µέση απώλεια της εσοδείας να ανέλθει στο 25%. Η µείωση της προσφοράς επέφερε αύξηση των τιµών κατά 15%, µε θετικές επιπτώσεις στο αγροτικό εισόδηµα. Η τάση αύξησης των τιµών εκτιµάται ότι θα συνεχισθεί και το 2008, αλλά µε ηπιότερους ρυθµούς (περίπου 6%), λόγω αύξησης της παραγωγής. Η συνολική παραγωγή του πρωτογενούς τοµέα θα αυξηθεί το 2008 κατά 9% (αναλυτικότερα: γεωργία +18%, κτηνοτροφία -2%). Ειδικά η παραγωγή του συνόλου των δηµητριακών προβλέπεται να ανέλθει σε 15,5 εκατ. τόννους, αυξηµένη κατά 60% σε σχέση µε το 2007. Αναφέρουµε ότι τη περίοδο 2007-2013 η ουγγρική γεωργία θα ενισχυθεί µε κονδύλια ύψους 5 δις ευρώ, εκ των οποίων 3,5 δις ευρώ θα προέλθουν από την ΕΕ. Β5) Λιανεµπόριο/Κατανάλωση. Προσδοκάται σχετική τόνωση του λιανικού εµπορίου κατά 1,5% λόγω αύξησης των διαθέσιµων εισοδηµάτων. Η επέκταση της κατανάλωσης υπολογίζεται να εντοπισθεί κυρίως στα ενδύµατα (τόσο στα επώνυµα, όσο και σε αυτά µε ικανοποιητικό συνδυασµό ποιότητας και τιµής), τρόφιµα και είδη καθηµερινής χρήσης. Αντίθετα στα διαρκή καταναλωτικά αγαθά (αυτοκίνητα, ηλεκτρικές οικιακές συσκευές κλπ) δεν προβλέπεται αύξηση άξια λόγου. Όσον αφορά τη διανοµή, η τάση

5 της χωροταξικής, αλλά και επιχειρηµατικής/λειτουργικής συγκέντρωσης του λιανεµπορίου θα επιταθεί. Β6) Τουρισµός. Το 2007 ήταν µάρτυρας ενδυνάµωσης του εσωτερικού τουρισµού και ελαφράς κάµψης των ξένων επισκεπτών (οι διανυκτερεύσεις περιορίσθηκαν κατά 2%). Οι τάσεις αυτές αναµένεται να χαρακτηρίσουν και το 2008. Στο βαθµό που θα αυξηθούν τα διαθέσιµα εισοδήµατα, αναµένεται σχετική αύξηση της ροής Ούγγρων τουριστών στο εξωτερικό, ιδίως σε πλησιέστερους προορισµούς που χαρακτηρίζονται από ικανοποιητική αναλογία τιµής και ποιότητας.. Το τουριστικό ισοζύγιο της Ουγγαρίας υπολογίζεται ότι θα παραµείνει θετικό, περίπου στα επίπεδα του 2007 (+1,6 δις ευρώ). Β7) Μεταφορές. Πέρσι οι εµπορευµατικές µεταφορές αυξήθηκαν κατά 17% τόσο σε όρους όγκου φορτίου, όσο και σε όρους χιλιοµετρικών τόννων, µε το µεγαλύτερο µερίδιο να αναλογεί στις οδικές µεταφορές. Την ίδια περίοδο οι επιβατηγές µεταφορές διευρύνθηκαν κατά 2% σε όρους χιλιοµετρικών επιβατών. Κατά το 2008 εκτιµάται ότι θα µειωθεί ο ρυθµός αύξησης των εµπορευµατικών µεταφορών, οι οποίες υπολογίζεται ότι θα καταγράψουν αύξηση 10%. Οι επιβατηγές µεταφορές θα συνεχίσουν την σταδιακή τους άνοδο (+2%). Γ) Προοπτικές για την ελληνική επιχειρηµατική και επενδυτική δραστηριότητα. Η θετική εικόνα στις µεταφορές και η ένταξη της γείτονος Ρουµανίας στην ΕΕ ανοίγει προοπτικές για επενδυτική δραστηριότητα και συνεργασία στον τοµέα της διαχείρισης συστηµάτων διανοµής και µεταφοράς προϊόντων, ιδίως όσον αφορά τις µεταφορές προς την ανατολική Ευρώπη και τα βόρεια Βαλκάνια. Οι ελληνικές εξαγωγές προς την Ουγγαρία µπορούν να τονωθούν στο βαθµό που η αναµενόµενη αύξηση της κατανάλωσης θα διοχετευθεί κυρίως σε τρόφιµα και ενδύµατα. Με δεδοµένη την προσδοκώµενη ανάκαµψη, το ίδιο ισχύει για τις κατασκευές και τον τουρισµό. Όπως έχει επισηµανθεί από το Γραφείο µας, προκειµένου να αντιµετωπισθεί ο διεθνής ανταγωνισµός τόσο στο εµπόριο, όσο και στον τουρισµό θα πρέπει να αναληφθούν από τους αρµόδιους φορείς οι κατάλληλες ενέργειες προώθησης των ελληνικών προϊόντων (ενεργή συµµετοχή σε εκθέσεις, εκδηλώσεις προβολής, ευέλικτες πρακτικές µεταφοράς, συσκευασίας και διανοµής κλπ), καθώς και προβολής της Ελλάδος ως τουριστικός προορισµός. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει η συνεργασία στον ενεργειακό τοµέα, καθώς και στις τεχνολογίες αξιοποίησης εναλλακτικών πηγών ενέργειας και προστασίας περιβάλλοντος. Παρατίθεται πίνακας όπου απεικονίζεται η πορεία των σηµαντικότερων οικονοµικών µεγεθών της Ουγγαρίας.

6 2007 (εκτίµηση) 2008 (πρόβλεψη) ΑΕΠ % µεταβολή +1,5%-2% +3,5% Γεωργία % µεταβολή -15% +10,0% Βιοµηχανία % µεταβολή +8,5% +7,5% Κατασκευές % µεταβολή -3,0% +7,0% Εµπόριο % µεταβολή -2,0% +1,5% Λοιπές Υπηρεσίες % µεταβολή -1% +1% Πληθωρισµός +7,8% +4,7% Ανεργία 7,5% 7,3% Εξαγωγές % µεταβολή +16% +14% Εισαγωγές % µεταβολή +13% +14% Καθαρές µεταβιβάσεις ΕΕ δις ευρώ 0,7 2,0 Έλλειµµα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών 5,2 5,0 δις ευρώ Έλλειµµα Προϋπολογισµού % ΑΕΠ 6,0% 4,1% Έλλειµµα συνδυασµένου ισοζυγίου 4,4% 2,7% τρεχουσών συναλλαγών και κίνησης κεφαλαίων % ΑΕΠ Παραγωγικότητα +2,5% +3,2% Πηγές: Υπουργείο Οικονοµικών, Στατιστική Υπηρεσία, GKI, Eurostat. Ο Προϊστάµενος Τζανέτος Καραντζής Σύµβουλος Ο.Ε.Υ. Β

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕΩΝ Σ.Ε.Β Σ.Β.Β.Ε Π.Σ.Ε Σ.Ε.Β.Ε Ο.Π.Ε. ΠΑ.Σ.Ε.ΓΕ.Σ Σ.Ε.Γ.Μ Κ.Ε.Ε Ε.Β.Ε.Α Ε.Β.Ε.Θ Τ.Ε.Ε. Ο.Σ.Ε. Ε.Ο.Τ. 7