Περιοδικό: Αισθητική Σήμερα Τεύχος: 21, Ιανουάριος Μάρτιος 2003 Η ΒΙΤΑΜΙΝΗ C ΣΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗΣ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Δρ. Des Fernandes (πλαστικός χειρουργός, ιδρυτής της Environ Skin Care και δημιουργός των φαρμακοκαλλυντικών Environ ) Μεγάλη δημοσιότητα έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια γύρω από τη Βιταμίνη C, η οποία όμως δεν έχει καταφέρει να πάρει τη θέση που πραγματικά της αξίζει λόγω αμφισβητήσεων που κατά καιρούς δημοσιεύθηκαν. Καταρχήν, η Βιταμίνη C, στην πιο συνηθισμένη της μορφή το ασκορβικό οξύ (ascorbic acid), είναι οικονομική και εύκολα μπορεί κανείς να την προμηθευτεί, αλλά είναι ασταθής και έχει μικρή διάρκεια ζωής. Από την άλλη πλευρά, η σταθερή μορφή της Βιταμίνης C είναι ακριβή και συχνά ακούγονται αρνητικά σχόλια για αυτήν κυρίως από εταιρίες που εμπορεύονται προϊόντα με ασκορβικό οξύ. Εσείς τι προτιμάτε; Χρησιμοποιείτε ένα ενεργό προϊόν ή ένα υποβαθμισμένο οικονομικό προϊόν ή ακόμα ένα ακριβό αλλά όχι αποτελεσματικό προϊόν; Πρέπει να γίνει κατανοητό ποια μορφή Βιταμίνης C θα πρέπει να προτιμάμε ανάλογα με την περίπτωση και πώς να τη χρησιμοποιήσουμε ώστε να έχουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Το ασκορβικό οξύ είναι μια από τις πιο σημαντικές βιταμίνες στη ζωή μας. Το δέρμα χρειάζεται το προϊόν που είναι όσο το δυνατό πιο φρέσκο τη στιγμή που χρησιμοποιείται. Ιδανικά το προϊόν που περιέχει ασκορβικό οξύ θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί τρεις εβδομάδες το πολύ μετά την ημερομηνία παραγωγής του. Αυτό φαίνεται να είναι αδύνατο, όμως ένας τρόπος είναι τα προϊόντα με ασκορβικό να διατίθενται πριν αναμιχθούν, σε χωριστή συσκευασία το υγρό και σε άλλη οι κρύσταλλοι ασκορβικού οξέως. Οι κρύσταλλοι διατηρούνται σταθεροί μέσα σε άζωτο, αντί σε αέρα. Για να έχουμε, όμως τα πραγματικά οφέλη που μπορεί να προσφέρει το ασκορβικό οξύ, χρειάζεται να είναι σε περιεκτικότητα το λιγότερο 10% και πάνω. Η εκάστοτε εταιρία παρασκευής καλλυντικών εξασφαλίζει στο προϊόν ph 2%. Αυτό διασφαλίζει την καλύτερη δυνατή διείσδυση του ασκορβικού οξέως μέσω της κερατίνης στιβάδας στο δέρμα. Το ph είναι από τη φύση του χαμηλό γιατί το ασκορβικό οξύ CHRYSALLIS PRODERMA Κωνσταντινουπόλεως 29, 171 21 Ν. Σμύρνη, τηλ. 210.93.29.800, fax: 210.93.29.801, e mail: chrysallis@acn.gr Document1/29/11/2007/ARTICLE #7 1
λειτουργεί όπως τα Οξέα Φρούτων, μαλακώνοντας την κόλλα μεταξύ των κύτταρων της κερατίνης στιβάδας. CHRYSALLIS PRODERMA Κωνσταντινουπόλεως 29, 171 21 Ν. Σμύρνη, τηλ. 210.93.29.800, fax: 210.93.29.801, e mail: chrysallis@acn.gr Document1/29/11/2007/ARTICLE #7 2
Κατά αυτόν τον τρόπο βελτιώνει τη διείσδυση της Βιταμίνης C στο δέρμα. Παρόλα αυτά, δεν εξασφαλίζεται η μέγιστη δυνατή διείσδυση. Η Βιταμίνη C περνάει με δυσκολία το τοίχωμα του κυττάρου γιατί είναι υδατοδιαλυτή. Όταν οξειδώνεται, μπορεί να περάσει το κύτταρο «μεταμφιεσμένη» σαν γλυκόζη και η γλουταθιόνη και το λιποϊκό οξύ μπορεί να τη μετατρέψουν σε ενεργή Βιταμίνη C. Με αυτή τη διαδικασία αναλώνονται σημαντικά συστατικά του συστήματος αντιοξειδωτικών και έτσι υπάρχει ενδεχόμενο να εξασθενίσει ο μηχανισμός αντιοξειδωτικής προστασίας. Ο τρόπος για να διεισδύσει το ασκορβικό οξύ στο κύτταρο είναι να το συνδυάσουμε με κάποιο άλλο μόριο που έχει τη δυνατότητα να διεισδύει στο κύτταρο. Ένα παράδειγμα αυτής της μορφής Βιταμίνης C είναι το φωσφορικό άλας του ασκορβικού μαγνησίου (ή νατρίου), η οποία είναι επίσης υδατοδιαλυτή, διεισδύει στα κύτταρα, όμως, πολύ πιο αποτελεσματικά. Μέσα στα κύτταρα, το μίγμα της βιταμίνης μετατρέπεται εύκολα σε ασκορβικό οξύ και φωσφορικό άλας του μαγνησίου ή του νατρίου. Αυτό το διάλυμα είναι περισσότερο σταθερό σε σχέση με το σύνηθες ασκορβικό οξύ και έχει διάρκεια ζωής μέχρι και 200 μέρες πριν παρατηρηθεί κάποια μείωση της ενέργειάς του. Για να επιτευχθεί διείσδυση της ίδιας ποσότητας ασκορβικού οξέως στο κύτταρο είναι απαραίτητες χαμηλότερες περιεκτικότητες (σε σχέση με αυτή του ασκορβικού οξέως). Έχω χρησιμοποιήσει τόσο ασκορβικό οξύ όσο και αυτά τα σταθεροποιημένα άλατα της βιταμίνης C. Και οι δύο μορφές είναι χρήσιμες και προσφέρουν παρόμοια αποτελέσματα, αλλά έχουν διαφορετική λειτουργία ανάλογα με το προφίλ του δέρματος. Σε ευαίσθητο δέρμα δεν μπορεί να εφαρμοστεί το ασκορβικό οξύ και έτσι χρησιμοποιούμε προϊόντα με φωσφορικό άλας του μαγνησίου. Δέρμα με δυσχρωμίες θα πρέπει να αποφεύγει τα προϊόντα που κάνουν απολέπιση. Το ασκορβικό οξύ έχει απολεπιστικές ιδιότητες και για αυτό σε γενικές γραμμές συνιστώ σε ασθενείς με μέλασμα ή άλλα προβλήματα δυσχρωμιών να χρησιμοποιούν το πιο ουδέτερο άλας του ασκορβικού οξέως. Τόσο το ασκορβικό οξύ όσο και τα άλατα του ασκορβικού οξέως είναι κατάλληλα για θεραπείες ιονισμού και γενικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περιποιήσεις στο ινστιτούτο για περιπτώσεις δυσχρωμιών. Στην περίπτωση που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε ασκορβικό οξύ κατά την περιποίηση στο ινστιτούτο, θα πρέπει να το δοκιμάζουμε αρχικά στο δέρμα και αν ο πελάτης αισθάνεται ιδιαίτερα «τσίμπηματάκια» τότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε φωσφορικό άλας του μαγνησίου. Έχουν σημειωθεί σημαντικά άλματα στην πρόοδο της έρευνας σχετικά με τις διαφορετικές μορφές της βιταμίνης C. Η πιο πρόσφατη μορφή, η οποία πιστεύω ότι θα αποτελέσει το πρότυπο για τις θεραπείες με Βιταμίνη C είναι το ascorbyl tetraisopalmitate, που είναι λιποδιαλυτό και εξαιρετικά σταθερό. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν τέσσερα μόρια παλμιτικού οξέως ενωμένα με το μόριο του ασκορβικού οξέως. Παρόλα αυτά, με μία μικρή ποσότητα βιταμίνης C, αυτή η λιποδιαλυτή μορφή διεισδύει εύκολα μέσα από την κερατίνη στιβάδα, εισχωρεί στο τοίχωμα του κυττάρου και έτσι έχουμε δέκα φορές περισσότερη ενεργή βιταμίνη C μέσα στο κύτταρο. Έτσι, πραγματοποιείται πιο αποτελεσματικός έλεγχος του σχηματισμού μελανίνης, αυξημένη δημιουργία κολλαγόνου και περισσότερο αποδοτική αντιοξειδωτική προστασία. Μέσα από την εμπειρία μου από αυτή την υπέροχη μορφή βιταμίνης C, θεωρώ ότι είμαστε στην αρχή μιας νέας εποχής στην περιποίηση του δέρματος με βιταμίνη C. Παρόλα αυτά, επειδή Document1/29/11/2007/ARTICLE #7 3
αυτή η μορφή είναι λιποδιαλυτή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε θεραπείες ιονισμού και υπερήχων. Σε συνδυασμό με τη βιταμίνη Α παρατηρούμε σε σύντομο χρονικό διάστημα το δέρμα να γίνεται απαλό και φωτεινό, χωρίς κάποιον ερεθισμό. Επίσης, αν συνδυαστεί με το σύστημα αντιοξειδωτικών και αποτελεσματική προστασία από την UV A ακτινοβολία, τότε παρατηρούμε μείωση των δυσχρωμιών. Ελάχιστες εταιρίες καλλυντικών έχουν χρησιμοποιήσει μέχρι στιγμής αυτό το νέο συστατικό, που δεν θα πρέπει να το μπερδεύουμε με τον ασκορβικό εστέρα του παλμιτικού οξέως (ascorbyl palmitate), που χρησιμοποιείται σε χαμηλές ποσότητες από διάφορες εταιρίες. Ο ασκορβικός εστέρας του παλμιτικού οξέως έχει το πλεονέκτημα ότι είναι λιποδιαλυτός, αλλά δυστυχώς, δεν μπορεί να αποτελέσει σε μεγάλη ποσότητα συστατικό καλλυντικών προϊόντων. Για να επιτευχθεί μεγαλύτερη ποσότητα θα πρέπει να αναμιχθεί με οινόπνευμα και αυτό περιορίζει τη δυνατότητα χρήσης του. Είναι γεγονός ότι με τη μορφή tetra isopalmitate τόσο περισσότερη ενεργή βιταμίνη C εισχωρεί στο κύτταρο. Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι πρέπει να αποφεύγουμε τη μορφή του ασκορβικό εστέρα του παλμιτικού οξέως, αλλά απλά ότι η μορφή του ascorbyl tetra isopalmitate είναι προτιμότερη. Περιληπτικά, θα ήθελα να περιγράψω με λίγα λόγια πώς χρησιμοποιώ τις διαφορετικές μορφές βιταμίνης C: 1 Aσκορβικό οξύ (Ascorbic acid) όσο το δυνατό πιο φρέσκο και αποκλείοντας οποιοδήποτε προϊόν με ημερομηνία παραγωγής πριν από ένα μήνα. Χρησιμοποιώ αυτή τη μορφή βιταμίνης C σε αναλογία 10 ως 20% και σε δέρμα ανθεκτικό, τραχύ, με ρυτίδες. Αποφεύγω να το χρησιμοποιώ σε δέρμα με τάση για ακμή διότι η απολέπιση μπορεί να επιβαρύνει την ακμή. Χρησιμοποιώ αυτή τη μορφή βιταμίνης C σε πίλινκ για χρήση στο σπίτι. Είναι καλή για θεραπεία ιονισμού αλλά θα πρέπει να γίνει προσαρμογή του ph. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για θεραπεία με υπέρηχους. 2 Φωσφορικό άλας του ασκορβικού μαγνησίου ή νατρίου (Magnesium (sodium) ascorbyl phosphate) όσο το δυνατό πιο φρέσκο και αποκλείοντας οποιοδήποτε προϊόν με ημερομηνία παραγωγής πριν από έξι μήνες. Χρησιμοποιώ αυτή τη μορφή βιταμίνης C σε κανονικό, ευαίσθητο, ή προβληματικό με δυσχρωμίες δέρμα και πρέπει η αναλογία της να είναι το λιγότερο 3%. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις προβληματικού δέρματος, αλλά μπορεί στα αρχικά στάδια χρήσης να το επιβαρύνει. Είναι κατάλληλη για θεραπεία με ιονισμό και υπερήχους. 3 Aσκορβικός εστέρας του παλμιτικού οξέως (Ascorbyl palmitate) Η μορφή αυτή είναι σταθερή και για το λόγο αυτό δεν είναι σημαντικός ο έλεγχος της ημερομηνίας παραγωγής. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ευαίσθητο ή προβληματικό δέρμα. Δεν παρατηρούνται ιδιαίτερες βελτιώσεις με τις συμβατικές δοσολογίες, αλλά δεν μπορεί να παρασκευαστεί ένα καλλυντικό προϊόν με υψηλότερη δοσολογία. Δεν είναι κατάλληλη μορφή για θεραπεία με ιονισμό ή υπερήχους. 4 Ascorbyl tetra isopalmitate άριστη σταθερότητα, αλλά για να προσφέρει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί το πολύ σε 18 μήνες από την ημερομηνία παραγωγής. Προσφέρει τα καλύτερα επίπεδα Βιταμίνης C στα κύτταρα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε λεπτό δέρμα και σε μεγάλη δοσολογία. Τη μορφή αυτή Βιταμίνης C τη χρησιμοποιώ σε όλα τα είδη δυσχρωμιών, ρυτίδων και ακόμη και σε προβληματικό δέρμα. Document1/29/11/2007/ARTICLE #7 4
Ελπίζω ότι δεν σας φάνηκε αυτό το «μάθημα χημείας» ιδιαίτερα δύσκολο. Αξίζει πραγματικά να λαμβάνετε υπόψη σας τα παραπάνω και να τα κατανοείτε ώστε να μπορείτε εύκολα να ενημερώνεστε με σχετικά θέματα και να επιλέγετε αυτό που είναι πραγματικά καλύτερο για τους πελάτες σας. Document1/29/11/2007/ARTICLE #7 5