8 ΜΑΡΤΗ: ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ... Η ΙΣΟΤΗΤΑ ΑΡΓΕΙ ΑΚΟΜΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ... Του Πάνου Ντούλα Καθηγητή Αγγλικής, Εσπερινό ΕΠΑΛ Κορίνθου, Αιρετού ΑΠΥΣΔΕ Πελοποννήσου, Κόρινθος, 08/03/2018, pandou.paron@gmail.com ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ... 1 ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ... 1 ΓΕΝΙΚΑ... 2 ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ... 2 ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΑ ΕΙΔΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ... 3 ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΑΝΑ ΦΥΛΟ... 4 ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΑΝΑ ΒΑΘΜΙΔΑ... 5 ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΑΝΑ ΝΟΜΟ ΑΝΑ ΒΑΘΜΙΔΑ... 6 ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΩΤΕΡΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ... 7 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ... 8 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 9 ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Διάγραμμα 1: Συνολική αναλογία ανδρών-γυναικών εκπαίδευσης... 2 Διάγραμμα 2: Ποσοστό γυναικών εκπαιδευτικών ανά είδος σχολείου... 3 Διάγραμμα 3: Ποσοστό διευθυντών σχολείων Πελοποννήσου ανά φύλο... 4 Διάγραμμα 4: Αριθμός διευθυντών Πελοποννήσου ανά φύλο ανά βαθμίδα... 5 Διάγραμμα 5: Ποσοστό γυναικών-διευθυντριών σχολείων Πελοποννήσου... 6 Διάγραμμα 6: Προϊστάμενοι Διευθύνσεων Εκπαίδευσης Πελοποννήσου... 7
ΓΕΝΙΚΑ Μιας και περί Ισότητας των Φύλων ο λόγος σήμερα, 8 Μάρτη, Ημέρα της Γυναίκας, ας δούμε λίγο τι συμβαίνει στην εκπαίδευση. Ποιο είναι άραγε το ποσοστό των γυναικών στην εκπαίδευση; Αντιστοιχεί άραγε το ποσοστό αυτό με το ποσοστό των γυναικών στη Διοίκηση της Εκπαίδευσης;; ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Στην ελληνική εκπαίδευση, με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το έτος 2014-15 (πχ εδώ: (ΕΛΣΤΑΤ, 2014), αναλυτικά όλα τα στοιχεία στη Βιβλιογραφία), περίπου τα δύο τρίτα των εκπαιδευτικών είναι γυναίκες, αναλογούν δηλ συνολικά (σε όλες τις βαθμίδες) περίπου δύο γυναίκες εκπαιδευτικοί για κάθε έναν άνδρα, όπως φαίνεται στο Διάγραμμα 1: ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΑΝΔΡΩΝ-ΓΥΝΑΙΚΩΝ - ΣΥΝΟΛΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΗΓΗ: ΕΛΣΤΑΤ, ΕΠΕΞ: ΠΑΝΟΣ ΝΤΟΥΛΑΣ, 08/03/2018 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 67% ΑΝΔΡΕΣ 33% Διάγραμμα 1: Συνολική αναλογία ανδρών-γυναικών εκπαίδευσης
ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΑ ΕΙΔΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Αυτό το μεγάλο ποσοστό διαφέρει ανά είδους σχολείου/βαθμίδα. Βλέπουμε από το παρακάτω Διάγραμμα 2 ότι σχεδόν παντού (και πιο καθαρά στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση) οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία: ΠΟΣΟΣΤΟ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΑΝΑ ΕΙΔΟΣ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Επεξ: Πάνος Ντούλας, 08/03/2018 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΑ 98% ΔΗΜΟΤΙΚΑ 70% ΓΥΜΝΑΣΙΑ 66% ΛΥΚΕΙΑ 55% ΕΠΑΛ 44% Διάγραμμα 2: Ποσοστό γυναικών εκπαιδευτικών ανά είδος σχολείου
ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΑΝΑ ΦΥΛΟ Θα περίμενε κανείς λοιπόν ότι ανάλογη ή παρόμοια εικόνα θα υπήρχε και σε επίπεδο Διοίκησης. Φευ... Αν πάρουμε την περίπτωση της Πελοποννήσου (που δεν διαφέρει ιδιαίτερα από την εικόνα της υπόλοιπης Ελλάδας...), θα παρατηρήσουμε στο Διάγραμμα 3 ότι σε επίπεδο στελεχών η εικόνα είναι σε βάρος των γυναικών. Οι Διευθυντές σχολικών μονάδων, με βάση τις τελευταίες Κρίσεις Στελεχών, έτσι όπως φαίνονται στις αποφάσεις της ΠΔΕ Πελοποννήσου (πχ εδώ: (ΠΔΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, 2018) και αναλυτικά όλες στη Βιβλιογραφία), είναι κατά πλειοψηφία άνδρες: ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΑΝΑ ΦΥΛΟ ΠΗΓΗ: ΔΙΑΥΓΕΙΑ, ΕΠΕΞ: ΠΑΝΟΣ ΝΤΟΥΛΑΣ, 08/03/2018 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 41% ΑΝΔΡΕΣ 59% Διάγραμμα 3: Ποσοστό διευθυντών σχολείων Πελοποννήσου ανά φύλο
ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΑΝΑ ΒΑΘΜΙΔΑ Ανά βαθμίδα εκπαίδευσης, η κατάσταση είναι λίγο χειρότερη για τις γυναίκες στη Δευτεροβάθμια (που έχει όμως συνολικά μικρότερη πλειοψηφία γυναικών εκπαιδευτικών από την Πρωτοβάθμια) όπως δείχνει το Διάγραμμα 4: ΑΡΙΘΜΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΑΝΑ ΦΥΛΟ ΑΝΑ ΒΑΘΜΙΔΑ Πηγή: Διαύγεια, Επεξ: Πάνος Ντούλας, 08/03/2018 ΑΝΔΡΕΣ 119 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 132 90 87 ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ Διάγραμμα 4: Αριθμός διευθυντών Πελοποννήσου ανά φύλο ανά βαθμίδα
ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΑΝΑ ΝΟΜΟ ΑΝΑ ΒΑΘΜΙΔΑ Σε επίπεδο Νομών, σε κανέναν πλην ενός δεν υπερτερούν ποσοστιαία οι γυναίκες-διευθύντριες από τους άντρες είτε στην ΠΕ (Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση) είτε στη ΔΕ (Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση) όπως δείχνει το Διάγραμμα 5, παρότι είναι πλειοψηφία οι γυναίκεςεκπαιδευτικοί σε όλους τους νομούς και βαθμίδες: ΠΟΣΟΣΤΟ ΓΥΝΑΙΚΩΝ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Πηγή: Διαύγεια, Επεξ: Πάνος Ντούλας, 08/03/2018 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ-ΠΕ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ-ΔΕ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ-ΠΕ ΑΡΚΑΔΙΑΣ-ΠΕ ΛΑΚΩΝΙΑΣ-ΔΕ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ-ΔΕ ΑΡΚΑΔΙΑΣ-ΔΕ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ-ΠΕ 51% 50% 49% 48% 45% 42% 39% 38% ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ-ΔΕ ΛΑΚΩΝΙΑΣ-ΠΕ 31% 29% Διάγραμμα 5: Ποσοστό γυναικών-διευθυντριών σχολείων Πελοποννήσου
ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΩΤΕΡΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ Μάλιστα, αν πάμε ψηλότερα στην ιεραρχία, διαπιστώνουμε συντριπτικά ποσοστά όπως φαίνονται στο Διάγραμμα 6: και στις δέκα Διευθύνσεις Εκπαίδευσης (πέντε για κάθε βαθμίδα), ο Διευθυντής είναι άντρας, όπως άλλωστε είναι κι ο Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης και όλη η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας. ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Πηγή: Διαύγεια, Επεξ: Πάνος Ντούλας, 08/03/2018 10 9 10 8 7 6 5 4 3 2 1 0 ΑΝΔΡΕΣ 0 ΓΥΝΑΙΚΕΣ Διάγραμμα 6: Προϊστάμενοι Διευθύνσεων Εκπαίδευσης Πελοποννήσου
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Τα στοιχεία αυτά είναι ενδεικτικά για μια Περιφέρεια της χώρας αλλά η εικόνα σε άλλες περιοχές μάλλον δεν είναι πολύ διαφορετική και το συμπέρασμα είναι καθαρό: σε έναν γυναικοκρατούμενο κλάδο, οι γυναίκες-στελέχη υποεκπροσωπούνται και μάλιστα το ποσοστό αυτό ελαχιστοποιείται όσο ψηλότερα ανεβαίνει κανείς στην ιεραρχία. Η Ισότητα, τουλάχιστον όσον αφορά τη Διοίκηση της Εκπαίδευσης, αργεί ακόμη...
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΛΣΤΑΤ. (2014). Γενικά Λύκεια (σχ. πληθυσμός,μονάδες,προσωπικό) (Έναρξη-Λήξη) / 2014. Retrieved from ΕΛΣΤΑΤ: http://www.statistics.gr/el/statistics/- /publication/sed23/2014 ΕΛΣΤΑΤ. (2014). Γυμνάσια (σχ. πληθυσμός,μονάδες,προσωπικό) (Έναρξη-Λήξη) / 2014. Retrieved from ΕΛΣΤΑΤ: http://www.statistics.gr/el/statistics/- /publication/sed21/2014 ΕΛΣΤΑΤ. (2014). Δημοτικά (σχ. πληθυσμός,μονάδες,προσωπικό) (Έναρξη-Λήξη) / 2014. Retrieved from ΕΛΣΤΑΤ: http://www.statistics.gr/el/statistics/- /publication/sed12/2014 ΕΛΣΤΑΤ. (2014). Επαγγελματική Εκπαίδευση (σχολικός πληθυσμός, μονάδες, προσωπικό) (Έναρξη-Λήξη) / 2014. Retrieved from ΕΛΣΤΑΤ: http://www.statistics.gr/el/statistics/-/publication/sed27/2014 ΕΛΣΤΑΤ. (2014). Νηπιαγωγεία (Έναρξη-Λήξη) / 2014. Retrieved from ΕΛΣΤΑΤ: http://www.statistics.gr/el/statistics/-/publication/sed11/2014 ΠΔΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. (2018, 07 28). ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΔΙΕΘΥΝΤΩΝ ΔΕ ΑΡΚΑΔΙΑΣ. Retrieved https://diavgeia.gov.gr/doc/%ce%a9%ce%9f%ce%9584653%ce%a0%ce%a3- %CE%9C%CE%9D%CE%A6?inline=true ΠΔΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. (2018, 07 28). ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΔΙΕΘΥΝΤΩΝ ΔΕ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ. Retrieved https://diavgeia.gov.gr/doc/6%ce%a02%ce%a64653%ce%a0%ce%a3-07%ce%92?inline=true ΠΔΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. (2018, 07 28). ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΔΙΕΘΥΝΤΩΝ ΠΕ ΛΑΚΩΝΙΑΣ. Retrieved https://diavgeia.gov.gr/doc/%ce%a9%ce%987%ce%a34653%ce%a0%ce%a3- %CE%A8%CE%97%CE%97?inline=true ΠΔΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. (2018, 07 28). ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΔΕ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ. Retrieved https://diavgeia.gov.gr/doc/6%ce%99%ce%a0%ce%964653%ce%a0%ce%a3- %CE%94%CE%95%CE%91?inline=true ΠΔΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. (2018, 07 28). ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΔΕ ΛΑΚΩΝΙΑΣ. Retrieved https://diavgeia.gov.gr/doc/%ce%a9%ce%98%ce%9474653%ce%a0%ce%a3- %CE%95%CE%9A9?inline=true ΠΔΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. (2018, 07 28). ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΔΕ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ. Retrieved https://diavgeia.gov.gr/doc/6%ce%a46%ce%a84653%ce%a0%ce%a3- %CE%96%CE%A7%CE%A7?inline=true ΠΔΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. (2018, 07 28). ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΠΕ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ. Retrieved https://diavgeia.gov.gr/doc/75%ce%98%ce%a84653%ce%a0%ce%a3-1%ce%9a1?inline=true
ΠΔΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. (2018, 07 28). ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΠΕ ΑΡΚΑΔΙΑΣ. Retrieved https://diavgeia.gov.gr/doc/6%ce%94654653%ce%a0%ce%a3- %CE%A70%CE%A0?inline=true ΠΔΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. (2018, 07 28). ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΠΕ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ. Retrieved https://diavgeia.gov.gr/doc/7%ce%94%ce%9a%ce%924653%ce%a0%ce%a3-5%ce%93%ce%a6?inline=true ΠΔΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ. (2018, 07 28). ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΠΕ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ. Retrieved https://diavgeia.gov.gr/doc/61%ce%a744653%ce%a0%ce%a3- %CE%A7%CE%A5%CE%92?inline=true