Универзитет Св. Климент Охридски Битола Технички факултет Битола

Универзитет Св. Климент Охридски Битола Технички факултет Битола ЕЛАБОРАТ за усогласување на студиската програма од ПРВ циклус универзитетски студии по ГРАФИЧКО ИНЖЕНЕРСТВО согласно измените и дополнувањата на Законот за високо образование Битола, февруари 2012 1

СОДРЖИНА Карта на високообразовната установа Општи дескриптори на квалификации за секој циклус на студии согласно со Уредбата за националната рамка на високо - образовните квалификации Специфични дескриптори на квалификацијата со кои се одредуваат резултатите од учењето за поединечна студиска програма согласно со Уредбата за националната рамка на високо-образовните квалификации Одлука за усвојување на студиската програма од Наставно-научниот совет на Технички факултет Битола Одлука за усвојување на студиската програма од Сенатот на Универзитетот Св. Климент Охридски - Битола Научно - истражувачко подрачје, поле и област, каде припаѓа студиската програма Вид на студиската програма (универзитетски или стручни студии) Степен на образование (прв односно втор циклус) Цел и оправданост за унапредување на студиската програма Години и семестри на траење на студиската програма и ЕКТС кредити со кои се стекнува студентот Начин на финансирање Услови за запишување Информација за продолжување на образованието Утврден сооднос помеѓу задолжителните и изборните предмети, со листа на задолжителни предмети, листа на изборни предмети и дефиниран начин на избор на предметите Податоци за просторот предвиден за реализација на студиската програма Листа на опрема предвидена за реализација на студиската програма Предметни програми со информации согласно со членот 4 од овој правилник (Прилог бр. 3) Список на наставен кадар со податоци наведени во членот 5 од овој правилник (Прилог бр. 4) Изјави од наставници за давање согласност за учество во реализацијата на студиската програма Согласност од високообразовната установа за учество на наставникот во реализацијата на студиската програма Информација за от на студенти за запишување во прва година на студиската програма Информација за веб страница 2

Стручниот односно научниот назив студиската програма со кој се стекнува студентот по завршување на Активности и механизми преку кои се развива и се одржува квалитетот на наставата Резултати од изведената самоевалуација согласно Упатството за единствените основи на евалуацијата и евалуационите постапки на универзитетите донесено од Агенцијата за евалуација на високото образование во Република Македонија и од Интеруниверзитетската конференција на Република Македонија (Скопје-Битола, септември 2002) Прилози 3

Карта на високообразовната установа Назив на високообразовната установа Седиште Вид на високообразовната установа Податоци за основачот Податоци за последната акредитација Студиски и научноистражувачки подрачја за кои е добиена акредитација Единици во состав на високообразовната установа Студиски програми што се реализираат во единицата која бара проширување на дејноста со воведување на нови студиски програми Податоци за просторот наменет за изведување на наставната и истражувачката дејност Универзитет Св. Климент Охридски - Битола Технички факултет Битола Ул. Лола Рибар бб., Битола Високо образовна установа факултет Собрание на Р.Македонија Април, 2009 -Машинство -Електроенергетски системи -Сообраќајно - транспортно инженерство -Графичко инженерство -Информатика и комјутерска техника -Индустриски менаџмент Во состав на Универзитетот Св. Климент Охридски во Битола 12 единици (11 факултети и 1 институт) Универзитетски студиски програми 7 Стручни студии 4 Универзитетски студиски програми од прв и втор циклус - Машинство - Инженерство за заштита на животната и работна средина - Сообраќајно транспортно инженерство - Електроенергетски системи - Графичко инженерство - Информатика и комјутерска техника - Индустриски менаџмент Стручни студии од прв циклус - Енергетика (три години) - Енергетика и заштита на животната средина (три години) - Патен траспорт (три години) - Електротехника, електроенергетика и електроника (три години) Специјалистички студии од втор циклус по Експертиза на сообраќајни незгоди во патниот сообраќај Техничкиот факултет - Битола располага со корисна површина од 5.583,44 m 2, и тоа: амфитеатар 1 227,00 m2 предавални 19 1613,42m2 лаборатории 9 598,24 m2 компј. училници 5 310,00 m2 мултимедијален центар 1 150,00 m2 работилници 4 24,64 m2 4

Податоци за опремата за изведување на наставната и истражувачката дејност Број на студенти за кои е добиена акредитација Број на студенти (прв пат запишани) Број на лица во наставно-научни, научни и наставни звања Број на лица во соработнички звања Внатрешни механизми за обезбедување и контрола на квалитетот на студиите библиотека со читална 1 13,95 m2 кабинети 34 545,10 m2 администрација 7 201,52 m2 сала за седници 1 58,91 m2 простор за општ. активн. 1 30,00 m2 магацини 1 53,50 m2 котларница 1 46,52 m2 тел. цент. и просторија за одржување 1 233,22 m2 холови, скалии санитарни јазли 1 1686,72m2 Компјутерската и мернo-регулциона опрема која се користи во едукативниот и научноистражувачкиот процес е организирана во 8 лаборатории и 5 компјутерски училници. Термотехничка лабораторија Лабораторија за машински материјали Лабораторија за електро енергетски системи 4. Лабораторија за моторни возила 5. Лабораторија за електротехника 6. Лабораторија за електроника и електр. мерења 7. Лабораторија за мултимедија 8. Мехатроничка лабораторија Компјутерска училница 304 Компјутерска училница 305 Компјутерска училница 307 4. Компјутерска училница 408 5. Компјутерска училница 413 1050 (прв циклус) + 285 (втор циклус) 661 (прв циклус) + 107 (втор циклус) 57 наставници од кои: 28 редовни професори 11 вонредни професори 18 доценти 11 асистенти Развојот на наставните содржини Реализација на наставниот процес Оценување на студентите Изработка на дипломски и магистерски труд Оценка на квалитетот на наставата од страна на студентите со анкети на крајот од секој семестар за секој предмет Оценка на квалитетот на студиската програма од страна на дипломираните студентите 5

Податоци за последната спроведена надворешна евалуација на установата Други процедури кои се однесуваат на ресурсите и логистиката на наставниот процес 6

Општи дескриптори на квалификации за секој циклус на студии согласно со Уредбата за националната рамка на високо - образовните квалификации Знаење и разбирање Покажува знаење и разбирање во научното поле на студирање кое се надградува врз претходното образование и обука, вклучувајќи и познавање во доменот на теоретски, практични, концептуални, компаративни и критички перспективи во научното поле според соодветна методологија. Разбирање на одредена област и познавање на тековните прашања во врска со научните истражувања и новите извори на знаење. Покажува знаење и разбирање за разни теории, методологии. Примена на знаењето и разбирањето Може да го примени знаењето и разбирањето на начин што покажува професионален пристап во работата или професијата. Покажува компетенции за идентификација, анализа и решавање проблеми Способност за пронаоѓање и поткрепување аргументи во рамките на полето на студирање. Способност за проценка Способност за прибирање, анализирање, оценување и презентирање информации, идеи, концепти од релевантни податоци. Донесување соодветна проценка земајќи ги предвид личните, општествените, научните и етичките аспекти. Способност да оценува теоретски и практични прашања, да дава објаснување за причините и да избере соодветно решение. 4. Комуникациски вештини Способност да комуницира и дискутира, и со стручната, и со нестручната јавност, за информации, идеи, проблеми и решенија кога критериумите за одлучување и опсегот на задачата се јасно дефинирани. Презема поделена одговорност за колективни резултати. 7

Способност за независно учество, со професионален пристап, во специфични, научни и интердисциплинарни дискусии. 5. Вештини на учење Презема иницијатива да ги идентификува потребите за стекнување понатамошно знаење и учење со висок степен на независност. Специфични дескриптори на квалификацијата со кои се одредуваат резултатите од учењето за поединечна студиска програма согласно со Уредбата за националната рамка на високо-образовните квалификации Знаење и разбирање Препознава и помни добро воспоставени начела во полињата на фундаменталните науки физика и математика и во полињата на техничкотехнолошките науки како што се инженерските науки поврзани со графичката техника и технологија. Опишува и расправа за клучни аспекти и концепти во областа на графичкото инженерство, како: принципи на изготвување на дизајн, принципи на работа на машини, подготовка на печатење, техники на печатење, завршна графичка обработка, специјални постапки на печатење, управување со графички системи. Следи тековни истражувања и развој, како и поширокиот мултидисциплинарен и интердисциплинарен контекст на графичкото инженерство. Примена на знаењето и разбирањето Одредува и анализира процеси, методи и резултати во областа на графичкото инженерство, управувањето со системите за подготовка, печатење и доработка на графички производ, карактеристики и избор на технологии на печатење, управување со графички машини и процеси. Лоцира, формулира и решaва основни проблеми во областа на графичкото инженерство (графичко решение, дизајн, подготовка за печатење, изработка на печатарски форми, пробен отисок, финално печатење, завршна графичка обработка), користејќи веќе воспоставени методи. 8

Избира и користи соодветна мерна и регулациона опрема, софтвер за дизајнирање и анализа, разни хардверски ориентирани програмерски околини, соодветни за анализa и контрола на квалитетот на графички производ. Способност за проценка Прибира, анализира и презентира информации од соодветни податоци достапни во областа на графичкото инженерство, најчесто од перспектива на: обезбедување на услови за спроведување на стандарди, избор на соодветен стандард согласно препораките, утврдување на процедури за прибирање на податоци, генерирање на корективни акции. Прави соодветна проценка при примена и оценување на знаење од клучно значење во областа на графичкото инженерство, земајќи ги предвид соодветните лични, општествени, научни или етички аспекти Спојува теорија и пракса да реши проблеми во графичката техника и технологија, како и да ги објасни причините за избор на соодветно решение. 4. Комуникациски вештини Комуницира ефективно преку пишани извештаи и усни презентации, користејќи соодветна терминологија и технички јазик. Споделува и расправа за концепти и идеи во областа на графичкото инженерство, како со инженерската заедница така и со целата општествена јавност. Способен е за тимска работа и активна соработка во рамките на група, преку споделување на одговорности и задачи 5. Вештини на учење Презема иницијатива за идентификување на потребите за понатамошно професионално унапредување со висок степен на самостојност во одлучувањето. Редовно ги следи најновите научните текови во областа на графичката техника и технологија, како што се научни трудови и списанија, но и учество на семинари, конференции итн. 9

4. Одлука за усвојување на студиската програма од Наставно-научниот совет на Технички факултет - Битола. На седницата на Наставно - научниот совет на Технички факултет Битола, одржана на 06.02012 год., беше разгледан и, со одлука бр. 02-112/7, усвоен предлогот за воведување на студиска програма по Графичко инженерство за прв циклус студии. Одлуката е дадена во прилог. 5. Одлука за усвојување на студиската програма од Сенатот на Универзитетот Св. Климент Охридски - Битола На седницата на Сенатот на Универзитетот Св. Климент Охридски - Битола, одржана на 16.02012 год., со одлука бр. 07-172/5-13 беше усвоена студиска програма по Графичко инженерство за прв циклус студии. Одлуката е дадена во прилог. 6. Научно - истражувачко подрачје, поле и област, каде припаѓа студиската програма Согласно Меѓународната стандардна класификација на образованието - ISCD и Меѓународната Фраскатиева класификација, студиската програма од областа Графичкото инженерство припаѓа во: Научно подрачје на техничко-технолошки науки 208 Графичко инженерство 20800 Припрема за печатење и ДТП 20801 Технологии на печатење (форми, постапка, доработка) 20802 Графички процеси и машини 20803 Графички материјали (бои, галванотехника) 20804 Друго Во согласност со интердисциплинарниот и мултидисциплинарниот карактер Графичкото инженерство е дефинирано како синергетска интеграција на полињата: машинство, електротехника, електроника и автоматика, регулација и управување со технолошки процеси, компјутерска техника и информатика. 10

7. Вид на студиската програма (универзитетски или стручни студии) Оваа студиска програма ги оспособува студентите за вршење дејности во индустријата, инженерството, во науката и високото образование, во деловниот свет, и општеството во целост, и тоа преку развој и примена на стекнатите научни и стручни знаења и достигнувања. Според наведениот придонес, студиската програма има карактер на универзитетски студии. 8. Степен на образование (прв односно втор циклус) Студиската програма е од прв циклус универзитетски студии според моделот 4+ 9. Цел и оправданост за унапредување на студиската програма Техничкиот факултет во Битола континуирано ги следи промените во окружувањето и со своите активности се прилагодува кон барањата што произлегуваат од тие промени. Соочена со предизвикот да понуди актуелни, современи и квалитетни наставни програми, што воедно претставува и стратегиска цел, оваа високообразовна институција со децении успешно одговара на предизвиците на новата економија, а со тоа дава значаен придонес во развојот на Универзитетот "Св. Климент Охридски" Битола. Целта на оваа студиска програма е да ги оспособи идните кадри со фундаментални научни знаења и практично искуство од областите кои ги се составен дел на графичкото инженерство. 10. Години и семестри на траење на студиската програма и ЕКТС кредити со кои се стекнува студентот Студиската програма од прв циклус е со времетраење од 4 години, односно 8 семестри. За успешно завршување на првиот циклус студии студентите треба да стекнат 240 ЕКТС кредити. 1 Начин на финансирање Со оглед на тоа дека студиската програма ќе се реализира во најголем дел со постојните кадровски, технички и просторни ресурси што ги поседува Техничкиот 11

факултет - Битола, таа нема да имплицира дополнителни финансиски оптоварувања на буџетот на Република Македонија. 1 Услови за запишување Во согласност со Законот за високото образование и распишаниот конкурс. На оваа студиска програма можат да се запишат лица кои положиле државна матура или меѓународна матура. Доколку на конкурсот за запишување студенти на прв циклус студии, во првиот уписен рок, не се јават доволен кандидати кои имаат положено државна или меѓународна матура, тогаш право на упис имаат лицата кои положиле училишна матура во гимназиско образование или завршен испит по завршено соодветно стручно средно образование со четиригодишно траење. 1 Информација за продолжување на образованието По завршувањето на првиот циклус универзитетски студии, студентот може да го продолжи образованието на втор циклус студии. 14. Утврден сооднос помеѓу задолжителните и изборните предмети, со листа на задолжителни предмети, листа на изборни предмети и дефиниран начин на избор на предметите Предметите во првиот циклус универзитетски универзитетски студии на студиската програма по Графичко инженерство се категоризирани во три основни групи, согласно измените и дополнувањата на Законот за високото образование (Сл.в., бр. 17, од 102011), и тоа: задолжителни предмети, изборни предмети што студентите самостојно ги избираат од редот на сите наставни предмети застапени на единицата на Универзитетот и изборни наставни предмети што студентите самостојно ги избираат од листата слободни изборни предмети, предложена од секоја единица на Универзитетот посебно. Согласно со Законската регулатива (Закон за изменување и дополнување на ЗВО, бр. 103 од 19.08.2008г.), Факултетот ќе изведува клиничка настава за 10% од задолжителните и 10% од изборните предмети од секоја студиска година. 12

Табела Утврден сооднос помеѓу задолжителните и изборните предмети Тип Број на предм. Кредити Процент Задолжителни предмети 24 140 Практична работа 4 60 % Изборни предмети ТФБ 11 66 Дипломска работа 1 6 30 % Изборни предмети - УКЛО 4 24 10 % Вкупно: 240 100 % Првиот циклус студии опфаќа вкупно 24 задолжителни предмети, коишто на студентот му обезбедуваат 144 кредити. Бројот на изборни предмети што студентите самостојно ги избираат од редот на сите наставни предмети, застапени на единицата на Универзитетот, изнесува 11, коишто на студентот му обезбедуваат 66 кредити, додека от на изборните наставни предмети коишто студентите самостојно ги избираат од листата слободни изборни предмети, предложена од секоја единица на Универзитетот посебно, изнесува 4 и тие на студентот му обезбедуваат минимум 24 кредити. Тaбела Задолжителни предмети Бр. Наслов на предметот Часови: пр+веж+лаб Наставници Математика 1 2+2 Доц. Д-р Соња Манчевска Физика 2+2 проф. Д-р Атена Андреевска Вовед во менаџмент 2+2 проф. Д-р Томе Јолевски 4. Математика 2 2+2 Доц. Д-р Соња Манчевска 5. Хемија 2+2 Вонр. проф. Д-р Ратка Нешковска 6. Графички материјали 2+2 проф. Д-р Стојанче Нусев 7. Печатарски машини 2+2 Доц. Д-р Сања Поповска Василевска 8. Технолошка подготовка за печатење 2+2 Доц. Д-р Силвана Ангелевска 9. Инженерско проектирање и CAD 2+2 проф. Д-р Зоре Ангелевски 10. Физички принципи на изработката на 2+2 Вонр. проф. Д-р Ратка печатарските форми Нешковска 1 Технологии на печатење 2+2 Доц. Д-р Цвете Димитриеска 1 Машини за графичка подготовка 2+2 Вонр. проф. Д-р Кире Поповски 13

1 Примена на компјутери во графичката индустрија 14. Индустриски менаџмент 15. Дигитални бои и формати 16. Компјутерска графика 17. Примена на дигитално видео во техниката 18. Графички дизајн 19. Завршна графичка обработка 20. Мерење и управување со графички процеси 2 Менаџмент на квалитет 2 Амбалажа 2 Современи постапки на печатење 24. Менаџмент на одржување 2+2 проф. Д-р Тале Герамитчиоски 2+2 проф. Д-р Томе Јолевски 2+2 проф. Д-р Цветко Митровски 2+2 проф. Д-р Игор Неделковски 2+2 Вонр. проф. Д-р Кире Поповски 2+2 Услуга 2+2 Услуга 2+2 Доц. Д-р Гордана Јаневска 2+2 Доц. Д-р Силвана Ангелевска 2+2 проф. Д-р Зоре Ангелевски 2+2 Доц. Д-р Цвете Димитриеска 2+2 Доц. Д-р Силвана Ангелевска Во согласност со важечките законски прописи студентот има право самостојно да избере 30 % од предметите застапени на единицата. Во Табела е дадена листа на изборни предмети кои директно ги продлабочуваат знаењата на студентите од Графичкото инженерство. Тaбела Изборни предмети Бр. Наслов на предметот Часови: пр+веж+лаб Наставници Вовед во графичка техника 2+2 Услуга Интернет и мултимедија Писмо и типографија 4. 3D моделирање 5. 6. Контрола на квалитет во графичката индустрија Компјутерско управувани машини и процеси 7. Технички мерења 2+2 проф. Д-р Игор Неделковски 2+2 Доц. Д-р Љупчо Трајчевски 2+2 проф. Д-р Зоре Ангелевски 2+2 проф. Д-р Зоре Ангелевски 2+2 проф. Д-р Александар Маркоски 2+2 Вонр. проф. Д-р Вангелче Митревски 14

8. Машини за графичка доработка 9. Специјални постапки на печатење 10. Композиција на мултимедијални проекти 1 Проектирање на графички погони 1 Инженерски експертски системи 1 Дигитално сликање 14. Дигитално цртање 15. Дигитални анимации 16. Странски јазик (анг., гер., фра.) 17. Апликативен софтвер 18. Основи на машинство 19. Електротехника 20. Заштита на животната средина 2 Претприемаштво и мал бизнис 2 WEB дизајн 2 WEB програмирање 24. 25. Интеграција и одржување на компјутерски системи Методи и дијагностика во одржувањето 26. Принципи на мултимедиски системи 27. Електронско издаваштво 28. Е - бизнис 29. 30. Менаџмент на мултимедијални проекти Деловно и професионално комуницирање 2+2 Вонр. проф. Д-р Кире Поповски 2+2 Доц. Д-р Цвете Димитриеска 2+2 Вонр. проф. Д-р Кире Поповски 2+2 Услуга 2+2 проф. Д-р Игор Неделковски 2+2 Вонр. проф. Д-р Илиос Вилос 2+2 Вонр. проф. Д-р Илиос Вилос 2+2 Услуга Вонр. проф. Д-р 2+2 Викторија Петковска (услуга) 2+2 Вонр. проф. Д-р Илиос Вилос 2+2 Доц. Д-р Љупчо Трајчевски 2+2 Вонр. проф. Д-р Николче Ацевски 2+2 Услуга 2+2 Вонр. проф. Д-р Константин Петковски 2+2 проф. Д-р Игор Неделковски 2+2 Вонр. проф. Д-р Илија Јолевски 2+2 Вонр. проф. Д-р Илиос Вилос 2+2 Доц. Д-р Силвана Ангелевска 2+2 Услуга 2+2 Вонр. проф. Д-р Илија Јолевски 2+2 Доц. Д-р Рамона Маркоска 2+2 Проф. Д-р Томе Јолевски 2+2 Вонр. проф. Д-р Константин Петковски Во зависност од оптовареноста на наставниците, потребите на студентите и барањата на индустријата, пред секој семестар факултетот објавува листа на активни 15

изборни предмети и нивен распоред по семестри. Исто така, со оглед на фактот дека оваа студиска програма е дизајнирана за потребите на индустријата, предвидено е континуирано осовременување на програмата пред со додавање на нови изборни предмети кои ќе покриваат одредена специфична проблематика, во зависнот од искажаните потреби на индустриските субјекти. Распределба на предметите по семестри: Семестар 1 фонд ЕКТС 1 ГИД101 Математика 1 2+2 6 2 ГИД102 Физика 2+2 6 3 ГИД103 Вовед во менаџмент 2+2 6 4 ГИД1ХХ Изборен ТФБ 2+2 6 5 Изборен УКЛО 6 Вкупно: 30 Семестар 2 фонд ЕКТС 1 ГИД201 Математика 2 2+2 6 2 ГИД202 Хемија 2+2 6 3 ГИД203 Графички материјали 2+2 6 4 ГИД2ХХ Изборен ТФБ 2+2 6 5 Изборен УКЛО 6 6 Практична настава 1 Вкупно: 31 Семестар 3 фонд ЕКТС 1 ГИД301 Печатарски машини 2+2 6 2 ГИД302 Технолошка подготовка за печатење 2+2 6 3 ГИД303 Инженерско проектирање и CAD 2+2 5 4 ГИД3ХХ Изборен ТФБ 2+2 6 5 Изборен УКЛО 6 Вкупно: 29 Семестар 4 фонд ЕКТС 1 ГИД401 Физички основи на изработката на печатарските 2+2 6 форми 2 ГИД402 Технологии на печатење 2+2 6 3 ГИД403 Машини за графичка подготовка 2+2 6 4 ГИД404 Изборен ТФБ 2+2 6 5 Изборен УКЛО 6 6 Практична настава 1 Вкупно: 31 16

Семестар 5 фонд ЕКТС 1 ГИД501 Примена на компјутери во графичката индустрија 2+2 6 2 ГИД502 Индустриски менаџмент 2+2 6 3 ГИД503 Дигитални бои и формати 2+2 6 4 ГИД 5ХХ Изборен ТФБ 2+2 6 5 ГИД 5ХХ Изборен ТФБ 2+2 6 Вкупно: 30 Семестар 6 фонд ЕКТС 1 ГИД601 Компјутерска графика 2+2 6 2 ГИД602 Примена на дигитално видео во техниката 2+2 5 3 ГИД603 Графички дизајн 2+2 6 4 ГИД6ХХ Изборен ТФБ 2+2 6 5 ГИД6ХХ Изборен ТФБ 2+2 6 6 Практична настава 1 Вкупно: 30 Семестар 7 фонд ЕКТС 1 ГИД701 Завршна графичка обработка 2+2 6 2 ГИД702 Мерење и управување со графички процеси 2+2 6 3 ГИД703 Менаџмент на квалитет 2+2 5 4 ГИД7ХХ Изборен ТФБ 2+2 6 5 ГИД7ХХ Изборен ТФБ 2+2 6 Вкупно: 29 Семестар 8 фонд ЕКТС 1 ГИД801 Амбалажа 2+2 6 2 ГИД802 Современи постапки на печатење 2+2 6 3 ГИД803 Менаџмент на одржување 2+2 5 4 ГИД8ХХ Изборен ТФБ 2+2 6 5 Практична настава 1 6 ГИД800 Дипломска работа 6 Вкупно: 30 Студентот има обврска да изработи и јавно да брани дипломски труд, којшто се вреднува со 6 кредити. Студентот во секоја студиска година задолжително посетува практична настава како еден од условите за запишување на наредна студиска година. Активностите за 17

практична настава ќе се реализираат во текот на целата академска година започнувајќи од 15. септември во тековната година, па се до 15 септември во наредната година. Од претходното може да се заклучи дека структурата на оваа студиска програма, од аспект за застапеноста на задолжителните и изборните предмети, е во согласност со Законот за високото образование и измените на ЗВО, како и Правилникот за компатибилност на УКЛО. Исто така, и предвидениот фонд часови за предавања, вежби и дополнителни активности неделно, во рамките на оваа студиска програма, е во согласност со Законот за високото образование. 15. Податоци за просторот предвиден за реализација на студиската програма тоа: Техничкиот факултет - Битола располага со корисна површина од 5.583,44 m2, и амфитеатар 1 227,00 m2 предавални 19 1613,42 m2 лаборатории 9 598,24 m2 сметачки центар 3 310,00 m2 мултимедијален центар 1 150,00 m2 работилници 4 245,64 m2 библиотека со читална 2 113,95 m2 кабинети - 34 545,10 m2 администрација 7 201,52 m2 сала за седници - 1 58,91 m2 простор за општествена активност 1 30,00 m2 магацини 1 53,50 m2 котларница - 1 46,52 m2 телефон. централа и просторија за одржување 233,22 m2 холови, ходници, скали и санитарни јазли 1686,72 m2 Според приложеното Техничкиот факултет Битола има и просторен капацитет за изведување на наставата од овој вид на студии. 18

16. Листа на опрема предвидена за реализација на студиската програма Во следната табела е дадена листа на опрема која се кориси при изведувањето на практичната настава на студиската програма по Графичко инженерство при Технички факултет Битола. Бр Кол. Вид на опрема 1 1 Спектрофотометар i1pro X-rite 2 1 Дензиометар X-rite 341 3 1 Спектрофотометар GretagMacbeth SpectroEye 4 2 Аналитичка вага 5 1 Лабораториска електронска вага 6 1 Дигитален фото апарат HP945 7 1 Дигитална камера SONY 8 1 Луксметар 9 1 Вискозиметар 10 1 Преносен компјутер 11 5 Видео проектор видео бим 12 1 Графоскоп 13 1 Софтвер KeyWizard GretagMacbeth 14 1 Софтвер ProfileMaker X-rite 15 15 Десктоп компјутери од лабораторијата за Графички дизајн и мултимедија 17. Предметни програми со информации согласно со членот 4 од овој правилник (Прилог бр. 3) Прилог 18. Список на наставен кадар со податоци наведени во членот 5 од овој правилник (Прилог бр. 4) Во реализацијата на наставата на студиската програма на прв циклус на студии по Графичко инженерство ќе учествуваат следните наставници: Проф. Д-р Томе Јолевски Проф. Д-р Атена Андреевска Вонр. проф. Д-р Вангелче Митревски 19

4. Доц. Д-р Соња Манчевска 5. Проф. Д-р Зоре Ангелевски 6. Вонр. Проф. Д-р Ратка Нешковска 7. Доц. Д-р Љупчо Трајчевски 8. Проф. Д-р Стојанче Нусев 9. Вонр. Проф. Д-р Кире Поповски 10. Доц. Д-р Сања Поповска - Василевска 1 Доц. Д-р Силвана Ангелевска 12, Проф. Д-р Тале Герамитчиоски 1 Доц. Д-р Цвете Димитриеска 14. Вонр. Проф. Д-р Илиос Вилос 15. Доц. Д-р Гордана Јаневска 16. Проф. Д-р Игор Неделковски 17. Проф. Д-р Цветко Митровски 18. Вонр. Проф. Д-р Викторија Петковска 19. Вонр. Проф. Д-р Константин Петковски 20. Вонр. Проф. Д-р Илија Јолевски 2 2 2. Доц. Д-р Рамона Маркоска Проф. Д-р Александар Маркоски Вонр. проф. Д-р Николче Ацевски 19. Изјави од наставници за давање согласност за учество во реализацијата на студиската програма Прилог 20. Согласност од високообразовната установа за учество на наставникот во реализацијата на студиската програма Прилог 2 Информација за от на студенти за запишување во првата година на студиската програма Бројот на студенти за запишување на првиот циклус во првата година на студиската прорама се определува со Конкурсот за запишување студенти на прв циклус студии на Универзитетот "Св Климент Охридски" Битола. 20

2 Информација за веб страница www.tfb.edu.mk 2 Стручниот односно научниот назив со кој се стекнува студентот по завршување на студиската програма Студентите на крајот на универзитетските студии од првиот циклус (со завршување на сите испити заклучно со шестиот семестар), односно со исполнување на бараните минимум 240 европски бодови, дипломираат и се стекнуваат со диплома Дипломиран инженер по Графичко инженерство.. 24. Активности и механизми преку кои се развива и се одржува квалитетот на наставата контрола на квалитетот на наставата во согласност со законските прописи и со обезбедување на активна улога на студентите во оцена на квалитетот на програмите; анкетирање студентите заради укажување на можни подобрувања на наставата и организацијата на студиите; следење на професионалниот ангажман на студентот по неговото завршување, комуникација со студенти кои ги завршиле студиите заради увид во применливоста на знаењата и вештините стекнати на студиите. самоевалуација надворешна евалуација превземање на соодветни мерки за унапредување на квалитетот на студиската програма, наставата, литературата и наставниците. 25. Резултати од изведената самоевалуација согласно Упатството за единствените основи на евалуацијата и евалуационите постапки на универзитетите донесено од Агенцијата за евалуација на високото образование во Република Македонија и од Интеруниверзитетската конференција на Република Македонија (Скопје-Битола, октомври 2004) Врз основа на направениот процес на самоевалуација може да се констатира дека Факултетот покажува тренд на перманентно надоградување и усовршување на наставнообразовниот процес и научно-истражувачката работа. Имено, по однос на најголем дел од вредносните критериуми од направеното истражување може да се констатира дека 21

факултетот покажува позитивни резултати. Така, во однос на наставно-образовниот процес покажани се вредности повисоки од 70%. Конкретно, 76,12% оцениле дека наставникот е соодветно подготвен, објаснува јасно, разбирливо и предизвикува заинтересираност за предметот; 74,33% оцениле дека предметите се покриени со соодветна литература, а 88,21% оцениле дека наставникот има соодветен коректен однос кон студентите. Во однос на дијагностицираните слабости се преземаат потребните мерки и активности за нивно надминување. 22

П Р И Л О Г Одлука за усвојување на студиската програма од Наставно-научниот совет на Технички факултет - Битола. Одлука за усвојување на студиската програма од Сенатот на Универзитетот Св. Климент Охридски - Битола Податоци и потребни информации за предметните програми (Прилог бр. 3) Податоци за наставниот кадар (Прилог бр. 4) Изјава од наставникот за давање согласност за учество во изведување на настава по одредени предмети од студиската програма Согласност од високообразовната установа за учество на наставникот во реализацијата на студиската програма 23

Прилог бр.3 Предметна програма од прв, втор и трет циклус на студии Наслов на наставниот предмет Математика 1 Код ГИД 101 Студиска програма Графичко инженерство 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Технички факултет Битола Отсек за графичко инженерство 5. Степен (прв, втор, трет циклус) прв циклус на студии 6. Академска година / семестар прва / прв 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Доцент д-р Соња Манчевска 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со основни математички знаења кои ќе им овозможат на студентите полесно совладување на другите научни дисциплини кои користат математика. 1 Содржина на предметната програма: Елементи од линеарна алгебра. Елементи од векторска алгебра. Елементарни функции. Непрекинатост и гранични вредности на функции. Диференцијално сметање за функции од една реална променлива и негова примена. 1 Методи на учење: теоретска настава, аудиториски вежби, одржување на консултации со студенти 1 Вкупен расположив фонд на време 2+2 14. Распределба на расположивото време 150 часа 15. Форми на наставните активности 16. Други форми на активности 15. Предавања- теоретска настава 15. Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 1 30 часови 30 часови 16. Проектни задачи 0 часови 16. Самостојни задачи 20 часови 16. Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17. Тестови 80 бодови 17. Семинарска работа/ проект ( презентација: писмена и 10 бодови усна) 17. Активност и учество 10 бодови 18. Kритериуми за оценување (бодови/ до 50 бода 5 (пет) (F) оценка) од 51 до 60 бода 6 (шест) (E) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (B) од 91 до 100 бода 10 (десет) (A) 19. Услов за потпис и полагање на Активност и учество во настава завршен испит 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик

2 Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 2 Литература Задолжителна литература Автор Наслов Издавач Година 2 2 Трпеновски, Б. Целакоски, Н. Чупона, Ѓ. Виша математика, книга I Просветно дело Скопје 1993 Речкоски, Н. Виша математика 1997 Манчевска, С. Авторизирани Технички 2010 предавања по факултет - Битола Математика 1 Дополнителна литература Автор Наслов Издавач Година Шапкарев, И. Задачи за вежбање по математика I (VI издание) Универзитет Св. Кирил и Методиј Скопје 1989 Манчевска, С. Интерна збирка решени задачи по диференцијално сметање и примена Технички факултет - Битола 2004 2

Прилог бр.3 Предметна програма од прв, втор и трет циклус на студии Наслов на наставниот предмет Физика Код ГИД 102 Студиска програма Графичко инженерство 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Технички факултет Битола Отсек за графичко инженерство 5. Степен (прв, втор, трет циклус) прв циклус на студии 6. Академска година / семестар прва / прв 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф. Д-р Атена Андреевска 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со основни знаења од физиката кои ќе им овозможат на студентите полесно совладување на другите научни дисциплини. 1 Содржина на предметната програма: Вовед во физиката; Бранови процеси; Интерференција на бранови; Звучни бранови; Енергија на звучниот бран; Звучни и слушни карактеристики; Звучни шумови; Заштита на животната средина од шумови; Инфра и ултра звук; Ефект при движење на звучните извори или звучните приемници (Доплеров ефект); Фотометрија; Апсорпција на светлината; Фотохемиско дејство на светлината; Дифракција на светлината; Геометриска оптика; Поларизација на светлината; Атомска физика; Нуклеарна физика. 1 Методи на учење: теоретска настава, аудиториски вежби, одржување на консултации со студенти 1 Вкупен расположив фонд на време 2+2 14. Распределба на расположивото време 150 часа 15. Форми на наставните активности 16. Други форми на активности 15. Предавања- теоретска настава 15. Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 3 30 часови 30 часови 16. Проектни задачи 0 часови 16. Самостојни задачи 20 часови 16. Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17. Тестови 80 бодови 17. Семинарска работа/ проект ( презентација: писмена и 10 бодови усна) 17. Активност и учество 10 бодови 18. Kритериуми за оценување (бодови/ до 50 бода 5 (пет) (F) оценка) од 51 до 60 бода 6 (шест) (E) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (B) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит од 91 до 100 бода Активност и учество во настава 10 (десет) (A)

20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 2 Метод на следење на квалитетот на Евалуација и самоевалуација наставата 2 Литература Задолжителна литература Автор Наслов Издавач Година 2 З. Стојанов Општа физика I и II УКИМ Ѓ. Ивановски, З. Техничка физика УКЛО 1979 Стојанов, В.Урумов Ж. Станковски Збирка решени задачи по физика УКИМ Дополнителна литература Автор Наслов Издавач Година 2 4

Прилог бр.3 Предметна програма од прв циклус на студии Наслов на наставниот предмет Вовед во менаџмент Код ГИД 103 Студиска програма Графичко инженерство 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Технички факултет Битола Отсек за графичко инженерство 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Прв циклус 6. Академска година / семестар 1/1 7. Број на ЕКТС кредити 8. Наставник проф. д-р Томе Јолевски 9. Предуслови за запишување на предметот 10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање на струдентите со основите на менаџментот кој е составен дел од секој индустриски систем 1 Содржина на предметната програма: Поим и дефинирање на менаџментот. Правци во развојот на менаџментот. Основни функции на менаџментот. Планирање. Организирање и кадрово екипирање. Водење, раководење. контролирање 1 Методи на учење: теоретска настава, аудиториски вежби, лабораториски вежби, учество на студенти во изработка на проекти или семинарски работи, одржување консултации со студенти, учество во изработка на дипломски работи. 1 Вкупен расположив фонд на време 150 часови 14. Распределба на расположивото време 2+2 15. Форми на наставните активности 15. Предавања- теоретска настава 15. Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 6 30 часови 30 часови 16. Други форми на активности 16. Проектни задачи 0 часови 16. Самостојни задачи 20 часови 16. Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17. Тестови 80 бодови 17. Семинарска работа/ проект ( презентација: писмена и 10 бодови усна) 17. Активност и учество 10 бодови 18. Kритериуми за оценување (бодови/ до 50 бода 5 (пет) (F) оценка) од 51 до 60 бода 6 (шест) (E) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (B) од 91 до100 бода 10 (десет) (A) 19. Услов за потпис и полагање на Редовност и активност во наставата предавањата завршен испит и вежбите, успешно полагање на двата колоквиуми, извршување на домашните задачи 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 2 Метод на следење на квалитетот на Следењето на квалитетот на наставата ќе се наставата извршува преку: следењето на редовноста, активноста и ангажираноста на студентите; 5

резултатите од колоквиумите и анкетирање на студентите. 2 Литература Задолжителна литература Автор Наслов Издавач Година 2 2 Томе Јолевски Вовед во менаџмент Технички 2004 факултет Битола Дополнителна литература Автор Наслов Издавач Година Томе Јолевски Збирка решени задачи по економика и организација на претпријатијата Технички факултет Битола Тодор Кралев Основи на менаџмент Центар за интернацион ален менаџмент 1993 1995 6

Прилог бр.3 Предметна програма од прв, втор и трет циклус на студии Наслов на наставниот предмет Математика 2 Код ГИД 201 Студиска програма Графичко инженерство 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) 5. Степен (прв, втор, трет циклус) прв 6. Академска година / семестар прва / втор Технички факултет Битола Отсек за графичко инженерство 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Доцент д-р Соња Манчевска 9. Предуслови за запишување на предметот Математика 1 (ГИД 101) 10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со основни математички знаења кои ќе им овозможат на студентите полесно совладување на другите научни дисциплини кои користат математика. 1 Содржина на предметната програма: Неопределен интеграл и методи на интегрирање на специјални класи на функции. Определен интеграл и примена. Аналитичка геометрија во простор. Диференцијални равенки од прв ред. 1 Методи на учење: теоретска настава, аудиториски вежби, одржување на консултации со студенти 1 Вкупен расположив фонд на време 2+2 14. Распределба на расположивото време 150 часа 15. Форми на наставните активности 16. Други форми на активности 15. Предавања- теоретска настава 15. Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 7 30 часови 30 часови 16. Проектни задачи 0 часови 16. Самостојни задачи 20 часови 16. Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17. Тестови 80 бодови 17. Семинарска работа/ проект ( презентација: писмена и 10 бодови усна) 17. Активност и учество 10 бодови 18. Kритериуми за оценување (бодови/ до 50 бода 5 (пет) (F) оценка) од 51 до 60 бода 6 (шест) (E) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (B) од 91 до 100 бода 10 (десет) (A) 19. Услов за потпис и полагање на Активност и учество во настава завршен испит 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 2 Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација

2 Литература Задолжителна литература Автор Наслов Издавач Година 2 2 Трпеновски, Б. Целакоски, Н. Чупона, Ѓ. Трпеновски, Б. Целакоски, Н. Чупона, Ѓ. Дополнителна литература Стојановска, Л. Хаџи-Коста Јосифовска, М. Виша математика, книга II Виша математика, книга III Просветно дело Скопје Просветно дело Скопје 1993 1994 Автор Наслов Издавач Година Збирка решени задачи по математика II Шапкарев, И. Задачи за вежбање по математика I (VI издание) Шапкарев, И. Задачи за вежбање по математика II (V издание) Универзитет во Битола Универзитет Св. Кирил и Методиј Скопје Универзитет Св. Кирил и Методиј Скопје 1990 1989 1989 8

Прилог бр.3 Предметна програма од прв, втор и трет циклус на студии Наслов на наставниот предмет Хемија Код ГИД 202 Студиска програма Графичко инженерство 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Прв циклус 6. Академска година / семестар Прва/ втор семестар Технички факултет - Битола Графички отсек 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Вонр. проф. д-р Ратка Нешковска 9. Предуслови за запишување на предметот Нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): студентите да се запознаат со основите на неорганската и органската хемија, кои се од фундаментално значење за оваа студиска програма и се неопходни за подобро разбирање и изучување на другите предметни програми. 1 Содржина на предметната програма: Општа и неорганска хемија: Вовед; Основни хемиски закони; Хемиски симболи, формули и равенки; Структура на цврстите супстанции; Природа на течностите и гасовите; Структура на атомот; Периоден систем на елементите; Релативна атомска и молекулска маса; Хемиски врски и структура на молекулот; Главни групи неоргански соединенија; Комплексни соединенија; Раствори (дисперзни системи); Закон за дејство на масите; Електролити и теорија на електролитната дисоцијација; Оксидо-редукциони процеси. Основи на органската хемија: Вовед; Хемиски врски и структура на органските молекули; Органски реакции; Јаглеводороди; Халогени деривати на јаглеводородите; Органски соединенија кои содржат кислород; Азотни органски соединенија; Полимери. 1 Методи на учење: теоретска настава, аудиториски вежби, учество на студентите во изработка на семинарска работа, одржување консултации со студенти, индивидуално учење 1 Вкупен расположив фонд на време 150 часови 14. Распределба на расположивото време 2 + 2 15. Форми на наставните активности 16. Други форми на активности 15. Предавања- теоретска настава 15. Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 30 часови 30 часови 16. Проектни задачи 0 часови 16. Самостојни задачи 20 часови 16. Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17. Тестови 80 бодови 17. Семинарска работа/ проект ( презентација: писмена и 10 бодови усна) 9

17. Активност и учество 10 бодови 18. Kритериуми за оценување (бодови/ до 50 бода 5 (пет) (F) оценка) од 51 до 60 бода 6 (шест) (E) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (B) од 91 до 100 бода 10 (десет) (A) 19. Услов за потпис и полагање на Нема завршен испит 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски 2 Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација 2 Литература Задолжителна литература Автор Наслов Издавач Година 2 2 В. Алексиќ, Б. Јорданоски Хемија Универзитет Св. Кирил и Методиј, Скопје В. Бошевска, Н. Петровска, С. Брезовска, Ф. Топаловска, Н. Шопова Дополнителна литература Збирка задачи по општа и неорганска хемија Универзитет Св. Кирил и Методиј, Скопје 1999 1999 Автор Наслов Издавач Година 10

Прилог бр.3 Предметна програма од прв, втор и трет циклус на студии Наслов на наставниот предмет Графички материјали Код ГИД 203 Студиска програма Графичко инженерство 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Технички факултет Битола Отсек за графичко инженерство 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Прв циклус 6. Академска година / семестар Прва / 2 сем. 7. Број на ЕКТС кредити 8. Наставник Проф. Д-р Стојанче Нусев 9. Предуслови за запишување на предметот Нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со знаења, вештини и способности врзани за графичките материјали. 1 Содржина на предметната програма: Подлоги за печатење. Производство, особини и методи на испитување на хартијата. Текстил кожа и дрво. Пластични маси. Стакло. Керамика и порцелан. Гума. Повеќеслојни материјали. Графички бои. Лепила. 1 Методи на учење: интерактивна настава, колоквиуми, семинарска работа 1 Вкупен расположив фонд на време 150 часа 14. Распределба на расположивото време 2 + 2 15. Форми на наставните активности 16. Други форми на активности 15. Предавања- теоретска настава 15. Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 6 30 часови 30 часови 16. Проектни задачи 0 часови 16. Самостојни задачи 20 часови 16. Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17. Тестови 80 бодови 17. Семинарска работа/ проект ( презентација: писмена и 10 бодови усна) 17. Активност и учество 10 бодови 18. Kритериуми за оценување (бодови/ до 50 бода 5 (пет) (F) оценка) од 50 до 60 бода 6 (шест) (E) од 60 до 70 бода 7 (седум) (D) од 70 до 80 бода 8 (осум) (C) од 80 до 90 бода 9 (девет) (B) од 90 до 100 бода 10 (десет) (A) 19. Услов за потпис и полагање на Предадени домашни задачи завршен испит 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 2 Метод на следење на квалитетот на наставата Анкета на студенти 11

2 Литература Задолжителна литература Автор Наслов Издавач Година 2 Krgovic М. Perviz О Graficki materijali ТМФ 2005 Дополнителна литература Автор Наслов Издавач Година 2 12

Прилог бр.3 Предметна програма од прв, втор и трет циклус на студии Наслов на наставниот предмет Технолошка подготовка за печатење Код ГИД 302 Студиска програма Графичко инженерство 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Технички факултет Битола Отсек за графичко инженерство 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Прв циклус 6. Академска година / семестар Втора / 3 сем. 7. Број на ЕКТС кредити 8. Наставник Доц. Д-р Силвана Ангелевска 9. Предуслови за запишување на предметот Нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со знаења, вештини и способности врзани за технолошката подготовка за печатење. Стекнати компетенции: Познавање на технолошката подготовка за печатење. 6 1 Содржина на предметната програма: Содржина на работата и задачи на технолошката подготовка на граф. производи, Обликување и разработка на конструкцијата на изданието; Основни карактеристики и обликувања на граф. производи, Улога на обликувањето на изданието; Фази на подготовката на графичко производство; Производни програми, организација на претпријатие и производство, типови на организација на граф. претпријатија; Материјали за изработка на изданието; Разработка на текот на технолошката постапка на операции; Расчленување на фазите на технолошката подготовка на варијанти и нивна анализа, Метода на варијанти; Одредување на економичноста при изработка на издание и утврдување на оптимален начин на работа, одредување на оптимална варијанта. 1 Методи на учење: интерактивна настава, колоквиуми, семинарска работа 1 Вкупен расположив фонд на време 150 часа 14. Распределба на расположивото време 2 + 2 15. Форми на наставните активности 16. Други форми на активности 15. Предавања- теоретска настава 15. Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 13 30 часови 30 часови 16. Проектни задачи 0 часови 16. Самостојни задачи 20 часови 16. Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17. Тестови 80 бодови 17. Семинарска работа/ проект ( презентација: писмена и 10 бодови усна) 17. Активност и учество 10 бодови 18. Kритериуми за оценување (бодови/ до 50 бода 5 (пет) (F) оценка) од 50 до 60 бода 6 (шест) (E) од 60 до 70 бода 7 (седум) (D) од 70 до 80 бода 8 (осум) (C) од 80 до 90 бода 9 (девет) (B)

од 90 до 100 бода 19. Услов за потпис и полагање на Предадени домашни задачи завршен испит 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 2 Метод на следење на квалитетот на Анкета на студенти наставата 10 (десет) (A) 2 Литература Задолжителна литература 2 Риста Трајковиќ Техничко технолошка припрема штампе Дополнителна литература 2 Автор Наслов Издавач Година ТМФ Београд 2000 Автор Наслов Издавач Година 14

Прилог бр.3 Предметна програма од прв циклус на студии Наслов на наставниот предмет Инжинерско проектирање и CAD Код ГИД303 Студиска програма Графичко инженерство 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Технички факултет Битола Отсек за графичко инженерство 5. Степен (прв, втор, трет циклус) прв циклус на студии 6. Академска година / семестар втора / трет 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Проф. д-р. Зоре Ангелевски 9. Предуслови за запишување на предметот нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање на студентите со oортогоналното проектирање и нивно прикажување со примена на апликација за 3D моделирање 1 Содржина на предметната програма: Вовед во аплицации за 2D и 3D, Стандарди, Палети на алатки, Цртање на скици, Релации, Котирање, Моделирање на полни тела. Работа со технички цртежи, Ортогонално проектирање, Проекции, Пресеци, Работилнички и склопни цртежи 1 Методи на учење: теоретска настава, аудиториски вежби, одржување на консултации со студенти 1 Вкупен расположив фонд на време 2+2 14. Распределба на расположивото време 150 часа 15. Форми на наставните активности 16. Други форми на активности 15. Предавања- теоретска настава 15. Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 15 30 часови 30 часови 16. Проектни задачи 0 часови 16. Самостојни задачи 20 часови 16. Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17. Тестови 80 бодови 17. Семинарска работа/ проект ( презентација: писмена и 10 бодови усна) 17. Активност и учество 10 бодови 18. Kритериуми за оценување (бодови/ до 50 бода 5 (пет) (F) оценка) од 51 до 60 бода 6 (шест) (E) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (B) од 91 до 100 бода 10 (десет) (A) 19. Услов за потпис и полагање на Активност и учество во настава завршен испит 20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик 2 Метод на следење на квалитетот Евалуација и самоевалуација

2 Литература Задолжителна литература Автор Наслов Издавач Година 2 2 Sham Tickoo SolidWorks 2008 za mašinske inžinere Цветан Стојанов SolidWorks книга за потребителя, Calumet, Indiana USA, Mikro Kniga ТехноЛогика, София 2008 2006 Божидар Глигоров SolidWorks 2005 АДСИС, София 2005 Дополнителна литература Автор Наслов Издавач Година 16

Прилог бр.3 Предметна програма од прв, втор и трет циклус на студии Наслов на наставниот предмет Физички основи на изработката на печатарските форми Код ГИД 401 Студиска програма Графичко инженерство 4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Технички факултет - Битола Графички отсек 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Прв циклус 6. Академска година / семестар Втора/ четврт семестар 7. Број на ЕКТС кредити 6 8. Наставник Вонр. проф. д-р Ратка Нешковска 9. Предуслови за запишување на предметот Нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): студентите да се запознаат со физичките основи на процесите на изработка на печатарските форми 1 Содржина на предметната програма: Вовед; Основни поими; Копирни постапки; Копирни предлошки; Изработка на печатарски форми за висок печат; Изработка на печатарски форми за рамен печат; Изработка на печатарски форми за длабок печат; Изработка на печатарски форми за сито печат 1 Методи на учење: теоретска настава, аудиториски вежби, лабораториски вежби, учество на студентите во изработка на семинарски работи, одржување консултации со студенти, индивидуално учење 1 Вкупен расположив фонд на време 150 часови 14. Распределба на расположивото време 2 + 2 15. Форми на наставните активности 16. Други форми на активности 15. Предавања- теоретска настава 15. Вежби (лабораториски, аудиториски), семинари, тимска работа 17 30 часови 30 часови 16. Проектни задачи 0 часови 16. Самостојни задачи 20 часови 16. Домашно учење 70 часови 17. Начин на оценување 17. Тестови 80 бодови 17. Семинарска работа/ проект ( презентација: писмена и 10 бодови усна) 17. Активност и учество 10 бодови 18. Kритериуми за оценување (бодови/ до 50 бода 5 (пет) (F) оценка) од 51 до 60 бода 6 (шест) (E) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (B) од 91 до 100 бода 10 (десет) (A)